Uitvoeringsprogramma Leren voor Duurzame Ontwikkeling Noord-Nederland. 3 e tender; september 2006

Transcriptie

1 Uitvoeringsprogramma Leren voor Duurzame Ontwikkeling Noord-Nederland 3 e tender; september 2006

2 Verantwoording Titel: Uitvoeringsprogramma Leren voor Duurzame Ontwikkeling, 3 e tender Datum: september 2006 Het onderhavig Uitvoeringsprogramma Leren voor Duurzame Ontwikkeling, 3 e tender is namens de Noordelijke Adviesgroep voor akkoord bevonden door:.. E. Wind K.J. Kamminga Voorzitter Secretaris Noordelijke Adviesgroep Noordelijke Adviesgroep 1

3 Inhoudsopgave 1 INLEIDING PROJECTVOORSTELLEN: EINDBEOORDELING EN ADVISERING DOOR DE NOORDELIJKE ADVIESGROEP SAMEN WERKEN AAN EEN DUURZAME STAD SOCIALE DUURZAAMHEID LANDELIJK GEBIED MVO IN MKB IN NOORD NEDERLAND ENERGIEFORUM NOORD STREEKSTROOM WADDENREGIO FINANCIEEL OVERZICHT LEREN VOOR DUURZAME ONTWIKKELING TOT EN MET TENDER INKOMSTEN UITGAVEN 3 E TENDER INKOMSTEN EN UITGAVEN VERGELEKEN

4 1 Inleiding Dit Uitvoeringsprogramma is tot stand gekomen naar aanleiding van de 3 de tender van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling in Noord Nederland. Inzet 3 de tender: wijzigingen ten opzichte van eerdere tenders Op basis van de ervaringen uit de twee tenders in 2005 heeft de Noordelijke Adviesgroep in januari 2006 een verandering aangebracht in de wijze waarop projecten tot stand komen. In de eerste twee tenders deden met name de normaal bij duurzame ontwikkeling betrokken partijen zoals onder meer de belangenorganisaties en natuurbeheerorganisaties, een beroep op het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling. Om ook andere partijen, en met name het bedrijfsleven, actiever te betrekken bij het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling is gekozen voor een combinatie van de manier van tenderen zoals toegepast in de tenders in 2005 en een actievere projectverwerving waarin meer gestuurd werd in de richting van de thema s zoals genoemd in het Noordelijk Ambitiestatement. Resultaten 3 e tender In de 3 e tender zijn 17 projectideeën ingediend. Deze projectideeën zijn beoordeeld door de Noordelijke Adviesgroep in haar bijeenkomst op 30 mei Ten aanzien van 5 projectideeën is de projectindiener(s) gevraagd de projectideeën uit te werken tot projectvoorstel. Alle 5 projectideeën zijn daadwerkelijk uitgewerkt. De andere 12 projectideeën voldeden niet aan de criteria die voor het programma gelden. Tijdens haar bijeenkomst op 20 juli 2006 heeft de Noordelijke Adviesgroep de voorliggende projectvoorstellen beoordeeld. Deze beoordeling mondde uit in een positief, eventueel onder nadere voorwaarden, dan wel negatief advies voor de 5 uitgewerkte projecten. Verwijderd: ook Samenstelling Noordelijke Adviesgroep: - Dhr. E. Wind, Kamer van Koophandel Fryslân (voorzitter) - Dhr. J. Akse, Vereniging Drentse Gemeenten - Dhr. G. de Boer, COS Groningen - Dhr. H. Danel, Waterschap Hunze en Aa s - Dhr. R. Hoekstra, Milieufederatie Drenthe - Mw. S. Mulder, CMO Groningen - Mw. R. Smit, IVN Consulentschappen Groningen, Fryslân, Drenthe (tijdens de afgelopen periode vervangen door de heer S. Olbertijn) - Dhr. T. Toxopeus, Streekraad Oost Groningen - Dhr. C. van der Ziel, Vereniging van Friese Gemeenten 3

5 In dit Uitvoeringsprogramma presenteren we de beoordeling van en de advisering over de 5 projectvoorstellen door de Noordelijke Adviesgroep. Bovendien bevat dit Uitvoeringsprogramma een totaal financieel totaaloverzicht na de 3 e tender. 4

6 2 Projectvoorstellen: eindbeoordeling en advisering door de Noordelijke Adviesgroep In dit hoofdstuk komt de beoordeling van de vijf ontvangen projectvoorstellen aan de orde. De titels van deze projectvoorstellen zijn als volgt, met tussen haakjes de aanduiding van de paragraaf waarin het desbetreffende project wordt behandeld: - Samen werken aan een duurzame Stad ( 2.1) - Sociale duurzaamheid landelijk gebied ( 2.2) - MVO in MKB in Noord Nederland ( 2.3) - Energieforum Noord ( 2.4) - Streekstroom Waddenregio ( 2.5) 2.1 Samen werken aan een duurzame Stad Projecttitel: Samen werken aan een duurzame Stad Projectpartners: Gemeente Groningen in samenwerking met een gemeente in Fryslân en een gemeente in Drenthe. Overige partners: Kamers van Koophandel, Rabobank, IVN Consulentschap, COS, Milieufederaties, HBO (en andere) onderwijsinstellingen waaronder de Hanzehogeschool In dit project worden consumenten uitgenodigd om bedrijven te bezoeken en te zien en te leren wat gemeente, bedrijven en organisaties doen aan een duurzame stad. In de deelnemende gemeenten gaan de initiatiefnemers de discussie aan met de bezoekers van de bedrijven over het handelen van consumenten in onze samenleving. De bezoekers wordt hierbij uitdrukkelijk een handelingsperspectief geboden. De bedrijven worden voornamelijk geselecteerd op locaties waar iets te zien en te leren is ten aanzien van duurzame afwegingen rond thema s als bijvoorbeeld water, energie, afval. Het uitgangspunt is het beleid van de 3 gemeenten van waaruit men laat zien wie (gemeente, bedrijven, organisaties en burgers), wat (bijvoorbeeld afvalpreventie, duurzaam inkopen, waterzijdig inregelen, stimuleren duurzame energie) doet om te komen tot een duurzame samenleving. Bezoekers ervaren zo dat bedrijven, overheid, burgers en organisaties samen werken aan een duurzame stad. De initiatiefnemers onderkennen dat het een harde voorwaarde is dat de rondleidingen en workshops een duidelijk handelingsperspectief voor de bezoekers hebben. Het is cruciaal dat de bezoekers (consumenten) eenvoudig iets moeten kunnen gaan doen met de opgedane ervaringen en ideeën. De zoektocht naar de vorm waarin dit het beste gestalte kan krijgen is naar het idee van de initiatiefnemers mede onderdeel van dit project. 5

7 Resultaten Het project resulteert in: a) Een jaarlijks terugkerend evenement waarop de kennisuitwisseling tussen burgers, organisaties, bedrijven en gemeente op het gebied van duurzame ontwikkeling centraal staat. b) In de praktijk getoetste formats (voor bedrijfsbezoeken tijdens welke betrokkenen van elkaar kunnen leren en tijdens welke handelingsperspectieven worden geboden) die op basis van ervaringen zijn aangepast en klaar zijn voor hernieuwd, nog succesvoller, gebruik in navolgende jaren c) Blauwdrukken voor toepassing in andere (grote) gemeenten in Groningen, Fryslân en Drenthe (en elders in het land). Beoordeling Noordelijke Adviesgroep Ten opzichte van het projectidee is het projectvoorstel inhoudelijk aanzienlijk verbeterd. Dit in combinatie met het gegeven dat het project wordt gedragen door gemeenten stemt de Noordelijke Adviesgroep tot tevredenheid. Voor een positief advies stelt de Noordelijke Adviesgroep echter als strikte voorwaarde dat direct vanaf het begin van de projectuitvoering het project eveneens gaat lopen in een Friese en in een Drentse gemeente. Bovendien vindt de Noordelijke Adviesgroep het wenselijk dat de begroting op onderdelen nader gespecificeerd en nader onderbouwd wordt. Eindadvies Noordelijke Adviesgroep. De Noordelijke Adviesgroep geeft een positief advies onder de voorwaarde dat direct vanaf het begin het project eveneens wordt uitgevoerd in een nader te bepalen Friese gemeente en in een nader te bepalen Drentse gemeente. 2.2 Sociale duurzaamheid landelijk gebied Projecttitel: Sociale Duurzaamheid Landelijk Gebied Projectpartners: Agrarische jongeren Fryslân, Drenthe & Groningen, Landschapsbeheer, Stichting Oude Groninger Kerken, CMO Verschillende groeperingen in de samenleving zien wat er gebeurt in het landelijk gebied, maar beseffen niet wat het belang en de achterliggende redenen daarvan zijn. Daarnaast is duidelijk dat er binnen het landelijk gebied verschillende belangen spelen. 6

8 Daaruit vloeit voor de projectpartners de volgende probleemstelling voort: De huidige samenleving ziet veel activiteit in het landelijk gebied maar beseft niet wat de bijdrage van de belanghebbende partijen is om in het landelijk gebied een duurzame toekomst te garanderen. Doelgroep De doelgroep wordt gevormd door scholieren uit het voortgezet onderwijs. Door scholieren bij de verschillende partners concrete opdrachten uit te laten voeren wordt bereikt dat de leerlingen voeling krijgen bij het begrip duurzaamheid en welke rol elke partij daarin speelt. Doelstelling Hier vloeit de volgende hoofddoelstelling uit voort; - Scholieren krijgen, door vrijwillige inzet, een beeld van het begrip duurzaamheid en welke partijen daar een rol in spelen en raken meer betrokken bij wat er speelt in hun omgeving. - Door de samenwerking van de projectpartners wordt integraal gewerkt aan duurzaamheid op het platteland. Subdoelstellingen - Creëren bewustzijn bij de leden van de verschillende partijen over hun rol in het landschap en hoe zij die rol kunnen verbeteren door scholieren daarin te betrekken. - Het invullen van sociale duurzaamheid door de scholieren verantwoordelijkheid te laten nemen, samen te werken en andere mensen te helpen en zorg te dragen voor de leefomgeving. - Laten zien welke rol de verschillende partijen spelen op het platteland en wat hun belang is omtrent duurzaamheid - Nagaan hoe dit initiatief verder gestalte kan worden gegeven zodat het voortgezet onderwijs structureel gebruik kan maken van duurzame leeropdrachten Taakstellingen Het streven is om vijftien duurzame leeropdrachten te ontwikkelen en door scholieren uit te laten voeren. Het aantal leerlingen dat aan deze opdrachten mee zal doen moet gedurende de ontwikkeling van het traject duidelijk worden. Duidelijk is dat de opdrachten individuele, maar ook groepsopdrachten kunnen zijn. 7

9 Resultaten In het project worden twee leertrajecten gestart en uitgevoerd: - Organisaties met verschillende achtergronden en belangen werken samen om gemeenschappelijk geaccepteerde opdrachten te ontwikkelen. De organisaties leren daarbij van elkaar en krijgen een concreter, breder en dieper besef bij het woord duurzaamheid. - Scholieren worden bekend gemaakt met het begrip duurzaamheid, wat dat begrip omvat en welke rol verschillende partijen daarin spelen, wat deze partijen doen om deze duurzaamheid te continueren en daarmee de leefbaarheid op het platteland in stand te houden. Beoordeling Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep toont zich tevreden met de uitwerking van het projectidee naar projectvoorstel. Er is in voldoende mate tegemoet gekomen aan de opmerkingen van de Noordelijke Adviesgroep naar aanleiding van het projectidee. Wel stelt de Noordelijke Adviesgroep uitdrukkelijk vast dat er 15 (vijftien) duurzame leeropdrachten in het project moeten worden ontwikkeld en uitgevoerd en dat deze evenredig (5:5:5) moeten worden verdeeld over de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. Eindadvies Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep geeft een positief advies onder de voorwaarde dat 15 (vijftien) duurzame leeropdrachten worden uitgevoerd en dat deze evenredig (5:5:5) worden verdeeld over de provincies Drenthe, Fryslân en Groningen. 2.3 MVO in MKB in Noord Nederland Projecttitel: MVO in MKB in Noord Nederland Projectpartners: COS Groningen, Kamers van Koophandel Noord Nederland, gemeente Groningen Projectpartners stellen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in het Midden en Kleinbedrijf (MKB) in een aantal concrete deelprojecten aan de orde. De doelgroepen zijn: - MKB bedrijven in Noord Nederland. 1 De nadruk ligt op MKB bedrijven omdat deze de meeste moeite ondervinden met het vormgeven van MVO initiatieven die passen bij de bedrijfsomvang, cultuur en reikwijdte. 1 In overeenstemming met de definitie van de Europese Commissie zoals vastgelegd met ingang van 1 januari 2005 wordt onder MKB bedrijven verstaan ondernemingen met tussen de 10 en 250 werknemers. 8

10 - Een tweede, afgeleide doelgroep vormen de overige actoren die in de projecten in hun relatie met het MKB naar voren komen. Dat kunnen in dit verband (diensten van) lokale en regionale overheden zijn maar eveneens andere initiatiefnemers, zoals bijvoorbeeld brancheverenigingen en bedrijvenverengingen. Het proces om tot goede samenwerking en uitwisseling te komen is een leerproces waar per definitie meerdere partijen (doelgroepen) bij betrokken zijn. Doelstelling De algemene doelstelling is het vergroten van kennis en vaardigheden (learning by doing) bij het MKB en andere doelgroepen om aspecten van MVO (zoals bijvoorbeeld duurzaam inkopen) te operationaliseren, door middel van uitwisseling en voorbeeldprojecten (= leren van elkaars ervaringen). Centraal staat steeds het leren maken van duurzame afwegingen en het effectief communiceren van het geleerde. Essentieel is dat een groeiend netwerk van stakeholders in de deelprojecten wordt betrokken en er haar voordeel mee doet. Deelprojecten Er worden minimaal 3 deelprojecten uitgevoerd. Een aantal mogelijke voorbeelden van deelprojectthema s zijn: - Duurzaam inkopen - Branche benadering - Landschappelijke inpassing bedrijventerreinen - MKB breed: aandacht voor MVO op de bedrijvencontactdagen in Drenthe en Friesland en een follow-up in Groningen - Sector screening - Energiebesparing Criteria bij de keuze van deelprojecten zijn: 1. Inhoud: Is er in het deelproject voldoende sprake van duurzame afwegingen en kunnen de verschillende actoren een voldoende eigen inbreng hebben? 2. Leerproces: Valt er genoeg uit het deelproject te leren dat ook overgebracht kan worden naar anderen of kan worden opgeschaald? 3. Actoren: Kunnen voldoende betrokken partijen goed profiteren van de ervaringen? Resultaten De verslaglegging richt zich op hoe kunnen we verder en hoe, gezien de ervaringen, niet. De rode draad in de resultaten vormt het leerproces rond het maken van duurzame afwegingen. Wat speelt daarbij, in die specifieke 9

11 deelproject setting, een rol? Wat zijn de kansen en wat de belemmeringen, welke andere actoren zijn van belang? Het leertraject zal voor de individuele MKB deelnemer kunnen leiden tot keuzes in de bedrijfsvoering die bijdragen aan een duurzamer toekomst voor zijn bedrijf (continuïteit). Voor meerdere MKB deelnemers die samen in een deelproject hebben geparticipeerd zal het netwerk in het eigen werkterrein met waardevolle actoren zijn uitgebreid. Het project wordt afgesloten met een stakeholderbijeenkomst waarin deze en andere leermomenten worden geïnventariseerd en vertolkt. Ook kan in deze afsluiting tot een doorstart op bepaalde onderdelen worden besloten. Beoordeling Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep benadrukt dat via dit project het bedrijfsleven actief betrokken kan worden in het programma Leren voor duurzame Ontwikkeling. Toch leven er ook twijfels over de slaagkans van het project en over de borging van de resultaten bij het bedrijfsleven. Vandaar dat de Noordelijke Adviesgroep vaststelt dat er een go no go moment moet komen direct na afronding van de 1 ste fase (eind 2006). In de 1 ste fase moet dan duidelijk worden of het project daadwerkelijk van de grond komt. De Noordelijke Adviesgroep voegt daar inhoudelijk aan tot dat in ieder geval 5 deelprojecten tot uitvoer moeten worden gebracht. Na fase 1 besluiten de noordelijke provincies of het project al dan niet verder gaat. Indien hierbij twijfels rijzen kan het ter advisering worden voorgelegd aan de Noordelijke Adviesgroep. Eindadvies Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep geeft een positief advies onder de voorwaarde dat na fase 1 definitief wordt besloten of het project al dan niet verder wordt uitgevoerd. Tevens moeten minimaal 5 deelprojecten tot uitvoer worden gebracht. 2.4 Energieforum Noord Projecttitel: Energieforum Noord Projectpartners: Value in the Valley, Energy Valley Het project is er op gericht een leerproces op gang te brengen tussen (maatschappelijke) organisaties in Noord-Nederland met als doel het bevorderen van onderlinge afstemming en samenwerking op duurzaam energiegebied. Uiteindelijk moet het leerproces resulteren in de gezamenlijke ontwikkeling van een internetportaal waarop relevante informatie en ondersteunende mogelijkheden rond het thema duurzame energie in Noord-Nederland gebundeld kan worden aangeboden. Dit dient nadrukkelijk een collectieve inspanning te 10

12 zijn om versnippering van informatiestromen te voorkomen en eenduidig naar buiten te treden. Het internetportaal moet een gezamenlijk product vormen waar verschillende belanghebbenden deel van uitmaken. Dit vergt een gezamenlijk intensief proces om tot een gemeenschappelijke inzet te komen. Op basis van het leerproces kunnen taken en inspanningen beter op elkaar worden afgestemd. Dit moet transparantie bevorderen waardoor energieinitiatieven adequater en efficiënter kunnen worden bediend. Door gezamenlijk dit proces in te gaan worden partijen genoodzaakt helder naar elkaar te formuleren waar hun meerwaarde ligt in de ondersteuning van de energie-economie en de verduurzaming daarvan in Noord Nederland, en hoe dit het beste op elkaar kan aansluiten. Dit moet de efficiëntie en complementariteit van de afzonderlijke inspanningen bevorderen teneinde de meerwaarde voor de individuele energie-initiatieven te vergroten. Het proces moet er toe leiden dat er onderling duidelijk afspraken worden gemaakt over een gezamenlijke inzet, waarbij de individuele rollen en taken helder zijn geformuleerd en op elkaar afgestemd. Resultaten Het project resulteert in een structurele en continue afstemming en samenwerking tussen verschillende organisaties met betrekking tot de Noord- Nederlandse duurzame energie-economie. Dit moet vervolgens leiden tot een meer efficiënte, transparante en complementaire dienstverlening naar de individuele duurzame energie-initiatieven waardoor het ontwikkelingsklimaat voor deze initiatieven wordt geoptimaliseerd. De werkstructuur die tijdens dit leerproces wordt ingericht kan uitstekend een rol spelen bij de daadwerkelijke realisatie, maar daadwerkelijke invulling hiervan is mede onderdeel van het proces. Beoordeling Noordelijke Adviesgroep Op basis van het projectvoorstel komt de Noordelijke Adviesgroep tot de conclusie dat het hier gaat om een netwerkproject dat weliswaar op zich interessant is, maar dat niet past binnen de ambities van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling. Tevens maakt volgens de Noordelijke Adviesgroep Energy Valley niet aannemelijk waarom zij geen ruimte voor zichzelf ziet bij het opstarten van een dergelijk project. Verder is de Noordelijke Adviesgroep van mening dat de onderbouwing van de probleemstelling en van de gekozen oplossingsrichting niet overtuigend is. Eindadvies Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep geeft een negatief advies 11

13 2.5 Streekstroom Waddenregio Projecttitel: Streekstroom Waddenregio Projectpartner: Stichting Waddengoud Doel is zoveel mogelijk microbedrijven 2 in een aantal geselecteerde branches binnen de provincies Groningen en Fryslân te informeren over, te betrekken bij en van elkaar te laten leren over in het bijzonder energiebesparing en het opwekken/aanwenden van elektriciteit en warmte uit duurzame energiebronnen. Met het project wordt beoogd om in de eerste plaats de aanwezige kennis, praktijkervaring en relaties van een koplopergroep van bedrijven en deskundigen op het gebied van energiebesparing, toepassing van duurzame energie en andere vormen van maatschappelijk verantwoord ondernemen uit te wisselen, verder te ontwikkelen en te documenteren. In deze koplopergroep zit een 20-tal bedrijven in Fryslân en Groningen uit de sectoren: streekproducten, toerisme, landbouw & visserij. Naast deze koplopergroep zal in de loop van het project een peloton van 30 à 50 bedrijven worden gevormd, waar de kennis, ervaring en relaties afkomstig uit het werken met de koplopergroep zullen worden benut. Deze groep bedrijven (afkomstig uit diverse branches) zal afkomstig zijn vanuit de provincies Groningen en Fryslân en bestaan uit: - (duurzame) landbouwbedrijven in Fryslân en Groningen - (duurzame) toeristische bedrijven in Fryslân en Groningen - (duurzame) streekproduktenbedrijven in Fryslân en Groningen De nadruk zal liggen op het organiseren van een keten aan sessies waarbij in eerste instantie de koplopergroep aan de beurt is en in de latere fase het peloton. De sessies (en de voorbereidingen daarop) zullen het karakter hebben van het uitwisselen van kennis, praktische ervaringen en relaties om daarmee de (reële) mogelijkheden op het gebied van milieuvriendelijker en energiezuiniger ondernemen te bevorderen. Om input te hebben voor de sessies (kennisuitwisseling) en meerwaarde te kunnen bieden aan de bedrijven uit de koplopergroep zal worden onderzocht welke mogelijkheden er lokaal per bedrijf zijn voor energiebesparing en voor 2 Met ingang van 1 januari 2005 is door de Europese Commissie vastgelegd dat bedrijven tot 10 medewerkers worden aangeduid als microbedrijven. 12

14 het opwekken van elektriciteit en warmte uit duurzame energiebronnen. Om de leereffecten voor de ondernemers te vergroten zal bij ieder bezoek van de deskundige een collega-ondernemer meegaan, die optreedt als co-adviseur. De adviseursrol van de collega-ondernemer is er tijdens het bezoek maar later wordt de co-adviseur ook ingeschakeld door de deskundige als feedback voor het gezamenlijke schriftelijke advies aan de ondernemer in kwestie. De adviezen aan de bedrijven zullen worden besproken in een sessie in de vorm van een discussienota. Resultaten De resultaten van de gehouden sessies en de daaruit voortvloeiende Plannen van Aanbeveling zullen in goed leesbare vorm worden opgeleverd en aan de betrokken partijen te beschikking worden gesteld. Ze kunnen de basis vormen voor verdere uitwerking dan wel aankoop van één of meerdere duurzame energievoorzieningen. Beoordeling Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep is onder de indruk van de uitwerking van het projectvoorstel. Het voorstel oogt interessant. Wel is het voor de Noordelijke Adviesgroep van belang dat het accent in het project uitdrukkelijk ligt op het integreren van onderlinge (tussen bedrijven) advisering in businessplannen. Bovendien benadrukt de Noordelijke Adviesgroep dat in het project geen aandacht mag worden gegeven aan regionale investeringsbijdrageregelingen en/of financieringsmogelijkheden. Ten aanzien van de begroting moet navraag worden gedaan over wat wordt bedoeld met de gehanteerde onderverdeling. Eindadvies Noordelijke Adviesgroep De Noordelijke Adviesgroep geeft een positief advies onder de voorwaarde dat middelen uit dit project niet gaan werken als een investeringsbijdrageregeling. 13

15 3 Financieel overzicht Leren voor Duurzame Ontwikkeling tot en met tender Inkomsten In onderstaande tabel zijn de totale inkomsten binnen het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling weergegeven. Tabel 3.1 Inkomsten Inkomsten Totaal over periode per jaar Deze inkomsten zijn de inkomsten van de drie noordelijke provincies gezamenlijk. De inkomsten bestaan uit een bijdrage vanuit het Ministerie van LNV ( per provincie per jaar) en eigen provinciale middelen ( per provincie per jaar). In het kader van de 1 ste tender (zomer 2005) is gelabeld aan de uitvoering van projecten, inclusief kosten voor de startbijeenkomst van het Noordelijk Ambitiestatement en kosten voor externe ondersteuning ten behoeve van het programmamanagement van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling in het kalenderjaar In het kader van de 2 e tender is gelabeld. Hiermee is beschikbaar voor de resterende tenders, inclusief de 3 de tender zoals beschreven in dit Uitvoeringsprogramma, en inclusief het programmamanagement van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling over het kalenderjaar Uitgaven 3 e tender Per project (hoofdstuk 2) Per project zoals genoemd in hoofdstuk 2 worden de uitgaven aangegeven in tabel 3.2. Daarbij wordt tevens de hoogte van de eigen bijdrage per project aangegeven. Tabel 3.2 Uitgave per project, incl. eigen bijdrage projectindiener(s) Uitgave 1 Totale projectbegroting Samen werken aan een duurzame Stad Sociale duurzaamheid landelijk gebied MVO in MKB Noord Nederland Streekstroom Bijdrage vanuit het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling Eigen bijdrage projectindiener(s) (20%) (15%) (15%) (22%) 14

16 Totale uitgaven & verdeling uitgaven over de provincies In tabel 3.3 is opgenomen de verdeling over de drie noordelijke provincies van de uitgaven voor de in hoofdstuk 2 genoemde projecten, inclusief de kosten voor de netwerkbijeenkomst op 9 maart 2006 en de kosten voor externe ondersteuning ten behoeve van het programmamanagement van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling in het kalenderjaar 2006 Tabel 3.3 Verdeling uitgaven over provincies Uitgaven 2006 Samen werken aan een duurzame Stad Sociale duurzaamheid landelijk gebied MVO in MKB Noord Nederland Streekstroom Uitgave per provincie Groningen Fryslân Drenthe Netwerkbijeenkomst 9 maart Externe ondersteuning 2006, incl. BTW TOTAAL Coördinerende provincie & mandatering In tabel 3.4 wordt per project de coördinerende provincie aangegeven. De coördinerende provincie treedt (in geval van gezamenlijke projecten ook namens de andere provincies) op als formele subsidieverlener. Tabel 3.4 Coördinerende provincie Uitgaven 2006 Samen werken aan een duurzame Stad Sociale duurzaamheid landelijk gebied MVO in MKB Noord Nederland Streekstroom Uitgave door coördinerende provincie Groningen Fryslân Drenthe Netwerkbijeenkomst 9 maart Externe ondersteuning 2006, incl. BTW TOTAAL Inkomsten en uitgaven vergeleken Voor de resterende tender en eventuele ondersteunde activiteiten ten dienste van de uitvoering van het programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling is nog (= 38% van het totale budget) beschikbaar. 15