LA BAYADÈRE. Docentenhandleiding schoolmatinee

Transcriptie

1 LA BAYADÈRE Docentenhandleiding schoolmatinee

2 Beste docent, Op 10 november bezoekt u de schoolmatinee La Bayadère gedanst door Het Nationale Ballet. Dit is de beknopte docentenhandleiding bij de websites: operaballet.nl/meerbayadere en operaballet.nl/meerballet Deze handleiding bestaat uit een toelichting op het online materiaal en aanvullende opdrachten. Wij hopen dat u hiermee de leerlingen wilt voorbereiden op hun dikwijls eerste bezoek aan ons theater. Als leerlingen goed zijn voorbereid zullen zij meer genieten van het ballet, de muziek en het verhaal. We danken u alvast voor uw medewerking. U hoeft niet alle opdrachten te behandelen. We hopen dat u in ieder geval klassikaal opdracht 1 en 2 behandelt. Daarnaast kunt u een keuze maken uit: a. Het orkest begeleidt de voorstelling. Indien de kinderen nog geen kennis hebben van een orkest raden we u aan de volgende onderwerpen te behandelen: instrumentherkenning, de orkestgroepen en de functie van de dirigent. Te vinden op operaballet.nl/meerballet het orkest b. In het kader van wereldoriëntatie en biologie kunt u de opdrachten 4 (India) en 5 (natuur en tijgers) behandelen. c. Als u graag beeldende vorming geeft zijn de opdrachten 7 (Theaterschool in India) 8 (Schmink in India) en 9 (Kolam) interessant. d. Vanuit maatschappij en burgerschap is opdracht 10 zinvol. En in het kader van het kijken over de grenzen is opdracht 7 (over de jeugdtheaterschool in India) interessant. Bovendien is deze school in India een mooi en goed doel voor een sponsorloop, Kerstmarkt of andere actie in uw school. Speciale dank gaat uit naar Ilse Oomen, docente van Het Gein in Amsterdam, voor haar feedback en Evelien Pullens, docente aan de Kattaikuttu jeugdtheaterschool in India, voor het gebruik van haar beeldmateriaal en inhoudelijke adviezen. Afdeling Educatie en Participatie Nationale Opera & Ballet Amsterdam

3 03 OPDRACHT 1: HET VERHAAL OPDRACHT 3: DE MAKERS [ga naar website] Bekijk met de klas de animatie. Na afloop kunt u onderstaande vragen stellen: Over welk land gaat dit verhaal? Waar denk jij aan bij het land India? Schrijf al je ideeën op, of maak een woordweb. Hier vindt u achtergrondinformatie over de makers van het ballet. Deze informatie kunt u klassikaal behandelen. OPDRACHT 2: WIE IS WIE? OPDRACHT 4: LUISTEROPDRACHT [ga naar website] Speel de geluidsfragmenten uit La Bayadère af en vraag de leerlingen welk muziekinstrument zij horen. Welke personages doen er in de voorstelling mee? Laat leerlingen de namen van de personages uit het verhaal opschrijven. Vraag hen of ze nog weten wie zij zijn. Vervolgens kunt u online de antwoorden controleren. Print de afbeeldingen uit en hang ze in de klas. Solor hij is een krijger Nikiya zij is een tempeldanseres De Brahmaan hij is een hogepriester Magdaveya hij is een fakir (Maha)Radja hij is een vorst/heerser Gamzatti zij is de dochter van de Radja 1. Antwoord: de hobo. 2. Antwoord: de harp. 3. Antwoord: de viool. 4. Antwoord: vierkwartsmaat (er zijn 4 tellen per maat). 5. Antwoord: de muziek klinkt snel en gehaast. Aanvullende vragen: Waar denk je aan als je dit fragment hoort? Hoe zouden de schimmen eruitzien? Maak een tekening terwijl je naar de muziek luistert. Extra Wilt u de link maken naar Indiase muziek. Bekijk dan het filmpje over de sitar.

4 04 OPDRACHT 5: INDIA 7. wat betekent kastenstelsel? Antwoord: Een kaste, in India is een soort rang waar iemand vanaf zijn geboorte toe behoort. Het kastenstelsel gaat uit van het verschil tussen mensen: iedereen heeft zijn eigen rol en taak. Groep C 5.1 De volgende opdrachten verdiepen het kijken en begrijpen van het verhaal van La Bayadère. Verdeel de klas in groepen. Geef elke groep een opdracht om informatie over India op te zoeken en te presenteren. U kunt de associaties van het woordweb gebruiken en de onderwerpen op de website. VRAGEN Groep A 1. Wat zijn de buurlanden van India? Antwoord: Pakistan, China, Bhutan, Nepal, Myanmar, Bangladesh en de Indische Oceaan. 2. Hoeveel mensen leven er in India? En ter vergelijking, hoeveel leven er in Nederland? Antwoord: India: 1167 miljoen mensen; Nederland: 17 miljoen mensen 3. Hoeveel talen zijn er in India? Antwoord: 415 talen en dialecten. 4. Welk geloof is in India het grootst? Antwoord: Hindoeïsme. Groep B 8. Wat is Bharata Natyam en wat is een Devadasi danseres? Antwoord: Bharata Natyam is meer dan 2000 jaar geleden ontstaan in Zuid-India. De goden werden in de tempels vereerd met dans uitgevoerd door jonge meisjes (devadasi s). vergelijk deze dansstijl eens met dansstijlen die je kent in Nederland? Wat zijn overeenkomsten en verschillen? Overeenkomsten bv.: om uitvoerend danseres (danser) te worden moet je jong beginnen en elke dag oefenen. Dans wordt op muziek uitgevoerd. In dans kunnen verhalen worden uitgebeeld. Verschillen: in Bharata Natyam maken je voeten de muziek doordat je ritmes stampt met de voeten en de enkelbanden dit verklanken. De handen beelden het verhaal uit met gebaren die een betekenis hebben. Er wordt meestal gedanst met uitgedraaide gebogen knieën, naar de aarde toe. In ballet wordt op de tenen (spitzen) gedanst. De mime (handgebaren) in ballet is heel verschillend en wordt lang niet altijd gebruikt. In ballet zijn er 5 basisposities. In Bharata Natyam wordt een danssari gedragen. In klassiek ballet worden allerlei kleren gedragen, tutu is het bekende dansrokje van tule. Groep D 9. Wat is een Kolam? Antwoord: Kolams zijn bijzondere tekeningen die door de eindeloze lijnen, stippen en cirkels de boze geesten verwarren. De tekeningen worden voor het huis gemaakt. 5. Wat voor kleding wordt er in India allemaal gedragen? Antwoord: Sari, Sawar Kameesj en westerse kleding. 6. Hoe heet de filmindustrie in India en waarom heet deze zo? Antwoord: Bollywood (de B komt van Bombay i.p.v. H van Hollywood).

5 Groep E 10. Wat voor natuur is er in India? Antwoord: De natuur in India kent grote verschillen. Kerala in het zuiden is heel groen met een vochtig regenwoud en palmbomen. De staat Rajastan in het midden van India, is droog,stoffig en woestijnachtig. In het noorden ligt het Himalayagebergte, met bergtoppen van wel 8000 meter. 11. Wat weet je van tijgers in India? Wordt er nu nog op tijgers gejaagd? Antwoord: Helaas wel. Stropers krijgen er nog steeds veel geld voor. In 1900 schatte men het aantal tijgers in India op Dit aantal nam in de loop van de eeuw steeds meer af. Op dit moment leven er naar schatting nog tijgers in India. (niemand weet dit zeker, er zijn ook tellingen dat er nog maar 750 tijgers in het wild leven OPDRACHT 5.2: KASTENSTELSEL IN INDIA In La Bayadère zie je verschillende kasten : De Brahmaan behoort tot de hoogste kaste Magdaveya tot de Dalits De Radja en Gamzatti horen tot de hoogste kasten. Solor hoort bij de krijgers. Nikiya als tempeldienares hoort bij de boeren, de sjoedra s.

6 05 OPDRACHT 6: INDIAANSE DANS OPDRACHT 7: TONEELSCHOOL IN INDIA De meisjes op deze foto heten Meenakshi Anand en Chiara Dhonré. Ze zijn allebei 11 jaar. Meenakshi woont sinds twee maanden in Nederland, daarvoor woonde ze in Zuid India. Chiara woonde eerst in Suriname. Beide meisjes zijn Hindoestaans opgevoed. In Nederland gaan jonge meisjes soms op klassiek ballet. Hindoestaanse meisjes gaan soms op Bharata Natyam. Als je echt beroeps danseres wilt worden moet je jong beginnen met oefenen. Tijdens de schoolmatinee gaan maken we kennis met Meenakshi en Chiara. Zij gaan vertellen over hun dansschool en wat ze allemaal oefenen. Meenakshi spreekt nog niet zo goed Nederlands maar ze spreekt wel goed Engels. Ze verheugen zich er heel erg op om te laten zien wat Bharata Natyam is. Bekijk het filmpje op de website. In Kanchipuram staat een bijzondere jeugdtheaterschool opgericht door de Nederlandse Hanne de Bruin en haar man, de acteur P. Rajagopal. Kattaikuttu is een traditionele theatervorm die zich baseert op de grote Indiase verhalen zoals de Mahabharata en Ramayana. De acteurs spelen, zingen en dansen. Hun kostuums en schmink zijn heel bijzonder en kleurrijk. Elke acteur specialiseert zich in een personage en daarbij horen speciale make-up en kostuums. Er bestaan geen geschreven handleidingen om Kattaikuttu-theater te leren. De rollen worden overgedragen van leraar op leerling. De jeugdtheaterschool is opgericht om meerdere redenen. Zonder nieuwe talenten zal deze theatervorm uitsterven. De getalenteerde kinderen krijgen naast de acteursopleiding ook een schoolopleiding en studeren af met een erkend schooldiploma. De kinderen komen uit rural areas, de laagste kasten vermengen zich met de hogere, de meisjes en jongens krijgen samen les. Dat is heel uniek in India. Het is interessant om naar de film op de website te kijken van de Kattaikuttu-theaterschool. Deze kinderen volgen een even intensief weekrooster als de kinderen van de Nationale Balletacademie.

7 06 OPDRACHT 8: SCHMINK IN INDIA OPDRACHT 10: KERNOPDRACHTEN KLASSENGESPREK A. Nikiya wordt in het verhaal vermoord zodat Solor en Gamzatti kunnen trouwen. Het thema uithuwelijken en eerwraak kan gevoelig liggen in een klas. Helaas komen in India (en elders in de wereld) gedwongen huwelijken nog steeds voor. Bekijk met elkaar de schminkfoto s. De kinderen van de theaterschool leren zichzelf schminken. Ze slijpen zelf een dun latje waarmee de schmink wordt aangebracht. Inspirerende voorbeelden voor een eigen productie op uw school? Mogelijke opdrachten: Verzin een einde aan het verhaal: Stel dat het verhaal zich in deze tijd zou afspelen en Nikiya (of Solor) zou naar Nederland vluchten, zou zij/hij dan in Nederland mogen blijven wonen? B. India is een democratie. Wat is een democratie eigenlijk? Hebben kinderen andere voorbeelden misschien in eigen land waaruit blijkt dat wij hier in Nederland niet of wel een democratie hebben? Wanneer herdenken wij onze vrijheid? (5 mei). Voor achtergrondinformatie, kijk bijvoorbeeld hier: OPDRACHT 9: KOLAM OPDRACHT 11: FANTASIEOPDRACHT Maak een Kolam op het schoolplein. Niet eenvoudig! Solor droomt dat hij met Nikiya samen danst in het schimmenrijk. Helaas blijkt het maar een droom. Hoe loopt het verhaal af? Wij zijn heel benieuwd naar nieuwe einde s van het ballet. Stuur ze op naar: Afdeling Educatie& Participatie Nationale Opera & Ballet postbus RH Amsterdam

8 Bijlagen: - Woordenlijst In dit lesmateriaal komt een aantal moeilijke woorden voor. Afhankelijk van de werkvorm kunt u bijvoorbeeld elke groep een moeilijk woord laten opzoeken of een groep maken die alle moeilijke woorden opzoekt. - Invulblad Te gebruiken bij diverse opdrachten. Colofon Tekst afdeling Educatie & Participatie Nationale Opera & Ballet Vormgeving afdeling Marketing Nationale Opera & Ballet Fotografie Angela Sterling toneelfoto s Animatie website Nicolien Opdam Copywright Nationale Opera & Ballet Nationale Opera & Ballet Afdeling Educatie en Participatie Postbus RH Amsterdam educatie@operaballet.nl

9 MOEILIJKE WOORDEN: WAT IS WAT? Hindoeïsme Het hindoeïsme is het belangrijkste geloof in India. Kastenstelsel Een kaste, in India, is een soort rang waar iemand vanaf zijn geboorte toe behoort. Het kastenstelsel gaat uit van verschillen tussen mensen: iedereen heeft zijn eigen rol en taak. Dialecten In Nederland spreken we Nederlands. Toch kan je kleine verschillen horen tussen Limburgers en Groningers. In iedere streek spreken ze woorden net iets anders uit. Of ze gebruiken typische streekwoorden. Deze kleine verschillen in taal noemen we dialecten. Democratie Democratie is een manier waarop je een land kunt besturen. In een democratie heeft het volk het voor het zeggen. Het woord democratie betekent heerschappij van het volk. Het is afgeleid van de Griekse woorden demos (volk) en kratos (heerschappij). Het tegenovergestelde van democratie is dictatuur. Dat betekent dat er maar 1 persoon de baas is. Kijk ook op: India Wil je meer weten over India? Klik hier enhttp://m.schooltv. nl/zoek?q=india lees meer over het land, de kasten en het hindoeïsme.

10 LA BAYADÈRE GEDANST DOOR HET NATIONALE BALLET Naam: School: Leeftijd: Onderwerp:

11 WERKBLAD Hoort bij opdracht 4: India-Kasten In La Bayadère zie je de verschillende kasten. Vul hieronder in bij welke kaste de personen horen: Brahmaan behoort tot de Magdaveya tot de De Radja en Gamzatti horen tot de Solor hoort bij de Nikiya als tempeldienares hoort bij de