AstroNavigatie [Celestial Navigation]
|
|
- Nathan de Vos
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 AstroNavigatie [Celestial Navigation] Samenvatting 1 e avond Redert Steens Oktober 2012 Versie 30 juli 2012
2 Even beginnen aan het eind Wat heb je daarvoor nodig? Voor het bepalen van je locatie (lon/lat): Nodig: Nautical Almanac voor dat jaar Nauwkeurige klok (±10sec) Sextant Werkblad HO-249 Vol.2/3 Tabellen HO-249 Vol.1 Tabellen Plotblad + Voor: Evt. i.c.m. tijdsein HF-ontvanger Meridian Passage Noon Shot Zon Sun Parallellineaal & passer Maan Moon Planeten (Dec <29 0 ) Planet Selected stars (Dec <29 0 ) Stars Pagina 2 En een onbewolkte hemel
3 Hoogtemetingen Hemellichamen met hun voor- en nadelen Hemellichamen Pro Con Zon, Noon Shot Zon, Running Fix Zon en Maan Eenvoudig Met één meting zowel latitude als longitude bepalen Geen plot nodig Met één hemellichaam latitude en longitude bepalen Vrij langdurige beschikbaarheid voor hoogtemetingen Relatief langdurige meting (ca min) Je moet op specifiek moment van de dag beschikbaar zijn voor hoogtemeting Nauwkeurigheid afhankelijk van gegist bestek tussen opvolgende hoogtemetingen (ware koers en snelheid over de grond) Aanvullende hemellichamen op hetzelfde moment niet altijd beschikbaar voor hoogtemeting Planeten Sterren Pagina 3 Goede en relatief snelle 3-punts meting mogelijk Check op fouten bij 3-punts meting (bv als één meting sterk afwijkt van andere twee) Kort moment van meting (alleen gedurende Civil Twilight, soms iets ruimer) Aanvullende hemellichamen op (bijna) hetzelfde moment niet altijd beschikbaar voor hoogtemeting Kort moment van meting (alleen gedurende Civil Twilight)
4 Aardse coordinatenstelsel Samenvatting van begrippen Begrippen: - Noordpool - Zuidpool - Longitude (Lon) - Latitude (Lat) - Greenwich of Prime Meridiaan - Evenaar (Equator) Pagina 4
5 Verband tussen tijd en longitude (lengtegraad) De aarde draait 360 in 24 uur. 360 / 24 uur 15 / uur De aarde heeft 24 tijdzones een tijdzone per iedere 15 longitude Elk uur tijdsverschil 15 longitude Elke 4 minuten tijdsverschil 1 o longitude Elke 4 seconden 1 minuut longitude (=1 nm op evenaar) De aarde draait tegen de klok in, dus tijdzones aan de oostkant van Greenwich lopen vóór en de tijdzones aan de westkant lopen achter Greenwich EAST INCREASE - Het is later op alle plaatsen aan de oostkant WEST LESS - Het is vroeger op alle plaatsen aan de kant Pagina 5
6 Ecliptic Baan van planeten (ook de Aarde) rond de Zon Aarde staat ~23,5 o scheef t.o.v. Ecliptica Pagina 6
7 Samengevat Pagina 7
8 Het Zenith Zenith op de hemelbol is het punt recht boven de waarnemer - Dus 90 o op het aardoppervlak, recht boven je hoofd (Het punt recht onder je, dus 180 o verder dan het Zenith, heet overigens het Nadir) Pagina 8
9 Altitude & Declination B.v. Zon Je vaart hier P Z d Z Altitude h o Mijn latitude = Z d + Dec Zon GP Z d = 90 o H o DEC E Mijn latitude = 90 o - H o + Dec Zon Pagina 9 Dus blijkbaar kan ik iets over mijn latitude (breedtegraad) zeggen als ik de Declinatie van het hemellichaam en de hoek van dit hemellichaam t.o.v. mijn horizon weet
10 Positie van een hemellichaam (absoluut) Greenwich Hour Angle (GHA) en Declinatie Zon, Maan, Planeten GHA: Greenwich Hour Angle - De hoek van het hemellichaam in het vlak van de evenaar, ten westen van de Greenwich meridiaan Declinatie - De hoek tussen de evenaar en het hemellichaam - Het ruimte (celestial) equivalent van latitude t Hiermee leg je de positie van het hemellichaam absoluut vast t.o.v. Greenwich Pagina 10
11 Positie van een hemellichaam tov de eigen positie Local Hour Angle (LHA) en Declinatie Zon, Maan, Planeten LHA: Local Hour Angle - De hoek van het hemellichaam in het vlak van de evenaar, ten westen van de eigen positie AP: assumed position - eigen positie, ook wel Local Meridiaan (LM) GP: geographical position Aarde Hiermee leg je de positie van het hemellichaam absoluut vast t.o.v. de waarnemer Pagina 11
12 Afspraken Conventies Lon East Add West Less Bovenaanzicht van de Aarde GHA W E +GHA +Lon GP (Geographical position) LHA +Lon AP (Assumped position) Greenwich meridiaan (longitude = 0 ) Pagina 12
13 Sextant Nauwkeurige hoogtemeting van hemellichamen tot op 0,1 ofwel 1 / 600 Filter Horizon spiegel Filter Correctieschroef Index arm Micrometer drum Index spiegel Telescoop Telescoop klem Oculair Oculair aflezing Frame Gradenboog Lock Pagina 13 De naam Sextant: gradenboog van 60 ofwel 1/6 van 360
14 Hoekmeting met de sextant (Animatie) Pagina 14
AstroNavigatie. Een inleiding. WSV de Kreupel. bij. http://remare.nl/astro. [Celestial Navigation ofwel positiebepaling via hemellichamen]
AstroNavigatie [Celestial Navigation ofwel positiebepaling via hemellichamen] Een inleiding bij WSV de Kreupel Redert Steens 10 maart 2013 http://remare.nl/astro Declinatie De Declinatie [Declination]
Nadere informatieAstroNavigatie [Celestial Navigation]
AstroNavigatie [Celestial Navigation] Plaatsbepaling via hemellichamen Redert Steens Oktober 2012 Versie 30 juli 2012 Disclaimer This Celestial Navigation course have been compiled and conducted by me,
Nadere informatieAstroNavigatie [Celestial Navigation]
AstroNavigatie [Celestial Navigation] Plaatsbepaling via hemellichamen Redert Steens Januari 2014 Disclaimer This Celestial Navigation course have been compiled and conducted by me, as a contribute to
Nadere informatieAstroNavigatie [Celestial Navigation]
AstroNavigatie [Celestial Navigation] Plaatsbepaling via hemellichamen Redert Steens Oktober 2011 Versie 5 september 2011 Celestial Navigation Disclaimer This Celestial Navigation course have been compiled
Nadere informatieSextant navigatie Sven De Deyne 19 okt 2017
Sextant navigatie Sven De Deyne 19 okt 2017 Vanwaar de naam... sextant bestaat uit een stuk cirkelboog van 60... of één zesde van een cirkel... één zesde in latijn is sextans... Wat is een sextant? Optisch
Nadere informatieInleiding. Deze schriftelijke cursus is gemaakt voor iedereen die met een boot op open water wil varen. Heeft u een plaatsbepalingssyteem (SATNAV.
A ASTRONAVIGATIE 2 Inleiding Deze schriftelijke cursus is gemaakt voor iedereen die met een boot op open water wil varen. Heeft u een plaatsbepalingssyteem (SATNAV. G.P.s.) aan boord dan nog is het van
Nadere informatieASTRONA VIGATI E Pieter Luteijn
ASTRONA VIGATI E Pieter Luteijn Dit artikel is getiteld astronavigatie, dat woord is afgeleid van aster en navigare, twee woorden uit. het Latijn die respectievelijk ster en varen betekenen. Letterlijk
Nadere informatiePraktische Sterrenkunde H o o r c o l l e g e A r t i s
Praktische Sterrenkunde H o o r c o l l e g e A r t i s Introductie Docent: Henk Hoekstra email: hoekstra@strw.leidenuniv.nl kamer 457 tel: 071-5275594 website: http://www.strw.leidenuniv.nl/~hoekstra/practicum
Nadere informatieZon, aarde en maan. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/87197
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/87197 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs
Nadere informatieDe Hemel. N.G. Schultheiss
1 De Hemel N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module is direct te volgen vanaf de derde klas. Deze module wordt vervolgd met de module Het heelal. Uiteindelijk kun je met de opgedane kennis een telescoop
Nadere informatieHet horizontale coördinatenstelsel
Het horizontale coördinatenstelsel De positie van een hemellichaam wordt beschreven door - Azimuth: gemeten in graden van noord (0 o ) over oost (90 o ) - Hoogte: 0 o op de horizon, 90 o op zenith - Zenith
Nadere informatiePraktische Sterrenkunde
Praktische Sterrenkunde Vandaag 1. Verkenning van de sterrenhemel 21 september 2015 Korte introductie Praktische Sterrenkunde Verkenning van de sterrenhemel Coördinaten t.o.v. de waarnemer: azimuth en
Nadere informatie6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus
Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september 2016 6,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs HFD 1 1 Schaalniveaus Inzoomen: Dichter naar het aardoppervlak, details worden
Nadere informatiePrak%sche Sterrenkunde
Prak%sche Sterrenkunde Welkom! Docent: Ignas Snellen Assistent: Steven Cuylle, Edwin van der Helm Vandaag: - Wat is prak%sche Sterrenkunde? - Hemelmechanika 1) Beweging van de Aarde om haar as en om de
Nadere informatieLessen over Cosmografie
Lessen over Cosmografie Les 1 : Geografische coördinaten Meridianen en parallellen Orthodromen of grootcirkels Geografische lengte en breedte Afstand gemeten langs meridiaan en parallel Orthodromische
Nadere informatieSchema s AZVK. voor aan boord
Schema s AZVK voor aan boord Deel 1 Schema s AZVK Pagina 1 van 32 M.B. Keuss RECHTE KOERSEN Noord en Zuid B = V L = 0 Type 1 Gegeven: Gevraagd: A B=? K V AZ Delta B N-Z A: B 1 = L 1 = B = L = 0 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatieAstronavigatie. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Menno Jacobs 12 october 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/77564 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.
Nadere informatiePositie en koers in de kaart zetten.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Menno Jacobs 09 February 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/72005 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieHOVO, Cursus 4: Sterrenkijken en Positiebepaling 20 oktober 2014
HOVO, Cursus 4: Sterrenkijken en Positiebepaling 20 oktober 2014 Slide 2, pag. 1 De link rechts toont de beweging van de GPS satellieten op www. Links in deze pdf zijn aanklikbaar. Slide 3, pag. 2 Op de
Nadere informatieKoers- en plaatsbepaling (1)
Hoofdstuk 5 Navigatie (1) Koers- en plaatsbepaling (1) Navigatie: 1) Het bepalen van de te volgen weg bij gegeven plaats van vertrek (afgevaren plaats) en de plaats van bestemming (bekomen plaats) 2) Het
Nadere informatieObservationele Sterrenkunde
Observationele Sterrenkunde Søren S. Larsen s.larsen@astro.ru.nl Afdeling Sterrenkunde / IMAPP Assistenten: - Emilio Enriquez (e.enriquez@astro.ru.nl) - Tjibaria Pijloo (t.pijloo@astro.ru.nl) - Roque Ruiz
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 1776 woorden 4 november 2006 6,4 15 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar H6 Het zonnestelsel H6.1 Dagen, maanden, jaren Rondom de zon in een
Nadere informatieNavigatiereader. 9 e editie 14 oktober tot en met 19 oktober 2014. Versie: 26-9-2014 Definitief
9 e editie 14 oktober tot en met 19 oktober 2014 Versie: 26-9-2014 Definitief Inhoudsopgave 1. Inleiding p. 3 2. De aarde p. 4 Een indeling op de aarde p. 4 Lengte en breedte p. 4 3. De zeekaart p. 6 Het
Nadere informatieNAVIGATIEREADER. 28 e Studenteneditie
NAVIGATIEREADER 28 e Studenteneditie Maandag 4 april tot en met zondag 10 april 2016 INHOUDSOPGAVE 1. 2. 3. 4. 5. 6. Inleiding De Aarde Een indeling op de aarde Lengte en breedte Nautical mile De zeekaart
Nadere informatieAstronavigatie. met. Sextant en Calculator HP-42S
Astronavigatie met Sextant en Calculator HP-42S Ackermans Harry 2017 Afkortingen en symbolen LOP1 = Line of position 1 - Hoogtelijn 1 LOP2 = Line of position 2 - Hoogtelijn 2 COP1 = Circle of position
Nadere informatieKijken naar de sterren
Kijken naar de sterren GROEP 7-8 73 60 minuten 1, 23, 32 en 45 De leerling: kan meeteenheden gebruiken om lengtes en hoogtes uit te drukken kan gemeten waarden aflezen weet wat een sextant is en kan het
Nadere informatie1. Overzicht Hemelmechanica 2. Elektromagnetische straling 3. Zonnestelsel(s) 4. Sterren: fysische eigenschappen 5. Sterren: struktuur + evolutie 6.
Inleiding Astrofysica 1. Overzicht Hemelmechanica 2. Elektromagnetische straling 3. Zonnestelsel(s) 4. Sterren: fysische eigenschappen 5. Sterren: struktuur + evolutie 6. Sterren: stervorming, sterdood
Nadere informatie1 Inleiding. Worden de maanden langer of korter?
1 Inleiding Worden de maanden langer of korter? In 1695 had de Engelse astronoom Halley berekend dat in de loop van de laatste 800 jaar (vóór 1695) de maanden korter waren geworden. In zijn tijd zou een
Nadere informatieStap 3. Ons zonnestelsel en de Aarde Opdracht 57 Filmpje bekijken
Antwoordenboek Big history project Stap 3. Ons zonnestelsel en de Aarde Opdracht 57 Filmpje bekijken Opdracht 58 De diverse elementen gaan onderling allerlei verbindingen aan. Door steeds andere verbindingen
Nadere informatieDrenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen.
Meander Samenvatting groep 6 Thema 3 De aarde beweegt Samenvatting Dag en nacht De aarde draait om haar as. De zon kan dus maar een helft van de aarde verlichten. Daardoor is het licht en donker, dag en
Nadere informatieDrenthe Drenthe is de provincie waar de minste mensen op een vierkante kilometer wonen. In heel Drenthe wonen ongeveer mensen.
Meander Samenvatting groep 6 Thema 3 De aarde beweegt Samenvatting Dag en nacht De aarde draait om haar as. De zon kan dus maar een helft van de aarde verlichten. Daardoor is het licht en donker, dag en
Nadere informatieNavigatiereader Race of the Classics
Navigatiereader Race of the Classics Zondag 29 maart tot en met zondag 5 april 2015 Inhoud Inleiding De aarde De zeekaart Drift, stroom en koersrekening Invullen van het logboek Eenheden, termen en afkortingen
Nadere informatieDE STERRENHEMEL. G. Iafrate (a), M. Ramella (a) en V. Bologna (b) (a)
(b) DE STERRENHEMEL G. Iafrate (a), M. Ramella (a) en V. Bologna (b) (a) INAF - Sterrenkundig Observatorium van Trieste Istituto Comprensivo S. Giovanni Sc. Sec. di primo grado M. Codermatz" Trieste Nederlandse
Nadere informatieWELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 12 september
WELKOM! Inleiding Astrofysica College 1 12 september 2016 15.45 17.30 Ignas Snellen Docent: Ignas Snellen Assistenten: Charlotte Brand, Mieke Paalvast, Alex Pietrow, Erik Osinga, Dominique Petit, Jessamy
Nadere informatie> Schatting van de verplaatsingssnelheid
>>> Context De Meteosat satelliet De Meteosat satellieten zijn geostationaire satellieten, dat wil zeggen dat de bewegingsrichting gelijk is aan die van de Aarde en de rotatieperiode dezelfde is als die
Nadere informatieGeografische coördinaten
Geografische coördinaten Het bepalen van een plaats op aarde geschiedt met behulp van twee verschillende soorten cirkels. Eerst tekenen we de cirkels die noord- en zuidpool verbinden. Die cirkels worden
Nadere informatieZONNELOPER N N WWW.EU-UNAWE.ORG/NL WWW.ASTRONOMIE.NL 52 NL. 90 NOORDPOOL maart. juni juli. aug. sept. okt. mei. april. feb
40 N VALAB N ZONNELOPER NW NO STAND VAN DE ZON IN GRADEN BOVEN DE HORIZON 10 20 W O 30 50 60 ZW ZO 70 Z 52 NL BREEDTEGRAAD 80 70 60 50 40 30 20 10 0 EVENAAR KALENDER NE zomerzonnewende mei april juni juli
Nadere informatieTen noorden van de evenaar ligt het noordelijk halfrond. Ten zuiden daarvan het zuidelijk halfrond.
Rekenen aan de aarde Introductie Bij het vak aardrijkskunde wordt de aarde bestudeerd. De aarde is een bol. Om te bepalen waar je je op deze bol bevindt zijn denkbeeldige lijnen over de aarde getrokken,
Nadere informatieSterrenkunde in klas 6
Sterrenkunde in klas 6 Grondervaringen van de mens: de oerlijn, de oercirkel en het oerkruis; geometrie en kosmologie In dit inleidende hoofdstuk gaan we uit van drie oerervaringen die we aan de hemel
Nadere informatieEEN UNIFORME METHODE OM VLAKKE ZONNEWIJZERS TE BEREKENEN
EEN UNIFORME METHODE OM VLAKKE ZONNEWIJZERS TE BEREKENEN toepasbaar over de gehele wereld door fer j. de vries, eindhoven voorbeeld van zonnewijzers op een dodecaëder datum: Oktober 2002 Last Modified
Nadere informatieNiet-euclidische meetkunde. Les 3 Meetkunde op de bol
Niet-euclidische meetkunde Les 3 Meetkunde op de bol (Deze les sluit aan bij de paragrafen 2.1 en 2.2 van de tekst Niet-Euclidische meetkunde van de Wageningse Methode) Kun je het vijfde postulaat afleiden
Nadere informatieCartografische oefeningen
Cartografische oefeningen Stad OCMW V.U.: welzijnshuis Sint-Niklaas naam achternaam Abingdonstraat 99 9100 Sint-Niklaas Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1. Meting met het gps-toestel satelliet gps-scherm
Nadere informatie4 Het heelal 6. De zon. De aarde. Jupiter. De maan. Ons zonnestelsel. Mars. Mercurius Venus
Inhoud 4 Het heelal 6 De zon 10 8 De aarde De maan Jupiter 18 12 Ons zonnestelsel 14 15 16 Mars Mercurius Venus 22 Saturnus Verre planeten 24 Satellieten van het zonnestelsel 20 26 Planetoïden 27 Kometen
Nadere informatieNavigatiereader 11e editie 12 oktober tot en met 16 oktober 2016
11 e editie 12 oktober tot en met 16 oktober 2016 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding p. 3 2. De aarde p. 4 Een indeling op de aarde p. 4 Lengte en breedte p. 4 3. De zeekaart p. 6 Het bepalen van de lengte en
Nadere informatieInleiding Astrofysica
Inleiding Astrofysica Hoorcollege I 11 september 2017 Welkom n Doel: het college Inleiding Astrofysica vormt de basis voor de studie sterrenkunde en fungeert als inleiding voor alle andere sterrenkunde
Nadere informatienautisch instituut nauticum PROEFLES
- -- ---- -- -W-- 1 1 W I - ----- - 44 -- v nautisch instituut nauticum PROEFLES Deze proefles is de eerste les van de cursus ASTRONOMISCHE PLAATSBEPALING. Het geeft U een indruk hoe het lesmateriaal is
Nadere informatieDe sextant. Lore De Brabander 1LAM C2
De sextant Lore De Brabander 1LAM C2 Inhoud Geschiedenis 3 Onderdelen van de sextant 4 Het afstellen van de sextant 4 De meting 5 Andere fouten 6 Correcties 6 Fouten 7 Vandaag 7 Lijst van illustratie 8
Nadere informatieNAVIGATIE IN DE 17 E EEUW
NAVIGATIE IN DE 17 E EEUW Door: Drs Dirk J. Barreveld, oud-hoogleraar economie, oud-stuurman Grote Vaart, officier K.M.b.d. auteur van maritiem-historische en populair-wetenschappelijke werken 1. Met navigatie
Nadere informatieSterrenkunde en wiskunde van : interacties.
Sterrenkunde en wiskunde van 1570-1700: interacties. De hemelsfeer 1 Al in de oudheid werden de bewegingen van zon, maan, planeten en sterren beschreven tegen de achtergrond van de hemelsfeer. Dit is een
Nadere informatieAvontuurlijke ruimtestages. 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u. tot en met dag 6 om 15 u.)
Euro Space Center 15/12/2013 1/5 ACTIVITEITENPROGRAMMA Astronomiestage 6 dagen - 5 nachten Duur 6 dagen / 5 nachten (van dag 1 om 17 u. tot en met dag 6 om 15 u.) Timing n Dag 1 17.00 u : Aankomst / onthaal
Nadere informatieOriënteren Kaart en Kompas
Oriënteren Kaart en Kompas Om veilig de weg te kunnen vinden in onbekend gebied, is het handig kennis van navigatie met kaart en kompas te hebben. Om het insigne Oriëntatie in de wacht te slepen, moet
Nadere informatieCOORDINAATSYSTEMEN 2 Hoeken + Oorsprong, i.e 2 vaste (nul)punten + (Orthogonale) Richtingsconventie 1. EGOCENTRISCH (HORIZONTAAL) SYSTEEM
COORDINAATSYSTEMEN 2 Hoeken + Oorsprong, i.e 2 vaste (nul)punten + (Orthogonale) Richtingsconventie 1. EGOCENTRISCH (HORIZONTAAL) SYSTEEM Zenith (Nadir) Azimuth Cirkel hoogte h azimuthale lengte A bepaald
Nadere informatie3 Kermis aan de hemel
3 Kermis aan de hemel In deze paragraaf onderzoeken en leren we over de beweging van de aarde om de zon, de draaiing van de aarde om haar as, de beweging van de maan rond de aarde, en hoe die bewegingen
Nadere informatiePlaatsbepaling met Global Navigation Satellite Systems GNSS Basisbeginselen
Plaatsbepaling met Global Navigation Satellite Systems GNSS Basisbeginselen GNSS Basisbeginselen Inhoud Algemene kenmerken Systeem componenten Principe Afstand Positie Afstand bepaling code waarnemingen
Nadere informatieNavigatie, Logboek en Marifoonreader
Navigatie, Logboek en Marifoonreader 12 e editie 11 oktober tot en met 15 oktober 2017 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding p. 3 2. De aarde p. 4 Een indeling op de aarde p. 4 Lengte en breedte p. 4 3. De zeekaart
Nadere informatieBZL WISKUNDE Naam: Klas:
BZL WISKUNDE Naam: Klas: Ruimtelijk Inzicht en driehoeksmeting in een Rechthoekige driehoek Doel van de taak Zelfstandig de geziene leerstof in verband met rechthoekige driehoeken gebruiken in het vlak
Nadere informatieHoe navigatie op zee ontstond...
Navigatie op zee Simon Declerck Bachelor vastgoed: landmeten Klas: 1C2 Academiejaar: 2015-2016 Faculteit Natuur en Techniek Valentin Vaerwyckweg 1 9000 Gent 1 Inleiding Als onderwerp voor mijn paper heb
Nadere informatieZeemanschap - de getijden. Om de werking van de getijden goed te verstaan kijken we even naar de hemel...
Een vleugje sterrenkunde als inleiding Om de werking van de getijden goed te verstaan kijken we even naar de hemel... Gezien vanaf de Aarde draaien alle hemellichamen in één dag van oost naar west. Als
Nadere informatieECLIPS. SAMENVATTING Opdrachten om de eclips op 20 maart 2015 waar te nemen. Z. van Meekeren, W. van der Pol en F. Behnen Eclips 2015
SAMENVATTING Opdrachten om de eclips op 20 maart 2015 waar te nemen. Z. van Meekeren, W. van der Pol en F. Behnen Eclips 2015 ECLIPS Opdrachten ANW, biologie en O&O Inhoud Inleiding... 2 Weersomstandigheden...
Nadere informatieReader oriëntatietechnieken
Reader oriëntatietechnieken Inhoud 1. Schaal 2. Legenda 3. Coördinatenstelsels 4. Soorten kompassen 5. Declinatiecorrectie 6. Inclinatie 7. Kaart op het noorden leggen 8. Looprichting bepalen 9. Koers
Nadere informatieInleiding Astrofysica
Inleiding Astrofysica Hoorcollege II 20 september 2017 Samenva
Nadere informatieSamenvatting ANW Artikel 9 en Artikel 43 t/m Artikel 56
Samenvatting ANW Artikel 9 en Artikel 43 t/m Artikel 56 Samenvatting door een scholier 2694 woorden 5 juli 2004 4,9 43 keer beoordeeld Vak ANW A9 Hemelbewegingen: uurwerk of glazen bol? Ruimtetijd Het
Nadere informatieWerkstuk ANW Navigatie
Werkstuk ANW Navigatie Werkstuk door een scholier 5070 woorden 30 maart 2006 6,6 35 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave: Inleiding Hoofdstuk 1: De geschiedenis van de GPS Hoofdstuk 2: Hoe werkt de GPS?
Nadere informatieMonteringen > Parallactisch > Celestron CGEM 11 parallactische montering. Robtics
Model: 91523 Artikel: Fabrikant: Celestron Celestron CGEM II EQ Mount CGEM 11 De gloednieuwe CGEM van Celestron is zeer aantrekkelijke montering die tussen de CG-5 en de CGEM DX montering in geplaatst
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Blik op oneindig Samenvatting door F. 1208 woorden 19 juni 2013 6,1 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW Hoofdstuk 3 Blik op oneindig 3.1 Aarde en maan Van oudsher
Nadere informatiePraktische opdracht Wiskunde B Evolutie van Navigatie
Praktische opdracht Wiskunde B Evolutie van N Praktische-opdracht door een scholier 4963 woorden 24 maart 2004 6,6 48 keer beoordeeld Vak Wiskunde B Inleiding. Waarom hebben we dit onderwerp gekozen? Wij
Nadere informatieCartografische oefeningen antwoorden voor de leerkracht
Cartografische oefeningen antwoorden voor de leerkracht Stad OCMW V.U.: welzijnshuis Sint-Niklaas naam achternaam Abingdonstraat 99 9100 Sint-Niklaas Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Meting met het gps-toestel
Nadere informatieThema 5 Aarde in het heelal
Naut samenvatting groep 6 Mijn Malmberg Thema 5 Aarde in het heelal Samenvatting Van binnen naar buiten De aarde is een grote bol van steen en ijzer. Deze bol heeft verschillende lagen. Binnenin de aarde
Nadere informatie1 Kun je aan planten zien wat je aan moet?
1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? Hoofdstuk 1 Les 1 Zoek het op Bij de evenaar staat de zon hoog. Het is er warm en daardoor verdampt het water. Die warme damp stijgt op en koelt af: dan gaat
Nadere informatieMoveTo Handleiding Telescope calculation tool
MoveTo Handleiding Telescope calculation tool Inhoud Doel:... 3 Voorwaarden:... 3 Uiterlijk:... 3 Werking:... 3 Beveiliging:... 4 Oefening 1, beveilig sheets... 5 Oefening 2, benaderen data base objecten...
Nadere informatieHoe een hoepelzonnewijzer correct opstellen? (Willy Ory)
Hoe een hoepelzonnewijzer correct opstellen? (Willy Ory) Heel wat tuinzonnewijzers staan slecht opgesteld. Dikwijls zijn zulke ornamenten gekocht in tuincentra of ergens in het buitenland tijdens een vakantietrip,
Nadere informatieSamenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal
Samenvatting ANW Hoofdstuk 6: het heelal Samenvatting door A. 929 woorden 29 juni 2014 0 keer beoordeeld Vak ANW P1 Breedtegraad: s Nachts: hoek van poolster met horizon Overdag: hoogste hoek van de zon
Nadere informatieWaarnemingen ZOMER WINTER
De aardrevolutie Waarnemingen ZOMER WINTER Waarnemingen WINTER : In de winter komt de zon lager boven de horizon dan in de zomer De baan die de zon in de winter boven de horizon beschrijft is korter dan
Nadere informatieWat waren de sterren? Gaatjes in het hemelgewelf waardoor het hemelse vuur scheen? Kwade demonen die s nachts naar de mensen keken?
Wereldbeeld, geschiedenis. Stel je voor dat je als oude Griek probeert te begrijpen hoe de wereld er uit ziet. Daarbij moeten dus ook zon, maan, sterren, seizoenen, e.d. verklaard worden. Zou het uitmaken
Nadere informatieBasiscursus Sterrenkunde. Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019
Basiscursus Sterrenkunde Sterrenwacht Tweelingen, Spijkenisse 22 Mei 2019 Inhoud van de les Zijn er nog vragen n.a.v. de vorige les? Deze les: Komeet Wirtanen Sterrenhemel waarnemen Telescopen Komeet Wirtanen
Nadere informatieWaarom zijn er seizoenen?
Waarom zijn er seizoenen? Waarom zijn er seizoen? Vorig weekeinde was het ineens zover. Volop zomer op zaterdag met ruim 24 graden en een zonnetje, de dag erna was het herfst met 15 graden en gemiezer.
Nadere informatieONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8
ONTDEK HET PLANETARIUM! DE ANTWOORDEN GROEP 7-8 OPKAMER (12) Dit onderdeel past bij kerndoel 33, 44, 46 en 56. Zie je de zonnewijzer? Eise maakte vaker zonnewijzers. Maar hoe kun je daarop zien hoe laat
Nadere informatieHet Heelal. N.G. Schultheiss
1 Het Heelal N.G. Schultheiss 1 Inleiding Deze module volgt op de module De hemel. Deze module wordt vervolgd met de module Meten met een Telescoop. Uiteindelijk kun je met de opgedane kennis een telescoop
Nadere informatieSt. Scouting St. Franciscus Wijchen
(Land)kaarten Een kaart geeft ons een schat aan informatie over de omgeving waarin we op pad zijn. Maar om al die informatie te kunnen gebruiken moet je natuurlijk wel weten waar je het kunt vinden. Daarom
Nadere informatieLessen over Cosmografie
Lessen over Cosmografie Les 2 : De aswenteling van de aarde en de schijnbare dagelijkse beweging - Horizon, zenit en hemelpolen - Azimut en hoogte. Poolshoogte - De hemelequator - Poolsafstand en declinatie
Nadere informatieO P D R A C H T E N B O E KJ E V
O P D R A C H T E N B O E KJ E V Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Weersomstandigheden...3 3. Reacties van organismen op verandering van lichtintensiteit...4 3.1 Luxmeter... 4 3.2 Madeliefje...4 3.3 Kauwen...
Nadere informatieZon, aarde en maan. Expertgroep 3: De seizoenen. Naam leerling:... Leden expertgroep:...
Expertgroep 3: De seizoenen Naam leerling:.... Leden expertgroep:... Voorbereiding Lente, zomer, herfst en winter zijn seizoenen met elk hun eigen karakter. Jullie gaan onderzoeken hoe het komt dat we
Nadere informatieOriëntatie. kaart, kompas, GPS. Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen
Oriëntatie kaart, kompas, GPS Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen Instant uitleg voor leiding en scouts Voor gebruik tijdens (gezamenlijke)activiteiten, opkomsten
Nadere informatieUitwerking Opgave Zonnestelsel 2005/2006: 1. 1 Het Zonnestelsel en de Zon. 1.1 Het Barycentrum van het Zonnestelsel
Uitwerking Opgave Zonnestelsel 2005/2006: 1 1 Het Zonnestelsel en de Zon 1.1 Het Barycentrum van het Zonnestelsel Door haar grote massa domineert de Zon het Zonnestelsel. Echter, de planeten hebben een
Nadere informatieAlles over monteringen
Alles over monteringen WGAS 28 februari 2019 Alles over monteringen??? WGAS 28 februari 2019 Monteringen Waarvoor dient een montering? Beetje historiek Types monteringen Voor- en nadelen Evoluties in het
Nadere informatieWedstrijdlogboek - Race of the Classics 2015. Logboek Race of the Classics 2015 1
Wedstrijdlogboek - Race of the Classics 2015 Logboek Race of the Classics 2015 1 Beste schipper en teamcaptain, Eindelijk is het weer zo ver! Na een lange tijd van voorbereiden staat de Rees op het punt
Nadere informatieHet is de bedoeling om de motor zodanig te laten draaien dat de schotel als het ware steeds in deze Clarck belt kijkt.
Installeren van een Diseqc motor (1.2) (Bron: http://thaskull.tripod.com/diseqc.htm) Deze pagina is een basishandleiding voor het installeren van een diseqc motor: Stab, Moteck...het is geen gemakkelijke
Nadere informatieTijd. Thijs Boom Groep 7
Tijd Thijs Boom Groep 7 Maart - April 2016 Voorwoord In 2014 was ik in Amerika, toen ben ik begonnen met nadenken over tijd. Ik werd om drie uur s nachts wakker, door een jetlag. Ik wou weten hoe dat kwam
Nadere informatieERATOSTHENES EXPERIMENT LEERKRACHTENHANDLEIDING
ERATOSTHENES EXPERIMENT LEERKRACHTENHANDLEIDING INLEIDING Reeds in de derde eeuw voor Christus bepaalde de Griek Eratosthenes de omtrek van de aarde, zonder Egypte te verlaten. Zijn schatting werd voor
Nadere informatieAscendantberekening. Sander van Kasteel & Sander Lentink 25 juni 2014
Ascendantberekening Sander van Kasteel & Sander Lentink 25 juni 2014 Superstition is to religion what astrology is to astronomy: the mad daughter of a wise mother. Voltaire 1 1 Introductie Het komt maar
Nadere informatieTest je kennis! De heelalquiz
Test je kennis! heelalquiz Introductie les 3 Planeten, sterren, manen, de oerknal. Het zijn termen die leerlingen vast wel eens voorbij hebben horen komen. Maar wat weten de leerlingen eigenlijk al van
Nadere informatieVoorwoord. Inhoud 6,7. Werkstuk door T woorden 6 juni keer beoordeeld. Tijd. Groep
Werkstuk door T. 1625 woorden 6 juni 2016 6,7 10 keer beoordeeld Vak Anders Tijd Thijs Boom Maart - April Groep 7 2016 Voorwoord In 2014 was ik in Amerika, toen ben ik begonnen met nadenken over tijd.
Nadere informatieVAART. Zodra er snelheid en beweging is, weet de GPS welke kant uw boot uitgaat en kan dit aangeven op het display
GPS hoofdscherm Met het hoofdscherm kunt u uw beetboot navigeren naar een eerder opgeslagen marker. Wel moet u er aan denken dat 1) De GPS nauwkeurigheid per fix kan verschillen, tot 10 meter afwijking
Nadere informatieNederlands Tijdschrift voor. Natuurkunde. mei 2013-jaargang 79-nummer 5. Hoe werkt een astrolabium? Wij gaan naar de sauna! Virussen onder spanning
Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde mei 2013-jaargang 79-nummer 5 Hoe werkt een astrolabium? Wij gaan naar de sauna! Virussen onder spanning Hoe werkt een astrolabium? Theorie en geschiedenis van het
Nadere informatieBasiscursus astro-fotografie
Basiscursus astro-fotografie Hoofdstuk 1: Astro-fotografie met DLSR camera Docent: Jan Vissers EDUCATIE-werkgroep Inleiding Inhoud van het hoofdstuk: Camera-instellingen Voorbeelden astro-fotografie met
Nadere informatieIntroductie tot maansafstanden
Introductie tot maansafstanden Steven Wepster 1 april 2013 1 Principe De tijd tussen twee nieuwe manen (een zgn. lunatie ) bedraagt 30 dagen. In die periode beschrijft de maan to.v. de sterren een boog
Nadere informatieHANDLEIDING BIJ DE KONUS TELESCOPEN
HANDLEIDING BIJ DE KONUS TELESCOPEN 1. VOORAFGAANDE HANDELINGEN UITBALANCEREN VAN DE TELESCOOP: Uitbalanceren is niet nodig bij telescopen met een altazimutale opstelling. Bij telescopen met een equatoriale
Nadere informatieDe landbouwer als landschapsbouwer
6A. De topografische kaart 6A.1. Inleiding België heeft samen met enkele andere West-Europese landen zijn ganse oppervlak gedetailleerd in kaart gebracht. Van om het even welke streek in België is een
Nadere informatieWEDSTRIJDLOGBOEK. 28 e Studenteneditie. Maandag 4 april tot en met zondag 10 april 2016
WEDSTRIJDLOGBOEK 28 e Studenteneditie Maandag 4 april tot en met zondag 10 april 2016 1 BESTE SCHIPPER EN TEAMCAPTAIN, Eindelijk is het weer zo ver! Na een lange tijd van voorbereiden staat de Rees op
Nadere informatieDe ruimte. Thema. Inhoud
Thema De ruimte Inhoud 1. Het heelal 2. Het ontstaan van het heelal en het zonnestelsel 3. Sterren en sterrenstelsels 4. De zon 5. De planeten van ons zonnestelsel 6. De stand van de aarde de maan de zon
Nadere informatie