Reader oriëntatietechnieken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Reader oriëntatietechnieken"

Transcriptie

1 Reader oriëntatietechnieken

2 Inhoud 1. Schaal 2. Legenda 3. Coördinatenstelsels 4. Soorten kompassen 5. Declinatiecorrectie 6. Inclinatie 7. Kaart op het noorden leggen 8. Looprichting bepalen 9. Koers schieten/peilen (azimut) 10. Kruispeiling 11. Kaarthoekmeter en coördinaten/koers intekenen

3 Oriënteren met kaart, kompas en GPS Om in onbekend terrein een route uit te zetten en je bestemming te kunnen bereiken, is oriënteren noodzaak. Met behulp van een topografische kaart en een kompas kun je oriënteren en navigeren Een extra hulpmiddel is de GPS. Dit is een nuttige aanvulling op het instrumentarium en niet voldoende als enige oriëntatiehulpmiddel (lege batterijen, het ontbreken van een kaart maakt dat een GPS alleen onvoldoende is).

4 1.Schaal Voor het gebruik van kaarten bij hiking worden veelal kaarten van 1: en 1: gebruikt. Dit houdt in dat 1 cm op de kaart gelijk staat aan cm in werkelijkheid. 1 cm is dus 250 meter. Of 1cm is 500 meter bij een schaal van 1: Deze topografische kaarten geven zeer gedetailleerd de omging weer tot en met markeringen in het landschap, kleine paden en een goede weergave van het soort landschap. Op een topografische kaart staat een raster van vierkanten. Afhankelijk van de schaal zal dit respectievelijk betekenen dat een vierkant van 4x4 cm of 2x2 cm een vierkante kilometer is. 2. Legenda In de legenda van de kaart staan alle mogelijke symbolen die je op de kaart zou kunnen tegenkomen uitgelegd. Ook staat in de legenda wanneer de kaart is uitgegeven. Houdt hiermee rekening! Is de kaart al jaren oud, dan kan de werkelijk situatie veranderd zijn (bebouwing, boskap etc.). In de legenda staan ook de verschillende noordaanduidingen aangegeven: het kaart noorden: dit is het noorden wat de kaartenmaker heeft aangehouden. In de regel kan je ervan uitgaan dat de bovenzijde van de kaart altijd het noorden aanwijst. Het geografische noorden: het midden van de noordpool. Het magnetische noorden: het noorden wat de naald van het kompas aanwijst. Dit is een bewegend gebied boven Canada/Groenland. De afwijking tussen het geografische noorden en het magnetische noorden wordt declinatie genoemd. Hoe verder je naar het noorden reist hoe groter de declinatie wordt. In Nederland zal deze ongeveer 2 graden bedragen en hoef je dit niet te corrigeren, omdat de foutmarge verwaarloosbaar is. In het noorden van Zweden/Canada etc. kan deze afwijking fors oplopen tot wel 40 graden. Je kunt je voorstellen dat een afwijking van 40 graden, wanneer je deze niet corrigeert op het kompas, betekent dan je je doel op kilometers na mist. Zie verdere uitleg onder punt 5.

5

6 3. Coördinatenstelsels Op topografische kaarten kom je een raster van vierkanten tegen op de kaart. Een vierkant op een kaart met een schaal van 1: beslaat 1 km2. In verschillende landen kunnen verschillende coördinatenstelsels worden gebruikt. Welk raster op de kaart staat, kun je terugvinden in de legenda. In deze reader beperken we ons tot het nederlandse raste, RD (rijksdriehoekmeting) en het internationaal veel gebruikte UTM coördinatenstelsel (Universele Transversale Mercatorprojectie). Op de Nederlandse kaarten zal de RD grid met zwarte lijnen en kilometervakken worden weergegeven en het UTM raster met blauwe streepjes in de kantlijn. Ook bestaat er een indeling in graden, minuten en seconden. Dit is echter niet een metrisch systeem en kan niet gebruikt worden met hulpmiddelen als een kaarthoekmeter. Dit systeem is moeilijk te gebruiken omdat niet alle vakken een zelfde afmeting hebben. Deze indeling zal dan ook verder niet worden behandeld. Mocht je ook een GPS gaan gebruiken stel dan altijd eerst het juiste coördinatenstelsel en kaartdatum in, voordat je punten invoert of uitleest (kaartdatum = de gekozen projectie van de driedimensionele aardbol weergegeven op een plat vlak bijv. WGS 84, Europese 1951 etc.). 4. Kompassen Er zijn verschillende soorten kompassen: het plaatkompas en het spiegelkompas. Het plaatkompas wordt het meest gebruik in combinatie met een topografische kaart. Trek je door gebied zonder gebaande paden of moet je een doorsteek maken dan bied een spiegelkompas uitkomst omdat je hiermee makkelijker een koers kunt schieten met een referentiepunt aan de horizon (zie ook 9.) Dit geeft een preciezer resultaat.

7

8 5. Declinatiecorrectie Wanneer je een hike maakt in noordelijk gebied waar een forse declinatie aanwezig is, dan zal je dit bij het kompas gebruik moeten corrigeren. Sommige kompassen hebben een declinatiecorrectie in het kompas huis staan. Stel er is een westelijke declinatie van 20 graden, dan zal je van de gevonden richting het kompashuis 20 graden af moeten trekken, je draait de noordmarkering 20 graden in oostelijk richting(het tegenovergestelde bij een oostelijke declinatie). Bij het uitzetten van een koers zal je deze correctie moeten toepassen. 6. Inclinatie Het magnetische veld is niet overal op aarde gelijk. In verschillende gebieden wordt en meer of minder aan de naald getrokken. Hierdoor kan de de naald tegen het kompashuis schuren, waardoor de meting nadelig wordt beïnvloed Er zijn verschillende kompassen verkrijgbaar voor verschillende inclinatie gebieden Ook zijn er kompassen op de markt die door de constructie over de hele wereld bruikbaar zijn. Vooral in Australië en Aftika is deze afwijking met grootst. In Europa is deze afwijking niet zo groot dat de naald het kompashuis raakt.

9 7. Kaart op het noorden leggen Om je in het landschap te kunnen oriënteren, is het van belang de kaart op het noorden te leggen. Leg het kompas op de kaart en draai jezelf totdat de rode noordaanduiding naar de bovenzijde van de kaart wijst. Nu heb je de juiste positie ingenomen en kan je de omgeving terugvinden op de kaart. 8. De looprichting bepalen 1. Om de looprichting te bepalen wanneer je van punt A naar punt B gaat lopen, leg je je kompas met de zijkant langs punt A en B. 2. Nu draai je het kompashuis totdat de noord/zuid lijnen in het kompashuis gelijkstaan met de noord/zuidlijnen op de kaart. 3. Nu kun je bij de richtingspijl aflezen wat de te lopen koers in graden is.

10 9. Koers schieten-peilen (azimut) Als je bepaald hebt welke kant je op wilt gaan lopen en de exacte koers in graden hebt bepaald, wil je niet de hele tijd op het kompas hoeven kijken of je nog op koers zit. Nu komt het spiegelkompas om de hoek kijken (een plaatkompas kan, maar is minder nauwkeurig). Stel je wil door ongebaand terrein een koers van 120 graden lopen gedurende 7 km. Je kunt het punt 7 km verderop niet zien. Je kunt nu als volgt te werk gaan: stel het juiste aantal graden in op het kompas (bij de richtingspijl), klap de spiegel op zodat je de kompasroos via de spiegel kunt zien, als je het kompas op ooghoogte houdt. Draai jezelf Totdat de noordaanduiding van de kompasnaald gelijk staat met de noordaanduiding in het kompashuis. Nu sta je in de juiste richting (120 graden in dit voorbeeld). Kijk nu over de spiegel heen en neem een markant punt inde verte wat zich op deze koers bevindt (grote boom, berg, etc). Nu loop je zonder opnieuw het kompas te hoeven gebruiken naar het gepeilde punt. Aangekomen bij dit punt herhaal je de bovenstaande procedure. Deze methode kun je ook gebruiken met personen in moeilijke situaties (dicht woud, mist, duisternis etc.). Laat een persoon vooruit lopen en zet deze neer op de juiste koers. Je kunt kiezen voor een afstand die hoorbare of zichtbare communicatie toelaat, afhankelijk van de omstandigheden. Zo kun je wel precies een uitgezette koers lopen zonder dan je markante punten in het landschap nodig hebt.

11 10. Kruispeiling Op het moment dat niet niet meer weet waar je bent, kun je met behulp van de kaart en het kompas een kruispeiling uitvoeren. Hiervoor heb je markante punten in het landschap nodig om je op te kunnen oriënteren. Je ziet bijvoorbeeld een bergtop, je richt je kompas, stelt de koers vast en tekent deze in op de kaart. De werkwijze is precies omgekeerd zoals is beschreven bij punt 8. Deze stap herhaal je bij een tweede markant Punt. Je krijgt nu 2 lijnen die elkaar kruisen op de kaart. Het punt waar de lijnen kruisen is het punt waar jij jer bevindt. Om een goed meting te krijgen moeten de lijn in een hoek van graden ten opzichte van elkaar staan. Wil je nog accurater meting dan kan je een derde punt toevoegen (driehoekspeiling). Meetpunten: kerk en vrijstaande boerderij. Kruising van de dikke zwarte lijn is de eigen positie.

12 11. Kaarthoekmeter en intekenen coördinaten Coördinaten van bestemmingen of de eigen positie zoals je die kunt bepalen met een GPS ontvanger, kunnen op de kaart worden ingetekend met behulp van een kaart hoek meter (zie afbeelding). Op de kaarthoekmeter staat een inteken vak voor de schalen 1:25000 en 1: Ook is er een centimerschaal op de rand aangegeven en staat er een kompasroos met graden op. Deze laatste kan gebruikt worden om een koers in te kenen op de Kaart. Om een coördinaat in te tekenen beging je met het westelijke coördinaat en daarna het noordelijke coördinaat. Hier voor is een ezelsbruggetje: huisje in, trappetje op. Let erop dat GPS coördinaten in meters zijn en coördinaten op de kaart in tientallen meters. Bij het overzetten van GPS naar kaart moet je het laatste getal afronden naar 10-tallen. Bij overzetten van kaart naar GPS moet je achter aan een nul toevoegen om in meters uit te komen.

Cursus Kaart en Kompas

Cursus Kaart en Kompas Cursus Kaart en Kompas sponsored by Introductie Het kompas en de werking ervan is voor sommige mensen nog altijd een soort magie. Het feit dat het kleine naaldje altijd feilloos het noorden weet te vinden

Nadere informatie

Tochttechnieken. Cursus kaart en kompas. Bijlage cursus 5. Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008.

Tochttechnieken. Cursus kaart en kompas. Bijlage cursus 5. Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008. Tochttechnieken Cursus kaart en kompas Bijlage cursus 5 Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008 Met dank aan: Hiking-site.nl Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 2. Het bepalen van de

Nadere informatie

Tochttechnieken Cursus Coördinatie Bijlage cursus 5

Tochttechnieken Cursus Coördinatie Bijlage cursus 5 Tochttechnieken Cursus Bijlage cursus 5 Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008 Inhoudsopgave 1. Kompas... 3 2. Kaarten... 4 3. Coördinaten... 5 4. Kruispeiling... 6 Jong Nederland,

Nadere informatie

Landkaarten en coördinaten

Landkaarten en coördinaten Landkaarten en coördinaten Wat is nu eigenlijk een landkaart? Nou, hou je vast. Op een landkaart staat op een plat vlak een verkleind en toegelicht beeld van een bepaald deel van het aardoppervlak afgedrukt.

Nadere informatie

HIKE BOEKJE #RSW-NVF

HIKE BOEKJE #RSW-NVF HIKE BOEKJE #RSW-NVF #RSW-NVF RSW hikeboek 1 1. Versie beheer Versie nr Door wie Wat is er aangepast 1.0 Oplevering document 2.0 Bob Tump Jessica Makkinje Layout Route techniek toegevoegd Aanpassing in

Nadere informatie

Het kompas. Het bepalen van de richting

Het kompas. Het bepalen van de richting Het kompas Het kompas en de werking ervan is voor sommige mensen nog altijd een soort magie. Het feit dat het kleine naaldje altijd feilloos het noorden weet te vinden is voor veel mensen dan ook een soort

Nadere informatie

Een overzicht van de meest gebruikte tochttechnieken

Een overzicht van de meest gebruikte tochttechnieken Tochttechnieken Een overzicht van de meest gebruikte tochttechnieken In dit boekje vindt je uitleg van tochttechnieken die we veel bij Scouting gebruiken. Dit boekje kan je helpen bij het leren van technieken

Nadere informatie

Kaart en kompas. Oriënteren met kaart en kompas. Amundsenvendel Ermelo. Kaart en kompas. E r m e l o

Kaart en kompas. Oriënteren met kaart en kompas. Amundsenvendel Ermelo. Kaart en kompas. E r m e l o 3 Oriënteren met kaart en kompas Amundsenvendel Ermelo 2001 H USKY PUBLICATIES E r m e l o Pagina 2 Pagina 11 Inhoudsopgave Het kompas 3 Oriënteren met het kompas Oriënteren van de kaart 4 eerste handgreep

Nadere informatie

Oriëntatie. kaart, kompas, GPS. Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen

Oriëntatie. kaart, kompas, GPS. Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen Oriëntatie kaart, kompas, GPS Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen Instant uitleg voor leiding en scouts Voor gebruik tijdens (gezamenlijke)activiteiten, opkomsten

Nadere informatie

Stafkaart DOCK. Dropping Oudleiding Chiro Kaart hoogtelijn. kilometervak. akkerland. weiland. naaldbos. loofbos

Stafkaart DOCK. Dropping Oudleiding Chiro Kaart hoogtelijn. kilometervak. akkerland. weiland. naaldbos. loofbos DOCK hoogtelijn Stafkaart kilometervak akkerland weiland naaldbos loofbos s onverharde weg (bospad/zandweg/ ) verharde weg (asfalt/beton/ ) s Legende Stafkaart Kompas en kompas- schieten: Een typische

Nadere informatie

Oriëntatie kaart, kompas, GPS

Oriëntatie kaart, kompas, GPS Oriëntatie kaart, kompas, GPS Kompashandgrepen Kaarten en projecties GPS Oriëntatie Opdrachten en spellen Instant uitleg voor leiding en scouts Voor gebruik tijdens (gezamenlijke)activiteiten, opkomsten

Nadere informatie

De vectorroute bestaat er in twee varianten: Met een vaste noordpijl en met een draaiende noordpijl.

De vectorroute bestaat er in twee varianten: Met een vaste noordpijl en met een draaiende noordpijl. De vectorroute In de vectorroute wordt de richting van de noordpijl gegeven, die wordt getekend met een dubbele poot. Deze noordpijl hoeft niet per definitie naar de bovenkant van de bladzijde te wijzen.

Nadere informatie

Bolletje-Pijltje routetechniek:

Bolletje-Pijltje routetechniek: Route Technieken Bolletje-Pijltje routetechniek: Bolletje-pijltje is een vrij eenvoudige techniek om een route aan te geven, en heeft wel wat weg van een kruispuntenroute. Het bolletje (dikke punt) staat

Nadere informatie

Adventure Race Tips & Tricks

Adventure Race Tips & Tricks 1 Adventure Race Tips & Tricks Hierbij een korte beschrijving van de belangrijkste hulpmiddelen voor een adventure race / navigatietocht en een korte beschrijving van gebruikte methodes voor het uitzetten.

Nadere informatie

Oriënteren Kaart en Kompas

Oriënteren Kaart en Kompas Oriënteren Kaart en Kompas Om veilig de weg te kunnen vinden in onbekend gebied, is het handig kennis van navigatie met kaart en kompas te hebben. Om het insigne Oriëntatie in de wacht te slepen, moet

Nadere informatie

St. Scouting St. Franciscus Wijchen

St. Scouting St. Franciscus Wijchen (Land)kaarten Een kaart geeft ons een schat aan informatie over de omgeving waarin we op pad zijn. Maar om al die informatie te kunnen gebruiken moet je natuurlijk wel weten waar je het kunt vinden. Daarom

Nadere informatie

Oriëntatie. Thema: Kaart en Kompas

Oriëntatie. Thema: Kaart en Kompas Oriëntatie Thema: Kaart en Kompas Oriëntatie Inhoudsopgave 1. Introductie Kaarten... 3 1.1. Inleiding... 3 Het vinden van de weg... 3 Geschiedenis... 3 Delfstoffen winning... 3 Overzichtskaarten... 3 Thematische

Nadere informatie

Inleiding. Wij hopen dat jullie iets aan dit boekje hebben tijdens de voorbereidingen en de hike zelf.

Inleiding. Wij hopen dat jullie iets aan dit boekje hebben tijdens de voorbereidingen en de hike zelf. JPG Hikewijzer Inleiding Voor je heb je de eerste uitgave van het hike boekje van de Johannes Post Groep. In dit boekje worden verschillende technieken behandeld die je onder een hike tegen kunt komen.

Nadere informatie

Oriëntatieloop Handleiding

Oriëntatieloop Handleiding Oriëntatieloop Handleiding Hoe kan ik de Oriëntatieloop ontlenen? Voor de reservatie van het materiaal kan je terecht bij de dienst onthaal & info. De kostprijs van het gehuurde materiaal wordt verrekend

Nadere informatie

Docentenhandleiding. het dagelijks leven. Ook worden de leerlingen gemotiveerd om na te denken wat ze aan het kompas zouden kunnen verbeteren.

Docentenhandleiding. het dagelijks leven. Ook worden de leerlingen gemotiveerd om na te denken wat ze aan het kompas zouden kunnen verbeteren. Docentenhandleiding Korte beschrijving van de opdracht: Bij deze opdracht gaan de leerlingen een kompas maken. Met simpele materialen wordt er een kompashuis en een magnetische naald gemaakt. Op school

Nadere informatie

Beste Gidsen, Wat gaan we doen? Zoals we hebben besproken gaan we jullie kennis van de tochttechnieken schriftelijk testen.

Beste Gidsen, Wat gaan we doen? Zoals we hebben besproken gaan we jullie kennis van de tochttechnieken schriftelijk testen. Uitleg Tochttechnieken 2014 Beste Gidsen, Wat gaan we doen? Zoals we 22-02-2014 hebben besproken gaan we jullie kennis van de tochttechnieken schriftelijk testen. Waarom gaan we het doen? We doen dit om

Nadere informatie

Hike Boekje #RSW-NVF

Hike Boekje #RSW-NVF Hike Boekje #RSW-NVF Inleiding Voor je heb je de heb je het Hike boekje voor de #RSW-NVF. De technieken die hierin behandeld worden zullen worden gebruikt tijdens de #RSW-NVF. Het boekje gaat onder andere

Nadere informatie

Een kompas is een hulpmiddel dat ons in staat stelt de richting van het noorden te bepalen.

Een kompas is een hulpmiddel dat ons in staat stelt de richting van het noorden te bepalen. Het Kompas Een kompas is een hulpmiddel dat ons in staat stelt de richting van het noorden te bepalen. Eens de noordrichting vastgesteld is, kunnen we die gebruiken om bijvoorbeeld een koers of de richting

Nadere informatie

Navigatie & tochtplanning

Navigatie & tochtplanning Route en tochtduur bepalen m.b.v. kaart: Check de duur van de daglichtperiode voor je locatie en periode (vb: www.sunrisesunset.com/custom.asp) Zet je route uit op kaart (let op hellingsgraad, gevaren,

Nadere informatie

Opleiding Meetploegen

Opleiding Meetploegen Campus Vesta Opleiding Meetploegen Jef Van Tongerloo Juliaan De Bie jef.vantongerloo@geel.be juliaan.debie@brandweer.mechelen.be Hfdst. 1 3. Kaartlezen Inleiding 1.3.1 Kaarten. Sterk verkleinde weergave

Nadere informatie

Tochttechnieken Verkenners Scouting Boekel

Tochttechnieken Verkenners Scouting Boekel Tochttechnieken Verkenners Scouting Boekel Tochttechnieken In dit boekje worden een aantal verschillende tochttechnieken uitgelegd: - Situatieschets - Bolletje pijltje - Streepjestocht - Fototocht - Kralentocht

Nadere informatie

CURSUS KAART & KOMPAS

CURSUS KAART & KOMPAS CURSUS KAART & KOMPAS VOOR BERGWANDELAARS OOST-VLAAMSE BERGSPORTVERENIGING & WEST-VLAAMSE BERGSPORTVERENIGING 5-6 juni 2010 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Hoofdstuk 1: Kaart...3 1.1. Kaart versus werkelijkheid...3

Nadere informatie

Tochttechnieken. Route bepalen met kaart en kompas. Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008

Tochttechnieken. Route bepalen met kaart en kompas. Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008 Route bepalen met kaart en kompas Door: Maurits Westerik Jong Nederland De Lutte. December 2008 Met dank aan: Scoutquest. Scouting Impeesa Amersfoort Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Duidelijkheid!...

Nadere informatie

Nieuwe Steeg KG Herwijnen Projecties

Nieuwe Steeg KG Herwijnen Projecties Nieuwe Steeg 74 4171 KG Herwijnen 06-20614572 willemijn@geofort.nl Projecties Projecties Hoe maak je een sinaasappel plat? Je kunt de schil opensnijden of proberen de sinaasappel plat te stampen, maar

Nadere informatie

Nederland - Workshop kaart & kompas, 1 dag Verantwoord kompasgebruik vanuit diverse locaties in Nederland, Outdoor School

Nederland - Workshop kaart & kompas, 1 dag Verantwoord kompasgebruik vanuit diverse locaties in Nederland, Outdoor School Europa / Nederland Code OS020 outdoor school Niveau Nederland - Workshop kaart & kompas, 1 dag Verantwoord kompasgebruik vanuit diverse locaties in Nederland, Outdoor School Leren omgaan met kaart en kompas.

Nadere informatie

Kaart en kompas. Controleer dus goed of de omgeving nog overeenstemt met de kaart vooraleer je jongens of meisjes op pad te sturen.

Kaart en kompas. Controleer dus goed of de omgeving nog overeenstemt met de kaart vooraleer je jongens of meisjes op pad te sturen. Kaart en kompas 1. Stafkaarten Een stafkaart laat ons toe, door middel van overeengekomen tekens, het terrein te zien zoals een foto van een landschap uit de lucht. Door deze afgesproken tekens kunnen

Nadere informatie

Richtingen, coördinaten en oriënteren

Richtingen, coördinaten en oriënteren 1 Richtingen, coördinaten en oriënteren Amundsenvendel Ermelo 2001 H USKY PUBLICATIES E r m e l o Pagina 2 Pagina 11 Inhoudsopgave Richtingen 3 De kaart schaal 4 Plaatsbepaling op de kaart het coördinatensysteem

Nadere informatie

1. Inleiding : 1.1 Bepaling van een kaart : 1.2. Belang van het kaartlezen : 1.3. Soorten kaarten : 1.4. De kaartprojectie : KAARTLEZEN :

1. Inleiding : 1.1 Bepaling van een kaart : 1.2. Belang van het kaartlezen : 1.3. Soorten kaarten : 1.4. De kaartprojectie : KAARTLEZEN : KAARTLEZEN : 1. Inleiding : Gedurende heel wat oefeningen zullen we gebruik maken van kaarten om een welbepaalde route te volgen, punten terug te vinden of om de weg te bepalen. Dit kan zowel gebeuren

Nadere informatie

Uitleg XY coördinaten tool

Uitleg XY coördinaten tool Uitleg XY coördinaten tool Doel: Met deze tool kun je een zelf een XY coördinaten bepalen van een object, dit coördinaat kun je dan doorgeven aan bijvoorbeeld de meldkamer en CityGis. voorbeeld: CityGis

Nadere informatie

Cartografische oefeningen

Cartografische oefeningen Cartografische oefeningen Stad OCMW V.U.: welzijnshuis Sint-Niklaas naam achternaam Abingdonstraat 99 9100 Sint-Niklaas Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1. Meting met het gps-toestel satelliet gps-scherm

Nadere informatie

SUUNTO MATCHBOX COMPASSES

SUUNTO MATCHBOX COMPASSES UUTO MATCHOX COMPA GRUIKRHADLIDIG L. amenstelling kompas. aald met rood uiteinde richting het magnetische noorden. Rand met oriëntatieverdeling (gradenring) voor gebruik als gradenboog 3. Draaibaar kompashuis

Nadere informatie

Cartografische oefeningen antwoorden voor de leerkracht

Cartografische oefeningen antwoorden voor de leerkracht Cartografische oefeningen antwoorden voor de leerkracht Stad OCMW V.U.: welzijnshuis Sint-Niklaas naam achternaam Abingdonstraat 99 9100 Sint-Niklaas Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Meting met het gps-toestel

Nadere informatie

INSTRUCTIEBOEKJE SCOUTS

INSTRUCTIEBOEKJE SCOUTS Neil Armstrong Scouting Groep INSTRUCTIEBOEKJE SCOUTS TOCHTTECHNIEKEN Auteur: Paul Engelen INHOUDSOPGAVE: 1. INLEIDING pagina 3 2. KAART pagina 4 2.1 Schaal pagina 4 2.2 Kaarttekens pagina 4 2.3 Hoogtelijnen

Nadere informatie

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES UUTO PLT COMP GRUIKRHDLIDIG nl 1. amenstelling kompas 1. aald met rood uiteinde richting het magnetische noorden 2. Pijl met reisrichting die wijst naar het einddoel op de kaart en tijdens het verplaatsen

Nadere informatie

SUUNTO MIRROR COMPASSES

SUUNTO MIRROR COMPASSES UUTO MIRROR COMPA GRUIKRHADLIDIG L 1. amenstelling kompas 1. aald met rood uiteinde richting het magnetische noorden 2. Pijl met reisrichting die wijst naar het einddoel op de kaart en tijdens het verplaatsen

Nadere informatie

Uitleg. Welkom bij de Beverwedstrijd 2006. Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden.

Uitleg. Welkom bij de Beverwedstrijd 2006. Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden. Uitleg Welkom bij de Beverwedstrijd 2006 Je krijgt 15 vragen, die je in maximaal 45 minuten moet beantwoorden. Je krijgt 5 vragen van niveau A, 5 vragen van niveau B en 5 vragen van niveau C. Wij denken

Nadere informatie

Bediening GPS. Escape of Switch: menu/kaart/kompas. In en Uit Zoomen kaart. Muis. Aan/Uit. Indrukken = Enter. Achtergrondverlichting

Bediening GPS. Escape of Switch: menu/kaart/kompas. In en Uit Zoomen kaart. Muis. Aan/Uit. Indrukken = Enter. Achtergrondverlichting Bediening GPS In en Uit Zoomen kaart Escape Switch: menu/kaart/kompas Muis Indrukken = Enter Aan/Uit Achtergrondverlichting Menu (kort indrukken) Zoek (lang indrukken) Hodmenu pagina Kompas pagina Kaart

Nadere informatie

GEBRUIKSAANWIJZING PLASTIMO KOMPASSEN

GEBRUIKSAANWIJZING PLASTIMO KOMPASSEN GEBRUIKSAANWIJZING PLASTIMO KOMPASSEN U bent nu de gelukkige eigenaar van een Plastimo kompas. Dit instrument is het resultaat van onze meer dan 40 jaar ervaring in het ontwikkelen en vervaardigen van

Nadere informatie

Beknopte gebruikshandleiding Garmin etrex 10. Versie okt. 2012

Beknopte gebruikshandleiding Garmin etrex 10. Versie okt. 2012 Versie okt. 2012 Beknopte gebruikshandleiding Garmin etrex 10 Inhoudsopgave Algemeen... 3 Overzicht toestel... 3 Bediening toestel... 3 Specificaties toestel... 3 Satellietsignalen en coördinaatstelsel...

Nadere informatie

GPS - CURSUS. Peter Sinot Vragen: Downloaden PDF: Peter Sinot -

GPS - CURSUS. Peter Sinot Vragen: Downloaden PDF:  Peter Sinot - GPS - CURSUS Peter Sinot Vragen: peter@sinot.nl Downloaden PDF: www.sinot.nl Peter Sinot - peter@sinot.nl - Wat wil je met een GPS? - Hoe werkt de GPS - Wat kun je met een GPS - Wat zijn: - waypoints -

Nadere informatie

Expedities & Exploraties. Werkboek voor deelnemers aan de Award (Versie 2.0)

Expedities & Exploraties. Werkboek voor deelnemers aan de Award (Versie 2.0) Expedities & Exploraties Werkboek voor deelnemers aan de Award (Versie 2.0) Inleiding. Je bent - als deelnemer aan The International Award for Young People - zover gekomen met het programma dat je, samen

Nadere informatie

Pooltocht 2015 Routetechnieken

Pooltocht 2015 Routetechnieken Strippenkaart Pooltocht 2015 Routetechnieken Een stripkaart (ofwel een kaart die "gestript" is van overbodige informatie), ook wel ten onrechte strippenkaart genoemd, kun je zien als een oleaat met zijwegen

Nadere informatie

SUUNTO MIRROR COMPASSES

SUUNTO MIRROR COMPASSES UUTO MIRROR COMPA GRUIKRHADLIDIG L 1. amenstelling kompas 1. aald met rood uiteinde richting het magnetische noorden 2. Pijl met reisrichting die wijst naar het einddoel op de kaart en tijdens het verplaatsen

Nadere informatie

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES UUTO PLT COMP GRUIKRHDLIDIG L 1. amenstelling kompas 1. aald met rood uiteinde richting het magnetische noorden 2. Pijl met reisrichting die wijst naar het einddoel op de kaart en tijdens het verplaatsen

Nadere informatie

I. Vorming 4-5 (3&10/05/2012)

I. Vorming 4-5 (3&10/05/2012) I. Vorming 4-5 (3&10/05/2012) 1. Windows Live Photo Gallery Om de foto s op onze computer te beheren, hebben we voor de vorming gekozen om met Windows Live Photo Gallery te werken. Photo Gallery biedt

Nadere informatie

Vreemde groene cirkels

Vreemde groene cirkels Vreemde groene cirkels In deze les onderzoeken de kinderen satellietbeelden van vreemde groene cirkels in Libië en de Verenigde Staten. Stap voor stap ontdekken ze wat deze cirkels kan hebben veroorzaakt.

Nadere informatie

Werkbladen voor leerlingen

Werkbladen voor leerlingen Magneetpolen Leerdoel: Begrijpen hoe de positieve en negatieve magnetische polen duw- en trekkrachten kunnen aantonen. 1 1. Noem vijf voorwerpen die een magneet aantrekt. 2. Hoe worden de uiteinden van

Nadere informatie

GPS. Global Positioning System, werking en toepassingen. Maarten Mennes Mei 2006.

GPS. Global Positioning System, werking en toepassingen. Maarten Mennes Mei 2006. GPS. Global Positioning System, werking en toepassingen. Maarten Mennes Mei 2006. GPS is de afkorting voor Global Positioning System. In dit werkstuk zal ik uitleggen hoe het systeem werkt en wat je ermee

Nadere informatie

4X4 DRIVERS ROADBOOKS

4X4 DRIVERS ROADBOOKS ROADBOOKS ROADBOOKS. ROADBOOKS hier volgen een aantal voorbeelden van wat je zoal kan tegenkomen in een Roadbook. Zoals het meest voorkomend is het bolleke-pijl systeem, maar ook stafkaart, ingetekende

Nadere informatie

6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus

6,9. Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde HFD 1 1. Schaalniveaus Samenvatting door een scholier 1093 woorden 21 september 2016 6,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs HFD 1 1 Schaalniveaus Inzoomen: Dichter naar het aardoppervlak, details worden

Nadere informatie

HIKE BOEKJE 2012 HIKEBOEKJE VERKENNERS RENÉ VAN AALDEREN/ MARTIJN BRUS VERKENNERS JMC

HIKE BOEKJE 2012 HIKEBOEKJE VERKENNERS RENÉ VAN AALDEREN/ MARTIJN BRUS VERKENNERS JMC HIKE BOEKJE 2012 HIKEBOEKJE VERKENNERS RENÉ VAN AALDEREN/ MARTIJN BRUS VERKENNERS JMC 2012 1 DE HIKE Dagindeling Hike De dagindeling van de Hike ziet er, onder andere afhankelijk van jullie loopsnelheid,

Nadere informatie

Toetsmatrijs Navigatie 2

Toetsmatrijs Navigatie 2 Opgesteld door: CCV Categoriecode: VN2 Toetsvorm: Schriftelijk Totaal aantal vragen: 50 meerkeuzevragen Dekkingsgraad toetstermen: 94% Cesuur: 80% ijzonderheden: De huidige cesuur is vastgesteld op 72%.

Nadere informatie

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES

SUUNTO BASEPLATE COMPASSES SUUNTO ASPLAT COMPASSS GRUIKRSHANDLIDING NL 1. Samenstelling kompas 1. Naald met rood uiteinde richting het magnetische noorden 2. Pijl met reisrichting die wijst naar het einddoel op de kaart en tijdens

Nadere informatie

Koers- en plaatsbepaling (1)

Koers- en plaatsbepaling (1) Hoofdstuk 5 Navigatie (1) Koers- en plaatsbepaling (1) Navigatie: 1) Het bepalen van de te volgen weg bij gegeven plaats van vertrek (afgevaren plaats) en de plaats van bestemming (bekomen plaats) 2) Het

Nadere informatie

De bepaling van de positie van een. onderwatervoertuig (inleiding)

De bepaling van de positie van een. onderwatervoertuig (inleiding) De bepaling van de positie van een onderwatervoertuig (inleiding) juli 2006 Bepaling positie van een onderwatervoertuig. Inleiding: Het volgen van onderwatervoertuigen (submersibles, ROV s etc) was in

Nadere informatie

Kaartlezen. Hoge Venen Natuurgids 2008

Kaartlezen. Hoge Venen Natuurgids 2008 Kaartlezen Hoge Venen Natuurgids 2008 1000 Brussel Website: www.ngi.be Nationaal Geografisch Instituut Abdij ter Kameren 13 1. De schaal Kaarten met een grote schaal Schaal 1:10 000 1mm = 10m 1cm = 100m

Nadere informatie

GPS. Drie letters die inmiddels ingeburgerd zijn in het jargon van de buitensporter.

GPS. Drie letters die inmiddels ingeburgerd zijn in het jargon van de buitensporter. Tekst: Gijs Loning Fotografie: Allart Blaauboer Een kind kan de was doen GPS VOOR DUMMIES GPS. Drie letters die inmiddels ingeburgerd zijn in het jargon van de buitensporter. Toch zijn er nog velen voor

Nadere informatie

OREGON -serie 450, 450t, 550, 550t. snelstartgids

OREGON -serie 450, 450t, 550, 550t. snelstartgids OREGON -serie 450, 450t, 550, 550t snelstartgids Waarschuwing Lees de gids Belangrijke veiligheidsen productinformatie in de verpakking voor productwaarschuwingen en andere belangrijke informatie. De Oregon

Nadere informatie

Hoogtelijnen en doorsnedes tekenen. Introductie. Hoe werk je met hoogtelijnen?

Hoogtelijnen en doorsnedes tekenen. Introductie. Hoe werk je met hoogtelijnen? Hoogtelijnen en doorsnedes tekenen Introductie Er zijn verschillende manieren om hoogte op een kaart aan te geven. Op wandkaarten in het aardrijkskundelokaal wordt veel gebruik gemaakt van kleuren. Een

Nadere informatie

Practicum algemeen. 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag

Practicum algemeen. 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag Practicum algemeen 1 Diagrammen maken 2 Lineair verband en evenredig verband 3 Het schrijven van een verslag 1 Diagrammen maken Onafhankelijke grootheid en afhankelijke grootheid In veel experimenten wordt

Nadere informatie

Inhoud. Tochttecknieken

Inhoud. Tochttecknieken Tochttechnieken N W O Z Auteur: Peter Colpa Impeesa-Zoetermeer www.impeesa-zoetermeer.nl Uitgave: 31 januari 2016 Inhoud Kruispuntenroute (KP-route)... 3 Kruispuntenroute met oriëntatiepunt... 3 Zoektocht

Nadere informatie

SMARTPHONE. Het maken van een GPS-tocht vraagt wel wat voorbereiding, waarbij het haast ook onvermijdelijk is dat je ter plekke gaat kijken.

SMARTPHONE. Het maken van een GPS-tocht vraagt wel wat voorbereiding, waarbij het haast ook onvermijdelijk is dat je ter plekke gaat kijken. GPS-SPEURTOCHT MET SMARTPHONE 1 INLEIDING Een GPS-speurtocht is een leuke activiteit voor groepen vanaf 10 personen; Geschikt voor groepen oudere kinderen of gemengde groepen van kinderen en volwassenen.

Nadere informatie

BEELDEN MET GROTE KLEURDIEPTE BEWERKEN

BEELDEN MET GROTE KLEURDIEPTE BEWERKEN BEELDEN MET GROTE KLEURDIEPTE BEWERKEN Vertaling van Editing high-bit images, geschreven door Ian Lyons op zijn website Computer-Darkroom (www.computer-darkroom.com) Wellicht ken je de aanbevelingen die

Nadere informatie

Positie en koers in de kaart zetten.

Positie en koers in de kaart zetten. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Menno Jacobs 09 February 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/72005 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Voor alle 3: Identificatie (bv. adres).

Voor alle 3: Identificatie (bv. adres). Verschillende soorten schetsen Overzichtsmatrix. Van boven naar beneden wordt het detail niveau groter Object Contourschets Teken de countour (=de omtrek) van het object, bijvoorbeeld een huis. Het object

Nadere informatie

KOMPAS(STREKEN) EN ROUTETECHNIEKEN DE 32 KOMPASSTREKEN

KOMPAS(STREKEN) EN ROUTETECHNIEKEN DE 32 KOMPASSTREKEN KOMPAS(STREKEN) EN ROUTETECHNIEKEN DE 32 KOMPASSTREKEN Een kompasstreek, windstreek of hemelstreek is 1/32e deel van de kompasroos en komt overeen met 11,25º (graden). Het wordt gebruikt voor het globaal

Nadere informatie

Beverbadges Steven Stroom

Beverbadges Steven Stroom Beverbadges Steven Stroom Het favoriete activiteitengebied van Steven Stroom is Uitdagende Scoutingtechnieken. Steven is misschien soms wel wat bang in het donker, maar hij verdwaalt nooit! Hij weet namelijk

Nadere informatie

SUUNTO SK-8 DIVE COMPASSES GEBRUIKERSHANDLEIDING

SUUNTO SK-8 DIVE COMPASSES GEBRUIKERSHANDLEIDING SUUNTO SK-8 DIVE COMPASSES GEBRUIKERSHANDLEIDING SAMENSTELLING KOMPAS 2 1 4 3 1. Kompasroos met driehoek richting het magnetische noorden 2. Draaibare kompasring voor het instellen van de richting naar

Nadere informatie

Leerdoelen. Wat is GPS? Na het uitwerken van deze werkbladen...

Leerdoelen. Wat is GPS? Na het uitwerken van deze werkbladen... Wiskunde en Cultuur 2-4 (vervangingsopdracht) Volkan Bugur (0871018) & Alejandra Figuera (0835166) Docent: S. Garst Datum: 2 juni 2014 Leerdoelen Na het uitwerken van deze werkbladen... weet je waar de

Nadere informatie

TS1401-1. Gebruiksaanwijzing Nederlands

TS1401-1. Gebruiksaanwijzing Nederlands TS1401-1 Gebruiksaanwijzing Nederlands Inhoud 1. Specificaties... 3 2. Aan de slag... 5 2.1. Onderdelenlijst... 5 2.2. Voorzorgsmaatregelen... 5 2.3. Plaatsen van de batterij... 6 3. Bedieningsinstructies...

Nadere informatie

STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING

STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING STERREN DANSEN OP DE MUUR Als je op een onbewolkte avond naar de hemel kijkt zie je overal sterren. Net zoals je soms in wolken gekke figuren kunt ontdekken, kun je dat in sterren ook. Door lijnen te trekken

Nadere informatie

VZW Airsoft Oostende. Inhoud :

VZW Airsoft Oostende. Inhoud : KAARTLEZEN Inhoud : KAARTLEZEN :...2 1. Inleiding :...2 1.1 Bepaling van een kaart :...2 1.2. Belang van het kaartlezen :...2 1.3. Soorten kaarten :...2 1.4. De kaartprojectie :...2 2. De Topografische

Nadere informatie

. - -- / :::::-- - y - - --- -- . -:yf~ INSIGNE. N ~:fi" '"I:" I :,' I, ;.;. ORIENTEREN --_----J/

. - -- / :::::-- - y - - --- -- . -:yf~ INSIGNE. N ~:fi 'I: I :,' I, ;.;. ORIENTEREN --_----J/ :::::-- - y - - --- -- / I. -:yf~. - -- / INSIGNE., N ~:fi".~ '"I:" I :,' I, ;.;. w Z ORIENTEREN --_----J/ - ~/ Het Insigne Dit jaar hebben jullie weer de kans om een insigne te verdienen. Een insigne

Nadere informatie

het groene boekje van... verkenner derde klas

het groene boekje van... verkenner derde klas het groene boekje van... verkenner derde klas Dit is het groene boekje. Elke geïnstalleerde verkenner heeft er een. Het staat vol met opdrachten die je kunt doen. Als je alle opdrachten gedaan hebt en

Nadere informatie

OREGON -serie 200, 300, 400t, 400c, 400i, 550, 550t. verkorte handleiding

OREGON -serie 200, 300, 400t, 400c, 400i, 550, 550t. verkorte handleiding OREGON -serie 200, 300, 400t, 400c, 400i, 550, 550t verkorte handleiding Lees de gids Belangrijke veiligheids- en productinformatie in de verpakking voor productwaarschuwingen en andere belangrijke informatie.

Nadere informatie

Trainingsprogramma 1 e jaars D-pupillen

Trainingsprogramma 1 e jaars D-pupillen Trainingsprogramma 1 e jaars D-pupillen Inhoudsopgave Training Nummer 1... 3 Training Nummer 2... 5 Training Nummer 3... 7 Training Nummer 4... 9 Training Nummer 5... 11 Training Nummer 6... 13 Training

Nadere informatie

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop.

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Les 1: Witte rand om de foto m.b.v. canvasgrootte. 1. Open de foto in Photoshop. 2. Klik in menu AFBEELDING op CANVASGROOTTE 3. Zorg dat in het vakje

Nadere informatie

Haza-21 versie 3 Kaart tekenen voor beginners versie 5 september 2008

Haza-21 versie 3 Kaart tekenen voor beginners versie 5 september 2008 Haza-21 versie 3 Kaart tekenen voor beginners versie 5 september 2008 Installatie Kijk voor meer gegevens over de installatie van Haza-21 v.3 of de probeerversie op de site van Telapas: http://www.hazadata.com

Nadere informatie

We gaan er vanuit dat de B en C junioren een uur training krijgen en op grootveld met keeper spelen. Je training ziet er dan zo uit:

We gaan er vanuit dat de B en C junioren een uur training krijgen en op grootveld met keeper spelen. Je training ziet er dan zo uit: Floorball training Standaard jaarplanning B en C junioren (12-15 jaar) Deze standaard jaarplanning is een hulpmiddel voor alle jeugdtrainers. Met deze planning kan je het hele seizoen vullen met leuke

Nadere informatie

TOTAALSTATION BEGIN VAN EEN METING OPSTELLEN VAN EEN TOESTEL. a b c METEN IN EEN GEKEND ASSENSTELSEL VRIJE OPSTELLING

TOTAALSTATION BEGIN VAN EEN METING OPSTELLEN VAN EEN TOESTEL. a b c METEN IN EEN GEKEND ASSENSTELSEL VRIJE OPSTELLING TOTAALSTATION BEGIN VAN EEN METING OPSTELLEN VAN EEN TOESTEL a b c VRIJE OPSTELLING Dit is wanneer opgesteld wordt op een totaal onbekend en willekeurig punt. (punt a en c) Indien dit punt achteraf niet

Nadere informatie

1. Wanneer een correctie moet worden gemaakt

1. Wanneer een correctie moet worden gemaakt 1. Wanneer een correctie moet worden gemaakt In de volgende gevallen moet de huidige locatie worden gecorrigeerd: Na het verwisselen van een wiel (automatische correctie uitvoeren). (Afstandscorrectie).

Nadere informatie

Hoe een bodemboring uitvoeren en een bodemstaal bespreken?

Hoe een bodemboring uitvoeren en een bodemstaal bespreken? Voorbeelden van VAARDIGHEIDSFICHES Hoe een bodemboring uitvoeren en een bodemstaal bespreken? Zie ook filmpje op https://youtu.be/np9f4fqd56g - Bodemboor - Lintmeter - Opnamefiche - Determineertabel voor

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1

Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 Samenvatting Natuurkunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 935 woorden 5 november 2014 7,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Systematische natuurkunde Kwantitatieve waarneming: waarnemen zonder

Nadere informatie

Deze lesbrief gaat in op waar leerlingen in het verkeer op moeten letten bij vrachtverkeer en bespreekt de dode hoek.

Deze lesbrief gaat in op waar leerlingen in het verkeer op moeten letten bij vrachtverkeer en bespreekt de dode hoek. Lesbrief: vrachtverkeer en de dode hoek Deze lesbrief gaat in op waar leerlingen in het verkeer op moeten letten bij vrachtverkeer en bespreekt de dode hoek. N31 Harlingen: In november 2015 start Ballast

Nadere informatie

Het klimaat is het gemiddelde weer in een bepaald gebied over een langere tijdsperiode. Meestal wordt hiervoor 30 jaar gebruikt.

Het klimaat is het gemiddelde weer in een bepaald gebied over een langere tijdsperiode. Meestal wordt hiervoor 30 jaar gebruikt. Werken met klimaatgegevens Introductie Weer en klimaatgegevens worden gemeten. Om deze meetgegevens snel te kunnen beoordelen worden ze vaak gepresenteerd in de vorm van grafieken of kaarten. Over de hele

Nadere informatie

Handleiding voor het maken van GPS routes met behulp van Mapy.cz

Handleiding voor het maken van GPS routes met behulp van Mapy.cz Handleiding voor het maken van GPS routes met behulp van Mapy.cz Versie: 0.1 Datum: 1 juni 2011 Orginele document is te vinden op www.wilsoft.cz Pagina 1 1.Inleiding Deze handleiding beschrijft stapsgewijs

Nadere informatie

Een klok met wijzers Voorkennis: Rekenen en graden Leerdoel: Systeem tijd opvragen Werken met variabele Tussen verschillende sprites signalen sturen

Een klok met wijzers Voorkennis: Rekenen en graden Leerdoel: Systeem tijd opvragen Werken met variabele Tussen verschillende sprites signalen sturen Een klok met wijzers Voorkennis: Rekenen en graden Leerdoel: Systeem tijd opvragen Werken met variabele Tussen verschillende sprites signalen sturen computer is snel, maar code regels kosten computertijd

Nadere informatie

Slagharen op de kaart

Slagharen op de kaart 2 Slagharen op de kaart Docentenhandreiking slagharen op de kaart 1800 1850 1900 1950 2000 Samenvatting In deze les gaan leerlingen als cartograaf aan de slag. Een cartograaf maakt ruimtelijke informatie

Nadere informatie

Sudoku s. Annelies Veen Noud Aldenhoven

Sudoku s. Annelies Veen Noud Aldenhoven Sudoku s Annelies Veen Noud Aldenhoven Vierkant voor Wiskunde Zomerkamp A 2010 Voorwoord Het plaatje op de voorkant is een erg bijzondere puzzel, een soort sudoku. Sudoku s zijn puzzeltjes met hun eigen

Nadere informatie

Scratch. Gemaakt door: Déjan van Noordt en Leroy van den Driesche Leerlingen HAVO 5 SG Spieringshoek Als onderdeel voor het vak Informatica

Scratch. Gemaakt door: Déjan van Noordt en Leroy van den Driesche Leerlingen HAVO 5 SG Spieringshoek Als onderdeel voor het vak Informatica Scratch sdas Gemaakt door: Déjan van Noordt en Leroy van den Driesche Leerlingen HAVO 5 SG Spieringshoek Als onderdeel voor het vak Informatica Inhoud Wat is scratch?... 2 Deel 1: Account aanmaken... 2

Nadere informatie

Scoutinggroep JohnMcCormick. Zoetermeer. Hikeboekje. Scouts

Scoutinggroep JohnMcCormick. Zoetermeer. Hikeboekje. Scouts Scoutinggroep JohnMcCormick Zoetermeer Hikeboekje Scouts Zomerkamp 2011 1 De Hike Dit is het boekje wat je patrouille/ronde tijdens dit zomerkamp door de Hike heen helpt. Hierin staat alles wat je moet

Nadere informatie

Afbeelding 12-1: Een voorbeeld van een schaakbord met een zwart paard op a4 en een wit paard op e6.

Afbeelding 12-1: Een voorbeeld van een schaakbord met een zwart paard op a4 en een wit paard op e6. Hoofdstuk 12 Cartesische coördinaten 157 Hoofdstuk 12 CARTESISCHE COÖRDINATEN In dit hoofdstuk behandelen we: Het Cartesisch coördinatenstelsel De X-as en de Y-as De commutatieve eigenschap van optellen

Nadere informatie

Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.

Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen. Examen HAV 2018 tijdvak 1 donderdag 24 mei 13.30-16.30 uur wiskunde B Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen. Dit

Nadere informatie

wiskunde B havo 2018-I

wiskunde B havo 2018-I Macht van 2 De functie f is gegeven door 0,3x 2 f( x) 4 2. Op de grafiek van f ligt een punt R. De y-coördinaat van R is 2. 3p 1 Bereken exact de x-coördinaat van R. De grafiek van f snijdt de x-as in

Nadere informatie

Rollend meetwiel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek

Rollend meetwiel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Notities voor de leerkracht Rollend meetwiel Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken overbrengingsverhouding, vertragende

Nadere informatie