Chronisch hartfalen. NMP middag 27 mei 2008 Praktijkondersteuners en doktersassitenten. Lisette Baltussen Nurse practitioner hartfalenpoli UMC
|
|
- Anna Eilander
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Chronisch hartfalen NMP middag 27 mei 2008 Praktijkondersteuners en doktersassitenten Lisette Baltussen Nurse practitioner hartfalenpoli UMC
2 Sessie 1 Casus Wat is hartfalen Klachten en verschijnselen Oorzaken Risicofactoren Diagnostiek Behandeling 2
3 Casus (1) Mw. Jansen belt de praktijk. U kent haar als een vriendelijke en bescheiden dame van 82 jaar. Zij woont zelfstandig, heeft diabetes en is bekend met een hoge bloeddruk. Voor haar diabetes bezoekt zij trouw iedere 3 maanden de praktijk. Mw. vertelt dat ze al een week moet hoesten, voelt zich niet erg ziek maar is ook niet fit. Welke vragen stel je haar? Raadpleeg je de probleemlijst? Wat zou dit kunnen opleveren? 3
4 Casus (2) Mw. vertelt dat ze s nachts veel moet hoesten. Ze wordt dan behoorlijk kortademig en moet dan even gaan zitten. De kortademigheid zakt dan af. Waar denk je aan? 4
5 Wat is hartfalen Hartfalen is een complex van klachten en symptomen tengevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart (niet voldoen aan metabole behoeften van de weefsels). Prevalentie is 2 2,5 % in totale bevolking. Prevalentie stijgt met de leeftijd. In CMR huisartsenpraktijk bij >70 ongeveer 10%. 0% van patiënten met hartfalen heeft geen comorbiditeit 89% van patiënten 85 jaar heeft 4 aandoeningen* Prognose somber, gemiddelde 5 jaaroverleving 60%, afhankelijk van oorzaak hartfalen. Chronische aandoening waarbij perioden van verslechtering (decompensatie) kunnen optreden. Van der Wel et al. Eur J Heart Fail
6 Klachten en verschijnselen Dyspnoe (kortademig bij inspanning) Verminderde inspanningstolerantie Moeheid, lusteloosheid Orthopnoe (kortademig bij liggen) Aanvalsgewijze nachtelijke kortademigheid Verminderde eetlust Enkeloedeem Nycturie ( s nachts plassen) Ascites, leverstuwing 6
7 NYHA klasse Ernst van dyspnoe klachten uitgedrukt in validiteitklassen volgens de New York Heart Association. NYHA I NYHA II NYHA III NYHA IV geen klachten klachten tijdens forse inspanning klachten tijdens matige inspanning klachten tijdens rust of lichte inspanning 7
8 Oorzaken Myocardinfarct in het verleden Lang bestaande hypertensie Cardiomyopathie Kleplijden Aangeboren hartafwijkingen Toxische stoffen (alcohol, drugs, chemotherapie) Ritmestoornissen Anemie Hyperthyreoïdie Pulmonale hypertensie 8
9 Risicofactoren:wie heeft een grotere kans op hartfalen? Doorgemaakt hartinfarct in het verleden (binnen 5 jaar na een Mi krijgt 14-20% hartfalen.) Hypertensie Hartklepafwijkingen LVH (verdikte hartspier) Roken, overgewicht, hypercholesterolemie, DM (metabole syndroom) COPD (26% van pat >65 heeft ook hartfalen, is 3 maal zo veel als bij 65+ in algehele bevolking.* Preventie van hartfalen komt dan ook voor een deel overeen met primaire preventie van coronaire hartziekten. * Rutten FH, Cramer MJ, Grobbee De, et al. Unrecignized heart failure in eldery patients with stable chronic obstructive pulmonary disease. Eur Heart J 2005;
10 Diagnostiek (1) Om de diagnose hartfalen te kunnen stellen moet men op een of andere manier het tekortschieten van de pompfunctie kunnen vaststellen. Dit blijkt vaak moeilijk, zeker in een vroeg stadium, of indien er sprake is van andere morbiditeit. In het bijzonder COPD, overgewicht en conditiegebrek geven vergelijkbare klachten als hartfalen. COPD en hartfalen komen vooral voor bij 65 plussers, beïnvloedt de kwaliteit van leven negatief en leidt tot hoge ziektelast,sterftecijfers en kosten voor de gezondheidszorg. Kernsymptomen voor beide aandoeningen zijn dyspneu en vermoeidheid bij inspanning. Bij toename dyspneuklacht bij COPD pat wordt dit meestal toegeschreven aan verergering van COPD.* * Rutten FH. COPD en hartfalen, cordiaal jaargang 29, febr/maart 2008 pag
11 Diagnostiek (2) Gouden standaard is de echocardiografie, in huisartsenpraktijk echter niet mogelijk! In de multidisciplinaire richtlijn chronisch hartfalen wordt deze volgorde aangehouden. Dit geldt ook voor de dagelijkse praktijk. Voorgeschiedenis Anamnese Lichamelijk onderzoek Laboratoriumbepalingen Neurohormoonbepalingen Elektrocardiogram X-thorax. 11
12 Diagnostiek (3) Voorgeschiedenis Doorgemaakt MI in het verleden is het belangrijkste gegeven uit de VG, zo ook andere manifestaties van hart- en vaatziekten, hypertensie, DM, hartklepgebrek, COPD en overgewicht. Anamnese Bij dyspneu, moeheid/verminderde inspanningstolerantie en perifeer oedeem moet men denken aan hartfalen. Bij verdenking vraagt men naar orthopneu. Lichamelijk onderzoek Crepiteren en perifeer oedeem passen bij hartfalen maar hebben een lage positief voorspellende waarde. De derde harttoon en een naar lateraal verplaatste ictus cordis zijn het best voorspellend. 12
13 Diagnostiek (4) Laboratoriumbepalingen HB: uitsluiten anemie. Creatinine: symptomen van nierinsufficiëntie lijken op hartfalen. Elektrolyten: laag kalium tgv diuretica. Glucose: DM vaststellen, belangrijke comorbiditeit, en DM verhoogd de kans op hartfalen. Leverenzymen: verhoogd tgv leverstuwing, is prognostisch een ongunstig teken. Verhoogde waarden kunnen ook duiden op alcoholabusus, en dit kan weer een oorzaak zijn van hartfalen. Schildklier: hyper- of hypothyreoïdie kunnen hartfalen veroorzaken of verergeren. Ureum: parameter voor nierfunctie en cachexie. Cholesterol: hypercholesterolemie verhoogt de kans op coronaire gebeurtenissen en daarmee het ontstaan of verergeren van hartfalen. 13
14 Diagnostiek (5) Neurohormoonbepalingen In dit ziekenhuis wordt de NT pro BNP bepaald (brain natriuretisch peptide). BNP wordt aangemaakt in de ventrikels van het hart, bij toename van de wandspanning wordt meer BNP aangemaakt en vrijgegeven aan de circulatie. BNP geeft vasodilatatie en natriurese en heeft dus een positieve werking bij hartfalen. De plasmaconcentraties van BNP zeggen iets over de mate van ventriculaire disfunctie en kunnen zodoende van prognostische waarde zijn. De negatief voorspellende waarde van BNP is hoog! (<300pg/ml, NPV = 99%) 14
15 Diagnostiek (6) Door de plasmaconcentratie van BNP tijdens de behandeling te vervolgen kan ze ook van nut zijn om de optimale therapie te realiseren. Differentiatie tussen dyspneu tgv COPD en dyspneu tgv hartfalen. Bepaling van BNP is veelbelovend bij de diagnostiek van hartfalen en voor het nagaan van het behandeleffect, bovendien heeft het prognostische waarde. Elektrocardiogram Een normaal ecg maakt de diagnose hartfalen zeer onwaarschijnlijk of sluit dit uit. X-thorax Is van weinig diagnostische waarde, er wordt gekeken naar tekenen van een vergroot hart en/of tekenen van overvulling van het longvaatbed, pleuravocht. Het kan een aanwijzing zijn echter geen bewijs. 15
16 Diagnostiek (7) Waarom is echo gouden standaard Het is niet invasief EF bepalingen (hoe lager de EF hoe slechter de prognose) LV dimensie bepalingen Infarctgebieden zien (akinesie, diskinesie) LVH, pericarditis diagnosticeren Hartklepgebreken diagnosticeren Beoordelen van het effect van de therapie. Beter kunnen differentiëren tussen verschillende vormen van hartfalen. 16
17 Behandeling De therapie bij chronisch hartfalen beoogt: verlichten van de klachten verbeteren van de inspanningstolerantie verbeteren van de kwaliteit van leven verbeteren van de levensverwachting Door middel van: Behandeling van onderliggend lijden. Poliklinische behandeling/begeleiding hartfalenpoli. Invasieve behandeling. Cardiale Resynchronisatietherapie (biventriculaire pacemaker) ICD PTCA/CABG/HTX Medicamenteuze behandeling 17
18 Medicamenteuze behandeling Geneesmiddelen hebben een prominente plaats binnen de behandeling van hartfalen. Progressie van ongunstige LV-dilatatie en hypertrofie wordt afgeremd (bètablokkers en ACE-remmers). Acute en chronische tekenen van overvulling worden bestreden met diuretica en vaatverwijders. 18
19 Diuretica (plaspillen) Toename water en zoutuitscheiding. Afname plasmavolume. Zeer effectief om stuwingverschijnselen bij acute en chronische vormen te bestrijden en voorkomen. Lisdiuretica bijv. Furosemide, Bumetanide Thiaziden bijv. Chloortalidon Kaliumsparend bijv. Spironolacton, Eplerenone Let op: Hypokaliëmie, dehydratie, jicht, hypotensie,krampen in de benen. 19
20 ACE remmers Remming van het RAAS.(Renine Angiotensine Aldosteron Systeem) Patiënten in alle functionele klassen hebben recht op een ACE-remmer in een zo hoog mogelijke dosering. Afname mortaliteit en morbiditeit. Bijv. Enalapril, Lisinopril, Fosinopril. Let op: Prikkelhoest, hypotensie en nierfunctiestoornissen. 20
21 Bètablokkers Blokkeren adrenerge bètareceptoren. Verlaging van het risico op plotse hartdood. Afname progressie hartfalen door onderdrukking sympathisch zenuwstelsel. Verminderd myocardischemie effectief. bijv. Metropolol, Atenolol, Carvedilol. Let op: Trage hartfrequentie, bronchoconstrictie (COPD), koude handen en voeten, impotentie. 21
22 Aldosteronantagonisten Aldosteronantagonist, natriumionen worden versterkt uitgescheiden, trage en zwakke diuretische werking. Kaliumsparend. Toegevoegd aan andere hartfalenmedicatie sterftereducerend effect (RALES) en minder ziekenhuisopnames. Bijv. Spironolacton, Eplererenone. Let op: kaliumsparend dus kaliumcontrole, gynaecomastie. Eplerenone heeft die bijwerking niet. 22
23 Overigen Anti-trombotische therapie Op Indicatie (aneurysma LV, AF) Digoxine Op indicatie (Snel AF, onvoldoende reactie op B-blokkers,) Nitraten Op indicatie (Angina Pectoris) Anti-aritmica Op indicatie (VT s) 23
24 Sessie 2 Casus Comorbiditeit bij hartfalen Leefregels Tekenen van ontregeling 24
25 Casus (1) Mw. Janssen heeft de huisarts bezocht en deze constateerde dat mw. vocht achter de longen had. Tevens was haar bloeddruk niet optimaal gereguleerd (150/90). Vanwege haar hoge bloeddruk gebruikte mw. al metoprolol en enalapril. Daarbij gebruikt ze vanwege haar diabetes glibenclamide en lantus insuline voor de nacht. De huisarts heeft haar op proef gedurende 5 dagen 40 mg furosemide voorgeschreven. Na deze 5 dagen moet mw. zich melden bij de POH ter controle. Welke controles / onderzoek voer je uit en waarom? Wat zijn acceptabele bloeddrukwaarden? Verwacht je een verandering van bloeddruk bij deze dame? 25
26 Casus (2) Tijdens haar bezoek aan de praktijk verteld mw. dat ze dagelijks 2 plastabletten heeft genomen, wist het niet meer precies maar dacht dat dit wel goed was. De klachten van kortademigheid s nachts zijn wel over maar ze voelt zich wat wiebelig op de been en bij snel opstaan is ze duizelig. Gisteren in de badkamer bijna gevallen. Waar denk je aan? 26
27 Hartfalenpatiënten kenmerken Cardioloog Jonger (gem. 64 jaar) Vaker man (78%) Hypertensie 41% IHZ 56% Comorbiditeit weinig Huisarts Ouder (gem. 79 jaar) Minder man (42%) Hypertensie 53% IHZ 31% Veel comorbiditeit Rutten RH, Grobbee DE, Hoes AW, Eur J Heart Fail
28 Comorbiditeit oudere hartfalenpatiënt in HA praktijk Cognitieve stoornissen Visusstoornissen Gehoorsstoornissen Artrose Urine incontinentie COPD en DM Van Wel et al. Eur J of heartfailure
29 Cognitieve stoornissen bij hartfalen Prevalentie van 25% tot 74% beschreven! Ernst cognitieve stoornissen neemt toe met ernst hartfalen Bij hartfalenpatiënten en systolische bloeddruk onder 130 mm Hg voorspeller cognitieve stoornissen (niet te lage RR!!) Gedeeltelijk reversibel als pompfunctie verbetert Geheugen relatief intact Stoornissen in: Executieve functies: plannen/organiseren Taal/expressie Aandacht Complex redeneren Verbaal leervermogen Vogels et al. Eur J Heart Failure
30 Mogelijke signalen cognitieve stoornis Angstig/onzeker Partner/verzorger antwoordt steeds Afspraken en uitleg vergeten Slecht begrip van gegeven uitleg Steeds dezelfde verhalen/vragen Dingen steeds kwijt Trage reacties Twijfels rond therapietrouw medicatie Terugtrekken, minder initiatief 30
31 Herkennen en behandelen Herkennen van signalen vorige dia Testen? Doorverwijzen? Patiënt samen met partner/verzorger zien Verzorger regie laten voeren (afspraken, medicatie, controles) Inventariseren hulp, steun op dat moment Verzorger extra steunen en eventueel verwijzen Structuur in de dagactiviteiten Sociale steun mobiliseren Praktische zaken ondersteuning regelen Medische conditie optimaliseren d.w.z. ook aandacht voor eventuele comorbiditeit 31
32 Leefregels voor hartfalenpatiënten Gezonde voeding Lichte natriumbeperking (ongeveer 3000 mg/dag) Vochtbeperking (max ltr/dag) Niet roken Alcohol mag beperkt (max. 1 á 2 eh/dag en niet iedere dag) Bewegen moet! (wissel bewegen af met rust) Bij verkoudheid en andere infecties kan hartfalen sneller ontregelen Bij koorts, diarree en plastabletten gebruik dreigt uitdroging Trouw m.b.t. medicatie (bijwerkingen, interacties) Contra-indicatie voor NSAID (wel paracetamol of zn. tramadol), Salbutamol (kortwerkend), Spiriva mag wel (langwerkend). Bij jichtklachten kortdurend colchicine, Prednison kan ontregeling hartfalen uitlokken 32
33 Tekenen van ontregeling Gewichtsstijging van > 2kg in paar dagen Afname inspanningstolerantie (wandeling is korter geworden) Toename moeheid Moeite met platliggen Nachtelijke kortademigheid Hoesten zonder verkoudheid of slijm Dikke voeten Gespannen, dikkere buik (riem zit strakker) Verminderde eetlust, sneller een vol gevoel 33
34 Risicofactoren voor een slechte prognose Afwezigheid voor reversibele oorzaken voor hartfalen Onvoldoende reactie op behandeling Eerdere opnamen i.v.m. exarcerbatie hartfalen Cachexie (7,5 % gewichtsdaling in 6 maanden) Sinustachycardie in stabiele fase Lage bloeddruk Hyponatriëmie (laag natrium in bloed) Progressieve nierfunctiestoornissen Hoog nat BNP 34
35 Prognose De prognose is slecht en onzeker Kans op plotse dood Kans op overlijden bij exarcerbatie Kans op onverwacht herstel bij schijnbaar terminale fase Het is moeilijk om een scheidslijn te trekken tussen actieve behandeling van exarcerbatie en het inzetten van een palliatief behandelplan Het behandelplan moet multidisciplinair worden vastgelegd met thuiszorg, huisarts, ziekenhuis 35
36 Terminaal stadium Noodpakket Slaapmedicatie Extra diureticum voor de nacht Incidenteel morfine voor de nacht Nitroglycerine sublinguaal O2 thuis Bespreek duidelijk wie er wordt gebeld en welke behandeling is gewenst Afspraken huisartsenpost en ziekenhuis: Reanimeren? Ziekenhuisopnamen zinvol? Zo ja, welke behandeling is gewenst? 36
Hartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog
Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht
Nadere informatieDe behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010
De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie
Nadere informatieInstellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur
Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur Marjan Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist 22 januari 2019 Hartfalen Hartfalen is een
Nadere informatieHartfalen. Lianne van der Leeuw & Joke van Driel
Hartfalen Lianne van der Leeuw & Joke van Driel Programma Hartfalen Wat is hartfalen, oorzaken, diagnostiek, symptomen en behandeling De patiënt centraal; de juiste zorg, op juiste plaats Wat is de rol
Nadere informatieHartfalen: kunnen we het beter doen?
Hartfalen: kunnen we het beter doen? Dr. Irène Oudejans, klinisch geriater 17 Maart 2015 Inhoud Wat is hartfalen? Wanneer aan hartfalen denken? Hoe stel je de diagnose? Hartfalen Onderzoek GERiatrie Wat
Nadere informatieConnect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn
Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn Patiënten met bewezen hartfalen: Patiënten die geen baat hebben bij begeleiding/diagnostiek en/of behandeling
Nadere informatieSamenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner
Samenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner Diagnostiek Verdenking hartfalen: Symptomen: moeheid of dyspnoe bij inspanning, orthopnoe, Tekenen: perifeer oedeem, pulmonale crepitaties
Nadere informatieKlinische les Links Hartfalen. IC/CC specialisatie Marco van Meer
Klinische les Links Hartfalen IC/CC specialisatie Marco van Meer Inhoud Definitie Gradaties Oorzaken (patho)fysiologie Gevolg Diagnostiek en monitoring Therapie Er komt een man bij de dokter: Definitie
Nadere informatieApril 2016 Alexandra Kleberger, M ANP. Palliatieve zorg omtrent Hartfalen
April 2016 Alexandra Kleberger, M ANP Palliatieve zorg omtrent Hartfalen Deel I Wat is hartfalen? Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Hartfalenpoli Vragen Deel
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Hartfalen Toelichting
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Hartfalen Toelichting Pagina 1 Achtergrondinformatie Chronisch hartfalen wordt gedefinieerd als: een complex van klachten en verschijnselen ten gevolge van
Nadere informatieSymptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist
Symptomen bij hartfalen 24 november 2017 M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Hartfalen Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen bij een structurele
Nadere informatieGoed leven met hartfalen?! 26 juni 2012 Mgm Kolff-Kamphuis
Goed leven met hartfalen?! 26 juni 2012 Mgm Kolff-Kamphuis Komt iemand bij de dokter.. Heb ik hartfalen? Indeling + Definitie + Statistiek + Oorzaken + Onderzoek + Behandeling: medicatie leefregels CABG/klepoperatie
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieDieet bij hartfalen. Een kwestie van smaak. Marjon Achterberg- Budding, diëtist 4 e Nationale Voedingscongres 8 februari 2011
Dieet bij hartfalen Een kwestie van smaak Marjon Achterberg- Budding, diëtist 4 e Nationale Voedingscongres 8 februari 2011 Wat komt aan de orde? Achtergronden bij de nieuwe Multidisciplinaire Richtlijn
Nadere informatieCBO RICHTLIJN. Multidisciplinaire richtlijn Hartfalen 2010. Ad Bakx, cardioloog BovenIJ Ziekenhuis Amsterdam SAHO 28 juni 2011
CBO RICHTLIJN HARTFALEN Multidisciplinaire richtlijn Hartfalen 2010 Ad Bakx, cardioloog BovenIJ Ziekenhuis Amsterdam SAHO 28 juni 2011 ESC guidelines Richtlijn is gebaseerd op de ESC Guidelines for the
Nadere informatieHartfalen. Programma 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
Hartfalen UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Verschijningsvormen, epidemiologie, diagnostiek Behandeling hoofdlijnen Behandeling in relatie tot pathofysiologie Afzonderlijke middelen bij hartfalen
Nadere informatieTerminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding. Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen
Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen cardioloog Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen Terminaal hartfalen, palliatie en thuisbegeleiding Louise Bellersen UMC
Nadere informatieDagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen
Dagboek Hartfalen Dit dagboek hartfalen heeft u gedownload op de website van het UMCG (www.umcg.nl). Het dagboek is zowel voor u als voor de betrokken hulpverleners een belangrijk hulpmiddel. Om ervoor
Nadere informatieNationale Hartfalendag 2018
Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure
Nadere informatieRTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon
RTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Layout aangepast op 28-03-2017 Distributielijst Huisartspraktijken Synchroon en medewerkers cardiologie
Nadere informatiePolyfarmacie in de cardiologie
Polyfarmacie in de cardiologie CarVasZ congres 21 november 2014 Alina Constantinescu cardioloog Indeling Casus 1: - patient met hartfalen - belangrijkste medicatieklassen - introductie medicatie in de
Nadere informatieApril & September 2016 Alexandra Kleberger, M ANP. Palliatieve zorg omtrent Hartfalen
April & September 2016 Alexandra Kleberger, M ANP Palliatieve zorg omtrent Hartfalen Deel I Wat is hartfalen? Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Hartfalenpoli
Nadere informatieConcept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4
Concept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4 Inhoud: - 1.Inleiding, hartfalen, regio, zorggroep Synchroon, zkh Bernhoven - 2.Doelstelling, visie - 3. Achtergrond - 4.Ketenzorg hartfalen
Nadere informatieHartfalen. in een notendop. Dr. Riet Dierckx 22/05/2018
Hartfalen in een notendop Dr. Riet Dierckx 22/05/2018 Hartfalen definitie en classificatie Hartfalen is een klinisch syndroom gekarakteriseerd door symptomen en/of tekenen van congestie objectieve vaststelling
Nadere informatieCasuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen
Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Directeur Hartfalenkliniek Maastricht UMC+ Geen interesse conflict voor deze presentatie
Nadere informatieCARDIOLOGIE. Zelf kunt u dagelijks uw gewicht opschrijven. Ook als uw bloeddruk en pols zijn opgemeten, kunnen deze waarden worden genoteerd.
CARDIOLOGIE Hartfalendagboek In dit hartfalendagboek worden gegevens genoteerd over uw gezondheid. Het dagboek helpt u en uw hulpverleners om inzicht te krijgen in uw lichamelijke conditie en het verloop
Nadere informatieDisclosure. Wat steekt u op. Waar denkt u over na. Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD INLEIDING HET IS ZWARTWIT EN HET LOOPT IN DE WEI
Disclosure Rode vlaggen en co-morbiditeit bij COPD Geen belangenverstrengeling voor deze presentatie Hans Sportel, huisarts Ruurlo Waar denkt u over na Wat steekt u op Dyspnoe en haar DD COPD en co-morbiditeit
Nadere informatie4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen
4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen Deel I Wat is hartfalen Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Deel II Chronische
Nadere informatieHartfalen voor de huisarts. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist
Hartfalen voor de huisarts Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist Hartfalen voor de huisarts Hartfalen: een groeiende epidemie Duwen en trekken: 2 types hartfalen Hoe stel ik de diagnose? Behandeling
Nadere informatieInleiding. Wat is hartfalen? De oorzaken
Hartfalen Inleiding De arts heeft met u besproken dat u hartfalen heeft. In deze folder leest u meer over hartfalen. U leest onder andere over de oorzaken, de behandeling en wat u zelf kunt doen om uw
Nadere informatie# $% &% ' ()))* +, - "./ -.. -, 0 -- % 1.! ', ', +. - % - 2 3, 4 5# 666! " %-
!" # $%&%'()))* +,-"./-.. -,0--%1.!', ', +.-%-2 3, 4 5# 666!"%- 7 $- 1-7,8 " 7 7 %- - - 9 - -: ;())6)))
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieDagboek Hartfalen. Thoraxcentrum. Persoonlijke Richtlijnen voor:... Uw streefgewicht:... kg
Thoraxcentrum Dagboek Hartfalen Persoonlijke Richtlijnen voor:... Uw streefgewicht:.... kg Bij de volgende klachten is het verstandig om uw verpleegkundig consulent / verpleegkundig specialist hartfalen
Nadere informatieHARTFALEN achtergronden casusschetsen
HARTFALEN achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Achtergronden casusschetsen Hartfalen INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
Nadere informatieHypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist
Hypertensie Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist Hypertensie Primaire of essentiële (95%) Secundaire (5%) G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist, jan. 2012 2 Bloeddruk
Nadere informatieHartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties
Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Disclosure Bart Kremers Werkzaam bij Apotheek Ravenstein en GIC-helpdesk van de KNMP Geen contacten/belangen mbt farmaceutische industrie Hartfalen-medicatie
Nadere informatieDagboek voor een patiënt met hartfalen
Dagboek voor een patiënt met hartfalen Cardiologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Dagboek patient met hartfalen. Behandelend cardioloog.. Het gebruik van dit dagboek. In dit dagboek kunnen op overzichtelijke
Nadere informatieInhoud. Verpleegkunde Cardiologie. Symptomen. Diagnose. Verpleegkunde Cardiologie 1. Indeling New York Heart Association (NYHA)
Inhoud Verpleegkunde Cardiologie Han van der Borgh Verpleegkundige aspecten bij: Angina Pectoris Acuut coronair syndroom Prinz Metal Decompensatie cordis Cardiogene shock P.C.I./STENT/ spoed CABG in perifeer
Nadere informatieHartfalen : diagnose en definities
Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa
Nadere informatieHoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker
Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen
Nadere informatiePILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND. Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren
PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren INHOUD Presentatie (20-25 minuten) Inleiding Medicamenteuze behandeling atriumfibrilleren Geneesmiddelgroepen Bijwerkingen
Nadere informatieCardiologie. Informatie voor patiënten met hartfalen. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Cardiologie Informatie voor patiënten met hartfalen 1 Inhoudsopgave Informatie voor patiënten met hartfalen 3 Klachten en verschijnselen 3 Het leven met hartfalen 3 Door wie wordt
Nadere informatie28-10-2010. Leefregels en voorlichting bij chronische nierschade. Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade
Welkom bij workshop 3 leefregels en voorlichting bij chronische nierschade Kathy Schoenmakers, nursepractitioner Hagaziekenhuis Anneke Boon, diabetesverpleegkundige SHG Annick Linders, huisarts SHG Leefregels
Nadere informatieHARTFALEN casusschetsen
HARTFALEN casusschetsen 1 Casusschetsen Hartfalen 4 maart 2003 Casusschets 1 Boer, 72 jaar Voorgeschiedenis: Bekend met COPD en recidiverende bronchitiden. Anamnese: Sinds 1 week last van hevige benauwdheid
Nadere informatieInhoud. 10 Voorwoord 10
Inhoud 10 Voorwoord 10 1 11 Algemene inleiding 11 1.1 11 Inleiding 11 1.2 12 De huisarts in historisch perspectief 12 1.2.1 12 De huisarts 12 1.2.2 15 De doktersassistent 15 1.3 16 NHG-standaarden 16 1.4
Nadere informatieDagboek hartfalenunit. Naam
Dagboek hartfalenunit Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoon Registratienummer Behandelend cardioloog Huisarts Telefoon Bij spoedgevallen contact opnemen met: Naam Relatie Adres Postcode Woonplaats Telefoon
Nadere informatieVersie juni
HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel
Nadere informatieLentebries 6 maart 2019
Lentebries 6 maart 2019 80-jarige man van Marokkaanse komaf. Géén rookhistorie (?) Bekend met longklachten, diagnose diverse longartsen: - 2006 licht obstructieve niet reversibele stoornis, dus COPD -
Nadere informatieHartfalen. Wat is het en hoe herken je het
Hartfalen Wat is het en hoe herken je het Hartfalen, onbekend en onderschat Hartfalen is de grote onbekende onder de hartziekten. Hartfalen klinkt misschien bekend in de oren. Het woord doet denken aan
Nadere informatieHart & Vaatcafé, 26 november 2015 Hartfalen, mijn hart pompt niet goed. Wat nu?
Hart & Vaatcafé, 26 november 2015 Hartfalen, mijn hart pompt niet goed. Wat nu? Vraag 1 Ik heb hartfalen en gebruik een b-blokker, hierbij ben ik duizelig. De dosering is gehalveerd en nu ben ik minder
Nadere informatieProgramma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014
Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling
Nadere informatieHartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie
Hartfalen Manon van der Meer AIOS cardiologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieHartfalen en Nierfunctiestoornissen
Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Dr. Kevin Damman Hartfalen Cardioloog, UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosures Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties:
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraken. Connect Hartfalen Regio Haaglanden
Regionale Transmurale Afspraken Connect Hartfalen Regio Haaglanden Versie: 1.1 Datum: 7 november 2018 Inhoudsopgave Regionale Transmurale Afspraken Hartfalen regio Haaglanden... 3 Doel van diagnostiek
Nadere informatieChronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?
Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.
Nadere informatieLeerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.
NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn. Chronisch hartfalen. Samenvattende adviezen voor diagnostiek, medicamenteuze behandeling en begeleiding
Multidisciplinaire richtlijn Chronisch hartfalen Samenvattende adviezen voor diagnostiek, medicamenteuze behandeling en begeleiding Multidisciplinaire richtlijn Chronisch hartfalen Samenvattende adviezen
Nadere informatieHartfalen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Hartfalen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De arts heeft met u besproken dat u hartfalen heeft. In deze folder leest u meer over hartfalen. U leest onder andere
Nadere informatieVakgroepoverleg praktijkondersteuners. 5 juni 2014
Vakgroepoverleg praktijkondersteuners 5 juni 2014 Te bespreken Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Hartfalen Consultvoering Het vrouwenhart, begeerd maar miskend Afname sterfte hart/vaatziekten sinds
Nadere informatieVermoeidheid & hartziekten
Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling
Nadere informatiePalliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018
Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Disclosure belangen Lia Middeljans (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieBSD september 2014. Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler
BSD september 2014 Huisarts: Pauline Heijstee Meggy van Kruijsdijk Nefroloog: Watske Smit Jaap Beutler Casuïstiek chronische nierschade Wat kan de huisarts Wanneer consultatie nefroloog Wanneer verwijzing
Nadere informatieCardio-oncologie. Hartfalen en chemotherapie. dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC. Geen disclosures
Cardio-oncologie Hartfalen en chemotherapie dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC Geen disclosures Introducing a new subspecialty of Cardiology.. Doel Preventie, diagnosticering en behandeling
Nadere informatieHartfalen scholing Synchroon
Hartfalen scholing Synchroon Introductie zorgprogramma hartfalen Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 24 november 2016 Max Rubens, kaderhuisarts H&V ziekten Bart Kremers, apotheker Brabantfarma
Nadere informatieJe kunt simpele uitleg geven over wat hartfalen is Je kunt benoemen welke concrete zorgtaken dit met zich meebrengt: - qua observaties - qua
Je kunt simpele uitleg geven over wat hartfalen is Je kunt benoemen welke concrete zorgtaken dit met zich meebrengt: - qua observaties - qua interventies - qua voorlichting - qua fysieke ondersteuning
Nadere informatieVoorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma
Voorbeeld consultatieaanvraag: expertteam COPD/Astma Veel praktijken weten het expertteam te vinden wanneer zij specialistische vragen hebben met betrekking tot de behandeling van een patiënt met Diabetes
Nadere informatieWelkom. Publiekslezing Hartaandoeningen. 10 maart 2016
Welkom Publiekslezing Hartaandoeningen 10 maart 2016 Voorstellen Ineke Sterk Verpleegkundig specialist interne geneeskunde Programma publiekslezing 19.30 uur Aanvang publiekslezing 19.45 uur Lezing cardioloog
Nadere informatieDuo avond 20 april 2015. Hartfalen van ziekte tot zorg, we hebben elkaar nodig
Duo avond 20 april 2015 Hartfalen van ziekte tot zorg, we hebben elkaar nodig Doel hartfalenpolikliniek Intensieve begeleiding Instructie en begripsvorming Optitreren van medicatie Coördinatie van zorg
Nadere informatieZorgprotocol Hartfalen INTEGRALE EERSTELIJNSZORG IN DRENTHE
2018 Zorgprotocol Hartfalen INTEGRALE EERSTELIJNSZORG IN DRENTHE Inhoud Inleiding... 2 Doelstelling... 3 Doelgroep... 3 Uitgangspunten zorgprotocol... 3 Financiering van het zorgprotocol... 4 Instapvoorwaarden.4
Nadere informatieEigen spreekuur en chronische ziekten
M.C.A.P.J. van Abeelen Eigen spreekuur en chronische ziekten Tweede druk Houten 2013 V Voorwoord Het werk van de doktersassistent is de afgelopen jaren uitgebreid. In dit AG-katern komt een aantal chronische
Nadere informatiePolyfarmacie bij ouderen
Polyfarmacie bij ouderen FTO maart 2016 WAGRO Polyfarmacie en Medicatiebeoordeling IGZ HARM NTVG Optimale zorg voor ouderen Ephor Start en Stopp criteria Strip methode 1 Opzet FTO Casussen (veel) Interactie
Nadere informatieWanneer faalt het hart? Wanneer faalt het hart? . een rondje langs de toehoorders. Hartfalen in de Middeleeuwen. Hartfalen in de loop der eeuwen
Wanneer faalt het hart? 14 april 2011 Aggie H.M.M. Balk, cardioloog Thoraxcentrum,, Erasmus MC Wanneer faalt het hart?. een rondje langs de toehoorders Hartfalen in de loop der eeuwen Hartfalen in de Middeleeuwen
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hartfalen
Patiënteninformatie Hartfalen Inhoud Inleiding... 3 Informatie over het ziektebeeld: hartfalen... 3 Wat is hartfalen?... 3 Wat zijn de symptomen?... 4 Wat zijn de oorzaken?... 5 Behandeling van hartfalen...
Nadere informatiebenoemen en adequate behandeling instellen een exacerbatie-management-plan op maat de ernst van een exacerbatie COPD kunnen
de ernst van een exacerbatie COPD kunnen benoemen en adequate behandeling instellen een exacerbatie-management-plan op maat kunnen maken met de COPD-patiënt wat wordt er verstaan onder een (acute) exacerbatie
Nadere informatieBespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland
Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraak Hartfalen Utrecht
Regionale Transmurale Afspraak Hartfalen Utrecht Deelnemende partijen De RTA wordt gedragen door: 1. Zorggroepen regio Utrecht die de samenwerkingsovereenkomst getekend hebben. 2. Ziekenhuizen regio Utrecht
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina
Nadere informatieSessie Electrofysiologie
Multidisciplinaire aanpak van de cardiale patie nt Sessie Electrofysiologie Dr Vanhuffel Christian Situatie Man, 68j Sociaal: Gepensioneerd Sportief, loopt nog frequent Geen ethyl abusus, occasioneel roker
Nadere informatieCARDIOGENETICA. Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013
CARDIOGENETICA Marja van Brug, Verpleegkundig Specialist CNE Hartfalen 29 oktober 2013 Inhoud Polikliniek Cardiogenetica DNA en mutaties Erfelijkheid en gedilateerde cardiomyopathie Taken Verpleegkundig
Nadere informatieOuderen en COPD. Programma BAREND VAN DUIN, KADERARTS ASTMA/COPD 2017
Ouderen en COPD BAREND VAN DUIN, KADERARTS ASTMA/COPD 2017 Programma Praktijkvragen inventariseren 10 min Intro toetsvragen 5 min Casus: chronisch benauwde patient 15 min Comorbiditeit, wat is er vaak/veel?
Nadere informatieHartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est!
Home no. 6 December 2016 Eerdere edities Verenso.nl Hartfalen bij ouderen Hora, Hora, Hora est! Annette van Kerkhof annette_4@hotmail.com Het afgelopen jaar promoveerden Maaike Barents, Evelien van Riet
Nadere informatiePolyfarmacie & claudicatio-patient: Problemen of Profijt?
Polyfarmacie & claudicatio-patient: Problemen of Profijt? ClaudicatioNet Jaarcongres 12-03-2015 Dr. Ben Janssen UHD, Farmacoloog b.janssen@maastrichtuniversity.nl We worden in allemaal ouder. In een betere
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina pectoris 2003 2006 Hartfalen 2006 2008 Atriumfibrilleren Daarnaast
Nadere informatieDagboek Chronisch hartfalen
Dagboek Chronisch hartfalen Van:. S.v.p. dit boekje meenemen bij bezoek arts of verpleegkundige Inhoudsopgave Namen, telefoonnummers en werktijden... 1 Dagboek Chronisch hartfalen... 2 Persoonlijke richtlijnen...
Nadere informatie24 september 2015. Van harte welkom!
24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,
Nadere informatieH Dagboek hartfalen
H.40064.0318 Dagboek hartfalen Inleiding U hebt van uw cardioloog te horen gekregen dat u hartfalen hebt. Uw hart pompt niet meer zo goed als het zou moeten doen. Dit kan leiden tot uiteenlopende klachten
Nadere informatieCardiorenaal syndroom
Cardiorenaal syndroom Symposium Chronische Nierschade 29-10-2012 Irene van der Meer nefroloog, HAGA ziekenhuis Huisarts-voorzitter: Marjon Tombrock (HA te Rijswijk) 1 Cardiorenaal syndroom Betekenis: Een
Nadere informatieCasus oncologie minisymposium dd. 22-03-2012
Casus oncologie minisymposium dd. 22-03-2012 Dhr. Braakman, 21-10-1933 fictief Medische voorgeschiedenis: Jaren 90 pijn op de borst e.c.i. waarvoor starten Ascal. Geen cardiologische onderliggende ziekte
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD
Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast
Nadere informatiehartfalen polikliniek
Cardiologie hartfalen polikliniek 1 2 Inleiding Uw cardioloog heeft bij u de diagnose hartfalen gesteld. Hij verwijst u daarom door naar de hartfalenverpleegkundige op de poli cardiologie. In deze folder
Nadere informatieDecompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater
Decompensatio cordis bij de geriatrische patiënt. CarVasz 21-11-2014 Katie Dermout, klinisch geriater Epidemiologie Symptomatologie Diastolisch hartfalen Comorbiditeit Onderzoek Therapie Prognose Inhoud
Nadere informatieHartfalen. 3 Casus 1 Hartfalen bij 70 jarige vrouw 21 Casus 2 Acuut hartfalen bij vrouw met comedicatie 31 Casus 3 Comorbiditeit bij man met hartfalen
3 Casus 1 Hartfalen bij 70 jarige vrouw 21 Casus 2 Acuut hartfalen bij vrouw met comedicatie 31 Casus 3 Comorbiditeit bij man met hartfalen Wij hopen dat deze casuïstiek aan uw wensen voldoet. Wij horen
Nadere informatieHart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst
Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst Vrouwenstudies Medische Wetenschappen Prof.dr. Toine Lagro-Janssen Opzet Stellingen Aanleiding aparte aandacht m/v Profiel m/v coronaire hartziekten
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Hartfalenpolikliniek. rkz.nl
Patiënteninformatie Hartfalenpolikliniek rkz.nl Uw eigen gegevens: Sticker patiënt Contactpersoon:... Apotheek:... Neem bij ieder bezoek op de polikliniek uw recente medicijnlijst en dit info boekje mee!
Nadere informatieRICHTLIJN PALLIATIEVE ZORG BIJ CHRONISCH HARTFALEN
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 RICHTLIJN PALLIATIEVE ZORG BIJ CHRONISCH HARTFALEN Herziende conceptrichtlijn Hartfalen, versie 6, 13 april 2010 Pagina 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Colofon De Richtlijn
Nadere informatieWerkprotocol CVRM praktijkondersteuner en huisarts
Werkprotocol CVRM praktijkondersteuner en huisarts Werkwijze risicoprofiel De huisarts verwijst de patiënt voor een inventarisatieconsult naar de POH (labformulier en evt. urineonderzoek bij antihypertensiva
Nadere informatieHartfalenzorg in de regio Alkmaar & Den Helder
Hartfalenzorg in de regio Alkmaar & Den Helder Inhoudsopgave Inleiding... 3 Protocol 1: Verdenking Hartfalen in de 1 ste lijn... 4 Protocol 2: Diagnostiek, behandeling en controle in de 2 e lijn... 6 Protocol
Nadere informatiePatiëntendagboek Hartfalenpoli
Patiënteninformatie Patiëntendagboek Hartfalenpoli Een dagboek voor de patiënt met hartfalen Inhoudsopgave Pagina Het gebruik van dit dagboek 5 Dieet, vochtbeperking en wegen 5 Medicijnen en hun (mogelijke)
Nadere informatieLogboek Polikliniek hartfalen
Logboek Polikliniek hartfalen Inleiding Uw cardioloog heeft u naar de hartfalenpolikliniek verwezen. De hartfalenverpleegkundige is er om u te begeleiden hoe u met uw hartklachten om kunt gaan. Hij/zij
Nadere informatie