Corruptie steeds risicovoller voor bedrijf én accountant
|
|
- Louisa Martens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Spotlight Corruptie steeds risicovoller voor bedrijf én accountant Jan Willem Velthuijsen - Deals & Forensics, Advisory Brecht Gijsbertsen - Consulting, Advisory Hoewel empirisch is vastgesteld dat corruptie een negatief effect heeft op economische groei en de samenleving, lijkt corruptie in grote delen van de wereld toch een veelvoorkomende gedraging. Nu de wetgeving rondom corruptie steeds meer grensoverschrijdend wordt en zowel de pakkans als de sancties en reputatieschade toenemen, nemen ook de risico s toe die kleven aan corrupt handelen en aan corruptie gedogen. 1. De economische gevolgen van corruptie zijn negatief voor de samenleving Corruptie heeft verregaande gevolgen voor de economie en de samenleving en die gevolgen zijn overwegend negatief, zo blijkt uit onderzoek. Corruptie resulteert in vertraagde economische groei via een lager niveau van directe buitenlandse investeringen, verminderde politieke stabiliteit, een meer gesloten economie, minder concurrentie en een afnemend gemiddeld aantal jaren scholing per persoon. Daarnaast heeft corruptie een negatief effect op de inkomensgelijkheid binnen een land, de kredietwaardigheid van staatsobligaties en zowel de verdeling als het niveau van overheidsuitgaven. Dit laatste betekent dat er zowel te veel als aan de verkeerde dingen geld uitgegeven wordt door de overheid van een land waar corruptie gangbaar is. 1 In cijfers kost corruptie wereldwijd jaarlijks naar schatting 2600 miljard dollar, waarbij het bedrag dat wordt uitgegeven aan directe steekpenningen op 1000 miljard dollar komt. Maar de schade gaat verder dan alleen financieel. Kindersterfteratio s blijken in corrupte landen zo n 30% hoger te liggen dan in niet-corrupte landen en baby sterfteratio s liggen twee keer zo hoog. Ten slotte zorgt corruptie gemiddeld voor een 10% hogere cost of doing business dan in niet-corrupte landen. 2 In de praktijk kunnen deze cost of doing business nog veel hoger liggen. In Italië bijvoorbeeld, betaalde de overheid in miljoen dollar per kilometer metrospoor. Na een aantal anticorruptieacties kwamen deze kosten op 97 miljoen dollar per kilometer. Meer dan gehalveerd dus. 3 Corruptie heeft dus nadelige gevolgen voor zowel de economie als de maatschappij. Toch wordt corruptie Samenvatting Hoewel corruptie negatieve gevolgen heeft voor de samenleving, lijkt corruptie onder bedrijven een veelvoorkomende gedraging. Deze gedraging wordt steeds risicovoller aangezien grensoverschrijdende wet- en regelgeving de pakkans steeds verder vergroot. Daarbij zorgt de toenemende aandacht voor de reputatie van bedrijven onder consumenten voor verhoging van de negatieve gevolgen van geassocieerd worden met corruptie. Het corrupt handelen van bedrijven straalt direct af op hun accountant, omdat deze geacht wordt een controlerende functie te hebben over het financiële handelen van ondernemingen. Corruptie signaleren is een taak die de samenleving gedeeltelijk bij de accountant heeft neergelegd. Het is zaak hier scherp op te zijn. veelal geaccepteerd als een normale manier van zakendoen in grote gebieden in de wereld. Als corruptie zo veel negatieve effecten heeft, waarom komt het dan toch zo veel voor? 2. en toch good for business Dat corruptie slecht is voor de economie als geheel, is van relatief weinig belang voor de individuele organisatie. Zolang de verwachte pay-off van corruptie hoger is dan de verwachte kosten hebben organisaties een prikkel om corrupt te handelen. Onderzoek wijst uit dat rond de 450 Amerikaanse bedrijven, waarvan 117 in de Fortune 500, meer dan 400 miljoen dollar aan twijfelachtige betalingen aan buitenlandse ondernemingen deden in de eerste helft van de jaren Meer recent wees PwC s Global Economic Crime Survey 5 uit dat 27% van de respondenten in 23
2 Casus 1 Hoe corruptie competitie ondermijnt en collusie in de hand werkt 6 In de casus die besproken wordt door Compte, Lambert-Mogliliansky en Verdier (2005) wordt een overheidscontract aanbesteed door middel van een veiling waarbij de onderneming die de opdracht voor de laagste prijs wil uitvoeren het contract gegund krijgt. Kandidaten die meedingen naar het contract zullen in deze eerste fase bieden op basis van verschillende kostenstructuren, waardoor zij in staat zijn de opdracht voor verschillende prijzen uit te voeren. Zonder corruptie zou dit type structuur ervoor moeten zorgen dat bedrijven onderling de concurrentie aangaan en de prijs waarvoor de opdracht wordt gegund de kostenstructuur van de meest efficiënte bieder reflecteert. Wanneer er sprake is van corruptie wordt deze eerste fase gevolgd door een fase waarin een bureaucraat bedrijven de kans biedt hun bod naar beneden bij te stellen, en via dit tweede bod de concurrentie te slim af te zijn. In ruil daarvoor moeten zij de bureaucraat een steekpenning ter hoogte van een bepaald bedrag betalen. In deze fase zijn bedrijven met elkaar in concurrentie op basis van de hoogte van deze steekpenning. Deze concurrentie stopt echter op een zeker punt, aangezien de bureaucraat boven een bepaalde grens geen steekpenningen kan of wil aannemen. Dit komt omdat het detectierisico op een gegeven moment te hoog wordt. Binnen deze situatie is het voor bedrijven optimaal om hun prijs in de eerste fase gelijk te zetten aan de reserveringsprijs van de overheid (het bedrag dat de overheid maximaal bereid is te betalen) en de maximale steekpenning aan de bureaucraat te betalen. De reden daarvoor is als volgt: wanneer een bedrijf in de eerste fase een lagere prijs biedt, krijgen andere bedrijven een tweede kans om deze lage prijs te matchen en het contract te winnen; een bedrijf heeft er dus geen voordeel van om in de eerste fase een laag bod uit te brengen. Daarnaast is het zo dat het bedrag dat de bureaucraat in de tweede (omkoop) fase kan bedingen gelimiteerd is. Dit betekent dat elke verhoging van de biedprijs automatisch een verhoging van de winst voor de winnaar van de aanbesteding is. Bedrijven hebben daarmee een gezamenlijk motief om de initiële prijs zo hoog mogelijk te zetten in aanraking is gekomen met corruptie. Vanuit bedrijfseconomisch perspectief is de pay-off van corruptie blijkbaar hoger dan de kosten. De theorie rondom corruptie binnen aanbestedingen laat zien dat corruptie de competitie tussen bedrijven ondermijnt en impliciete samenwerking tussen anders concurrerende bedrijven in de hand werkt. Het resultaat hiervan is dat bedrijven hogere prijzen kunnen vragen voor hun diensten. Dit leidt tot hogere overheidsuitgaven, maar ook tot hogere marges door verminderde concurrentie. Zie casus 1. Figuur 1 Overzicht prisoner s dilemma bij corruptie Defect Cooperate Defect Competitive market No business/business Cooperate Business/No business Cartel profits Speltheorie helpt inzet corruptie begrijpen Speltheorie helpt te begrijpen waarom corruptie de dominante strategie kan zijn. De beslissing om een corruptieve gedraging te plegen is in wezen een variatie op het klassieke prisoner s dilemma. Binnen een klassiek prisoner s dilemma krijgen spelers A en B beiden minder straf wanneer zij bekennen (in plaats van zwijgen) zolang de ander niet bekent (in dit geval krijgt de ander een hogere straf). Wanneer zowel A als B bekennen zijn zij beiden slechter af. In figuur 1 is de situatie kiezen voor corruptie als variatie op het klassieke prisoner s dilemma weergegeven. Het schema geeft de bekende pay-offmatrix weer met de verschillende strategieën van de spelers en de corresponderende uitkomsten. In deze variatie op het dilemma zijn de spelers ondernemingen die besluiten in hoeverre zij corrupt zullen handelen. Ervan uitgaande dat spelers zich in een omgeving bevinden waar corruptie plaatsvindt, zullen spelers geneigd zijn om de strategie rechts onderin de figuur te kiezen. Zoals uitgelegd in box 1 kunnen ondernemingen namelijk meer winst behalen wanneer zij deelnemen aan corruptie dan wanneer zij concurreren binnen een competitieve markt. Het speltheoretische evenwicht ligt in dit spel dus bij corruptie. Net als corruptie is ook het participeren in een kartel een variatie op het prisoner s dilemma; ook hier wordt een stabiel evenwicht bereikt waar spelers de hoogste winst kunnen behalen door te spelen volgens de regels van het kartel, ongeacht de gevolgen voor de maatschappij als geheel. 7 Hoewel corruptie slecht is voor de samenleving, hebben bedrijven individueel een prikkel om corrupt te handelen, aangezien de pay-off positief is. Dit wordt nog versterkt aangezien het historisch gezien lastig is gebleken om corruptie op te sporen en te bestrijden. Bedrijven komen dus relatief makkelijk weg met een illegale gedraging die een positief effect heeft op de winst. 24 Spotlight Jaargang uitgave 1
3 3. Corruptie bestrijden is lastig, maar bij wet steeds beter geregeld De speltheorie schrijft de simpele oplossing voor: een prisoner s dilemma kan ontmanteld worden door de pay-off te veranderen of de pakkans te verhogen. In de praktijk is niet elk op een prisoner s dilemma lijkend dilemma hetzelfde. Een kartel is minder stabiel dan corruptie en kan bestreden worden door de pay-off van één deelnemer zo te beïnvloeden dat het kartel uiteenvalt. Bij corruptie ligt dit anders omdat één speler te weinig invloed heeft op de gedragingen van andere spelers. Als iemand besluit te breken met een kartel, is de kans groot dat de medekarteldeelnemers ook moeten stoppen, terwijl het individueel stoppen met corruptie niet hoeft te betekenen dat de overigen ook moeten stoppen. Bij kartel: focus wetgever op verandering pay-off Bij de bestrijding van kartelvorming ligt de focus van de wetgever op de verandering van de pay-off. In 2002 voerde de EU de zogenaamde clementieregeling in. Doel was het creëren van meer prikkels voor bedrijven om de functie van klokkenluider te vervullen wanneer antitrustregels geschonden werden. Binnen deze regeling is het eerste bedrijf dat toegeeft onderdeel van een kartel te zijn uitgesloten van het betalen van een geldboete. De regeling is gecombineerd met een significante verhoging van de boetes die op kartelvorming staan. Deze combinatie van factoren heeft geresulteerd in de destabilisatie van kartels; volgens de Europese Commissie werden de meeste kartels die de afgelopen jaren ontdekt zijn, ontdekt als gevolg van de clementieregeling. 8 Bij corruptie: focus op pakkans Dezelfde aanpak is niet effectief bij het bestrijden van corruptie. De reden hiervoor ligt in de aantallen; binnen een kartel bestaan er prijsafspraken tussen een beperkt aantal spelers, die doorgaans bekenden van elkaar zijn. Corruptie gebeurt door een onbepaald aantal actoren, die meestal onbekenden van elkaar zijn. Het vervullen van de functie van klokkenluider in een corrupte markt heeft 25
4 daarmee geen positief effect op de pay-off van de klokkenluider. Corruptie zal doorgaan, met als enige verschil dat de klokkenluider er geen winst meer aan behaalt. De baten van jezelf aangeven wegen daarmee niet op tegen de lasten. De verhoging van de pakkans lijkt wel een bruikbaar middel in de bestrijding van corruptie. Een casestudy uitgevoerd in Vietnam 9 identificeert een dalend aantal omkopingen als gevolg van een verandering in het gedrag van bedrijven. Deze gedragsverandering is volgens onderzoekers gedreven door een combinatie van beleidsinitiatieven die de handhaving van de wet moesten versterken (e.g.: de pakkans verhogen) en een toegenomen focus op corruptie in de media. Dit is een interessant resultaat aangezien eerder onderzoek juist uitwees dat zowel nationale wetgeving op het niveau van een corrupt land als grensoverschrijdende wetgeving vanuit het land van herkomst van de corrupte organisatie geen effect heeft op het terugdringen van corruptie. Dit zou ten eerste komen omdat nationale anticorruptiewetten over het algemeen niet nageleefd worden in corrupte landen. Daarnaast hebben nationale wetten die corruptie grensoverschrijdend tegen zouden moeten gaan alleen effect op bedrijven die opereren vanuit het land waar deze wetten gelden. Duitse bedrijven hebben dus geen last van Nederlandse wetgeving, ook al zou deze wetgeving corruptie internationaal tegen moeten gaan. Dit creëert een ongelijk speelveld en maakt dat organisaties uit landen waar wel wetten gelden geneigd zijn manieren te vinden om onder deze wetten uit te komen. Hoe is het dan mogelijk dat regelgeving in Vietnam wel tot een teruglopend corruptieniveau heeft geleid? Onderzoek wijst uit dat bedrijven wel gevoelig zijn voor grensoverschrijdende wet- en regelgeving wanneer hun belangrijkste concurrenten aan soortgelijke wetten gebonden zijn. 10 Dit zou betekenen dat corruptie pas teruggedrongen kan worden wanneer een gelijk speelveld wordt gecreëerd door middel van internationale samenwerking rondom wet- en regelgeving. Zowel Amerikaanse wetgeving als de meer recente VK Bribery Act hebben als insteek het creëren van een gelijk speelveld. Onder beide wetgevingen kunnen bedrijven aangeklaagd worden voor corrupt handelen wanneer zij een onderdeel van de bedrijfsvoering, hoe klein ook, binnen de VS of het VK uitvoeren. Een onderneming kan dus een Nederlandse bureaucraat omkopen vanuit een Franse dependance en toch strafrechtelijk vervolgd worden in het VK als ook daar een kantoor van de onderneming gevestigd is. Met deze wetten lijkt het erop dat de bestrijding van corruptie steeds serieuzere vormen aanneemt. 4. De media spelen een belangrijke rol bij het bestrijden van corruptie Het grensoverschrijdend kunnen aanpakken van aan het licht gekomen gevallen van corruptie betekent helaas niet dat we goed (genoeg) zijn in het detecteren van corruptie en hoeft daarmee nog niet per se afschrikwekkend te werken. Corruptie een directer onderdeel maken van de reputatie van een organisatie zou dit wel kunnen bewerkstelligen. Hierbij is sociale druk van onder andere de media van groot belang. Wanneer de media meer aandacht besteden aan corruptie en de bestrijding ervan, zullen mensen zich steeds meer bewust worden van het feit dat corruptie geen gedoogde manier van zakendoen zou moeten zijn. Als gevolg van deze bewustwording zullen consumenten het al dan niet corrupt handelen van bedrijven meewegen in hun evaluatie van het bedrijf waar zij hun producten kopen. Onderzoek wijst namelijk uit dat consumenten bereid zijn meer te betalen voor de producten van een bedrijf dat zij positief waarderen. 11 Met de snelheid waarmee nieuws zich vandaag de dag verspreidt is het waarschijnlijk dat (de verdenking van) corruptie verregaandere gevolgen voor bedrijven kan hebben dan ooit. Daarbij moet wel worden aangetekend dat reputatie een relatief gegeven is. Dus wanneer bekend wordt dat een organisatie corrupt handelt in een omgeving waar corruptie wijdverbreid is, zullen corrupte gedragingen minder gevolgen hebben voor de reputatie dan wanneer een organisatie corrupt handelt in een omgeving waar de concurrentie dit niet doet. 12 Als we deze lijn van argumentatie doortrekken, zou dit betekenen dat organisaties die zichzelf als eerste neerzetten als zijnde actief tégen corruptie een reputatievoordeel kunnen behalen. Daarmee zouden deze organisaties een financieel voordeel kunnen behalen uit het gevecht tegen corruptie. Consumenten zijn immers bereid meer te betalen voor de producten van een bedrijf dat zij positief waarderen. 5. en kunnen de accountant indirect verantwoordelijk houden Accountants houden toezicht op hun klanten en zijn in die rol in beginsel in staat corruptie te detecteren. Daarmee is signalering van corruptie een taak die de samenleving gedeeltelijk bij de accountant heeft neergelegd en straalt het constateren van corrupt handelen door een onderneming direct af op haar accountant. De in toenemende mate grensoverschrijdende wet- en regelgeving vergroot dus niet alleen de pakkans voor corrupte ondernemingen, maar ook het risico voor de accountant. Ook om die reden is scherp zijn op corruptie van groot belang, zowel voor de individuele accountant als de beroepsgroep in haar geheel. Daarbij spelen drie aspecten een rol. Juist omdat de strijd tegen corruptie zo wordt geïntensiveerd en de accountant bij de naleving een expliciete rol heeft, kan hij doorvragen. Daarnaast heeft hij ook het formele inhoudelijke toetsingsinstrumentarium ter beschikking. En ten slotte kan de accountant zich baseren op de groeiende literatuur over zachtere aanwijzingen in gedrag of kenmerken van de marktstructuur om gedragingen op te sporen. 26 Spotlight Jaargang uitgave 1
5 Bronnen Mauro, P. (1995) Corruption and Growth, Quarterly Journal of Economics, Vol 110, pp Pellegrini, L. & Gerlagh, R. (2004) Corruption s Effect on Growth and its Transmission Channels, Kyklos, Vol. 57, pp Emerson, P.M. (2006) Corruption, Competition and Democracy, Journal of Development Economics, Vol. 81, pp De Jong, E. & Bogmans, C. (2011) Does corruption discourage international trade? European Journal of Political Economy, pp Connolly, M. (2007) Measuring the Effect of Corruption on Sovereign Bond Ratings, Journal of Economic Policy Reform, Vol. 10, pp Hung Mo, P. (2001) Corruption and Economic Growth, Journal of Comparative Economics, Vol. 29, pp OECD (2014) Background Brief The Rationale for Fighting Corruption, CleanGovBiz via - Gupta, S., Davoodi, H., Alonso-Terme, R. (1998) Does Corruption Affect Income Inequality and Poverty?, IMF Working Paper, pp World Bank as quoted in publication by ICC, Transparency International, United Nations & World Economic Forum(unknown) The Business Case Against Corruption - IMF as quoted in OECD (2014) Background Brief The Rationale for Fighting Corruption, CleanGovBiz via - Gupta, S., Davoodi H. & Tiongson, E. (2000) Çorruption and the Provision of Health Care & Educational Services, IMF Working Paper, pp Eigen, P. (1997) Reform of Government Procurement Procedures Principles and Objectives in Corruption & Procurement, Proceedings: Reports of the 2nd European Conference of SPecialised Services in the Fight Against Corruption. Strassbourg: Council of Europe Publishing - Burguet, R. and Che, Y. (2004) Competitive procurement with no corruption, The RAND Journal of Economics, Vol 35. No 1, pp 50-68, footnote 8, page 52 - Rossbacher, H.H. & Young T.W. (1997) The Foreign Corrupt Practices Act: An American Response to Corruption in B. Rider ed., Corruption, the Enemy Within. Boston: Kluwer Law International, PwC (2014) Economic Crime: A Threat to Business Globally, PwC s 2014 Global Economic Crime Survey - Compte, A., Lambert-Mogilianksy & Verdier, T. (2005) Corruption & Competition in Procurement Auctions, The RAND Journal of Economics, Vol. 36, No. 1, pp. 1-5 Also discussed (in a slightly different form) in Burquet, R. & Che, Y (2004), Competitive procurement with corruption RAND Journal of Economics, Vol.35, pp Leslie, R. (2006) Antitrust Amnesty, Game Theory and Cartel Stability, Journal of Corporation Law, Winter, pp The Economist (2014) Just one more fix accessed on 1/4/2014 via business/ trustbusters-have-got-better-detecting-cartels-and-bolder-punishing-themincentives?frsc=dg%7ca - Leslie, R. (2006) Antitrust Amnesty, Game Theory and Cartel Stability, Journal of Corporation Law, Winter, pp Rand, J. & Tarp, F. (2012) Firm-Level Corruption in Vietnam, Economic Development and Cultural Change, Vol.60, pp Curevor-Cazurra, A. (2008) The Effectiveness of laws against Bribery Abroad, Journal of International Business Studies, - Kaczmarek, S.C. & Newman, A.L. (2011) The Long Arm of the Law: Extraterritoriality and the National Implementation of Foreign Bribery Legislation, International Organization, Vol. 65, pp Rand, J. & Tarp, F. (2012) Firm-Level Corruption in Vietnam, Economic Development and Cultural Change, Vol.60, pp Roberts, P.W. & Dowling, G.R. (2002) Çorporate Reputation and Sustained Superior Performance Strategic Management Journal, Vol.23, pp Ainscough, T.L., DeCarlo, T.E. & Trocchia, P.J. (2012) Environmental and Societal positioning as Sources of Competitive Advantage in an Agricultural Firm, Journal of Food Products & Marketing, Vol. 18, pp Frombrun, C. & Shanley, M. (1990) What s in a Name? Reputation Building and Corporate Strategy Academy of Management Journal, Vol.33, pp Basdeo, D.K., Smith, K.G., Grimm, C.M., Rindova, V.P. & Derfus, P.J. (2006) The Impact of Market Actions on Firm Reputation, Strategic Management Journal, Vol. 27, pp
Samenvatting. Kort overzicht. Kartels
Samenvatting Kort overzicht Dit proefschrift gaat over de economische theorie van kartels. Er is sprake van een kartel wanneer een aantal bedrijven, expliciet of stilzwijgend, afspreekt om de prijs te
Nadere informatieJAARSCHEMA MASTER EMMW
Afstudeerrichting Economie Kies Variant 1 of Variant 2 Variant 1: Applied Praktijk 1 (6 Praktijk 2 (9 Intermediate Micoreconomics (3 Microeconomics (3 Advanced Microeconomics (3 Variant 2: Public Economics
Nadere informatieFor dummies: de economie van een land
H2 in het kort V4 For dummies: de economie van een land Consumenten Producenten De markt Bijvoorbeeld Goederenmarkt Arbeidsmarkt Vermogensmarkt Overheid 2 De economie: een groot rollenspel Vier algemene
Nadere informatieJAARSCHEMA MASTER EMMW Afstudeerrichting Economie
Afstudeerrichting Economie Advanced Methods for Applied Economic Research Microeconomics for Urban, Transport and Environmental Policy OF Micro Economics and Methods OF Public Economics and Policy Kies
Nadere informatieIMPACT OP (AANPAK VAN) ORGANISATIES
Governance, risk en compliance Internationale anticorruptiewetgeving IMPACT OP (AANPAK VAN) ORGANISATIES Het World Economic Forum schat de financiële schade door fraude en corruptie wereldwijd op 2600
Nadere informatieǫ P a g 1 in / 5 a Juni 2016
Pagina 1/5 Juni 2016 Introductie De Autoriteit Consument en Markt (ACM) bevordert kansen en keuzes voor bedrijven en consumenten. ACM verbetert concurrentie door te vechten tegen oneerlijke concurrentie
Nadere informatieSTAKEHOLDERS. Van strategie naar implementatie leansixsigmatools.nl versie
STAKEHOLDERS Van strategie naar implementatie. 2018 leansixsigmatools.nl versie 2.00-2019-2020 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationaal licentie.
Nadere informatie2010 Integrated reporting
2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational
Nadere informatieWat is de rol van bestuurders bij MVI
Wat is de rol van bestuurders bij MVI 14 December 2017 Waar is dit? Palm Islands, Dubai Waarom is MVI van belang? Impact! De uitdaging van duurzame transities The challenge we are facing today is to manage
Nadere informatieUIT speltheorie HV
Speltheorie. Wat is de speltheorie (gametheorie). De speltheorie bekijkt (economische) situaties in de echte wereld waarbij twee partijen met elkaar verbonden zijn, via hun acties. Als de ene partij een
Nadere informatieMA FR: profiel directe belastingen
MA FR: profiel directe belastingen 2008 Universiteit Maastricht MA FR: profiel directe belastingen Page 1 of 157 Inhoudsopgave Ondernemingsrecht... 5 Fiscaal Concernrecht... 7 European Value Added Tax...
Nadere informatieEindexamen vwo economie 2014-I
Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat verantwoord autogebruik wordt beloond met premiekorting / onverantwoord gebruik wordt gestraft met premieverhoging, zodat voorzichtig rijgedrag
Nadere informatieP5 Peiling Real Estate & Housing
P5 Peiling Real Estate & Housing Jeroen de Wijn 1376845 Dinsdag 5 april 2011 29-3-2011 1 Het maken van een gemeenschappelijke Europese markt: Gaan aannemers naar het buitenland dankzij Europese aanbestedingen?
Nadere informatiefilosofie havo 2017-II
Opgave 1 Internationale drugshandel 1 maximumscore 3 een uitleg dat een handelend persoon gezien kan worden als iemand die de vrijheid heeft om zijn eigen leven vorm te geven 1 een uitleg dat een hulpeloos
Nadere informatieCorruptie & Integriteit
Corruptie & Integriteit Prof. Roan Lamp Bijeenkomst Fraude, Compliance & Onderneming, 20 februari 2015 Inhoud Content 1. Inleiding 2. Internationale regelgeving 3. Internationale handhaving 4. Belangrijke
Nadere informatieToekomst voor verzekeraars
Position paper Toekomst voor verzekeraars Position paper ten behoeve van het rondetafelgesprek op 11 juni 2015 van de vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer naar aanleiding van het rapport
Nadere informatie2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 126
2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 126 Inhoudsopgave Ondernemingsrecht... 5 Arbeidsrecht... 7 Insolventierecht... 9 Sociale zekerheid... 10 European labour and social security law... 12 Geschillen
Nadere informatieMKB investeert in kennis, juist nu!
M201016 MKB investeert in kennis, juist nu! drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, september 2010 MKB investeert in kennis, juist nu! MKB-ondernemers blijven investeren in bedrijfsopleidingen,
Nadere informatiePostNL Business Principles
3 december 2014 PostNL N.V. PostNL Business Principles Raad van Bestuur Auteur Director Audit & Security Titel PostNL Business Principles Versie 1.1 Dit document is een vertaling van de Engelstalige versie.
Nadere informatieNVB Strategie-implementatie en verandering
NVB Strategie-implementatie en verandering Dr. Jeroen van der Velden Associate professor Strategy alignment Co-director Strategy center Nyenrode Business Universiteit Dr. Jeroen van der Velden Associate
Nadere informatieHoofdstuk 1: Introducing strategy
Hoofdstuk 1: Introducing strategy Wat is strategie? Definitie Porter: Concurrentiestrategie = verzameling van verschillende activiteiten kiezen om een unieke waardemix te brengen. Onderscheid tussen operationele
Nadere informatieOligopolistische markten. College 5, spm 1212
Oligopolistische markten College 5, spm 1212 1 Kenmerken! Uitgangspunt: SGR denkbeeld! Toetredingsbeperkingen! Heterogene of homogene producten! Informatieasymetrie! Veel vragers, weinig aanbieders! =>
Nadere informatieOnze Gedragscode is de basis van onze werkwijze en helpt ons om ervoor te zorgen dat onze belanghebbenden op ons blijven vertrouwen.
3-06-14 7-12-19 Gedragscode Brief van de President en CEO De Gedragscode van Sweco laat zien hoe wij moeten handelen en wat onze verantwoordelijkheden zijn ten opzichte van klanten, concurrenten, collega's,
Nadere informatieAanbestedingsfraude drs. A.J. Mikkers RA. oktober 2014
www.pwc.nl drs. A.J. Mikkers RA 1 Agenda Wat is een aanbesteding? Soorten aanbesteding? Hoe worden selectiecriteria geformuleerd en toegepast? Hoe en waar kan eventuele beïnvloeding plaatsvinden? Voorbeelden
Nadere informatieSTRATEGIE VOOR KMO S PROF. DR. KURT VERWEIRE
STRATEGIE VOOR KMO S PROF. DR. KURT VERWEIRE TOOLS VOOR MANAGERS 2 Vlerick Business School 1WAT IS STRATEGIE? WHAT IS STRATEGY? 4 Vlerick Business School Formulating Winning Business Strategies MISSIE,
Nadere informatieBuilding the next economy met Blockchain en real estate. Lelystad Airport, 2 november 2017 BT Event
Building the next economy met Blockchain en real estate Lelystad Airport, 2 november 2017 Blockchain en real estate Programma Wat is blockchain en waarvoor wordt het gebruikt? BlockchaininRealEstate Blockchain
Nadere informatieRESULTATEN EERSTE METING BEKENDHEID 1 FTAC EN DE CONCURRENTIEREGELS FEBRUARI 2018 FAIR TRADE AUTHORITY CURACAO
RESULTATEN EERSTE METING BEKENDHEID 1 FTAC EN DE CONCURRENTIEREGELS FEBRUARI 2018 FAIR TRADE AUTHORITY CURACAO Management samenvatting (1/2) De Fair Trade Authority Curaçao (FTAC) is op 1 september 2017
Nadere informatie2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 219
2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 219 Inhoudsopgave Diagnostic Test: English Language... 6 Academische Vaardigheden I... 8 Apollo en Dionysus incl. Inleiding in de... 9 Entering the Humanities...
Nadere informatieBusiness as (un)usual
Business as (un)usual Beperking van de impact van incidenten begint vandaag! Aon Global Risk Consulting Business Continuity Practice Continuiteit = basis voor succesvol ondernemen.voor u business as usual?
Nadere informatieBusiness & IT Alignment deel 1
Business & IT Alignment deel 1 Informatica & Economie Integratie 1 Recap Opdracht 1 Wat is integratie? Organisaties Strategie De omgeving van organisaties AH Bonuskaart AH Bonuskaart Economisch Geïntegreerd
Nadere informatieINFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW)
INFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW) 14 november 2014 2 PROGRAMMA ESFRI Roadmap, wat is het en waar doen we het voor? Roadmap 2016 Verschillen met vorige Schets
Nadere informatieMaatschappelijk Verantwoord Ondernemen: Corporate Social Responsibility in a Transnational Perspective
Editors: J.J.A. Hamers CA. Schwarz B.T.M. Steins Bisschop Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: Corporate Social Responsibility in a Transnational Perspective INTERSENTIA METRO TABLE OF CONTENTS Woord
Nadere informatieImpact open overheid. Guido Brummelkamp (Panteia)
Impact open overheid Guido Brummelkamp (Panteia) Ontvankelijkheid (OECD, 2009) Acces to decision making (Meijer, 2012) Een overheid is open wanneer deze zich naar de samenleving transparant opstelt, participatie
Nadere informatieRealiseer uw inkoopambities met behulp van Data Workshop Dun & Bradstreet
Workshop Dun & Bradstreet NEVI INKOOPDAG 2015 BJÖRN VAN RAAK MIKE VAN KESSEL ROSANNA VAN DER WOUDE Agenda Introductie Dun & Bradstreet Welke trends & uitdagingen zien wij in de markt? Interactieve break-out
Nadere informatie2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 141
2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 141 Inhoudsopgave Sancties... 5 Verdieping strafprocesrecht...7 Capita selecta criminologie... 9 European criminal law... 11 Verdieping materieel strafrecht... 13
Nadere informatieEumedion symposium Nederland vestigingsland aantrekkelijk voor beleggers én ondernemingen
Eumedion symposium Nederland vestigingsland aantrekkelijk voor beleggers én ondernemingen Belastingen: het dilemma van het betalen van een fair share en de verschillende voorkeuren van aandeelhouders en
Nadere informatieEen andere blik op fraude en integriteit: zicht op geld- en goederenstromen
Een andere blik op fraude en integriteit: zicht op geld- en goederenstromen Hans Schoolderman Building trust in food Food Supply and Integrity Services October 2015 VMT congres, 13 oktober Hans Schoolderman
Nadere informatieWinnaars en verliezers
Winnaars en verliezers Regionaal economische concurrentie in Nederland en Vlaanderen Mark Thissen & Frank van Oort Project: Napoleon, platform 31 & PBL RSA Nederland Voorjaarsdag 2014: Mobiliteit en Infrastructuur
Nadere informatieDuurzame ontwikkeling met én binnen ABN AMRO IBM Future enterprise. Vincent G.P. van Assem ABN AMRO Amsterdam, 13 september 2006
Duurzame ontwikkeling met én binnen ABN AMRO IBM Future enterprise Vincent G.P. van Assem ABN AMRO Amsterdam, 13 september 2006 1 Planet The world is flat 2 People 3 Wereldbevolking: 6.541.920.085 (per
Nadere informatieCoöperatie en communicatie:
Nederlandse Samenvatting (summary in Dutch) 135 Coöperatie en communicatie: Veranderlijke doelen en sociale rollen Waarom werken mensen samen? Op het eerste gezicht lijkt het antwoord op deze vraag vrij
Nadere informatieCorporate presentation. Risicomanagement Jeroen Baart
Corporate presentation Risicomanagement Jeroen Baart Leading specialist in safe, productive and innovative solutions for working at height Since 1968, 48 years experience Offices in 16 countries, 57 depots
Nadere informatieImpact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen. 7 september 2017
Impact Investing: Hoe positieve impact op maatschappij te vergroten met beleggingen 7 september 2017 9 elementen van effectief beleggen met impact Risico-rendement profiel portefeuille, strategische context
Nadere informatieWorkshop hoe maak je een strategie
Workshop hoe maak je een strategie Nationaal Roeicongres Den Haag, januari 2018 Eric Van Gool & Roeland Wijkel Agenda Aftrap 2 1 Kennis en afspraken maken 4 Welke hulpmiddelen zijn er? 7 2 Korte strategie
Nadere informatieCode THE. organ VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN
THE organ Code VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN Inleiding In het leiderschapsgedrag van Morgan staat veilig werken en ethisch handelen altijd centraal, en alles wat we doen bij Morgen moet gebeuren vanuit
Nadere informatie1.1 Elke generatie kiest opnieuw
1.1 Elke generatie kiest opnieuw Op elk moment in je leven moet je keuzes maken: De keuze naar welke middelbare school je gaat; De keuze waar je op vakantie gaat; De keuze waar je gaat wonen als je het
Nadere informatieGratis inkijk exemplaar! STAKEHOLDERS. - Strategiekaart & communicatieplan
Gratis inkijk exemplaar! STAKEHOLDERS - Strategische analyse - Stakeholdermapping - Strategiekaart & communicatieplan 2018 leansixsigmatools.nl versie 1.00-2018 Dit werk is gelicenseerd onder een Creative
Nadere informatie(Big) Data in het sociaal domein
(Big) Data in het sociaal domein Congres Sociaal: sturen op gemeentelijke ambities 03-11-2016 Even voorstellen Laudy Konings Lkonings@deloitte.nl 06 1100 3917 Romain Dohmen rdohmen@deloitte.nl 06 2078
Nadere informatieCompliance Management System
Klöckner & Co SE A Leading Multi Metal Distributor Corporate Compliance Office Compliance Management System Release: Oktober 2013 Agenda 01 02 Compliance-organisatie 03 Rapportagelijn 2 01 Definitie van
Nadere informatieFaculteit der Rechtsgeleerdheid
Onderwerp: Onderwijsprogramma s 2015-2016 1 bacheloropleidingen: Rechtsgeleerdheid Fiscaal recht Notarieel recht Criminologie Moederbestand bachelor onderwijsprogramma s Leiden, 17 februari 2014 mr. K.
Nadere informatiePostNL Business Principles
1 januari 2017 PostNL N.V. PostNL Business Principles Raad van Bestuur Auteur Directeur Audit & Security Titel PostNL Business Principles Versie 2.0 De PostNL Business Principles zijn officieel uitgegeven
Nadere informatieDe Experience Economy & Change Management
De Experience Economy & Change Management Consequenties voor Organisaties en Management Consultants Presentatie voor PDO-MC Lieke Thijssen Brummen, 16 November 2001 1 Het draaiboek voor deze ervaring Venetië
Nadere informatieEindrapport. 5 November 2007
0 Virtual Markets Eindrapport 5 November 2007 1. Introductie In dit document wordt de strategie beschreven die gebruikt wordt door de door ons ontwikkelde agent genaamd SlimAgent. Deze agent moet op een
Nadere informatieIFRS 15 Alloceren van de transactieprijs
IFRS 15 Alloceren van de transactieprijs Ralph ter Hoeven Partner Professional Practice Department +31 (0) 8 8288 1080 +31 (0) 6 2127 2327 rterhoeven@deloitte.nl Dingeman Manschot Director Professional
Nadere informatieCompliance Management System 4.0
Compliance Management System 4.0 Editie: September 207 Corporate Compliance Office Klöckner & Co SE 207, alle rechten voorbehouden Agenda. Compliance Management System 4.0 2. Compliance-organisatie 3.
Nadere informatieGlobalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt
VIVES BRIEFING 207/04 Globalisering, technologische verandering en de polarisatie van de arbeidsmarkt Koen Breemersch KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, VIVES Met dank aan Cathy Lecocq
Nadere informatieHet speelveld van de Chief Commercial Officer
Het speelveld van de Chief Commercial Officer Omgaan met dilemma s Stephan Linnenbank 28 november 2008 Atos, Atos and fish symbol, Atos Origin and fish symbol, Atos Consulting, and the fish symbol itself
Nadere informatieAnnual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels)
Staten-Generaal Annual event/meeting with key decision makers and GI-practitioners of Flanders (at different administrative levels) Subject: Sustainable Flemish SDI Nature: Mobilising, Steering Organisers:
Nadere informatieOverzicht inschrijvingsvereisten Rechten 2015-2016
Bachelor of Science in de Rechten (180 studiepunten) 1ste bachelorjaar - Modeltraject ( 60 sp verplicht ) Bronnen en beginselen van het recht 1 6 Sociologie I 1 6 Politieke Geschiedenis van België 1 6
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de
Nadere informatiee) Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board n.v.t.
Fiche 6: Mededeling Nieuwe EU Consensus on Development 1. Algemene gegevens a) Titel voorstel Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social
Nadere informatieDe Relatie Tussen de OESO Richtlijnen voor Multinationale Bedrijven en de Sustainable Development Goals verwachting vs uitnodiging
De Relatie Tussen de OESO Richtlijnen voor Multinationale Bedrijven en de Sustainable Development Goals verwachting vs uitnodiging Alexandra van Selm, Programma-directeur internationaal MVO bij de SER
Nadere informatieJaarvergadering 2018
Jaarvergadering 2018 Agenda 1. Opening 2. Verslag beheerder over 2017 3. Organisatiestructuur 4. Vaststelling jaarrekening 2017 5. Decharge beheerder 6. Rondvraag 7. Sluiting Verslag beheerder 2017 Meesman
Nadere informatieBA Nederlands Recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid
BA Nederlands Recht Faculteit der Rechtsgeleerdheid 2008 Universiteit Maastricht BA Nederlands Recht Page 1 of 172 Table of content Inleiding in de rechtswetenschap... 6 Vaardigheden voor juristen A...
Nadere informatieImpact of BEPS disruptions on TCF / TRM / Tax Strategy
Impact of BEPS disruptions on TCF / TRM / Tax Strategy Be prepared for the future Herman Huidink & Hans de Jong TCF / TRM Basics (I) Werkstromen Tax Tax risk management & control Tax reporting & compliance
Nadere informatieMake strategy work! Wft
Woerden, december 2011 Make strategy work! Wft Pensioen: een tikkende tijdbom? IG&H onderzoek onder pensioenadviseurs IG&H Consulting & Interim Onderzoek uitgevoerd in Q4 2011, onder ca. 300 actieve relaties
Nadere informatieMonitor Financiële Sector:
Nederlandse Mededingingsautoriteit Monitor Financiële Sector: Notitie bij Sectorstudie Vastgoedfinanciering, SEO Economisch Onderzoek oktober 2011 Nederlandse Mededingingsautoriteit Postbus 16326 2500
Nadere informatieNimva. Sociale Business Efficiënte e-marketing
Sociale Business Efficiënte e-marketing Hedendaagse business draait om vertrouwen. De technologische evolutie van internet, sociale media, mobiele toestellen hebben de klantenrelaties verschoven van controle
Nadere informatieCompliance Management System
Klöckner & Co SE A Leading Multi Metal Distributor Helmut Geisen Chief Compliance Officer Ralf Oberhuber Head of Corporate Compliance Office Compliance Management System Release: May Oktober 20102013 Agenda
Nadere informatieKosten en baten van lokale gezondheidspromotie
Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de
Nadere informatieEuler Hermes Nederland. Corporate. Uw waardevolle en kwetsbare business beschermd. www.eulerhermes.nl
Euler Hermes Nederland Corporate Uw waardevolle en kwetsbare business beschermd www.eulerhermes.nl Euler Hermes is wereldmarktleider op het gebied van kredietverzekeren en corporate incasso en is onderdeel
Nadere informatie2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212
2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212 Inhoudsopgave Diagnostic Test: English Language... 6 Apollo en Dionysus incl. Inleiding in de... 8 Portfolio-Mentoraat, jaar 1... 10 Academische Vaardigheden...
Nadere informatieRechtsgeleerdheid Faculty of Law
Rechtsgeleerdheid Faculty of Law 2008 Universiteit Maastricht Rechtsgeleerdheid Page 1 of 143 Table of content Inleiding in de Rechtswetenschap... 5 Vaardigheden voor Juristen A... 7 Inleiding Straf- en
Nadere informatie1. De business case van MBO: de effecten voor mijn bedrijf. III. Bedrijfsperspectief
23 III. Bedrijfsperspectief Dit hoofdstuk beschrijft maatschappelijk betrokken ondernemen vanuit het perspectief van een bedrijf. Wat bereiken bedrijven met het fenomeen maatschappelijke betrokkenheid?
Nadere informatieMINISTERIE VAN HANDEL EN INDUSTRIE
MINISTERIE VAN HANDEL EN INDUSTRIE VRAGEN OVER MEDEDINGING CONTACT INFORMATIE: Telefoon: 402080 of 402339 tst. 1080 Fax: 404834 E-mail: juridischezaken@yahoo.com Paramaribo, december 2011 Ministerie van
Nadere informatieAfval op de grens tussen legaal en illegaal
Afval op de grens tussen legaal en illegaal Dr. Lieselot Bisschop Post-doctoraal onderzoeker Faculteit Economie en Bedrijfskunde - Universiteit Gent Onderzoeksgroep Governing and Policing Security (GaPS)
Nadere informatieGENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD INTERACTIEVE VORMINGSMODULE TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG. Conclusie
GENEESKUNDE VOOR DE DERDE WERELD TOEGANG TOT GEZONDHEIDSZORG Conclusie Situatie vandaag: wereldwijde ongelijkheden in gezondheid Ontwikkelingslanden Dragen 90 percent van globale ziektelast. (WHO Globale
Nadere informatieIFRS 15 Disaggregatie van opbrengsten
IFRS 15 Disaggregatie van opbrengsten Ralph ter Hoeven Partner Professional Practice Department +31 (0) 8 8288 1080 +31 (0) 6 2127 2327 rterhoeven@deloitte.nl Dingeman Manschot Director Professional Practice
Nadere informatieCompliance risicoanalyse
Compliance risicoanalyse Leergang Compliance Professional 10 januari 2018 dr. mr. ir. Richard Hoff 1 2 3 4 Organisatie - een geheel van mensen en middelen dat bepaalde doelen wenst te bereiken doelen stellen
Nadere informatieDe Rol van Geld in het Privaatrecht Symposium over Geld en Recht
Ars Notariatus 127 De Rol van Geld in het Privaatrecht Symposium over Geld en Recht Met bijdragen van: Dr. A.H.E.M. Wellink Prof. mr. E.J.H. Schrage Prof. dr. R.E. vanesch Prof. dr. A.W.A. Boot Prof. dr.
Nadere informatiePublic Value Een introductie
Public Value Een introductie Zwolle, 3 oktober 2018 Gerwin Nijeboer waarde creëren in het gemeenschappelijk belang voor het welzijn van het individu en de samenleving. Belangrijk: Public is NIET gelimiteerd
Nadere informatieContemplating Compliance. European Compliance Mechanisms in International Perspective C.E. Koops
Contemplating Compliance. European Compliance Mechanisms in International Perspective C.E. Koops CONTEMPLATING COMPLIANCE. EUROPEAN COMPLIANCE MECHANISMS IN INTERNATIONAL PERSPECTIVE. CATHARINA E. KOOPS
Nadere informatieBijstandsuitkeringen in veel OESO-landen gedaald
Bron: O. van Vliet (2017) Bijstandsuitkeringen in veel OESO-landen gedaald, Sociaal Bestek, nr. 6, pp. 58-59. Bijstandsuitkeringen in veel OESO-landen gedaald Olaf van Vliet Universiteit Leiden Voor veel
Nadere informatieUpdate IFRS 15 - Alloceren van de transactieprijs
Update IFRS 15 - Alloceren van de transactieprijs Number 11, May 2015 IFRS 15 - Alloceren van de transactieprijs Het alloceren van de transactieprijs aan de afzonderlijke prestatieverplichtingen in een
Nadere informatieVirtuele Markten Trading Agent Competition
Virtuele Markten Trading Agent Competition A smart trading agent Erik Kant (0122246) en Marten Kampman (0240478), 9 november 2007 Naar aanleiding van de Trading Agent Competition voor het vak Virtuele
Nadere informatieRevoluties inzake criminaliteitsstatistiek
Revoluties inzake criminaliteitsstatistiek EULOCS : een classificatiesysteem voor misdrijven op het niveau van de Europese Unie Wendy De Bondt Assistent en doctoraatsstudent UGent www.ircp.org Universiteitstraat
Nadere informatieInvloed van het EU aanbestedingsrecht op de gunning van opdrachten in de bouw in Nederland
Invloed van het EU aanbestedingsrecht op de gunning van opdrachten in de bouw in Nederland Enkele beschouwingen Prof. mr. E.R. Manunza 50 jr Bouwrecht Seminar Terecht bouwrecht 26 maart 2015 Type Alle
Nadere informatieEerste jaars. Bachelor. Erasmus School of Economics. Erasmus School of History, Culture and Communication. Erasmus School of Law
Eerste jaars Bachelor 50950 Economie en Bedrijfseconomie Voltijd 543 50950 International Bachelor Economics and Business Economics Voltijd 277 50950 International Premaster Economics and Business Economics
Nadere informatieDe Landsverordening inzake Concurrentie. De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie uitgelegd
De Landsverordening inzake Concurrentie De regels uit de Landsverordening inzake concurrentie uitgelegd Waar gaat deze brochure over? In deze brochure kunt u lezen over de Landsverordening inzake concurrentie
Nadere informatieThe Dutch mortgage market at a cross road? The problematic relationship between supply of and demand for residential mortgages
The Dutch mortgage market at a cross road? The problematic relationship between supply of and demand for residential mortgages 22/03/2013 Housing market in crisis House prices down Number of transactions
Nadere informatie6 International Human Rights 2sem
Universiteit: The University of Melbourne 1 ste semester Leuven = 2 de semester Melbourne / 2 de semester Leuven = 1 ste semester Melbourne Vermeldingen ivm semester in kolom opmerkingen verwijzen naar
Nadere informatieFaculteit der Rechtsgeleerdheid
Faculteit der Rechtsgeleerdheid Onderwerp: Onderwijsprogramma s 2018-2019 1 bacheloropleidingen: Rechtsgeleerdheid Fiscaal recht Notarieel recht Criminologie Leiden, 27 juni 2018 Mr. drs. Sven Bontje afd.
Nadere informatieOnderzoek naar Chinese bedrijven sinds 2007
Bijlage 2 Onderzoek naar Chinese bedrijven sinds 2007 In opdracht van: WestHolland Foreign Investment Agency 11-11-2013 1. Opdrachtformulering en totstandkoming opdracht ScoutOut is door WFIA benaderd
Nadere informatieHIER KOMT DE TITEL VAN DE PRESENTATIE Verder met MVO in de chemie. 27 november 2008 Martine Willems
HIER KOMT DE TITEL VAN DE PRESENTATIE Verder met MVO in de chemie 27 november 2008 Martine Willems Programma Ontwikkelingen in MVO De Duurzaamheid Strategie Scan (DSS) vernieuwd Een tweede maal de DSS
Nadere informatieDE WENDBARE ORGANISATIE
DE WENDBARE ORGANISATIE 16E BPUG SEMINAR 4 JUNI 2013 Het belang van dynamisch portfoliomanagement in een wendbare organisatie Een management game als instrument om het belang van portfoliomanagement en
Nadere informatieLeiderschap De invloed van teamleiders op de teamprestaties
Leiderschap De invloed van teamleiders op de teamprestaties Een People Analytics onderzoek door Introductie: Waarom onderzoek naar leidinggevenden in een callcenter? Een organisatie ontwikkelt wanneer
Nadere informatieINTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK
INTERNATIONAAL MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN: ONDERZOEK INHOUD 1. Uitgangspunten 2. Doelgroep - achtergrondkenmerken 3. IMVO - algemeen 4. IMVO voor het eigen bedrijf/ bedrijf waar het voor werkt
Nadere informatieOorzaken en gevolgen van de financiële crisis. HOVO 2017 College 3 Dr. Hein Roelfsema
Oorzaken en gevolgen van de financiële crisis HOVO 2017 College 3 Dr. Hein Roelfsema Hoofdverklaringen Financiële Crisis Lijn 1: Perverse prikkels in de financiële sector en doorgeschoten (Angelsaxisch)
Nadere informatieDe laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet
De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN 50600 normering de nieuwe norm is compleet Niek van der Pas Voorzitter NEN commissie: Computerruimten en datacenters Nederland NEN 'Computerruimtes en
Nadere informatiePrestatiegericht contracteren in dienstentriades
Prestatiegericht contracteren in dienstentriades NRS project Prestatiegericht contracteren Wendy van der Valk, Arjan van Weele, Regien Sumo, Gerrit Rooks Prestatiegericht contracteren in dienstentriades
Nadere informatieALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt
ALLES WORDT ANDERS De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt 1 MIJN ACHTERGROND 2 ALLES WORDT STEEDS SNELLER ANDERS - Ontwikkelingen volgen zich in een steeds hoger tempo op - Studenten
Nadere informatie