For dummies: de economie van een land
|
|
- Joannes Verlinden
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 H2 in het kort V4
2 For dummies: de economie van een land Consumenten Producenten De markt Bijvoorbeeld Goederenmarkt Arbeidsmarkt Vermogensmarkt Overheid 2
3 De economie: een groot rollenspel Vier algemene rollen die burgers ( jij en ik ) hebben 1 Consumenten 2 Producenten Werknemers 3 en werkgevers De markt Bijvoorbeeld Goederenmarkt Arbeidsmarkt Vermogensmarkt 4 Overheid Politici 3
4 Kennis is macht Of beter, in het rollenspel: informatie = macht Transactiekosten Asymmetrische informatie De kosten (tijd en geld) die gemaakt moeten worden om een contract tot stand te brengen De ene partij beschikt over meer of betere informatie dan de ander Bijvoorbeeld Tijd nodig voor het zoeken van de goedkoopste aanbieder van een vliegticket Kosten van een sollicitatieprocedure 4
5 Asymmetrische informatie #1: het sollicitatiegesprek Werknemer vs. werkgever Werknemer vs. Werkgever Ik denk Ik haalde altijd de boodschappen voor de lunch van het hele kantoor Ik zeg In mijn vorige baan heb ik veel ervaring opgedaan met leiding geven aan een groot team Ik zeg Ik bied je een fantastische baan als Junior Account Manager Ik denk Je moet de hele dag rekeningen inscannen en cijfers inkloppen in het systeem 5
6 Asymmetrische informatie #1: een huis kopen Consument vs. consument Koper vs. Verkoper Ik kan met gemak ,- lenen bij mijn bank Meer dan ,- kan ik mij echt niet veroorloven. Dit is mijn maximale bod. Mijn vraagprijs van ,- staat vast! Ik wil tegen elke redelijke prijs verkopen. Mijn vrouw wil scheiden, ik ben net ontslagen en ik heb al maanden dubbele hypotheeklasten 6
7 Asymmetrische informatie #1: politiek Politicus vs. consument Politicus vs. Consument Als zij de poort van Kamp Holland uitlopen, komen ze na 100 meter in een zwaar vuurgevecht terecht In Afghanistan zullen de Nederlandse militairen deelnemen aan een opbouwmissie. Jullie krijgen mijn stem bij de volgende verkiezingen! In het stemhokje maak ik mijn keuze 7
8 Individuele spelers verenigen zich 1. Consumenten om sterker te staan 2. Werknemers 3. Werkgevers 4. Politici 8
9 Individueel belang vs. groepsbelang Twee voorbeelden Afvalprobleem Europese Unie en Griekenland 9
10 Vragen en opdrachten 56.2 en , , 60.3a
11 Het spel nader bekeken 2x2 opbrengsten schema Wat doe je? TEGENSPELER Tegenspeler Zwart Rood Mogelijkheid #1 Je denkt dat je tegenstander rood gaat spelen Het beste dat je kunt doen, is zwart spelen JI Jij J Zwart 2, 2 10,0 Rood 0,10 8,8 Mogelijkheid #1 Je denkt dat je tegenstander zwart gaat spelen Het beste dat je kunt doen, is zwart spelen Conclusie: het beste dat je kunt doen, is zwart spelen 11
12 Geen samenwerking, zelfs als dat voor beiden meer oplevert (= prisoner s dilemma) Individueel belang vs. Collectief belang Altijd zwart spelen Allebei rood spelen levert Voor twee individuen levert dit 2 punten op Voor twee individuen levert dit 8 punten op Geen optimale uitkomst: de opbrengst had veel hoger kunnen zijn! 12
13 Het spel nader bekeken 2x2 opbrengsten schema Belangrijke begrippen TEGENSPELER Tegenspeler Zwart Rood Prisoner s dilemma: een spel dat laat zien waarom twee personen niet samenwerken, zelfs als dat voor beiden meer oplevert Niet-coöperatief spel: er is geen overleg tussen de spelers JI Jij J Zwart 2, 2 10,0 Rood 0,10 8,8 Dominante strategie: de strategie die voor een individuele speler altijd het beste is Nash-evenwicht: een situatie waarbij het voor geen enkele speler voordelig is om van de dominante strategie af te wijken, als de andere speler dat ook niet doet 13
14 Vele andere voorbeelden van deze dilemma s in het (economisch) leven Wapenwedlopen Kartels Prijzenoorlog Oplossing: vertrouwen! Maatschappelijk verantwoord ondernemen Exportsubsidies / importheffingen 14
15 Adam Smith: geen botsing tussen individuele en collectieve belangen Adam Smith en de theorie van de Invisible Hand Een onzichtbare hand stuurt het economisch leven Consumenten en producenten zullen hun individuele belangen behartigen zonder het belang van anderen te schaden Grondlegger van de economische wetenschap Individuele belangen en collectieve belangen zijn gelijk 15
16 In de praktijk hebben we echter regelmatig te maken met een Het klassiek prisoner s dilemma prisoner s dilemma 2x2 opbrengsten schema Twee mensen (A en B) worden gearresteerd voor een misdaad De politie heeft niet veel bewijs en wil de gevangenen laten bekennen De gevangen worden elk in een andere kamer gezet De politie biedt beide arrestanten hetzelfde aan Als A en B beide bekennen, krijgen ze allebei 5 jaar gevangenisstraf Als A en B beide zwijgen, krijgen ze allebei 1 jaar Als A bekent en B niet, gaat A vrijuit en krijgt B 20 jaar cel Als B bekent en A niet, gaat B vrijuit en krijgt A 20 jaar cel JIJ A TEGENSPELER B Zwijgen Bekennen Zwijgen -1, -1-20, 0 Bekennen 0, -20-5, -5 16
17 Opbrengstentabel: cola markt Reclame Coca cola en Pepsi Pepsi COCA COLA Geen reclame Wel reclame Geen reclame Wel reclame 100, , 25 25, , Als beiden geen reclame maken, verdienen beiden producenten 100 Als pepsi wel reclame maakt, gaan haar verdiensten omhoog ten koste van die van coca cola en andersom. Als Pepsi en coca cola investeren in reclame kost dat 25. Hierdoor stijgt de opbrengsten met 75 ten koste van de concurrent. 2. Vul in de opbrengstentabel verder in
18 Speltheorie (Game Theory) 18
19 Vragen en opdrachten 19
1.1 Elke generatie kiest opnieuw
1.1 Elke generatie kiest opnieuw Op elk moment in je leven moet je keuzes maken: De keuze naar welke middelbare school je gaat; De keuze waar je op vakantie gaat; De keuze waar je gaat wonen als je het
Nadere informatieUIT speltheorie HV
Speltheorie. Wat is de speltheorie (gametheorie). De speltheorie bekijkt (economische) situaties in de echte wereld waarbij twee partijen met elkaar verbonden zijn, via hun acties. Als de ene partij een
Nadere informatieNascholing Economie: Speltheorie. Jeroen Hinloopen (UvA) J.Hinloopen@uva.nl
Nascholing Economie: Speltheorie Jeroen Hinloopen (UvA) Programma Inleiding: De drie vernieuwingen in het economie examenprogramma Deel 1: 10.00 10.45 Wat is speltheorie en wanneer is het gebruik zinvol?
Nadere informatieOnderneming en omgeving - Speltheorie
Onderneming en omgeving - Speltheorie 1 Inleiding... 1 2 Het oplossen van een standaard tweepersonenspel... 1 3 Twee aanbieders van bronwater... 3 4 Links of rechts rijden... 5 5 Free rider gedrag... 6
Nadere informatieKlaslokaalexperiment: het gevangenenprobleem
Klaslokaalexperiment: het gevangenenprobleem Voor leerling en docent Het gevangenenprobleem Moet je horen, zegt Corine, Twee studenten bekennen schuld. Ze laat de krantenkop aan Bart zien. Wat hebben ze
Nadere informatieUIT speltheorie
Speltheorie. Wat is de speltheorie (gametheorie). De speltheorie beschouwt situaties in de echte wereld waarin twee (of meerdere) partijen aan elkaar verbonden zijn via hun acties. Als de ene partij een
Nadere informatieNascholing Economie: Speltheorie
Nascholing Economie: Speltheorie Jeroen Hinloopen (UvA) Aristo Amsterdam, 28 januari 2010 Programma (28 januari 2010, 10.00 11.45) Inleiding: De drie vernieuwingen in het economie examenprogramma Wat is
Nadere informatie4h economie module 5 samenwerken en onderhandelen
4h economie module 5 samenwerken en onderhandelen Vb. werknemers en werkgevers CAO-onderhandelingen via vakbonden Stel: vakbond van werknemers eist arbeidstijdverkorting van 4 uur per week; van 40 uur
Nadere informatieGevangenenprobleem. Samenwerken en onderhandelen
Gevangenenprobleem Samenwerken en onderhandelen 10 20 30 40 50 60 HAVO VWO Dit experiment illustreert het gevangenenprobleem door middel van een kaartspel in groepjes van twee. In iedere ronde kiezen deelnemers
Nadere informatieWerkboek Workshop Speltheorie op de Havo en Vwo Samenstelling: Jacobien van Willigen en Jolanda Suijker
Werkboek Workshop Speltheorie op de Havo en Vwo Samenstelling: Jacobien van Willigen en Jolanda Suijker Lesvoorbeeld 1 Fokke en Sukke Fokke en Sukke wonen in Almere, waar zij al jaren op Koninginnedag
Nadere informatieSOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES
E-blog SOLLICITATIEGESPREK? GEBRUIK DEZE 30 HANDIGE ZINNETJES In loopbaan De voorbereiding op het sollicitatiegesprek is het halve werk. Helemaal als je weet welke vragen er op je afgevuurd worden tijdens
Nadere informatieEindwerk Speltheorie
Eindwerk Speltheorie Ben Hermans 2011-2012 1 Speltheorie 1.1 Wat is speltheorie? Speltheorie is een tak van de wiskunde die zogenaamde spellen analyseert. Een spel beperkt zich hierbij niet tot een vrijetijdsbesteding
Nadere informatieHerhalingsles van het thema Op zoek naar werk
http://www.edusom.nl Herhalingsles van het thema Op zoek naar werk Les 11. Herhaling Inleiding Deze les is een herhalingsles van de vier gesprekken van les 7 tot en met 10. Wat leert u in deze les? Vragen
Nadere informatieModellen en Simulatie Speltheorie
Utrecht, 20 juni 2012 Modellen en Simulatie Speltheorie Gerard Sleijpen Department of Mathematics http://www.staff.science.uu.nl/ sleij101/ Program Optimaliseren Nul-som matrix spel Spel strategie Gemengde
Nadere informatie2 Economie als rollenspel
2 Economie als rollenspel 2. Restaurantbezoek In een klas van een school zijn ook verscheidene rollen. Noem er minstens drie. De rol van de docent en de rol van de leerlingen. Als er een klassenvertegenwoordiger
Nadere informatieKansRijker Portfolio. Naam: Adres: Woonplaats: Telefoonnummer:
KansRijker Portfolio Naam: Adres: Woonplaats: Telefoonnummer: 1 Inhoudsopgave KANSRIJKER Stap 1 Ken je wensen en talenten Je persoonlijk profiel Stap 2 Vind die baan! Je netwerkplan Je gespreksplan voor
Nadere informatieOnderzoek Stemmen vanaf je 16e?
Onderzoek Stemmen vanaf je 16e? 07-06-2012 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 mei tot 7 juni 2012, deden 2452 jongeren mee. Hiervan zijn 520 jongeren 16 of 17 jaar. De uitslag
Nadere informatieHerhalingsles van het thema Op zoek naar werk
Herhalingsles van het thema Op zoek naar werk Lesbrief 11. Herhaling Inleiding Deze les is een herhalingsles van de vier gesprekken van het thema. Wat leert u in deze les? Vragen naar werk. Je voorstellen.
Nadere informatieANTWOORDENMODEL SPELTHEORIE
ANTWOORDENMODEL SPELTHEORIE In totaal zijn er voor dit onderdeel 100 punten te behalen. Per onderdeel wordt in kleur aangegeven hoeveel punten je er voor kunt krijgen: 1 punt, 2 punten of 3 punten. 1.
Nadere informatieDe loopbaanchecklist
De loopbaanchecklist Met deze checklist ga je voor je zelf na hoe het gesteld is met de manier waarop je jouw loopbaan stuurt. Bij het beantwoorden van de vragen gaat het niet direct om andere banen, je
Nadere informatie7,5. Samenvatting door R woorden 24 juni keer beoordeeld. Hoofdstuk 1. De kledingmarkt. Omzet = prijs x afzet
Samenvatting door R. 1689 woorden 24 juni 2014 7,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 1. De kledingmarkt Omzet = prijs x afzet Omzetindex = (prijsindex x afzetindex) : 100 Afzet = verkochte
Nadere informatieOF TIJDENS HET INVULLEN VAN JE LOGBOEK
Doelstellingen De leerling kan: 1. aangeven in welke situaties spanning kan ontstaan tussen het eigen belang en het gezamenlijke belang; 2. aantonen dat in deze situaties de bovengenoemde spanning zowel
Nadere informatieWie krijgt de winst? -Lesbrief bij de poster Wie krijgt de winst?-
-Lesbrief bij de poster Wie krijgt de winst?- Inleiding Of je nu de fabrikant bent van computerchips, een touroperator voor wereldreizen, een adviesbureau voor de bouw of een mangoboer, één ding is zeker:
Nadere informatie9,6. Samenvatting door N woorden 15 oktober keer beoordeeld. Hoofdstuk 1. Begrippen
Samenvatting door N. 1514 woorden 15 oktober 2016 9,6 4 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 Begrippen bindende afspraak Een afspraak waar je (juridisch) niet van af kunt/niet onderuit kunt. budget
Nadere informatieOnderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010
Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA
Nadere informatieEEN LEVEN LANG LEREN
EEN LEVEN LANG LEREN Martin van der Dong, 48 allround operator mengvoeder Agrifirm, Meppel Waarom ben je een EVC-traject gaan volgen? Wat was je motivatie? Mijn werkgever Agrifirm besloot om voor alle
Nadere informatieSelectie-instrument HARRIE
Selectie-instrument HARRIE 1 Inleiding Voor u ligt het selectie-instrument HARRIE ; een vragenlijst die u als collega van een medewerker met autisme kan invullen om voor uzelf inzichtelijk te maken of
Nadere informatieEconomie Elementaire economie 3 VWO
Economie Elementaire economie 3 VWO Les 13 Introductie overheid Ontwerp power point: Henk Douna docent: Jeannette de Beus De komende weken: de overheid Consumenten De markt Producenten Bijvoorbeeld Goederenmarkt
Nadere informatieEEN SUCCESVOL SOLLICITATIEGESPREK
EEN SUCCESVOL SOLLICITATIEGESPREK INHOUD Over ons 1 Finance 2 Business support 3 Voorbereiding 4 De juiste indruk achterlaten 5 Het sollicitatiegesprek 7 Sollicitatievragen beantwoorden 8 OVER ONS Walters
Nadere informatieJOB MARKETING. How to create a killer cv and cover letter. Jelle Verdoodt @Sportcareers
JOB MARKETING How to create a killer cv and cover letter Agenda 1. Voorstelling 2. Hoe past je cv en motivatiebrief in jullie zoektocht naar een job? 3. Hoe creëer je een killer cv? 4. Hoe zorg je dat
Nadere informatieExamen VMBO-BB. economie CSE BB. woensdag 26 mei 9.00-10.30 uur. Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje.
Examen VMBO-BB 2010 tijdvak tijdv 1 woensdag 26 mei 9.00-10.30 uur economie CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 36 vragen. Voor dit
Nadere informatie5.2 Wie is er werkloos?
5.2 Wie is er werkloos? Volgens het CBS behoren mensen tot de werkloze beroepsbevolking als ze een leeftijd hebben van 15 tot en met 64 jaar, minder dan 12 uur werken, actief op zoek zijn naar betaald
Nadere informatieVoorbeeld van mensen die een tweedehands wagen wensen aan te kopen die ouder is dan 2 jaar met een lening bij ING.
Voorbeeld van mensen die een tweedehands wagen wensen aan te kopen die ouder is dan 2 jaar met een lening bij ING. Bij deze data moeten we het 1 en ander uitleggen. Jouw geld dat je hebt ontvangen, maakt
Nadere informatieQ1 Wat is uw leeftijd?
Q1 Wat is uw leeftijd? Beantwoord: 7.034 Overgeslagen: 60 10 8 6 4 Jonger dan 50 jaar 50-59 jaar 60-69 jaar 70-79 jaar 80 jaar of ouder Jonger dan 50 jaar 50-59 jaar 60-69 jaar 70-79 jaar 80 jaar of ouder
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Elke dag nemen mensen talrijke beslissingen. Belangrijk voor het maken van keuzen is dat men weet wat de gevolgen van de verschillende mogelijkheden zijn. Het verzamelen
Nadere informatie1.1 Ik weet precies hoe ik verzekerd ben
Verzekeringen In hoeverre ben je het (on)eens met de volgende stellingen? 7 6 1.1 Ik weet precies hoe ik verzekerd ben 57% (n=535) 5 4 3 14% 1 Zeer mee eens Mee eens Neutraal Mee Zeer mee Zeer mee Ja,dat
Nadere informatieSPELTHEORIE. Hoe bepaal jíj j je strategie? Arjan Zaal
SPELTHEORIE Hoe bepaal jíj j je strategie? Arjan Zaal 1 e uitgave Freudenthal 1 Instituut Inhoudsopgave Voorwoord p. 3 Inleiding p. 4 1. Speltheorie p. 5 Wat is speltheorie? p. 5 Basiselementen p. 9 2.
Nadere informatieJe persoonlijke loonspecialist
De Wet Werk en Zekerheid komt eraan. Het niet goed en tijdig inspelen op deze nieuwe wet kunnen kostbare gevolgen met zich meebrengen. Download dit pdf document met een eenvoudige uitleg om op de hoogte
Nadere informatieMODULE II. Wat heb jij aan de Europese Unie?
MODULE II Wat heb jij aan de Europese Unie? In de Europese Unie ben je als consument goed beschermd. Producten moeten aan allerlei veiligheidsvoorschriften voldoen, reclame mag niet misleidend zijn en
Nadere informatie6.7. Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave
Praktische-opdracht door een scholier 1921 woorden 23 juni 2005 6.7 110 keer beoordeeld Vak Economie Inhoudsopgave - Inleiding (Waarom heb ik voor dit onderwerp gekozen, hoofd- en deelvragen.) 1. Hoe komt
Nadere informatieLESBRIEF VERVOER. havo 4 blok 3
LESBRIEF VERVOER havo 4 blok 3 Inhoud Met de taxi of met de fiets (kosten, opbrengsten, winst, mo, mk) Verzekeren tegen risico (verzekeren) De lucht in (vraag, aanbod, surplus) Het beroepsgoederenvervoer
Nadere informatieThema Informatie vragen bij een instelling
http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 30. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van:
Nadere informatieSparen voor je hartenwens
Sparen voor je hartenwens Woorden van deze les de periode de rente iets lenen aan iemand de overuren sparen bepaald carrière maken de optie het contract het inkomen Wat weet je al? Lees het woord. Kun
Nadere informatieDe drijfveren zijn ontwikkeld en aangeleverd door Coert-Jan Tomassen van CJT for Sales: Coert-Jan Tomassen info@cjtforsales.com www.cjtforsales.
Drijfveren Tool 1.0 Carolien van Herrikhuyzen www.cforcycling.nl www.cforcycling.com carolien@cforcycling.nl Om wat handvaten te hebben voor een gesprek met ons begeleidingsteam bij het formuleren van
Nadere informatieDe ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers
De ijnmanager Cartoons september 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager
Nadere informatieHelp! Verzuim voorkomen
TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is
Nadere informatieU leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.
OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk
Nadere informatieVoorblad Wat is geld?
Voorblad Wat is geld? Je hebt de test op de website van Nibud gedaan: http://service.nibud.nl/geldtypetest/ Welk geldtype ben je? Vind je dit zelf ook? Motiveer je antwoord. Beantwoord de volgende vragen
Nadere informatieZorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl
Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Hoe presenteer ik mijzelf? Wat wil ik? Zorg voor je carrière Door het dagelijkse contact met mijn coach
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 5. Inhoud
Inhoud Voorwoord 5 1 Handel draait om geld 9 1.1 Wat is handel? 9 1.2 Handel in de praktijk 10 1.3 Goederen- en geldstroom 13 1.4 Groot - en kleinhandel 15 1.5 Ketenbeheersing 17 1.6 Afsluiting 19 2 Banen
Nadere informatiePraktische-opdracht door een scholier 2299 woorden 11 april keer beoordeeld. Deelvragen: 1. Wat is de prijzenoorlog in de supermarkten?
Praktische-opdracht door een scholier 2299 woorden 11 april 2006 7 67 keer beoordeeld Vak Economie Deelvragen: 1. Wat is de prijzenoorlog in de supermarkten? 2. Wat zijn de voor en nadelen ervan? 3. Hoe
Nadere informatieLOOPBAANVAARDIGHEID LOOPBAANLEREN HOOFDSTUK 1
LPBAANVAARDIGHEID LPBAANLEREN HFDSTUK 1 Loopbaanvaardigheid Alle ogen zijn gericht op je reisdoel: het diploma van de opleiding die je volgt. Dat diploma bewijst straks dat jij je beginnend beroepsbeoefenaar
Nadere informatiePTA maatschappijleer 1 (gemeenschappelijk deel) BBL - Kijkduin / Statenkwartier - cohort 2013-2014-2015
Maatschappijleer 1 (gemeenschappelijk deel) kent slechts een schoolexamen. A. Schoolexamen derde leerjaar, schooljaar 2013-2014 1 SE I Hoofdstuk 2 Jongeren 301B ML1/K/2 presentatie en PPP in groepjes van
Nadere informatiePraktijk voor KinderMaud & Jeugd Psychologie Simons Elke ouder kent het: Doe ik het wel goed? gevoel! ÒIk sta je graag bij om twijfels over de opvoeding of ontwikkeling van je kind weg te nemen. Jullie
Nadere informatieIk verlaat de school wat nu?
Ik verlaat de school wat nu? Je hebt geen werk? Schrijf je in bij de VDAB: Hoe? Via de website www.vdab.be Via het gratis nummer 0800/ 30 700 Via een kantoor in de buurt Wanneer? Voor 1 augustus Als je
Nadere informatieLuisteren: muziek (A2 nr. 3)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U
Nadere informatiePersoonlijke evaluatie: BIS-11
Persoonlijke evaluatie: BIS-11 1. Ik plan taken zorgvuldig... O O O O 2. Ik doe dingen zonder na te denken...... O O O O 3. Ik neem snel een beslissing.... O O O O 4. Ik leef zorgeloos... O O O O 5. Ik
Nadere informatie3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen
3 vragen die managers hun medewerkers nooit stellen en die het managen veel simpeler en succesvoller maken! Door Esther Mallant 2012 Esther Mallant www.hrmallant.nl Introductie De 3 vragen die managers
Nadere informatieMET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES
E-blog HR special MET DEZE 6 KEUZES WORDT DUURZAME INZETBAARHEID WÉL EEN SUCCES In duurzaam inzetbaar Door Caroline Heijmans en Teresa Boons, INLEIDING Als je medewerkers en managers vraagt wat zij doen
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieThema Informatie vragen bij een instelling
http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Les 30. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Informatie vragen bij een instelling. Veel succes! Deze
Nadere informatieTOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten
Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieMaatschappelijk perspectief op Pensioen Communicatie
Maatschappelijk perspectief op Pensioen Communicatie Naar een totaalaanpak; denkmodel ter bespreking in de discussiegroep Pensioen Communicatie van de KPS Hoevelaken, 12 februari 2008 Deelnemers gaan in
Nadere informatieWAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628
WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES
Nadere informatieThema Op zoek naar werk. Lesbrief 5. Werk vragen in een winkel
Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 5. Werk vragen in een winkel Inleiding Deze les gaat over het zoeken naar werk. Over hoe je een baan kunt vinden. In deze les gaat een vrouw, Maria, naar een winkel om
Nadere informatie5.1 Wie is er werkloos?
5.1 Wie is er werkloos? Volgens het CBS behoren mensen tot de werkloze beroepsbevolking als ze een leeftijd hebben van 15 tot en met 64 jaar, minder dan 12 uur werken, actief op zoek zijn naar betaald
Nadere informatieSamenvatting Economie Consument en producent
Samenvatting Economie Consument en producent Samenvatting door een scholier 2397 woorden 9 januari 2011 5,1 1 keer beoordeeld Vak Economie 1.1 Het marktaandeel Het marktaandeel van een merk geeft aan wat
Nadere informatieWORKSHOP SPONSORWERVING
WORKSHOP SPONSORWERVING Een overzicht van de belangrijkste lessen uit de presentatie van Danny de Graaf op het TT Circuit van Assen op 20 november 2013 WAAROM SPONSOREN BEDRIJVEN? Het doel van bedrijven
Nadere informatieEconomie Pincode klas 4 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 3: We gaan voor de winst Exameneenheid: Arbeid en productie
3.1 Wat zijn de kosten? Toegevoegde = extra waarde die ontstaat door de bewerking van een product waarde Toegevoegde waarde = verkoopwaarde inkoopwaarde Productiefactoren = productiemiddelen die een producent
Nadere informatieEEN FEESTJE ORGANISEREN
EEN FEESTJE ORGANISEREN De cursus is bijna afgelopen. Je wil met de hele klas een feestje organiseren. Jullie bereiden in groep het feestje voor en schrijven een uitnodiging. Wat moet je doen? Dit is groepswerk.
Nadere informatieMonica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.
Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.
Nadere informatieAverechtse selectie & marktfalen Een Experiment. Spelregels. Formeer een tweedehands automarkt
Module 11 Averechtse selectie & marktfalen Een Experiment Spelregels Formeer een tweedehands automarkt De klas bestaat uit 2 groepen: Bezitters van tweedehands auto s Auto kopers 1 Instructies voor eigenaren
Nadere informatiekwaliteiten en motieven
Project Kerntaken Werkprocessen Competenties Afspraak is afspraak Stuurt de eigen loopbaan Functioneert als werknemer in een arbeidsorganisatie Reflecteert op eigen kwaliteiten en motieven Gedraagt zich
Nadere informatieSPEL VAN DE GOUDEN EEUW - LESMATERIAAL
Amsterdam in 1594, aan het begin van de Gouden Eeuw. De Nederlandse kunst, wetenschap en vooral de economie bloeien op. Ondernemers krijgen nieuwe kansen en kunnen steeds grotere investeringen doen. De
Nadere informatieRapportage Droombaan. Bea Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 19.06.2015. Email:
Rapportage Droombaan Naam: Bea Voorbeeld Datum: 19.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea Voorbeeld / 19.06.2015 / Rapportage droombaan QBN 2 Met de Q1000 Droombaan krijg je snel en duidelijk inzicht in
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.
LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken
Nadere informatieU leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.
TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een
Nadere informatieFCB Loopbaanplein in vogelvlucht
FCB Loopbaanplein in vogelvlucht Oriënteren en Profileren Het Loopbaanplein van FCB helpt werknemers verder in hun loopbaan. Of dat nu bij de huidige werkgever is, in de huidige branche of juist daarbuiten.
Nadere informatieMODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!
MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese
Nadere informatiePensioencommunicatie start bij de werkgever
Pensioencommunicatie start bij de werkgever Artikel Senior adviseur collectieve pensioenen J. Arts (Pon) Pensioencommunicatie start bij de werkgever Welke maatregelen kan de werkgever nemen om het pensioenbewustzijn
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieNaam: www.rvdkjongeren.nl
Naam: 1 Dit is de site van de Raad voor de. Hier kun je alles lezen over wat de Raad doet en hoe de Raad dit doet. Klik op: De Raad voor de. -Wanneer wordt De Raad van ingeschakeld? (om hulp gevraagd)
Nadere informatieDe ijnmanager. Cartoons januari 2015. Luc Timmers
De ijnmanager Cartoons januari 2015 Luc Timmers Gezelligheid kent geen tijd Is het alweer 2015? Wat vliegt de tijd hé? Logisch toch? Ooit spaghetti de kop boven het maaiveld uit zien steken? Nou dan!
Nadere informatieDe meest gestelde sollicitatievragen
De meest gestelde sollicitatievragen Vertel eens iets meer over jezelf? Wat kan je vermelden: Naam Woonplaats Studies Werkervaring Motivatie Positieve eigenschappen Gebruik eventueel je cv als leidraad
Nadere informatieFunding & value capturing:
Funding & value capturing: Innovatieve instrumenten voor de finance & governance van knooppuntontwikkeling Dr. Sander Lenferink Institute for Management Research 28 maart 2014 Achtergrond: Value capturing
Nadere informatieKinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar
Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.
Nadere informatieVerslag van het marktonderzoek van 01/02/2014
Verslag van het marktonderzoek van 01/02/2014 Op 1 februari 2014 werd er een marktonderzoek uitgevoerd in Maria Assumptalyceum in Laken. Daar werd onderzocht of de koper het verschil kan proeven tussen
Nadere informatieStuderen in 2015-2016. Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten. www.wijzeringeldzaken.nl
Studeren in 2015-2016 Check je geld! Wat je moet weten over studiekosten www.wijzeringeldzaken.nl Alles over studeren en geldzaken op een rij: Zorgen over geld, daar zit niemand op te wachten. Zeker niet
Nadere informatieHandboek NT2 in het volwassenenonderwijs
Handboek NT2 in het volwassenenonderwijs Lesmateriaal hoofdstuk 4 Spreken Oefeningen uit Voorbereiding op Werk De volgende tien oefeningen zijn afkomstig van de website behorende bij: Verboog, M. & Adèr,
Nadere informatieGroep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115
Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken
Nadere informatieEindexamen economie pilot havo 2011 - I
Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore
Nadere informatieEnquête Vertrouwen in financiële wereld Door NCRV Rondom 10-27 mei 2011
Enquête Vertrouwen in financiële wereld Door NCRV Rondom 10-27 mei 2011 Voor dit onderzoek werden 358 bankmedewerkers ondervraagd, aangesloten bij FNV en CNV. Nu volgt een aantal stellingen over het consumentenvertrouwen
Nadere informatieHet thema van deze les is Op zoek naar werk. Dit is les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel.
Tekst Audio Les 7 /m 11 Radio Amsterdam Les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel. Track 1 Jingle Track 2 Het thema van deze les is Op zoek naar werk. Dit is les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel.
Nadere informatie