SBOH. Sociaal Jaarverslag Opleiding Huisartsen & Specialisten Ouderengeneeskunde. juni 2015

Transcriptie

1 SBOH Sociaal Jaarverslag 2014 Opleiding Huisartsen & Specialisten Ouderengeneeskunde juni 2015

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Aantal werknemers 4 Man/vrouw-verhouding 5 Academisering: aioto s en gepromoveerde aios 5 Herintreders.. 5 In- en uitstroom 6 Verdeling naar fulltime en parttime 7 Leeftijdsopbouw 7 Duur dienstverband 8 Zwangerschapsverlof 8 Verzuim 9 Prikaccidenten 9 Huisartsopleiders 10 Dit jaarbericht werd opgesteld door: Anita Vreling Annette van der Laan Hans Schmidt Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

3 Inleiding Jaarlijks legt de SBOH verantwoording af voor het financiële reilen en zeilen van de organisatie. Daarnaast houdt de SBOH veel gegevens bij in haar administratie. Deze gegevens vormen de basis voor dit Sociaal Jaarverslag Het Sociaal Jaarverslag maakt een aantal trends inzichtelijk: de groei van het aantal aios, de feminisering van de huisartsopleiding, de onderbenutting van de capaciteit, de voortschrijdende verwetenschappelijking, een lichte daling van de gemiddelde leeftijd van aios-h, een hogere gemiddelde leeftijd bij aios-o, een daling van het aantal zwangerschapsverloven, een lichte stijging van het verzuim, waarbij vooral het hoge verzuimcijfer onder aios-o opvalt en last but not least een grote stijging van het percentage huisartsopleiders dat in een geaccrediteerde praktijk werkt. --- Nb. In dit sociaal jaarverslag worden gewogen aantallen gebruikt. Dat wil zeggen dat de aantallen naar rato van het aantal dagen dienstverband tot stand komen, bijvoorbeeld wanneer een aios op 1 maart is gestart, dan weegt deze voor 10/12 mee. Tabellen met een * zijn gebaseerd op de stand per 31 december 2014, alle overige tabellen geven een gemiddelde over het gehele jaar weer. Een en ander houdt ook in dat er afwijkingen kunnen zijn met het SBOH Jaarbericht 2014 dat in januari 2015 is uitgegeven en waar is uitgegaan van gemiddelden over Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

4 Aantal werknemers In 2014 waren er gemiddeld 2251 aios in dienst. Dit is een stijging van 6,3 % ten opzichte van 2013 toen gemiddeld 2118 aios in dienst waren. Het aantal aios-h (aios huisartsgeneeskunde) steeg met 5,4%, het aantal aios-o (aios ouderengeneeskunde) met 13,2% Aantal aios in dienst Aios-h 1000 Aios-o Aios huisartsgeneeskunde per instituut aantal % aantal % aantal % AMC - UvA ,1% ,7% ,7% VU medisch centrum ,2% ,9% ,2% Erasmus MC Rotterdam ,4% ,1% ,9% LUMC ,0% ,4% ,4% Universiteit Maastricht ,6% ,2% ,4% Radboudumc ,7% ,4% ,6% UMC Groningen ,0% ,0% ,8% UMC Utrecht ,0% ,3% ,1% totaal % % % Aios ouderengeneeskunde per instituut aantal % aantal % aantal % VU Gerion ,6% ,9% ,0% LUMC Ouderengeneeskunde 55 20,0% 45 18,5% 38 16,9% Radboudumc Ouderengeneeskunde ,4% 86 35,6% 86 38,1% totaal % % % Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

5 Man/vrouw-verhouding Het percentage vrouwelijke aios is licht gestegen tot 78,5%. Bij alleen de aios-0 is dat percentage zelfs al 82,2%. Het percentage vrouwen is een reflectie van de landelijke trend bij de geneeskundeopleiding waar de verhouding man-vrouw hetzelfde beeld vertoont. Het is een trend waar de SBOH weinig invloed op kan uitoefenen. in dienst Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o aantal % man 22,0% 17,8% 22,0% 21,5% 23,7% 22,6% % vrouw 78,0% 82,2% 78,0% 78,5% 76,3% 77,4% Academisering: aioto s en gepromoveerde aios Aioto s zijn aios die hun opleiding combineren met een promotietraject als onderzoeker. In het kader van de academisering stimuleert de SBOH aioto-trajecten met financiële steun. Academisering wordt gezien als middel om de kwaliteit van het geneeskundig zorgaanbod en van de opleiding te verhogen. Aioto huisartsgeneeskunde aantal % man 16,1% 21,3% 26,1% % vrouw 83,9% 78,7% 73,9% Aioto ouderengeneeskunde aantal % man 16,2% 5,9% 0,0% % vrouw 83,8% 94,1% 100,0% Gepromoveerde aios krijgen een hogere inschaling. 61 aios-h zijn gepromoveerd, oftewel 3% van alle aios-h. 4 aios-o zijn gepromoveerd, oftewel 1,6% van alle aios-o. Herintreders Herintreders huisarts ouderen huisarts ouderen huisarts ouderen aantal % man 20,2% 17,6% 49,0% 80,9% 65,0% 100,0% % vrouw 79,8% 82,4% 51,0% 19,1% 35,0% 0,0% De herintredersregeling is in de loop van 2014 afgeschaft. Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

6 In- en uitstroom instroom Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o aantal % man 26,4% 17,9% 23,3% 20,7% 23,0% 27,8% % vrouw 73,6% 82,1% 76,7% 79,3% 77,0% 72,2% De beschikbare plaatsen ouderengeneeskunde werden met 117 instromers ruimschoots vervuld. In 2014 zijn 690 aios huisartsgeneeskunde gestart met de opleiding. Hiermee werden niet alle beschikbare opleidingsplaatsen (720) gevuld. Het aantal instromers in de huisartsopleiding vertoont dus een stijgende lijn, echter nog niet voldoende om de beschikbare capaciteit optimaal te benutten. Ten behoeve van de allocatie van aios over de acht opleidingsinstituten, is in 2014 door Huisartsopleiding Nederland gestart met centrale aanmelding en uniforme selectie en zal in 2015 gestart worden met centrale toewijzing. Daarbij is het streven zoveel mogelijk opleidingsplaatsen te benutten. Ten aanzien van de onderbenutting kan nog worden opgemerkt dat die van regio tot regio verschilt. Sommige regio s zijn moeilijk in te vullen. De SBOH verwacht dat de benutte capaciteit wel zal groeien. Er zijn voldoende sollicitanten en de uitstroom van geneeskundestudenten stijgt. uitstroom en uitval Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o totale uitstroom in aantallen % man 26,6% 25,9% 25,6% 29,3% 30,6% 26,8% % vrouw 73,4% 74,1% 74,4% 70,7% 69,4% 73,2% aantal opleiding voltooid % opleiding voltooid 94,5% 75,3% 93,6% 69,5% 91,5% 76,8% aantal uitval % uitval 5,5% 24,7% 6,3% 30,5% 8,5% 23,2% In 2014 beëindigden 586 aios-h de opleiding, 94,5% voltooiden daarmee hun opleiding. De overigen stopten op eigen verzoek of op last van het opleidingsinstituut. Van de 81 aios die de opleiding ouderengeneeskunde beëindigden deed 75,3% dat met een diploma. De voortijdige uitstroom onder aios specialisme ouderengeneeskunde is hoger dan onder aios huisartsgeneeskunde, namelijk 24,7%, maar wel aanmerkelijk gedaald ten opzichte van Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

7 Verdeling naar fulltime en parttime vol- en deeltijd %* Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o deeltijd 29,4% 40,7% 28,3% 36,0% 33,2% 35,6% voltijds 70,6% 59,3% 71,7% 64,0% 66,8% 64,4% gemiddeld deeltijd % 95,6 92,8 95,8 93,6 95,2 93,7 vol-en deeltijd verhouding van vrouwen op 31 dec voltijds 64% deeltijd 36% vol-en deeltijd verhouding van mannen op 31 dec voltijds 87% deeltijd 13% vol- en deeltijd verhouding man/vrouw * vrouw man vrouw man vrouw man gemiddelde omvang dienstverband % 95,6 98,1 94,7 98,7 94,1 98,0 36% van de vrouwelijke aios werkt in deeltijd en 13% van de mannen. Wordt er in deeltijd gewerkt, dan gaat het nog steeds om grote aanstellingen: de vrouwelijke aios heeft een gemiddelde aanstelling van 95,6%, de man van 98,1%. Leeftijdsopbouw leeftijdsopbouw van instroom* Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o gemiddelde leeftijd vrouwen 28,9 32,3 28,8 33,4 29,0 34,4 gemiddelde leeftijd mannen 29,6 41,0 30,0 37,4 30,3 37,8 gemiddelde leeftijd aios 29,0 33,8 29,1 34,2 29,3 35,3 De gemiddelde leeftijd in de huisartsopleiding en opleiding tot specialist ouderengeneeskunde is gedaald de afgelopen jaren. 88 % van de aios-h is jonger dan 35 jaar; bij de aios-o 60,4%. 0,3% van de aios-h is ouder dan 50 jaar; bij de aios-o 11,2%. De stijging van de gemiddelde leeftijd bij mannelijke aios-o in 2014 wordt met name veroorzaakt door de instroom van diverse sociaal geriaters in een omscholingstraject. Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

8 Leeftijdsklassen aios-h in ,5% 2,5% 0,7% 0,3% 0,0% 47,2% 40,8% 7,7% 6,9% Leeftijdsklassen aios-o in ,9% 4,5% 0,8% 13,8% 25,3% 35,1% jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar > 60 jaar Duur dienstverband duur Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o dienstverband vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man vrouw man < 3 jaar 38,3% 64,0% 25,5% 50,0% 42,1% 62,1% 29,3% 50,0% 40,7% 61,8% 20,4% 53,8% 3 tot 4 jaar 54,0% 36,0% 68,6% 50,0% 52,0% 37,9% 68,3% 50,0% 53,6% 38,2% 69,4% 46,2% 4 tot 5 jaar 7,8% - 3,9% - 5,8% ,8% - 10,2% - > 5 jaar - - 2,0% ,4% gemiddeld 3,1 2,9 3,1 2,9 3,1 2,8 3,1 2,7 3,1 2,7 3,2 2,8 De standaard duur van de opleiding is 3 jaar. De duur kan worden verkort door vrijstellingen of verlengd door ziekte, zwangerschap en onderwijskundige redenen. Zwangerschapsverlof zwangerschapsverlof Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o aantal % van vrouwen 19,0% 9,3% 16,6% 10,0% 14,9% 8,6% Gezien de leeftijdsopbouw verbaast het niet dat zwangerschapsverlof vaker wordt verleend aan aios-h dan aan aios-o. In 2014 is het percentage van de vrouwelijke aios-h die zwangerschapsverlof hebben genoten gestegen naar 19,0%. Het percentage van de vrouwelijk aios-o is licht gedaald. De SBOH besteedt veel aandacht aan het informeren van aios omtrent de combinatie zwangerschap en werken. Zij acht het van groot belang dat aios goed geïnformeerd zijn over de risico s die zij lopen. Daarom stuurt de SBOH aan alle vrouwelijke aios aan het begin van hun opleiding een link naar de brochure Zwanger, weet wat te doen en laten. Met deze brochure biedt de SBOH een handreiking om de risico s zoveel mogelijk te beperken. Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

9 Verzuim ziekmeldingen 1 Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o Aios-h Aios-o aantal meldingen verzuimfrequentie 2 0,6 1,2 0,7 1,2 0,8 1,2 gemiddelde verzuimduur 3 5,3 6,5 5,6 7,3 5,8 7,7 nulverzuim 4 57,3% 35,8% 58,8% 44,7% 58,6% 49,0% ziekteverzuim % 1,6% 3,6% 1,8% 4,6% 1,9% 4,2% 1 ziekte ten gevolge van zwangerschap is in deze tabel buiten beschouwing gelaten. 2 gemiddeld aantal verzuimmeldingen per aios 3 gemiddeld aantal kalenderdagen verzuim per geval 4 percentage aios dat niet heeft verzuimd gedurende het jaar De gemiddelde verzuimduur van aios-h is 5,3 dagen per jaar, hetgeen neerkomt op een ziekteverzuim van 1,6%. Bij aios-o is de gemiddelde verzuimduur 6,5 dagen per jaar, oftewel 3,6% ziekteverzuim. Ter vergelijking: het gemiddelde ziekteverzuim in Nederland in 2014 ligt volgens CBS op 3,8%, voor de financiële dienstverlening op 2,9% en voor de gezondheids- en welzijnszorg op 4,8%. Het ziekteverzuim is lager dan in Het is opvallend dat het verzuim bij de aios-o aanzienlijk hoger ligt dan bij aios-h. De SBOH heeft het afgelopen jaar signalen ontvangen dat de hoge werkdruk en de arbeidsomstandigheden binnen verpleeghuizen mogelijk zouden kunnen bijdragen aan dit hogere verzuimcijfer. In 2014 heeft de SBOH om die reden het opleidingsinstituut voor bedrijfsartsen bij het Radboudumc opdracht gegeven hier onderzoek naar te doen. Prikaccidenten Totaal aantal gemelde prikaccidenten 37 Soort accident Aantal meldingen Snee 4 Scalpel / mes 1 Prik aan vleugelnaald 8 Prik aan injectienaald 10 Prik aan hechtnaald 8 Prik aan bloedafnamenaald 3 (Bloed)spat 3 Conclusie toedracht Aantal meldingen Orde en netheid 2 Onveilige werkwijze 13 Onjuiste instructie 2 Ondeugdelijk materiaal 1 Niet duidelijk benoemd 5 Menselijke factoren (gedrag) 14 Conclusie advies bedrijfsarts Aantal meldingen Geen actie, argumenten voor handen 20 Eigen bloed bepalen 3 Bronbloed bepalen, vervolg actie afh. van uitslag 13 Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

10 Huisartsopleiders Onder actieve huisartsopleiders wordt verstaan huisartsopleiders die in 2014 een aios-h hebben opgeleid voor kortere of langere tijd. Voor een groeiend aantal aios-h is ook een groter aantal huisartsopleiders nodig. In 2014 werden opleiders ingezet, tegenover in 2013: een toename van 4%. Het percentage vrouwelijke opleiders is stijgend. actieve huisartsopleiders aantal % man 64,3% 66,4% 68,6% % vrouw 35,7% 33,6% 31,3% Kennis van de leeftijden van opleiders is nodig om tijdig te kunnen voorzien in vervanging voor opleiders die met pensioen gaan. De gemiddelde leeftijd ligt de afgelopen drie jaar iets boven de 50 jaar. leeftijd actieve huisartsopleiders gemiddelde leeftijd 52,5 51,1 52,1 Leeftijdsopbouw actieve huisartsopleiders jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar huisartsopleiders per instituut aantal accreditatie aantal accreditatie aantal accreditatie AMC - UvA ,0% ,6% ,0% VU medisch centrum ,7% ,4% ,4% Erasmus MC Rotterdam ,5% ,6% ,3% LUMC ,2% ,4% ,9% Universiteit Maastricht ,3% ,7% ,2% Radboudumc ,9% ,6% ,6% UMC Groningen ,4% ,0% ,8% UMC Utrecht ,9% ,4% ,2% totaal ,0% ,9% ,8% Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni

11 In 2016 moet iedere huisartsopleider werkzaam zijn in een geaccrediteerde praktijk. De SBOH stimuleert dit met een extra vergoeding. Het percentage geaccrediteerde opleiders in de administratie van de SBOH is gestegen tot 69,0%. Als ook alle opleiders worden meegeteld die een accrediteringstraject gestart zijn, stijgt het percentage naar 75,7%. Sociaal Jaarverslag SBOH 2014 juni