Onderzoeksrapport. Ouderengeneeskunde. Maartje Conijn. Henri Boersma

Transcriptie

1 Onderzoeksrapport Ouderengeneeskunde 1 Maartje Conijn Henri Boersma

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. KNMG Studentenplatform 3. Methode 4. Resultaten - Enquête algemeen - Enquête ouderengeneeskunde 5. Conclusie 6. Contactgegevens 7. Bijlage 1 2

3 1. Inleiding De groeiende groep oudere patiënten zal vooral een beroep doen op specialisten ouderengeneeskunde. Daarom is het advies van het Capaciteitsorgaan om jaarlijks meer dan honderd nieuwe aios ouderengeneeskunde op te leiden. Het daadwerkelijke aantal specialisten in de opleiding ligt de laatste jaren echter lager. Op 2 van de 8 medische faculteiten is er een verplicht coschap Ouderengeneeskunde in het curriculum. Het KNMG Studentenplatform pleit voor een verplicht coschap ouderengeneeskunde, maar zorgt een verplicht coschap er ook daadwerkelijk voor dat studenten vaker kiezen voor Ouderengeneeskunde? Maakt onbekend, onbemind? 2. Het KNMG Studentenplatform Het KNMG Studentenplatform is een landelijke belangenbehartiger van geneeskundestudenten. Het platform is in 1996 opgericht als onafhankelijk overlegorgaan van de KNMG (Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst), de belangenbehartiger van artsen in Nederland. Om te weten wat er onder de geneeskundestudenten speelt, wordt er jaarlijks, onder de ruim studentleden van de KNMG, een enquête gehouden met daarin vragen over actuele onderwerpen binnen de geneeskundestudie. Resultaten van deze enquête worden gepubliceerd in verschillende tijdschriften en gepresenteerd op congressen. 3. Methode Het studentlidmaatschap van de KNMG is gratis voor geneeskundestudenten uit alle opleidingsjaren. In november 2014 is een gestuurd naar studentleden met daarin een uitnodiging om een digitale enquête in te vullen. Elke student ontving in deze mail een persoonlijke link om de enquête in te vullen. Zodra de vragenlijst was ingevuld, kon deze link niet meer gebruikt worden. De vragen voor deze enquête zijn opgesteld door het KNMG studentenplatform in overeenstemming met de KNMG. Tevens werden de vragen bekeken door een enquêteur en een hoogleraar medisch onderwijs. De enquête bestond in totaal uit 54 vragen, waarvan 4 vragen over ouderengeneeskunde. Alle vragen waren multiple choice vragen. Alle data werd na sluiting van de enquête geanalyseerd met SPSS door leden van het KNMG Studentenplatform. Hier werd Crosstabulation voor gebruikt. Er is geen extern bureau ingeschakeld om de data te analyseren. 4. Resultaten 4.1 Algemeen: Na twee maanden werd de enquête gesloten en hadden 2739 studenten de vragenlijst ingevuld (responspercentage: 18.8%), waarvan 1278 coassistenten. Het percentage vrouwelijke respondenten (75.2%) is iets hoger dan het landelijk gemiddelde van vrouwelijke 3

4 geneeskundestudenten en het zesde studiejaar (22.3%) is beter vertegenwoordigd dan de andere jaren. Hiervoor is niet gecorrigeerd. Bij het lezen van de tabellen moet rekening gehouden worden met afrondingsverschillen. Daardoor kunnen de percentages in de tabellen soms oplopen tot 99% of 101%. Tabel 1 In welk studiejaar van je studie Geneeskunde zit je? Totaal aantal respondenten: N= % SUMMA/A-KO jaar SUMMA/A-KO jaar SUMMA/A-KO jaar SUMMA/A-KO jaar Tabel 2 Aan welke faculteit studeer je Geneeskunde? Totaal aantal respondenten: N= % Amsterdam AMC Amsterdam VuMC Maastricht Leiden Utrecht Groningen Nijmegen Rotterdam Tabel 3 Wat is je geslacht? Totaal aantal respondenten: N= % Vrouw Man Tabel 4 Ben je al begonnen met je coschappen? Totaal aantal respondenten: N= % Ja Nee

5 4.2 Ouderengeneeskunde: Tabel 5 Heb je een coschap ouderengeneeskunde gelopen? Totaal aantal respondenten: 1278 N= % Ja ,5 Nee ,5 Tabel 6 Studenten per faculteit die een coschap ouderengeneeskunde liepen Totaal aantal respondenten: 1278 N= % Universiteit van Amsterdam 3 3,5 Vrije universiteit Amsterdam* ,6 Groningen 36 14,1 Leiden 8 7,6 Maastricht 17 8,8 Nijmegen* 94 61,8 Rotterdam 7 6,4 Utrecht 21 9,2 * Verplicht coschap ouderengeneeskunde Tabel 7 Ouderengeneeskunde in top 3 Totaal aantal respondenten: 2739 N= % Coschappers 70 5,5 Niet coschappers 45 3,1 105 vrouwen en 10 mannen hebben ouderengeneeskunde in de top 3. Gemiddeld zijn zij 23,7 jaar oud. Tabel 8 Ouderengeneeskunde in top 3 Totaal aantal respondenten: 115 N= % Universiteit van Amsterdam 8 7,0 Vrije universiteit Amsterdam* 16 13,9 Groningen 27 23,5 Leiden 15 13,0 Maastricht 7 6,1 Nijmegen* 23 20,0 Rotterdam 7 6,1 Utrecht 12 10,4 5

6 Tabel 9 In welk studiejaar van je studie Geneeskunde zit je? Totaal aantal respondenten: 115 N= % , , , , , ,3 SUMMA/A-KO jaar 1 1 0,9 SUMMA/A-KO jaar SUMMA/A-KO jaar SUMMA/A-KO jaar Tabel 10 Loop je al coschappen en zo ja, hoelang? Totaal aantal respondenten= 17 N= % Ik zit in de wachttijd voor mijn coschappen 8 7 Ik loop nog geen coschappen 37 32,2 0-0,5 jaar 10 8,7 0,5-1 jaar 9 7,8 1-1,5 jaar 9 7,8 1,5-2 jaar 14 12,2 > 2 jaar 28 24,3 Tabel 11 Ouderengeneeskunde in de top 3 Totaal aantal respondenten: 1278 Geen coschap ouderengeneeskunde gelopen Geen ouderengeneeskunde in N= 941 de top 3 %=96,2 Wel ouderengeneeskunde in de N=37 top 3 %=3,8 Wel een coschap ouderengeneeskunde gelopen N=267 %=89,0 N=33 %=11,0 * Verschillen tussen groep wel coschap en geen coschap statistisch significant (p<0,000, OR 3,143 95% CI 1,928-5,124) 6

7 Tabel 12 Verplicht coschap ouderengeneeskunde Totaal aantal respondenten*:1129 Wel ouderengeneeskunde in top 3 Geen ouderengeneeskunde in top 3 Verplicht coschap ouderengeneeskunde gelopen N=20 %= 9,6 N=188 %= 90,4 Geen verplicht coschap ouderengeneeskunde gelopen N=37 %= 3,8 N=941 %=96,2 * Studenten die een vrijwillig coschap ouderengeneeskunde liepen werden uitgesloten bij deze analyse. Verschillen tussen groep wel verplicht coschap en geen verplicht coschap statistisch significant (p<0,000, OR 2,71, 95% CI 1,536-4,765) Figuur 1: Redenen om voor ouderengeneeskunde in top 3 te kiezen. Aantal keer gekozen redenen in volgorde belangrijkheid. 7

8 Figuur 2: Redenen om niet voor ouderengeneeskunde in top 3 te kiezen. Aantal keer gekozen redenen in volgorde belangrijkheid. Figuur 3: Mensen die ouderengeneeskunde hebben gelopen en voor ouderengeneeskunde kiezen. 3 belangrijkste redenen. 8

9 Figuur 4: Mensen die geen ouderengeneeskunde hebben gelopen en voor ouderengeneeskunde kiezen. 3 belangrijkste redenen. Figuur 5: wel coschap ouderengeneeskunde gelopen, geen ouderengeneeskunde in top 3. Drie belangrijkste redenen. 9

10 Figuur 6: geen coschap ouderengeneeskunde gelopen, geen ouderengeneeskunde in top 3. Drie belangrijkste redenen. Ouderengeneeskunde 1 e keus: 17 studenten geven aan dat ouderengeneeskunde op dit moment de specialisatie van 1 e voorkeur is. Zij zijn gemiddeld 23,4 jaar oud (jongste 17, oudste 34) en 16 van hen zijn vrouw. 7 van hen hebben een coschap ouderengeneeskunde gelopen. Tabel 13 In welk studiejaar zit je? Totaal aantal respondenten= 17 N= SUMMA/A-KO jaar 1 1 SUMMA/A-KO jaar

11 Tabel 14 Aan welke faculteit studeer je? Totaal aantal respondenten= 17 N= UVA 1 VU 1 Groningen 2 Leiden 3 Maastricht 1 Nijmegen 3 Rotterdam 2 Utrecht 4 Tabel 15 Loop je al coschappen en zo ja, hoelang? Totaal aantal respondenten= 17 N= Ik loop nog geen coschappen 6 0-0,5 jaar 1 0,5-1 jaar 2 1,5-2 jaar 2 > 2 jaar Waarom ouderengeneeskunde? Reeks3 Reeks2 Reeks1 Figuur 7: redenen om voor ouderengeneeskunde te kiezen. N=17 11

12 Tabel 16 Andere specialismen in top 3 Totaal aantal respondenten= 17 N= Arts-onderzoeker 2 Bedrijfsgeneeskunde 1 Dermatologie en venerologie 2 Huisartsgeneeskunde 10 Interne geneeskunde 3 Klinische geriatrie 3 Klinische genetica 1 Neurologie 2 Psychiatrie 3 Revalidatiegeneeskunde 1 SEH-arts 2 Ziekenhuisarts 1 5. Conclusie Studenten die een coschap ouderengeneeskunde lopen kiezen significant vaker voor ouderengeneeskunde dan mensen die geen coschap ouderengeneeskunde lopen. Van de 1278 coassistenten kiezen er 70 voor ouderengeneeskunde in hun top 3 (5,5%). Aan de VU en in Nijmegen lopen de meeste studenten een coschap ouderengeneeskunde (verplicht). In Groningen (niet verplicht) hoogste percentage vrijwillig coschap ouderengeneeskunde: 14,1%, aan de UVA (niet verplicht) laagste percentage vrijwillig coschap: 3,5%. Minder dan een derde van de coschappers ouderengeneeskunde is van een andere faculteit dan Nijmegen of de VU afkomstig(30.7%). De belangrijkste redenen om voor ouderengeneeskunde te kiezen zijn goede ervaringen door een coschap, de patiëntpopulatie en het veel kunnen betekenen voor de patiënt. Belangrijkste redenen om niet voor ouderengeneeskunde te kiezen zijn de patiëntpopulatie, het verpleeghuis als werkomgeving en de onbekendheid van het specialisme. Hieruit blijkt dat een (verplicht) coschap ouderengeneeskunde bijdraagt aan de (positieve) beeldvorming van de geneeskundestudent over het specialisme en dat dit het aantal studenten wat voor ouderengeneeskunde kiest vergroot. Het KNMG Studentenplatform pleit daarom voor een verplicht coschap ouderengeneeskunde op iedere faculteit. 12

13 6.Contactgegevens Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) KNMG Studentenplatform Domus Medica Mercatorlaan BL Utrecht Postadres: Postbus LB Utrecht Telefoon: Fax: www: 7.Bijlage 1: gestelde vragen over ouderengeneeskunde Gevraagd aan alle studenten: Welke DRIE vakgebieden hebben je voorkeur als vervolgopleiding? Vink altijd 3 vakjes aan en geef je het vakgebied van je eerste keus het cijfer 1. Indien geen tweede en/of derde voorkeur dit onderaan aanvinken. - Anesthesiologie - Arts maatschappij en gezondheid - Arts maatschappij en gezondheid, profiel beleid en advies - Arts maatschappij en gezondheid, profiel forensisch arts - Arts maatschappij en gezondheid, profiel indicatie en advies - Arts maatschappij en gezondheid, profiel infectieziektebestrijding - Arts maatschappij en gezondheid, profiel jeugdarts - Arts maatschappij en gezondheid, profiel medische milieukunde - Arts maatschappij en gezondheid, profiel tuberculosebestrijding - Arts-onderzoeker - Arts verstandelijke gehandicapten - Bedrijfsgeneeskunde - Cardiologie - Cardio-thoracale chirurgie - Dermatologie en venerologie - Heelkunde - Huisartsgeneeskunde - Interne geneeskunde - Keel-Neus-Oor arts 13

14 - Kindergeneeskunde - Klinische geriatrie - Longziekten en tuberculose - Maag-Darm-Lever arts - Medische microbiologie - Neurochirurgie - Neurologie - Nucleaire geneeskunde - Obstetrie en gynaecologie - Oogheelkunde - Orthopedie - Pathologie - Plastische chirurgie - Psychiatrie - Radiologie - Radiotherapie - Reumatologie - Revalidatiegeneeskunde - Spoedeisende hulp arts - Specialist ouderengeneeskunde - Tropengeneeskunde - Urologie - Verzekeringsgeneeskunde - Ziekenhuisarts - Weet ik niet/nog geen voorkeur - Geen tweede voorkeur - Geen derde voorkeur - Geen praktiserend arts - Anders, namelijk: Alleen gevraagd aan coassistenten: Heb je een coschap ouderengeneeskunde gelopen? - Ja - Nee Jij hebt specialist ouderengeneeskunde gekozen in je top 3 van specialismen. Waarom staat ouderengeneeskunde hier voor jou in? (Meerdere antwoorden mogelijk) - Goede ervaringen door een coschap ouderengeneeskunde - Goede ervaringen door een verpleegstage - Goede verhalen over gehoord - De patiëntpopulatie spreekt me aan - Mogelijkheden tot parttime werken - Makkelijk om in opleiding te komen - De grote kans op een baan - Anders, namelijk. (open antwoord) 14

15 Jij hebt geen ouderengeneeskunde gekozen in je top 3 van specialismen. Waarom staat ouderengeneeskunde hier voor jou niet in? (Meerdere antwoorden mogelijk) - Geen goede ervaringen door een coschap ouderengeneeskunde - Geen goede ervaringen door een verpleegstage - Geen goede verhalen over gehoord - De patiëntpopulatie spreekt me niet aan - Het slechte imago van ouderengeneeskunde - Niet veel voor mensen kunnen betekenen - Ken het specialisme niet goed genoeg om ervoor te kiezen - Het salaris - Anders, namelijk (open antwoord) 15