WGA: Pijler van inzetbaarheidsbeleid

Transcriptie

1 WGA: Pijler van inzetbaarheidsbeleid Toenemende werkdruk, krapte op de arbeidsmarkt en langer doorwerken zijn een aantal van de factoren die steeds vaker leiden tot fysieke en psychische problemen bij werknemers. Met als reëel gevolg verzuim en uiteindelijk arbeidsongeschiktheid. De uitkeringen aan gedeeltelijk arbeidsongeschikten (WGAuitkeringen) worden toegerekend aan de werkgever. Deze heeft er dus alle belang bij de inzetbaarheid van werknemers te verhogen. Het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen is relatief beperkt. De kosten daarentegen zijn fors. Niet alleen de toerekenbare uitkeringen, ook capaciteit voor begeleiding en het voldoen aan procesmatige en administratieve verplichtingen kosten veel geld. Het positieve is dat u meer invloed op de WGA-instroom heeft dan u denkt.

2 Inhoud 1. Ontwikkelingen arbeidsongeschiktheid in Nederland Financieringskeuze is een middel, geen doel Vergelijking publiek versus privaat Meer invloed dan u denkt Verzuim voorkomen Verzuim begeleiden Interventies inzetten WIA beoordeling controleren Regelingen benutten Conclusie

3 Aantal x Aantal uitkeringen Beroepsbevolking x Ontwikkelingen arbeidsongeschiktheid in Nederland Met de introductie van de WIA in 2006 daalde het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen zowel absoluut als procentueel ten opzichte van de beroepsbevolking. Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen Bron: CBS statline WAO WIA Beroepsbevolking Wat verklaart nu die daling van arbeidsongeschikten sinds de invoering van de WIA? De WIA kijkt naar iemands mogelijkheden op de arbeidsmarkt; terwijl de WAO als uitgangspunt de huidige functie van de zieke werknemer had. Gedeeltelijk arbeidsongeschikten worden onder de WIA gestimuleerd om arbeid te verrichten naast hun uitkering. Dit bevordert het herstel. Sinds een aantal jaren zetten werkgevers steeds meer in op het thema Duurzame Inzetbaarheid om uitval van werknemers in te perken. Vanaf 2016 stijgt het aantal WIA-uitkeringen langzaam. Dit is te verklaren door een stijgende trend van het langdurig en complex verzuim, wat zijn oorsprong vindt in de vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt, verhoging van de pensioenleeftijd en toenemende werkstress. Eind 2017 hadden zo n mensen recht op een WIA uitkering: Totaal lopende WIA uitkeringen Bron: UWV kwantitatieve informatie per jaar totaal WIA IVA-uitkeringen WGA-uitkeringen 3

4 WGA uitkeringspercetnage 2. Financieringskeuze is een middel, geen doel Door de jaren heen zien we een duidelijke verschuiving met betrekking tot de besliscriteria rondom de keuze tussen publieke financiering en het WGA eigenrisicodragerschap. Waar het voorheen een primair financiële keuze was, voeren steeds vaker strategische keuzes omtrent inzetbaarheid de boventoon. De keuze publiek of privaat is afhankelijk van de kennis en capaciteit binnen de organisatie. Maar bovenal is het een afspiegeling van het inzetbaarheidsbeleid van de werkgever: De werkgever die inzetbaarheid hoog op de beleidsagenda heeft staan zal meestal kiezen voor het eigenrisicodragerschap. Elke euro die hij investeert in preventie, verzuimbegeleiding en interventies wordt direct terugverdiend met een lagere WGA-instroom. De werkgever die niet in staat is om alleen of met behulp van een verzekeraar de inzetbaarheid en reintegratie vorm te geven kiest voor de publieke oplossing. Administratie en re-integratiebegeleiding van WGA-uitkeringsgerechtigden wordt hem door UWV uit handen genomen. Hier staan vanzelfsprekend wel kosten (in de vorm van de gedifferentieerde Whk-premie) tegenover. Eigenrisicodragers zijn niet alleen financieel verantwoordelijk, maar dragen ook de verantwoordelijkheid voor de begeleiding en re-integratie van (ex-)werknemers. Veel werkgevers verbeteren het WGA risico door instroom te voorkomen en de uitkeringsduur te verkorten. Hierdoor wordt het risicoprofiel beter en blijven de kosten van arbeidsongeschiktheid ook in de toekomst beheersbaar. Als nadeel van het WGA eigenrisicodragerschap zou de WIA administratie genoemd kunnen worden. Zeker als u meerdere WGA verzekeringspolissen heeft wordt die administratie complexer. Een compliant WIA administratie is essentieel voor een goede regievoering en om te voldoen aan de polisvoorwaarden van elke aparte WGA verzekering. Voor werkgevers in het publieke stelsel is UWV wettelijk verantwoordelijk voor de begeleiding en reintegratie van WGA-gerechtigden. De kosten hiervan zijn verwerkt in de gedifferentieerde Whk-premie (Werkhervattingskas). 2.1 Vergelijking publiek versus privaat Uit onderstaande cijfers blijkt dat de WGA eigenrisicodrager succesvoller is met het beheersen van het WGA risico dan de werkgever die publiek via UWV is verzekerd. Het gemiddelde uitkeringspercentage is voor publiek verzekerde werkgevers (UWV) vele WGA uitkeringspercentage Bron: UWV kwantitatieve informatie per jaar malen hoger dan voor eigenrisicodragers (ERD): 88% 86% 84% 82% 80% 78% 76% 74% Astitel UWV ERD 4

5 De re-integratiebegeleiding van de eigenrisicodrager, eventueel geholpen door de WGA uitstroomkans Bron: UWV kwantitatieve informatie per jaar private verzekeraar, werpt zijn vruchten af. De kans op herstel en daarmee uitstroom uit de uitkeringssituatie is veel groter: Uitstroom WGA tov totaal lopend 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% UWV ERD Ook de ondersteuning van de eigenrisicodrager bij het vinden van passende arbeid naast de uitkering lijkt succesvol: WGA met benutte RVC tov totaal WGA 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% WGA'ers met betaald werk Bron: UWV kwantitatieve informatie per jaar UWV ERD 5

6 3. Meer invloed dan u denkt Wanneer werknemers instromen in de WGA, heeft dit voor u en uw werknemer grote financiële gevolgen. Daarom is het belangrijk dat u actief beleid voert om de WGA-instroom te beperken. 3.1 Verzuim voorkomen Zorg ervoor dat uw werknemers gemotiveerd blijven en op de juiste plek zitten. U kunt veel uitval voorkomen door persoonlijke aandacht te hebben voor de werknemer, zowel op functioneel gebied als aan de psychosociale kant. Zijn er signalen voor verminderde inzetbaarheid? Maak deze dan zo snel mogelijk bespreekbaar en ondersteun de werknemer om zijn perspectief op goed functioneren te verbeteren. 3.2 Verzuim begeleiden De beste manier om WGA-kosten te besparen is langdurig verzuim voorkomen. Dat kan door zieke werknemers van begin af aan goed te begeleiden. Met persoonlijke aandacht, maar ook gespecialiseerd casemanagement om de re-integratie goed vorm te geven. Ga daarbij uit van de mogelijkheden die zij nog hebben. Dat vergroot de kans om blijvend terug te keren op de arbeidsmarkt. 3.3 Interventies inzetten Zowel bij preventie als tijdens het re-integratietraject kan het nuttig zijn om een specialist in te schakelen die de werknemer ondersteunt bij zijn/haar herstel en terugkeer naar werk. Denk hierbij aan specialisten die zich focussen op de oorzaak van het verzuim, zoals therapeuten, mediators en budgetcoaches. Omdat de WGA- ERD verzekeraar gebaat is bij minder WGA instroom c.q. kortere WGA uitkeringsduur zijn zij vaak bereid een deel van de kosten van dergelijke interventies voor hun rekening te nemen. 3.4 WIA beoordeling controleren De WIA-beoordeling door UWV is bepalend voor uw kosten en de hoogte van de uitkering. Daarom is het belangrijk om te controleren of uw werknemers juist zijn beoordeeld op hun mogelijkheden. Vooral de kans op herstel bij volledige arbeidsongeschiktheid kan veel verschil maken. Oordeelt UWV dat iemand niet meer kan herstellen, dan krijgt diegene geen WGA-, maar een IVA-uitkering. Het financiële voordeel voor u is dat de IVA-uitkering niet aan u wordt toegerekend. Voor uw (ex-)werknemer biedt dit een hogere uitkering, maar ook een stukje zekerheid voor de toekomst. Bij een WGA-uitkering zal hij immers moeten werken aan reintegratie op basis van de mogelijkheden die hij nog heeft. Daarnaast is het van belang om de situatie van werknemers met een WGA-uitkering goed te blijven monitoren. Door re-integratiebegeleiding en interventies kunnen de mogelijkheden op werk toenemen. Als de situatie juist verslechtert kan de WGA-uitkering omgezet worden naar een IVA-uitkering. 3.5 Regelingen benutten Bij een aantal specifieke groepen werknemers bent u als werkgever niet verantwoordelijk voor kosten door ziekte en arbeidsongeschiktheid. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die al eerder een WGA-uitkering gehad hebben of die vanwege een ziekte of handicap zijn opgenomen in het doelgroepregister. Zo stimuleert de overheid u om ook deze mensen een kans op de arbeidsmarkt te geven. Zorg dat u op de hoogte bent van deze regels en dat u weet welke werknemers hiervoor in aanmerking komen. Zo kunt u veel kosten besparen. 6

7 4. Conclusie De WGA is een belangrijke pijler van uw inzetbaarheidsbeleid. Hoe hoog staat vitaliteit op uw agenda? Wat doet u aan verzuimpreventie? Het eigenrisicodragerschap is hét middel om uw inzetbaarheidsbeleid vorm te geven. Door gezamenlijk met uw WGA verzekeraar te investeren in preventie, verzuimbegeleiding en interventie neemt de inzetbaarheid binnen uw organisatie toe. Gebruik deze drie adviezen om uw kosten en risico s door arbeidsongeschiktheid te beheersen: 1. Word eigenrisicodrager Als eigenrisicodrager betaalt u de uitkeringen (indirect) zelf en bent u verantwoordelijk voor de reintegratiebegeleiding. Zo kunt u beter sturen op de duurzame inzetbaarheid van uw werknemers. Dan loont het om te investeren in preventie en begeleiding. Daarmee brengt u uw eigen kosten omlaag. 2. Vervang uw verzuimbeleid door een inzetbaarheidsbeleid Een groot deel van het verzuim is werkgerelateerd. Zorg dat uw werknemer fit for the job blijft. Houd medewerkers gemotiveerd, zorg dat hun kennis en kunde up-to-date blijft en begeleid ze tijdig naar een nieuwe plek. Snel en effectief ingrijpen bij verzuim vergroot de kans op werkhervatting. Ga uit van de mogelijkheden die de verzuimende werknemer nog heeft, niet van zijn beperkingen. 3. Controleer beoordelingen De WIA-beoordeling bepaalt uw kosten. Controleer daarom altijd goed of uw werknemers juist zijn beoordeeld op hun mogelijkheden. Een verkeerde beslissing kan ervoor zorgen dat u jaren ten onrechte een volledige uitkering betaalt. Dan is bezwaar aantekenen beslist de moeite. Als eigenrisicodrager investeert u actief in duurzame inzetbaarheid. Daarmee bespaart u niet alleen veel kosten, maar zet u zich ook in voor de gezondheid van uw werknemers. Private verzekeraars en dienstverleners op het gebied van sociale zekerheid kunnen u helpen om hier de juiste invulling aan te geven. Houd regie op de inzetbaarheid van uw werknemers! Meer informatie? 7

8