Oost-Vlaams roodbonte runderen in Bos t Ename. Pieter Blondé

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Oost-Vlaams roodbonte runderen in Bos t Ename. Pieter Blondé"

Leo van den Velde
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Oost-Vlaams roodbonte runderen in Bos t Ename Pieter Blondé

2 Oost-Vlaams roodbonte runderen in Bos t Ename Chronologisch overzicht kuddebeheer Bos t Ename Aanpassingen van de grazer aan de winter Toetsing criteria zelfredzaamheid Belgische rundvee rassen Kuddebeheersvormen Waarom zou NP oude rassen behouden?

3 2002 begrazingsblok van 22,5 ha Konikspaarden Oost-vlaams roodbonte runderen

4 Oost-Vlaams roodbont = Witrode ras van Oost- Vlaanderen. Gaat terug op het Denderrund van de 18 eeuw, ingekruisd met Engelse Durham of Shorthorn stieren. 4 Dubbeldoel ras met witte vacht, gekleurde halsvlakte, eventueel vlekken op romp en poten.

5 2002: Op zeker spelen 1e kalving en bijvoedering op stal Natuurlijke dekking

6 2003 Bosbegrazing en straffe kalvingen Een kalving bij 10 C Rund sterft door taxus

7 2004 tot 2007: nog meer koetjes 2004 Wisselbegrazing ha Ename (1GVE/2,5 ha) Start seizoensbegrazing Everbeek Niet Oost-Vlaams roodbonte dieren weg (1GVE/2,5ha) Geen bijvoedering meer ha aaneengesloten door veeroosters (1GVE/4ha) 2 Kalfjes te groot => dood Kweekprogramma met stamboek runderen in 4 reservaten

8 Huidig beleid kuddeopbouw 1) Jaarrondbegrazingskudde Ename Natuurlijke dekking Ruil / aankoop bij boeren KI voor stierenlijnen S E L E C T I E Zelfredzaamheid Stamboek 2) Seizoensbegrazingskudde met winteropvang 3) Pot

9 De winter, die moeilijke periode

11 Criteria extensieve jaarrondbegrazing in natuur Selectiecriteria dedomesticatie Stichting Ark ) Kalveren zonder hulp (bekkens OK, kalf te groot, 15/18 OK) 2) Weerstand tegen het weer (winter en zomervacht) 3) Vermogen voeding stoffen vinden in winter (conditietscore 18/19) 4) Goede melkgift en uier (grote uier, nog geen problemen 18/20) 5) Adequate lichaamsbouw (opgelet voor te vet 30/31) 6) Alert en zelfverzekerd gedrag 7) Goed ontwikkelde moedereigenschappen (kalf verstoppen) 8) Vet onderhuids en tussen de spieren Bijkomend: compatibiliteit met wandelaars (30/31, 1 x probleem met gesocialiseerde stier, 6/7 stieren OK)

13 Verschil Schotse rassen versus onze lokale rassen Weinig literatuur gegevens => 4 x 2 ervaringsdeskundigen

14 Verschil Schotse rassen versus onze lokale rassen Stichting Ark (Beunigerwaard en Beneden Geuldal) -Zelfredzaamheid: brandrode runderen meer problemen bij kalveren en grotere uier t.o.v. galloways. Galloways in zomer soms last van warmte. -Effect: verschil onbekend New Forrest -Zelfredzaamheid: Schotse rassen op basis van conditiescore tijdens extreme situaties (hier winter) minder snel bijvoeding nodig -Effect: verschil vermoedelijk zeer klein, Schotse rassen eten ook heide als er geen gras is.

15 Verschil Schotse rassen versus lokale rassen Agentschap voor natuur en bos -Zelfredzaamheid: geen eigen ervaring met lokale rassen -Effecten: individuele verschillen groter dan rasverschillen? Natuurpunt?

16 Verschil Schotse rassen versus lokale rassen Eigen mening -Zelfredzaamheid: Heel weinig verschil voor seizoensbegrazing, lokale rassen meer selecteren op natuurlijk kalven, vermoedelijk sneller bijvoederen nodig in extreme situaties (zie conditiescore) -Effecten: Vermoedelijk relatief verwaarloosbaar in open terreinen, mogelijk meer bos- en water bezoek door Schotse rassen bij warmte (vertrappeling, vraat, nutriënten transport,???) => Onderzoek nodig!!!

17 Belgische Rundveerassen Eind 18 e eeuw: eerste rundveetelling: grote variaties maar per streek sterk op mekaar gelijkende populaties Vanaf Belgische onafhankelijkheid: invloed van Engelse Durham of Shorthoorn stieren. Zwartbonte ras (Polder): opgeslorpt door Zwartbonte Holstein 17 VRV foto archief

18 Belgische rundveerassen In België nog maar 2 (dominant) voorkomende rassen. Beide rassen regelmatig in Seizoensbegrazing Witblauw dikbil Inteelt Geboorteproblemen (en na keizersnede tot 1/3 sterfte) Gezondheidsproblemen (hart, longen, ziektes, ) Geen vetvoorraad tussen de spieren

19 Belgische rundveerassen Zwarte Holstein Inteelt Nauwelijks geboorteproblemen Ziektegevoelig Geen vetvoorraad

20 Belgische Rundveerassen Het Belgisch Witblauw dubbeldoel (BWB dd) stamt af van de Condroz Het Witblauw Dubbeldoel ras Begin jaren 50 selectie op vlees-productie => dikbiltype Soms geboorteproblemen, middelmatige ziektegevoeligheid Soms in seizoensbegrazing 20

21 Belgische Rundveerassen Witrode ras van Oost-Vlaanderen Het witrode ras van Oost- Vlaanderen gaat terug op het Denderrund van de 18 eeuw Typisch dubbeldoel rund Vandaag sterk verdrongen door rode Holstein ras. Sommige bloedlijnen geboorteproblemen, weinig ziektegevoelig 21 In Bos t Ename

22 Belgische Rundveerassen West-Vlaamse rode vee Gaat terug op het Frans-Belgische Casselse rode vee uit 18 eeuw Dubbeldoel type en vlees type Ras op sterven na dood Meerdere bloedlijnen problemen met kalven In Broekelzen

23 Belgische Rundveerassen Het Kempens Rund Roodbonte runderen die nog niet werden opgeslorpt door MRIJ of door Holstein SLE zet stamboek op Kalfgemak? Sterk ras In Dassenaarde (Bolhuis hoeve) 23

24 Raszuivere koeien onder melkcontrole (bron SDVR) Rode ras Witblauw DD Witrode ras

25 Tabel 1: Geregistreerde fokzuivere dieren en bedrijven Ras Aantal geregistreerde jongvee-dieren Rood WB-dd Witrood Aantal veestapels waar het Rood ras meer dan 50 % van de runderen vertegenwoordigt WB-dd Witrood Aantal geregistreerde koeien onder melkcontrole Rood WB-dd Witrood Aantal actief geregistreerde stieren voor natuurlijke dekking Rood WB-dd Witrood Bron: Studie- & Documentatiecentrum voor de Vlaamse Runderrassen, VRV, Jaarverslagen.

26 Kuddebeheer Intensieve(re) veehouderij Vleesvee, melkvee Aandeel reservaatsgronden beperkt

27 Kuddebeheer Extensieve vleesveehouderij Inkomen vleesveeproductie Graasgronden grotendeels in reservaten Vb. New forrest Engeland

28 Kuddebeheer Natuurbeheerbedrijf Maximale eisen voor biodiversiteit Landbouwproductie = aanvullend Vb. Bolhuishoeve

29 Waarom zou NP oude rassen behouden? Verlies aan genetische diversiteit Genetische verschraling binnen de soort als binnen de rassen =>Bescherming tegen (veranderende) externe factoren (Temperatuur, droogte, vochtigheid, ) Subsidiering voor instandhouding genetische diversiteit 100 euro/dier Net zoals een plantensoort, de natuur, een molen, een landschap, behoren ze tot ons cultuurhistorisch patrimonium Verbreden draagvlak voor natuurbehoud extra dimensie (tot natuur voor de boeren) ander publiek

30 Lokale runderrassen, nog een toekomst? Met dank aan Steunpunt Levend Erfgoed

Vergelijkbare documenten

7de Vlaamse Fokkerijdag 18/11/2015. Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras

7de Vlaamse Fokkerijdag 18/11/2015. Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras 7de Vlaamse Fokkerijdag KEMPISCHE RUND Genomisch onderzoek ter ondersteuning van het ras L. François, S. Janssens, F. G. Colinet, N. Gengler, I. Hulsegge, J. J. Windig, N. Buys Werkwijze 1. Inleiding 2.