NIEUW Cursus Hoe verkoop je logistiek? Colofon. Dynamische kalender. Cursuskalender. Kijk voor meer informatie op:

Transcriptie

1 Dynamische kalender oktober Vergadering Commissie Vakopleiding 10 oktober Conferentie lean bouwen oktober Vergadering Hibin-bestuur 15 oktober Vergadering Adviesraad 24 oktober Werkgroep UAC / Datapool 5 november Hibin Businessclub, afdeling Nederland Noord 7 november Hibin Businessclub, afdeling Brabant Oost 7 november Hibin Businessclub, afdeling Limburg 8 november Hibin Businessclub, afdeling Oost-Nederland 12 november Hibin Businessclub, afdeling Zuid-Holland 13 november Hibin Businessclub, afdeling Noord-Holland 14 november Vergadering Adviesraad 15 november Hibin Businessclub, afdeling Zuid-West Nederland 20 november Nationaal Sustainability Congres 28 november Nationale Houtdag 29 november Vergadering Hibin-bestuur Cursuskalender 9 oktober De klant in de showroom 11 oktober Bouwdeelcursus Binnenwanden 15 oktober Training voor Praktijkopleider professionele bouwmaterialenhandel 17 oktober Wegwijs in het nieuwe Bouwbesluit. Praktische workshop voor commerciële medewerkers in de bouwtoelevering 24 oktober Zicht op bouwen. Bouwkunde voor de bouwmaterialenhandel ** NIEUW ** 1 november Bouwdeelcursus Hellend Dak 1 november Bouwen en Bouwmaterialen C (CTB 1) 6 november Hoe verkoop je logistiek? ** NIEUW** 7 november Wegwijs in het nieuwe Bouwbesluit. Praktische workshop voor commerciële medewerkers in de bouwtoelevering 13 november Verzuimtraining 15 november Bouwdeelcursus Ramen en deuren 20 november Bestek en tekening lezen 20 november Praktisch leidinggeven op de werkvloer **NIEUW** 28 november Bouwen en Bouwmaterialen B 29 november Bouwdeelcursus Tegels op Wanden en Vloeren 11 december Bouwdeelcursus Installaties in Badkamer en Keuken Kijk voor meer informatie op: Kijk voor meer informatie op: Colofon NIEUW Cursus Hoe verkoop je logistiek? Hibinfo is een uitgave van Koninklijke Hibin, de brancheorganisatie voor de bouwmaterialengroothandel. Hibinfo verschijnt viermaal per jaar en wordt verspreid onder leden en relaties van Koninklijke Hibin. Overname van artikelen uit deze uitgave is, mits integraal, toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding. Oplage: Redactieadres: Koninklijke Hibin t.a.v. Peter van Heijgen Westeinde 6, 1334 BK Almere-Buiten, , hibinfo@hibin.nl Redactiecommissie: Jaap Breunesse, Peter van Heijgen, Ghislaine Hoenderboom en Gert Smit Tekst: Harry Bijl Communicatie Lay-out: Carree visuele en interactieve communicatie

2 Jaargang 12, oktober 2012, nr. 3 Zonder Datapool is automatisering zinloos 4/5 Hibin in 2020, hoe nu verder? Icoon van de branche overleden 11 12/13 Meer aandacht voor human capital Concrete invulling van de zeven kansen van de Hibin Branchedag Afgelopen zomer moesten we afscheid nemen van drager van de Gouden Hibinmedaille en verenigingsman pur sang Henk Aberson Ceo s in de groothandel over de noodzaak van human capital management als onderdeel van de bedrijfsstrategie

3 Advertentie Met IsoBouw kunt u altijd ja verkopen. IsoBouw brengt nieuwe ideeën in praktijk. Door steeds goed naar u en uw afnemers te luisteren, komt IsoBouw telkens met doordachte, innovatieve oplossingen. Die zorgen ervoor dat u makkelijker, sneller en winstgevender kunt werken. Zo zorgen onze duurzame isolatieconcepten ervoor dat u kunt uitblinken in de markt. Onze uiterst betrouwbare leveringen en kwalitatief hoogstaande producten zorgen ervoor dat wij een klanttevredenheid van 99,9% scoren. Zoals uw klanten van u verwachten. Daarbij zijn het de details die een wereld van verschil maken. Meer weten over onze innovaties? Kijk op onze website of maak een afspraak: x297.indd :22:32

4 Initiatieven in de nieuwe werkelijkheid Op de Hibin Branchedag sprak ik over de nieuwe werkelijkheid. Daar hebben we als brancheorganisatie het crisisdenken achter ons gelaten en zijn we verder gaan kijken. We hebben twee opdrachten. Ten eerste de leden ondersteunen in deze moeilijke tijden. Tijdens de branchedag introduceerden we een nieuwe ronde Hercules Taskforce en Hibin Euroflex. In dit nummer leest u meer over de eerste resultaten. Ten tweede het in kaart brengen wat er nodig is om de bouwmaterialengroothandel sterker uit de crisis te laten komen. Met andere woorden: hoe gaan we om met die nieuwe werkelijkheid? Die stap naar voren blijkt niet alleen uit activiteiten van Hibin, zoals de Hibin Datapool, het initiatief om een hub-netwerk op te bouwen en de inspanningen om tot bredere samenwerking binnen de bouwtoelevering te komen, maar ook uit activiteiten van individuele leden. Er zitten nog steeds heel veel creativiteit en innovatie in onze branche. In deze editie van Hibinfo laten we enkele voorbeelden zien. Maar er zijn er meer, veel meer. Hierbij roep ik leden dan ook op hun stappen in de nieuwe werkelijkheid te melden bij de redactie. Die verhalen kunnen we gebruiken om elkaar te stimuleren en enthousiasmeren, maar ook om te laten zien waartoe onze branche in staat is. Inhoud In de belangenbehartiging, met name onze contacten in Den Haag, wordt het steeds belangrijker dat we laten zien dat we als branche actief inspelen op de marktontwikkelingen. Met volle inzet en over de hele breedte werken aan herstel. Daarmee voeden we de bereidheid van de overheid om mee te denken, belemmerende regelgeving af te bouwen en de bouw te stimuleren. Hibin in 2020, hoe nu verder? 4 De samenwerking tussen verschillende geledingen in de bouwsector wordt steeds sterker. Koninklijke Hibin heeft de afgelopen jaren een positie verworven waarin we op het hoogste niveau meepraten. Maar om dat zo effectief mogelijk te laten zijn, hebben we de inbreng van leden nodig. Dus kom op met die initiatieven om nieuwe markten te veroveren, de plannen voor nieuwe dienstverlening en de ideeën voor concrete samenwerking in de keten. Wij zijn er klaar voor om de branche te verkopen voor wat hij waard is: een onmisbare schakel in vernieuwing van de bouw. Gert Smit, voorzitter Koninklijke Hibin Conjunctuurmeting 8 Meer aandacht voor human capital 12 S@les in de Bouw-dag 14 Gedeeld management voor Hibin Opleidingen en Hout Opleidings Centrum (HOC) 19 3

5 Hibin in 2020, hoe nu verder? De Hibin Branchedag van afgelopen juni 2020: `de Voorbeschouwing heeft veel losgemaakt. Na afloop was er veel waardering voor de wijze waarop de discussie over de toekomst van de bouwmaterialengroothandel is gestart, en voor de initiatieven die Koninklijke Hibin daarin nu al heeft ontplooid. Maar nu de invulling. De zomervakantie heeft de herinnering aan de branchedag wat vervaagd. Onderstaand overzicht helpt de horloges weer gelijk te zetten en vernieuwing met de benodigde vaart een vervolg te geven. Voorzitter Gert Smit baseerde zijn openingsspeech op een overzicht van zeven kansen voor de bouwmaterialengroothandel. Hij zei toen onder andere: We zetten die kansen vandaag voor u op een rijtje. Met als doel dat u vanavond met een hoofd vol nieuwe ideeën en inspiratie voor de dag van morgen huiswaarts zult keren. Nieuwe lucratieve bedrijfsstrategieën Professor Paul Matthyssens liet tijdens de branchedag zien dat elke ondernemer op zoek moet naar zijn sterke kanten en daar zijn businessmodel op moet bouwen. Daarvoor is nodig dat men de routine doorbreekt. Matthyssens: Elke sector heeft een dominante logica die creatief denken blokkeert. Innovaties worden steeds in het kernproduct en kernproces gezocht, maar liggen vaak besloten in aangrenzende activiteiten. Kijk verder welke competenties het verschil maken en hoe je die kunt uitrollen in attractieve markten. Leer signalen uit de omgeving snel herkennen, durf het oude los te laten en te experimenteren. En zorg voor intense ketensamenwerking, waarin je ideeën deelt met klanten, leveranciers, kennisinstituten en concurrenten. Het is aan individuele ondernemers en niet aan Koninklijke Hibin om de adviezen van professor Matthyssens in daden om te zetten. Hibin kan wel inspireren. In Hibinfo en op de website willen we zo veel mogelijk inspirerende initiatieven laten zien. Onderscheidende logistieke concepten Dr. Walther Ploos van Amstel lanceerde tijdens de branchedag het idee om een hub-netwerk te bouwen dat kan helpen de logistiek voor met name binnenstedelijke bouwlocaties te verduurzamen en efficiënter te maken. In de vorige editie van Hibinfo zei hij al: Ten aanzien van de hubs is er een belangrijke rol weggelegd voor de groothandel. Die beschikt immers al over de benodigde terreinen. Tijdens de Hibin Branchedag wil ik een eerste opzet presenteren van een Geografisch Informatie Systeem (GIS) waarop je kunt zien waar potentiële hubs zich bevinden. Die gegevens kunnen we later verrijken met detailinformatie, bijvoorbeeld over ligging aan water of spoor. Dat idee is dus goed ontvangen. Dezer dagen vinden gesprekken plaats over hoe TNO Mobiliteit, de Vrije Universiteit Amsterdam en Koninklijke Hibin deze kans om het voortouw te nemen in de bouwlogistiek, concreet handen en voeten kunnen geven. Nieuwe start voor uw organisatie Gert Smit kondigde aan dat de Hercules Taskforce van Koninklijke Hibin opnieuw gratis bedrijfsbezoeken gaat afleggen om ondersteuning te bieden op het terrein van hrm, organisatieopbouw, verzuim/ re-integratie en opleiding. Inmiddels zijn er diverse bedrijfsbezoeken afgelegd. Personeelszaken en verzuim en re-integratie waren in de eerste gesprekken de belangrijkste aandachtspunten. Het Hercules-programma loopt in ieder geval nog door tot eind dit jaar. Aanmelden voor deze gratis vorm van consultancy kan via info@hibin.nl. 4

6 Van Keulen Hout en Bouwmaterialen uit Amsterdam heeft een nieuw initiatief gelanceerd dat precies past in het betoog van professor Matthyssens over nieuwe bedrijfsstrategieën. Met de Takeit-Bag combineert Van Keulen het afleveren van bouwmaterialen met het oplossen van het afvalprobleem van de klant. De Take-it-Bag is een vederlichte bigbag van 1 kuub (1 m3) die de klant op een stoep, balkon, dakje of steiger kan zetten. Desnoods hangt onze chauffeur de bigbag even aan de pallet-haak voor het raam, zodat u en uw collega s hem kunnen vullen. Grote vuilcontainers op parkeerplaatsen zijn verleden tijd. En afval de trappen afsjouwen hoeft ook niet meer!, aldus Van Keulen op de website. Er wordt meegedacht met de klant op een manier die verder gaat. Met deze onderscheidende service helpt Van Keulen Hout en Bouwmaterialen bij het terugdringen van vrachtverkeer en vuilcontainers in de binnenstad. Minder risico, meer financiële armslag In overleg met Koninklijke Hibin hebben de Deutsche Bank, IFN Finance en Atradius gezamenlijk onder de naam Hibin Euroflex een op onze branche afgestemd pakket financiële diensten ontwikkeld dat u helpt bedrijfsrisico s te beheersen en de financiële armslag van uw bedrijf te vergroten. Ook deze nieuwe vorm van ledenondersteuning werd tijdens de branchedag geïntroduceerd. Van dit aanbod is nog niet veel gebruikgemaakt. Het is nog steeds mogelijk een afspraak te maken voor een vrijblijvend gesprek met adviseurs van de drie betrokken partijen. Alle informatie hierover vindt u op Inmiddels heeft Atradius een nieuwe dienst ontwikkeld voor Hibin-leden. Het betreft een onlinetool waarmee ondernemers gemakkelijk en snel zakelijke vorderingen kunnen aanmelden. Met deze nieuwe optie is het voor bedrijven niet alleen gemakkelijker om vorderingen in te dienen; het is ook de eerste stap naar een snelle incassoprocedure. Op www. hibin.nl/webshop vindt u meer informatie. Efficiënter samenwerken/datapool De uitrol van de Hibin Datapool, die het mogelijk moet maken administratieve en logistieke processen te vereenvoudigen en zo kosten te besparen en faalkosten te verkleinen (elektronisch uitwisselen van offertes, orders, pakbonnen en facturen op basis van één uniform systeem), is complex vanwege het grote aantal betrokken partijen, maar verloopt desalniettemin voorspoedig. Het draagvlak voor de Hibin Datapool is verbreed. Pontmeyer, Jongeneel en Stiho zijn toegetreden tot de werkgroep. Vijf fabrikanten doen mee in de pilot die een dezer dagen van start gaat. De selectie van de partij die het projectmanagement moet gaan uitvoeren, is nagenoeg afgerond. Het overleg met de BAB-stuurgroep (Branchebreed Artikelbestand) waarin onder meer Hibin-directeur Peter van Heijgen zitting heeft, is geïntensiveerd. Op 1 oktober traden Elco Brinkman en Gert Smit beiden op tijdens de S@les in de Bouw-dag en hebben ze daar het belang van een branchebrede oplossing nog eens benadrukt (zie ook pagina 14-15). Sterke lobby Belangenbehartiging en lobby zijn zaken van de lange adem. De belangrijkste constatering op dit moment is dat Koninklijke Hibin op de juiste plaatsen vertegenwoordigd is en kan meepraten over ontwikkelingen in de bouw. Met het oog op de kabinetsformatie wordt door alle betrokken partijen continu gekeken naar mogelijkheden om ideeën en oplossingen aan te dragen en zo aandacht te vragen voor de belangen van de bouwsector. Voor de verkiezingen heeft Koninklijke Hibin deelgenomen aan de Ondernemersstem, een gezamenlijk initiatief van VNO-NCW, MKB Nederland en LTO Nederland om inzicht te bieden in de ondernemersbelangen in de verkiezingsprogramma s van de acht grootste partijen. Eind september was Hibin een van de 15 initiatiefnemers van het Nationaal Stimuleringsakkoord voor de Woningmarkt. Inmiddels heeft Uneto-VNI zich als 16e partij aangesloten. Binnen het brede Cencobouw-overleg is afgesproken dat contacten met de politiek vanuit het stimuleringsplan gevoerd blijven worden. Zodra er een regeerakkoord is, komen de leden van Cencobouw bijeen om zich te beraden op een gezamenlijk reactie en vervolgstappen. Brancheorganisatie van de toekomst De discussie over wat Koninklijke Hibin in de aanloop naar 2020 zou moeten bieden, is op bestuurlijk niveau in gang gezet. Er wordt gekeken naar het gewenste takenpakket, uitvoering daarvan in Hibin- dan wel BouwtoeleveringNL-verband en de contributiesystematiek. Later dit najaar wil het bestuur met een samenhangend totaalvoorstel komen. Hieruit volgt ook het meerjarenbeleidsplan: Hibin Agenda

7 Advertentie Voortschrijdend inzicht. Al 56 jaar. Kij k voor meer info, tips over al onze afbouwproducten op We blijven verbeteren. OMNICBE0367_adv HIBinfo.indd :52

8 Caoonderhandelingen Kosteloos extra scoren Gebruik de Hibin-website! Ten behoeve van de cao-onderhandelingen heeft de Commissie Sociale Aangelegenheden (CSA) het bestuur een voorstel gedaan, waarin de huidige economische situatie een grote rol speelt. Het bestuur heeft dit voorstel overgenomen en op basis hiervan de onderhandelingscommissie (OHC) een mandaat verstrekt. Het is nog niet bekend wanneer overleg met de bonden zal plaatsvinden. De oorspronkelijk geplande data zijn vervallen. De website van Koninklijke Hibin bereikt veel meer mensen dan alleen de eigen leden. Het is een bron van informatie over allerlei ontwikkelingen in de sector. Vreemd genoeg maken leden en buitengewone leden nog maar in zeer beperkte mate gebruik van de mogelijkheid om persberichten en/of ander nieuws op te sturen. Sinds kort is er ook de mogelijkheid om YouTube-filmpjes op te nemen in de nieuwsberichten. Bedrijven die al van dat medium gebruikmaken, kunnen de website van Koninklijke Hibin dus ook inzetten om dergelijke boodschappen te verspreiden. Neem Koninklijke Hibin dus op in uw medialijst. U kunt kosteloos extra scoren. Persberichten en dergelijke kunt u sturen naar info@hibin.nl. BouwtoeleveringNL een feit Op 18 september is de oprichting van BouwtoeleveringNL geformaliseerd in een eerste bestuursvergadering. BouwtoeleveringNL richt zich op lobby en ketensamenwerking binnen de bouwtoelevering in Nederland. Andere brancheorganisaties kunnen toetreden. Hibin-voorzitter Gert Smit zal tot eind 2013 ook het voorzitterschap van BouwtoeleveringNL ter op zich nemen. Het secretariaat wordt bij toerbeurt verzorgd door de directeuren van Hibin en VVNH. 7

9 Hibin Conjunctuurmeting Fors omzetverlies en toenemende zorgen De zevende Hibin Conjunctuurmeting (najaar 2012) laat een somber beeld zien van de ontwikkelingen in de bouwmaterialengroothandel. Over heel 2012 verwacht de sector een afname met 16%. De cijfers komen overeen met die van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), dat half september constateerde: Hiermee ligt het omzetniveau in het eerste halfjaar van 2012 bijna 20 procent onder het niveau van dezelfde periode van De effecten van de economische crisis voor de bouwmaterialengroothandel doen zich steeds sterker gelden. Als reactie rest de sector niet veel meer dan kostenreductie, zo blijkt uit de conjunctuurmeting. Uiteraard wordt er ook ingezet op nieuwe markten, maar de speelruimte die dat biedt, lijkt beperkt. Het CBS constateert ook een forse toename van het aantal faillissementen in de bouwmaterialengroothandel. Van de ongeveer vijfduizend groothandelaren in bouwmaterialen gingen er in het eerste halfjaar van failliet. In dezelfde periode in 2011 waren dit er nog 58. Het aantal faillissementen in het eerste halfjaar van 2012 is het hoogste sinds het eerste halfjaar van 2010, toen 66 bedrijven failliet gingen. Die constatering betreft een veel grotere groep bedrijven dan de Hibin-leden en komt dan ook niet overeen met de ontwikkelingen onder Hibinleden. Het afgelopen jaar is één Hibin-lid failliet gegaan. Dat neemt niet weg dat iets meer dan de helft van de ondernemers in de bouwmaterialengroothandel sterke effecten van de economische crisis ervaart en zich ernstige zorgen maakt. Nog eens 42% ervaart de gevolgen in lichte mate en geeft tegelijkertijd aan het vol te houden. Dat is meteen ook het beeld dat overheerst: het 8

10 gaat niet goed, maar de sector is flexibel genoeg om de uitdagingen het hoofd te bieden. Nog steeds maakt meer dan twee derde zich geen zorgen over het eigen voortbestaan. Het percentage bedrijven dat zich in lichte mate zorgen maakt over het voortbestaan, is met 23% nagenoeg gelijk aan dit voorjaar (27%). Voor heel 2012 zal de omzetdaling naar de verwachting van de respondenten uitkomen op 16% ten opzichte van Hoewel bij eerdere metingen de regio Zuid veruit de grootste teruggang boekte, zijn de regionale verschillen in de najaarsmeting marginaal. In de woningnieuwbouw zijn voor 86% van de respondenten de gevolgen het grootst, gevolgd door renovatie en onderhoud (48%) en de kantorenmarkt (16%). De omzetafname doet zich het sterkst gelden in ruwbouwproducten (78% ervaart daling), afbouwproducten (25%), tegels (20%) en keukens (12%). Ook in de sanitairverkopen, waar de omzetval eerder leek te zijn gestopt, is weer sprake van terugval (9%). Oplopende betalingstermijnen De gevolgen van de economische malaise vertalen zich in de praktijk nog steeds in een discussie over prijzen. Oplopende betalingstermijnen (van 43,4 dagen in 2011 naar 48,2 dagen in 2012) zijn in toenemende mate een probleem. Ook het aantal faillissementen bij klanten eist zijn tol. In de eerste helft van 2012 had een bouwmaterialengroothandel met gemiddeld 4,3 faillissementen te maken. De verwachting is dat dit aantal toeneemt tot gemiddeld 7,4 over heel Met een strakker debiteurenbeheer wapent de sector zich tegen de gevolgen van faillissementen. 20% noemt de gevolgen van faillissementen bij klanten in 2011 groot, tegen 64% dat lichte gevolgen heeft ervaren. De bouwmaterialengroothandel ervaart slechts in beperkte mate financieringsproblemen. Iets meer dan twee derde heeft geen of geen noemenswaardige problemen op dat vlak. Een op de zes ervaart problemen bij investeringen. Het percentage bedrijven dat verwacht dat herstel later dan de eerste helft van 2014 zal intreden, is gestegen tot 77%. Een strakker debiteurenbeleid (74%), actievere marktbenadering (67%), besparen op loonkosten (65%) en scherpere inkoop (56%) zijn onveranderd de meest genomen maatregelen om de gevolgen van de crisis af te wenden. Werkgelegenheid daalt verder De gestage afname van de werkgelegenheid lijkt nog niet gestopt. Het gemiddeld aantal medewerkers (fte) daalt dit jaar naar verwachting naar 29,3. Dat is 1,2 minder dan per 1 september en 3,1 minder dan op 1 januari Boven op de afname van de werkgelegenheid met 15% in de periode wordt voor dit jaar dus rekening gehouden met nog eens 10% reductie. 9

11 Elke klus een meesterwerk eurocol lijmen, voegen, egaliseren Voor het maken van een meesterwerk zijn naast talent, kennis en een creatieve geest ook perfecte materialen en een professionele uitvoering van groot belang. Forbo Eurocol heeft de juiste producten en geeft graag de adviezen die nodig zijn om, met elkaar, uw klus tot een meesterwerk te maken. Bel ons, wij staan voor u klaar en tonen u graag ons talent. Forbo Eurocol BV Industrieweg 1-2, Postbus 130, 1520 AC Wormerveer T +31 (0) , F +31 (0) , E info.eurocol@forbo.com, eurocol the strong connection

12 Henk Aberson Icoon van de branche overleden Een verenigingsman pur sang. Een icoon van de branche. En, de man die er altijd al was en van wie je dacht dat hij er altijd zou zijn. Henk Aberson, Hibin-lid sinds mensenheugenis, is afgelopen zomer overleden. Na een ongelukkige valpartij op zijn vakantieadres in Italië, waarbij hij een heup brak, overleed hij enkele dagen later in een ziekenhuis in Oostenrijk. Henk Aberson is 86 jaar geworden. Tijdens de Hibin Branchedag afgelopen juni was Henk Aberson, zoals elk jaar, van de partij. Meer in de rol van nog immer betrokken verenigingsman en bestuurder dan als het erelid dat hij ook was. De gouden medaille is normaal gesproken een eerbetoon aan mensen die hun actieve carrière binnen Hibin hebben afgesloten. Voor Henk was het destijds meer een aanmoedigingsprijs om vooral door te gaan, aldus Hibin-directeur Peter van Heijgen. We hadden eigenlijk afgesproken dat Henk, met de verhuizing van Hibin van Arnhem naar Almere, een punt zou zetten achter zijn jaren van grote inzet voor Hibin. Na onze beide vakanties zou Henk een keer naar Almere komen. Het heeft helaas niet zo mogen zijn. Peter van Heijgen: Henk heb ik 24 jaar geleden voor het eerst ontmoet. Voor de afdeling West Gelderland had hij zitting in de Ledenraad. In die periode was hij ook voorzitter van de cao-onderhandelingscommissie, werkgeversvoorzitter in het Hibin Bedrijfspensioenfonds en werkgeversvoorzitter van het Fonds Collectieve Belangen (FCB). De afgelopen jaren zijn deze functies door anderen ingevuld, maar Henk bleef actief als plaatsvervangend lid van beide fondsen. Hij was tot op de laatste dag van alle details op de hoogte en bleef een belangrijke steun en toeverlaat. Overigens niet alleen voor de commissieleden en de vereniging in zijn algemeen, maar zeker ook voor de medewerkers op het bureau. Zo verving hij Jaap Breunesse tijdens zijn vakanties als cao-helpdesk en was hij van groot belang als ons collectieve geheugen. Zo heeft Henk een aantal jaar geleden vrijwel alleen het boekje over vijftig jaar bedrijfspensioenfonds geschreven. We zullen nog vaak aan hem terugdenken. Het even aan Henk vragen is er niet meer bij. 11

13 Meer aandacht nodig voor human capital Een groothandel die ook in de toekomst succesvol wil zijn, zal meer aandacht moeten besteden aan human capital management. Er wordt onvoldoende op langere termijn gepland en ook het doorvertalen van de bedrijfsstrategie naar human capital management kan beter. Dat zijn de voornaamste aanbevelingen uit het rapport Human capital in de groothandel Op weg naar 2020, dat in opdracht van Kenniscentrum Handel en het Nederlands Verbond van de Groothandel (NVG) werd gemaakt door PwC Advisory. Aan het onderzoek werd meegewerkt door zestien ceo s uit evenzovele groothandelssectoren, waaronder de bouwmaterialengroothandel. Na een eerder onderzoek naar de omvang en betekenis van de totale groothandelssector als reactie op het Topsectorenbeleid van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) besloten de betrokken ceo s dat onderzoek naar human capital, met het oog op de strategische positie van de groothandel in de toekomst, prioriteit verdiende. In een eerder onderzoek werd vastgesteld dat de groothandel fungeert als aanjager van ontwikkelingen op het gebied van innovatie, duurzaamheid, kostenverlaging en flexibiliteit in alle denkbare sectoren. Om de rol van onmisbare partner ook in de toekomst te kunnen blijven spelen, moet de groothandel de focus verleggen van puur productgericht naar product- en dienstengericht. Uit gesprekken met zestien ceo s van grotere Nederlandse groothandels blijkt dat er zorgen zijn over het human capital dat zo n strategiewijziging in gang moet zetten en uitvoeren. Ondanks dat werkgevers over voldoende aanbod van arbeidskrachten zouden moeten kunnen beschikken, ervaren nagenoeg alle geïnterviewde groothandels een situatie van schaarste, of zijn zij van mening dat deze zich direct weer voordoet zodra de conjunctuur maar enigszins aantrekt, aldus de onderzoekers van PwC Advisory. Deze ervaren of verwachte schaarste vindt haar kwantitatieve oorsprong in de vergrijzing van de (beroeps)bevolking: minder instroom van jongeren, die daarmee onvoldoende is om de uitstroom van de babyboomers te compenseren. Kwalitatief vindt de schaarste haar oorsprong in een daling van het niveau van de opleidingen: volgens de groothandels schiet het onderwijs tekort in relatie tot wat zij ervan verwachten. [..] Het gaat hierbij vooral om functies waarbij zowel commerciële vaardigheden als ook technische kennis en expertise een rol spelen. De veranderende rol van de groothandel vergt andere competenties. Groothandels zijn meer op zoek naar commerciële medewerkers die vanuit de techniek oplossingen en concepten kunnen verkopen (in plaats van losse producten). Het aloude accountmanagement zal veel meer verschuiven naar consultive selling. Werving wordt volgens de ceo s bemoeilijkt door een stoffig imago van de groothandel. Anderzijds is het verloop laag en zijn de dienstverbanden gemiddeld lang. Groothandels besteden veel aandacht aan opleidingen en aan het beter benutten van oudere werknemers. De vraag is wel: kun je met behulp van scholing van een echte techneut een commercieel ingesteld iemand maken? En andersom: kun je van een commercieel dier zonder relevante technische kennis een geloofwaardige gesprekspartner maken als het gaat om techniek? PwC concludeert onder andere: De bedrijfsstrategie zal veel meer nog dan nu het geval is, moeten worden doorvertaald naar human capital management, om zodoende de strategische keuze van het bedrijf ook daadwerkelijk te verbinden met 12

14 de uitvoering, via het aannemen en behouden van mensen die bij de uitvoering van die strategie noodzakelijk zijn. Opmerkelijk is verder de volgende conclusie van PwC: Minder dan wij verwacht hadden, werd er nagedacht over wat nodig is voor het overnemen van activiteiten van klanten (functies, competenties, ervaring). Dit is wel iets waarin de groothandel naar verwachting een behoorlijke rol zou kunnen spelen: afnemers willen ontzorgd worden, willen zich focussen op hun kernactiviteiten en staan open om delen van hun proces uit te besteden. Conclusies en kansen Er ligt duidelijk een uitdaging om beter in kaart te brengen welke competenties er nodig zijn binnen de groothandel van de toekomst. Er liggen kansen voor de groothandel om de eigen rol in de keten te verbreden en daarmee de toegevoegde waarde van de groothandel explicieter te maken en om het verdienmodel, naast het leveren van producten, mede te bouwen op verleende diensten. In de veranderende keten lijkt de partij die er als eerste in slaagt de gaten in het proces in te vullen, in staat zich onmisbaar te maken. Voor Koninklijke Hibin en Hibin Opleidingen ligt een uitdaging om de gewenste (nieuwe) competenties in de groothandel van morgen in kaart te brengen en het opleidingsaanbod daarop te verfijnen en/ of aan te vullen. 13

15 Zonder Datapool is automatisering zinloos Artikelcodering is de sleutel. In de levensmiddelenbranche werken we met een centrale database met artikelinformatie. De basisgegevens moeten voor iedereen in de keten hetzelfde zijn. Als dat niet zo is, is automatisering zinloos. Tijdens de in de Bouwdag, 1 oktober in Doorn, liet Edward Heijnen, supply chain manager van supermarktketen C1000 er geen twijfel over bestaan dat gedeelde, breed beschikbare uniforme artikelinformatie ook in de bouw het fundament voor succesvolle ketensamenwerking moet zijn. Het begint met de gedeelde visie dat concurrentie plaatsvindt op het schap en niet in de supply chain, aldus Heijnen. Een gloedvoller pleidooi voor de Hibin Datapool als fundament voor ICT-oplossing in de bouw is bijna niet denkbaar. Edward Heijnen werd samen met Hibinvoorzitter Gert Smit, Bouwend Nederland-voorzitter Elco Brinkman en Menno Lammers van Vernieuwing Bouw door Marjet Rutten bevraagd op nut en noodzaak van ICT als instrument om kostenreductie te bewerkstelligen. S@les in de Bouw, geboren uit de sector om communicatiestandaarden te ontwikkelen, wil ICT-initiatieven in de bouw verbinden om zo tot een optimaal proces te komen. De S@les in de Bouwdag is een van de initiatieven om partijen over en weer te informeren over ontwikkelingen. Voor Gert Smit was de stelling van Edward Heijnen een inkoppertje: De Hibin Datapool is het antwoord voor de bouw. Het idee is om deze datapool te laten uitgroeien tot een datapool voor de gehele sector, waarmee hij meteen aangaf dat het Hibin-initiatief tot een transparant sectorbreed systeem moet leiden. Hij verduidelijkte: S@les in de Bouw is facilitator in de transactiefase van het bouwproces. Maar daarmee ben je er niet. Als we werkelijk de faalkosten willen reduceren, moeten we niet alleen digitaal kunnen bestellen en factureren, maar de productinformatie ook kunnen verrijken. Dat begint met een systeem van basisgegevens die voor iedereen hetzelfde zijn. Goede artikelinformatie, die je kunt verrijken tot productinformatie. Of je als bedrijf een tweetaktmotortje of een zescilinder hebt, je hebt allemaal goede benzine nodig. Het is een basisvoorwaarde. Zo moet je de Hibin Datapool ook zien. Het zorgt er- 14

16 voor dat alle motortjes op dezelfde benzine kunnen lopen. Het is toegankelijk voor iedereen. Die benzine is van de leveranciers en blijft van de leveranciers. Het ter beschikking stellen van de juiste informatie is een verantwoordelijkheid van de leveranciers, net als de zorg dat het overal te gebruiken is. Volgens Menno Lammers zijn initiatieven als de Datapool en in de Bouw van levensbelang voor bedrijven in de bouw. Het is net als met en mobiele telefoon. Bedrijven die daarin niet mee zijn gegaan, bestaan niet meer. Gert Smit benadrukte aanvullend dat de uitdagingen waarvoor de bouwsector zich gesteld ziet, na de crisis tot een structureel andere aanpak moeten leiden. In die nieuwe werkelijkheid is gebruik van ICT een onderdeel van een structureel andere aanpak in de bouw. Een deel van die structureel andere aanpak is efficiënter werken, naast faalkostenreductie en goede samenwerking binnen de keten. Ook Elco Brinkman stelde dat de omstandigheden veranderingen afdwingen. De druk op ons werkproces is enorm toegenomen en complexer geworden. De behoefte om allemaal dezelfde taal te spreken, neemt toe. Snelheid De aanpak van Koninklijke Hibin en in de Bouw is erop gericht snel te handelen. Gert Smit: In oktober wordt het basisformat getest. In de loop van 2013 kunnen we het geheel uitrollen en ook al de stap naar de aannemers maken. We werken in deze fase al samen met de BABwerkgroep van Bouwend Nederland, waarin grote aannemers zijn vertegenwoordigd. Daarbij heb ik overigens nog een boodschap voor Elco Brinkman: Kan Bouwend Nederland ervoor zorgen dat het ook bij de mkb-bedrijven wordt uitgerold? Elco Brinkman in zijn antwoord: Bedrijven moeten het ook willen. Wij zetten in op volume. Dat volume zit bij de grote bedrijven, en daaruit ontstaat een informele druk naar de overige bedrijven. Men moet mee in dit proces. Dat is duidelijk. Maar het heeft geen zin als ik dat in de krant ga roepen. Men moet elkaar meekrijgen en inzien dat je anders het loodje legt. 15

17 Handelaar moet online breed aanwezig zijn Het werkterrein van de bouwmaterialenhandel verschuift nog altijd richting het wereldwijde web. Sinds de opkomst van internet is dit medium immers één van de belangrijkste oriëntatiekanalen geworden. Maar hoe belangrijk is internet inmiddels in het oriëntatieproces van afnemers van bouwmaterialen? En op welke productinformatie moeten zij zich hierbij vooral richten? BouwKennis onderzocht de rol van internet in het keuzeproces van afnemers van bouwmateriaal en beantwoordt de vraag welke informatie online niet mag ontbreken. Fabrikanten en handelaren die het volledige potentieel uit hun afzetmarkt willen halen, moeten ervoor zorgen dat hun marketingmix aansluit bij de oriëntatiekanalen die hun afnemers het vaakst gebruiken. Uit de archieven van BouwKennis blijkt dat in 2005 vaktijdschriften de meest gebruikte oriëntatiebron waren. Dit traditionele offlinemarketinginstrument is zeven jaar later echter voorbijgestreefd door nieuwe media. Bij de vijf meest genoemde oriëntatiebronnen om meer product- en leveranciersinformatie te verkrijgen, zitten in 2012 drie online-items: sites van leveranciers, surfen op internet en zoekmachines. Vaktijdschriften en vakbladen (derde plaats) en beurzen (vijfde plaats) completeren de top 5. Grote rol voor internet Gemiddeld bezoekt iets meer dan de helft van alle afnemers de website van leveranciers op zoek naar meer product- en/of leveranciersinformatie. Hierbij valt op dat met name architecten graag onlinekanalen gebruiken om bepaalde product- en/of leveranciersgegevens te achterhalen. Van alle afnemers surfen ze bij hun oriëntatie het vaakst op internet en maken ze het meest gebruik van zoekmachines. De sites van vakbladen bezoeken architecten eveneens graag. De relatief grote rol van internet onder architecten is belangwekkend, gezien de centrale rol die deze marktpartij vaak nog vervult in het selectieproces. Een andere interessante conclusie is in dit licht dat architecten vaker dan andere marktpartijen gebruikmaken van de traditionele documentatiemap. Internet is een veelgebruikt oriëntatiekanaal. Maar hoe belangrijk is het uiteindelijk bij de keuze van een product? Om dit te achterhalen is marktpartijen gevraagd 100 punten te verdelen over de oriëntatiebronnen die zij gebruiken naar de mate waarin deze oriëntatiebron belangrijk is in het totale oriëntatieproces. De uitkomst van deze vraag verschilt weinig van de mate van gebruik die de marktpartijen aangeven. Sites van leveranciers en surfen op internet scoren de meeste punten. Het lijkt er wel op dat inkopers minder waarde hechten aan zoekmachines dan op basis van het gebruik ervan mag worden verwacht. De adviezen van verkopers worden juist wat hoger aangeschreven. Technische informatie essentieel Oriëntatie op producten en leveranciers speelt zich niet alleen het vaakst online af, onlinebronnen wegen ook het zwaarst in het totale oriëntatieproces. Toeleveranciers die in dit proces op de eerste rij willen zitten, moeten er daarom voor zorgen dat zij de informatie Top 10 wijze oriëntatie producten en leveranciers (in %) Architecten Aannemers B&U W-installateurs E-installateurs Klusbedrijven Sites leveranciers Surfen op internet Vaktijdschriften/vakbladen Zoekmachines Beurzen Vertegenwoordiger Collega s Documentatiemappen Adviezen van de verkoper Direct mail/folders/brochures Bron: BouwKennis E-commerce & Social Media Monitor 2012, februari

18 waarnaar deze marktpartijen online zoeken, ook aanbieden. Blijft een toeleverancier in gebreke, dan loopt deze het risico dat een afnemer voor een partij of product kiest waarvan de gezochte informatie wel online aanwezig is. Architecten hebben verhoudingsgewijs meer aandacht voor de materiaaleigenschappen en detailleringen dan andere afnemers. Daarnaast zoeken zij geregeld naar informatie over het assortiment, de noviteiten en naar esthetische informatie. Dat architecten naar verhouding het vaakst op zoek zijn naar informatie als CAD-tekeningen en de eisen van het Bouwbesluit, is geen verrassing. De percentages van de opgezochte informatieonderwerpen door aannemers B&U en klusbedrijven ontlopen elkaar niet veel. Klusbedrijven zijn wel iets meer op zoek naar inspiratie en naar voorbeelden. Ten opzichte van architecten en E-installateurs zijn klusbedrijven in mindere mate op zoek naar technische productspecificaties. W-installateurs behalen hoge scores op de onderdelen technische productspecificaties, informatie over toepassingsmogelijkheden en informatie over prijzen en aanbiedingen. Transparantie van groot belang Met de opkomst van internet is de wereld van bouwmaterialen transparanter dan ooit tevoren. Potentiële afnemers kunnen op ieder gewenst moment online informatie opzoeken over leveranciers en hun merken en producten. Door social media is deze ontwikkeling bovendien in een stroomversnelling geraakt. Waar partijen vroeger persoonlijk ervaringen uitwisselden, gebeurt dit nu steeds vaker ook via internet. Een steeds groter deel van de afnemers van bouwmaterialen oriënteert zich online op producten en leveranciers. Handelaren moeten er daarom voor zorgen dat die informatie waar online naar gezocht wordt, aanwezig is en snel en eenvoudig vindbaar. Deze noodzaak zal de komende jaren alleen maar toenemen. Marktpartijen oriënteren zich niet alleen steeds vaker online, maar gaan hier ook over tot de aankoop. Momenteel vindt hier al ruim een derde van de aankopen plaats. Over twee jaar zal dit aandeel naar verwachting met zo n 10% zijn gestegen. Gevonden worden is één van de belangrijkste thema s voor iedere onlinemarketingstrategie. Een brede onlineaanwezigheid is een must voor partijen die zichzelf niet uit het oriëntatieproces willen prijzen. Hierbij is het van belang te weten waarop afnemers zoeken en ook hoe zij de gevonden informatie willen gebruiken. Top 10 gezochte informatie bij onlineoriëntatie op producten en leveranciers (in %) Architecten E-installateurs W-installateurs Aannemers B&U Klusbedrijven Technische productspecificaties Materiaaleigenschappen Informatie over toepassingsmogelijkheden Informatie over prijzen/aanbiedingen Informatie over de montage Assortimentsinformatie Detailleringen Bij welke bedrijven te verkrijgen Informatie over levertijden Eisen Bouwbesluit Bron: BouwKennis E-commerce & Social Media Monitor 2012, februari

19 Frenk Lamers Arrian Slingerland Hibin-leden in de schijnwerpers In besturen, commissies en werkgroepen leveren heel veel mensen belangeloos een bijdrage aan hun brancheorganisatie en hun sector. Koninklijke Hibin telt meer dan zeventig bestuurs- en commissieleden. In elke editie van Hibinfo zetten we er twee in de schijnwerpers. Ditmaal Frenk Lamers, Directeur Inkoop en Marketing CRH Bouwmaterialen BV, en Arrian Slingerland, directeur Jan Groen Tegels. Op welke manier bent u binnen Koninklijke Hibin actief en sinds wanneer? Frenk Lamers: Ik ben sinds 2011 binnen Hibin actief als lid van de Adviesraad en als lid van de Commissie van Toelating. Arrian Slingerland: In de periode 2006/2007 mocht ik samen met een aantal collega-ondernemers deelnemen aan de Adviesraad van Hibin. In die tijd was de fusie van Imabo en BouwCenter net afgerond. Eén van de adviesaanvragen betrof de voorgenomen samenwerking tussen VVNH en Hibin. Mijn recente ervaring met dit vraagstuk als verantwoordelijke voor Veris Bouwmaterialengroep kwam goed van pas. Onlangs is mij gevraagd om als vertegenwoordiger van de werkgevers zitting te nemen in het bestuur van ons pensioenfonds. Hiermee ben ik na de bouwvak begonnen, en binnenkort is de eerste kennismaking met collega-bestuursleden. Wat is voor u de reden geweest om op deze manier in Hibin-verband actief te zijn? Frenk Lamers: Wij zijn binnen CRH Bouwmaterialen van mening dat je als marktleider op meerdere terreinen je verantwoordelijkheid moet nemen, en willen dan ook graag actief participeren in de verschillende commissies van Hibin. Op die manier kun je meepraten over het te voeren beleid, invloed uitoefenen op beslissingen en de keuzes die medebepalend zijn voor een succesvolle toekomst van onze sector. Arrian Slingerland: Als je lid bent van een vereniging of club, moet je naar mijn mening ook bereid zijn om verantwoordelijkheid te nemen. Daarnaast is samenwerken met collega s altijd inspirerend en juist in deze tijd met lastige vraagstukken ook een verrijking voor jezelf en je eigen organisatie. Heeft u in uw huidige functie baat bij de Hibin-activiteiten, en zo ja, hoe uit zich dat? Frenk Lamers: Hibin heeft zich in het recente verleden vooral gefocust op HRen logistieke activiteiten. De laatste jaren worden ook andere initiatieven genomen, waarvan ik de Hibin Datapool een goed en waardevol voorbeeld vind. Daarnaast ontmoet je binnen de verschillende commissies interessante collega s met wie kennis en informatie gedeeld kunnen worden. Arrian Slingerland: Als directeur/eigenaar van Jan Groen Tegels moet je zorgen voor omgevingsvisie en kennis van ontwikkelingen. Hibin fungeert hierin voor mij als platform om kennis te halen en te brengen. Zeker in deze tijden is de neiging aanwezig om vooral met je eigen organisatie bezig te zijn. Het gevaar van oogkleppen ligt dan op de loer. Contacten via Hibin met collega s geven input om dit te voorkomen. 18

20 Gedeeld management voor Hibin Opleidingen en Hout Opleidings Centrum (HOC) Maak tijd voor het Bouwbesluit! Sinds 15 mei 2012 is Ghislaine Hoenderboom naast manager Hibin Opleidingen ook manager van het Hout Opleidings Centrum (HOC). De samenwerking tussen de twee organisaties gaat daarmee een nieuwe fase in. Ghislaine Hoenderboom en Oscar Smeets, werkgeversvertegenwoordiger in het bestuur van het HOC, zien veel voordelen. Ghislaine Hoenderboom is al sinds 2007 manager van Hibin Opleidingen. De aanstelling bij het HOC is op basis van detachering door Hibin Opleidingen. De achterliggende gedachte bij de combinatie is, naast inzet van branchespecifieke ervaring, dat de combinatie van activiteiten bijdraagt aan de gewenste intensivering van samenwerking tussen Koninklijke Hibin en Koninklijke VVNH, onder andere op het gebied van opleidingen. Oscar Smeets: Door samenvoeging van het HOC en Hibin Opleidingen wordt onder andere het draagvlak, en daarmee de rentabiliteit voor ontwikkelen en in stand houden van de lesstof, groter. Dat is belangrijk len ook daadwerkelijk ontstaan: Inhoudelijk grijpen de functies in elkaar. De processen zijn vergelijkbaar. Het belangrijkste doel is om werkgevers en medewerkers in de hout- en bouwmaterialen- voor verdere professionalisering handel te ondersteunen in hun van onze bedrijfstak. Er ontstaat één aanspreekpunt voor werkgevers en werknemers werkzaam in de bouwtoelevering op het gebied van vakopleidingen, wat zorgt ontwikkeling, zodat ze de marktontwikkelingen en marktvereisten het hoofd kunnen bieden. Dat geldt voor beide branches. voor een beter opleidingsaanbod. De verwachting is dat het nog wel even De twee organisaties versterken elkaar. Hibin Opleidingen heeft van oudsher de klantengroep in de bouwmaterialengroothandel en het HOC in de houthandel. Hibin Opleidingen en het HOC kunnen vooral van elkaars zal duren voor de voordelen van de samenwerking ten volle kunnen worden benut. Oscar Smeets: De slechte economische omstandigheden en het vooruitzicht dat die nog wel even zullen aanbannen marktbewerking leren. Onze achterhouden, zetten de beschikbare zijn in de loop der jaren naar elkaar toegegroeid. Meer kennis van de branchespecifieke aspecten zal leiden tot een beter opleidingsaanbod. Daarnaast beschikken beide organisaties over een groot netwerk opleidingsbudgetten stevig onder druk. Dat neemt niet weg dat we aan de hand van het scholings- en werkgelegenheidsplan dat Ghislaine voor de houthandel heeft opgesteld, ook in deze moeilijke tijdat efficiënter gebruikt kan gaan worden. In de praktijk ziet Ghislaine die voorde- (vervolg op pagina 20) Sinds 1 april is het nieuwe Bouwbesluit van kracht. Dat betekent dat klanten een beroep op u doen voor advies. Alles wat u en uw medewerkers moeten weten, heeft Hibin Opleidingen overzichtelijk in een eendaagse workshop bijeengebracht. Overzichtelijk, snel en effectief. Zowel architecten als aannemers zullen vragen hebben over de toepasbaarheid van bouwmaterialen in het kader van het nieuwe Bouwbesluit. Omdat het nieuwe Bouwbesluit ook hogere eisen bevat op het gebied van bijvoorbeeld thermische isolatie, zijn er voor de goed geïnformeerde bouwmaterialengroothandel ook kansen om een intensievere rol te spelen in de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Gedegen kennis van het Bouwbesluit is dus onmisbaar in de dagelijkse praktijk van de bouwmaterialengroothandel. Met de eendaagse workshop beschikken commercieel medewerkers over voldoende basiskennis. Tijdens de workshop worden korte inleidingen afgewisseld met praktische opdrachten, zodat de deelnemers (maximaal twaalf per groep) snel thuis raken in het nieuwe Bouwbesluit. De eerstvolgende workshop is op 17 oktober bij KCBM in Soesterberg. Voor Hibin-leden bedragen de deelnamekosten 295 euro per persoon. Aanmelden kan direct via de website of bij hibinopleidingen@kcbm.nl. 19