Verslag Werkgroep plaatsingssystemen jeugd 13/11/2013 nr. 3

Transcriptie

1 Verslag Werkgroep plaatsingssystemen jeugd 13/11/2013 nr. 3 Datum: 13/11/2013 Voor verslag: Lisbeth Vandoorne Versie : Draft De vergadering begint om 10u en eindigt om 12u30. Datum volgend overleg: JANUARI 2014 (datum te bepalen) 1. Reacties op de hervorming van de plaatsingssystemen Goedkeuring verslag vorige vergadering Verdere uitwerking voorstel Kleuter ZIZO Mens Lichaam Natuur Gevoelens gedrag Dagelijks leven Vrije tijd Feesten Lekker slim => Leren Avontuur fantasie Wereld Nieuwe rubriek: Verhalen Kleuren Pictogrammen Taken Bijlages Aanwezigheden Reacties op de hervorming van de plaatsingssystemen Gwenny informeert de werkgroep over een aantal opmerkingen die vanuit de Bibliotheek Vereniging Limburg (BVL) geformuleerd werden n.a.v. de hervorming van de plaatsingssystemen voor -8 jarigen. De BVL is van mening dat Bibnet de verschillende plaatsingssystemen moet blijven ondersteunen. Zij pleiten voor het behoud van Prentenboeken ZIZO, Mini ZIZO en ZIZO Jeugd en vinden dat bibliotheken de keuze moeten krijgen om deze systemen te gebruiken zoals ze zelf willen. De werkgroepleden merken op dat de huidige insteek, nl. de hervorming van Prentenboeken- en Mini ZIZO, er is gekomen na een rondvraag in de sector. De werkgroep pleit nog steeds voor een vereenvoudiging van de bestaande systemen en een eenduidiger gebruik. Ze geven ook aan dat de evolutie naar eenvormigere systemen nodig is om de centrale collectieve verwerking (zowel centrale catalografie als kastklaar maken van materialen) vlot te laten verlopen. 1 8

2 De werkgroep is het ook niet eens met de opmerking dat de sector door het werken met werkgroepen/reacties op verslagen niet (voldoende) vertegenwoordigd is. Er wordt opnieuw verwezen naar de rondvraag in de sector waarop de werkgroep zich steeds gebaseerd heeft. De BVL is vrij haar vertegenwoordigers naar de werkgroep te sturen, evenals haar opmerkingen. Deze zullen steeds behandeld worden. Gent geeft aan dat ze één van de bekommernissen van de BVL wel delen, met name dat er geen onderscheid gemaakt wordt tussen fictie en non-fictie voor 0-6 jarigen. In Gent willen ze alle kleuterboeken wel samen opstellen, maar op het etiket een onderscheid maken tussen fictie en nonfictie. Zij werken nu ook op deze manier en willen dit in de toekomst graag behouden. Gwenny merkt op dat het onderscheid non-fictie fictie sowieso al niet meer bestaat voor de 0-4 jarigen. Deze beslissing werd in het verleden genomen omdat het voor de catalografen vaak moeilijk was om een onderscheid te maken tussen fictie en non-fictie voor 0-4 jarigen. Leuven merkt op dat wie wil een sticker met de letter i kan kleven op de non-fictie werken. Deze aanduiding ( i ) kan ook deel worden van het standaardetiket, maar dan moet voor alle boeken tot 6 jaar een onderscheid gemaakt worden tussen fictie en non-fictie. Aangezien dit in het verleden niet gebeurd is, betekent dit veel retro omzetwerk. Leuven benadrukt ook dat het onderscheid tussen fictie en non-fictie in het verleden voor talrijke discussies zorgde en dat de non-fictie werken voor 0-6 jarigen bij hen veel beter uitlenen nu ze tussen de fictie opgesteld staan. De meeste werkgroepleden vinden dat er te veel nadelen zijn om het onderscheid tussen fictie en non-fictie voor 0-6 jarigen in te voeren. Londerzeel voegt hier aan toe dat de kleuterleid(st)ers verhalen ook vaak om informatieve doeleinden gebruiken. Londerzeel vraagt zich dan ook af of de kleuterleid(st)ers wel vragende partij zijn voor een onderscheid fictie/non-fictie. Dit wordt verder onderzocht en komt terug aan bod op de volgende werkgroep. De werkgroep geeft expliciet aan dat zij voorstander blijft van één plaatsingssysteem voor kleuters. Op het voorstel tot hervorming van de plaatsingssystemen voor -8 jarigen zijn ook al meerdere positieve reacties gekomen. De regiogroep Zuid-West-Vlaanderen gaf aan dat sommige bibliotheken hun prentenboeken wel nog alfabetisch willen klasseren. Gwenny beklemtoont dat dit ook in de toekomst mogelijk blijft: op het thematische etiket wordt een signatuur van de auteursnaam (eerste letter of eerste 4 letters) voorzien. Bibliotheken kunnen kiezen of ze de boeken alfabetisch of thematisch plaatsen. De regiogroep Zuid-West-Vlaanderen gaf aan - mits de garantie dat een alfabetische plaatsing mogelijk blijft - voorstander te zijn van één plaatsingssysteem voor kleuters. 2. Goedkeuring verslag vorige vergadering Antwerpen: bij Wonen stond: opruimen en verhuizen komt bij dagelijks leven. Dat klopt niet, deze thema s blijven bij de rubriek Wonen. Verder geen opmerkingen meer. Het verslag wordt goedgekeurd. 3. Verdere uitwerking voorstel Kleuter ZIZO We kregen op het vorige voorstel schriftelijke opmerkingen/suggesties van de bibliotheken van Bredene, Bree en Wevelgem. Hun opmerkingen worden verder in dit verslag behandeld Mens Lichaam - Anders zijn : Bredene merkt op dat het vreemd is om boeken over doof zijn en blind zijn in een andere rubriek ( Anders zijn ) te plaatsen dan boeken over slechthorenden of slechtzienden ( Zintuigen ). Deze opmerking is terecht. De thema s die in Open Vlacc toegekend worden zijn Bibnet Bibliografisch Centrum 2 8

3 bovendien ook Blinden en slechtzienden en Doven en slechthorenden. De werkgroep beslist om alle boeken over deze thema s onder de rubriek Zintuigen te plaatsen. - Gezinsuitbreiding: Op de vorige werkgroep werd gevraagd na te gaan welke boeken er nu terug te vinden zijn in de geschrapte rubriek Baby s en na te gaan waar deze boeken thuishoren. Een overzicht: o Werken over dierenbaby s => bij Dieren o Werken met babyfoto s => afhankelijk van het thema bij Gevoelens-Gedrag of Familie of o Werken over babybezoeken => bij Gezinsuitbreiding o Werken over zwangere vrouwen => bij Gezinsuitbreiding o Werken over de dag van een peuter => bij Dagelijks leven De afspraak is om twijfelgevallen duidelijk aan te geven via het annotatieschema. Er zal ook een raadpleegmodule komen zodat alle bibliotheken steeds de meest recente versie van dit annotatieschema kunnen raadplegen. - Zindelijk zijn : Bree merkt op dat dit voornamelijk peuterboeken zijn. Dit klopt, maar de Kleuter ZIZO kan gebruikt worden voor 0-6 jarigen. Bovendien bestaan er ook boeken over zindelijkheidstraining voor oudere kinderen. De rubriek blijft dus behouden Natuur - Dieren : deze rubriek is zeer groot. Gwenny keek na of er veel boeken een specifiekere rubriek konden krijgen (vb. Huisdieren of Boerderijen ). Dit bleek niet zo te zijn. Vaak komen er veel verschillende diersoorten voor in één werk. De werkgroep vraagt zich af of het nuttig is om deze rubriek toch verder uit te splitsen. Een mogelijkheid is om een aparte rubriek Dierengeluiden te voorzien. Dit is vrij artificieel en daarom wordt besloten om de reactie van de sector af te wachten. - Huisdieren : om de rubriek Dieren minder groot te maken stelde de werkgroep voor om de rubriek Huisdieren uit te breiden naar de rubriek Dieren in huis en tuin. Op die manier kunnen ook boeken met kriebelbeestjes e.d.m. in deze rubriek ondergebracht worden. De rubriek Huisdieren wordt echter ook gebruikt voor boeken over het hebben van een huisdier, en het idee daarachter gaat verloren door deze rubriek uit te breiden. We wachten vooraleer hierover een beslissing te nemen ook de reacties vanuit de sector af. - Indien er geen zinvolle uitsplitsingen gevonden worden blijft Dieren één grote rubriek. Gezien dit ook een populaire rubriek is en deze boeken dus ook vaak uitgeleend zijn, hoeft dit in principe geen probleem te zijn Gevoelens gedrag - Gevoelens-gedrag : Leuven vraag zich af waar werken over neen zeggen thuishoren. De werkgroep beslist dat ze thuis horen onder de overkoepelende rubriek Gevoelens-gedrag, daar het over een fase gaat en niet echt over Stout zijn. - Verdrietig zijn : Bibliotheek Bree merkt op dat er nogal veel aparte rubrieken zijn voor negatieve gevoelens. Zij stellen voor om de naam van deze rubriek aan te passen naar Blij zijn- Verdrietig zijn. De werkgroep vindt dit moeilijk werkbaar, gezien het gevoel blij zijn niet altijd voorkomt in combinatie met verdrietig zijn, maar ook in combinatie met boos zijn of andere gevoelens, waarvoor soms ook al een aparte rubriek bestaat. Het voorstel wordt niet weerhouden en de naam van deze rubriek blijft Verdrietig zijn. - Eenzaam zijn : De bibliotheek van Bree wil deze rubriek graag behouden, daar zij wel voldoende boeken over dit thema hebben. In Open Vlacc kregen tot nu toe slecht 6 boeken deze Prentenboeken ZIZO rubriek. De werkgroep beslist dan ook dat het niet nodig is om deze rubriek te behouden. - Slim zijn : Deze rubriek dient behouden te blijven aangezien er een duidelijk verschil is met de boeken die thuis horen onder Lekker slim. De rubriek Lekker slim krijgt wel een andere benaming (zie verder in dit verslag). Bibnet Bibliografisch Centrum 3 8

4 3.4. Dagelijks leven - Beroepen : De bibliotheek van Bree gaf aan dat zij liever alle boeken over beroepen samen zouden plaatsen in deze rubriek. Deze discussie is al eens aan bod gekomen in de werkgroep en toen werd besloten om naar analogie met ZIZO Jeugd de beroepen uit te splitsen per thema als het beroep in kwestie duidelijk onder een bepaald thema geplaatst kan worden (vb. dokters bij Ziek-Gezond ). Elk werkgroeplid vraagt na bij een aantal kleuterleid(st)ers/gebruikers of zij vaak op zoek zijn naar een specifiek beroep of liever alle boeken over een bepaald thema bij dat thema terugvinden. We komen hier de volgende werkgroep op terug. - Dromen : Deze rubriek wordt geschrapt. De boeken die nu onder deze rubriek staan kunnen in andere rubrieken ondergebracht worden, in hoofdzaak bij de rubriek Slapen of de rubriek Fantaseren - Boodschappen doen : Bibliotheek Bree vond deze rubriek overbodig. Het is echter een gevraagd thema dat in Open Vlacc aan 60 werken toegekend werd. Alle werkgroepleden kijken na of ze in praktijk ook voldoende boeken over dit thema hebben. We komen hier de volgende werkgroep op terug. - Wonen : Verhuizen en Opruimen horen thuis onder deze rubriek Vrije tijd - Spelen-Speelgoed-Verkleden : Bibliotheek Bree gaf aan deze rubriek overbodig te vinden. De boeken over verkleden kunnen volgens hen onder de rubriek Kleding geplaatst worden. De werkgroep is het hier niet mee eens. Onder de rubriek Kleding komen werken over het dagelijks ritueel van het aankleden. Onder de rubriek Verkleden komen werken waarin kinderen zich tijdens het spelen verkleden. In Open Vlacc zitten nu 66 werken over verkleden (doelgroep 0-6 jaar). De werkgroep kiest dan ook voor het behoud van deze rubriek Feesten - Feesten : Leuven vraagt zich af of Moederdag en Vaderdag niet eerder thuishoren onder de rubriek Familie. De werkgroep beslist om deze feesten toch onder de rubriek Feesten te behouden Lekker slim => Leren - Lekker slim : Op de vorige werkgroep werd gevraagd om na te denken over een andere benaming van deze hoofdrubriek. De werkgroep vindt het voorstel Leren het beste alternatief. - Zoekboeken : De werkgroep vroeg zich af of de zoekboeken wel nog thuishoren onder de hoofdrubriek Leren. De zoekboeken gaan vaak over tellen, al zoekend leren, Bijgevolg besluit de werkgroep dat deze deelrubriek hier behouden kan blijven. - Kijkboeken : Wevelgem stelde voor op een aparte rubriek Kijkboeken te voorzien, naar analogie met de zoekboeken en de voelboeken. De Kleuter ZIZO is echter in hoofdzaak een thematisch systeem en we moeten dus vermijden om al te veel vormgenres te onderscheiden. Dit voorstel wordt niet weerhouden. De kijkboeken zijn momenteel ook opzoekbaar via het genre Prentenboeken zonder woorden Avontuur fantasie - Fantaseren : Gent geeft aan dat de term fantasie in de hoofdrubriek verwarrend is. Het genre fantasieverhalen dat gebruikt wordt voor de fictie 6+, komt nl. niet overeen met het type boeken dat in de deelrubriek Fantaseren gegroepeerd wordt, wat verwarrend kan zijn. Deze deelrubriek kan, aldus Gent, beter elders ondergebracht worden of we moeten nadenken over een andere naam voor de hoofdrubriek. Een andere optie is om de rubriek Fantaseren te schrappen en de boekjes onder te brengen onder diverse andere deelrubrieken. Iedereen bekijkt dit probleem nog eens voor de volgende werkgroep. - Toveren : Bredene vraagt zich af of heksen in het kader van Halloween niet beter onder de rubriek Halloween dan onder de rubriek Toveren geplaatst worden. Dit is uiteraard zo. Bij het Bibnet Bibliografisch Centrum 4 8

5 afwegen onder welke rubriek een werk thuishoort dient steeds nagedacht worden over welk thema primeert Wereld - De ruimte : Uit een navraag bij kleuterleid(st)ers blijkt De ruimte de gebruikelijke terminologie te zijn voor werken over het heelal, sterren en planeten. - Andere tijden : Uit een navraag bij kleuterleid(st)ers blijkt dat kleuters voor werken over andere tijden de term vroeger aangeleerd krijgen. Geschiedenis zou echter ook een acceptabele term zijn. De werkgroep kiest voor Geschiedenis aangezien dit dezelfde terminologie is als deze in ZIZO Jeugd Nieuwe rubriek: Verhalen - Het is moeilijk om een overkoepelende naam voor deze rubriek te vinden. Antwerpen vraagt zich af of we niet beter kiezen voor een Hoofdrubriek Verhalen, maar daaronder enkel de deelrubriek Verhalen. Sprookjes, voorleesverhalen en gedichten kunnen dan uit de Kleuter ZIZO gehaald worden en eenzelfde type etiket krijgen als bij de fictie 6+. Dit voorstel wordt bekeken voor de volgende werkgroep. - Aalst vraagt zich af wat we doen met luisterverhalen. Dit wordt ook bekeken voor de volgende werkgroep. 4. Kleuren Eerste voorstel (gebaseerd op de huidige kleuren in ZIZO Jeugd en Mini ZIZO): - Mens-Lichaam : zelfde zalmkleur als Mens in ZIZO Jeugd / ook zalm in Mini ZIZO - Natuur : zelfde groen als Natuur-Planten-Dieren in ZIZO Jeugd / ook groen in Mini ZIZO - Gevoelens-Gedrag : rood of een ander niet-gebruikt kleur - Dagelijks leven : zelfde lichtbruin als Dagelijks leven-samenleving in ZIZO Jeugd - Vrije tijd : zelfde geels als Vrije tijd-kunst in ZIZO Jeugd / ook geel in Mini ZIZO - Feesten : grijs of een ander niet-gebruikt kleur - Leren : zelfde blauw als Wetenschappen-Techniek in ZIZO Jeugd / ook blauw in Mini ZIZO - Avontuur-Fantasie : zelfde oranje als Taal in ZIZO Jeugd - Wereld : zelfde oranje als Aarde-Heelal in ZIZO Jeugd - Verhalen : paars of een andere niet-gebruikt kleur Iedereen denkt na over deze voorstellen. Op de volgende werkgroep gaan we hier dieper op in. Qua lay-out is het belangrijk om een duidelijk onderscheid te maken met de etiketten van ZIZO Jeugd. Om het zelf printen van de etiketten mogelijk te maken is het ook belangrijk om niet té veel kleur te gebruiken. Volgende types lay-out zijn mogelijk: De werkgroep twijfelt momenteel tussen optie 1 (gekleurde rand en gekleurd pictogram met zwarte rand), optie 3 (gekleurde rand en zwart omrand pictogram) en 4 (gekleurde rand en zwart Bibnet Bibliografisch Centrum 5 8

6 gekleurd pictogram). Iedereen polst naar de voorkeur binnen hun bibliotheek/regiogroep en de volgende werkgroep komen we hierop terug. Belangrijk is ook dat het etiket zowel verticaal als horizontaal op de boeken gekleefd kan worden. Wat het formaat betreft kan er gekozen worden tussen 2x4 cm en 2x9 cm. Omdat we zowel een afbeelding als tekst en een signatuur moeten voorzien, lijkt de enige werkbare optie 2x9 cm te zijn. Enkele leden van de werkgroep vindt het wel jammer dat het huidige formaat van Prentenboeken ZIZO niet behouden blijft, omdat ze nog blanco 2*5 etiketten in voorraad hebben. 5. Pictogrammen Om een idee te krijgen van de verschillende stijlen die mogelijk zijn voor het ontwerp van de pictogrammen, bekijken we een aantal voorbeelden. Huidige Mini ZIZO pictogrammen: Een selectie van de Prentenboeken pictogrammen in de bibliotheek Asse (Sclera vzw): Bibnet Bibliografisch Centrum 6 8

7 Prentenboeken pictogrammen in de bibliotheek van Laken: Een bijkomende belangrijke vraag is tot op welk niveau we pictogrammen willen: hoofdrubriek, deelrubriek of groeirubriek? Voorstel is om de pictogrammen tot op het niveau van de deelrubriek aan te maken. Op die manier hebben bibliotheken de keuze om te ordenen tot op de hoofdrubriek (kleur), deelrubriek (pictogram) of groeirubriek (verwoording. We komen hier de volgende werkgroep op terug. 6. Taken Wat Wie Wanneer Beschrijving Naam XX/XX/XX Nagaan of een verdere opsplitsing van de rubriek ALLEN Januari 2014 Dieren noodzakelijk is Zoekgedrag naar beroepen ALLEN Januari 2014 Nagaan of een opsplitsing Boodschappen doen bij ALLEN Januari 2014 de hoofdrubriek Dagelijks leven nuttig is Oplossing zoeken voor de deelrubriek Fantaseren en de Nieuwe rubriek Verhalen Bibnet Januari 2014 Bibnet Bibliografisch Centrum 7 8

8 7. Bijlages 7.1. Aanwezigheden Naam Bibliotheek Anaïs Parmentier Roeselare V Ann Billet Londerzeel A Ann Steppe Leuven A Anne-Marie Van Raepenbusch Kortenberg A Conny Vansteenkiste Wevelgem A Delphine Catrysse Brugge A Frieda Raymaekers Hoegaarden A Gwenny Vlaemynck Bibnet A Ineke Seppion Aalst A Karin Vandewalle Destelbergen V Leila Van Roosbroeck Muntpunt A Lies Bate Gent A Lisbeth Vandoorne Bibnet A Miranda Billen PBL Hasselt V Ruben Torfs Leuven A Sanne Stukkens Londerzeel A Veerle Huyghe Antwerpen A Vera Volckaert Hasselt/Kuringen V Wim Maes Lommel A Aanw./ verontsch. Bibnet Bibliografisch Centrum 8 8