Energie & Vermogen. Kansen voor aangeslotenen. Martijn Ophuis. 26-mei-2015
|
|
- Renée van der Horst
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kansen voor aangeslotenen Martijn Ophuis
2 Onderwerpen Ancillary Services Kenmerken Make or Buy? Uitdagingen Systeemdiensten FCR - Primaire Reserve FRR Regel-, Reserve- en Noodvermogen Herstelvoorziening Transportdiensten Blindvermogen Netverliezen Afsluiting
3 Ancillary services TenneT koopt Ancillary Services om: - het transport van elektriciteit over alle netten op een veilige en doelmatige wijze te waarborgen; - grootschalige storingen van het transport van elektriciteit op te lossen; - de energiebalans op alle netten in Nederland te handhaven of te herstellen. Kenmerken - Opregelen: meer produceren of minder betrekken (u levert aan TenneT) - Afregelen: minder produceren of meer betrekken (TenneT levert aan u) - Overeenstemming met PV-partij in de meeste gevallen noodzakelijk. - mogelijk additionele systemen nodig (frequentie en/of vermogensregeling) - met of zonder contract - Vrijwel iedereen kan een bijdrage leveren aan de systeembalans Uitdaging Marktomstandigheden hebben gevolgen voor beschikbaarheid van flexibiliteit Ook in de toekomst zeker stellen van flexibiliteit
4 Systeemdiensten Balancerings producten
5 ENTSO-E balancing principles Primaire Reserve: 100% vermogen na 30 seconden Regelvermogen (afrr): reactietijd 30 seconden, ramprate 7%/min Noodvermogen (mfrrda): 100% levering binnen min na afroep Reservevermogen (mfrrsa): als Regelvermogen, echter handmatige inzet m.i.v. volgende PTE of later
6 FCR Primaire Reserve Dimensionering Opgave voor Synchroon gebied Centraal Europa door ENTSO-E Gebaseerd op grootste incident in Centraal Europa (3.000 MW) Aandeel NL op basis van totale consumptie (96 MW) Inkoop Inkoop door middel van wekelijkse veiling op Deelname door gekwalificeerde partijen Minimale bieding: 1 MW op- en afregelen Minimaal 30% dient geleverd te worden binnen NL: 29 MW alleen NL aanbieders 67 MW Common Auction (open voor alle aanbieders) Eis: automatische frequentieregeling, 100% beschikbaarheid (weekcontract) Uitdagingen Inpassing van storage & niet-conventionele eenheden
7 afrr - Regelvermogen Dimensionering conform ENTSO-E richtlijn: 340 MW voor 2016 Inkoop tender voor Regelvermogen (op- en afregelen) % jaarcontracten, 50% kwartaalcontracten Eis automatische vermogensregeling, 100% beschikbaarheid (jaar of kwartaal) Minimale bieding op biedladder = 4 MW Verplicht voor eenheden > 60 MW conform NetCode Uitdagingen Verschuiving naar contracten voor opregelen en voor afregelen (ENTSO-E) Kans voor partijen die slechts 1 kant op kunnen regelen Zowel gecontracteerd als niet-gecontracteerd Regelvermogen. Inzet wordt bepaald aan de hand van de biedprijs, contractstatus weegt niet mee.
8 mfrrda - Noodvermogen Dimensionering Grootste uitval minus reeds aanwezige reserves: 700 MW voor 2016 (opregelen) Inkoop 350 MW in TSO TSO ondersteuning (DE & BE) NL tender voor 350 MW Noodvermogen % jaarcontracten, 50% kwartaalcontracten Eisen Minimaal 97% beschikbaarheid per jaar of kwartaal 24 x 7 x 365 telefonisch bereikbaar ten behoeve van inzet Minimum te contracteren vermogen 20 MW (individueel of in poolverband) Uitdagingen (emissie) eisen aan stookinstallaties minder beschikbaarheid Afregelend Noodvermogen
9 Overige mfrrsa - Reservevermogen Producteigenschappen als regelvermogen Niet gecontracteerd Inzet handmatig i.p.v. automatische inzet door regelsignaal Verplichting voor eenheden > 60 MW conform NetCode Passieve Bijdrage (geen systeemdienst) Bewust creëren van een onbalans die TenneT helpt het probleem op te lossen Inzet Noodvermogen wordt aangekondigd door TenneT Vergoeding volgens onbalansprijs Herstelvoorziening Noodzakelijk voor herstel energievoorziening bij blackout 3 herstelvoorzieningen in Nederland (Noord, Midden & Zuid) Per voorziening 2 eenheden van minimaal 200 MW Voorziening is te starten zonder elektriciteit van buitenaf
10 Transportdiensten netondersteuning & transportverliezen
11 Blindvermogen Behoefteraming Behoefte op basis van inzet in de voorgaande periode & ontwikkelingen net Inkoop Lokaal probleem & lokale oplossingen Jaarlijkse tender / RfQ onder eenheden in regio s Eisen Blindvermogen op telefonische afroep te leveren of te betrekken Eenheden aangesloten op HS (110 / 150 kv) of EHS (220 / 380 kv) Uitdagingen Inpassing Renewables waar mogelijk Concentratie van eenheden in bepaalde gebieden Minder beschikbaarheid door (seizoens)conservering gascentrales Minder kolengestookte eenheden m.i.v als gevolg van regeerakkoord
12 Netverliezen Behoefteraming Inschatting op basis van historie rekening houdend met recente en geplande ontwikkelingen Inkoop Veel afhankelijkheden gevolg voor voorspelbaarheid Variëteit is groot: 2012: 823,4 GWh 2013: 831,1 GWh 2014: 947,1 GWh Periodieke tender (huidige overeenkomst ) Eisen Levering en overname programmaverantwoordelijkheid Uitdagingen Variatie in herkomst productie (conventioneel, offshore, decentraal, buitenland, etc.)
13 Afsluiting Beschikbaarheidsvergoedingen Primaire Reserve 2015: k / week (96 MW ) Regelvermogen 2015: 35,9 M / jaar (300 MW ) Noodvermogen 2015: 6,7 M / jaar (350 MW ) Kansen Week-, kwartaal- en jaarcontracten (in 2016) Selectie op prijs geen voor- of nadelen voor kleine of grote partijen Interesse? Aanvullende informatie verkrijgbaar via uw relatiemanager Tenders worden gepubliceerd op de website van TenneT en TenderNed - Vragen? -
14 Disclaimer Aansprakelijkheid en auteursrecht TenneT Deze powerpoint wordt u aangeboden door TenneT TSO B.V. ( TenneT ). De inhoud ervan - alle teksten, beelden en geluiden - is beschermd op grond van de auteurswet. Van de inhoud van deze powerpoint mag niets worden gekopieerd, tenzij daartoe expliciet door TenneT mogelijkheden worden geboden en aan de inhoud mag niets worden veranderd. TenneT zet zich in voor een juiste en actuele informatieverstrekking, maar geeft ter zake geen garanties voor juistheid, nauwkeurigheid en volledigheid. TenneT aanvaardt geen aansprakelijkheid voor (vermeende) schade, voortvloeiend uit deze powerpoint, noch voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van gegevens en informatie op deze powerpoint.
15 TenneT is de eerste grensoverschrijdende elektriciteitstransporteur van Europa. Met kilometer aan hoogspanningsverbindingen en 36 miljoen eindgebruikers in Nederland en Duitsland behoren we tot de top 5 elektriciteitstransporteurs van Europa. Onze focus is gericht op de ontwikkeling van een Noordwest-Europese energiemarkt en op de integratie van duurzame energie. Taking power further
Demand response en balancering
Demand response en balancering congres flexibiliteit industrie en energie/netwerkbedrijven 15 oktober 2015 Erik van der Hoofd 1 Doel en kader het Europese gekoppelde systeem en synchrone zones Nederland
Nadere informatieTenneT. Strategie als netbeheerder op zee. Marco Kuijpers. Nationaal Windenergie Congres, 22 april 2015
TenneT Strategie als netbeheerder op zee Nationaal Windenergie Congres, 22 april 2015 Marco Kuijpers In deze presentatie TenneT in 20 seconden Netbeheerder op zee Stappen naar Net op zee Strategie TenneT
Nadere informatieRegulering inkoopkosten energie en vermogen
Reactie TenneT Jan-Paul Dijckmans Regulering inkoopkosten E&V Huidige regulering: 1. Budgetregulering met bonus malus en gedeeltelijke nacalculatie 2. Geen statische en dynamische efficiëntie Te overwegen
Nadere informatieSystem Operations. 18-mei-2016. Jaap Hagen
Jaap Hagen TenneT in één oogopslag Enige grensoverschrijdende netbeheerder in Europa Hoofdkantoren in Arnhem en Bayreuth (Duitsland) Leveringszekerheid 99,9975% Efficiënt Robuust netwerk Geïntegreerd netbedrijf
Nadere informatieKwaliteits- en Capaciteitsdocument 2015
Scenario s voor netberekeningen Gert van der Lee KCD scenario s: Nieuwe aanpak Verschuiving van voorspellende naar exploratieve varianten Voordeel: beter inzicht in effect individuele parameters voorkomen
Nadere informatieIntroductie. TenneT AMNL - IAM NL. Bob Okhuijsen. 27-september-2017
Introductie TenneT AMNL - IAM NL 27-september-2017 Bob Okhuijsen Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming
Nadere informatieRichtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing op de langere termijn
Richtsnoeren betreffende capaciteitstoewijzing op de langere termijn Forward Capacity Allocation (FCA) Guideline Sector bijeenkomst 4 februari 2016 1 FCA Verordening Inwerkingtreding Doel comitologie stemming:
Nadere informatieTenneT Offshore Maintenance
TenneT Offshore Maintenance Martijn de Ruiter TenneT hoogspanningsnet Grensoverschrijdende TSO 21000km HS lijn 41milj eindgebruikers 99,999% beschikbaarheid 1500km Noorzeekust!! Offshore aansluitingen
Nadere informatieREG2017. TenneT s visie op doelen tariefregulering en setting the agenda. Jan-Paul Dijckmans. 19-juni-2015
TenneT s visie op doelen tariefregulering en setting the agenda Jan-Paul Dijckmans TenneT s visie en agenda Deel 1: Doelen tariefregulering en afwegingskader Deel 2: Nieuwe taken / elementen tariefregulering
Nadere informatieSeminar Risk Based Asset Management HS installaties
Seminar Risk Based Asset Management HS installaties Oscar Tessensohn Inhoudsopgave Profiel Asset management bij TenneT Onderhoudsbeleid en vervangingsinvesteringen Toekomstige ontwikkelingen Profiel 1998
Nadere informatieWintrack. een magneetveldarme, esthetische hoogspanningslijn. Gerrit Boudewijn. 5-april-2016
een magneetveldarme, esthetische hoogspanningslijn Gerrit Boudewijn Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een
Nadere informatieWater en hoogspanning
Water en hoogspanning een goede combinatie? Frank Wester Arnhem, 4 november 2013 Meerlaagse Veiligheid & Vitale Infrastructuur 4 november 2013 Meerlaagse Veiligheid & Vitale Infrastructuur Elektriciteit
Nadere informatieT-prognoses. nut en noodzaak
nut en noodzaak : nut en noodzaak Wat zijn? staat voor Transportprognoses, oftewel een verwachting van het benodigde transport voor de levering of productie van elektriciteit. Producenten, regionale netbeheerders
Nadere informatieNetaansluiting Windparken
Netaansluiting Windparken Wouter van den Akker Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming van het pand:
Nadere informatieT-prognoses: nut en noodzaak
T-prognoses: nut en noodzaak 1 Met deze folder willen wij u als klant van TenneT meer informatie geven over het nut en de noodzaak van T(transport)-prognoses. Wat zijn T-prognoses? T-prognoses staat voor
Nadere informatieReguleringskader Energie & Vermogen. Teun van Biert Den Haag, 14 november 2012
Reguleringskader Energie & Vermogen Teun van Biert Den Haag, 14 november 2012 Overzicht 1 Doelen 2 Producten inkoop E&V 3 Marktontwikkelingen 4 Reguleringmethodiek E&V 5 Transporttaak 6 Systeemtaak 7 Voorstellen
Nadere informatieUitdagingen van Wind en Zon inpassing 28 november 2014
Uitdagingen van Wind en Zon inpassing 28 november 2014 Ben Voorhorst COO TenneT 1 Onderwerpen TenneT algemeen Aandeel duurzaam Uitdaging inpassing duurzaam: - invloed weer - balanshandhaving - prijsontwikkeling
Nadere informatieReguleringskader Energie & Vermogen
Reguleringskader Energie & Vermogen Tariefconsequenties voorstellen TenneT Teun van Biert Den Haag, 6 december 2012 Overzicht 1 Algemeen 2 Samenvatting voorstellen 3 Tariefconsequenties 4 Budget rolling
Nadere informatieTenneT in de energiemarkt
TenneT in de energiemarkt Klaas Hommes Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming van het pand: Volg
Nadere informatieDe rol van TenneT in de transitie naar duurzame energie. Peter Nieuwenhuijse Arnhem, 29 juni 2011
De rol van TenneT in de transitie naar duurzame energie Peter Nieuwenhuijse Arnhem, 29 juni 2011 TenneT TSO Elektriciteitstransporteur in Nederland en een deel van Duitsland In Nederland: Alle netten op
Nadere informatieHoogspanningsnet. 8-november Peter Nieuwenhuijse
Peter Nieuwenhuijse Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming van het pand: Volg de vluchtroute zoals
Nadere informatieVersterken 150kV-net Zeeuws-Vlaanderen
Nut- en noodzaak project Ir. J.A. (Jorrit) Bos - Netstrateeg Inhoud Introductie en aanleiding Overzicht Zeeuws-Vlaanderen Wet- en regelgeving Aanleiding voor het project Afgevallen oplossingsrichtingen
Nadere informatieInpassing van duurzame energie
Inpassing van duurzame energie TenneT Klantendag Erik van der Hoofd Arnhem, 4 maart 2014 doelstellingen en projecties In de transitie naar duurzame energie speelt duurzame elektriciteit een grote rol De
Nadere informatieRonde tafel Geertruidenberg TenneT projecten
Bijpraatmoment gemeenteraad Geertruidenberg 11 september 2018 Susan van den Berg William Hartman William Hartman 1. Planproces ZWO 380 kv Oost 2. Planproces verkabeling 150 kv Geertruidenberg 3. Transformatorvervanging
Nadere informatieInTenneT. sociaal met een lange adem. Egon Lamers. 20-maart C1: Public Information
sociaal met een lange adem Egon Lamers Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming van het pand: Volg
Nadere informatieWat is het product noodvermogen? Hoe wordt er gecontracteerd?
Noodvermogen Noodvermogen Deze brochure geeft u uitgebreide informatie over de werking van noodvermogen binnen TenneT. Daarnaast geeft het een beeld aan (potentiele) leveranciers van noodvermogen over
Nadere informatieNieuwe 380kV hoogspanningslijnen
Nieuwe 380kV hoogspanningslijnen Waarom en Hoe? Ruben Rasing Arnhem, 25 april 2012 Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen wij uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen: In
Nadere informatieEen Flexibele energiemarkt
Een Flexibele energiemarkt Watt connects 14-juni-2016 Erik van der Hoofd Uitdaging Meer duurzame energie: vooral wind- en zonne-energie Een sterk stijgend aantal marktdeelnemers Garandeer een stabiel systeem
Nadere informatieImpact energietransitie
Impact energietransitie Marktontwikkelingen en TSO-perspectief Ben Voorhorst - COO VEMW, 12 juni 2014 Onderwerpen TenneT algemeen Opmars duurzaam in Duitsland én Nederland Uitdaging inpassing renewables
Nadere informatieVoor het handhaven van de balans maakt TenneT gebruik van regel- en reservevermogen dat door marktpartijen aan TenneT is aangeboden.
NOTITIE AAN Aanbieders regelvermogen VAN System Operations - System Services ONDERWERP Productinformatie regelvermogen Voor het handhaven van de balans maakt TenneT gebruik van regel- en reservevermogen
Nadere informatieVoor het handhaven van de balans maakt TenneT gebruik van regel- en reservevermogen dat door marktpartijen aan TenneT is aangeboden.
NOTITIE AAN Aanbieders regelvermogen VAN SO-SOC ONDERWERP Productinformatie regelvermogen Voor het handhaven van de balans maakt TenneT gebruik van regel- en reservevermogen dat door marktpartijen aan
Nadere informatieKCD 2013. Netplanning tijdens turbulente tijden - geen sinecure! Gert van der Lee Arnhem, 4 maart 2014
KCD 2013 Netplanning tijdens turbulente tijden - geen sinecure! Gert van der Lee Arnhem, 4 maart 2014 Juridisch kader TenneT heeft wettelijke plicht om aangeslotenen voldoende transportcapaciteit te bieden.
Nadere informatieALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek
ALV KIVI NIRIA Afd. Elektrotechniek Toekomst volgens TenneT Klaas Hommes Arnhem, 25 april 2012 Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen wij uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen:
Nadere informatiePosition Paper. Ondergrondse kabels en bovengrondse hoogspanningslijnen
Position Paper Ondergrondse kabels en bovengrondse hoogspanningslijnen 2 Position Paper TenneT Position Paper Ondergrondse kabels en bovengrondse hoogspanningslijnen Bij hoogspanningslijnen vanaf 110 kv
Nadere informatiePosition Paper. Gas Insulated Lines (GIL): niet in het vermaasde net
Position Paper Gas Insulated Lines (GIL): niet in het vermaasde net 2 Position Paper TenneT Position Paper Gas Insulated Lines (GIL): niet in het vermaasde net GIL is in principe toepasbaar in zowel hoogspanningsstations
Nadere informatieTenneT als netontwikkelaar op zee. NWEA Winddag, 13 juni 2014
TenneT als netontwikkelaar op zee NWEA Winddag, TenneT als netontwikkelaar op zee 1. Introductie TenneT als netontwikkelaar 2. Integrale aanpak en netoptimalisatie nodig voor behalen duurzaamheidsdoelstellingen
Nadere informatieNET OP ZEE HOLLANDSE KUST (WEST BETA)
NET OP ZEE HOLLANDSE KUST (WEST BETA) Werksessie offshore 14-maart-2019 Opening Arcadis 2016 27-3-2019 Opening 1. Opening, toelichting agenda, doel van de dag en spelregels door facilitator 2. Voorstelronde
Nadere informatieVoor Mens, Milieu en Markt
Voor Mens, Milieu en Markt Corporate Social Responsibility (CSR) bij TenneT Derk-Jan Haverkamp, Nick van den Broek, Henk Sanders Arnhem, 26 april 2011 Kerncijfers Verbindingen 20.000 km Stations 370 Interconnecties
Nadere informatiePosition Paper. Interconnectoren
Position Paper Interconnectoren 2 Position Paper TenneT Position Paper Interconnectoren De Europese elektriciteitsmarkt is sterk in ontwikkeling. Landsgrenzen worden steeds minder belangrijk. Het grensoverschrijdende
Nadere informatieFlexibiliteit op de elektriciteitsmarkt
Flexibiliteit op de elektriciteitsmarkt Achtergrond Industriële demand response is één van de mogelijke aanbieders van flexibiliteit op de elektriciteitsmarkten van de toekomst en ook nu al. Dit heeft
Nadere informatieHANDLEIDING BIEDEN Balancering- en Transportvermogen
AUTEUR Anouk Tummers CLASSIFICATIE C2: Internal Information STATUS Definitief PAGINA 1 van 11 HANDLEIDING BIEDEN Balancering- en Transportvermogen PAGINA 2 van 11 Wijzigingen register: Versienummer Datum
Nadere informatieEU-204 Ruimtelijke Ordening
EU-204 Ruimtelijke Ordening Mats Horstink / Rick Mulling Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming
Nadere informatieBrandweer en elektriciteit. Rien Boone, Johan Dirksen Arnhem, 14 september 2011
Brandweer en elektriciteit Rien Boone, Johan Dirksen Arnhem, 14 september 2011 Programma Gevaren van elektriciteit Voorbeelden van gevaren van elektriciteit Hoe zit het hoogspanningsnet in elkaar Veiligheidsmaatregelen
Nadere informatieVermogenselektronica in hoogspanningssystemen
Vermogenselektronica in hoogspanningssystemen Kees Koreman Inhoud De energietransitie Setting the scene War of currents: AC DC Converter technologie Voltage Source Converters De wind power hub Toekomstige
Nadere informatieElke schakel even sterk
Ketenveiligheid voldoende op agenda van overheid en bedrijf? Ben Voorhorst TenneT Eerste grensoverschrijdende netbeheerder in Europa 22.000 km hoogspanningslijnen 41 miljoen eindgebruikers, ca. 3.000 medewerkers
Nadere informatieDigitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt
Digitalisatie, decentralisering en flexibilisering in de energiemarkt Ervaringen en visie van een Digital Utility Jan De Decker CEO Next Kraftwerke BE & NL 23-05-2018 BELANGRIJKSTE TRENDS IVM DE ENERGIETRANSITIE
Nadere informatieVerzilvering van flexibiliteit
Verzilvering van flexibiliteit Sjak Lomme SLEA B.V. De Vrieslaan 16 6705AV Wageningen The Netherlands Tel: +31 317 427 217 Mob: +31 6 4478 4990 E-mail: info@slea.nl Internet: www.slea.nl Inleiding: Commodities
Nadere informatieVerkabeling Oegstgeest
Informatiebijeenkomst omwonenden Harry Kraus Stay tuned. Safety first! Voor uw en onze veiligheid vragen we uw aandacht voor de volgende veiligheidsmaatregelen. In geval van een ontruiming van het pand:
Nadere informatie1. Verplichtingen, vaststelling volume, vergoedingen en sancties
NOTITIE AAN Aanbieders noodvermogen VAN SO-SOC ONDERWERP Productinformatie noodvermogen 1. Verplichtingen, vaststelling volume, vergoedingen en sancties 1.1 Contract verplichting De Leverancier Noodvermogen
Nadere informatieEnergy Matters 6 maart 2015. Waarde creatie door inzet WKK op onbalans & Intra-day
Energy Matters 6 maart 2015 Waarde creatie door inzet WKK op onbalans & Intra-day Energy Matters 6 maart 2015 www.tenergy.nl Korte introductie Tenergy Willem Bijlsma Waarde creatie korte termijnmarkt elektriciteit
Nadere informatieSysteemcode Elektriciteit 1
Systeemcode Elektriciteit 1 Voorwaarden als bedoeld in artikel 31, lid 1, sub c van de Elektriciteitswet 1998 Disclaimer: Deze bundel bevat de doorlopende tekst van de voorwaarden als bedoeld in artikel
Nadere informatieDe elektriciteitsmarkt in vogelvlucht
Whitepaper - Maart 2017 De elektriciteitsmarkt in vogelvlucht IN DE TUINBOUWSECTOR Welke markten zijn er voor elektriciteit, en wat zijn de ontwikkelingen? De termijnmarkt, APX, intraday en onbalansmarkt.
Nadere informatieEnergietransitie 50 Hz, batterijen en flexibiliteit
Energietransitie 50 Hz, batterijen en flexibiliteit R01234: van milliseconde tot maand Brussel, 25 mei 2018 - Dirk Meire 1760 1890 2018 1951 AC & DC 1951 AC & DC 2006 2003 US en 2007 Italië BO: > 1 dag
Nadere informatieBesluit. Geschilbesluit Crown Van Gelder
Besluit Geschilbesluit Crown Van Gelder Ons kenmerk Zaaknummer : ACM/UIT/493003 : ACM/17/024896 Besluit van de Autoriteit Consument en Markt als bedoeld in artikel 51, tweede lid, van de Elektriciteitswet
Nadere informatieDefinitie van inkoopkosten voor energie
Discussiememo Inkoop Energie (en Vermogen) Te bespreken op: 14 november 2012 1. Wat zijn inkoopkosten voor energie? In de regulering van de landelijke netbeheerders wordt binnen de categorie operationele
Nadere informatieOntwikkelingen naar een duurzame energiemarkt. Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014
Ontwikkelingen naar een duurzame energiemarkt Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014 Transitie Veranderingen in productie Veranderingen in balancering Nieuwe kansen Vergroening 20-03-2013 2 Ontwikkeling: transitie
Nadere informatieHoe profiteer ik van marktkansen met mijn flexibel vermogen? Glastuinbouwdag Energy Matters 17 maart 2017 Peter van den Berg, Directeur AgroEnergy
Hoe profiteer ik van marktkansen met mijn flexibel vermogen? Glastuinbouwdag Energy Matters 17 maart 2017 Peter van den Berg, Directeur AgroEnergy Antwoord op deze vragen Verschillende markten: wat heb
Nadere informatieTER INFORMATIE. 3. Verplichtingen, vaststelling volume, vergoedingen en sancties
NOTITIE AAN BSP's mfrrda CLASSIFICATIE C1: Public Information REFERENTIE VAN SON-SY ONDERWERP Productinformatie mfrrda (Incident Reserve / Noodvermogen) 1. Begrippen TER BESLUITVORMING TER INFORMATIE Nieuw
Nadere informatieNOTITIE. 1. Algemene beschrijving balanshandhaving
NOTITIE AAN CLASSIFICATIE C1: Public Information REFERENTIE VAN SON-SY ONDERWERP Productinformatie automatic Frequency Restoration Reserve Voor het real-time handhaven van de Nederlandse vermogensbalans
Nadere informatieAansluitbeleid TenneT
Aansluitbeleid TenneT Aansluitbeleid & Congestiemanagement Klaas Hommes Arnhem, 23 juni 2011 Aansluitbeleid TenneT Introductie Elektriciteitsmarkt Ontwikkelingen net Europees net Nederlands net Taken Tennet
Nadere informatieSysteemcode Elektriciteit
Systeemcode Elektriciteit Voorwaarden als bedoeld in artikel 31, lid 1, sub c van de Elektriciteitswet 1998 Disclaimer: Deze bundel bevat de doorlopende tekst van de voorwaarden als bedoeld in artikel
Nadere informatieNET OP ZEE HOLLANDSE KUST (WEST BETA)
NET OP ZEE HOLLANDSE KUST (WEST BETA) Werksessie onshore 14-maart-2019 Opening Arcadis 2016 27-3-2019 Opening 1. Opening, toelichting agenda, doel van de dag en spelregels door facilitator 2. Voorstelronde
Nadere informatieBESLUIT. hoogspanningsnetwerk (220 / 380 kv) en het tarief met betrekking tot het verrichten van systeemdiensten voor TenneT B.V. voor het jaar 2006.
Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 41c, eerste lid en 41e, eerste lid van de Elektriciteitswet 1998.
Nadere informatieSysteemcode Elektriciteit 1
Systeemcode Elektriciteit 1 Voorwaarden als bedoeld in artikel 31, lid 1, sub c van de Elektriciteitswet 1998 Disclaimer: Deze bundel bevat de doorlopende tekst van de voorwaarden als bedoeld in artikel
Nadere informatieSysteemcode Elektriciteit 1
Systeemcode Elektriciteit 1 Voorwaarden als bedoeld in artikel 31, lid 1, sub c van de Elektriciteitswet 1998 Disclaimer: Deze bundel bevat de doorlopende tekst van de voorwaarden als bedoeld in artikel
Nadere informatieKwaliteits- en Capaciteitsplan 2013
Kwaliteits- en Capaciteitsplan 2013 Bevindingen van de marktconsultatie Team Long term Grid Planning Arnhem, 11 september 2013 Inhoudsopgave Vraagontwikkeling Ontwikkelingen grootschalige productievermogen
Nadere informatieElektriciteitsmarkt nu en in de toekomst. Klaas Hommes Arnhem, 20 maart 2013
Elektriciteitsmarkt nu en in de toekomst Klaas Hommes Arnhem, 20 maart 2013 Transitie Veranderingen in productie Veranderingen in balancering Nieuwe kansen Vergroening 20-03-2013 2 Agenda - TenneT - Energiemarkt
Nadere informatieVisie beveiliging. Ernst Wierenga Enschede, 10 maart 2011
Visie beveiliging Ernst Wierenga Enschede, 10 maart 2011 Lunchlezing Visie beveiliging TenneT 12.30 uur Introductie 12.40 uur TenneT Algemeen + mogelijkheden 12.55 uur Uitdaging: Beveiliging en windpark
Nadere informatieCONCEPT CONCEPT CONCEPT
NOTITIE AAN (Potentiele) leveranciers FCR VAN SON-SY ONDERWERP Productspecificatie FCR Dit document is een conceptversie. Dit document is geschreven op basis van huidig bekende Europese (concept) codes.
Nadere informatieHANDLEIDING BIEDEN REGEL- EN RESERVEVERMOGEN
HANDLEIDING BIEDEN REGEL- EN RESERVEVERMOGEN Wijzigingen register: 0.1 18 september 2000 initiële versie 0.2 27 september 2000 opmerkingen projectleden verwerkt nieuwe versie MIG QUOTES 0.5 verwerkt 0.3
Nadere informatieDe markten voor decentrale elektriciteitsproducenten
De markten voor decentrale elektriciteitsproducenten Sjak Lomme SLEA Baarn, 19 mei 2006 Introductie Clustering De markten voor elektriciteit Missing link: intraday markt Risico s en mogelijkheden onbalansmarkt
Nadere informatieELEKTRICITEIT Tarieven 2014 Aansluit- en transporttarieven elektriciteit voor grootverbruikers
ELEKTRICITEIT Tarieven 2014 Aansluit- en transporttarieven elektriciteit voor grootverbruikers Dit is het overzicht van de tarieven voor de aansluit- en transportdienst voor onze klanten met een aansluitwaarde
Nadere informatieELEKTRICITEIT Tarieven 2015 Aansluit- en transporttarieven elektriciteit voor grootverbruikers
ELEKTRICITEIT Tarieven 2015 Aansluit- en transporttarieven elektriciteit voor grootverbruikers Dit is het overzicht van de tarieven voor de aansluit- en transportdienst voor onze klanten met een aansluitwaarde
Nadere informatieNOTITIE. 1. Algemene beschrijving TenneT-NL balanshandhaving
NOTITIE AAN Aanbieders regelvermogen VAN SON-SY ONDERWERP Productinformatie regelvermogen Voor het real-time handhaven van de Nederlandse vermogensbalans maakt TenneT TSO BV (TenneT-NL) vooral gebruik
Nadere informatieDe onbalansprijssystematiek
De onbalansprijssystematiek SON-SY 2016 Okt 2016 versie 3.6 Versie Datum Korte beschrijving aanpassing 1.00 30-11-2000 Eerste concept 1.1 07-12-2000 Aanpassing tabel prikkelcomponent 2.0 21-12-2000 DTe
Nadere informatieWij hebben grote bezwaren tegen de voorgenomen wijzigingen van de codes.
Zienswijze van Cogen Nederland betreffende ontwerpbesluiten van de directeur DTE tot wijzigingen van Systeemcode en Meetcode met als doelen het waarborgen van de informatie voorziening over het regel-
Nadere informatieDynamieken in de elektriciteitsmarkt
2 oktober 2013 Dynamieken in de elektriciteitsmarkt Eneco Energy Trade Paul Hendrix, Bart van Paassen Kengetallen Eneco Groep 2,2 miljoen klanten in Nederland en België 7.000 vakkundige en betrokken medewerkers
Nadere informatieBESLUIT. I. Inleiding II. Feiten. Dienst uitvoering en toezicht Energie
Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 101855-11 Betreft: Besluit op de aanvragen van Elsta B.V. & Co en Delta Netwerk bedrijf B.V. om een bindende aanwijzing te geven als bedoeld in artikel
Nadere informatieMarkt voor Flexibiliteit
Markt voor Flexibiliteit Globale verkenning van kansen en uitdagingen Denktank Structurele veranderingen Energiemarkt, 9 April 2014 Frans Rooijers, Bettina Kampman, Sebastiaan Hers Agenda Terugblik en
Nadere informatieBijlage 2: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2010
Bijlage 2: Toelichting op bepaling tariefinkomsten 2010 Bijlage bij besluit 103310_1/43. 1. In deze bijlage legt de NMa uit hoe de toegestane tariefinkomsten voor TenneT tot stand zijn gekomen. De transporttarieven
Nadere informatieIntegratie van grootschalig windvermogen in het Nederlandse elektriciteitssysteem
Integratie van grootschalig windvermogen in het Nederlandse elektriciteitssysteem Consequenties voor de balanshandhaving en oplossingsrichtingen Engbert Pelgrum, TenneT TSO B.V. Symposium Cogen Nederland
Nadere informatieBESLUIT. 1 Inleiding. Dienst uitvoering en toezicht Energie
Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 101652-13 Betreft: Besluit tot vaststelling van de maximum aansluittarieven, transporttarieven en tarieven met betrekking tot het verrichten van systeemdiensten
Nadere informatieTenneT investeert in leveringszekerheid en energietransitie
Arnhem, 13 maart 2015 TenneT investeert in leveringszekerheid en energietransitie TenneT investeert EUR 2,3 miljard in 2014. Investeringsplan komende 10 jaar bedraagt circa EUR 20 miljard Underlying bedrijfsresultaat
Nadere informatieTransparantie voor onbalanssystematiek. Onderzoek en maatregelen, Den Haag, 2 juni 2004
Transparantie voor onbalanssystematiek Onderzoek en maatregelen, Den Haag, 2 juni 2004 Projectnaam: Transparantie voor onbalanssystematiek Projectnummer: 101776 Dienst uitvoering en toezicht Energie Den
Nadere informatieREG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT
Notitie Aan Klankbordgroep REG2017 Datum 23 september 2015 Onderwerp REG2017 Wijziging berekening inkoopkosten energie GTS en TenneT 1 Inleiding Deze notitie dient ter voorbereiding op het onderwerp inkoopkosten
Nadere informatieArgumentatie voor vastleggen van grens tussen generatoren type A en B (NC RfG versie 14/10/2015) 26 november 2015 Marc Malbrancke
Argumentatie voor vastleggen van grens tussen generatoren type A en B (NC RfG versie 14/10/2015) 26 november 2015 Marc Malbrancke Inleiding Artikel 5 van de NC RfG betreft Determination of significance
Nadere informatieSysteemcode elektriciteit
Systeemcode elektriciteit Voorwaarden als bedoeld in artikel 31, eerste lid, onderdeel c, van de elektriciteitswet 1998 Met in procedure zijnde wijzigingsvoorstellen. Zwart tekst is vigerende door de Autoriteit
Nadere informatieWelke relatie ziet u tussen de groei van het aandeel duurzame elektriciteit en de problematiek van de grotere frequentieslingeringen?
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Nadere informatieONTWERPBESLUIT. Vertrouwelijk. Besluit. Ontheffing Middenmeer. Ons kenmerk : ACM/UIT/ Zaaknummer : ACM/19/ Datum : 12 april 2019
Besluit Ontheffing Middenmeer Ons kenmerk : ACM/UIT/508545 Zaaknummer : ACM/19/035117 Datum : 12 april 2019 ONTWERPBESLUIT Besluit van de Autoriteit Consument en Markt op grond van artikel 37a van de Elektriciteitswet
Nadere informatieELEKTRICITEIT TARIEVEN 2014. Aansluiting en Transport voor grootverbruikers
ELEKTRICITEIT TARIEVEN 2014 Aansluiting en Transport voor grootverbruikers ELEKTRICITEIT TARIEVEN 2014 Aansluiting en Transport voor grootverbruikers SINDS DE INVOERING VAN DE ELEKTRICITEITSWET 1998 EN
Nadere informatieAlliander Rol E- opslag
Alliander Rol E- opslag Vakbeurs energie 7 oktober 2015 Den Bosch Drs. J.H. Blom MBE Tuesday, 13 October 2015 1 Jos Blom Info Energy Life 5 juni 2012 Alliander Visie: Wij staan voor een energievoorziening
Nadere informatieTransportbalans 2008
Transportbalans 28 Vol energie In de jaarlijkse Transportbalans presenteert TenneT TSO de voornaamste technische bedrijfsresultaten. Er zijn niet alleen gegevens vermeld over onze infrastructurele bedrijfsmiddelen,
Nadere informatieCogen Symposium WKK en de Handel Bijdrage: Nico Klappe Manager Dispatch en Tradesupport
Cogen Symposium WKK en de Handel Bijdrage: Nico Klappe Manager Dispatch en Tradesupport 1. Introductie Essent 2. Energie keten Ketenmanagement Energy Management Group(tradingfloor) Portfolio trading Dispatch
Nadere informatieSysteemaspecten en Netintegratie. Ralph Hendriks (TU Delft, Siemens AG)
Systeemaspecten en Netintegratie Ralph Hendriks (TU Delft, Siemens AG) Inhoud Systeemaspecten Balanshandhaving met wind Netintegratie Stand van de techniek Overzicht ontwerpaspecten Clusteren en combineren
Nadere informatieBESLUIT. Inleiding. Gevolgde procedure. Dienst uitvoering en toezicht Energie
Dienst uitvoering en toezicht Energie BESLUIT Nummer: 101748-35 Betreft: Besluit tot vaststelling van de maximum tarieven voor transport op het extra hoogspanningsnetwerk (220 / 380 kv) en het tarief met
Nadere informatieBepaling van het primair, secundair en tertiair reservevermogen voor 2014
Bepaling van het primair, secundair en tertiair reservevermogen voor 2014 april 2013 Volgens artikel 233 van het Koninklijk Besluit van 19 december 2002 houdende een technisch reglement voor het beheer
Nadere informatieONTWERPBESLISSING (B)150129-CDC-1402
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: +32 2 289 76 11 Fax: +32 2 289 76 09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS
Nadere informatieNetaansluiting HKZ kavels III en IV
Netaansluiting HKZ kavels III en IV Jaarsma, Saskia Phase I: 2019 2023 3.500 MW: 5 x 700 MW Standardised AC concept Lean design Lowest possible LCOE Net op zee Hollandse Kust (zuid) 2 x 700MW Hollandse
Nadere informatieCirculair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019
De Toekomst van Bio-energie Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019 De Toekomst van Bio-energie Bio-energie is vandaag de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in
Nadere informatiePosition Paper. Uitkoopbeleid bij nieuwe bovengrondse hoogspanningslijnen
Position Paper Uitkoopbeleid bij nieuwe bovengrondse hoogspanningslijnen Een zeer belangrijk uitgangspunt bij het bepalen van een nieuw tracé voor een bovengrondse hoogspanningsverbinding is afstand houden
Nadere informatie