Wij hebben grote bezwaren tegen de voorgenomen wijzigingen van de codes.

Transcriptie

1 Zienswijze van Cogen Nederland betreffende ontwerpbesluiten van de directeur DTE tot wijzigingen van Systeemcode en Meetcode met als doelen het waarborgen van de informatie voorziening over het regel- en reservevermogen aan de netbeheerder van het landelijk hoogspanningnet (zaaknummer ), resp. het openbaar maken van gegevens aangaande de beschikbaarheid van productie vermogen (zaaknummer ) beide d.d. 22 juli 2003 Ingebracht 23 september 2003, den Haag Dames, Mijne Heren, Mijn naam is Kees den Blanken en ik verwoord hier de zienswijze van Cogen Nederland, branchevereniging van partijen die WarmteKrachtKoppeling gebruiken voor het betrouwbaar, duurzaam, doelmatig en schoon produceren van elektriciteit en warmte. Wij hebben grote bezwaren tegen de voorgenomen wijzigingen van de codes. Vanwege de samenhang van de twee voorgestelde besluiten immers besluit bouwt verder op hetgeen in besluit geregeld wordt zal ik de bezwaren op beide voorgenomen besluiten gezamenlijk naar voren brengen. Op hoofdlijnen richten onze bezwaren zich op: 1. De onduidelijke motivatie en niet onderbouwde noodzaak van de voorstellen 2. Het geen rekening houden met de specifieke situatie van WKK installaties 3. De grote en ten opzichte van het doel disproportionele inspanningen en kosten die voorstellen voor WKK exploitanten veroorzaken 4. De indruk die gewekt wordt dat het fundamenteel recht van eigenaren / exploitanten van WKK s om noodsituaties uitgezonderd naar eigen inzicht en keuze hun WKK s geheel of gedeeltelijk voor operatie beschikbaar te maken wordt aangetast. 5. De beschikbaarheid voor TenneT van alternatieven die genoemde doelstellingen effectief en efficiënter kunnen realiseren 6. Het marktverstorend effect dat eenzijdige publicatie van de gevraagde gegevens op de markt voor elektriciteit tot gevolg zal hebben 7. De marktverstorende gevolgen van het openbaar maken van de gevraagde gegevens voor WKK exploitanten op hun primaire markten. 1. De onduidelijke motivatie en niet onderbouwde noodzaak van de voorstellen A. Er ontbreekt een goede omschrijving van het probleem. Wat is en waaruit blijkt de onvoldoende waarborging waarvan in punt 2 van gesproken wordt? Wat is de onderbouwing van de in punt 20 van gedane beweringen over gebrek aan gegevens als reden voor partijen om niet op de onbalansmarkt aan te bieden? En waarom zouden gevraagde aard, frequentie en detaillering van gegevens dit vermeende probleem oplossen?

2 B. Er ontbreekt motivering waarom al deze gegevens nodig zijn voor het monitoren van regel- en reservevermogen. Daarentegen kan beargumenteerd worden dat veel van de gevraagde gegevens qua aard en frequentie daarvoor niet nodig zijn C. De praktische waarneming dat afgelopen zomer bij krapte de bestaande methoden om vraag en aanbod bijeen te brengen - zonder al deze gegevens - goed gewerkt hebben, weerlegt de beweringen van onvoldoende borging. D. De waarneming dat de voorgestelde gegevens verzameling en het openbaar maken ervan veel verder gaat dan in recente studies van Market Surveillance Committee wordt aanbevolen om liquiditeit en transparantie te bevorderen. Daarentegen slaan de voorstellen een aantal praktische raadgevingen van de MSC bijvoorbeeld om nauwkeurig na te denken over welke informatie nodig is, wie die moet ontvangen, op welke wijze die gepubliceerd moet worden en hoe de balans ten opzicht van het buitenland moet liggen in de wind. E. Uit de MSC studie d.d. 25/8/3 blijkt ook dat de gevraagde gegevens qua niveau van detail en frequentie veel verder gaan dan in andere landen gebruikelijk is. 2. Het geen rekening houden met de specifieke situatie van WKK installaties. A. Bij WKK installaties is de conversie van brandstof in elektriciteit, warmte en soms mechanische energie aan elkaar gekoppeld. Een zeer hoge, op geen enkele andere, praktische manier haalbare energie efficiency en een veel lagere CO2 emissie zijn de positieve gevolgen van WKK. Een neveneffect van de synergie is het feit dat een WKK niet zo flexibel is als een eenheid die of alleen elektriciteit of alleen warmte levert. Bij de productie van elektriciteit moet rekening gehouden worden met de behoefte aan warmte van het primair bedrijfsproces of de ruimteverwarming qua hoeveelheid, aard en moment. Dit beperkt de vrijheid van handelen ten aanzien van de productie van elektriciteit. B. Bij het voorstel de Begrippenlijst aan te vullen met het begrip Beschikbaar Vermogen dient daarbij om bovenstaande reden toegevoegd te worden het niet beschikbaar zijn om redenen van gekoppelde warmte of mechanische energie vraag en/of andere operationele redenen. C. Eenzelfde toevoeging is noodzakelijk bij de voorgestelde tekst van artikel D. Eenzelfde toevoeging is noodzakelijk bij de voorgestelde tekst van artikel E. Opmerkelijk is de verwijzing onder punt 4 van zaaknummer naar het monitorsysteem met betrekking tot de beschikbaarheid van koelwater en de daarmee samenhangende productiebeperkingen voor elektriciteit. Los van de opmerking dat deze beperking niet of veel minder geldt voor WKK s, erkent deze overweging dat elektriciteitproductie van externe omstandigheden afhankelijk is. Van de temperatuur en beschikbaarheid van koelwater. Of van de warmtevraag en feitelijk het koelvermogen van het primair bedrijfsproces in het geval van een WKK. Maar koelwater temperatuur en waterstand zijn eenvoudiger te monitoren dan warmtevraag in allerlei productieprocessen.

3 F. Ondanks hun iets minder flexibele aard is er geen reden te twijfelen aan de participatie van WKK s aan de verschillende mogelijkheden die de energiemarkt hen biedt. Zo schrijft de MSC in haar rapport van 10/12/2002: We have not found evidence that existing arrangements impede market participation for the overwhelming fraction of the CHP capacity" 3. De grote en ten opzichte van het doel disproportionele inspanningen en kosten die voorstellen voor WKK exploitanten veroorzaken A. Er is sprake van een grote hoeveelheid steeds specifieker en complexer wordende informatie waarom gevraagd wordt. In artikelen neemt dit toe van jaarlijkse opgave, via realistische informatie over verminderde beschikbaarheid, op steeds frequenter basis, naar verklaringen over duur, oorzaak en beschikbaarheid binnen termijnen. Tot slot vraagt artikel over de melding van fluctuaties groter dan 10 MW. Bij veel grote WKK locaties zijn zulke fluctuaties van enkele procenten van het productievermogen steeds aan de hand. B. Deze gegevens verzameling is slechts met grote inspanningen mogelijk en vraagt investeringen in meetapparatuur, gegevens- verwerking en transmissie en daarnaast grote dagelijkse inspanningen in tijd en kosten ten behoeve van beoordeling en verwerking. Veel WKK installaties onder de 50 MWe draaien onbemand. Veel eigenaren van WKK s zijn in het geheel niet toegerust voor deze taak. Kleinere bedrijven en alleen secundair betrokken bij energie besteden zij het beheer van hun WKK en hun PV uit. Het zelf indien gedaan via hun PV verzamelen en leveren van de gevraagde gegevens belast deze bedrijven in zeer grote mate qua kosten, aandacht en tijd. C. Voor het genoemde doel zijn ons inziens niet alle gegevens ieder moment nodig. Beter zou zijn alleen wanneer TenneT specifieke problemen kent bijvoorbeeld alleen bij het instellen van code oranje of rood extra gegevens over reserve en regel vermogen op te vragen. In die situaties is echter iedere grote gebruiker of aanbieder van elektriciteit al op de hoogte van de situatie en is al bezig om te zien of en hoe hij gebruik kan verminderen en aanbod kan verhogen, binnen de dan voor hem geldende technische en economische voorwaarden. D. Daarnaast zijn de gegevens niet per eenheid nodig, omdat ze al voor het overgrote deel binnen de PV waaraan ze deelnemen zijn meegenomen. Hier geldt de wet van de grote getallen, waardoor de stabiliteit van het geaggregeerde totaal groter is dan dat van de som der samenstellende delen. E. Bezwaar wordt gemaakt tegen de grens van 5 MW voor dit soort gegevens verzameling. Aansluiting bij de grenzen genoemd in artikel a en b van de Netcode en bij artikel is nodig, mede vanwege het ontbreken van een bemanning op veel kleinere WKK installaties. F. Voorgestelde aanpak van frequente en gedetailleerde monitoring gaat geheel voorbij aan de lange termijn totaal problematiek van een afnemende dekking van de vraag naar elektriciteit door binnenlands productie vermogen. Reeds jaren blijft bouw van nieuwe capaciteit uit, terwijl de vraag toeneemt. De ongeveer

4 8000 MWe WKK vermogen kalft af, omdat onder huidige economische condities ook investeringen in revisie niet lonen. De reservefactor neemt af. In het herstellen daarvan ligt de juiste weg naar herstel van een betrouwbare energievoorziening. 4. De door de voorstellen gewekte indruk van aantasting van het fundamenteel recht van eigenaren/exploitanten van WKK s om noodsituaties uitgezonderd naar eigen inzicht en keuze hun WKK s geheel of gedeeltelijk voor operatie beschikbaar te maken. A. Private eigenaren of exploitanten van WKK eenheden zijn vanzelfsprekend bereid in redelijkheid mee te werken aan het verschaffen van het noodzakelijk inzicht voor TenneT om aan haar wettelijke taken te voldoen. B. De opgave van gegevens op jaarlijkse basis betreffende capaciteit en mogelijke inzet is dus mogelijk en kan voor TenneT goed dienen zich een beeld te vormen van de structurele dekkingsgraad van de te verwachten vraag aan elektriciteit. C. Door middel van Programma Verantwoordelijkheid wordt de balancering van vraag en aanbod tot stand gebracht. Talloze overwegingen van vraag en aanbod spelen een rol binnen de PV verantwoordelijkheden om, binnen een PV porte feuille, de inzet van productiemiddelen of het afschakelen van bepaalde vraag naar elektriciteit te bepalen. Deze vrijheid binnen een PV portefeuille te optimaliseren, zonder dat daarin op het niveau van eenheden inzicht geboden hoeft te worden of verantwoording moet worden afgelegd, is het hart van de marktwerking en dient behouden te worden. Daarbinnen is het noodsituaties uitgezonderd het recht van de eigenaar of exploitant van een WKK om zijn vermogen voor contractering beschikbaar te stellen, afhankelijk van zijn mogelijkheden en zijn beoordeling van de condities waaronder zulks gebeurt. De voorstellen botsen hiermee. Daarenboven is niet aangetoond dat de optimalisatie binnen het PV systeem slecht werkt. Bij eventuele problemen aangaande informatie dient TenneT de PV verantwoordelijken aan te spreken. D. De bevoegdheden van TenneT in noodsituaties zijn reeds afdoende vastgelegd, bijvoorbeeld in de Systeemcode, artikel De beschikbaarheid voor TenneT van alternatieven die genoemde doelstellingen effectief en efficiënter kunnen realiseren Voor TenneT zijn alternatieven beschikbaar die effectief en minder belastend de gestelde doelen zouden kunnen realiseren. Te denken valt bijvoorbeeld aan: A. Het versterken van de markt voor onbalans, bijvoorbeeld door naast de huidige onbalans markt ook publieke markten te openen voor vermogen dat binnen andere tijdstermijnen beschikbaar is voor het op- of afregelen. B. Voortdurende publicatie van door TenneT gevraagde capaciteit en door TenneT geboden prijs daarvoor, per categorie van aanbod, en per tijdstermijn voor beschikbaarheid

5 C. Regel- en reservevermogen buiten een openbare markt contracteren in een regeling met een beperkt aantal partijen aan vraag- en aanbod kant van de elektriciteit markt of in de vorm van bilaterale regelingen met partijen. 6. Het marktverstorend effect dat eenzijdige publicatie van de gevraagde gegevens op de markt voor elektriciteit tot gevolg zal hebben A. Eenzijdige publicatie van gevraagde gegevens over de aanbodskant van de elektriciteit markt veroorzaakt grote asymmetrie tussen aanbod- en vraagkant van de markt. Om dit te herstellen is een gelijke publicatie van alle informatie betreffende de vraag naar elektriciteit nodig. Iedere vragende partij dient dan dus zijn complete portefeuille van verplichtingen, onder- of overdekking daarvan per tijdseenheid on-line beschikbaar te maken. B. De volgende stap is een computer de optimalisatie van het dekken van de vraag uit het aanbod te laten verzorgen. Het feit dat de wereld zo niet meer in elkaar zit toont de vreemde aard van deze voorstellen voor eenzijdige informatie verstrekking. 7. De marktverstorende gevolgen van het openbaar maken van de gevraagde gegevens voor de exploitanten van WKK s op hun primaire markten. A. Veel WKK s zijn gekoppeld aan energie-intensieve industriële processen, bijvoorbeeld in de papier- en karton-, chemische-, voedsel- of raffinageindustrieën. In deze industrieën geeft het patroon van het warmtegebruik een direct beeld van patroon van het primair productieproces. Bij het bekend maken van de warmtevraag van de WKK, respectievelijk de daaraan gekoppelde elektriciteit vraag/produktie, wordt vitale concurrentie gevoelige informatie bekend en toegankelijk voor binnen- en buitenlandse concurrenten in de desbetreffende bedrijfstak. Omdat dit soort informatie van buitenlandse concurrenten niet beschikbaar is wordt de competitieve positie van de exploitanten van Nederlandse WKK s zeer ernstig beschadigd. Wij verzoeken u goede notie te nemen van de genoemde bezwaren. Zij wegen zwaar. Graag is Cogen Nederland beschikbaar voor nader overleg om tot een voor alle partijen werkbare oplossing te komen. Dat is nodig, omdat voorliggende besluiten zeer vergaande negatieve gevolgen hebben voor WKK eigenaren/exploitanten. Ongewijzigd ingevoerd zullen deze besluiten voor zowel Cogen Nederland alsook voor haar leden aanleiding zijn zich over juridische stappen te beraden. Zowel Cogen Nederland, alsook ieder van haar leden individueel, behouden zich in deze alle hen ter beschikking staande rechten en vrijheden voor.