Op Volle Kracht: Depressiepreventie voor adolescenten

Transcriptie

1 Op Volle Kracht: Depressiepreventie voor adolescenten Karlijn Heesen Orthopedagoog & Promovenda Kim van Ettekoven Orthopedagoog & Promovenda Yuli Tak Orthopedagoog & Promovenda Promotor: Prof. dr. Rutger Engels

2 Inhoud workshop Achtergrond depressiepreventie Op Volle Kracht - Theoretische basis - Inhoud - Effectiviteit van OVK - Ervaringen van jongeren met OVK Op Volle Kracht Veranderingen Zelf aan de slag!

3 Filmpje Zembla

4 Cijfers Internaliserende problematiek: 1 op de 5 jongeren Depressieve stoornis: (4%) per jaar Adolescentie: symptomen En verhogen risico op: - Problemen thuis, op school en met vrienden - Depressieve stoornis - Suïcide Echter: het wordt vaak niet herkend en daardoor niet behandeld Effectiviteit van de behandeling: 10-20% van de ziektelast wordt weggenomen depressiepreventie!

5 Preventie Soort Preventie Geïndiceerde preventie Doelgroep Symptomen Selectieve preventie Risico Universele preventie Iedereen

6 Theoretische basis OVK Operante conditionering Sociale competentiemodel Cognitieve model/cgt

7 Inhoud OVK Focus van OVK: - Weerbaarheid - Cognitieve gedragstherapie - Copingstrategieën - Sociale vaardigheden Vorm: - 16 lessen van 50 minuten

8 GGGG-schema: Gebeurtenis Vervelende gebeurtenissen inleveren Gebeurtenis: Wie Wat Waar Wanneer

9 GGGG-schema: Gevoelens

10 GGGG-schema: Gedachten

11 GGGG-schema: Gedachten Altijd-ik Je vertelt jezelf dat je niks goed kunt doen en het altijd verkeerd doet Zwartkijken Je ziet alleen de negatieve dingen. Zelfs als er iets leuks gebeurt, zie je nog de dingen die fout gaan of niet helemaal goed gaan Voorspellen Je gaat er al van uit dat iets fout zal gaan, zonder dat je daar bewijs voor hebt Je voetbalteam heeft verloren en jij hebt een kans gemist : Het is mijn schuld, ik kan niet voetballen. Een dag in de Efteling en de frietjes zijn koud. Je denkt: De hele dag is verpest. Je hebt één onvoldoende op je rapport. Je denkt: Als het zo doorgaat kan ik niet over.

12 Onderzoek naar de Effectiviteit van OVK Tak et al. (2015) Studie 1: Universele preventie Doelgroep: 9 reguliere middelbare scholen, halve 2 e klassen, VMBO-T, HAVO en VWO Trainers: Afgestudeerde psychologen/orthopedagogen, 4 daagse training Design: Randomized Controlled Trial: 16 x OVK versus gewone les 54 klassen, n = 1358

13 Resultaten: Universele preventie Tak et al. (2015) Depressieve Symptomen % Subklinische DS (CDI 13) I C I C

14 Studie 2: Selectieve Preventie Kindt et al. (2014) Doelgroep: 11 scholen met >30% kinderen uit achterstandswijken hele 1 e of 2 e klassen, VMBO-kader t/m VWO Trainers: Design: mentoren van de school, 4 daagse training Randomized Controlled Trial: 16 x OVK versus gewone les 57 klassen, n = 1343.

15 Resultaten: Selectieve preventie Kindt et al. (2014) Depressieve Symptoms % Klinische DS ( CDI 19) Iatrogeen effect

16 Studie 3: Geïndiceerde depressiepreventie Wijnhoven et al. (2013) Doelgroep: Scholen,1 e of 2 e klas, VMBO-Theoretisch t/m VWO CDI 16 Trainers: Psycholoog/orthopedagoog, 4 daagse training Design: Randomized Controlled Trial: 8 x OVK na school versus geen lessen Screening n = 800; deelname n = 118

17 Resultaten: Geïndiceerde preventie studie 1 Wijnhoven et al. (2013) Daling in depressieve symptomen 1 week voordat OVK begon 6 mnd FU: Cohen s d:.74

18 Studie 4: Geïndiceerde preventie Poppelaars et al. (2013) Doelgroep: Scholieren uit 1 e of 2 e klas, VMBO-Theoretisch t/m VWO Inclusie RADS 59 ( 70 percentiel) Trainers: (GZ)psycholoog / orthopedagoog, 4 daagse training Design: Randomized Controlled Trial met 4 condities: OVK, SPARX, OVK&SPARX, wachtlijst Screening: n = 962; deelname n = 208 Wekelijks Wekelijks

19 Resultaten: Geïndiceerde preventie studie 2 Poppelaars et al. (2013) Depressieve klachten Geen verschil tussen groepen

20 Ervaring van jongeren Filmpje meiden uit OVK

21 STORM-project Strong Teens and Resilient Minds Preventie van depressie en suicide op school - Middelbare scholen in de regio Veghel/Uden/Maasland - Intensieve samenwerking met ketenpartners - Op Volle Kracht v2.0

22 Op Volle Kracht v2.0 Inhoud programma - Voornamelijk gericht op CGT - GGGG schema - Stemmingsdagboek - Huiswerk opdrachten gebaseerd op positieve psychologie - 8 lessen van 60 minuten - Getrainde gedragswetenschapper + trainer ketenzorg

23

24

25

26 Energizer Bedenk drie aardige acties die jij voor iemand anders hebt gedaan Bedenk drie aardige acties die iemand anders voor jou heeft gedaan

27 Yuli Tak - y.tak@pwo.ru.nl Kim van Ettekoven - k.ettekoven@ggzoostbrabant.nl Karlijn Heesen - kwj.heesen@ggzoostbrabant.nl