Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst

Transcriptie

1 Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst Werkgroep Vrijwilige Inzet met Toekomst, 28 september 2015

2 Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding Versterken vrijwillige inzet Werkgroep Vrijwillige Inzet met Toekomst Draagvlak bij deelnemers conferentie Vrijwillige inzet in beweging Beeld van behoeften Visie... 4 Hoofdstuk 2 Inwoners met initiatief Ruimte voor initiatief Het recht om uit te dagen Het eerste recht om te bieden op maatschappelijk vastgoed... 7 Hoofdstuk 3 Inzet voor en door inwoners Zichtbaar en vindbaar zijn Aantrekken en behouden vrijwilligers Vrijwilligers die kwetsbaar zijn of een beperking hebben Vrijwilligers met een uitkering Vrijwilligers en betaalde medewerkers Hoofdstuk 4 Materiaal voor regelruimte Regels Ruimtes Materialen Hoofdstuk 5 Samenwerken versterken Hoofdstuk 6 Organisatie van de versterking Ondersteuning Organisatie Bijlage 1 Samenstelling werkgroep... 20

3 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Versterken vrijwillige inzet In Nieuwegein zetten vele inwoners zich vrijwillig in. Een buurtfeest organiseren, coach van een voetbalelftal, bestuurslid bij een fotoclub, op bezoek bij een oudere, de organisatie van een popconcert, beheer van een buurthuis, het onderhoud van een buurttuin.. Vrijwillige inzet is goud waard! Vrijwillige inzet blijft belangrijk. Het beroep op vrijwillige inzet zal toenemen omdat het eigen initiatief van inwoners, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven steeds centraler in onze samenleving komt te staan. De rol van de overheid is hierbij meer voorwaardenscheppend en ondersteunend. Vanuit dit nieuwe samenspel vraagt de gemeente aan inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties om met een voorstel te komen over versterking van vrijwillige inzet. 1.2 Werkgroep Vrijwillige Inzet met Toekomst Wij, de werkgroep Vrijwillige Inzet met Toekomst, zijn de uitdaging aangegaan om dit voorstel voor te bereiden. De deelnemers aan de werkgroep zijn allen actief voor een inwonersinitiatief of vrijwilligersorganisatie op de domeinen amateurkunst & cultuur, duurzame ontwikkeling natuur en milieu, welzijn, onderwijs & educatie, sport, evenementen, en zorg. Iedereen doet mee op persoonlijke titel. De gemeente heeft de werkgroep gefaciliteerd door bijvoorbeeld het organiseren, begeleiden en uitwerken van de werkgroepbijeenkomsten. In deze notitie doen we als werkgroep een voorstel voor het versterken van vrijwillige inzet. Hierbij kijken we naar wie welke bijdrage kan leveren en welke ondersteuning hierbij nodig is. Dit doen we aan de hand van de volgende thema s: Inwoners met initiatief (hoofdstuk 2, pag. 5). Inzet voor en door inwoners (hoofdstuk 3, pag. 8). Materiaal voor regelruimte (hoofdstuk 4, pag. 13). Samenwerken versterken (hoofdstuk 5, pag. 15). Organisatie van de versterking (hoofdstuk 6, pag. 16). Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 1

4 1.3 Draagvlak bij deelnemers conferentie Wij, als werkgroep, hebben een conferentie over de notitie georganiseerd: Vrijwillige inzet met Toekomst. Inwonersinitiatieven, coördinatoren en bestuurders van vrijwilligersorganisaties waren hiervoor uitgenodigd. Het was een levendige bijeenkomst, waarin maar liefst 80 deelnemers uit vele domeinen van de vrijwillige inzet met elkaar in gesprek zijn gegaan. Aan de hand van de uitkomsten heeft de werkgroep de notitie op een aantal punten aangepast. Daarnaast is op de conferentie gevraagd of de deelnemers zich kunnen vinden in: de inhoud van de notitie en de oprichting van een Platform Vrijwillige Inzet door de werkgroep. Beide vragen zijn door bijna alle deelnemers met ja beantwoord! 1.4 Vrijwillige inzet in beweging De definitie van vrijwillige inzet die wij in deze notitie gebruiken is: Werk dat onbetaald en onverplicht verricht wordt ten behoeve van anderen of van (de kwaliteit van) de samenleving in het algemeen, in enig georganiseerd verband. (Vrijwillige inzet is de basis, VWS, VNG, NOV, 2014) Het kan dan gaan om inwonersinitiatieven, vrijwilligersorganisaties (al dan niet met betaalde medewerkers) of professionele organisaties die werken met vrijwilligers. Als werkgroep hebben we de hieronderstaande analyse gemaakt over de belangrijkste sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen voor de vrijwillige inzet in Nieuwegein. Sterktes betrokkenheid en motivatie vrijwilligers is groot; bereidheid met elkaar delen van kennis en ervaring; veel ideeën en nieuwe initiatieven. Zwaktes onvoldoende aanwas nieuwe vrijwilligers; beperkte samenwerking met elkaar en andere partners; kwetsbaarheid door onvoldoende vernieuwing in vrijwilligerswerk. Kansen verstevigen samenwerking met elkaar; inspelen op wensen en behoeften vrijwilligers; aantrekken jongere vrijwilligers en vitale ouderen. Bedreigingen te weinig vrijwilligers; minder financiën door bezuinigingen; veranderlijkheid politieke agenda. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 2

5 1.5 Beeld van behoeften Wat vinden vrijwilligers belangrijk? Wat kunnen organisaties en initiatieven van elkaar leren? Welke ondersteuningsbehoeften zijn er? Vragen waar we graag een antwoord op wilden hebben. De werkgroep was dan ook opdrachtgever voor het uitvoeren van een behoeftenonderzoek onder zowel vrijwilligers als inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties. 502 vrijwilligers hebben de enquete ingevuld. Bij het onderzoek onder de 250 inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties was de respons van 77 verschillende organisaties. Hieronder een paar resultaten eruit gelicht: Resultaten vrijwilligers: 85% van de vrijwilligers voelt zich (erg) gewaardeerd. Belangrijk voor het plezier in het vrijwilligerswerk is : werksfeer, sociale contacten en bereikte resultaat. 45% van de vrijwilligers is geworven door iemand vanuit zijn netwerk. Resultaten inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties: Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties beschikken over kennis, kunde en ruimtes waarvan zij aangeven dat zij deze met elkaar kunnen delen. Er is behoefte aan ondersteuning bij zichtbaarheid en vindbaarheid, fondsenwerving en werven vrijwilligers. De voorkeuren voor de manier van ondersteunen zijn: digitaal platform (33%), deskundige (21%), fysiek inlooppunt (18%). Bent u nieuwsgierig geworden naar de overige resultaten van het onderzoek? Kijk dan op Geinsche Hof verenigingen Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 3

6 1.6 Visie Vrijwillige inzet in Wij zien als stip op de horizon: Nieuwegein is een stad waar we omzien naar elkaar en onze omgeving. De veranderingen in de samenleving vragen om meer onderlinge verbinding tussen inwoners. Iets voor een ander doen is de normaalste zaak. Wij ontplooien onze talenten en passies en staan voor elkaar klaar. De gemeente Nieuwegein is samen met inwoners bezig met het ontwikkelen van een toekomstvisie voor de stad voor Wij vinden het belangrijk dat vrijwillige inzet ook hierin een prominente plaats krijgt. De beweegtuin Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 4

7 Hoofdstuk 2 Inwoners met initiatief 2.1 Ruimte voor initiatief Het Galecopse trimstraatje, uitleen van speelgoed om kinderen samen te laten spelen in Nijpels, beheer van buurthuis Vreeswijk, openstelling van de Dierenweide, dj-lessen geven aan kinderen, de buurttuin. Mooie voorbeelden van inwonersinitiatieven in Nieuwegein. Tot stand gebracht al dan niet in samenwerking met maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en gemeente. Het college van B&W spreekt zich hierover in haar coalitieakkoord positief uit: Wij geven ruimte aan initiatieven uit de stad. Suggesties voor initiatiefnemers: Zoek ambassadeurs voor je initiatief. Samenwerken met ondernemers biedt kansen. Denk aan financiële haalbaarheid, maak een businessplan. Zorg voor continuïteit voor zowel de korte als lange termijn. Als werkgroep vinden wij het belangrijk dat inwoners het eigenaarschap hebben en houden over de initiatieven. Wij vragen aan de gemeente om de regie niet over te nemen, maar waar nodig een ondersteunende of stimulerende rol te spelen. Er is behoefte aan: Info- en adviespunt voor allerlei soorten vragen. Begeleidende of makelaarsrol ten behoeve van initiatieven, zodat deze zich verder kunnen ontwikkelen (sociaal makelaar, sociaal programmeur). Een platform waar inwonersinitiatieven, die geen rechtsvorm hebben, kunnen aanhaken om fondsen en subsidies aan te vragen. Een gemeentelijk loket voor aanvraag van vergunningen en informatie over procedures. Inzicht in de beschikbare accommodaties. Ambitie Inwonersinitiatieven, van klein tot groot, krijgen in Nieuwegein alle kans om te ontstaan en tot bloei te komen. Resultaat Inwonersinitiatieven worden waar nodig ondersteund en gestimuleerd. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 5

8 2.2 Het recht om uit te dagen Het recht om uit te dagen, wat is dat? Inwoners (-initiatieven) die aangeven dat ze overheidstaken willen overnemen omdat ze het even goed of beter kunnen. Denk bijvoorbeeld aan uitvoering van taken op het gebied van groenbeheer, ouderenvervoer, beheer zwembad, peuterspeelzaalwerk of dagbesteding. De inwoners (-organisaties) voeren de werkzaamheden zelf uit of zijn opdrachtgever. De sturingskracht en verantwoordelijkheden verschuiven hiermee van gemeente naar inwoners. Voordelen: Eigenaarschap meer bij inwoners. Beter inspelen op lokale behoeften. Betrokkenheid met hart voor de zaak. Vaak realiseren besparingen. Het recht om uit te dagen in Nieuwegein? Ja natuurlijk! Als werkgroep vinden wij dit van grote meerwaarde: de kwaliteit van voorzieningen, betrokkenheid van inwoners en verbinding in de buurt nemen hiermee toe. Diensten op het gebied van de woonomgeving, welzijn en zorg zijn hiervoor geschikt. Het is belangrijk om hierbij taken uit te sluiten die van direct belang zijn voor veiligheid en gezondheid, zoals de ambulance. Voor een optimale aanpak denkt de gemeente in een vroeg stadium mee met inwoners-(initiatieven). Daarnaast kan samenwerking tussen inwoners, bijvoorbeeld als opdrachtgever, en private partijen die diensten aanbieden, kansrijk zijn. Uitgangspunten: Start klein om samen al doende te leren wat werkt. Een open en uitnodigende houding van de gemeente. Ondersteuning op maat voor initiatiefnemers (bijv. bij uitwerken businessplan). Besparingen mogen inwoners weer in het initiatief of de buurt investeren. Regelruimte om te kunnen uitproberen. Afspraken: hoe kunnen inwoners een voorstel in dienen en wie neemt hierover een besluit. Actief informeren inwoners over mogelijkheden. Balans tussen laagdrempeligheid en te stellen eisen aan kwaliteit, continuïteit en verantwoording. Ambitie Inwoners in Nieuwegein kunnen Het recht om uit te dagen gebruiken. Resultaat Op basis van concrete initiatieven geven inwoners en gemeente in de praktijk samen vorm aan de werkwijze die hoort bij Het recht om uit te dagen. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 6

9 2.3 Het eerste recht om te bieden op maatschappelijk vastgoed Inwoners die het initiatief hebben genomen om zelf een (voormalig) buurthuis te beheren en te onderhouden: Fort Vreeswijk en The Pit, zijn twee voorbeelden in Nieuwegein. Het Fort als een plek voor de huisarts en diverse culturele-, welzijns- en zorgactiviteiten. Een ontmoetingsplek voor en door jongeren met optredens van bandjes is The Pit. Dergelijke initiatieven vindt de werkgroep van grote waarde! Het gaat om meer zeggenschap van inwoners over hun wijk, een verzamelplek voor kennismaken, ontmoeting en activiteiten. Het kan ook gaan om werkplekken voor maatschappelijke organisaties en startende ondernemers. Lampionnen St. Maarten Buurtplein Doorslag Wij vinden, als werkgroep, dat bij het beschikbaar komen van maatschappelijk vastgoed, inwoners en initiatiefnemers hier eerst een bod op uit kunnen brengen. Dit voorafgaand aan andere partijen. Hierbij kan het om huur of koop gaan, waarbij de vraagprijs onder de marktprijs kan liggen. Samen worden immers maatschappelijke waarde gecreëerd. Uitgangspunten: Initiatief komt vanuit inwoners zelf. Samenwerking tussen inwonersgroepen, maatschappelijke organisaties, bedrijven en de gemeente bij ontwikkeling en realisatie plan. Mogelijkheid tijdelijk gebruik ruimtes vooruitlopend op definitief plan. Financiële haalbaarheid en continuïteit zijn een randvoorwaarde. Overzicht van panden welke te huur of te koop zijn. De werkgroep stelt een verkenning voor naar de mogelijkheden voor Het eerste recht om te bieden op maatschappelijk vastgoed in Nieuwegein. Betrek hierbij de verschillende partijen, zoals initiatiefnemers, woningcorporaties, projectontwikkelaars en de gemeente. Ambitie In Nieuwegein kunnen inwoners gebruik maken van Het eerste recht om te bieden op maatschappelijk vastgoed. Resultaat Een onderzoek uitvoeren naar de mogelijkheden van het vormgeven van Het eerste recht om te bieden op maatschappelijk vastgoed in Nieuwegein. Dit leidt tot opname van dit recht in gemeentelijk beleid. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 7

10 Hoofdstuk 3 Inzet voor en door inwoners Inwoners die zich vrijwillig inzetten zijn onmisbaar in onze samenleving; nu en in de toekomst. Hoe vinden we de juiste persoon op de juiste plek? Hoe kunnen we meer vrijwilligers aantrekken? Hoe behouden we ze? Wij, als werkgroep, vinden het belangrijk dat inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties zichtbaar en vindbaar zijn. Het doel hiervan is dat zij een diversiteit aan inwoners weten aan te spreken om zich vrijwillig in te zetten. 3.1 Zichtbaar en vindbaar zijn Hoe zijn inwonersinitatieven en vrijwilligersorganisaties zichtbaar en vindbaar voor (potentiele) vrijwilligers? Wij, als werkgroep, vinden hiervoor in ieder geval het volgende nodig: Website samen voor Nieuwegein Voorwaarden: Aantrekkelijke en gebruiksvriendelijke website van elke organisatie. Ondersteuning inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties bij hun PR en marketing. Gebruiksvriendelijke digitale vacaturebank. Laagdrempelig loket voor info, advies en ondersteuning voor alle inwoners. Continue aandacht op (sociale) media voor vrijwillige inzet. Ambitie Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties zijn zichtbaar en vindbaar voor inwoners die zich vrijwillig in (willen gaan) zetten Resultaat Er is een gebruiksvriendelijke digitale vacaturebank, info- en adviespunt voor inwoners, ondersteuning op het gebied van PR en marketing voor inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 8

11 3.2 Aantrekken en behouden vrijwilligers De werkgroep is van mening dat het hebben van een strategie kan helpen: waarvoor werven, welke vrijwilligers, via welke weg, hoe te organiseren? Werving door middel van de persoonlijke benadering, het netwerk of via via wordt als het effectiefst ervaren. Vrijwillige inzet concureert met vele andere tijdsbestedingen van inwoners. Er is steeds meer vraag naar een flexibele wijze van vrijwilligerswerk. Daarnaast is het voor inwoners belangrijk dat hun inzet als vrijwilliger bijdraagt aan hun persoonlijke doelen. Vrijwilligersorganisaties geven aan dat het soms moeilijk is om vrijwilligers te vinden voor specifieke taken, op het gebied van bijvoorbeeld bestuur of financiën. Uit het behoefteonderzoek is naar voren gekomen dat de beschikbaarheid info, advies en ondersteuning op thema werven en behoud vrijwilligers gewenst is. Belangrijk voor succes: Aansluiten op persoonlijke doelen vrijwilliger, zoeken naar de win-win situatie voor zowel vrijwilliger als organisatie. Niet alleen werven op functies maar ook op taken, klussen en projecten. Creëren netwerken om met elkaar specifieke taken te delen. Onderling verwijzen van potentiële vrijwilligers naar elkaar toe. Beschikbaarheid info, advies en ondersteuning op thema werven en behoud vrijwilligers. Ambitie Vele inwoners in Nieuwegein zetten zich vrijwillig in. Hiervoor worden passende matches gemaakt: de juiste vrijwilliger op de juiste plek. Resultaat Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties spelen in op de behoeften van de nieuwe vrijwilliger en werken meer samen op het gebied van aantrekken en behoud vrijwilligers. Er is info, advies en ondersteuning op dit thema beschikbaar. 3.3 Vrijwilligers die kwetsbaar zijn of een beperking hebben Iedereen moet zich in principe kunnen inzetten als vrijwilliger, vinden wij als werkgroep. Dus ook kwetsbare inwoners of inwoners met een beperking. Het werken met deze vrijwilligers vraagt vaak om extra aandacht en tijdsinvestering, zoals het vinden van passende werkzaamheden, geven begeleiding en effect op samenwerkingscultuur. Wij, als werkgroep, vinden dat dit in geen geval ten kostte mag gaan van de uitvoering van de kerntaken van een initiatief of organisatie. Het is aan het initiatief of vrijwilligersorganisatie zelf, om te kijken of het meerwaarde biedt om met deze inwoners als vrijwilliger te werken. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 9

12 Tips voor inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties: Ga uit van wat iemand kan en zoek daar werkzaamheden bij. Werf vrijwilligers die het leuk vinden om met deze inwoners te werken. Vrijwilligers met een beperking kunnen een bindende factor zijn Voor een succesvolle vrijwillige inzet door kwetsbare inwoners en inwoners met een beperking, is nodig dat inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties gebruik kunnen maken van deskundige ondersteuning en begeleiding. Hiervoor is een goed samenspel tussen diverse betrokken partijen, zoals vrijwilligersorganisaties, zorgorganisaties en de gemeente een vereiste. Voorwaarde: Er is deskundige ondersteuning en begeleiding beschikbaar om vrijwilligerswerk door kwetsbare inwoners of inwoners met een beperking mogelijk te maken. Ambitie Vele inwoners die kwetsbaar zijn of een beperking hebben zetten zich vrijwillig in. Resultaat Er is deskundige ondersteuning en begeleiding beschikbaar voor inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties die plaats bieden aan vrijwilligers die kwetsbaar zijn of een beperking hebben. 3.4 Vrijwilligers met een uitkering Het Rijk maakt mogelijk dat gemeenten aan inwoners met een uitkering een tegenprestatie vragen. Wij, als werkgroep, zijn van mening dat vrijwilligerswerk geen verplichte tegenprestatie kan zijn. De behoefte van inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties aan gemotiveerde en betrokken vrijwilligers, kan door een verplichting in het gedrang komen. Wij vinden wel dat inwoners met een uitkering door de uitkeringsinstantie op de mogelijkheid gewezen kan worden zich vrijwillig in te zetten. Vrijwilligerswerkervaring is ontzettend belangrijk voor het CV. Uit ervaringen van vrijwilligersorganisaties blijkt echter dat inwoners die zich vrijwillig in willen gaan zetten, hier niet altijd toestemming voor krijgen van het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) en WIL (Werk en Inkomen Lekstroom). Ook al blijven deze inwoners beschikbaar voor de arbeidsmarkt. Wel of geen toestemming hangt teveel af van de betrokken job-coach. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 10

13 Daarnaast is het voor vrijwilligersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties belangrijk dat, waar nodig, deskundige ondersteuning en begeleiding beschikbaar is, ten behoeve van de inzet van vrijwilligers met een uitkering. Voorwaarden: UWV en WIL moeten mogelijk maken dat inwoners met een uitkering die zich vrijwillig in willen zetten hiervoor toestemming en medewerking krijgen. Er is deskundige ondersteuning en begeleiding beschikbaar ten behoeve van vrijwilligerswerk voor inwoners met een uitkering. Ambitie Vele inwoners die een uitkering hebben zetten zich vrijwillig in. Resultaat Uitkeringsinstanties geven inwoners die zich vrijwillig in willen zetten de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te gaan doen. Er is deskundige ondersteuning en begeleiding beschikbaar ten behoeve van vrijwilligerswerk voor inwoners met een uitkering. 3.5 Vrijwilligers en betaalde medewerkers Vrijwilligers en betaalde krachten spannen zich gezamenlijk voor een maatschappelijk doel in en komen elkaar tegen op de werkvloer, bijv. in het buurthuis, een zorgorganisatie of bij het realiseren van een inwonersinitiatief. In deze samenwerking worden knelpunten ervaren. Dit zijn bijvoorbeeld: twijfel over kennis en kunde van vrijwilligers of de vrijwilliger als concurrent voor betaald werk. Belangrijk is dat vrijwilligers en betaalde krachten elkaar als gelijkwaardig zien en goed communiceren over wat ze van elkaar kunnen verwachten. Uitgangspunten: Houd het gezamenlijke doel voor ogen. Zie elkaar als gelijkwaardig. Wees je bewust van verschillen. Onderken elkaars kwaliteiten. Heb wederzijds respect en vertrouwen. Wij, als werkgroep, vinden dat het verbeteren van de samenwerking tussen vrijwilligers en betaalde medewerkers, de volle aandacht verdient. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 11

14 Tips voor verbeteren samenwerking: Spreek elkaar vaker: wissel informatie uit, ga in overleg, leer elkaar kennen. Maak heldere afspraken over verantwoordelijkheden, rollen en taken. Heb aandacht voor persoonlijke verhoudingen. Besteed in vrijwilligersbeleid aandacht aan samenwerking. Ambitie Vrijwilligers en betaalde medewerkers werken goed met elkaar samen tijdens hun gezamenlijke inzet voor een maatschappelijk doel. Zij doen dit op basis van gelijkwaardigheid en waardering van elkaars bijdrage. Resultaat Vrijwilligersorganisaties en professionele organisaties besteden aandacht aan de versterking van de samenwerking tussen vrijwilligers en betaalde medewerkers. Sluizenloop Vreeswijk Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 12

15 Hoofdstuk 4 Materiaal voor regelruimte 4.1 Regels Inwoners ontplooien in de samenwerking met maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven steeds meer initiatieven. Dit vraagt om regelgeving die past bij veranderende tijden en geeft ruimte om te experimenteren. Wij, als werkgroep, vinden dat regelgeving niet onnodig belemmerend mag werken: maak het inwoners zo gemakkelijk mogelijk, dat motiveert! Het is belangrijk dat de gemeente zich realiseert dat het gaat om vrijwilligers en dat er vaak sprake is van een beperkt budget. Laat deze inwoners niet bij verschillende loketten of afdelingen aan hoeven kloppen. Geef duidelijk aan wat verwacht wordt van initiatiefnemers en waar zij op kunnen rekenen. Verzoek aan de gemeente: Denk mee met inwoners (-initiatieven) en vrijwilligersorganisaties. Verminder en vereenvoudig regels en stem deze beter op elkaar af. Maak een website met informatie over alle regels inclusief gestandaardiseerde formats (bijv. alle benodigde plannen voor evenementen). Zet een gemeentelijk loket op voor aanvraag vergunningen en informatie over procedures. Leveren van maatwerk. Ambitie Initiatiefnemers en vrijwilligersorganisaties worden in hun plannen niet belemmerd door regels. Resultaat Minder regels, een website met informatie over regels en één gemeentelijk loket voor initiatiefnemers en vrijwilligersorganisaties. 4.2 Ruimtes Een bijeenkomst, vergadering of andere activiteiten organiseren. Hiervoor hebben inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties ruimte nodig. Het gaat om ruimte die geschikt, betaalbaar en dichtbij is. Er is vraag naar accomodaties. Aan de andere kant hebben allerlei organisaties, waaronder ook vele vrijwilligersorganisaties, ruimtes die niet altijd volledig benut worden. Hoe kunnen vraag en aanbod beter bij elkaar komen? Als werkgroep stellen wij de volgende wijze van faciliteren voor: Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 13

16 Digitaal platform met vraag en aanbod ruimtes. Makelaar die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Ambitie Alle inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties kunnen gebruik maken van een geschikte en betaalbare ruimte voor de uitvoering van hun activiteiten. Resultaat Het koppelen van vraag en aanbod op het gebied van ruimtes door een makelaar via een overzichtelijk digitaal platform. 4.3 Materialen Naast ruimtes hebben inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties ook materialen nodig. Dit kan variëren van sport- en spel materialen, beamers, kramen, geluidsinstallaties, barmaterialen, dranghekken etc. Wij, als werkgroep, zien kansen om de materialen aan elkaar uit te lenen. Ook kunnen afspraken gemaakt worden met lokale ondernemers. Dit kan volgens ons, als werkgroep, als volgt gefaciliteerd worden: Digitaal platform met vraag en aanbod materialen. Makelaar die vraag en aanbod bij elkaar brengt. Ambitie Alle inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties kunnen gemakkelijk en betaalbaar beschikken over de benodigde materialen. Resultaat Het koppelen van vraag en aanbod op het gebied van materialen. Atverni Startklok Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 14

17 Hoofdstuk 5 Samenwerken versterken Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties hebben ervaring, kennis, kunde, scholing, ruimtes of materialen. Deze kunnen met elkaar gedeeld worden! Wij, als werkgroep, vinden dat in Nieuwegein al veel met elkaar samengewerkt wordt, maar dat dit nog meer kan gebeuren. Samenwerking tussen inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties onderling, zowel binnen het eigen domein als tussen de domeinen. Maar ook met andere partners, zoals maatschappelijke organisaties of het bedrijfsleven en de gemeente. Samen hebben ze elkaar en de samenleving veel te bieden! Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties (en andere partners): Delen kennis, kunde en faciliteiten met elkaar. Om de versterking van de samenwerking tot stand te brengen, vinden wij, als werkgroep, het noodzakelijk dat de gemeente dit proces faciliteert. Hiervoor zijn spinnen in het web nodig, de zogenaamde makelaars. Deze gaan naar inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties toe om op te halen wat de behoeften zijn en wat zij kunnen bieden om vervolgens verbindingen tussen verschillende partners te leggen. Alleen digitale platforms zijn niet voldoende, face-to-face contact is cruciaal. Gemeente: Faciliteert de makelaarsfunctie voor alle domeinen om samenwerking tot stand te brengen op de verschillende thema s. Met elkaar kunnen we toegroeien naar een zogenaamde deelsamenleving. Initiatieven en organisaties kunnen bij elkaar ten rade gaan voor informatie, advies, delen van taken of gezamenlijk organiseren van activiteiten. Ambities Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties (en andere partijen) werken veel meer samen en benutten elkaars sterktes en mogelijkheden. De gemeente ondersteunt dit proces actief. Resultaten Er worden nieuwe samenwerkingsrelaties gevormd tussen inwonersinitiatieven, vrijwilligersorganisaties en andere partijen. Inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties maken gebruik van elkaars kennis, kunde en materialen. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 15

18 Hoofdstuk 6 Organisatie van de versterking 6.1 Ondersteuning Er is volgens de werkgroep, mede concluderend uit de resultaten van de gehouden enquête, een nieuwe structuur nodig van en voor ondersteuning van vrijwillige inzet in Nieuwegein. Uitgangspunt hierbij is dat de structuur recht doet aan de verschillende domeinen (amateurkunst & cultuur, duurzame ontwikkeling natuur en milieu, welzijn, onderwijs & educatie, sport, evenementen, en zorg), een bundeling plaats vindt van de nu nog verspreide, al aanwezige, ondersteuning en dat de autonomie van de huidige organisaties gerespecteerd wordt. Wij, als werkgroep, vinden het belangrijk dat voor het versterken van vrijwillige inzet, inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties de gemeente het volgende totaalpakket aan ondersteuning faciliteert: Totaalpakket aan ondersteuning: Digitaal platform. Informatie- en adviespunt. Diverse makelaars. Hierbij is er een juridische entiteit waarvan inwonersinitiatieven zonder rechtsvorm gebruik kunnen maken om fondsen en subsidies aan te vragen. Daarnaast het organiseren van: Een toegankelijk gemeentelijk loket voor vergunningen en procedures. Ondersteuning en begeleiding bij vrijwillige inzet van inwoners die kwetsbaar zijn of een beperking hebben. Digitaal platform Het digitaal platform biedt enerzijds aan potentiele vrijwilligers informatie over vrijwillige inzet, vacatures, workshops en trainingen. Het digitale platform brengt vraag en aanbod bij elkaar. Anderzijds geeft het platform aan inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties informatie over specifieke thema s en (netwerk-)bijeenkomsten en trainingen. Het gaat dan om bijvoorbeeld de volgende thema s: behouden van vrijwilligers, werken met speciale doelgroepen, PR en marketing, accommodaties, faciliteiten, financiën, juridische zaken en regelgeving. Hieraan is een marktplaats gekoppeld voor ruimtes, materialen en scholing. Informatie- en adviespunt Zowel voor inwoners als inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties is er het fysieke informatie- en adviespunt om naar toe te bellen of binnen te lopen. Zie voor thema s het digitale platform hierboven. Voor een ondersteunende rol bij de ontwikkeling van inwonersinitiatieven leggen medewerkers van het punt verbinding met de sociaal programmeurs van de gemeente of sociaal makelaar van de welzijnsorganisatie. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 16

19 Daarnaast geeft het info- en adviespunt uitvoering aan de top 3 van onderwerpen waarop inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties behoefte hebben aan samenwerking en ondersteuning. Top 3 speerpunten: Werven en behouden vrijwilligers. Genereren van inkomsten. Communicatie en Public Relations. Makelaars De makelaars weten wat er speelt en wat organisaties kunnen bieden en nodig hebben. Zij brengen het contact tot stand en van daaruit gaan organisaties elkaar vinden en opzoeken. Zij kunnen vraag en antwoord aan elkaar koppelen en mensen met elkaar verbinden. Makelaars kunnen: Beleidsmatig denken. Grote verbanden zien. Verbindingen leggen. Adviserend werken. Faciliteren. Makelaars zijn: Kundig op meerdere thema s en verwijzen voor andere thema s door. Voor elk domein is de makelaarsfunctie beschikbaar. Het gaat dan om de volgende domeinen: amateurkunst & cultuur, duurzame ontwikkeling natuur en milieu, welzijn, onderwijs & educatie, sport, evenementen, en zorg. De bestaande sociaal makelaar en sociaal programmeurs vervullen deze functie voor inwonersinitiatieven en kunnen dit blijven doen. Zij werken nauw samen met de domeinmakelaars. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 17

20 6.2 Organisatie Het benodigde totaalpakket aan ondersteuning bestaat uit: een digitaal platform, informatie- en adviespunt en domein-makelaars. Hoe kan deze ondersteuningsstructuur het beste georganiseerd worden? Hierbij vinden wij, als werkgroep de volgende uitgangspunten belangrijk: Uitganspunten Samenwerken staat voorop. Een bundeling van ondersteuning om versnippering tegen te gaan. Ondersteuning beschikbaar voor alle domeinen. De ondersteuning is voor iedereen, ook voor inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties die nergens anders terecht kunnen. Wij, als werkgroep, vinden het belangrijk, om als stip op de horizon te nemen: één geïntegreerde organisatie voor de ondersteuningsstructuur van inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties in Nieuwegein. Het bestuur van deze organisatie wordt gevormd door een platform van vertegenwoordigers uit alle domeinen. Hiermee is een directe verbinding gelegd met de ondersteuningsbehoeften van inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties in het veld. Het platform werkt uit hoe en door wie de ondersteuningsstructuur wordt uitgevoerd. Door aansturing vanuit één hand kan een nauwe afstemming en samenwerking tussen de verschillende onderdelen plaats vinden: het digitale platform, informatie- en adviespunt en domein-makelaars. Het platform consulteert regelmatig haar achterban, bijvoorbeeld over de speerpunten van het informatie- en adviespunt. Belangrijke tips voor het platform : Leer van eerdere samenwerkingsverbanden. Voorkom belangenstrijd. Maak geen extra laag of logge structuur, houd de lijnen kort. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 18

21 De werkgroep vraagt aandacht voor de belemmeringen die zich tijdens het proces van kanteling voor kunnen doen. Denk aan belemmeringen, zoals: Regelgeving die belemmerend kan werken. Een ongelijk speelveld waar bestaande organisaties vaak betere toegang hebben tot middelen (zoals een netwerk en financiën) dan inwonersinitiatieven. Spanningsveld tussen het werk gedaan door vrijwilligers en de veiligheid van vrijwilligers en inwoners. Op een gefaseerde wijze werken we toe naar de voorgestelde ondersteuningsstructuur, gerealiseerd op 1 januari Hierbij maken we gebruik van elkaars kennis en ervaringen. In een overgangsjaar geeft het bestuur vorm en inhoud aan het digitale platform en het informatie- en adviespunt. De domein-makelaars zijn in dit jaar nog verbonden aan partijen in het veld en vallen niet onder het platformbestuur. Zij werken natuurlijk nauw samen met het informatie- en adviespunt, bijv. voor de uitvoering van de speerpunten. Organisatie ondersteuningsstructuur Het bestuur van de ondersteuningsstructuur is het platform, dat bestaat uit vertegenwoordigers van alle domeinen van vrijwillige inzet. Als stip op de horizon één geïntegreerde organisatie voor de ondersteuningsstructuur van inwonersinitiatieven en vrijwilligersorganisaties op 1 januari Wij, als werkgroep, verklaren ons bereid om de verantwoordelijkheid te nemen en te dragen voor de oprichting van dit platform, en de te nemen stappen die voortvloeien uit deze notitie. Dit doen wij in samenwerking met de gemeente en andere partners. Wij gaan deze uitdaging graag samen met jullie aan! De werkgroep Vrijwillige Inzet met Toekomst : Is bereid om de verantwoordelijkheid te nemen en te dragen voor de oprichting van een platform en andere stappen voortkomend uit deze notitie. Dit doet zij in samenwerking met de gemeente en andere partners. Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 19

22 Bijlage 1 Samenstelling werkgroep Werkgroep Vrijwillige Inzet met Toekomst Esther van Steeg Fort Vreeswijk Henk van der Honing Samen Duurzaam Nieuwegein Remco Kleiker Hip Lieke Thomas MOveo Ton Holweg JSV Huub van Baal Commissie amateurkunst Hedwig Hof NVZ Annemieke van Lieshout MOvactor (behoudens hoofdstuk 6) Gea Evers Zorgspectrum Wouter de Jong De Pit; Stichting Vrienden van Muziek Rens Wisselo IVN Willy Bakker UVV Ineke Aalderink Proxima Henk van Montfoort Audiovisuele vereniging de geinfilmers Frans van Erven Cirkeltje Rond Notitie Vrijwillige Inzet met Toekomst 20