The Multitasking Mind

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "The Multitasking Mind"

Transcriptie

1 Niels Taatgen The Multitasking Mind Kunstmatige Intelligentie Rijksuniversiteit Groningen Funded by ERC StG MULTITASK

2 Multitasking in de Auto?

3 Het gevaar van multitasking Internet in de auto

4

5 Multitasking: van milliseconden tot dagen Concurrent multitasking: dingen tegelijk doen Sequential multitasking: verschillende taken afwisselen

6

7 Sequential multitasking: de boosdoeners

8 De cyclus van onproductiviteit

9 Daniel Levitin WAT GEBEURT ER IN ONS HOOFD ALS WE DENKEN DAT WE MULTITASKEN? 'Wat we eigenlijk doen, is continu heen en weer schakelen tussen de ene en de andere taak. Er zit letterlijk een schakelaar in ons brein die dat regelt. Behalve inefficiënt is het doodvermoeiend. Dat schakelen kost enorm veel energie en de hoeveelheid breinenergie is beperkt. Met als gevolg improductiviteit, gebrek aan gedrevenheid, concentratie en creativiteit.

10 Brein Artikel Facebook

11 Brein Artikel Facebook

12 Brein Artikel Facebook

13 Brein Artikel Facebook

14 Stelling Mensen kunnen niet singletasken, ze zijn eigenlijk altijd aan het multitasken

15 Is multitasking dan zo slecht? Veranderen onze hersenen door multitasking? Nee! Soms is het juist productief Het brein kan maar één ding tegelijk is onjuist

16 Kan multitasking presentaties verbeteren? Het tekenen van Doodles tijdens saaie vergaderingen houd je bij de les Laboratorium voorbeeld: Attentional Blink

17 Lag 8 Lag 3 TX JK

18 Attentional Blink

19 Sequential multitasking Interrupties zijn nuttig bij het nakijken van tentamens

20 Conclusie Er is geen makkelijk antwoord op de vraag of multitasking goed of slecht is, dus hebben we een theorie nodig: Threaded Cognition

21 Simpele analogie Als je een wasmachine en een droger hebt, kun je twee ladingen tegelijk doen.

22 Threaded Cognition Declarative Memory 50 ms 100+ sec Motor ms Procedural Memory 50 ms Werk geheugen 300 ms 10 sec Visual ms De hersenen zijn op te delen in gebieden met een eigen functie, en deze gebieden kunnen parallel werken Problemen ontstaan slechts als twee gebieden op hetzelfde moment nodig zijn Salvucci, D. D., & Taatgen, N. A. (2008). Threaded Cognition: An Integrated Theory of Concurrent Multitasking. Psychological Review, 115(1),

23 Voor sequential multitasken zijn twee gebieden belangrijk Werkgeheugen Capaciteit van 1 element Onmiddelijk toegankelijk Declarative Memory Grote capaciteit Langzaam en onbetrouwbaar Declarative Memory 50 ms 100+ sec Motor ms Procedural Memory 50 ms Werkgeheugen 300 ms 10 sec Visual ms

24 Jelmer Borst s promotieonderzoek Test van deze theorie Experiment: ga het werkgeheugen overbelasten

25 Taken: Kolomaftreksommen en typen

26 Beide taken makkelijk

27 Beide taken moeilijk

28 Resultaten: reactietijd per ingetypte letter Response Time (ms) Easy/Easy Text Entry Text Entry RT Easy/Hard Hard/Easy Hard/Hard Response Time (ms) Easy/Easy Subtraction RT Easy/Hard Ha Hard/Easy 00 Subtraction / Text Entry Text Entry Accuracy 00 Subtraction Accurac

29 Neuroimaging experiment Hetzelfde experiment, maar nu in een MRI scanner

30 Gebieden die betrokken zijn bij multitasking Werkgeheugen Lange-termijngeheugen Borst et al., 2011, Neuroimage

31 Brein Artikel Facebook

32 Artikel Koffiepauze? Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Artikel Facebook

33 Autorijden Praten met de passagier Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Autorijden Praten

34 Keuze in multitasking In experimenten worden proefpersonen gedwongen om dingen tegelijk te doen Maar als mensen mogen kiezen, maken ze dan verstandige keuzes?

35 Artikel Koffiepauze? Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Artikel Facebook

36 Artikel Koffiepauze? Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Artikel Facebook

37 Artikel Koffiepauze? Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Artikel Facebook

38 Artikel Koffiepauze? Vision Werk geheugen Langetermijn geheugen Motor control Artikel Facebook

39 Voorbeeld Keuze: Chat interrupties

40

41 Eerste experiment: Mensen maken verstandige keuzes cc Geen werkgeheugen nodig From: Salvucci & Taatgen (2011)

42 Nieuw experiment met manipulatie Een snelle browser, of een browser die een aantal seconden nodig heeft om een antwoord te produceren

43 Percentage verstandige switches

44 Aantal seconden nodig om een te beantwoorden

45 Conclusie (voorzichtig) Mensen lijken keuzes te maken die locaal rationeel zijn Maar dat betekent dat deze globaal suboptimaal kunnen zijn

46 Hoe kunnen we betere multitaskers (of singletaskers) worden? Onszelf verbeteren (training) Onze werkomgeving aanpassen

47 Training

48 Aanpassen werkomgeving Maak een werkomgeving die afleiding mimimaliseert Hoorcolleges: Geen laptops! Zoek naar manieren om binnen een college de aandacht terug te krijgen

49

50 Met dank aan: Jelmer Borst, Dario Salvucci, Ioanna Katidioti, Menno Nijboer, Hedderik van Rijn, Marieke van Vugt

Gebruiken mensen informatie uit hun omgeving? Onthullingen met behulp van de eyetracker

Gebruiken mensen informatie uit hun omgeving? Onthullingen met behulp van de eyetracker Gebruiken mensen informatie uit hun omgeving? Onthullingen met behulp van de eyetracker Bachelorproject Nienke van Tellingen, 1162926 Begeleiders: Prof. dr. Niels Taatgen & MSc Jelmer Borst Samenvatting:

Nadere informatie

KEUZES BIJ MULTITASKEN EN DE INVLOED VAN MOTIVATIE

KEUZES BIJ MULTITASKEN EN DE INVLOED VAN MOTIVATIE KEUZES BIJ MULTITASKEN EN DE INVLOED VAN MOTIVATIE Bachelorproject Annelies Brands, sxxxxxxx, abrands@xs4all.nl Samenvatting: Er zijn veel factoren die invloed hebben op de keuzes die mensen maken bij

Nadere informatie

Appendix A. Summary in Dutch (Samenvatting)

Appendix A. Summary in Dutch (Samenvatting) Summary in Dutch (Samenvatting) 161 In onze hersenen vinden verschillende processen plaats, zoals bijvoorbeeld het reguleren van autonome activiteiten als ademen, coördinatie van bewegingen, maar ook perceptie

Nadere informatie

Concurrent multitasking Nijboer, Menno

Concurrent multitasking Nijboer, Menno Concurrent multitasking Nijboer, Menno IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document

Nadere informatie

BRAINTRAINING VOOR WERK EN STUDIE. Overzicht modules

BRAINTRAINING VOOR WERK EN STUDIE. Overzicht modules BRAINTRAINING VOOR WERK EN STUDIE Overzicht modules Overzicht training Je krijgt een globaal inzicht in de werking van de hersenen en leert technieken om: Je hersencapaciteit beter te benutten sneller

Nadere informatie

Informatie ophalen uit het Alfabet

Informatie ophalen uit het Alfabet Informatie ophalen uit het Alfabet Anton Wijbenga (antonw@ai.rug.nl) Rijksuniversiteit Groningen, Afdeling Kunstmatige Intelligentie; Grote Kruisstraat 2/1, 9712 TS Groningen Abstract Er zijn verschillende

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

bewezen hacks om betere cijfers te halen

bewezen hacks om betere cijfers te halen 10 bewezen hacks om betere cijfers te halen Luister muziek terwijl je studeert Als je tijdens het studeren naar muziek met een hoog tempo luistert, leer je beter. Daar kwamen onderzoekers van de universiteit

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen Samenvatting Mensen zijn in staat zich aan te passen aan de veranderingen die voortdurend plaatsvinden in hun omgeving en in henzelf. Ons gedrag en de manier waarop ons brein informatie verwerkt verandert

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen

Duurzaam inzetbaar, Even je geheugen opfrissen Samenvatting Mensen zijn in staat zich aan te passen aan de veranderingen die voortdurend plaatsvinden in hun omgeving en in henzelf. Ons gedrag en de manier waarop ons brein informatie verwerkt verandert

Nadere informatie

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Filosofie en Architecturen voor Cognitie Niels Taatgen

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Filosofie en Architecturen voor Cognitie Niels Taatgen Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie Filosofie en Architecturen voor Cognitie Niels Taatgen Inhoud Intelligentie Bewustzijn Gedrag Ziel Geest Mind Beliefs! Dualisme Monisme! Holisme Reductionisme Verklaring

Nadere informatie

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie Representatie en Geheugen Niels Taatgen Representatie en Geheugen n Kunstmatige Intelligentie: bestudeer Intelligentie met formele systemen n Formeel systeem: verzameling

Nadere informatie

Hoe kinderen referentiële uitdrukkingen in verhalen met een topic shift produceren en interpreteren.

Hoe kinderen referentiële uitdrukkingen in verhalen met een topic shift produceren en interpreteren. Hoe kinderen referentiële uitdrukkingen in verhalen met een topic shift produceren en interpreteren. Rekening houden met het perspectief van de ander. Ellis Wubs Rijksuniversiteit Groningen Rekening houden

Nadere informatie

De plaats van neuropsychologisch onderzoek binnen het diagnostisch proces

De plaats van neuropsychologisch onderzoek binnen het diagnostisch proces De plaats van neuropsychologisch onderzoek binnen het diagnostisch proces Werkgroep: Audrey Mol, Ilse Noens, Annelies Spek, Cathelijne Tesink, Jan-Pieter Teunisse Inhoud NPO en differentiaal diagnostiek

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. De invloed van illusies op visueelmotorische

Nederlandse samenvatting. De invloed van illusies op visueelmotorische De invloed van illusies op visueelmotorische informatieverwerking 115 Terwijl je deze tekst leest, maken je ogen snelle sprongen van woord naar woord. Deze snelle oogbewegingen, saccades genoemd, gebruik

Nadere informatie

Dutch ACD, 02-10-2010. Behavioural Science Institute. Motorische planning en controle bij. De rol van motorische inbeelding bij de revalidatie

Dutch ACD, 02-10-2010. Behavioural Science Institute. Motorische planning en controle bij. De rol van motorische inbeelding bij de revalidatie Dutch ACD, 02-10-2010 Behavioural Science Institute Motorische planning en controle bij Cerebrale eb e Parese: De rol van motorische inbeelding bij de revalidatie Bert Steenbergen Motorische inbeelding

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie

Module Mind Mapping Mind map toepassingen Mind map voor- en nadelen. Inhoud Module Inleiding Geheugentraining Recent hersenonderzoek

Module Mind Mapping Mind map toepassingen Mind map voor- en nadelen. Inhoud Module Inleiding Geheugentraining Recent hersenonderzoek Module Mind Mapping Een van de technieken om ons brein beter te gebruiken, meer informatie te verwerken, een beter overzicht te houden en sneller te leren, is de mind map techniek. Waar het om gaat is

Nadere informatie

Kunstmatige intelligentie

Kunstmatige intelligentie Zullen computers ooit de menselijke taal begrijpen? Kunstmatige intelligentie 2014 Menno Mafait (http://mafait.org) 1 Al zo n zestig jaar zijn wetenschappers bezig met kunstmatige intelligentie, ook wel

Nadere informatie

Risico-anticipatie in jonge fietsers

Risico-anticipatie in jonge fietsers Risico-anticipatie in jonge fietsers Ontwikkeling van een risico-anticipatie test en training voor jonge fietsers 1.1. Introductie Van Houcke & Cuyvers, 27 Motorisch Fietsvaardig/ fietsongeval sensorisch

Nadere informatie

Mindfulness in modern times. Florence Pérès Instituut voor Aandacht en Mindfulness

Mindfulness in modern times. Florence Pérès Instituut voor Aandacht en Mindfulness Mindfulness in modern times Florence Pérès Instituut voor Aandacht en Mindfulness Werken en leven vandaag D A ruk tijd online A fgeleid I nformatie overload Werken en leven vandaag D A ruk tijd online

Nadere informatie

COGMED / NA HERSENLETSEL. Hoe zorg ik ervoor dat mijn brein ook weer meedoet?

COGMED / NA HERSENLETSEL. Hoe zorg ik ervoor dat mijn brein ook weer meedoet? COGMED / NA HERSENLETSEL Hoe zorg ik ervoor dat mijn brein ook weer meedoet? Na traumatisch hersenletsel, een hersenbloeding of een herseninfarct hebben sommige patiënten naast de lichamelijke gevolgen

Nadere informatie

Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson. Rick Helmich

Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson. Rick Helmich Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson Rick Helmich Agenda Hoe komt een beweging tot stand? Wat gaat er mis bij de ziekte van Parkinson? Hoe compenseren Parkinson patiënten hiervoor? Zitten

Nadere informatie

Samenvatting. - Samenvatting - Figuur 1. Een voorbeeld waarbij je geheugen nodig hebt: Wat voor dier is dit?

Samenvatting. - Samenvatting - Figuur 1. Een voorbeeld waarbij je geheugen nodig hebt: Wat voor dier is dit? Samenvatting 143 Het geheugen is één van de belangrijkste eigenschappen van de mens. Het geheugen speelt niet alleen een belangrijke rol bij het onthouden van feiten, of bij het leren van nieuwe vaardigheden,

Nadere informatie

From boring to fascinated. Testnet Summerschool Marieke Brinkman

From boring to fascinated. Testnet Summerschool Marieke Brinkman From boring to fascinated Testnet Summerschool Marieke Brinkman INTRODUCTIE Onderwerp: kennisoverdracht Waarom Testers moeten veel weten Veel onthouden Maar ook veel kennis overdragen Doelgroep Testcoordinatoren

Nadere informatie

Informatie over het werkgeheugen

Informatie over het werkgeheugen Informatie over het werkgeheugen Wat is het Werkgeheugen? De mogelijkheid om informatie van verschillende aard vast te houden en deze informatie te gebruiken in een denkproces waarbij nieuwe en reeds aanwezige

Nadere informatie

Willem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem Bossers. @willembossers

Willem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem Bossers. @willembossers 20 30 Willem Bossers - Kennis in Beweging 15 40 10 60 5 80 0 100 Bewegen door het leven heen Door: Dr. Willem Bossers @willembossers Bewegen Norm Gezond Bewegen: gericht op het onderhouden van gezondheid

Nadere informatie

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts

Waarom uitstellen zo verleidelijk is. Dr. Esther Aarts Waarom uitstellen zo verleidelijk is Dr. Esther Aarts Inhoud Uitstelgedrag Meten van uitstelgedrag in het lab en in het brein impulsieve keuzes plannen, vooruit denken beloningsgevoeligheid Tips om uitstelgedrag

Nadere informatie

Haal meer uit je training

Haal meer uit je training Karin de Galan & Peter Baggen Haal meer uit je training Voor een opleiding die ik geef, moeten de studenten een boek doornemen. Ik merk dat veel van hen moeite hebben met de wetenschappelijke taal. Ik

Nadere informatie

Making Shift Happen OVER LOAD

Making Shift Happen OVER LOAD Making Shift Happen OVER LOAD WAT ELKE LERAAR MOET WETEN COGNITIEVE BELASTING IN DE KLAS Tim Surma @timsurma Education is a technology that tries to make up for what the human mind is innately bad at.

Nadere informatie

Optimaal feiten leren met ict

Optimaal feiten leren met ict Optimaal feiten leren met ict HEDDERIK VAN RIJN EN MENNO NIJBOER Rijksuniversiteit Groningen Feitjes leer je het beste als je ze geregeld herhaalt en overhoord wordt door iemand die inspeelt op wat je

Nadere informatie

Blok 2 638ms Hooggemiddeld Blok 2 dient om de meervoudige verwerkingssnelheid te meten middels een 2- keuze-reactietijdtaak.

Blok 2 638ms Hooggemiddeld Blok 2 dient om de meervoudige verwerkingssnelheid te meten middels een 2- keuze-reactietijdtaak. De Specialistische rapportage is alleen als toevoeging op de Basisrapportage te gebruiken en interpretatie vereist uitgebreide expertise op het gebied van neuropsychologisch onderzoek. Naam Anna Iris de

Nadere informatie

Hebben dieren vrijheid van handelen?

Hebben dieren vrijheid van handelen? Studium Generale Hebben dieren vrijheid van handelen? Liesbeth Sterck Gedragsbiologie Universiteit Utrecht Biologie van vrijheid van handelen? Hoe beschouwt biologie mens en dier? Evolutie (historie) Functie

Nadere informatie

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren..

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. Laser Focus De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van StudieVitaminen.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany

Nadere informatie

Opmerking. Project: Object: Inspectiedatum: Inspecteur: Locatie Ruimte. NEN 1010 / NEN 3140-1 - Smit Opleidingen & Trainingen

Opmerking. Project: Object: Inspectiedatum: Inspecteur: Locatie Ruimte. NEN 1010 / NEN 3140-1 - Smit Opleidingen & Trainingen NEN 1010 / NEN 3140-1 - Smit Opleidingen & Trainingen NEN 1010 / NEN 3140-2 - Smit Opleidingen & Trainingen NEN 1010 / NEN 3140-3 - Smit Opleidingen & Trainingen NEN 1010 / NEN 3140-4 - Smit Opleidingen

Nadere informatie

Windows 10. 2015 Training voor 50-plussers. PC50plus trainingen Eikbosserweg 52 1214AK Hilversum tel: 035 6213701 info@pc50plus.nl www.pc50plus.

Windows 10. 2015 Training voor 50-plussers. PC50plus trainingen Eikbosserweg 52 1214AK Hilversum tel: 035 6213701 info@pc50plus.nl www.pc50plus. 2015 Training voor 50-plussers PC50plus trainingen Eikbosserweg 52 1214AK Hilversum tel: 035 6213701 info@pc50plus.nl www.pc50plus.nl Windows 10 TRAINING VOOR 50- PLUSSERS Inhoud opgave. Pagina 01-0 7

Nadere informatie

Het (on)meetbare brein

Het (on)meetbare brein Het (on)meetbare brein Proost op de wetenschap, SPUI25 Lukas Snoek Universiteit van Amsterdam Even voorstellen... Wie ben ik? Lukas Snoek, promovendus psychologie ("Brein & Cognitie") aan de UvA Interesse

Nadere informatie

Efficiënt & Stressvrij Digitaal Werken. Korazon, 14/12/17 Matthias Dewilde

Efficiënt & Stressvrij Digitaal Werken. Korazon, 14/12/17 Matthias Dewilde Efficiënt & Stressvrij Digitaal Werken Korazon, 14/12/17 Matthias Dewilde Doelstelling: Meer focus Meer effectiviteit Meer digitale rust Inhoud 1. Digitale Triggers 2. Efficiënter Werken: Technieken

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Voeding en schoolprestatie: Stelling. Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?

Wat gaan we doen? Voeding en schoolprestatie: Stelling. Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand? Voeding en schoolprestatie: Hoofdzaak of kopzorg? Dr. Renate H.M. de Groot Wat gaan we doen? Definities" Hoe komt leren tot stand?" Wat gebeurt er met leren tijdens de adolescentie?" Rol van omgevingsfactoren:

Nadere informatie

BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C. klok. www. bio. .nl

BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C. klok. www. bio. .nl BIOKLOK DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE LES MODULE C www. bio klok.nl EN DE BIOLOGISCHE KLOK IN DE PRAKTIJK Ready Set Go! galmt het door de stadions tijdens sportwedstrijden, zoals de Olympische Spelen. Olympische

Nadere informatie

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis

Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?

Nadere informatie

BRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE. Henrica Martina Antoinette de Bie

BRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE. Henrica Martina Antoinette de Bie BRAIN STRUCTURE AND FUNCTION IN CHILDREN BORN SMALL FOR GESTATIONAL AGE Henrica Martina Antoinette de Bie Cover MP van den Heuvel, Josephine & Steven Ang This project was supported by an educational grant

Nadere informatie

DÉ EENVOUDIG LEVEN CHECKLIST

DÉ EENVOUDIG LEVEN CHECKLIST 25 TIPS VOOR EEN EENVOUDIGER LEVEN MET MINDER STRESS 1 SCHRIJF JOUW PERSOONLIJKE MISSIE De nummer #1 reden dat mensen worstelen met stress is een gebrek aan richting. Zodra je jouw persoonlijke missie

Nadere informatie

WINDOWS 8. Windows 8. 2012 Training voor 50-plussers

WINDOWS 8. Windows 8. 2012 Training voor 50-plussers WINDOWS 8 2012 Training voor 50-plussers PC50plus trainingen Eikbosserweg 52 1214AK Hilversum tel: 035 6213701 info@pc50plus.nl www.pc50plus.nl Windows 8 T R A I N I N G V O O R 5 0 - P L U S S E R S A

Nadere informatie

Neuromarketing: opening the black box. Walter Limpens

Neuromarketing: opening the black box. Walter Limpens Neuromarketing: opening the black box Walter Limpens Buzzmaster vraag 1 1) Welke stelling is het meest op jou van toepassing: A: Reclame heeft op mij geen invloed. B: Ik zie mijzelf als een rationeel persoon,

Nadere informatie

Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen?

Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen? Wie kiest er eigenlijk: wij of onze hersenen? Stan Gielen Afd. Biofysica Radboud Universiteit Nijmegen Contents Supervised en unsupervised leren? Wat is een neuron en hoe werkt het Hoe maken wij keuzes?

Nadere informatie

Samen Zichtbaar Verbeteren. kort cyclisch verbeteren van het onderwijsleerproces

Samen Zichtbaar Verbeteren. kort cyclisch verbeteren van het onderwijsleerproces kort cyclisch verbeteren van het onderwijsleerproces week 6 tussenmeting zonder tips week 1 hjggv?-vragen stellen week 0 cyclus uitleggen tijdens de slb-les week 2 t/m 10 team in actie week 2 respons

Nadere informatie

Waarmaken van Leibniz s droom

Waarmaken van Leibniz s droom Waarmaken van Leibniz s droom Artificiële intelligentie Communicatie & internet Operating system Economie Computatietheorie & Software Efficiënt productieproces Hardware architectuur Electronica: relais

Nadere informatie

Maakt zwangerschap vergeetachtig?

Maakt zwangerschap vergeetachtig? Fatty acids, Pregnancy, and Cognition Vetzuren, zwangerschap en cognitie Renate H.M. de Groot Maakt zwangerschap vergeetachtig? 1 Wat is cognitie? Cognitie = Verzamelnaam voor allerlei processen waarbij

Nadere informatie

Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden.

Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden. Een beginners handleiding voor het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden. Waarom moet je leren over het opwekken van je eigen energie en er ook voor betaald worden! Het antwoord is

Nadere informatie

AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN!

AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN! AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN! Zorgverlening aan mensen met licht verstandelijke beperkingen SPV Studiemiddag 16 mei 2019 1 Agenda 1. Licht verstandelijke beperkingen en groei 2. Tweesystemen model 3. Beperkt

Nadere informatie

Werkgeheugen bij kinderen met SLI. Indeling presentatie. 1. Inleiding. Brigitte Vugs, 19 maart 2009. 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond

Werkgeheugen bij kinderen met SLI. Indeling presentatie. 1. Inleiding. Brigitte Vugs, 19 maart 2009. 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond Werkgeheugen bij kinderen met SLI Brigitte Vugs, 19 maart 2009 Indeling presentatie 1. Inleiding 2. Theoretische achtergrond SLI, Geheugen, Werkgeheugen 3. Ontwikkeling werkgeheugen 4. Relatie werkgeheugen

Nadere informatie

Visualiseren en leren met animaties. Pieter Wouters

Visualiseren en leren met animaties. Pieter Wouters Visualiseren en leren met animaties Pieter Wouters 1 Programma Multimedia en animaties Waarom animaties gebruiken? Hoe worden animaties door mensen verwerkt? Welke problemen ontstaan hierbij? Oplossingen

Nadere informatie

Rumineren na de dood van een dierbare: vermijding of confrontatie?

Rumineren na de dood van een dierbare: vermijding of confrontatie? Rumineren na de dood van een dierbare: vermijding of confrontatie? Maarten Eisma, Henk Schut, Margaret Stroebe, Wolfgang Stroebe, Jan van den Bout en Paul Boelen Hoofdlijnen Achtergrond project Centrale

Nadere informatie

Sikkelcelziekte. Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI

Sikkelcelziekte. Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI Sikkelcelziekte 1000 kinderen in NL Erfelijke, chronische bloedarmoede Sikkelvormige rode bloedcellen Vernauwingen in bloedvaten Schade in alle organen Hersenschade: 30-60% silent infarct op MRI Gevolgen

Nadere informatie

Dingen zien die er niet zijn bij psychotische stoornissen. Even voorstellen.. Inhoudsopgave. Introductie. Doel onderzoek.

Dingen zien die er niet zijn bij psychotische stoornissen. Even voorstellen.. Inhoudsopgave. Introductie. Doel onderzoek. Dingen zien die er niet zijn bij psychotische stoornissen Even voorstellen.. Marouska van Ommen Promotie-onderzoek tijdens studie Geneeskunde Onderzoek bij afdelingen Neurologie en Psychiatrie, UMC Groningen

Nadere informatie

Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool

Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool 1 Plannen en schrijven met een elektronische outline-tool Milou de Smet, Saskia Brand-Gruwel & Paul Kirschner Open Universiteit Goed schrijven is een belangrijke, maar complexe vaardigheid. De schrijver

Nadere informatie

Hartelijk gefeliciteerd met de aanschaf van een COBRA alarmsysteem type 889.

Hartelijk gefeliciteerd met de aanschaf van een COBRA alarmsysteem type 889. COBRA 889 INLEIDING Hartelijk gefeliciteerd met de aanschaf van een COBRA alarmsysteem type 889. De belangrijkste vernieuwing in deze 889-serie bestaat uit het systeem, dat de herkenningscode van de afstandsbediening

Nadere informatie

Training Persoonlijke Effectiviteit

Training Persoonlijke Effectiviteit Training Persoonlijke Effectiviteit Persoonlijke effectiviteit: vergroot je invloed door slim te werken Niet harder, maar slimmer werken: zo vergroot je je persoonlijke effectiviteit. Door op een slimme

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Hoe komt leren tot stand?

Wat gaan we doen? Hoe komt leren tot stand? Voeding en schoolprestatie: Hoofdzaak of kopzorg? Dr. Renate H.M. de Groot Welten Institute Research, Centre for Learning, Teaching and Technology, Open University of the Netherlands Wat gaan we doen?

Nadere informatie

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Inleidend College Niels Taatgen

Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie. Inleidend College Niels Taatgen Oriëntatie Kunstmatige Intelligentie Inleidend College Niels Taatgen Inhoud vandaag! Wat is kunstmatige intelligentie?! Vakgebieden die bijdragen aan de AI! Kunnen computers denken?! Hoe denken mensen

Nadere informatie

VERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID HERSENZ SPECIAL > WAT IS VERGEETACHTIGHEID

VERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID HERSENZ SPECIAL > WAT IS VERGEETACHTIGHEID HERSENZ SPECIAL VERGEETACHTIGHEID > WAT IS VERGEETACHTIGHEID > HET GEHEUGEN IN DE HERSENEN > VERSCHILLENDE GEHEUGENS > DE VERGEETACHTIGHEID VAN LIESBETH > TILLY JANSSEN, BEHANDELAAR BIJ HERSENZ > T IPS:

Nadere informatie

> tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met aandacht/ train het volhouden van aandacht/ vaste plekken

> tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met aandacht/ train het volhouden van aandacht/ vaste plekken hersenz special vergeetachtigheid > WAT IS vergeetachtigheid > het geheugen in de hersenen > verschillende geheugens > DE depressie VAN Liesbeth > tilly janssen, behandelaar bij herzens > TIPs: zoek met

Nadere informatie

WORM WORking Memory training een onderzoek naar de effecten van Werkgeheugentraining bij kinderen met ADHD 19 januari 2009 Martine van Dongen¹², Marieke Lansbergen¹, Sascha Roos², Kina Potze², Nadine Schalk²,

Nadere informatie

2. Vertekeningen en heuristieken. 4. Drie manieren om te beslissen

2. Vertekeningen en heuristieken. 4. Drie manieren om te beslissen 2856 Euro 1 Beslissen 2 1. Ouderwets beslissen 2. Vertekeningen en heuristieken 3. Adaptieve heuristieken 4. Drie manieren om te beslissen 5. Een vijf fasen model Welke auto kies je? Subjective Expected

Nadere informatie

BREINKUNDE HET MEEST COMPLETE PROGRAMMA OVER UW BELANGRIJKSTE TOOL VOOR SUCCES (EN DAT VAN UW MEDEWERKERS...)

BREINKUNDE HET MEEST COMPLETE PROGRAMMA OVER UW BELANGRIJKSTE TOOL VOOR SUCCES (EN DAT VAN UW MEDEWERKERS...) COLLEGEREEKS + MASTERCLASS BREINKUNDE HET MEEST COMPLETE PROGRAMMA OVER UW BELANGRIJKSTE TOOL VOOR SUCCES (EN DAT VAN UW MEDEWERKERS...) 26 2016 TOT EN MET 5 jan apr 2016 8 COLLEGES + 1 MASTERCLASS Met

Nadere informatie

Hersenen in verbouwing

Hersenen in verbouwing Hersenen in verbouwing 23 april 2012 Sascha Roos, Gz-psycholoog / neuropsycholoog Cecile Gunning, Klinisch-psycholoog/ psychotherapeut Programma Breinfeiten Het ontwikkelende en lerende brein Het emotionele

Nadere informatie

Wie is wie? Tips & tricks om mijn sport AUTISME-VRIENDELIJKER te maken. Vertaling van wetenschappelijke inzichten naar de praktijk.

Wie is wie? Tips & tricks om mijn sport AUTISME-VRIENDELIJKER te maken. Vertaling van wetenschappelijke inzichten naar de praktijk. Tips & tricks om mijn sport AUTISME-VRIENDELIJKER te maken Vertaling van wetenschappelijke inzichten naar de praktijk Debbie Van Biesen Wie is wie? 1 Opwarming Is mijn sport autismevriendelijk? Is mijn

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE Mastervoorlichting masterweek februari 2016 PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE The search to understand the most complex, sophisticated and powerful information processing device known; The Human Brain - Brain

Nadere informatie

DE INTEGRATIE VAN VISUELE EN TACTIELE STIMULI

DE INTEGRATIE VAN VISUELE EN TACTIELE STIMULI DE INTEGRATIE VAN VISUELE EN TACTIELE STIMULI Vision and touch are automatically integrated for the perception of sequences of events Bresciani, J. P., Dammeier, F. & Ernst, M. O. (2006) Opbouw Inleiding

Nadere informatie

Beter bij de Les. Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink

Beter bij de Les. Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink Beter bij de Les Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink Drie onderwerpen die aan bod komen 1. Wat zijn executieve functies? 2. Wat is een cognitieve training en wanneer

Nadere informatie

Ontwikkeling van het adolescentenbrein

Ontwikkeling van het adolescentenbrein Ontwikkeling van het adolescentenbrein Eveline Crone Brain & Development lab Universiteit Leiden 13 sept 1848: Een ongelooflijk verhaal.. Phineas Gage 1 Phineas Gage Phineas Gage: herstel bleef bij bewustzijn

Nadere informatie

Prikkelgevoeligheid. Afleidbaarheid Impulsiviteit Slordigheid Aggressie. Flexibiliteit Creativiteit Motivatie Nieuwsgierigheid

Prikkelgevoeligheid. Afleidbaarheid Impulsiviteit Slordigheid Aggressie. Flexibiliteit Creativiteit Motivatie Nieuwsgierigheid Prikkelgevoeligheid Afleidbaarheid Impulsiviteit Slordigheid Aggressie Flexibiliteit Creativiteit Motivatie Nieuwsgierigheid Prikkels Wat zijn prikkels en hoe komen ze onze hersenen binnen? AUDITIEVE PRIKKELS:

Nadere informatie

` Into Bounce Leren in beweging ` Onderstaand onderzoek laat de effecten zien

` Into Bounce Leren in beweging ` Onderstaand onderzoek laat de effecten zien Erik Scherder, hoogleraar bewegingswetenschappen aan de Rijksuniversiteit van Groningen, zegt: `Bewegen is niet alleen goed voor conditie, maar ook voor cognitie!` `In de hersenen vertonen neuronale systemen

Nadere informatie

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

Nadere informatie

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën

Karin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën Karin Nijman & Inge Verstraete CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën masterclass Deel I/ theorie De basis van leren (leren is-zintuigenkennishaakjes-wg-zelfregulatie & metacognitie) Regie

Nadere informatie

Mindfulness en onderwijs..nee toch? De kracht van aandacht als pijler onder veerkracht. Masterclass 20 april 2018

Mindfulness en onderwijs..nee toch? De kracht van aandacht als pijler onder veerkracht. Masterclass 20 april 2018 Mindfulness en onderwijs..nee toch? Of.? De kracht van aandacht als pijler onder veerkracht Masterclass 20 april 2018 Wat is mindfulness niet? Alleen leren ontspannen. Niet-denken Een religie Moeilijk

Nadere informatie

Kritisch leren denken: Inspanningen om de automatische piloot te onderdrukken

Kritisch leren denken: Inspanningen om de automatische piloot te onderdrukken Kritisch leren denken: Inspanningen om de automatische piloot te onderdrukken Anita Heijltjes Leer- en Innovatiecentrum Durf te leren van de toekomst! Congres V&VN opleiders 27 jan 2011 Kritsich leren

Nadere informatie

Van marketeer naar verleider. Neuromarketing in de praktijk

Van marketeer naar verleider. Neuromarketing in de praktijk Van marketeer naar verleider Neuromarketing in de praktijk Inleiding Neuromarketing Bedankt voor uw interesse in Van marketeer naar verleider, neuromarketing in de praktijk. De combinatie van e-mail en

Nadere informatie

Devices in de collegezaal: zegen of vloek? DANIEL JANSSEN, UNIVERSITEIT UTRECHT

Devices in de collegezaal: zegen of vloek? DANIEL JANSSEN, UNIVERSITEIT UTRECHT Devices in de collegezaal: zegen of vloek? DANIEL JANSSEN, UNIVERSITEIT UTRECHT Wie ben ik? Hoofddocent Communicatie- en informatiewetenschappen Universiteit Utrecht Onderwijs over invloed van media op

Nadere informatie

IMPLICIET LEREN VAN EEN TIJDSINTERVAL

IMPLICIET LEREN VAN EEN TIJDSINTERVAL IMPLICIET LEREN VAN EEN TIJDSINTERVAL IN EEN DUAL-TASK EXPERIMENT Bachelorthese Auteur: Atser Damsma, s1725505, A.Damsma@student.rug.nl Onderzoekers: Atser Damsma, Frank Doesburg, Wiard Jorritsma, Robert

Nadere informatie

Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU

Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 11 november 2009 Volkshogeschool Breda 1 Enorme kosten zijn gemoeid met de consequenties van verkeerd kiezen 2 Nodig: kennis, structuur, inspiratie 3 4 De

Nadere informatie

In de valstrikken van ons geheugen Waaromd/t-fouten onuitroeibaarzijn. Dominiek Sandra Universiteit Antwerpen

In de valstrikken van ons geheugen Waaromd/t-fouten onuitroeibaarzijn. Dominiek Sandra Universiteit Antwerpen In de valstrikken van ons geheugen Waaromd/t-fouten onuitroeibaarzijn Dominiek Sandra Universiteit Antwerpen Opbouw De paradox van d/t-fouten d/t-fouten verklaard Oorzaken van d/t-fouten tijdenshet schrijven

Nadere informatie

OUDERS. Langs de lijn of in het veld?

OUDERS. Langs de lijn of in het veld? OUDERS Langs de lijn of in het veld? 1. Genetische aanleg 2. Herhaling 3. Inspanning Drie mythes Waarom zijn sommige mensen zo verbazend goed in hun vak? Omdat deze mensen geboren zijn met een buitengewoon

Nadere informatie

Dé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie.

Dé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie. Dé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie. Bij iedereen met leesklachten zou onderzocht moeten worden of filters hem of haar kunnen helpen - ADVIES ONDERZOEK UNIVERSITEIT UTRECHT AFDELING

Nadere informatie

Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers

Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers Dynamics, Models, and Mechanisms of the Cognitive Flexibility of Preschoolers B.M.C.W. van Bers Introductie Flexibiliteit is een belangrijke eigenschap in de huidige snel veranderende maatschappij. In

Nadere informatie

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink

Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie. Anja Huizink Individuele gevoeligheid voor riskant middelengebruik in de adolescentie Anja Huizink Adolescentie = grenzen verkennen Op zoek naar prikkels Brein in ontwikkeling Nucleus accumbens (basale ganglia): -

Nadere informatie

Problemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht

Problemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht 1 Problemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht Marina Schoemaker, Merel Timmer, Marleen van der Wees, Heleen Reinders Messelink, Chiel Volman, Jolien van den Houten Wat

Nadere informatie

Drie geboden voor ons brein

Drie geboden voor ons brein BESCHOUWING Drie geboden voor ons brein OVER DE GRENS Het belangrijkste instrument om creatief en productief te zijn is ons denkend brein. Continu elektronisch verbonden zijn ondermijnt echter onze intellectuele

Nadere informatie

Over dit e-bookje. Dit is versie 1.0 van 14 waardevolle studietips die echt werken

Over dit e-bookje. Dit is versie 1.0 van 14 waardevolle studietips die echt werken Over dit e-bookje Dit is versie 1.0 van 14 waardevolle studietips die echt werken Fijn dat je dit e-bookje leest! Ik hoop dat het je zal inspireren, inzichten zal geven en bovenal dat het je helpt succesvoller

Nadere informatie

3/12/2013. Zijn de basale reanimatie richtlijnen voor volwassenen haalbaar voor niet professionals? BLS richtlijnen. Borstcompressies.

3/12/2013. Zijn de basale reanimatie richtlijnen voor volwassenen haalbaar voor niet professionals? BLS richtlijnen. Borstcompressies. Zijn de basale reanimatie richtlijnen voor volwassenen haalbaar voor niet professionals? Steffie Beesems afdeling Cardiologie Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam 6 maart 2013 Compressies

Nadere informatie

Waarom overhoren goed is voor het leren van nieuwe woorden

Waarom overhoren goed is voor het leren van nieuwe woorden Waarom overhoren goed is voor het leren van nieuwe woorden dr. Gesa van den Broek Afdeling Educatie, Universiteit Utrecht Vragen, ideeën, commentaar? g.s.e.vandenbroek@uu.nl @gesavdb 1 Test effect: Overhoren

Nadere informatie

Beschermende factoren voor dementie

Beschermende factoren voor dementie Beschermende factoren voor dementie Pieter Jelle Visser, arts-onderzoeker EMIF-AD 90+ study Onderdeel Europese studie naar ontstaan ziekte van Alzheimer European Medical information framework for Alzheimer

Nadere informatie

BlackBerry Bold 9780 Azerty Black

BlackBerry Bold 9780 Azerty Black BlackBerry Bold 9780 Azerty Black Merk BlackBerry Artikelnummer 10019177 EAN Code 843163065703 Prijs EUR BlackBerry Bold 9780 Smartphone The first BlackBerry Bold Smartphone with BlackBerry 6 De nieuwe

Nadere informatie

Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie. Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding

Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie. Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding voor Bijlagen Bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie Bijlage I Eindtermen van de bacheloropleiding Met de opleiding wordt beoogd: - inhoudelijke kennis, vaardigheid en inzicht op het gebied van Kunstmatige

Nadere informatie

On the Move! Cognitietour door Nederland

On the Move! Cognitietour door Nederland On the Move! Cognitietour door Nederland 1 Mei, 2016 2 Prof. Bernard Uitdehaag Prof. Jeroen Geurts Prof. Vincent de Groot Dr. Hanneke Hulst Dr. Brigit de Jong Dr. Menno Schoonheim 3 WAT GAAN WE DOEN? Wat

Nadere informatie

Examen HAVO. Nederlands. tijdvak 1 dinsdag 17 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen HAVO. Nederlands. tijdvak 1 dinsdag 17 mei 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen HAVO 2011 tijdvak 1 dinsdag 17 mei 13.30-16.30 uur Nederlands Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 20 vragen en een samenvattingsopdracht. Voor dit examen zijn maximaal 47 punten

Nadere informatie

FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH

FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH BREINWIJZER VZW presenteert FESTIVAL MEETING OF MINDS FOR YOUTH 14 MAART 2017 Laten we ons brein activeren! Let s do Brain Gym! Helpt je LINKER en je RECHTER hersenhelft samenwerken Brain gym = wondermiddel?

Nadere informatie

Airmax. De verpakking:

Airmax. De verpakking: Airmax Eerder heb ik een review geschreven over The Turbine, een soort van neusplug die er voor zorgt dat je neus (meer) open blijft staan tijdens het sporten waardoor je meer zuurstof krijgt. Nu is er

Nadere informatie