Symposium Touringcars Amsterdam. 8 november Hotel De L Europe

Transcriptie

1 Symposium Touringcars Amsterdam 8 november 2013 Hotel De L Europe Georganiseerd door de Werkgroep Verkeer Amsterdam van wijkcentrum d Oude Stadt Organisatie: Albertien Pareau Dumont, Els Willems, Leonard Harten, Cliff van Dijk, Victor van Lamoen, Gerbina van den Hurk en Florian Gase Verslaglegging van Florian Gase Deelverslagen van Els Willems, Victor van Lamoen en Cliff van Dijk Foto s van Sjaak van der Leden Wij willen stadsdeel Centrum en wijkcentrum d Oude Stadt bedanken voor hun bijdrage.

2 Verslag Touringcar Symposium in hotel De L Europe Amsterdam 8 november 2013 Het Touringcar Symposium is georganiseerd door Werkgroep Verkeer van wijkcentrum d Oude Stadt. Het was een besloten symposium waar belanghebbenden waren uitgenodigd om te brainstormen over een oplossing van het huidige touringcarprobleem. Om de brainstormsessies zo concreet mogelijk te maken is er besloten om over drie verkeersknelpunten te brainstormen: Stadshartlus, Mr. Visserplein en Prins Hendrikkade. De huidige problemen bestaan grotendeels uit verkeersonveiligheid, parkeren op halteerplekken) in de binnenstad en bovendien is het verkeerscirculatieplan van de binnenstad niet duidelijk. Deze problemen leiden tot onveilige situaties, onbereikbaarheid, verontreinigde luchtkwaliteit en overlast voor alle burgers en bezoekers in de binnenstad. De werkgroep Verkeer van wijkcentrum d Oude Stadt wil met partijen tot realistische oplossingen komen. Aanwezigen Het symposium werd georganiseerd in hotel De L Europe en het begon om uur. Er waren 40 personen aanwezig: bewoners, ondernemers, brancheorganisaties, ambtenaren (beleidsmakers, handhaving en gebiedswerkers) en politici (stadsdeelraad Centrum). Aanvang en sprekers Peter Lankhorst is gevraagd om deze middag als onafhankelijke voorzitter te leiden en heette iedereen welkom. De voorzitter benadrukt dat de middag als doel heeft om tot oplossingen te komen in de huidige touringcarproblematiek. De stad is gebaat bij het toerisme en dat blijft ook groeien. De voorzitter meldt dat stadsdeelvoorzitter Jeanine van Pinxteren is op het laatste moment verhinderd. De middag bestaat uit drie delen: inleiding met diverse sprekers, brainstormsessies over drie verkeersknelpunten en een plenaire sessie; uitkomsten van de brainstormsessie en discussie, conclusies en follow-up. De bedoeling is om de uitkomsten van de middag te verdelen in twee soorten oplossingen: korte termijn oplossingen (Pasen 2014) en lange termijn oplossingen. Jan Pastor, namens hotel De L Europe Hotel De L Europe ondervindt vaak overlast van touringcars op de Oude Turfmarkt omdat de bussen de bocht niet kunnen maken als ze weer op het Rokin willen komen via de Nieuwe Doelenstraat. Hierdoor loopt het verkeer vast in de Nieuwe Doelenstraat, Rokin, Amstel, Muntplein en de Vijzelgracht wat leidt tot onoverzichtelijke en gevaarlijke verkeerssituaties. Hotel De L Europe zou graag een rijverbod willen zien voor bussen op de Oude Turfmarkt. Dit voorkomt namelijk onnodige verkeersopstoppingen. Rick Batelaan, projectcoördinator touringcarbussen DIVV Rick Batelaan licht het nieuwe touringcarbeleid toe. Hij spreekt namens wethouder Wiebes. Hij legt uit hoe het nieuwe beleid tot stand is gekomen en wat de aanpassingen zijn ten opzichte van het vorige touringcarbeleid. Er rijden meer touringcars vanwege de groei van het toerisme. Een toerist heeft gemiddeld twee trips met de touringcar per dag. Toeristen zijn het meest te vinden binnen de ring van Amsterdam en vooral in de binnenstad. De gemeente constateert dat touringcars opvallen door hun grootte en de overlast die zij veroorzaken o.a. door de grote hoeveelheid, het foutparkeren, verkeersopstoppingen en fijnstof. 2

3 Het nieuwe touringcarbeleid heeft de volgende uitgangspunten: - touringcars zijn belangrijk voor economische groei; - touringcars moeten zo min mogelijk overlast veroorzaken in de stad; - in het toeristisch gebied is het aantal halteerplaatsen bevroren; - haltemanagement moet strakker handhaven om overlast te voorkomen; - het touringcargebruik stimuleren buiten het centrum, daar is ruimte en groei mogelijk; - parkeervoorzieningen treffen buiten het stadshart zoals bijv. vroeger op het Stadionplein. - de meeste overlast is daar waar geen structurele handhaving is. De touringcarbedrijven moeten zelf meer verantwoordelijkheid nemen om de overtredingen tegen te gaan. Hoe dat wordt ingevuld is nog onduidelijk. Momenteel lopen onderhandelingen over hoe de verantwoordelijkheid bij de touringcarbedrijven gelegd kan worden en welke consequenties dat heeft voor de touringcarbedrijven. Er kan gedacht worden aan het invoeren van een puntensysteem. Guido Frankfurther, coördinator van het Stewardproject Touringcars Er zijn tijdens het tweejarig stewardproject van de gemeente Amsterdam en brancheorganisaties vier halteerplekken aangewezen. Het ging om de halteerplekken; Damrak/Barbizon Palace, Holland International, Lovers en Victoria. Het stewardproject is in het leven geroepen omdat er ongewenste en verkeersonveilige situaties ontstonden. Er werden halteerplekken langer gebruikt dan nodig, hier vloeiden irritaties uit voort tussen touringcarchauffeurs en omwonenden/ondernemers. Touringcarbussen gingen dubbelparkeren om toch toeristen in en uit te laten stappen. Dit zorgde voor gevaarlijke en onoverzichtelijke situaties. De stewards hebben de vier halteerplekken beheerd tussen (maximaal) 09:00 uur en 21:00 uur. De stewards spraken chauffeurs aan op hun gedrag. Tevens hebben de stewards tellingen verricht tijdens het beheer van de halteerplekken. Gemiddeld telden de chauffeurs 197 grote touringcars, waarvan 100 unieke touringcars tijdens de handhavingsuren. Op goede en drukke dagen telden de stewards soms 300 touringcars. Ongeveer de helft van deze touringcars rijdt naar de Keukenhof in de periode half maart - half mei. Naast de touringcars maken ongeveer 47 vrachtwagens per dag gebruik van de halteerplekken om te laden en te lossen. Circa de helft van de dagelijkse hoeveelheid touringcars maakt gebruik van de halte Victoria. Dankzij het optreden van de stewards werden slechts drie procesverbalen per twee dagen uitgeschreven aan chauffeurs, die volhardden in hun overtredingen. In de evaluatie is gebleken dat de regulering van de halteerplekken succesvol was. Grote delen van de dag waren er lege plaatsen beschikbaar voor aankomende touringcars en de sfeer op de halteerplekken was verbeterd. Wel zorgde het stewardproject op deze vier halteerplekken voor een waterbedeffect. Het beheer op de vier plaatsen verloopt goed, daarentegen op andere formele en informele halteerplekken, waar geen stewards zijn, gaan juist touringcars juist meer en langer staan. De stewards gaven aan dat de veiligheid van fietsers en voetgangers een aandachtspunt is. Stewards begeleiden passagiers bij het in- en uitstappen. Tijdens warme dagen blijven motoren van touringcars op stationair draaien zodat de airconditioning blijft werken. Omwonenden hebben dit als overlast ervaren, omdat het bijdraagt aan vuile lucht en trillingen rondom huizen. Tijdens (toilet)pauzes merken de stewards op dat het weer een puinhoop wordt bij de halteerplekken. Volgend jaar moet het stewardproject op de Prins Hendrikkade uitgebreid worden naar drie personen en doorgaan tot 1 november. Het zou wenselijk zijn de stewards ook op andere knelpunten in te zetten zoals Rokin, Spuistraat, Amstel, Heineken Experience en Museumplein. 3

4 Ook dienen er zijn voldoende bufferplaatsen en parkeerplaatsen buiten de Singelgracht te worden gerealiseerd, zoals afgesproken in het Touringcarbeleid (2012). De gemeente moet hier nu echt zijn verantwoordelijkheid nemen. De tien grootste touringcarondernemers willen eigenlijk niet bijdragen aan het project, omdat in hun ogen alle binnen- en buitenlandse ondernemers moeten bijdragen en ook vinden ze dat de overheid voor handhaving verantwoordelijk is. Als de financiering niet rond komt is de kans groot dat er volgend jaar geen stewardproject meer is. Het stewardproject kostte dit jaar ! voor 7" maanden. Het is gebleken dat een handhaver/boa bij de halteerplekken noodzakelijk is om adequaat op te kunnen treden en bonnen uit te schrijven. De halte bij het Victoria hotel is het drukst. De toeristen gaan van daaruit naar de Wallen, rondvaartboten en attracties zoals musea en stadswandelingen. Veel touringcars die stoppen op halte Victoria komen vanaf veerboothavens Rotterdam en IJmuiden. De helft van de chauffeurs is buitenlands. De bereikbaarheid van handhaving laat te wensen over op de drukste tijden. Oorzaak hiervan is dat handhaving meerdere klussen heeft om te handhaven. Ook komen hier touringcars die alleen passagiers laten overstappen van de ene locatie buiten de stad naar een andere locatie buiten de stad. In het huidige financieringssysteem van het stewardproject betalen de tien grootste organisaties de ene helft en de andere helft betaalde de gemeente Amsterdam/stadsdeel Centrum. Er wordt momenteel gekeken naar andere financieringsmogelijkheden. Amsterdam City is eventueel bereid om een rol te blijven spelen. Wethouder Wiebes heeft Paulien Krikke gevraagd om te onderzoeken om het huidige stewardproject en model volledig onder te brengen bij de ondernemers. De wethouder vindt dat de ondernemers verantwoordelijkheid moet nemen om het project in de toekomst zelf te financieren. Uit de reacties bleek dat er helaas geen eenduidige cijfers zijn over het totaal aantal touringcars dat in de stad rondrijdt. Sergio Segers, manager Tours en Tickets (T&T) T&T is één van de tien organisaties die financieel bijdraagt aan het stewardproject. Sergio Segers vindt het symposium een fantastisch initiatief en bedankt alle aanwezigen en met name Albertien Pareau Dumont en de werkgroep Verkeer van wijkcentrum d Oude Stadt om dit mogelijk te maken. T&T verkoopt kaarten voor de rondvaart en rijdt zoveel mogelijk met dubbeldekkers rond in het centrum en zij bekleden een intermediaire rol. T&T heeft het milieu hoog in het vaandel staan. Dit doen zij omdat deze bussen 80% meer capaciteit hebben en het tussen de 30% en 35% minder ritten kost door de binnenstad. Ze rijden niet met bussen ouder dan vier jaar.rond de piektijden rijden vijftien bussen rond en in de daltijden ongeveer zes bussen. T&T overlegt met de gemeente over het vertrekpunt bij Lovers. Niet de vertrekpunten zijn het probleem, maar de invulling van bestemmingsplannen. Het verkeer kan bepaalde richtingen niet meer uit met name de links-affers en dat beperkt de mogelijkheden met onnodig omrijden en toegenomen luchtvervuiling als gevolg. In de toekomst wil T&T richting elektrische bussen, dit kan echter pas zodra o.a. de techniek hier helemaal klaar voor is. T&T wil de openbare ruimte schoner en duurzamer krijgen. T&T heeft daarom een aantal routes gewijzigd en pleit voor een gefaseerde opvoering van de euronorm voor alle touringcars, dit naar voorbeeld van de milieuzone voor vrachtverkeer. 4

5 In het algemeen bevinden de voornaamste knelpunten zich in de openbare ruimte en op bestuurlijk niveau. Openbare ruimte; - Drukte en de nauwte van straten/wegen; - Gevolgen voor de bereikbaarheid van de (binnen)stad a.g.v. knip en Stadshartlus; - Plannen m.b.t. toekomstige inrichting van de openbare ruimte rondom het Centraal Station en dan met name de westzijde. Als dit niet goed doordacht gebeurt, dreigt onbereikbaarheid; - Bereikbaarheid vanuit het centrum naar PTA, met name voor voertuigen van 4.00 meter hoogte (dubbeldekkers). Politiek bestuur; - T&T werkt graag mee aan het stewardproject en wil daaraan financieel blijven bijdragen, maar vindt wel dat handhaving primair een verantwoordelijkheid is van de overheid; - Te veel bestuurlijke partijen en verschillende belangen. Versnipperd stadsdeelbeleid verspreid over vier stadsdelen, gemeente Amsterdam, de Stadsregio en instanties zoals Handhaving en DIVV; - T&T zou heel graag halteborden willen plaatsen bij de halteerplaatsen van de Hop on-hop off. Walther Ploos van Amstel, bewoner Amsterdam centrum en ondernemer Walther Ploos van Amstel constateert dat Amsterdam slechts op 21 ste plaats staat van aantrekkelijkste Europese hoofdsteden om te investeren. Walther Ploos van Amstel woont tegenover de halte Barbizon Palace Hotel en ervaart zeer regelmatig overlast van circa 300 wachtende/overstekende toeristen die de stad ingaan/uitgaan. Daarnaast blijkt uit luchtmetingen dat de Prins Hendrikkade het vuilste stuk stad is qua luchtkwaliteit. Het GVB en de vrachtvervoerders zijn op de goede weg. Nu moeten de touringcarorganisaties en de brancheorganisaties zich ook inspannen om schoner te worden. Dit kan volgens hem goed samen gaan met zijn tienpuntenlijst: 1. Touringcarbeleid uitvoeren: 2. De gemeente moet een keus maken voor welke doelgroep het kiest; 3. Het moet en kan schoner. Naar 0% emissie toewerken; 4.Touringcarorganisaties en brancheorganisaties aansluiten bij initiatieven; 5. Minder touringcars nodig wanneer er wordt samengewerkt tussen ondernemers; 6. Vlottere doorstroming realiseren; 7. Gedragscode voor buschauffeurs. Voor de vrachtwagenchauffeurs geldt dit al; 8. Een vignettensysteem invoeren; 9. Handhaven op 3 strikes out: veiliger, vertrouwelijker, opener, sneller, makkelijker en duidelijker; 10. Betrek de buurtbewoners en ondernemers bij ideeën en oplossingen. Brainstormverslagen Hieronder staan de brainstormverslagen per brainstormtafel weergegeven. Brainstormverslag 1; Stadshartlus Allereerst werd er verbazing en ergernis uitgesproken over de extra belemmering in de Stadshartlus door het linksaf verbod bij de westelijke onderdoorgang van het CS. Vervolgens ging de discussie over communicatie met de buitenlandse touringcars (NB: 50 %), vóór ze hier zijn. Er zijn folders in vele talen en er staat iets op een website. De digitale informatie blijkt echter slecht te vinden te zijn. Dat kan en moet veel toegankelijker en duidelijker. 5

6 Bekeuren heeft weinig effect, de boetes zijn relatief laag en worden vaak niet betaald. Met betrekking tot de Stadshartlus Spuistraat meldden de twee aanwezige touringcarbedrijven open te staan voor alternatieve routes: - dat (een deel van) de Stadshartlus Spuistraat wel dicht mag voor touringcars, want het gaat om bestemmingen waar de passagiers echt moeten zijn; - dat het 't belangrijkst is dat de touringcarbedrijven passagiers naar de (rand van de) binnenstad moeten kunnen brengen; het gaat om de bereikbaarheid, de touringcars hoeven niet perse de binnenstad in; - bij de ritten (package deals) van bijvoorbeeld IJmuiden naar Amsterdam met het krappe programma is het noodzakelijk dat er nabijgelegen plekken komen voor kort-parkeren waar de chauffeurs hun verplichte pauze moeten kunnen houden. Met de cruiseschepen komen heel veel toeristen per touringcar de stad in, is dat efficiënt? Vanuit IJmuiden komend, is het toeristisch programma erg kort, netto ongeveer drie uur, en bovendien zeer tijdgebonden. Déze toeristen hebben nauwelijks tijd om geld te besteden. Suggesties over toerisme voor de middellange termijn: - meer rondvaartboten gebruiken, bijvoorbeeld al vanuit de Houthavens (NB: mensen uit één riviercruise-schip gaan in vier touringcars; en voor 200 touringcars zijn 50 rondvaartboten nodig); - onderscheid maken tussen toeristen met meer en met minder tijd; - als bussen onderling meer coördineren, dan zijn er minder bussen nodig; - laat vanuit een grote touringcarparkeerplaats, met restaurants, pendelbussen rijden bijvoorbeeld: paars voor de rondvaart, oranje voor de hotels en een klein busje voor gehandicapten etc.; - treinpassagiers afhandelen met transfer via de treinstations: Zuid/Amstel/Bijlmer/RAI/ Sloterdijk. Halteren en parkeren De bufferplaatsen zijn te ver weg, de Passenger Terminal Amsterdam (PTA) is daarvoor niet geschikt omdat deze plekken niet het hele jaar door beschikbaar zijn. Er verdwijnen veel parkeerplekken in het centrum en in de andere stadsdelen. 6

7 Er zijn files op de Stadshartlus, deze is te smal. Bovendien parkeren bussen vaak op de haltes, waardoor andere touringcars dan weer de Spuistraat blokkeren. De belangrijkste oplossingen voor de korte termijn - Hef de halteerplek in de zuidelijke Spuistraat op en maak een of twee nieuwe op de Nieuwezijds Voorburgwal ter hoogte van de blinde muur van het Amsterdam Museum; - Sta toe dat touringcars gebruik maken van het busstation achter het CS; - Overleg met de branche voor een betere lokalisering van halteerplekken. Gedrag en handhaving Stewards doen goed werk, de BOA is een stok achter de deur, er hoeft in dat geval niet veel bekeurd te worden. In de Spuistraat, waar geen stewards zijn, laat het parkeergedrag van de chauffeurs veel te wensen over. Buitenlandse chauffeurs zeggen dat zij van de gids op de halteerplek moeten parkeren, sommige gidsen geven verkeerde informatie, bewust en onbewust. In Nederland kan iedereen zich gids noemen, er zijn dus geen pasjes. Wel zou behalve de chauffeur ook de gids bekeurd kunnen worden. Dat gebeurt nu al in bijvoorbeeld Turkse steden (ketenaansprakelijkheid). Belangrijke conclusie - Stewardproject moet uitgebreid worden in tijd en plekken; - Gemeente, branche en ondernemers in het centrum moeten het eens zien te worden over de financiering. Brainstormverslag 2; Prins Hendrikkade Door een groot aantal deelnemers wordt de communicatie inzake touringcars en touringcarbeleid als problematisch ervaren. De oorzaak hiervan is met name dat de verantwoordelijkheid voor het beleid bij verschillende bestuursorganen ligt: Stadsregio Amsterdam, gemeenteraad en stadsdelen. Een extra complicerende factor is dat de diverse betrokken stadsdelen verschillend communiceren. Voorts wordt als groot minpunt ervaren dat de diverse belanghebbenden niet dan wel onvoldoende worden betrokken bij het te voeren beleid. 7

8 De volgende oplossingen worden genoemd voor de lange termijn - Er dient een scheiding te komen tussen regie en uitvoering; - De regie moet worden gecentraliseerd en in handen te worden gelegd van de centrale stad; - De uitvoering dient onder de verantwoordelijkheid van de stadsdelen c.q. de in te stellen bestuurscommissies te vallen; - Alle belanghebbende partijen binnen het toeristisch gebied waaronder bewoners, ondernemers en culturele instellingen moeten betrokken worden bij overleg over het beleid; - Er dient één loket te komen waar alle belanghebbenden met hun vragen terecht kunnen en dat adequaat doorverwijst binnen de ambtelijke organisatie. In veel gevallen treden uitvoeringsproblemen op bij de organisatie van evenementen. Vaak heeft één stadsdeel de regie en betrekt andere stadsdelen erbij voor de uitvoering. Door tekortschietende communicatie en afstemming ontstaan uitvoeringsproblemen. Deelnemers wijzen erop dat de handhaving in veel gevallen tekortschiet. Het stewardproject is succesvol gebleken en heeft geleid tot betere handhaving. Uitbreiding is zeer wenselijk. Inzake parkeerplaatsen voor touringcars wordt door diverse deelnemers betoogd dat er onvoldoende gebruik wordt gemaakt van een aantal beschikbare locaties zoals de 40 parkeerplaatsen bij de PTA. Er bestaat te weinig voortschrijdend inzicht nu het toerisme fors toeneemt en als gevolg daarvan ook het aantal touringcars en adequate maatregelen noodzakelijk zijn om de overlast door touringcars beheersbaar te houden. Op het Stationseiland vóór het Centraal Station (CS) kunnen functies worden verschoven om ruimte te maken voor een werkterrein, zodanig dat meer parkeerfaciliteit voor touringcars wordt geboden. Het in aanleg zijnde busstation achter het CS zou ook parkeerfaciliteit kunnen bieden voor touringcars. Het standpunt van het College, verwoord door DIVV, impliceert echter dat in het busstation achter het CS voorlopig geen touringcars mogen parkeren en eerst alle effecten moeten worden bekeken (o.a. van de ingebruikname van de Noord-Zuidlijn in 2017) voordat eventueel touringcars kunnen worden toegelaten. Er zou een onderzoek moeten komen naar de mogelijkheden om op korte termijn touringcars te laten parkeren in het busstation. In veel gevallen kiezen de chauffeurs ervoor zo dicht mogelijk bij het toeristisch kerngebied te parkeren.de helft van de touringcars is uit het buitenland afkomstig. Bij de chauffeurs van deze touringcars zijn de parkeerplaatsen buiten het toeristisch kerngebied vaak niet bekend. Betere (digitale) informatie voor deze chauffeurs zou een oplossing kunnen bieden. Voorts blijkt een aantal chauffeurs geen gebruik te maken van parkeerplaatsen buiten het kerngebied zoals bij de PTA, omdat zij het geld dat zij van hun bedrijf hebben meegekregen om de parkeerkosten te voldoen liever in eigen zak steken en aldus elders (gratis) parkeren dan wel rondjes rijden. Wellicht kan het anders betalen van de parkeerkosten dit voorkomen. Er is besloten de tramhalte van tramlijn 26 weg te halen bij het transferium van de PTA. Dit wordt door een aantal deelnemers gezien als een slecht besluit en als voorbeeld van het ontbreken van samenhangend beleid. Een aantal touringcarparkeerplaatsen kan niet door alle touringcars worden bereikt. Zo kunnen dubbeldekkers niet bij de PTA komen, doordat het Kattenburgerviaduct niet geschikt is voor deze touringcars. Om deze reden zouden voor deze touringcars andere parkeerplaatsen moeten worden ontwikkeld zoals bijvoorbeeld op het marineterrein. De handhaving dient volgens een aantal deelnemers in ieder geval onafhankelijk te zijn. Wanneer deze mede wordt gefinancierd door enkele touringcarbedrijven, heeft dit mogelijk consequenties voor de onafhankelijkheid. 8

9 De geplande knip op de Prins Hendrikkade belemmert de doorstroming en wordt door een aantal deelnemers dan ook afgewezen. Op de parkeerplaats bij het Barbizonhotel zouden dan alleen nog touringcars kunnen parkeren afkomstig van het Damrak en vanuit oostelijke richting. Het zou beter zijn dat groei van het aantal touringcarbewegingen plaatsvindt buiten het toeristisch kerngebied. In dit verband zouden touringcars hun passagiers bijvoorbeeld aan de achterkant van het CS moeten afzetten. Dit staat haaks op het belang van de toeristen die het liefst direct vóór een hotel of attractie willen worden afgezet. Bij De Bijenkorf wordt in veel gevallen illegaal geparkeerd door touringcars. Het is ongewenst dat touringcars de hele Stadshartlus door moeten rijden om de stad in of uit te komen. Het beleid moet erop gericht zijn dat de rijroutes voor touringcars zodanig zijn, dat de af te leggen afstand zo kort mogelijk is. Dit heeft een gunstig effect op de luchtkwaliteit. Op de korte termijn zouden de volgende maatregelen kunnen worden genomen: - aanleg van een parkeerplaats voor touringcars op het marineterrein; - betere handhaving o.a. door uitbreiding van het stewardproject; - avondsluiting van touringcarparkeerplaatsen o.a. bij het Barbizonhotel. Op het moment dat de stewards weg zijn, neemt de halteer-overlast direct toe. Het idee is om de halteerplaatsen tussen uur te laten gebruiken als parkeerplaatsen voor vergunninghouders of betaald parkeren voor auto s. Brainstormverslag 3; Mr. Visserplein/Jonas Daniël Meijerplein Mr. Visserplein/Jonas Daniël Meijerplein; de halte voor het Joods Historisch Museum Op termijn worden de parkeerplaatsen, zoals bij Artis, in het Oosterdok, e.a. naar buiten verplaatst, bijvoorbeeld nabij het Amstel Station. Er wordt gepleit voor het aanwijzen van parkeerplaatsen binnen de ring (Singelgracht) om de rijafstanden en rijtijden zo kort mogelijk te houden. Deze parkeerplaatsen kunnen tijdelijk zijn. In Amsterdam is alles altijd beter tijdelijk. 9

10 Halteplaatsen zullen duidelijk aangegeven moeten worden. Het moet gemakkelijk zijn deze halteplekken te bereiken, gemakkelijk om de stad in en uit te rijden. Ellen Jacobs geeft het voorbeeld van bussen met bijvoorbeeld Chinese toeristen, die Europa in drie dagen doen en waarvoor elke minuut telt. Deze doen nu Amsterdam aan omdat de stad het gemakkelijk faciliteert (zgn. package deals, met alles inclusief). De ondernemers hebben hiervan echter relatief weinig profijt, want deze groep geeft verder weinig uit. Bij Gassan kopen genoemde Chinezen overigens wel diamanten. Ellen Jacobs meldt verheugd, dat deze discussie tussen de verschillende stakeholders gevoerd kan worden, zonder dat ruzie ontstaat. Enkele jaren geleden was dit onmogelijk geweest. Het blijft echter een moeilijk dossier met tegengestelde belangen, waaraan politici niet graag hun vingers branden. Zij introduceert het begrip luxegeoriënteerde toerist, tegenover de minder luxe georiënteerde toerist (die verder niks uitgeeft). Deze laatste groep zou buiten de ring op het Openbaar Vervoernet afgezet kunnen worden (met een OV-dagkaart inclusief in de reis). De luxegeoriënteerde toerist wil vaak niet meer nadenken, maar wel graag wat extra verzorgd worden. Toeristen, die bij de Passengers Terminal Amsterdam (PTA) aankomen, kunnen, als ze de stad in willen gaan, met een OV-kaart gefaciliteerd worden, mits begeleid met goede voorlichting (en eventueel hulpvaardige stewards). Ook elektrische shuttlebussen kunnen goed gebruikt worden. Behalve van de PTA kan dit ook vanaf bijvoorbeeld het Amstelstation georganiseerd worden. Amsterdamse bedrijven maken bij gelegenheid collectief gebruik van bijvoorbeeld gedeelde distributie. Amsterdam en de touringcarbranche zijn gebaat bij de ontwikkeling van een vignet, dat ook geld oplevert om de stewards te financieren. De touringcarhaltes hebben baat bij het stewardproject. Hieraan zouden attracties en touringcarbranche aan mee moeten betalen. Dit kan gekoppeld worden aan een vignet voor touringcar en chauffeur. Hierin kunnen ook milieueisen aan de touringcar worden meegenomen. B&W hebben al gevraagd aan mevrouw Krikke om iets dergelijks (een vignet) voor Amsterdam te ontwerpen. Bij dit vignet gaat het om een heffing voor de gebruiker van de touringcarhaltes. Benadrukt wordt, dat verschillende groepen toeristen verschillende verwachtingen van hun vervoer hebben. Instructies aan de ondernemer, de chauffeur en de toerist Er wordt gepleit voor een duidelijke instructie aan de touringcarondernemer, de chauffeurs en de toeristen zelf. In de instructie voor de ondernemers moet een eisenpakket aan de touringcar worden opgenomen. Er is unanimiteit over de wens dat touringcars aan dezelfde (milieu-)eisen zouden moeten voldoen als vrachtwagens. De instructie aan de chauffeurs wordt bijvoorbeeld in Wenen, Oostenrijk uiterst doeltreffend uitgevoerd. In Amsterdam wordt de rijroute overgelaten aan de chauffeur zelf. Hierover moet beter en actueel geadviseerd worden. Als touringcars toch (nog) de binnenstad in rijden, moeten ze op de snelste en kortste manier naar de afleverplek worden gedirigeerd. Bij de bestemmingen zouden parkeerplaatsen moeten komen, door de betreffende bestemmingen zelf beheerd De instructie voor de toeristen moet vanzelfsprekend gericht zijn op typisch Amsterdamse zaken, zoals speciale fietspaden, anarchistische fietsers, criminele berijders van scooters en de kleine loopafstanden binnen het centrum van Amsterdam. Als de touringcar de toeristen heeft afgezet voor (bv.) een bezoek aan een museum, is het niet de bedoeling dat de bus op de halte wacht, maar naar een parkeerplek rijdt en terugkeert, wanneer de toeristen klaar staan en opgehaald kunnen worden. De instructies kunnen ook gekoppeld worden aan het verkrijgen van een zgn. vignet. 10

11 Een vignet heeft ook nog het voordeel dat erop gehandhaafd kan worden (three strikes and you are out!). De plek van de halteplaats (voor het Joods Historisch Museum) - De halte voor de touringcars op het Jonas Daniël Meijerplein is moeilijk te vinden; - Er is geen verkeersbord. - Iemand pleit ervoor alle halteplaatsen van het centrum te centreren bij bijvoorbeeld het Centraal Station; - Een knelpunt in de route van touringcars is de route door de Jodenbreestraat naar Gassan Diamonds in de Nieuwe Uilenburgerstraat. Het vertrekkende verkeer komt door de Jodenbreestraat het Mr. Visserplein op. Touringcars moeten daar rechtsaf slaan. Terwijl zij voor een deel de stad uit richting de IJ-tunnel willen (naar Volendam). Doordat het verkeer rechtsaf geleid gaan de touringcars richting (rechtsaf) Waterlooplein, of (linksaf) richting Jonas Daniel Meijerplein en Weesperstraat. Op het Waterlooplein gekomen zijn enkelen slim en keren over de trambaan en rijden terug over het Mr. Visserplein de Valkenburgerstraat in. Anderen rijden over het Waterlooplein naar de Munt en verder de Stadshartlus op. De bedoeling is dat de touringcar naar de Weesperstraat geleid wordt om bij het Rhijnspoorplein links afslaat naar de IJ-tunnel. De touringcarbranche pleit voor de wijziging van inrichting van de T-kruising Jodenbreestraat en Mr. Visserplein, zodanig dat linksaf slaan mogelijk wordt (richting IJ-tunnel). Het doorgaande verkeer over de Wibaut-as moet dan langer voor het rode licht wachten. De halteplaats voor het Joods Historisch Museum biedt plek aan twee touringcars. Als er een distributievrachtwagen staat, voor nog maar één touringcar. Elke volgende touringcar komt dan op straat (rechterrijbaan richting Weesperstraat) te staan met een gevaarlijke verkeerssituatie tot gevolg, want achteropkomend autoverkeer gaat deze op de rijbaan geparkeerde bus links passeren, waardoor een opstopping ter hoogte van de zebra ontstaat. Hierdoor wordt de oversteek op dit naastgelegen zebrapad onveilig. Dit laatste wordt nog versterkt door de verkeerd afgestelde verkeerslichten de stad in (het licht bij de oversteek tussen Academie van Bouwkunst en Mozes en Aaronkerk gaat eerder op rood dan het licht bij de oversteek tussen Joods Historisch Museum en Portugese Synagoge). Die verkeerslichten moeten beter afgesteld worden. Een alternatieve plaats voor de nu bestaande halte (voor het JHM) is niet gemakkelijk te vinden, behalve misschien in de Valkenburgerstraat. Wellicht op de plek, waar nu de metrovervangende bus (lijn 59) een halte heeft, of op de ventweg in de buurt van het Ibishotel. Voor de Dokwerker op het J.D. Meijerplein is een slecht alternatief, want dit geeft waarschijnlijk vergelijkbare gevaarlijke verkeerssituaties. Het alternatief van het vervoer van toeristen over het water is wel mogelijk, maar wordt niet gemakkelijk gemaakt. Er zijn twee dingen die hierbij een rol spelen: - Het grootste bezwaar is dat het langer duurt over het water dan over de weg. Sommige toeristen hebben weinig tijd (elke minuut telt); - Het tweede punt is, dat momenteel de touringcar geen strobreed in de weg wordt gelegd. 11

12 Samenvatting van de voorgestelde oplossingen van de drie brainstormsessies De Stadshartlus Korte termijn; * Brancheorganisaties en gemeente Amsterdam maken goede afspraken betreft het stewardproject Uitbreiding is gewenst. * Halteerplek in de zuidelijke Spuistraat opheffen en verplaatsen naar Nieuwezijds Voorburgwal nabij het Amsterdam Museum. * Informatie voor (buitenlandse) chauffeurs gemakkelijk digitaal vindbaar en te verkrijgen. Lange termijn; * Differentiëren bij het halteren en vanuit bijvoorbeeld de Passengers Terminal Amsterdam. * Parkeerplaatsen met restaurants aan de rand van de stad voor touringcars waarbij gekleurde pendelbussen rijden naar bestemmingen via de omliggende stations. * Overleg over optimale lokalisering van halteerplekken, afstemming met bestemmingen. Prins Hendrikkade Korte termijn; * Stewardproject moet worden doorgezet en uitgebreid. * Betaald parkeren buiten de venstertijden invoeren; de halte s avonds dus niet voor bussen. Lange termijn; * Knip en Stadshartlus aanpassen en busparking aan rand van het centrum invoeren. * Barbizon halte beperken in het aantal bussen die daar mogen staan (nader te bepalen). * Herbezinning op de uitwerking van de verkeerskundige plannen rondom CS-Prins Hendrikkade om een (nieuw) bereikbaarheidsinfarct te voorkomen. Mr. Visserplein Korte termijn; * Verbeter de voorlichting aan toeristen. Overal kan voorlichting verbeterd worden. In reisgidsen, in het vliegtuig, in het hotel en in de bus op de halteplaats (door de steward). Op de halteplaats JHM moet gewaarschuwd worden voor fietsers en scooters en de korte groentijd van de zebra naar de Portugese synagoge. * Het stewardproject moet worden voortgezet en uitgebreid met de halte JHM. * In de verkeersstroom (auto s) van JD Meijerplein>Mr. Visserplein, linksaf >Waterlooplein gaan de tweede verkeerslichten eerder op rood dan de eerste. Hierdoor ontstaan gevaarlijke situaties als automobilisten op de zebra en de fietsoversteekplek gaan staan. Extra gevaarlijk wordt het als groepen kleuters naar Tunfun oversteken en halverwege moeten wachten tot het licht voor hen weer op rood springt. Ook ontstaat er extra gevaar als er twee touringcars op de halte staan en er komt een derde aan, bv. een Hop-On Hop-Off-bus. Die gaat dan ook op de zebra staan en belemmert de hele doorgang voor enkele minuten. Deze verkeerslichten moeten beter op elkaar afgesteld worden (het tweede licht langer op groen dan het eerste). Lange termijn; * Differentiatie van touringcars. Verschillende toeristen vragen verschillende vormen van vervoer. Alternatief vervoer moet worden gestimuleerd (met P&R), zodat meer toeristen dit gaan willen. Ook met regelgeving en met financiële impulsen, zodat innovatieve ondernemers de ruimte krijgen. * Stel een vignettensysteem in. Dit levert geld op (voor stewards), aan de touringcar kunnen eisen worden gesteld (legaliteit- en milieueisen) en er kan op gehandhaafd worden (3StrikesOut). Een win-win-win situatie. * Toeristische bestemmingen dienen zelf voor parkeerplaatsen te zorgen. Differentiëren van passagiers buiten de stad. Waar komt men voor en waar houdt men van? 12

13 Analyse van Jeroen Slot, directeur Onderzoek en Statistiek Amsterdam Jeroen Slot bevestigt dat de touringcarcijfers van Guide Frankfurther correct zijn (dat wil zeggen, het getelde aantal halterende bussen tijdens handhavingsuren). De tijdelijke oplossingen die uit de brainstormsessies zijn voortgekomen worden voorgedragen aan de politiek. Er is wel een trend op komst als het gaat om toerisme. Toeristen kiezen steeds vaker voor kwaliteit. Dit uit zich in twee toeristische varianten: 1. The package deal; alles in één. Korte stop van toeristen en vluchtig. 2. De Amsterdamse toerist; toerist die zich gedraagt als Amsterdammer. Deze toerist maakt goed gebruik van de fiets en het openbaar vervoer. Een andere trend is dat touringcar langzamerhand uit het straatbeeld gaat verdwijnen. Jeroen Slot constateert ook dat er een handhavingsconflict is door de drukte in de binnenstad. Handhaving zou opnieuw naar de prioriteiten kunnen kijken en eventueel kunnen herijken. Ook de technologie gaat vooruit waardoor er eventueel sneller gehandhaafd kan worden door bijvoorbeeld een vignettensysteem in te voeren. Conclusies van voorzitter Peter Lankhorst, Jeroen Slot en de zaal Peter Lankhorst en Jeroen Slot concluderen dat voor de korte termijn het stewardproject geregeld zou moeten worden. De verschillende partijen moeten elkaar kunnen vinden. Iedereen heeft er namelijk baat bij. Het differentiëren van meerdere toeristengroepen is interessant omdat het efficiënt & duurzaam is en bovendien nieuwe mogelijkheden biedt. Ook marketingtechnisch gezien is het een goede oplossing. Divers gekleurde pendelbussen laten rijden richting de verschillende bestemmingen vanaf achter het Centraal Station. Het beter beheren van de halteerplekken in de binnenstad waarbij betaald parkeren een goede optie is buiten de venstertijden. Toeristen die per touringcar komen instructies geven hoe het verkeer (fietsers/openbaar vervoer) werkt. Voorzitter Peter Lankhorst concludeert om het beleid gewoon te maken in plaats van te speculeren over de toekomst. Er was een goede en oplossingsgerichte sfeer tijdens de brainstorm. Bewoners en ondernemers kunnen ver komen omdat zij dezelfde belangen en kijk hebben op de knelpunten. Deze middag is een goed begin van de nieuwe participatiesamenleving waarbij bewoners en ondernemers naar oplossingen zoeken en winwindenken. De politiek moet de problematiek aanvoelen en er mee aan de slag gaan en niet de problematiek alleen kennen. Voor de lange termijn zien Peter Lankhorst en Jeroen Slot het probleem van de touringcar. De touringcar past niet meer in de binnenstad. De gemeente Amsterdam heeft een infarct gecreëerd met het aanleggen van de Rode Loper. Strategische plekken zijn slecht bereikbaar. Handhaving is matig bereikbaar en zij hebben te weinig mankracht om daadkrachtig op te treden. De boetes die worden uitgeschreven zijn! 90,--. De handhavers moeten ingezet worden waar het waterbedeffect plaatsvindt. Een deel van de handhavers inzetten op parkeren en een ander deel handhavers inzetten in straten zoals de Admiraal de Ruyterkade en de Spuistraat. Handhaving moet meer gebiedsgericht gaan werken. Handhaving zelf meldde dat het laten betalen van een BOA door de sector zelf niet mag, vanwege mogelijke integriteitvraagstukken. 13

14 Bericht van Handhaving van Renate Zuidema via na het touringcarsymposium: Handhaving is overdag tot uur te bereiken op het centrale nummer Na uur en in het weekend moet men naar nummer bellen. Dit nummer schakelt dan door naar Handhaving Openbare Ruimte. Hier kan men terecht voor (spoed)overlast m.b.t. parkeren van zowel auto s, bussen en invalidenparkeerplaatsen die bezet zijn. Gedrag van jongeren en gebruikers. De klachten worden iedere ochtend uitgezet aan de medewerkers. Verzoek bij het maken van meldingen is om dit zo specifiek mogelijk te doen. Zoals tijden en dagen met de meeste hinder en overlast. Handhaving kan dan doelgericht te werk gaan. Verder willen alle deelnemers aan de politiek meegeven dat het wenselijk is om een keurmerk voor gidsen in het leven te roepen zodat zij ook bekeurd kunnen worden. Bij het maken van een keurmerk is het wenselijk om Handhaving er vroeg bij te betrekken. De informatievoorziening voor chauffeurs, gidsen en toeristen duidelijk en toegankelijk maken. Nu zijn er te veel systemen en doorverwijzingen bijvoorbeeld wanneer er een evenement is. Vroegtijdig de evenementencoördinator erbij betrekken. Dit kan via Een van de deelnemende partijen geeft een suggestie om één touringcaroverleg te organiseren in plaats van meerdere wat nu het geval is. Alle partijen vinden het wenselijk dat ook bewoners in dit overleg plaatsnemen. De eerstvolgende vergadering is 20 november De werkgroep heet TOET Amsterdam en wordt twee keer per jaar georganiseerd. Daaronder zijn een paar subwerkgroepen. Zoals al eerder is gebleken kunnen bewoners en ondernemers elkaar heel goed tegemoet komen. De voorzitter Peter Lankhorst sluit het symposium met de volgende boodschap af: Neem op alle onderwerpen jouw eigen verantwoordelijkheid! Bijlagen bij het verslag: 1) deelnemerslijst 2) de inleiding van Sergio Segers van Tours & Tickets 3) de lijst met knelpunten t.b.v. de brainstorms 14