Inhoudsopgave Inleiding Algemene organisatiegegevens Trends, ontwikkelingen en signalen welzijnswerk Goes

Transcriptie

1 Jaarrapportage SMWO 2015 Goes, maart

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 3 2. Algemene organisatiegegevens 4 3. Trends, ontwikkelingen en signalen welzijnswerk Goes Trends en signalen maatschappelijk werk 25 Bijlage 1: Maatschappelijk werk in cijfers 36 Bijlage 2: Resultaat Woon(her)kansen 44 2

3 1. Inleiding In 2015 hebben onze klanten, medewerkers en vrijwilligers ervaren hoe de contouren van het Sociaal Domein in onze regio zijn vormgegeven en wat dat in de praktijk voor hen betekent. We zien een grote mate van diversiteit in de wijze waarop het Sociaal Domein in de Oosterschelderegio is vormgegeven en de wijze waarop inwoners, gemeenten en maatschappelijk organisaties hierin opereren. Die diversiteit is boeiend en levert verrassende nieuwe vormen van samenwerking en werkwijzen op het snijvlak van zorg en welzijn op. Maar het brengt ook onzekerheid. Gemeenten en maatschappelijke organisaties moeten zich opnieuw tot elkaar en tot de inwoners gaan verhouden. De rolopvatting van gemeenten is divers en nog niet volledig uitgekristalliseerd. Bij de medewerkers van SMWO is er behoefte aan duidelijkheid. Wat wordt er van mij verwacht? Hoe ver reikt mijn verantwoordelijkheid en waar begint die van de gemeente en andere organisaties? Wie betrek ik wanneer bij mijn werkzaamheden en hoe informeer ik de klant? Opportune vragen waar we samen met inwoners en onze opdrachtgevers continue het gesprek over zullen blijven voeren. SMWO maakt deel uit van een dynamische samenleving, staat er als het ware middenin. Onze medewerkers weten wat er speelt in wijken en dorpen en hebben hiermee een belangrijke signalerende en faciliterende rol. Met de komst van MEE Oosterschederegio per 1 januari 2016 is de organisatie versterkt en zijn we in staat om continuïteit van zorg te bieden en een compleet pakket aan ondersteuning voor de inwoners van de Oosterschelderegio met of zonder beperking. De gewenste beweging naar het preventieve veld zien we al terug in ons werk. Zaken worden complexer en de groep klanten kwetsbaarder. Het is onze taak om er vooral voor deze groep te zijn en hen ook te blijven vinden via onze mensen in de wijken en dorpen. Dit kunnen we uiteraard alleen samen met onze partners in de Oosterschederegio. De transitie in het Sociaal Domein is in gang gezet maar voor een echte transformatie is het nodig, dat de financiering van het voorliggende veld niet meer alleen via pilotprojecten uit innovatiebudgetten verloopt maar er daadwerkelijk structureel middelen van de tweede lijnszorg worden ingezet op preventief beleid waarvan opbrengsten pas over enkele jaren zichtbaar zijn. Deze omslag vraagt tijd, politieke moed en de bereidheid om los te laten en vertrouwen te krijgen in de eigen kracht van de inwoners en de professionals. Marja Noordhoek, directeur 3

4 2. Algemene organisatiegegevens 2.1. Organisatieontwikkeling Komst van MEE Binnen SMWO wordt gewerkt in integrale gebiedsteams, waarvan welzijn, maatschappelijk werk en cliëntondersteuning deel uit maken. Per 1 januari 2016 zijn de gebiedsteams opnieuw ingedeeld en maken de cliëntondersteuners, die afkomstig zijn van MEE deel uit van de teams. Hierdoor wordt de integratie van de nieuwe collega s versterkt en kan gebruik worden gemaakt van elkaars kennis en kunde. Als gevolg van de komst van MEE heeft SMWO een nieuw registratiesysteem moeten ontwikkelen. Het systeem is opgebouwd vanuit de klant. Een klant kan immers diverse relaties met SMWO hebben, hij kan bijvoorbeeld het AMW bezoeken, gebruik maken van gezinsmaatjes en vrijwilliger zijn. De werkprocessen van MEE en Algemeen Maatschappelijk Werk zijn op elkaar afgestemd en de levensdomeinen herijkt. Naast het klantsysteem, zal ook het financieel pakket, het tijdschijfpakket en HRM-pakket worden geïntegreerd in het nieuwe systeem. We verwachten de werkzaamheden in het voorjaar van 2016 af te ronden. Continuïteit SMWO wil een goede en betrouwbare organisatie zijn voor haar klanten en opdrachtgevers. Dat betekent dat het kwaliteitsbeleid een belangrijke plaats inneemt in de beleidscyclus van de organisatie. SMWO is een ISO gecertificeerde instelling die jaarlijks wordt geauditeerd. Daarnaast voert SMWO ook interne audits uit rond actuele belangrijke thema s. In 2015 waren dat de werking van gebiedsteams en dossiervorming. SMWO heeft een solide financieel beleid en is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om de dienstverlening uit te breiden. In de afgelopen jaren heeft de organisatie de kostprijs voor gemeenten niet verhoogd. Hiervoor zijn besparende maatregelen getroffen. Daarnaast zijn de kosten van overhead beperkt. Met name door het verwerven van middelen uit externe dienstverlening wordt een bijdrage geleverd aan het niet verhogen van de kostprijs in een tijd waarin de gemeenten met forse bezuinigingen te maken hebben. Innovatie SMWO investeert in vernieuwende projecten om een bijdrage te leveren aan de veranderingen in het Sociaal Domein. Nieuwe werkwijzen en zorgconcepten kunnen een bijdrage leveren aan de veranderingen, die in zorg en welzijn noodzakelijk zijn. We werken hierbij nauw samen met maatschappelijke organisaties in de Oosterschelderegio. Goede voorbeelden hiervan zijn onder meer het Vrijwilligerscollege, SILK, de Buurtcirkel, Kortdurende Gezinsondersteuning (KEK) en de Stadstuin. Duurzaamheid SMWO heeft de ambitie een duurzame organisatie te zijn, dat vertaalt zich in drie elementen: de continuïteit van de dienstverlening, duurzaamheid van het gebouw en de inrichting en de duurzame inzet van onze medewerkers. In 2015 is opdracht geven aan Marsaki om een onderzoek te verrichten naar de mogelijke maatregelen ter verbetering van de duurzaamheid van het gebouw en energiebesparende maatregelen. Daarnaast zal Loyalis in 2016 een onderzoek uitvoeren, de Vitaliteitsscan voor het versterken van Leeftijdsfase Bewust personeelsbeleid en het vergroten van de vitaliteit van de medewerkers. Meerjarenbeleidsplan In 2014 is in samenspraak met de medewerkers, opdrachtgevers, vrijwilligers en partner organisaties een meerjarenbeleidsplan opgesteld. In het meerjarenbeleidsplan zijn de visie, de rol van SMWO in het Sociaal Domein, de kernwaarden en de ambities van de organisatie beschreven. In 2015 is in de organisatie veel aandacht besteed aan de kernwaarden en wat deze betekenen voor de werkwijze en het gedrag van onze medewerkers. Daarnaast is kostenbewustzijn een expliciet thema dat terugkomt in de teamoverleggen en in de functioneringsgesprekken. 4

5 Visie SMWO staat voor een inclusieve samenleving, waarin iedereen deelneemt. We gaan uit van het probleemoplossend vermogen van mensen en verbinden daarom de kwetsbare en krachtige burgers in wijken en dorpen. We zijn faciliterend, ondersteunend, verbindend en werken prikkelend om talenten aan te boren en sociale netwerken op te bouwen. De combinatie van maatschappelijk werk en welzijn zorgt ervoor dat SMWO zowel individuele als collectieve ondersteuning kan bieden. SMWO verbindt kwetsbare én krachtige burgers met elkaar, waarmee onze rol als facilitator en ondersteuner van maatschappelijk werk en welzijn tot uitdrukking komt. Kernwaarden Voor iedereen We staan dicht bij alle inwoners, onafhankelijk van hun achtergrond. We richten ons met name op de kwetsbare burgers en gaan hierbij uit van de eigen kracht van de mensen. Betrokken We geloven in onze werkwijze en zijn gemotiveerd door onze drijfveren waarbij oprechte aandacht en respect de basis vormen van ons handelen. Samenwerken Samenwerking met partners, opdrachtgevers, vrijwilligers en medewerkers gaan wij zeer bewust aan omdat we elkaar kunnen versterken in het realiseren van de gewenste resultaten voor onze klanten. Ambities De ambities waarvoor SMWO de komende jaren kiest, passen bij de visie van de organisatie en geven richting aan het handelen en de houding van medewerkers (professionals en vrijwilligers) en de inrichting van onze organisatie. Voor de komende vier jaar staan de volgende ambities centraal: 1. Dienstverlening Dicht bij; 2. Integraal werken; 3. Versterken van vrijwilligerswerk en mantelzorg; 4. SMWO een innovatieve koploper in het Sociaal Domein; 5. Continuïteit van zorg in een duurzame organisatie; 6. Professionele kwaliteit; 7. Transparante communicatie over ons werk en de resultaten. De uitvoering van het meerjarenbeleidsplan wordt jaarlijks vertaald in een jaarwerkplan en in een opleidingsplan Organogram De teamleiders zijn verantwoordelijk voor de voortgang van de reguliere werkzaamheden en geven, samen met de medewerkers, vorm aan de transities zoals die de komende periode binnen de organisatie moeten plaatsvinden. Een nauwe samenwerking en open communicatie tussen het managementteam en de teamleiders is hierbij het uitgangspunt. Het op elkaar afstemmen van visie, koers en type leiderschap is hiervan een belangrijk onderdeel. Alleen met draagvlak op alle niveaus binnen de organisatie kunnen transities succesvol plaatsvinden. 5

6 Het organogram ziet er als volgt uit: bestuur ondernemingsraad digitaal klantenpanel management directeur management controller controlling financieel economische zaken informatievoorziening en automatisering controlling primair proces / kwaliteit personeelsbeheer / arbo teamleider primair proces teamleider primair proces teamleider primair proces teamleider facilitair team team team team welzijn maatschappelijk werk SportZeeland facilitair 2.3. Samenstelling bestuur en taken Het toezichthoudend bestuur is samengesteld uit de volgende personen: De heer J.M. de Jonge De heer J.L. de Troije De heer P.J. Dorst Mevrouw W. Heesters-Lavrijsen Mevrouw T. van Sisseren-Renema De heer A. Veerman Mevrouw C. Biesterbosch-Gunst De heer G.E. Houtekamer voorzitter penningmeester secretaris lid lid lid lid lid Het bestuur werkt volgens de zogenaamde Governancecode. De belangrijkste onderwerpen die het afgelopen jaar binnen het overleg tussen bestuur en directie besproken zijn, zijn de budgetten 2015, zowel afkomstig uit subsidies als uit overige inkomsten, de interne begroting, de onderhandelingen met gemeenten over te leveren diensten in 2016 en het financieel verslag. In de vergadering in maart 2015 is het financieel verslag 2014, inclusief goedkeurende accountantsverklaring en de inhoudelijke jaarrapportage besproken en ongewijzigd vastgesteld door het bestuur. De financiële ontwikkelingen en organisatieontwikkelingen in den brede zijn een constant punt van aandacht. 6

7 Naast deze gebruikelijke gesprekspunten zijn in 2015 in het bijzonder aan de orde geweest: de transities in het Sociaal Domein, de komst van MEE cliëntondersteuners, het nieuwe registratiesysteem, de inrichting en verbouwing van de Calandweg in Schouwen-Duiveland, het welzijnswerk op Schouwen-Duiveland, het duurzaamheidsbeleid, het vitaliteitsbeleid en het communicatiebeleid Samenstelling managementteam (MT) Het MT bestaat uit de volgende personen: Mevrouw M.C. Noordhoek directeur Mevrouw C.J. Westerweele controller en MT lid 2.5. Personeel en Organisatie Personeelsopbouw In 2015 is het personeelsbestand van SMWO ongeveer gelijk gebleven. Er is sprake van natuurlijk verloop, waarvoor nieuwe medewerkers in dienst zijn gekomen. Wel is er in 2015 een lichte stijging van de contracturen waarneembaar. Hieronder staan diverse weergaves van de opbouw van het personeelsbestand bij SMWO (inclusief stagiaires). Verdeling man/vrouw 27% Man Vrouw 63% Opbouw personeelsbestand naar leeftijd 1% 25% 16% 22% 14% 22% > 7

8 Verdeling contractvormen 3% 14% Contract onbepaalde tijd Contract voor bepaalde tijd 18% 65% Oproepcontract bepaalde tijd Stagiair(e) Verdeling fulltime-parttime contracten 19% 5% 13% 0,00-0,25 0,25-0,50 0,50-0,75 0,75-1,00 29% 34% =1 8

9 Deskundigheidsbevorderende maatregelen Deskundigheidsbevordering is binnen SMWO een belangrijk thema. Door middel van functioneringsgesprekken en Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP)-gesprekken, worden de competenties van de medewerkers in beeld gebracht. Er wordt door het MT en de teamleiders gezamenlijk een planning gemaakt met de te volgen opleidingen. Ook in het afgelopen jaar hebben medewerkers, zowel collectief als individueel, diverse opleidingen en/of trainingen gevolgd. De keuze voor opleidingen of trainingen wordt gebaseerd op de uitkomsten van de persoonlijke ontwikkelgesprekken of de teamontwikkelplannen, en sluiten aan bij het uitgangspunt van de organisatie om te werken volgens de principes van Welzijn Nieuwe Stijl en de kernwaarden van SMWO. Daarnaast hebben er voor het management diverse trainingen plaatsgevonden in het kader van bewustwording en omgaan met de kernwaarden van SMWO en hebben de medewerkers van de afdeling facilitair een scholing gevolgd op het gebied van presentatie en (schriftelijke) communicatie. De Responsetraining van voorgaande jaren is in 2015 omgezet in een vergelijkbare training, te weten Omgaan met Agressie, waardoor dit onderwerp bij alle medewerkers de afgelopen drie jaar onder de aandacht is gebracht. Om een indruk te geven van de diversiteit van de gevolgde trainingen, cursussen en opleidingen door de medewerkers in 2015, volgen hieronder, naast de bovengenoemde trainingen, enkele voorbeelden: - SJD actualiteiten Participatiewet; - training BHV en EHBO; - training netwerkversterking/netwerkcoaching; - opleiding P&O; - training Super Woman Methodiek ; - rijles rijden met kleine bus ten behoeve van schadepreventie; - diverse trainingen voor HR, financiën en de salarisadministratie Personeelsbeleid Nieuwe cao De maatschappij verandert; de sector verandert; huishoudens veranderen; een baan voor het leven bestaat niet meer. Om hun bijzondere werk te kunnen blijven doen, moeten werkgevers en werknemers mee veranderen. De vernieuwde cao vanaf 2015 helpt daarbij. De caopartijen hebben hard gewerkt aan een vernieuwde cao waarin budgetten anders verdeeld zijn. Er is meer ruimte voor werkgevers en werknemers om samen afspraken te maken, die passen bij de werknemer én de organisatie. Zo kunnen we de kracht van de mensen in de sector optimaal benutten. In de vernieuwde cao zien we twee opvallende ontwikkelingen: Loopbaanbudget en optimale inzetbaarheid (LPBB) De werknemers in de branche krijgen per 1 juli 2015 een budget, waarmee zij kunnen investeren in zichzelf. Werknemers zijn zelf verantwoordelijk voor hun positie op de arbeidsmarkt en kunnen hiermee hun baankans vergroten en de kans op werkloosheid verkleinen. Ook komt er periodiek een gesprek (het zogenaamde jaargesprek) tussen de werknemer en werkgever. Het doel hiervan is dat zoveel mogelijk werknemers op de juiste werkplek (komen te) zitten. Individueel keuzebudget (IKB) In de cao worden vanaf 1 januari 2016 veel bovenwettelijke regelingen omgezet in geld (gekapitaliseerd) en krijgt iedere werknemer een individueel keuzebudget. Dat budget kan door de werknemer naar eigen inzicht besteed worden, door bijvoorbeeld een zelfgekozen opleiding te volgen of te sparen voor extra verlofdagen. Er kan ook gekozen worden om bijvoorbeeld de bovenwettelijke verlofdagen uit te laten betalen. De gedachte is dat hoe beter arbeidsvoorwaarden aansluiten bij de individuele situatie van een werknemer, hoe beter een werknemer in zijn kracht staat. Dat werkt positief door op de organisatie, collega s en cliënten. 9

10 SMWO heeft in 2015 het organisatiebeleid voor het individueel loopbaanbudget opgesteld dit is door het MT vastgesteld en zal in het eerste kwartaal van 2016 aan de OR ter instemming worden aangeboden. Naar aanleiding hiervan is de handleiding en het bijbehorende formulier functioneringsgesprekken aangepast. Vitaliteitsscan In de OR-vergaderingen is de afgelopen jaren het leeftijdsbewust personeelsbeleid meerdere malen aan de orde geweest. SMWO neemt regelmatig maatregelen op dit gebied, maar deze zijn ad hoc en individueel. De directie van SMWO heeft aangegeven aandacht te willen besteden aan dit onderwerp en hiervoor budget vrij te maken voor een vitaliteitsscan. In de nieuwe cao is het Individueel Loopbaanbudget geïntroduceerd, een vitaliteitsscan is een goede gespreksbasis om een loopbaanplan voor de medewerker te maken. Protocol eigen onderneming/nevenfuncties In 2009 is een protocol eigen onderneming opgesteld om afspraken vast te leggen hoe om te gaan met medewerkers die naast hun dienstverband bij SMWO een eigen onderneming voeren. In het nieuwe protocol zijn toetsingscriteria opgenomen. Daarnaast is een onderscheid gemaakt in situaties, waarin een medewerker gedurende zijn/haar dienstverband een eigen onderneming wil starten en de situatie waarin een potentiële medewerker reeds een eigen onderneming heeft. Ten gevolge hiervan is het formulier arbeidsvoorwaarden, dat gebruikt wordt tijdens het arbeidsvoorwaardengesprek, aangepast. Privacyreglement Het privacyreglement is opgesteld volgens de normen van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Hierin hebben geen veranderingen plaatsgevonden. Het MT heeft besloten in deze regeling ook de vrijwilligers op te nemen. Tevens is het verplichten van het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) bij het verrichten van vrijwilligerswerk voor SMWO toegevoegd aan het reglement. Dit heeft geresulteerd in een vernieuwde versie van het voor SMWO geldende privacyreglement, welke door het MT na instemming van de OR, is vastgesteld. MEE Zeeland In 2014 zijn de gesprekken gestart inzake overname van MEE Oosterschelderegio. In het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio is besloten om de functie cliëntondersteuning in de Oosterschelderegio onder te brengen bij SMWO. In 2015 is door MEE kantoorruimte gehuurd bij SMWO, waardoor de medewerkers konden wennen aan de werksfeer binnen SMWO. Vanaf juni 2015 zijn de functies van MEE beschreven, gewogen en ingeschaald. Op 2 september 2015 heeft vakorganisatie FNV onderschreven dat er voldoende garanties worden geboden. Hierdoor waren er geen belemmeringen meer om de medewerkers van MEE per 1 januari 2016 over te laten gaan naar SMWO. Met de komst van MEE is ervoor gekozen om te investeren in een extra kwaliteitsimpuls door het aanstellen van een medewerker kwaliteit/ informatievoorziening en een assistent controller Productiviteitsoverzicht In dit overzicht wordt de verhouding tussen directe, indirecte en verlofuren over 2015 door alle medewerkers zichtbaar gemaakt. Ruim twee derde van de tijd wordt besteed aan directe uren, dat wil zeggen cliënt- of projectgebonden uren. 10

11 Verhouding directe en indirecte uren 1,7% 3,1% 2,4% 0,5% 9,6% 5,7% 0,3% 6,2% direct indirect vakantieverlof/compensatie seniorenverlof bijzonder verlof zwanger-/ouderschapsverlof cursus ondernemingsraad ziek 70,5% Agressie en onveiligheidsbeleid/meldingen (bijna) ongevallen In 2015 zijn er door P&O zes meldingen van een agressief incident ontvangen. Eén van de meldingen betreft een incident in het jongerencentrum in Goes. De medewerker heeft het incident zelfstandig opgelost. Een andere melding is gedaan naar aanleiding van een incident bij een familienetwerkberaad. Dit incident is binnen het team en in het sectoroverleg verder besproken. Drie van de zes meldingen zijn afkomstig van het kantoor aan de Calandweg in Zierikzee. In dit kantoor heeft in 2015 een verbouwing plaatsgevonden. Medewerkers van de afdeling Welzijn en de afdeling Maatschappelijk werk en tevens medewerkers van Emergis zijn in dit kantoor werkzaam. In 2016 zal, in samenwerking met Emergis, een risico-inventarisatie worden uitgevoerd. Deze inventarisatie heeft onder andere als doel de veiligheid met betrekking tot medewerkers en cliënten in het geval van een agressief incident te waarborgen. Tenslotte is er een melding gedaan van een agressief incident dat plaatsvond bij de receptie in het kantoor aan de s Heer Elsdorpweg in Goes. De medewerkers zijn door middel van trainingen goed toegerust om met agressieve situaties aan de telefoon en aan de balie om te gaan Arbobeleid In augustus 2015 is de Risico Evaluatie & Inventarisatie (RI&E) door het MT en de OR vastgesteld. Uit de RI&E is een aantal punten naar voren gekomen, welke zijn opgenomen in het plan van aanpak. De acties die voortkomen uit het plan van aanpak worden teruggekoppeld aan het MT. In verband met de groei van het aantal medewerkers, is het noodzakelijk te bekijken of het aantal medewerkers met een BHV-diploma binnen de verschillende locaties voldoende is. Er is een jongerencentrum in Goes bij gekomen, de Paerdestal, en ook in Zierikzee is een jongerencentrum geopend. Om de veiligheid te kunnen waarborgen is het van groot belang dat er voldoende medewerkers in het bezit zijn van een BHV-diploma. 11

12 Daarnaast is ook voor deze locaties een RI&E noodzakelijk en dient er een ontruimingsplan aanwezig te zijn. In 2015 is hiermee een start gemaakt. In 2016 zal er voor iedere locatie een RI&E en een ontruimingsplan beschikbaar zijn. Alle medewerkers met een BHV-diploma en alle medewerkers met een EHBO-diploma hebben in maart 2015 de herhalingscursus bijgewoond. De medewerkers P&O hebben een aantal cursussen/workshops op het gebied van Arbo gevolgd bij Viazorg in Goes Kwaliteit Algemeen kwaliteitsbeleid In 2014 is er een nieuw meerjarenbeleidsplan opgesteld, waarin ambities en kernwaarden zijn benoemd voor de komende jaren. Mede op basis van dit plan, is het jaarwerkplan 2015 gebaseerd. Hierin waren ook enkele aandachtspunten voor het kwaliteitsbeleid opgenomen. Vooral het bevragen van al onze stakeholders (cliënten, financiers en samenwerkingspartners) moet een meer gestructureerde vorm krijgen en op een manier die past bij deze tijd. Het rondsturen van enquêteformulieren sluit niet meer aan bij hoe mensen vandaag de dag hun stem kenbaar willen maken. De face-to-face benadering ten gunste van de totstandkoming van het meerjarenbeleidsplan, heeft veel meer en betere respons opgeleverd. De kwaliteitscoördinator heeft een voorstel geschreven hoe dit te verbeteren en hierin ook aandacht te gaan geven aan effectiviteit, naast de tevredenheid over de dienstverlening. Door het MT is besloten om de uitvoering ervan op te schorten naar 2016, aangezien in dat jaar een nieuwe kwaliteitscoördinator is aangesteld. Deze zal alle kwaliteitsinstrumenten onder de loep gaan nemen. Begin van het jaar is de interne audit uitgevoerd, wederom onder leiding van een deskundige van Bureau de Bont. Hierna is door teamleiders en MT besloten om de interne audit anders vorm te gaan geven, waarbij speciaal opgeleide medewerkers een belangrijke taak gaan krijgen om als intern audit- of verbeterteam te gaan functioneren. Dit laatste op aanraden van de externe auditor, zodat medewerkers zelf meer invloed krijgen en nemen op de verbeteringen in het primaire proces en hun collega s hierover meer dan één keer per jaar bevragen. Dit zal onder leiding van de nieuwe kwaliteitscoördinator in 2016 verder gestalte krijgen. Ook is er een bijeenkomst van de MO groep bezocht, waarbij een medewerker van het Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio en de gemeenten Goes en Schouwen-Duiveland aanwezig waren, om gezamenlijk te zoeken naar instrumenten om de effectiviteit van de hulp- en dienstverlening eenvoudig aantoonbaar te krijgen. Landelijk zijn er ontwikkelingen gaande op dit gebied, maar die staan vooralsnog in de kinderschoenen. Het is wel een thema dat de komende jaren aandacht behoeft Cliënttevredenheid De cliënttevredenheid wordt nog altijd gemeten door na iedere afsluiting de cliënt een formulier toe te zenden met enkele vragen betreffende onderstaande thema s. Onderwerp SMWO langdurige hulp Loketbezoek (Infopunt) Bereikbaarheid Het gesprek Kwaliteiten medewerkers Locatie en faciliteiten Maatschappelijk rendement Ook in het afgelopen jaar is de tevredenheid van cliënten weer hoog. In 2016 zal onderzocht worden of vragen rond effectiviteit voor de cliënt van de hulp die is ontvangen, meegenomen kan worden in het nieuwe registratiesysteem. Dit gaat verder dan alleen het meten van tevredenheid Klachten In 2015 zijn er geen officiële klachten ingediend bij de klachtencommissie. Het beperkte aantal cliënten, dat hun bezwaar of ongenoegen heeft geuit bij de diverse leidinggevenden, is naar tevredenheid van alle partijen geholpen. 12

13 3. Trends, ontwikkelingen en signalen welzijnswerk Goes Rol en positie welzijnswerk De corebusiness van welzijnswerk is preventie. De nadruk in het werk ligt dan ook op het vroegtijdig signaleren van de ondersteuningsbehoefte of veiligheidsrisico s bij vooral de kwetsbare burgers. Het welzijnswerk zet in op het versterken van de burgerkracht en het stimuleren van burgers, om binnen de eigen mogelijkheden een bijdrage te leveren aan de samenleving. Daar waar burgers dit tijdelijk niet zelf kunnen, zal er ondersteuning gegeven worden of wordt de verbinding met (specialistische) zorg gelegd via een CJG loket of het Gebiedsgericht Team (GGT). Al in 2014 is een start gemaakt met het omvormen van de afspraken in de BCF (Beleidsgestuurde Contract Financiering). Er is toen al een onderverdeling gemaakt in gebiedsgericht en gebiedsoverstijgend werken en er zijn bijpassende doelstelling en resultaten geformuleerd. Het gebiedsgericht werken kende in 2015 de volgende speerpunten: - ondersteunen in het opstellen wijk-dorpsplan; - (vrijwillige) buurtsteun voor en met (kwetsbare) burgers stimuleren en vormgeven; - ondersteunen bij het vergroten van leefbaarheid en veiligheid in de eigen omgeving; - opvoeden en opgroeien in pedagogische civil society; - aanspreekpunt zijn en verbinding leggen tussen de inwoners en andere professionals richting de toegang van het Sociaal Domein. Deelname gemeentelijke gebiedsteams (GGT) Zoals uit bovenstaande blijkt, heeft de gemeente Goes het welzijnswerk ook gepositioneerd binnen de GGT s. De welzijnswerkers vervullen onder andere de brugfunctie tussen signalen uit de wijken en dorpen over zorgwekkende individuele situaties en de hulpverlening. Daarbij hebben zij veel kennis van de mogelijkheden in de omgeving, zoals activiteiten of steun uit de buurt, waardoor, waar mogelijk, sneller afgeschaald kan worden. Vooral de jongerenwerkers wordt gevraagd om tijd en aandacht te besteden aan een individuele benadering van jongeren, waarmee problemen zijn. Dit om ze toe te leiden naar de hulpverlening of te motiveren een begeleidingstraject af te maken. In de praktijk blijkt echter dat de jongerenwerkers vaak een spilfunctie blijven vervullen, ook al is hulpverlening ingezet. Kennis en affiniteit met deze doelgroep is van essentieel belang om een traject goed te laten slagen. Deze zijn nog niet altijd aanwezig bij de hulpverlening in het algemeen. De rol van het welzijnswerk in de GGT s is in het algemeen nog onvoldoende uitgewerkt. Veel overleg gaat over zeer complexe problematiek, waar vooral hulpverlening hard nodig is. De rol van afschalen naar hulp uit de buurt, wat bij uitstek een rol is voor het welzijnswerk, wordt hierdoor nog onvoldoende benut. Signaal: De positie van het welzijnswerk in de gemeentelijke gebiedsteams dient nog beter uitgewerkt te worden. Er zal bij alle betrokkenen meer aandacht uit moeten gaan naar preventie van zorg en de mogelijkheden van en uit de omgeving Gebiedsgerichte resultaten Hieronder volgen per gebied de belangrijkste resultaten op de bovengenoemde thema s en zullen er in een kader iedere keer de belangrijkste trends en signalen worden benoemd Gebied Zuid De indeling van gebied Zuid behelst de wijk Goes-Zuid en de dorpen s Heer Hendrikskinderen en s Heer Arendskerke. De wijken Oostmolenpark en Riethoek zijn toebedeeld aan het gebied Oost, aangezien Kloetinge deze wijken heeft meegenomen in hun dorpsplan. Hieronder volgen per thema de resultaten voor het gebied. 13

14 Thema: ondersteunen bij opstellen wijkplan Vanuit het project Sociale Verbindingen (zie hoofdstuk 6) zijn er in Goes-Zuid veel contacten gelegd tussen diverse organisaties in de wijk. Dit heeft geleid tot bijzondere samenwerkingsprojecten, zoals de Stadstuin, Smakelijk eten in Zuid en het wijkleerbedrijf van Scalda, waar leerlingen Zorg en Welzijn activiteiten ondernemen voor en met bewoners in de wijk. In afstemming met de wijkvereniging(en) en wijkbelangen Goes-Zuid is onderzocht hoe de informatievoorziening binnen de wijk verbeterd kan worden. Er gebeurt veel, maar bewoners zijn er niet altijd van op de hoogte. De organisaties hebben hierin onderzocht wat de mogelijkheden waren voor het opstarten en onderhouden van een wijkkrant. Het welzijnswerk heeft in het kader van Burendag 2015 een bijeenkomst georganiseerd in de Stadstuin om met bewoners in gesprek te komen. In de beide dorpen waren de dorpsplannen al veel langer gereed. Het dorp heeft een duidelijk vrijwillig kader waarin de dorpsraad een centrale rol vervult. Beide dorpsraden hebben contacten met het welzijnswerk en vragen, waar nodig, ondersteuning bij de uitvoering van hun plannen. Het gezamenlijk dorpenoverleg wordt bijgewoond door de opbouwwerker van dit gebied. Thema: buurtsteun stimuleren Aangezien in meerdere dorpen en wijken in Goes burgers zelf initiatieven hebben ontwikkeld op dit vlak (te denken valt aan Buur4Goes, Zorgcoöperatie Kadoze, Vrijwilligerscentrale s Heer Arendskerke) en er veel commerciële (digitale) partijen actief zijn op het terrein van het bij elkaar brengen van vraag en aanbod in een wijk/dorp, heeft het welzijnswerk ingezet op een gezamenlijke inspiratiebijeenkomst. Op deze bijeenkomst konden bewoners uit diverse delen van Goes elkaar ontmoeten met hun initiatieven of juist kennis opdoen als er wensen waren in die richting. Zeventien projecten hebben zich gepresenteerd en de opkomst was hoog (85 bezoekers). Dit heeft geleid tot onderlinge uitwisseling en er zijn contacten gelegd tussen bewoners rond dit soort initiatieven. Nadien is er nog een nieuwsbrief met informatie aan de bezoekers verzonden. Thema: leefbaarheid en veiligheid in de buurt In gebied Zuid heeft de focus vooral gelegen op de kwetsbare ouderen. In s Heer Arendskerke is op verzoek van de dorpsraad meegedacht over de opzet van een brede enquête onder senioren van het dorp, waarbij de wensen in kaart zijn gebracht. De ouderenwerker heeft de verbinding gelegd tussen de dorpsraad en zorgcentrum Poelwijck. In Goes-Zuid is er vooral outreachend contact gelegd met senioren waarvan het vermoeden van kwetsbaarheid bestond. Dit is gebeurd door het organiseren van ontmoetingsactiviteiten, waarbij bijvoorbeeld een rollatercheck of een informatiebijeenkomst over de veranderingen in de zorg, leidde tot meer contact met kwetsbare bewoners. Ook zijn er meer contacten ontstaan met sleutelfiguren in de buurt, waardoor snel geschakeld kan worden als er signalen van zorg zijn. Het afgelopen jaar zijn enkele signalen van kwetsbare senioren ingebracht in het GGT. Thema: opgroeien en ontwikkelen in de buurt In gebied Zuid hebben welzijnswerkers zitting in de werkgroepen rond de brede scholen. Halverwege het jaar heeft de gemeente Goes gekozen voor een wijziging in het brede scholen beleid. De kern is verschoven naar de wijk, waarbij de scholen een belangrijke spil vormen als het gaat om de ontwikkeling van kinderen. Echter ligt niet meer de focus op het realiseren van een naschools aanbod voor leerlingen van scholen, maar gaat het vooral om alle activiteiten voor (en door) alle kinderen in wijk of dorp, waarbij de bewoners zelf een grote rol spelen. Daarbij is het van belang aan te sluiten bij thema s die in een wijk of dorp actueel zijn. De pleintjesactiviteiten blijven onverminderd populair bij de basisschooljeugd, maar ook een cursus techniek, chemie of koken zijn gewild. In Goes-Zuid is er op initiatief van het welzijnswerk een Preventief overleg veiligheid opgestart, waaraan wijkagent, CJG, wijkbeheerder en maatschappelijk werk deelneemt. Dit naar aanleiding van overlast door jongeren. Door met alle partijen een integrale aanpak na te streven, kan er wellicht veel overlast worden voorkomen. De jongerenwerker heeft contact gelegd met een grote groep jongeren en bekijkt nu de mogelijkheden voor een vaste plek, waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten. 14

15 Ook is er belangstelling voor buurtpreventie. De opbouwwerker zal met de wijkvereniging en wijkbelangen gaan onderzoeken of dit thema verder uitgewerkt kan worden. Het Buurtpreventieteam Goese Polder zal hierbij ondersteunen. Signalen gebied Zuid: Er is een concentratie van overlastgevende jeugd in Goes-Zuid. Zij komen uit alle wijken en dorpen, ook van andere gemeenten. Problematiek van jongeren gaat over gemeentegrenzen heen. Samenwerking hierin verloopt moeizaam. Bewonersparticipatie in de wijk Zuid is niet evident. Het aanwezige vrijwillige kader is nog te smal en heeft veel aandacht nodig. Er zijn veel actieve organisaties in Goes-Zuid die via het project Sociale Verbindingen elkaar goed hebben weten te vinden. Een regisseur of trekker wordt hierin echter gemist. Er is bij veel bewoners behoefte aan goede informatievoorziening over activiteiten en ander aanbod of nieuws wat snel en eenvoudig is te vinden Gebied Oost Onder het gebied Oost vallen de wijken Goes-Oost, Oostmolenpark, Riethoek, Mannee, Noordhoek, Goes-Centrum en de dorpen Kattendijke en Kloetinge. Hieronder volgt wederom per thema wat het resultaat in de diverse gebieden is geweest in het afgelopen jaar. Thema: ondersteunen bij opstellen wijkplan In Goes-Oost zijn nog altijd vier werkgroepen van bewoners actief die ondersteund worden door de opbouwwerker, in overleg met de werkgroep wijkbelangen Oost. De vier werkgroepen zijn: groen en duurzaamheid: de werkgroep heeft zich beziggehouden met meeuwenoverlast. Er zijn diverse acties uitgezet, o.a. in samenwerking met scholieren; verkeer: er is een verkeersplan door enkele bewoners opgesteld. Dit plan wordt aangeboden aan het College; ontmoeting jong en oud: de speelvoorzieningen zijn onder de loep genomen door de bewoners en er is in overleg met de gemeente gekeken naar mogelijke aanpassingen; zorg: bewoners hebben een inventarisatie gemaakt van organisaties in de wijk, conclusie is dat er veel activiteiten zijn, maar mensen weten het niet. In september is er een wijkdag georganiseerd, daaraan hebben 22 organisaties uit de wijk deelgenomen. In Kloetinge is het dorpsplan gereed. De opbouwwerker heeft hier een welzijnsberaad georganiseerd om bestaande partijen goed met elkaar te laten samenwerken. Dit blijkt geen eenvoudige opgave. In Kattendijke wordt er nog gewerkt aan een dorpsplan. De opbouwwerker ondersteunt op aanvraag. In het Centrum is een werkgroep actief, die zich echter alleen wil richten op het thema overlast. Er zijn daar verder geen georganiseerde burgers die een wijkplan zouden kunnen opstellen. Dit neemt niet weg dat er wel mensen zijn die belangstelling hebben om zich voor de wijk in te zetten. Met deze bewoners zal in 2016 gekeken worden welke acties uit te zetten om meer bewoners actief te krijgen in de wijk. De opbouwwerker is in de wijken Mannee en Noordhoek betrokken bij de plannen van de wijkvereniging, waarbij in Mannee veel beweging ontstaat rondom activiteiten voor kinderen. De school en Prokino spelen hierin een belangrijke rol. 15

16 Thema: vorm van buurtsteun stimuleren Dit thema is voor alle drie de gebieden gezamenlijk uitgewerkt in de vorm van een inspiratiebijeenkomst in de Goederenloods in Goes (zie bij gebied Zuid). Thema: leefbaarheid en veiligheid in de buurt Dit thema is vooral uitgewerkt in Goes-Centrum. De werkgroep bewoners centrum is door het SMWO ondersteund. Deze groep is op dit moment voornamelijk bezig met het thema overlast en veiligheid. Er wordt gekeken naar een aanpak in gezamenlijkheid (bewoners, gemeente, horeca, politie, etc.). Onder de bewoners en horeca is een enquête uitgezet om een beter beeld te krijgen van de overlast problematiek. Hiervan is een rapport met de bevindingen en knelpunten verschenen. De bedoeling is dat deze gezamenlijk worden opgepakt. Op dit moment buigen alle partijen zich over een zogenaamde maatregelenmatrix. De bewonersgroep wil de achterban (lees andere bewoners) informeren over de stand van zaken en tevens gezamenlijk beoordelen welke zaken zij als burgers kunnen oppakken om overlast te verminderen. Begin 2016 organiseren zij een bewonersavond waar dit wordt besproken. Thema: opgroeien en ontwikkelen in de buurt Er is door het jongerenwerk in Goes-Centrum vooral ingezet op het ambulant werk. Diverse hangplekken zoals de Veste, de Zouterij en het Bastion zijn regelmatig bezocht en is er contact met de jongeren gelegd. Daarnaast is er ook inzet gepleegd in de horeca en coffeeshops. In samenwerking met twee moeders uit Goes-Oost is er voor de jeugd in de wijk een pizza-overleg georganiseerd. Het doel was om op een informele manier met kinderen en jongeren in gesprek te gaan over wat zij missen in de wijk. Dit op het gebied van sport- en spelvoorzieningen maar ook activiteiten. Wijkcentrum Jan Ligthart was voorheen vooral een plek voor ouderen. Inmiddels zijn er met de wijkvereniging afspraken gemaakt en krijgt de jeugd ook haar eigen plek binnen het Jan Ligthart wijkcentrum. In Kloetinge is met name ingezet op het ambulant werk. Er is een groep overlastgevende jeugd die onder andere in de speeltuin of bij de kerk hangt. In de groep zit een aantal jongens en meiden die veelvuldig blowen en ook af en toe xtc of andere drugs gebruiken. De preventiewerker van Indigo is ook in contact gebracht met deze groep. Een aantal van hen krijgt inmiddels individuele hulp. In het dorpsplan wordt veel aandacht gegeven aan de positie van de jeugd op het dorp. Inmiddels is duidelijk dat een eigen JOP niet aan de orde is nu er onderzocht wordt of er een plek in het nog te bouwen multifunctionele centrum kan worden gevonden. Signalen gebied Oost: Er zijn nieuwe hangplekken in het Centrum ontstaan waar zorgen zijn over het dealen van harddrugs. De rol van de gemeente bij het oplossen van knelpunten of vraagstukken wordt onder de noemer van burgerparticipatie en eigen initiatief van bewoners als te onduidelijk ervaren. Het speerpunt voor Kloetinge wordt de samenwerking en afstemming rondom jeugd en jongeren in het dorp. Ambulant ouderenwerk in gebied Oost zou een grote meerwaarde hebben. Er is behoefte aan goede informatievoorziening over alle activiteiten en aanbod in gebied Oost Gebied Noord Onder het gebied Noord vallen de wijken Goes-West, Goese Polder, Wolphaartsdijk, Wilhelminadorp en Goese Meer. Hieronder volgt wederom per thema wat het resultaat in de diverse gebieden is geweest in het afgelopen jaar 16

17 Thema: ondersteunen bij opstellen wijkplan In Wolphaartsdijk is vorig jaar een dorpsplan ontwikkeld met ondersteuning van SMWO. Het dorp is heel zelfredzaam bij de uitvoering, waar nodig wordt om ondersteuning gevraagd. In Wilhelminadorp is in 2015 een dorpsplan ontwikkeld. SMWO heeft dit proces ondersteund. In de Goese Polder is geen wijkplan, maar wordt gewerkt met de methodiek van Community s That Cares. Dit heeft inzicht gegeven in de risico-en beschermende factoren die in de wijk een rol spelen. Op basis hiervan worden acties met alle betrokken partijen bepaald. Thema: vorm van buurtsteun stimuleren Dit thema is voor alle drie de gebieden gezamenlijk uitgewerkt in de vorm van een inspiratiebijeenkomst in de Goederenloods in Goes (zie bij gebied Zuid). In de Goese Polder is een aanzet gedaan om een dependance van het vrijwilligerspunt op te starten in de Erasmusflat in overleg met het Vrijwilligerspunt Goes van SMWO. Thema: leefbaarheid en veiligheid in de buurt In de Goese Polder is het afgelopen jaar door SMWO geïnvesteerd in het verbinden van bewoners en organisaties aan elkaar. Mensen met elkaar in contact brengen en samen activiteiten organiseren is het doel. Zo zijn er zogenaamde wijkcafés rondom een bepaald thema georganiseerd en is er een polderfair gehouden. Bewonersinitiatieven die hieruit voortkomen, worden door SMWO waar nodig ondersteund. Een voorbeeld hiervan is de invulling van de Witte Vlek waar met bewoners en gemeente samen een nieuwe invulling is bedacht voor een plek in de wijk. Ook de samenwerking met LFB (belangenorganisatie door en voor mensen met een verstandelijke beperking) is afgelopen jaar tot stand gekomen en gezamenlijk is een start gemaakt met activiteiten rond het thema gezonde leefstijl. Daarnaast zijn er participatieactiviteiten voor migranten. Zo zijn er vijf taallesgroepen, computercursussen en naailessen, die allen door vrijwilligers worden uitgevoerd. In de Goese Polder is een buurtpreventieteam actief dat door SMWO wordt ondersteund. In Goes-West is afgelopen jaar door SMWO fors geïnvesteerd in de wijk. Zo is er een vaste contactpersoon voor de wijk benoemd, die met bewoners en organisaties in de wijk activiteiten heeft ontwikkeld. Er is maandelijks een gezamenlijke maaltijd voor kwetsbare burgers uit de wijk. Verder is er een preventief overleg gestart met de politie, gemeente, Stichting Juvent en de RWS, om signalen uit de buurt te bespreken. In Wolphaartsdijk zijn vijf sportverenigingen die open staan voor onderlinge samenwerking. Dit wordt in 2016 verder uitgewerkt. Thema: opgroeien en ontwikkelen in de buurt In de Goese Polder zijn in het jeugdcentrum allerlei sport- en spel activiteiten georganiseerd voor jeugd van 4 tot 23 jaar. De pleintjesactiviteit is afgelopen jaar verplaats van de brede school naar de het schoolplein van de Tweemaster. Hierdoor is het aantal kinderen dat deelneemt aan de activiteit veel groter geworden. Opvallend is het aantal asielzoekerskinderen die deelnemen aan deze activiteit. Afgelopen jaar is er door het ambulant jongerenwerk ingezet op overlastbestrijding op sportpark Het Schenge. Er is overleg geweest met de sportverenigingen en de gemeente en er zijn allerlei acties ondernomen om de overlast terug te dringen. De overlast is sindsdien verminderd. Op het gebied van het jongerenwerk zien we bij ambulant werk zaken, die ons zorgen baren. Er is een hanggroep die wijkoverstijgend actief is en die veel bij het station rondhangt. Deze groep, die bestaat uit jongeren uit Goes en omliggende dorpen, vertoont verontrustend gedrag. Het jongerenwerk heeft deze groep in kaart gebracht en ingebracht in het GGT. Er is geprobeerd een integrale samenwerking tot stand te brengen, waarbij zowel jongeren als hun ouders aandacht krijgen van de jongerenwerkers en de hulpverleners om de problemen op te lossen. Dit proces verloopt met wisselend succes. Samenwerking met omliggende gemeenten op het gebied van jeugd is noodzakelijk, maar komt moeizaam van de grond. 17

18 In Goes-West heeft het meidenwerk de afgelopen jaren een impuls gekregen. Het is gelukt om verschillende meidengroepen uit Goes aan ons te binden. Er worden activiteiten georganiseerd, die druk bezocht worden door meiden. Dit wordt zowel in de Goese Polder als in Goes-West georganiseerd. De doelgroep meiden is moeilijker in beeld te krijgen dan de jongens, dus de investering is zeker lonend geweest. In Wilhelminadorp zijn het afgelopen jaar meer activiteiten voor de jeugd georganiseerd. Zo is er een pleintjesactiviteit opgestart en er is weer een knutselactiviteit voor de jeugd. Het is moeilijk gebleken om vrijwilligers te vinden voor deze activiteiten. Interview met een opbouwwerker Ik ben werkzaam als opbouwwerker bij SMWO o.a. in de wijk Goes-West. In Goes-West zijn we dit jaar begonnen met de methode Wat Is Jouw Kracht (WIJK). Het achterliggende idee is om in Goes-West een 'Samen met en voor elkaar' buurt te creëren, waar vraag en aanbod van hulp bij elkaar worden gebracht. In samenwerking met Bewonersbelangen Goes-West hebben we er bewust voor gekozen om de burger aan het woord te laten. Zo is er onder de wijkbewoners een onderzoek gehouden met de vraag of er behoefte en aanbod is van onderlinge burenhulp. Uit de eerste bijeenkomst met bewoners bleek dat burenhulp een actueel thema is. Burenhulp zie je al terugkomen bij kleine zaken, bijvoorbeeld de container voor elkaar buiten zetten. Voor grotere hulpvragen is er behoefte aan een persoonlijk aanspreekpunt, die ook fysiek in de wijk aanwezig is. De Ruilwinkel is hiervan een goed voorbeeld. Bewoners geven te kennen dat de stap groter is om een instantie te bellen met een hulpvraag uit de wijk, dan het aanspreken van een bekend contactpersoon in de wijk. De eerste bijeenkomst heeft meteen een werkgroepje opgeleverd. Als opbouwwerker proberen we het werkgroepje op hun eigen tempo aan de slag te laten gaan in de wijk. Het is een heel dynamisch proces, waarbij je te maken krijgt met twijfelaars en hardlopers. Het is samen zoeken naar een middenweg, die de wijk dient. Als opbouwwerker vind ik het belangrijk dat iedereen zijn eigen kwaliteit kan benutten en vooral ook dat de bewoners van elkaar zien dat al die kwaliteiten samen van betekenis zijn voor de wijk. Waar eerst nog onderling persoonlijke weerstand aanwezig was, komt nu respect en waardering naar voren. In Goes-West zijn we het afgelopen jaar dus begonnen met een eerste stap in de WIJKmethode. In de wijk de Goese Polder ben ik als opbouwwerker hiermee al langere tijd bezig. Het is mooi om te zien, dat na verloop van tijd de bewoners zelf de activerende en samenwerkende rol op zich nemen. Het opbouwwerk verspreidt zich op een natuurlijke manier in de wijk onder de bewoners. Dit stimuleert de bewoners, omdat ze zien dat Samen met en voor elkaar vanuit de wijk komt. Het succes van opbouwwerk zit onder andere in het dicht bij de wensen van de bewoners te blijven en de bewoners te laten ervaren dat zij invloed hebben, om samen die wensen te realiseren. Wat hierbij helpt zijn participerende overheidsinstanties, die meebewegen in de wijkprocessen van de bewoners. Keuzes over gemeentelijke mogelijkheden en besluitvormingen voorleggen aan bewonersgroepen is hierbij heel belangrijk. Op dat niveau kan er zeker nog een slag gemaakt worden. 18

19 Signalen gebied Noord: Eén contactpersoon per dorp of wijk die regelmatig aanwezig is, zorgt voor veel verbinding tussen bewoners en verschillende (professionele of vrijwilligers) initiatieven. Een zichtbare plek in de wijk waar bewoners de welzijnswerker weten te vinden in de wijk, zoals in de Goese Polder en Goes-West, is ondersteunend aan het preventief werken met burgers. Problematiek in Goes met jongeren uit omliggende gemeenten is zorgelijk, omdat samenwerking met deze gemeenten op dit terrein moeizaam verloopt. Preventieve wijkgerichte overleggen met andere professionals werkzaam in de wijk, is zeer waardevol Gebiedsoverstijgende taken Een aantal taken van het welzijnswerk wordt niet gebiedsgebonden uitgevoerd. Deze taken zijn gericht op alle burgers van de gemeente Goes, ongeacht de plek waar mensen wonen. Het gaat hier om twee speerpunten: - vrijwillige inzet stimuleren en ondersteunen; - stimuleren van bewegen en gezonde levensstijl; - deelname Gebiedsgericht team (GGT). Hieronder volgt per onderdeel wat de belangrijkste resultaten in 2015 zijn geweest en welke trends gesignaleerd worden Vrijwillige inzet stimuleren en ondersteunen Het Vrijwilligerspunt Goes van SMWO is een digitale en fysieke plek waar iedereen met vragen over vrijwilligerswerk terecht kan. Wanneer vrijwilligers nog niet zeker zijn van welk vrijwilligerswerk zij willen doen, is er de mogelijkheid tot een gesprek over interesses en competenties of het volgen van een cursus Oriëntatie op vrijwilligerswerk. Deze cursus is in 2015 tweemaal gegeven. De meeste deelnemers zijn bemiddeld naar vrijwilligerswerk. Deskundigheidsbevordering vrijwilligers In 2015 is gestart met het Vrijwilligerscollege. De website van het vrijwilligerspunt biedt de mogelijkheid aan vrijwilligers om cursussen en trainingen te zoeken en zich direct ervoor in te schrijven. Ook aanbieders kunnen zich melden, voorwaarde is dat zij hun diensten vrijwillig aanbieden. Het doel is om kennis te delen tussen vrijwilligers onderling, maar ook om organisaties die werken met of voor vrijwilligers, de gelegenheid te geven hun aanbod breed voor het voetlicht te brengen. Er zit namelijk veel overlap in cursusaanbod en op deze manier kan er meer gezamenlijk worden getraind. Relatiebeheer Er zijn contacten geweest met organisaties die zelf veel met vrijwilligers werken. De meeste organisaties zoeken naar mogelijkheden om op een andere manier invulling te geven aan hun vrijwilligersbeleid. Het vrijwilligerspunt heeft in 2015 in overleg met enkele zorgaanbieders, de mogelijkheden onderzocht tot ondersteuning van deze grote groepen vrijwilligers. Er zijn contacten geweest met GR de Bevelanden over afstemming van de werkprocessen in het kader van het leveren van een tegenprestatie door mensen in een uitkering of het uitvoeren van vrijwilligerswerk als mogelijk opstapje naar werk. Door de interne veranderingen binnen GR de Bevelanden is dit proces gestagneerd, maar dit zal in 2016 weer verder worden opgepakt. Een belangrijk aandachtspunt hierbij is de toestroom van mensen, die doorverwezen worden voor vrijwilligerswerk, maar die hiervoor nauwelijks basisvaardigheden bezitten en hierdoor veel bemiddeling en begeleiding vragen. Zij zijn meer op zoek naar dagbesteding, omdat zij hier niet meer voor in aanmerking komen. Het 19

20 afgelopen jaar hebben er ongeveer zeventig mensen zich met deze vraag bij het Vrijwilligerspunt gemeld. Vrijwillige diensten Het Vrijwilligerspunt biedt nog diverse vrijwillige diensten aan, zoals vrijwillige thuiszorg, vrijwillige praktische hulp, vrijwillige terminale zorg en diverse maatjesprojecten. De vraag naar inzet is wisselend, maar nog altijd te groot voor het aantal vrijwilligers dat bij ons werkzaam is. Er is steeds meer vraag naar vrijwilligers, die gespecialiseerd zijn in respijtzorg voor mantelzorgers, zeker als het gaat om mensen met beginnende dementie. Hieronder enkele cijfers van de inzet door vrijwilligers: Dienst Aantal vrijwilligers actief Aantal inzetten in 2015 Vriendendienst (maatjes psychiatrie) Vrijwillige thuiszorg Praktische hulp Terminale thuiszorg 5 3 Binnen deze diensten zijn 116 vrijwilligers actief. In 2015 zijn er 33 nieuwe vrijwilligers bijgekomen, waarvan 10 jongeren via de Hogeschool Zeeland. Buurtbemiddeling en gezinsmaatjes Naast deze diensten, biedt het Vrijwilligerspunt al enkele jaren de mogelijkheid tot vrijwillige buurtbemiddeling aan. Afgelopen jaar zijn er door 12 vrijwilligers 79 zaken afgerond. De meeste klachten gingen over geluidsoverlast, maar steeds vaker komen ook klachten rond bedreiging en intimidatie tussen buren voor. Opvallend is dat de complexiteit van de vragen is toegenomen. Binnen het project krijgen de vrijwilligers steeds vaker te maken met mensen die veel (psychiatrische) problematiek hebben, wat de casuïstiek veel moeilijker maakt. Vrijwilligers ontvangen daarom één keer per twee maanden intervisie van een maatschappelijk werker. Ook het project gezinsmaatjes, waar vrijwilligers ingezet worden bij (kwetsbare) gezinnen, is succesvol gebleken. In 2015 zijn er elf gezinnen geholpen door tien opgeleide vrijwilligers. Vrijwilligers worden preventief bij gezinnen geplaatst, vaak op vraag van het maatschappelijk werk, CJG, Allévo of Emergis. Echter komt het ook voor dat gezinsmaatjes nazorg bieden en een vinger aan de pols houden wanneer professionele hulp niet langer nodig is. Ook deze vrijwilligers ontvangen bij aanvang een uitgebreide training en krijgen intervisie en werkbegeleiding. Vrijwilligerswerk voor jongeren Binnen het jongerenwerk zijn veel jongeren actief bij de organisatie van activiteiten en evenementen. Dit betreft vooral activiteiten waaraan ze zelf ook deelnemen en dus al gemotiveerd zijn om te helpen bij de organisatie ervan. Via het breedtesportwerk wordt ingezet op het project Citytrainers. Hier worden jongeren opgeleid om geheel zelfstandig activiteiten te organiseren voor hun eigen doelgroep. Het Vrijwilligerspunt heeft een bredere doelstelling. Nadat in 2014 vanuit de overheid was besloten, dat de maatschappelijke stage niet meer gefinancierd zou worden, is de overstap gemaakt naar het aantrekkelijk maken van een andere, meer duurzame manier van het uitvoeren van vrijwilligerswerk. Een aantal scholen heeft aangegeven wel door te willen gaan met het stimuleren van vrijwilligerswerk voor en door jongeren. Afgelopen jaar is er door leerlingen van het Goese Lyceum ongeveer 300 uur aan maatschappelijke stage/vrijwilligerswerk uitgevoerd. Leerlingen kregen hiervoor een certificaat. Ook hebben leerlingen meegewerkt aan een mobieltjesproject en hebben zij ouderen uit serviceflat de Horst geholpen met het wegwijs maken met hun mobiele telefoon. Dit laatste gebeurt in afstemming met Stichting Digisteun. Het Calvijn College heeft wederom de samenwerking gezocht met SMWO voor de uitvoering van de maatschappelijke stage. Zij hebben dit vorig jaar door Stichting Present laten regelen, maar die konden het dit keer niet gratis aanbieden. SMWO en Calvijn hebben afgesproken dat de evaluatie van de stages door de leerlingen door SMWO zal worden ondersteund. Het 20