Psychosociale belasting op het werk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Psychosociale belasting op het werk"

Transcriptie

1 Psychosociale belasting op het werk Rik Op De Beeck Manager Consultancy Centre Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

2 Prevent Instituut voor preventie, bescherming en welzijn op het werk Kennis verzamelen, ontwikkelen, verspreiden onder diverse vormen: tijdschriften e-kranten publicaties werkinstrumenten advies opleidingen, algemeen en op maat consultancy Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

3 Wat is stress? Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

4 Wat is stress? Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

5 Hoe ontstaat stress? stressor niet specifieke reacties: hartslag neemt toe ademhaling versnelt spierspanning bloedsamenstelling hormonen aandacht neemt toe... Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

6 Symptomen van stress Hoofdpijn Slapeloosheid, vermoeidheid Rug-, schouder-, nekklachten Spijsverteringsstoornissen, verandering eetpatroon Minder weerstand tegen infecties Irritatie, gevoeligheid, aggressie, zenuwachtig,.. Pessimistisch, wantrouwen, verminderd zelfvertrouwen, angst Vergeetachtigheid, concentratieverlies, overdreven bezig zijn met details Futloosheid Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

7 Ziek worden van stress? Maagzweer Hoge bloeddruk Hartinfarct Depressie Verhoogde gevoeligheid voor ziektes en chronische aandoeningen Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

8 Sociale omgeving Stressor? Subjectieve bril: beleving Positieve reactie Negatieve stressreactie Persoonlijkheidskenmerken Gezondheidsschade Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

9 Stressoren Problemen op het werk Privéproblemen Gezondheidsproblemen Tijdsdruk Relationele problemen Problemen in de onmiddellijke omgeving Financiële problemen Angst voor de toekomst BELASTING > DRAAGKRACHT Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

10 Werkgebonden oorzaken? Taken Hoog werktempo Ingewikkelde beslissingen Conflicterende eisen (snel en perfect) Onduidelijke taakomschrijving Waarop geen invloed mogelijk is Waarin je niets kunt bijleren (saai, repetitief) Waarbij je op je vingers wordt gekeken Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

11 Werkgebonden oorzaken Organisatie Waarin slecht leiding gegeven wordt Met een onduidelijke structuur Die geen rekening houdt met mening van werknemers Waarin geen sociaal contact mogelijk is Waarin je niet gewaardeerd wordt Waarin gediscrimineerd wordt Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

12 Stressmodel Karasek Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

13 Andere oorzaken? Contact met klanten: moeilijke en aggresieve klanten Gevaarlijk werk met risico op traumatische gebeurtenissen als slachtoffer of verantwoordelijke Pesten op het werk Ongewenst seksueel gedrag Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

14 Stress als beroepsrisico Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

15 Wat moet er gebeuren? Beleid voeren dat stress door het werk collectief voorkomt of verhelpt Risicoanalyse (taak, arbeidsomstandigheden, arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen) - systeembenadering Maatregelen uitwerken Dynamisch risicobeheersingssysteem Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

16 Stress als beroepsrisico Risico aanpakken omwille van: Menselijke motieven Wettelijke motieven Economische motieven Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

17 Motieven voor een preventiebeleid Welzijn van de medewerkers Absenteïsme (stress maakt ziek) Tevredenheid bij werknemers Turnover beheersen Klantentevredenheid Efficiëntie Kwaliteit Wettelijke verplichting. Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

18 Concrete aanpak preventiebeleid Vertrek vanuit concrete werkelijkheid Individuele, participatieve benadering zowel voor een kleine onderneming als voor een multinational en voor een sectoriële aanpak. Oplossingsgerichte aanpak niet meten om te meten Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

19 Risicoanalyse gebaseerd op een Stressmodel (Michigan) persoonlijkheid objectieve stressoren subjectieve perceptie Stress reactie schade sociale omgeving Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

20 Risicoanalyse gebaseerd op een Stressmodel (Michigan) Via PRA knelpunten en oplossingen zoeken persoonlijkheid objectieve stressoren subjectieve perceptie Stress reactie schade sociale omgeving Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

21 Enkele bedenkingen Stress niet isoleren Kritische succesfactoren voor aanpak: engagement bedrijfsleiding duidelijke communicatie en feedback topdown toepassen participatief (individueel) en constructief vertrouwen en geduld opletten voor referentiebestanden Continu proces Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

22 Maatregelen Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

23 Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

24 Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

25 Maatregelen Collectieve maatregelen Werk aanpassen aan menselijke psychische en fysieke mogelijkheden en beperkingen Aandacht voor elk individu Ondersteunen van elk individu in zijn eigen leefwereld Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

26 Collectieve maatregelen (Karasek) Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

27 Ondersteunend leidinggeven Sociale ondersteuning is belangrijk (buffer werkdruk) Communicatie is belangrijk (buffer onvoorspelbaarheid) Sociale steun bieden: goed contact nodig Goed contact: probleemoplossend Respectvol bijsturen (feedback) Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

28 Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

29 Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

30 Dank voor de aandacht Stressforum Verzekeringssector 29 oktober

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werknemer Preventie van werkdruk in de bouwsector Werknemer Inhoud Wat is werkdruk/stress? Welke factoren bevorderen stress op het werk? Hoe herken ik stress-symptomen bij mezelf? Signalen van een te hoge werkdruk

Nadere informatie

VAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER. Noortje Wiezer

VAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER. Noortje Wiezer VAN WERKDRUK NAAR WERKPLEZIER Noortje Wiezer Themagebieden van TNO Waarom is het belangrijk om over werkdruk, werkstress en werkplezier te praten? Wat is stress? Een (noodzakelijke) reactie op een bedreigende

Nadere informatie

DEPRESSIE EN LEEFTIJD

DEPRESSIE EN LEEFTIJD DEPRESSIE EN LEEFTIJD BROCHURE Kathleen Van Hyfte Universiteit Gent Kathleen.vanhyfte@ugent.be 1 Project CAPA BROCHURE DEPRESSIE & LEEFTIJD Brochure : Depressie (1) Depressie en leeftijd (2) Depressie,

Nadere informatie

Psycho-sociaal beleid : Wetgeving & invulling

Psycho-sociaal beleid : Wetgeving & invulling Psycho-sociaal beleid : Wetgeving & invulling 2 Psychosociale aspecten : subjectieve invulling van een objectief gegeven Michigan Model Kahn e.a., 1964 Persoonlijkheid Stressor Gebeurtenis Interpretatie

Nadere informatie

Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening

Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening 1. Wat is stress? 2. Een aandoening als oorzaak voor stress en psychosociale problematiek 3. Problematiek

Nadere informatie

Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep. Stress en gezondheid

Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep. Stress en gezondheid Jos van Erp Hartstichting / De Hart&Vaatgroep Stress en gezondheid Acute stress Het stressmechanisme is een overlevingsmechanisme Stressor Het stressmechanisme: Een fysiologisch systeem dat functioneert

Nadere informatie

Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan

Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan Ergonomie in de Voedingsindustrie Optimalisatie mens-werk relatie Ergoscan Marc De Greef Werkbaarheid: belastende arbeidsomstandigheden Algemene vaststelling: de werkbaarheidsgraad in de voedingsindustrie

Nadere informatie

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement

Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer. Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Preventie van Psychosociale Risico s op de Werkvloer Wet, Wat en Hoe? Bart Vriesacker Psychosociaal departement Inhoudsopgave Psychosociale risico s? De nieuwe wetgeving De psychosociale risicoanalyse

Nadere informatie

Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst

Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst Welkom bij: Keuzedelen over vitaal werken, nu en in de toekomst Workshop KD vitaal werken Voorstellen Heidy & ontspanning Doel van de workshop: bewustwording op wat vitaal werken is, wat vitaliteits-ontwikkelingen

Nadere informatie

de jaren van de vorige eeuw lag de focus op de beschrijving van stressreacties en onderzoek van de (karakteristieken van) stimuli die een

de jaren van de vorige eeuw lag de focus op de beschrijving van stressreacties en onderzoek van de (karakteristieken van) stimuli die een Samenvatting Werkstress bij verpleegkundigen is al jaren wereldwijd een probleem. Werkstress kan negatieve gevolgen hebben voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid en kan het plezier in het werk

Nadere informatie

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werkgever

Preventie van werkdruk in de bouwsector. Werkgever Preventie van werkdruk in de bouwsector Werkgever Inhoud Wat is werkdruk/stress? Waarom een preventiebeleid? Oorzaken van werkstress Signalen van een te hoge werkdruk herkennen Praktische aanpak Enkele

Nadere informatie

Het psychosociaal landschap binnen uw onderneming

Het psychosociaal landschap binnen uw onderneming Het psychosociaal landschap binnen uw onderneming In een notendop! Inhoudstafel 1. Enkele cijfers en vaststellingen 2. Psychosociale risico s Definitie Bronnen Consequenties 3. Detecteren in uw organisatie

Nadere informatie

Hoe ga je om met stress?

Hoe ga je om met stress? Hoe ga je om met stress? Bij stress ontstaat er in ons lichaam een natuurlijke reactie die ons in staat stelt om snel en alert te reageren op gevaar: onze polsslag en ademhaling versnellen, de spieren

Nadere informatie

Dingen die je moet weten over STRESS.

Dingen die je moet weten over STRESS. Dingen die je moet weten over STRESS 1 Doel Het doel van het Lifebeats onderwerp van deze maand is jou een beter begrip te geven over wat stress is en wat stress veroorzaakt (de zogenaamde Stressoren).

Nadere informatie

Psychosociale arbeidsbelasting

Psychosociale arbeidsbelasting Psychosociale arbeidsbelasting Een positieve benadering Wilmar Schaufeli Universiteit Utrecht Drie perspectieven Smal: Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) Breder: Werkstress Breedst: Duurzame inzetbaarheid

Nadere informatie

Engagementgame Workshop

Engagementgame Workshop Engagementgame Workshop Inzicht in stressoren en energiebronnen met de Engagementgame Inloggen internet: awifiguest Username: rreceptie First name: rec Last name: receptie Password: qa2e73fb Engagementgame

Nadere informatie

Is werkstress een probleem?

Is werkstress een probleem? 1 Is werkstress een probleem? Enquête Dublin Stichting 25% stressklachten Europees Jaar Veiligheid 56% belangrijkste gezondheidsdreiging Cooper en Karasek 50-55% van het ziekteverzuim NIA onderzoek 33%

Nadere informatie

Infosessie mediation/stress en zelfzorg

Infosessie mediation/stress en zelfzorg Infosessie mediation/stress en zelfzorg Omgaan met stress op de werkvloer Dienst psychosociaal welzijn BRUGGE: 050/47 47 35 HERENTALS: 014/84 94 93 Inhoudstafel 1. Een aantal cijfers 2. Motieven 3. Inzicht

Nadere informatie

Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk

Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 1 CO-PREV = 11 erkende EDPB s EDPB s zorgen met ± 3000 medewerkers voor : 3.300.000 werknemers 210.000 bedrijven 2 WERKING CO-PREV

Nadere informatie

FIT en GEZOND op het WERK

FIT en GEZOND op het WERK FIT en GEZOND op het WERK Katrien Bruyninx Prevent Lummen 18 september 2013 Prevent Prevent-Factory A solutions provider Tailor made support of companies and organisations Prevent-Academy Training centre

Nadere informatie

PSYCHOSOCIALE ASPECTEN

PSYCHOSOCIALE ASPECTEN PSYCHOSOCIALE ASPECTEN Welke lessen kunnen we trekken uit de evaluatie van de pestwet? Sofie D Ours, Preventieadviseur Psychosociale IDEWE 20 september 2011 Kursaal Oostende PreBes vzw Diestersteenweg

Nadere informatie

Een stresspreventiebeleid: waarom en hoe? Informatiebrochure voor werkgevers

Een stresspreventiebeleid: waarom en hoe? Informatiebrochure voor werkgevers Een stresspreventiebeleid: waarom en hoe? Informatiebrochure voor werkgevers Wat is er verplicht? Het koninklijk besluit 21 juni 1999 stelt dat bij toepassing van de wet welzijn en zijn uitvoeringsbesluiten

Nadere informatie

Verlicht je symptomen van stress!

Verlicht je symptomen van stress! Verlicht je symptomen van stress! Wat is stress? van de Belgische bevolking lijdt aan stress! Maar stress is niet voor iedereen hetzelfde: Stress is een vorm van spanning die voorkomt bij de mens als reactie

Nadere informatie

Gezond omgaan met langdurig zieke medewerkers. Katrien Bruyninx Code 32 Prevent Gits, 2012

Gezond omgaan met langdurig zieke medewerkers. Katrien Bruyninx Code 32 Prevent Gits, 2012 Gezond omgaan met langdurig zieke medewerkers Katrien Bruyninx Code 32 Prevent Gits, 2012 Inhoud 1. Inleiding 2. Hoe aanpakken? 3. Aan de slag 4. Wettelijke ondersteuningsmaatregelen 5. Tot slot www.prevent.be

Nadere informatie

De preventie van psychosociale risico s op het werk : workshops onderwijs

De preventie van psychosociale risico s op het werk : workshops onderwijs De preventie van psychosociale risico s op het werk : workshops onderwijs Maddy Van Temsche sociaal inspecteur TWW-OVL Kennisdirectie Psychosociologie maddy.vantemsche@werk.belgie.be 1 Inhoud 1. Film over

Nadere informatie

ZELFDODING OP DE WERKVLOER PRE EN POSTVENTIE

ZELFDODING OP DE WERKVLOER PRE EN POSTVENTIE ZELFDODING OP DE WERKVLOER PRE EN POSTVENTIE IMPOSSIBLE IS NOTHING. Nico De fauw Psycholoog Beleidsmedewerker Voorzitter Werkgroep Verder www.passant.be www.werkgroepverder.be WELZIJN OP HET WERK Welzijnswet

Nadere informatie

Werkstress en de rol van de preventiemedewerker. Jan Harmen Kwantes inpreventie.nl

Werkstress en de rol van de preventiemedewerker. Jan Harmen Kwantes inpreventie.nl Werkstress en de rol van de preventiemedewerker Jan Harmen Kwantes inpreventie.nl 2 Risico s in het VO Voor wie? 1. Psycho-sociale arbeidsbelasting 2. Fysische arbeidsbelasting 3. Chemische belasting 4.

Nadere informatie

INHOUD. 1. Inleiding... 15

INHOUD. 1. Inleiding... 15 INHOUD 1. Inleiding... 15 2. Psychosociale risico s op het werk... 17 2.1. Stress op het werk... 19 2.2. Burn-out... 22 2.3. Ongewenst gedrag en conflicten... 23 2.3.1. Geweld op het werk... 23 2.3.2.

Nadere informatie

We hebben nogal wat gezondheidsproblemen, stress en/of burn-out bij onze werknemers: pijn in rug of nek, hoofdpijn, hoge bloeddruk

We hebben nogal wat gezondheidsproblemen, stress en/of burn-out bij onze werknemers: pijn in rug of nek, hoofdpijn, hoge bloeddruk 3. Werkstress Voorkomen is beter dan genezen, maar wat doe je bij stress? (Bron: SERV - www.werkbaarwerk.be) Heb je met het volgende te maken? Er is een hoog ziekteverzuim We hebben nogal wat gezondheidsproblemen,

Nadere informatie

Stressmanagement-training: Vaardig door ontspanning

Stressmanagement-training: Vaardig door ontspanning Stressmanagement-training: Vaardig door ontspanning Veel mensen met een hart- of vaatziekte (HVZ) en hun partners ervaren ook nog stress als ze thuis hun leven weer proberen op te bouwen. Dit is dus ná

Nadere informatie

Gezond omgaan met (langdurig) zieke werknemers. Katrien Bruyninx Prevent Mario Verzele - Jobcentrum

Gezond omgaan met (langdurig) zieke werknemers. Katrien Bruyninx Prevent Mario Verzele - Jobcentrum Gezond omgaan met (langdurig) zieke werknemers Katrien Bruyninx Prevent Mario Verzele - Jobcentrum www.prevent.be Investing in Human Capital 1. Inleiding verzuim 2. Hoe aanpakken theoretisch kader 3. Aan

Nadere informatie

Burn-out Definitie, wetgeving en aanpak

Burn-out Definitie, wetgeving en aanpak Burn-out Definitie, wetgeving en aanpak In de beperking toont zich eerst de ware meester (Goethe) Inhoud BURN OUT: DEFINITIE NIEUWIGHEDEN IN DE WETGEVING 3 PREVENTIEVE AANPAK 4 AZERTIE: INTEGRALE AANPAK

Nadere informatie

Druk druk druk Een praktische benadering van werkdruk en werkstress

Druk druk druk Een praktische benadering van werkdruk en werkstress Voor een organisatie en werk Jubileumcongres van betekenis ST-groep Druk druk druk Een praktische benadering van werkdruk en werkstress Hans Kommers ST-Groep B.V. Industrieweg 12 5262 GJ Vught T 073-5112401

Nadere informatie

Vragenlijst Arbeid en Re-integratie

Vragenlijst Arbeid en Re-integratie Vragenlijst Arbeid en Re-integratie Inzicht in werk en welbevinden Naam Geslacht Leeftijd Sans Nom-Example Vrouw 39 jaar Geboortedatum 08-02-1975 Referentiecode A1.0003.256 Datum 25-01-2015 Rapport Versie

Nadere informatie

CO-PREV. Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk

CO-PREV. Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk CO-PREV Vereniging van externe diensten voor preventie en bescherming op het werk 1 CO-PREV= 13 erkende EDPB s EDPB s zorgen met +/- 3000 medewerkers voor: 3.200.000 werknemers; +/- 202.000 bedrijven.

Nadere informatie

Titel. Subtitel + auteur

Titel. Subtitel + auteur Titel Subtitel + auteur 1 De nieuwe verplichtingen op vlak van preventie van stress, burn-out, geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk 2 Inleiding De psychosociale risico s werden voorheen

Nadere informatie

De medewerker tijdens krimp en verandering Tinka van Vuuren. Seminar HRM tijdens krimp en verandering 12 oktober 2011 Nijmegen

De medewerker tijdens krimp en verandering Tinka van Vuuren. Seminar HRM tijdens krimp en verandering 12 oktober 2011 Nijmegen De medewerker tijdens krimp en verandering Tinka van Vuuren Seminar HRM tijdens krimp en verandering 12 oktober 2011 Nijmegen Achtergrond onzekerheid over de arbeidsplaats Bezuinigingen, reorganisaties,

Nadere informatie

BIJLAGE. - PROCEDURE VOOR PSYCHOSOCIALE RISICO S

BIJLAGE. - PROCEDURE VOOR PSYCHOSOCIALE RISICO S BIJLAGE. - PROCEDURE VOOR PSYCHOSOCIALE RISICO S 1. DOEL, DEFINITIES EN TOEPASSINGSGEBIED 1.1. Doel Deze procedures dragen bij tot het welzijn van werknemers en vullen de algemene wijze om psychosociale

Nadere informatie

Gezonde Leefstijl: Stress

Gezonde Leefstijl: Stress Gezonde Leefstijl: Stress 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Wat is stress? Stressoren Gevolgen van teveel stress Tips bij stress Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Jaarlijks worden 30.000 mensen afgekeurd wegens

Nadere informatie

De preventie van psychosociale risico s op het werk Wet van 28 april 2014

De preventie van psychosociale risico s op het werk Wet van 28 april 2014 De preventie van psychosociale risico s op het werk Wet van 28 april 2014 Maddy Van Temsche Sociaal inspecteur TWW-OVL Kennisdirectie Psychosociologie maddy.vantemsche@werk.belgie.be Inhoud Wetgeving Psychosociale

Nadere informatie

Psychosociale risico s: de wettelijke verplichtingen in een notendop

Psychosociale risico s: de wettelijke verplichtingen in een notendop Psychosociale risico s: de wettelijke verplichtingen in een notendop Pascale Swinnen sociaal inspecteur Federale Overheidsdienst Werk, Arbeid en Sociaal overleg Toezicht op het Welzijn op het Werk Kennisdirectie

Nadere informatie

Circulaire 2014 05 PREVENTIE VAN PSYCHOSOCIALE RISICO S OP HET WERK

Circulaire 2014 05 PREVENTIE VAN PSYCHOSOCIALE RISICO S OP HET WERK Preventie van psychosociale risico s op het werk waaronder STRESS, GEWELD, PESTERIJEN, ONGEWENST SEXUEEL GEDRAG PRINCIPE De werkgever heeft de wettelijke verplichting om iedere werknemer te beschermen

Nadere informatie

Wanneer het gaat over psychosociale risico s zal u als werkgever die situaties moeten identificeren die aanleiding kunnen geven tot:

Wanneer het gaat over psychosociale risico s zal u als werkgever die situaties moeten identificeren die aanleiding kunnen geven tot: CO-PREV vzw CO-PREV asbl Vereniging van externe diensten Association des services externes Voor preventie en bescherming pour la prévention et la protection Een kleine onderneming neemt contact op met

Nadere informatie

Burn-out. Alles wat u wou weten maar nog nooit durfde te vragen. Bart Vriesacker, preventiedeskundige psychosociale aspecten

Burn-out. Alles wat u wou weten maar nog nooit durfde te vragen. Bart Vriesacker, preventiedeskundige psychosociale aspecten Burn-out Alles wat u wou weten maar nog nooit durfde te vragen Bart Vriesacker, preventiedeskundige psychosociale aspecten Bart Vriesacker Psychosociaal preventiedeskundige CONTACT bart.vriesacker@mensura.be

Nadere informatie

Wat kan je als leidinggevende doen om psychosociale moeilijkheden bij medewerkers bespreekbaar te maken?

Wat kan je als leidinggevende doen om psychosociale moeilijkheden bij medewerkers bespreekbaar te maken? Infofiche werkgever_analyse Wat kan je als leidinggevende doen om psychosociale moeilijkheden bij medewerkers bespreekbaar te maken? Psychosociale moeilijkheden opmerken is geen evidentie. Evenmin is het

Nadere informatie

Kenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen

Kenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen Kenmerken van werkstress en werkplezier en tips en handreikingen Ten aanzien van de kenmerken van de gevolgen van werkstress werkplezier wordt een viertal categorieën onderscheiden, t.w. 1. emotionele

Nadere informatie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Dr. Karen Nieuwenhuijsen voor Arbeid en Gezondheid, AMC, Amsterdam Amsterdam, 17 juni 2016 Disclosure belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Whitepaper Werkstress

Whitepaper Werkstress Whitepaper Werkstress Wat is stress eigenlijk? En hoe ontstaat het? Stress kan belemmerend werken op je dagelijks functioneren. En andersom kan de manier waarop je dagelijks functioneert stress opleveren.

Nadere informatie

B R O C H U R E O N T S T R E S S E N

B R O C H U R E O N T S T R E S S E N HighCoaching Coaching op een hoger niveau B R O C H U R E O N T S T R E S S E N Verminderen van stress en verhoging van gezondheid 1 HighCoaching KvK nr. 51529904 Stress Management System Wat is stress?

Nadere informatie

Registratie-richtlijnen

Registratie-richtlijnen BEROEPSGEBONDEN BURNOUT/OVERSPANNING (niet in Europese Lijst van Beroepsziekten) (CAS: Burnout P611 en Overspanning P619) 1 Achtergrondinformatie Van burnout wordt gesproken indien sprake is van een langdurige

Nadere informatie

www.brainbrightness.eu Ban de burn-out en de bore-out!

www.brainbrightness.eu Ban de burn-out en de bore-out! www.brainbrightness.eu Ban de burn-out en de bore-out! Het welzijn van medewerkers Stress en burn-out lijken goed op weg om dé professionele kwalen van de 21ste eeuw te worden. Recente onderzoeken wijzen

Nadere informatie

Omgaan met stress Zorg voor jezelf 18/02/16. Els De Reuwe Psychologe i.s.m. oncopsychologen ZOL

Omgaan met stress Zorg voor jezelf 18/02/16. Els De Reuwe Psychologe i.s.m. oncopsychologen ZOL Omgaan met stress Zorg voor jezelf 18/02/16 Els De Reuwe Psychologe i.s.m. oncopsychologen ZOL 1. Omgaan met stress Wat is stress Symptomen van stress Waar komt je stressreactie vandaan? Stress en ons

Nadere informatie

Wat is eigenlijk PSA?

Wat is eigenlijk PSA? 2 april 2014 Uitgave 1 Wat is eigenlijk PSA? Onder psychosociale arbeidsbelasting of kortweg PSA wordt verstaan de stress in de werksituatie die wordt veroorzaakt door werkdruk, maar ook door zaken als

Nadere informatie

Relatie psychosociale aspecten en werkbaar werk. Claes Leen Preventieadviseur ergonomie en psychosociale aspecten, AristA

Relatie psychosociale aspecten en werkbaar werk. Claes Leen Preventieadviseur ergonomie en psychosociale aspecten, AristA Relatie psychosociale aspecten en werkbaar werk Claes Leen Preventieadviseur ergonomie en psychosociale aspecten, AristA Maart 2013 Werkbaar werk Definitie werkbaarheid: (bron Ervaringsfonds) Evenwicht

Nadere informatie

Psychosociale risico s. Hoe kan Securex u ondersteunen?

Psychosociale risico s. Hoe kan Securex u ondersteunen? Psychosociale risico s Nieuwe wetgeving Hoe kan Securex u ondersteunen? Inhoudstafel De nieuwe wetgeving 1. Toepassingsgebied 2. Wat zijn psychosociale risico s? Welke maatregelen moet de werkgever treffen?

Nadere informatie

Stress en hart- en vaatziekten. Jos van Erp, psycholoog/beleidsadviseur Hartstichting/De Hart&Vaatgroep

Stress en hart- en vaatziekten. Jos van Erp, psycholoog/beleidsadviseur Hartstichting/De Hart&Vaatgroep Stress en hart- en vaatziekten Jos van Erp, psycholoog/beleidsadviseur Hartstichting/De Hart&Vaatgroep Wat is ons standpunt m.b.t. de relatie tussen stress en HVZ? Probleem: Is er een relatie tussen stress

Nadere informatie

Gezonde arbeidsomstandigheden en -voorwaarden

Gezonde arbeidsomstandigheden en -voorwaarden 4. Gezond Gezonde arbeidsomstandigheden en -voorwaarden Problemen op het vlak van arbeidsomstandigheden en -voorwaarden zijn een van de grootste hinderpalen om langer te blijven werken. Door oplossingen

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Depressies

Praktische opdracht ANW Depressies Praktische opdracht ANW Depressies Praktische-opdracht door een scholier 1714 woorden 27 februari 2002 7,9 16 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Deze brochure gaat over depressies. Op het moment hebben

Nadere informatie

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling

Een psychosociale. SONAR methode. risicoanalyse. Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Een psychosociale risicoanalyse SONAR methode Bart Vriesacker Psychosociale afdeling Bart Vriesacker Psychosociaal departement Contact bart.vriesacker@mensura.be 2 Agenda 1. De feiten 2. Uw uitdagingen

Nadere informatie

STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE

STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE Stress en burn-out: voedingsbodem voor verzuim 4 Stress in cijfers: een harde realiteit 6 Onze aanpak 8 STAP 1 / Scan 10 STAP 2 / Advies 11 STAP 3 / Actie 12 Uitbreiding naar

Nadere informatie

Werkdruk in het onderwijs Wat is het, waar komt het door en wat doe je eraan? ECBO 11 oktober 2018 Roos Schelvis, PhD.

Werkdruk in het onderwijs Wat is het, waar komt het door en wat doe je eraan? ECBO 11 oktober 2018 Roos Schelvis, PhD. Werkdruk in het onderwijs Wat is het, waar komt het door en wat doe je eraan? ECBO 11 oktober 2018 Roos Schelvis, PhD. Decreasing work stress in teachers Decreasing work stress in teachers Decreasing

Nadere informatie

Circulaire PREVENTIE VAN PSYCHOSOCIALE RISICO S OP HET WERK

Circulaire PREVENTIE VAN PSYCHOSOCIALE RISICO S OP HET WERK WAARONDER STRESS, GEWELD, PESTERIJEN, ONGEWENST SEXUEEL GEDRAG PRINCIPE BEGRIP PSYCHOSOCIALE RISICO S OP HET WERK Welzijnswet Werknemers art. 32/1 De werkgever heeft de wettelijke verplichting om iedere

Nadere informatie

Wat zegt de regelgeving over geweld, pesten en relationele problemen op het werk?

Wat zegt de regelgeving over geweld, pesten en relationele problemen op het werk? Wat zegt de regelgeving over geweld, pesten en relationele problemen op het werk? Maddy Van Temsche sociaal inspecteur TWW-OVL Kennisdirectie Psychosociologie maddy.vantemsche@werk.belgie.be Inhoud Wetgeving

Nadere informatie

STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE

STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE STRESS- & BURN-OUT PREVENTIE Stress en burn-out: voedingsbodem voor verzuim 4 Stress in cijfers: een harde realiteit 6 Onze aanpak 8 STAP 1 / Scan 10 STAP 2 / Advies 11 STAP 3 / Actie 12 Uitbreiding naar

Nadere informatie

SWI-P & SWA-P. Subjectieve Werkbelevings- Index & Analyse Prevent

SWI-P & SWA-P. Subjectieve Werkbelevings- Index & Analyse Prevent SWI-P & SWA-P Subjectieve Werkbelevings- Index & Analyse Prevent Participatieve methode voor het in kaart brengen van de subjectieve werkbeleving Globale beoordeling & Taakbeoordeling Prevent SWI-P & SWA-P

Nadere informatie

Bijlage arbeidsreglement

Bijlage arbeidsreglement Bijlage arbeidsreglement (voorbeeld) Procedure voor psychosociale risico s 1. Doel, definities en toepassingsgebied 1.1. Doel Deze procedures dragen bij tot het welzijn van werknemers en vullen de algemene

Nadere informatie

P+O-congres. Al gedacht aan veerkracht? Gunter Van de Wiele

P+O-congres. Al gedacht aan veerkracht? Gunter Van de Wiele P+O-congres Al gedacht aan veerkracht? Gunter Van de Wiele (paps@igean.be) Aan de slag met de psychosociale risicoanalyse (RA PSY) Vragen Waaraan moet een RA PSY voldoen? Wie mag de RA PSY uitvoeren? Hoe

Nadere informatie

De nieuwe pestwetgeving

De nieuwe pestwetgeving De nieuwe pestwetgeving Wat u er zeker over moet weten! Team Psychosociaal Welzijn Brugge: 050/47.47.35 Herentals: 014/84.94.93 Inhoudstafel 1. Wettelijk kader 2. Definities 3. Risicoanalyse en preventiemaatregelen

Nadere informatie

Burn-out: een uitslaande brand?

Burn-out: een uitslaande brand? Burn-out: een uitslaande brand? Maar liefst 84 % van de Limburgers kent iemand die een burn-out had. Dit blijkt uit een grootschalige bevraging die ACV Limburg in november en december van het voorbije

Nadere informatie

Workshop van Stress naar Vitaliteit

Workshop van Stress naar Vitaliteit Workshop van Stress naar Vitaliteit Het Leven Stressachtig? Het leven lijkt vol ongemakken te zitten. We worden wakker met het gevoel dat we nauwelijks hebben geslapen. We ontbijten gehaast en volgen tegelijk

Nadere informatie

Inventarisatie behoeften van

Inventarisatie behoeften van Inventarisatie behoeften van werkenden met een chronisch ziekte overzicht behoeften In dit deel van het onderzoek brengen we de behoefte aan praktische ondersteuning in kaart van werkenden met een chronische

Nadere informatie

Psychosociale belasting op het werk. informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie, agressie en pesten.

Psychosociale belasting op het werk. informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie, agressie en pesten. Psychosociale belasting op het werk informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie, agressie en pesten. Psychosociale belasting op het werk informatie voor werknemers over o.a. seksuele intimidatie,

Nadere informatie

LEIDERSCHAP EN DUURZAME INZETBAARHEID. Tinka van Vuuren NEVI 4 februari 2016

LEIDERSCHAP EN DUURZAME INZETBAARHEID. Tinka van Vuuren NEVI 4 februari 2016 LEIDERSCHAP EN DUURZAME INZETBAARHEID Tinka van Vuuren NEVI 4 februari 2016 EVEN VOORSTELLEN Loyalis in de zorg: een deskundige partner voor werkgevers; Ontstaan uit de wereld van pensioen en sociale zekerheid;

Nadere informatie

1) Overlijden van een dierbare, ook als het overlijden werd verwacht.

1) Overlijden van een dierbare, ook als het overlijden werd verwacht. 1 Goede stress Stress betekent letterlijk spanning. Ons lichaam reageert onmiddellijk op invloeden van buitenaf door de hartslag te versnellen en de bloeddruk te laten stijgen. Daarnaast wordt de spijsvertering

Nadere informatie

Esther Van De Velde I Wim Schrauwen. Stress om het lijf. Dag van de zorg

Esther Van De Velde I Wim Schrauwen. Stress om het lijf. Dag van de zorg Esther Van De Velde I Wim Schrauwen Stress om het lijf Dag van de zorg 17.03.2019 Inhoud 1. Wat is stress? Acute & Chronische stress 2. Stress in het brein 3. Stress & het lichaam 4. Omgaan met stress

Nadere informatie

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,

Nadere informatie

De preventie van psychosociale risico s op het werk : implementatie van de wetgeving naar de praktijk

De preventie van psychosociale risico s op het werk : implementatie van de wetgeving naar de praktijk De preventie van psychosociale risico s op het werk : implementatie van de wetgeving naar de praktijk Maddy Van Temsche sociaal inspecteur TWW-OVL Kennisdirectie Psychosociologie maddy.vantemsche@werk.belgie.be

Nadere informatie

VVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test

VVSG Zorgen voor jezelf Oefening: Multiple-choice test Oefening: Multiple-choice test 1. Stress in de werksituatie ontstaat door De manier hoe we naar situaties van ons werk kijken want niet iedereen heeft last van stress in dezelfde situaties Veel draaglast

Nadere informatie

Psychosociale begeleiding

Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en

Nadere informatie

Welzijn op het werk. Internet en andere informatiebronnen. BESWIC: Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk

Welzijn op het werk. Internet en andere informatiebronnen. BESWIC: Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk Welzijn op het werk Internet en andere informatiebronnen BESWIC: Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk Provinciaal comité Oost-Vlaanderen voor de bevordering van de arbeid Gent, 27 april 2012

Nadere informatie

SAMENVATTING SAMENVATTING. Werk en Psychische Gezondheid: Studies naar de invloed van werk kenmerken, sociale rollen en gender

SAMENVATTING SAMENVATTING. Werk en Psychische Gezondheid: Studies naar de invloed van werk kenmerken, sociale rollen en gender SAMENVATTING Werk en Psychische Gezondheid: Studies naar de invloed van werk kenmerken, sociale rollen en gender In de jaren negentig werd duidelijk dat steeds meer werknemers in Nederland, waaronder in

Nadere informatie

Kleurlegende checklist psychosociale risico's OK Aandacht nodig Wettelijke verplichting

Kleurlegende checklist psychosociale risico's OK Aandacht nodig Wettelijke verplichting Risicoanalyse psychosociale aspecten Kleurlegende checklist psychosociale risico's OK Aandacht nodig Wettelijke verplichting Checklist: 'Respectvol gedrag op het werk' Zijn er al signalen geweest van conflicten

Nadere informatie

Eén op zeven werknemers in Vlaanderen krijgt te maken met lichamelijk geweld, ongewenst seksueel gedrag of pesterijen op het werk.

Eén op zeven werknemers in Vlaanderen krijgt te maken met lichamelijk geweld, ongewenst seksueel gedrag of pesterijen op het werk. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 725 van ELS ROBEYNS datum: 13 mei 2015 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE KANSEN

Nadere informatie

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte.

Geven en ontvangen van steun in de context van een chronische ziekte. Een chronische en progressieve aandoening zoals multiple sclerose (MS) heeft vaak grote consequenties voor het leven van patiënten en hun intieme partners. Naast het omgaan met de fysieke beperkingen van

Nadere informatie

Welkom! Workshop Stress heb je nodig, maar wel met mate

Welkom! Workshop Stress heb je nodig, maar wel met mate Welkom! Workshop Stress heb je nodig, maar wel met mate Nicole Pikkemaat, Trainer / adviseur Arbeid & Gezondheid, SBI Formaat Vraagje Geldt dat voor u? Wilt u dan gaan staan? Stress. Mij overkomt het niet!

Nadere informatie

Lijden onder stress of leiden over stress? Marc Calders website : www.2mark- talent.com Email : marc@2mark- talent.

Lijden onder stress of leiden over stress? Marc Calders website : www.2mark- talent.com Email : marc@2mark- talent. Lijden onder stress of leiden over stress? Marc Calders website : www.2mark- talent.com Email : marc@2mark- talent.com 0495/402 272 Stelling We vinden stress normaal Normaal is maar gewoon, gemiddeld Stress

Nadere informatie

Re-integreren & Psychische klachten. Theo Stokking

Re-integreren & Psychische klachten. Theo Stokking Re-integreren & Psychische klachten Theo Stokking 1 Stress gerelateerde klachten of psychische stoornis? Balans Draaglast en Draagkracht Draagkracht en draaglast Stressoren Onverwachte gebeurtenissen Chronisch

Nadere informatie

Richtlijn depressie. Voor bedrijfsartsen en verzekeringsartsen

Richtlijn depressie. Voor bedrijfsartsen en verzekeringsartsen Richtlijn depressie Voor bedrijfsartsen en verzekeringsartsen 10 APRIL 2018 Indeling Presentatie Bespreking richtlijn depressie Werkwijzer poortwachter Een casus met een re-integratieverslag 10 APRIL 2018

Nadere informatie

Adem- en Ontspannings-therapie (AOT)

Adem- en Ontspannings-therapie (AOT) Medische psychologie Adem- en Ontspannings-therapie (AOT) Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Uw klinisch psycholoog heeft voorgesteld om u te verwijzen

Nadere informatie

Veiligheid = Mensenwerk

Veiligheid = Mensenwerk v2 Prebes Hooglede-Gits 22/01/2013 VEILIGHEID PREVENTIE WELZIJN KWALITEITSVOL ANDERS 1 Veiligheid = Mensenwerk Koen Claerbout Preventieadviseur / bachelor toegepaste psychologie Goswinstraat 14 8570 Vichte

Nadere informatie

Compassie of professionele afstand?

Compassie of professionele afstand? Compassie of professionele afstand? Ziel en zakelijkheid in de zorg Monique Harskamp 30 november Compassie of professionele afstand? Compassie Compassiemoeheid en compassievoldoening. Oorzaken van compassiemoeheid.

Nadere informatie

KBC Starters-event 10 mei 2014

KBC Starters-event 10 mei 2014 KBC Starters-event 10 mei 2014 Ondernemerskwaliteiten Renske Harte GZ haptotherapeut Aquaphilia : Liefdegevoelens voor het water Kwaliteiten Waargaatje hart van open? Motortjes en Putjes Van wie of wat

Nadere informatie

Burn-out hype of symptoom? Ontstaan, preventie, aanbevelingen

Burn-out hype of symptoom? Ontstaan, preventie, aanbevelingen Burn-out hype of symptoom? Ontstaan, preventie, aanbevelingen Denkoefening: stresssymptomen Stress Stress + stress = 2 Stress + stress = 2 Stress = reflexmatige lichamelijke reactie op een psychologisch

Nadere informatie

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Inhoud Definitie gezond Biopsychosociaal model Psychische gezondheid Stress

Nadere informatie

Algemene ontwikkelingen en verschuivingen in het werken. Plaats & tijd onafhankelijkheid

Algemene ontwikkelingen en verschuivingen in het werken. Plaats & tijd onafhankelijkheid Inspiratiefilm Algemene ontwikkelingen en verschuivingen in het werken Werkplek! Activiteit Individu! Samen Routinematig! Projectmatig Taakgericht! Multidisciplinair Aanwezigheid (9-5)! Ontmoeting, resultaat

Nadere informatie

Mentaal vermogen in Overijssel. Presentatie masterclass Overijssel brengt geluk 16 december, 2009 Jan A. Walburg

Mentaal vermogen in Overijssel. Presentatie masterclass Overijssel brengt geluk 16 december, 2009 Jan A. Walburg Mentaal vermogen in Overijssel Presentatie masterclass Overijssel brengt geluk 16 december, 2009 Jan A. Walburg 1 Sociaal maatschappelijke en economische aspecten Verhogen participatie en betrokkenheid

Nadere informatie

Whitepaper Werkstress

Whitepaper Werkstress Whitepaper Werkstress Wat is stress eigenlijk? En hoe ontstaat het? Stress kan belemmerend werken op je dagelijks functioneren. En andersom kan de manier waarop je dagelijks functioneert stress opleveren.

Nadere informatie

Beleidsplan ter bevordering van welzijn en welbevinden in onderwijsinstellingen

Beleidsplan ter bevordering van welzijn en welbevinden in onderwijsinstellingen Beleidsplan ter bevordering van welzijn en welbevinden in onderwijsinstellingen Van wettelijke verplichtingen voor personeel naar globaal beleid voor iedereen Voorstelling in Kinepolis Brussel, 24 oktober

Nadere informatie

Sofie D ours Psychosociaal preventieadviseur STAD GENT WAAROM TALENTEN KOESTEREN?

Sofie D ours Psychosociaal preventieadviseur STAD GENT WAAROM TALENTEN KOESTEREN? TALENT KOESTEREN Sofie D ours Psychosociaal preventieadviseur STAD GENT WAAROM TALENTEN KOESTEREN? Insteek in kader van psychosociaal welzijn PREVENTIE PSYCHOSOCIALE RISICO S BURNOUT STRESS ONGEWENST GRENSOVERSCHRIJDEND

Nadere informatie

Regelgeving psychosociale risico's (PSR) en evolutie. Resultaten van de campagne TWW Oost-Vl: PSR in het buitengewoon onderwijs (2015)

Regelgeving psychosociale risico's (PSR) en evolutie. Resultaten van de campagne TWW Oost-Vl: PSR in het buitengewoon onderwijs (2015) Regelgeving psychosociale risico's (PSR) en evolutie Resultaten van de campagne TWW Oost-Vl: PSR in het buitengewoon onderwijs (2015) Provinciaal comité Oost-Vlaanderen voor de bevordering van de arbeid

Nadere informatie