PSYCHOSOCIALE ASPECTEN

Transcriptie

1 PSYCHOSOCIALE ASPECTEN Welke lessen kunnen we trekken uit de evaluatie van de pestwet? Sofie D Ours, Preventieadviseur Psychosociale IDEWE 20 september 2011 Kursaal Oostende PreBes vzw Diestersteenweg Kermt Hasselt Tel. 011/ Fax. 011/ info@prebes.be

2 Evaluatie van de pestwet en de de mogelijke verbeterpunten/adviezen EVALUATIE Doelstelling van onderzoek - Evaluatie auate van doet doeltreffendheid e e d ed van de wetten (10/01/2007 6/02/ KB 17/05/2007) - Zicht krijgen op Stand van zaken betreffende ontwikkeling preventiebeleid inzake psychosociale belasting veroorzaakt door het werk in bedrijven Verbetering van preventie en bestrijding van grensoverschrijdend gedrag op het werk 1

3 2

4 Gezamenlijke punten over alle groepen heen - Negatief Gebrek aan doeltreffendheid van procedure Complexiteit van de wetgeving Gebrek aan duidelijkheid van rollen / misbruik - Positief Bewustmaking van publiek rond thema preventie psychosociale belasting Wetgeving biedt hulp bij preventie Bestaan van de wetgeving/ bescherming van slachtoffers Procedures en praktijken (1) Risicoanalyses psychosociale belasting - Zeer weinig uitgevoerd In bijzonder RAPSY a priori voorzaakt door derden - Hinderpalen: Andere prioriteiten in organisatie Tijd Kostprijs - Volgens PAPS: Onvoldoende invloed om werkgever aan te moedigen Tip: bevraag voldoende de positieve aspecten 3

5 Procedures en praktijken (2) Interne procedure lijkt vaker uitgewerkt - Informele procedure grootste slaagkans - Formele procedure vaak negatieve effecten - Meer uitgewerkt bij grotere organisaties Steun van werkgever als hiërarchische lijn cruciaal Cijfers IDEWE - BELEID ROND OGGW 4

6 Klachtenbehandeling Vertrouwenspersoon: - informele meldingen ontvangen (gemidd. 7,2) - Interventies: informatie/opvang (46%) verzoeningspoging (20,2%) interventies bij andere personen (16%) Klachtenbehandeling PAPS: - Meer informele meldingen minder met redenen omklede klachten - Informele meldingen: IPAPS (49,5) EPAPS (73,8) Interventies: - Informatie/opvang (49%) - Verzoeningspogingen (18%) - Interventies bij andere personen (23,8%) - Formele meldingen: IPAPS (4,9) EPAPS (9,8) Feiten: - Geweld (10,4%) - Pesterijen (51,4%) - Ongewenst seksueel gedrag (6,5%) - Andere vormen van psychosociale belasting (24,2%) 5

7 Cijfers IDEWE - AARD KLACHTENBEHANDELING Cijfers IDEWE - SOORT OGGW 6

8 Knelpunten bij een met redenen omklede klacht Moeilijkheden - Voor werknemers om klacht op te maken conform wetgeving - Voor PAPS om gemotiveerd advies te formuleren of de feiten (al dan niet) beschouwd worden als pesterijen/geweld/osgw of psychosociale belasting - Omtrent wettelijke termijnen - Omtrent opvolging van rapport Rollen Vertrouwenspersoon (VP) - 74,4% van de organisaties hebben 1 à 2 VP - Criteria: Bereikbaarheid Persoonlijke en/of sociale vaardigheden Boezemt vertrouwen in bij personeel - Gebrek aan tijd en middelen bemoeilijk Geb e aa t jd e dde e be oe j functioneren - Nood aan intervisie en continue opleiding - Verplichting? 7

9 Rollen Vakbond: - Meer geconfronteerd met WN die psychosociale belasting ervaren (stress, conflicten, ) - Verwijzen WN naar VP of PAPS - Zelden of nooit actieve samenwerking met VP WG: - Responsablisering = werkpunt Feiten van externe oorsprong - Register van feiten door derden grotendeels in organisatie beschikbaar - VP: register als onduidelijk en te administratief - PAPS: moeilijkheden tot anonimiteit van verklaringen - WG: zelden of nooit geconfronteerd worden met vragen van WN die tussenkomst wensen - Passende psychologische h ondersteuning vaker aanwezig 8

10 Bescherming van werknemers Positief omtrent ontslagbescherming g van klager en getuige Knelpunt: - Exact moment van ontslagbescherming - Verdoken sancties - Ontslagbescherming door indiening klacht bij politie - WN geen juist beeld CONCLUSIE EVALUATIE Zinvolheid omtrent wetgeving g g Nog werk aan de winkel - Duidelijkheid/toepasbaarheid Definities Procedures - Sensibilisatie/responsabilisering - Instrumenten 9

11 VOORSTEL TOT AANBEVELINGEN COMMISSIE VOOR SOCIALE ZAKEN OVER PESTEN OP HET WERK - Wetgeving ikv preventiebeleid definitie voor individueel leed veroorzaakt door psychosociale risico s en voorzien in maatregelen ter voorkoming: procedure voor behandeling van relationele & organisatorische problemen onderzoeken of definitie pesterijen verder moet verfijnd worden 10

12 - Ikv vertrouwenspersoon Organisatie moet beschikken over een persoon waar medewerkers terecht kunnen mbt OGGW Verplichting om opleiding volgen en aangevuld met intervisie Rol moet beperkt worden tot informele procedure Nauwere betrokkenheid bij preventiebeleid ikv psychosociaal welzijn - Interne procedures - Informeel: sprake over melding of vraag tot interventie - Formeel: indiening alleen bij PAPS afhandeling onderzoek binnen drie maand. Mogelijkheid tot verlenging in complexe/zware gevallen op voorwaarde dat WG, op voorstel PAPS, binnen eerste termijn bewarende maatregelen neemt WG stelt betrokken partijen en PAPS in kennis binnen termijn 1 maand van het gevolg hij zal geven WG informeert PAPS over de door hem getroffen maatregelen CPBW dt b t kk bij CPBW wordt betrokken bij opvolging van collectieve aanbevelingen ikv formele klacht voorstellen voor collectieve maatregelen (adviesfunctie) 11

13 - Ontslagbescherming WN geniet ontslagbescherming bij indiening van formele klacht WG beëindigt overeenkomst of arbeidsvoorwaarden d onrechtmatig ti wijzigt i WN recht op bijzondere ontslagvergoeding WN wegens gepleegde feiten niet langer in organisatie wil/kan blijven WG dient begeleidende maatregelen te voorzien (bv. Outplacement) Onderzocht worden in welke omstandigheden WN de mogelijkheid heeft om overeenkomst te verbreken zonder opzegging en ontslagbescherming te genieten omdat samenwerking onmogelijk geworden is - sensibilisatie - meer info over bestaande wetgeving aandacht besteden: o mogelijkheid om niet enkel fysiek geweld maar ook psychisch geweld in te roepen o verduidelijking van rol van register van geweldsfeiten door derden o politiediensten moeten gewezen worden op verplichting om WG op hoogte te brengen indien er een klacht rond OGGW is ingediend - campagne voorzien tav doelgroepen - naar WG en leden van hiërarchische lijn - aandacht vestigen: belang van preventie van psychosociale risico s voordelen hiervan voor WG werkinstrumenten aanreiken voor risicoanalyse en vaststelling van passende preventiemaatregelen ontwikkeling van beleidsverklaringen en gedragscodes -naar Leden CPBW en vakbond -Belang van respectvol gedrag -Rol van vakbond verduidelijken 12

14 - sensibilisatie - campagne voorzien tav doelgroepen (door FOD WASO) - naar PA-AG - sensibilisatie voor problematiek van psychosociale risico s s - zijn rol om bij te dragen tot preventiebeleid ivm psychosociale risico s -naar publiek - indien slachtoffer OGGW: weten waar terecht en welke stappen gezet kunnen worden -naar individuele werknemers - Kennen van bestaande procedures en de mogelijkheden en grenzen VRAGEN / BEDENKINGEN 13

15 Informatie? Sofie D ours Preventieadviseur Psychosociale Aspecten IDEWE Sofie.dours@idewe.be Grotesteenweg-Noord Zwijnaarde Tel: 09/ Fax: 09/

16 Lijst met afkortingen: OGGW: ongewenst grensoverschrijdend gedrag PAPS: preventieadviseur psychosociaal o IPAPS: interne preventieadviseur psychosociaal o EPAPS: externe preventieadviseur psychosociaal PA AG: preventieadviseur arbeidsgeneesheer WG: werkgever WN: werknemer VP: vertrouwenspersoon RAPSY: risicoanalyse psychosociale belasting