School aan de waterkant BuSO Sint-Juliaan Stropkaai Gent Tel. 09/ Fax. 09/

Transcriptie

1 Klachtenprocedure voor geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag Wanneer een werknemer meent het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk kan hij een beroep doen op de interne klachtenprocedure: de informele procedure en/of de formele procedure. Werknemers van ondernemingen van buitenaf die menen het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk vanwege een werknemer van de werkgever in wiens inrichting zij permanent werkzaamheden uitvoeren, vallen eveneens onder deze bepalingen. De term ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk wordt verder gebruikt in deze bepaling en afgekort als OGGW. 1. Voorafgaandelijk overleg Iemand die OGGW ondervindt, zou in eerste instantie de persoon die het grensoverschrijdend gedrag stelt, kunnen aanspreken en vragen dit gedrag te stoppen. In tweede instantie kan de leidinggevende worden aangesproken of de personeelsdienst, met de vraag om tussenbeide te komen. Wanneer dat niet voldoende of onmogelijk blijkt te zijn kan er beroep worden gedaan op de vertrouwenspersoon en de preventieadviseur psychosociale aspecten. 2. Informele procedure Gesprekken met de vertrouwenspersoon en bemiddeling In eerste instantie wendt de werknemer die meent het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk zich tot de vertrouwenspersoon, tenzij hij verkiest zich rechtstreeks te wenden tot de bevoegde preventieadviseur, die eveneens informeel kan optreden mits een besproken mandaat met de werkgever. Een werknemer kan terecht voor vertrouwelijke gesprekken bij de vertrouwenspersoon Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 1

2 die zich onpartijdig opstelt. Hij hoort de werknemer die zich tot hem wendt binnen een termijn van acht kalenderdagen na het eerste contact en informeert hem over de mogelijkheid om op informele wijze een oplossing te bekomen via een interventie bij een lid van de hiërarchische lijn of via een verzoening met de aangeklaagde. Het verzoeningsproces vereist het akkoord van de partijen. Van informele naar formele procedure Indien de werknemer niet wenst dat er op informele wijze gezocht wordt naar een oplossing, indien de werknemer aan deze informele procedure een einde wil stellen, indien de verzoening of interventie niet leidt tot een oplossing of indien de feiten hierna blijven bestaan, kan de werknemer die verklaart het voorwerp te zijn van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk een met redenen omklede klacht indienen bij de vertrouwenspersoon of bij de preventieadviseur psychosociale aspecten. 3. Formele procedure De met redenen omklede klacht is een door de werknemer ondertekend en gedateerd document dat, naast het verzoek aan de werkgever om passende maatregelen te treffen om een einde te stellen aan de feiten, de volgende gegevens bevat : 1 de nauwkeurige omschrijving van de feiten die volgens de werknemer constitutief zijn voor geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk 2 het ogenblik en de plaats waarop elk van deze feiten zich hebben voorgedaan 3 de identiteit van de aangeklaagde; Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 2

3 De werknemer kan enkel een met redenen omklede klacht indienen bij de vertrouwenspersoon of de bevoegde preventieadviseur, indien hij voorafgaand aan de indiening van de met redenen omklede klacht een persoonlijk onderhoud eventueel telefonische - heeft gehad met ten minste een van deze personen over de problemen en over de procedures. De vertrouwenspersoon of de bevoegde preventieadviseur bij wie de met redenen omklede klacht zal ingediend worden evenals de werknemer die de met redenen omklede klacht wil indienen zorgen er voor dat het persoonlijk onderhoud plaats vindt binnen een termijn van acht kalenderdagen vanaf het ogenblik dat de werknemer zijn wil uitdrukt om een met redenen omklede klacht in te dienen. Al naargelang het geval, ondertekent de vertrouwenspersoon of de preventieadviseur een kopie van de met redenen omklede klacht en overhandigt haar aan de werknemer. Deze kopie, die geldt als ontvangstbewijs, vermeldt dat het persoonlijk onderhoud heeft plaats gevonden. Wanneer de vertrouwenspersoon de met redenen omklede klacht in ontvangst neemt, stuurt hij haar onmiddellijk door naar de bevoegde preventieadviseur. Van zodra de preventieadviseur een met redenen omklede klacht heeft ontvangen, brengt hij de werkgever onmiddellijk op de hoogte van het feit dat de werknemer die een met redenen omklede klacht heeft ingediend de bescherming geniet tegen ontslag en verandering van arbeidsomstandigheden tenzij om redenen die vreemd zijn aan de klacht en deelt hij aan de werkgever diens identiteit mee. De bevoegde preventieadviseur deelt zo snel mogelijk aan de aangeklaagde de feiten mee die hem worden ten laste gelegd, hoort de personen, getuigen en anderen, die hij nuttig oordeelt en onderzoekt de met redenen omklede klacht op volledig onpartijdige wijze. De aangeklaagde en de getuigen ontvangen een kopie van hun verklaring. getuigen die dit wensen genieten dezelfde ontslagbescherming als de klager. Ook de Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 3

4 Het formeel onderzoek Het formeel onderzoek is een buitengerechtelijk zoeken naar een oplossing voor een dispuut, zo bemiddelend mogelijk. De preventieadviseur psychosociale aspecten voert het formele onderzoek naar de omstandigheden van de feiten. Hij doet vaststelling van wat betrokkenen verklaren. Hij onderzoekt, voor zover hij er in een beperkt onderzoek zicht kan op krijgen, de factoren die van invloed zijn op het ontstaan van het probleem. Hij peilt naar de oorzaken en de gevolgen, steeds vanuit de wetenschappelijke inzichten over OGGW. Hij gaat na welke acties door de werkgever of anderen reeds werden genomen. De preventieadviseur psychosociale aspecten overhandigt een geschreven advies aan de werkgever dat de volgende elementen bevat : 1 de samenvatting van de feiten 2 in voorkomend geval, het resultaat van de verzoeningspoging 3 voor zover de vastgestelde gegevens van de zaak het toelaten, een gemotiveerd advies over de vraag of deze feiten al dan niet kunnen beschouwd worden als geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk of als feiten van een andere aard die een psychosociale belasting ingevolge het werk veroorzaken 4 de analyse van de primaire, secundaire en tertiaire oorzaken van de feiten; In de bepalingen over arbeidsongevallenonderzoek zijn de primaire oorzaken feiten die het probleem mogelijk hebben gemaakt. Secundaire oorzaken zijn oorzaken van organisatorische aard, waardoor de primaire oorzaken zijn ontstaan, inzonderheid een niet uitgevoerde risico-evaluatie, een ontbrekende instructie, een gebrekkig toezicht op de naleving van instructies, een niet correct functionerende dienst voor preventie; Tertiaire oorzaken zijn oorzaken die zich bij derden situeren, bijvoorbeeld een niet correct advies geformuleerd door een externe expert. 5 de maatregelen die moeten worden getroffen om, in het individuele geval, een einde te stellen aan de feiten 6 de andere toe te passen preventiemaatregelen. Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 4

5 Dit advies wordt aan de werkgever verstrekt binnen een termijn van drie maanden vanaf de indiening van de met redenen omklede klacht. Deze termijn kan meermaals worden verlengd met een termijn van drie maanden, voor zover de preventieadviseur dit telkens kan rechtvaardigen en de redenen hiervoor schriftelijk meedeelt aan de werkgever en aan de werknemer die de met redenen omklede klacht heeft ingediend. In elk geval wordt het advies ten laatste twaalf maanden na de indiening van de met redenen omklede klacht verstrekt. Na het onderzoek De werkgever motiveert op zijn beurt (voor zichzelf - al dan niet samen met de directieleden en andere leidinggevenden) of hij de feiten al dan niet beschouwt als geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk of als feiten van een andere aard die een psychosociale belasting ingevolge het werk veroorzaken. Hij informeert de klager en de aangeklaagde over de individuele maatregelen die hij overweegt te nemen. Indien deze maatregelen de arbeidsvoorwaarden van de werknemer kunnen wijzigen, deelt de werkgever een afschrift van het advies van de preventieadviseur met uitzondering van de voorstellen betreffende de collectieve preventiemaatregelen mee aan de werknemer en hoort hij deze werknemer die zich kan laten bijstaan tijdens dit onderhoud. De werkgever deelt aan de werknemer die overweegt een rechtsvordering in te stellen een afschrift mee van het advies van de preventieadviseur met uitzondering van de voorstellen betreffende de collectieve preventiemaatregelen. Wanneer er individuele preventiemaatregelen moeten getroffen worden ten aanzien van een werknemer van een onderneming van buitenaf, legt de werkgever in wiens inrichting permanent werkzaamheden worden uitgevoerd de nuttige contacten met de werkgever van de onderneming van buitenaf, opdat deze maatregelen daadwerkelijk zouden kunnen getroffen worden. Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 5

6 Informatie en toegang tot documenten De klager ontvangt een kopie van de met redenen omklede klacht. In het kader van het onderzoek van de met redenen omklede klacht, ontvangen de aangeklaagde en de getuigen een kopie van hun verklaringen. Beroepsgeheim De preventieadviseur en de vertrouwenspersonen zijn gehouden door het beroepsgeheim. De wet voorziet een aantal afwijkingen op dit beroepsgeheim, zodat de werkgever en de betrokkenen onder bepaalde voorwaarden op de hoogte kunnen worden gebracht van gedeelten van het advies van de preventieadviseur psychosociale aspecten. 4. Bepaling over de wedertewerkstelling van de werknemers Zij die verklaarden het voorwerp te zijn geweest van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk krijgen de nodige begeleiding naar aanleiding van hun wedertewerkstelling na een eventuele periode van afwezigheid, bijvoorbeeld wegens ziekte, schorsing, tijdelijke mutatie, loopbaanonderbreking. Hiertoe zal de leidinggevende in overleg met de betrokkene de begeleiding afspreken. Ook de bedrijfsarts, de vertrouwenspersoon, de personeelsdienst, de preventieadviseur psychosociale aspecten kunnen hierbij helpen. Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 6

7 5. Slotbepaling Voor alles wat niet is vermeld in dit arbeidsreglement over OGGW, gelden de bepalingen uit de welzijnswet van 4 augustus 1996, en het KB van 17 mei 2007, de CAO nr 72 over stress en andere regelgevende bepalingen. Ook andere procedures en plannen binnen het bedrijf kunnen sommige wettelijke bepalingen praktisch uitwerken, zoals het globaal preventieplan, jaarlijks actieplan, kwaliteitswerking, procedureboeken rond personeelsbeleid, enzovoort. De werkgevers- en werknemersafgevaardigden stelden een beginselverklaring op die hun engagement ondersteund tot het vermijden van ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk. (zie bijlage 1) Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 7

8 6. Coördinaten van vertrouwenspersoon en bevoegd preventieadviseur Coördinaten van de vertrouwenspersoon Naam: Hedwige Beke (Int/SI) Tel. : 09 / hedwige.beke@fracarita.org Naam: Chris Dolleslagers (Int/SI) Tel. : 09 / chris.dolleslagers@fracarita.org Naam: Veronique De Cock (BuLO DD) Tel. via receptie : 09 / Tel privé : 09 / of 0477 / veronique_marie@hotmail.com Naam: Johan Vandevelde (BuSO SK) Tel. : 09 / vandeveldejohan@waterkant.be Naam: Lieve Vandenhaute (BuSO SK) Tel. : 09 / lieve.vandenhaute@telenet.be Naam: Hilde De Buyser (BuSO DD) Tel. : 09 / pieter.goovaerts@pandora.be Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 8

9 Coördinaten van de bevoegde preventieadviseur psychosociale aspecten Voor het preventiedomein psychosociale belasting op het werk (waaronder geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag) zijn de preventieadviseurs van het Departement Psychosociale Aspecten van IDEWE vzw bevoegd. Volgende preventieadviseurs zijn toegewezen aan de organisatie: - Annelies Maes Bereikbaar via het Idewe secretariaat: Grote Steenweg Noord 9, 9052 Zwijnaarde Tel. : 09/ of via annelies.maes@idewe.be Om de dienstverlening te verzekeren, kan zij, conform de wettelijke bepalingen over de preventiediensten, worden vervangen door andere collega s van het departement psychosociale aspecten van Idewe, zo mogelijk in samenspraak met de aanvrager van de dienstverlening. Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 9

10 Procedure Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk september 2009 Pagina 10