De preventie van psychosociale risico s op het werk: Wat is nieuw in de wetgeving? Toelichting Knipperlichten PSR

Transcriptie

1 De preventie van psychosociale risico s op het werk: Wat is nieuw in de wetgeving? Toelichting Knipperlichten PSR Maddy Van Temsche Sociaal inspecteur TWW-OVL Kennisdirectie Psychosociologie maddy.vantemsche@werk.belgie.be

2 Inhoud 1. Wettelijke bepalingen 2. Definities 3. Risicoanalyse en preventiemaatregelen 4. De interne procedure: het verzoek tot psychosociale interventie 5. Rol van de verschillende partijen 6. Uitwisseling van informatie 7. Bescherming tegen represailles 8. Externe procedures 9. Overgangsbepalingen 10.Knipperlichten PSR 2

3 Gebruikte afkortingen AA: arbeidsauditeur AO: arbeidsovereenkomst AR: arbeidsreglement CPBW: comité preventie en bescherming op het werk EAO: ernstig arbeidsongeval EDPBW: externe dienst preventie en bescherming op het werk GPOSGW: geweld, pesten en ongewenst seksueel gedrag op het werk IDPBW: interne dienst preventie en bescherming op het werk OR: onderzoeksrechter RA: risicoanalyse PA: preventieadviseur veiligheid PAPS: preventieadviseur psychosociale aspecten TWW: toezicht op het welzijn op het werk VP: vertrouwenspersoon WN: werknemer WG: werkgever 3

4 1. Wettelijke bepalingen 4

5 Wet van 28 februari 2014 tot aanvulling van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk wat de preventie van psychosociale risico s betreft, waaronder inzonderheid geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Wet van 28 maart 2014 tot wijziging van het gerechtelijk wetboek en de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk wat de gerechtelijke procedures betreft = hoofdstuk Vbis Welzijnswet Koninklijk besluit van 10 april 2014 betreffende de preventie van psychosociale risico s op het werk 5

6 2. Definities 6

7 Psychosociale risico s Kans voor één of meerdere werknemers Psychische schade door blootstelling Samen met lichamelijke schade Elementen Arbeidsorganisatie Arbeidsinhoud Arbeidsvoorwaarden Arbeidsomstandigheden Interpersoonlijke relaties op het werk Objectief gevaar Werkgever heeft impact op elementen 7

8 Arbeidsorganisatie: Elementen Structuur van de organisatie (horizontaal-verticaal) wijze waarop de taken worden verdeeld - werkprocedures-managementstijl - algemeen beleid dat in de onderneming wordt uitgevoerd -. Arbeidsinhoud: Aard van de taak - complexiteit van variatie van de taken - contact met derden - psychische belasting lichamelijke belasting - duidelijkheid van de taken -. Arbeidsvoorwaarden: Aard van de overeenkomst type werkrooster- opleidingsmogelijkheden loopbaanbeheer evaluatieprocedures -. Arbeidsomstandigheden: Inrichting van de arbeidsplaatsen arbeidsmiddelen lawaai verlichting gebruikte stoffen werkverhoudingen - Interpersoonlijke relaties: Interne relaties (collega s, HL, directe chef) relaties met derden (klanten, leerlingen) -communicatie 8

9 Onrechtmatig geheel Pesterijen Meerdere gelijkaardige of uiteenlopende gedragingen Precisering discriminatiegronden Leeftijd, Burgerlijke staat,geboorte, Vermogen, Geloof of levensbeschouwing, Politieke of syndicale overtuiging, Taal, Huidige of toekomstige gezondheidstoestand, Handicap, Fysieke of genetische eigenschap, Sociale afkomst, Nationaliteit, Zogenaamd ras, Huidskleur, Afkomst, nationale of etnische afstamming, Geslacht,seksuele geaardheid, genderidentiteit, genderexpressie 9

10 3. Risicoanalyse en preventiemaatregelen 10

11 Risicoanalyse a priori Identificatie van situaties die aanleiding kunnen geven tot psychosociale risico s Stress/Burn out Conflicten Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk Evaluatie van de risico s (= 5 A s) Samen met werknemers Samen met PAPS IDPBW Indien complex ook PAPS EDPBW 11

12 Preventiemaatregelen Algemene preventiebeginselen Impact op gevaar Risico s voorkomen, schade voorkomen, schade beperken Materiële en organisatorische maatregelen Specifieke maatregelen in verband met derden Verplichtingen hiërarchische lijn Informatie en opleiding werknemers en informatie comité = advies CPBW Procedures = akkoord CPBW Collectieve arbeidsovereenkomst 12

13 Specifiek element : derden Register van feiten van derden Verklaringen: Beschrijving van de feiten van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag Data van de feiten Identiteit enkel wanneer WN akkoord is Bijgehouden door: Vertrouwenspersoon of PAPS PA IDPBW wanneer PAPS extern en geen VP 13

14 Specifiek element : derden (2) Toegang: WG VP en PAPS PA IDPBW Ter beschikking houden van TWW Bewaring gedurende 5 jaar 14

15 Risicoanalyse specifieke arbeidssituatie Initiatief: Werkgever Lid hiërarchische lijn 1/3 WN-vertegenwoordiging in CPBW Uitgevoerd Samen met WN Samen met PAPS IDPBW Indien geen PAPS IDPBW en situatie is complex: samen met PAPS EDPBW Gegevens worden anoniem meegedeeld aan WG 15

16 Risicoanalyse specifieke arbeidssituatie (2) Preventiemaatregelen: Collectief en individueel Hiërarchie preventiemaatregelen Advies PAPS indien betrokken bij risicoanalyse Werkgever informeert: Verzoeker Betrokken preventieadviseurs Andere personen die nuttig kunnen zijn Preventiemaatregelen: volledig Risicoanalyse: anonieme gegevens 16

17 Evaluatie van het beleid Aanpassing aan wijzigingen die psychosociale risico s beïnvloeden Evaluatie 1 x per jaar Door werkgever met PAPS IDPBW en PAPS EDPBW indien complex Elementen o Verzoek risicoanalyse specifieke arbeidssituatie o Verzoek formele psychosociale interventie o Informatie van de arbeidsgeneesheer o Conclusies van incidenten bij herhaling en voorwerp van informele psychosociale interventie o Feiten ten aanzien van derden o Gegevens jaarverslag IDPBW Advies CPBW over collectieve preventiemaatregelen 17

18 4. De interne procedure: het verzoek tot psychosociale interventie 18

19 Verzoek psychosociale interventie Geen afbreuk aan mogelijkheid om beroep te doen op: Werkgever Lid hiërarchische lijn Lid CPBW of vakbondsafgevaardigde Interne procedure voor werknemer die meent psychische schade te ondervinden door psychosociale risico s Informele psychosociale interventie Formele psychosociale interventie 19

20 Fase voorafgaand aan verzoek Eerste contact 10 kalenderdagen Vertrouwenspersoon of PAPS: Hoort de werknemer Informeert de werknemer over mogelijkheden Persoonlijk onderhoud Document dat onderhoud bevestigt Indien gevraagd door de werknemer Werknemer maakt keuze omtrent type interventie 20

21 Informele psychosociale interventie = op informele wijze zoeken naar een oplossing door verzoeker en vertrouwenspersoon of PAPS Gesprek Onthaal, actief luisteren Advies Interventie bij andere persoon onderneming Hiërarchische lijn Verzoening tussen betrokken personen Akkoord van partijen Type interventie wordt opgenomen in document 21

22 Formele psychosociale interventie = werknemer VRAAGT aan werkgever = gepaste COLLECTIEVE EN INDIVIDUELE maatregelen = op basis van: Analyse van specifieke arbeidssituatie Voorstellen van de PAPS opgenomen in advies Specifieke toepassing : Verzoek tot formele psychosociale interventie voor feiten van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk 22

23 Indiening verzoek In welk geval? Werknemer wenst geen informele interventie De informele interventie leidt niet tot resultaat Uitdrukkelijke wilsuiting bij PAPS Hoe? Persoonlijk onderhoud met PAPS Binnen 10 werkdagen na wilsuiting PAPS bevestigt in document dat persoonlijk onderhoud heeft plaats gevonden Kopie van document aan werknemer 23

24 Document Indiening verzoek (2) Gedateerd en ondertekend door werknemer Beschrijving van problematische arbeidssituatie Verzoek aan werkgever om passende maatregelen te treffen Bezorgd aan PAPS of EPBW Persoonlijk of verzonden bij brief: ondertekening van kopie die geldt als ontvangstbewijs Of verzonden bij aangetekende brief Weigering door PAPS Situatie houdt kennelijk geen psychosociale risico s in Kennisgeving binnen 10 kalenderdagen na in ontvangst nemen verzoek Geen kennisgeving: het verzoek is aanvaard 24

25 Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter PAPS informeert werkgever en verzoeker over Feit dat een verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter werd ingediend Wijze van behandeling van het verzoek De datum waarop de werkgever een beslissing moet treffen over het gevolg dat hij geeft aan het verzoek De risicosituatie beschreven door de verzoeker (enkel werkgever) Identiteit verzoeker NIET meedelen aan de werkgever 25

26 Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter (2) Werkgever beslist over gevolg Kan risicoanalyse uitvoeren van specifieke risicosituatie (volgens artikel 6 KB) Overleg met CPBW of vakbondsafvaardiging Informatie over de risicosituatie beschreven door de verzoeker Advies over wijze van behandeling van het verzoek Resultaten van risicoanalyse van specifieke risicosituatie Advies over gevolgen aan het verzoek 26

27 Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter (3) Beslissing van de werkgever over gevolg Mededeling van de gemotiveerde beslissing over het gevolg Aan PAPS die verzoeker informeert Aan PA IDPBW indien PAPS EDPBW Aan CPBW Termijn : Drie maanden vanaf mededeling door PAPS aan WG Zes maanden indien risicoanalyse specifieke risicosituatie (volgens artikel 6 KB) Werkgever voert beslissing uit 27

28 Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter (4) Tijdens behandeling van verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter Binnen de drie maanden vanaf de mededeling door PAPS aan WG Bepaalt PAPS Preventiemaatregelen met eventueel bewarend karakter Ter voorkoming van ernstige aantasting van de gezondheid van de werknemer Werkgever voert deze maatregelen uit of treft maatregelen met gelijkwaardig beschermingsniveau 28

29 Verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter (5) Toch onderzoek zoals voor een verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter Indien WG geen risicoanalyse van de specifieke risicosituatie (volgens artikel 6 KB) uitvoert of Deze niet werd uitgevoerd samen met de PAPS EN Geen gemotiveerde beslissing van de werkgever binnen de gestelde termijn De WG beslist geen preventiemaatregelen te treffen De verzoeker meent dat de preventiemaatregelen niet aangepast zijn aan zijn situatie Akkoord van de verzoeker 29

30 Verzoek met hoofdzakelijk Termijn collectief karakter (6) In ontvangstneming verzoek door PAPS of EDPBW max.10 kalenderdagen Aanvaarding verzoek zo snel mogelijk PAPS informeert WG over collectief karakter van het verzoek max. 3 maanden (max. 3 maanden verlengbaar indien RA art. 6 KB) Werkgever deelt gemotiveerde beslissing mee 30

31 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter PAPS informeert werkgever Over indiening van het verzoek Hoofdzakelijk individueel karakter ervan Identiteit van de verzoeker Schriftelijk PAPS onderzoekt de arbeidssituatie Volledig onpartijdig Kan personen horen en rekening houden met informatie door hen verstrekt Kan opgenomen worden in gedateerde en ondertekende verklaring (kopie aan gehoorde personen) 31

32 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (2) PAPS stelt advies op Beschrijving van het verzoek en context Identificatie van gevaren voor Verzoeker Geheel van werknemers Elementen met positieve of negatieve invloed op situatie Eventueel voorafgaande stappen Voorstellen van collectieve en individuele preventiemaatregelen ten aanzien van de specifieke arbeidssituatie en verantwoording Voorstellen van collectieve preventiemaatregelen om herhaling in andere situaties te voorkomen en verantwoording 32

33 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (3) PAPS deelt advies mee Aan werkgever Met akkoord van verzoeker: aan de VP die informeel is opgetreden Binnen de 3 maanden vanaf aanvaarding van het verzoek Kan 1X verlengd worden met maximum 3 maanden Rechtvaardiging door PAPS Schriftelijk meedelen van redenen aan de WG, verzoeker en andere betrokkenen Ook advies wanneer de verzoeker niet langer deel uitmaakt van de onderneming tijdens het verloop van de interventie 33

34 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (4) PAPS informeert Verzoeker en andere betrokken persoon over Datum van mededeling advies aan WG De voorstellen van preventiemaatregelen ten aanzien van de specifieke situatie + verantwoording om De situatie gemakkelijker te begrijpen De afloop van de procedure te aanvaarden Preventieadviseur IDPBW (als PAPS extern is) De voorstellen van preventiemaatregelen ten aanzien van de specifieke arbeidssituatie en om herhaling te voorkomen + verantwoording Coördinatieopdracht 34

35 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (5) Beslissing werkgever Individuele maatregelen ten aanzien van werknemer Voorafgaand en schriftelijk Binnen één maand na ontvangen advies PAPS Individuele maatregelen die arbeidsvoorwaarden kunnen wijzigen Kopie van het advies van de PAPS Horen van de werknemer Bijstand aan de werknemer door persoon naar keuze 35

36 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (6) Mededeling van beslissing werkgever PAPS Verzoeker Andere betrokken persoon PA IDPBW, wanneer PAPS behoort tot EDPBW Over gevolgen gegeven aan het verzoek Binnen twee maanden na het advies van de PAPS Werkgever voert beslissing uit 36

37 Verzoek met hoofdzakelijk individueel karakter (7) Termijn In ontvangstneming verzoek door PAPS of EDPBW max. 10 kalenderdagen Aanvaarding verzoek max. 3 maanden (1X verlengbaar) Advies PAPS aan WG (max. 1 maand) WG informeert WN over individuele maatregelen max. 2 maanden WG deelt gemotiveerde beslissing mee 37

38 Specifieke regels i.v.m. grensoverschrijdend gedrag Verzoek inhoud Beschrijving van de feiten constitutief voor GPOSGW Ogenblik en plaats van de feiten Identiteit aangeklaagde Verzoek aan de werkgever Geschikte maatregelen nemen Om einde te stellen aan feiten Inontvangstneming van het verzoek Persoonlijk door PAPS of EDPBW Kopie als ontvangstmelding Per aangetekend schrijven 38

39 Specifieke regels i.v.m. grensoverschrijdend gedrag (2) Weigering van het verzoek door PAPS Situatie kennelijk geen GPOSGW Binnen 10 kalenderdagen na in ontvangst nemen verzoek Geen kennisgeving: verzoek is aanvaard PAPS informeert WG dat verzoeker de ontslagbescherming geniet Onderzoek door PAPS Aan aangeklaagde feiten meedelen die ten laste worden gelegd Personen horen Getuigen horen en aan werkgever meedelen dat getuige ontslagbescherming geniet 39

40 Specifieke regels i.v.m. grensoverschrijdend gedrag (3) Bewarende maatregelen Ernst van de feiten Voor opstellen advies WG informeert PAPS over gemotiveerde beslissing in verband met bewarende maatregelen Advies opstellen Advies meedelen Centrum gelijkheid van kansen en racismebestrijding Instituut gelijkheid vrouwen en mannen Schriftelijk verzoek Akkoord werknemer Verbod om advies aan werknemer mee te delen 40

41 Specifieke regels i.v.m. grensoverschrijdend gedrag (4) Verplicht beroep op TWW door PAPS Voor advies PAPS : WG treft bewarende maatregelen niet Na het advies PAPS: WG treft geen (geschikte) maatregelen en Er is ofwel een ernstig en onmiddellijk gevaar voor de werknemer Ofwel is de aangeklaagde werkgever of een lid van het leidinggevend personeel 41

42 5. Rol van de verschillende partijen 42

43 Tussenkomende partijen Werkgever Werknemer CPBW Preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPS) Vertrouwenspersoon Preventieadviseur IPBW Arbeidsgeneesheer 43

44 Werknemers Op positieve wijze bijdragen tot het preventiebeleid in het kader van ongewenste gedragingen Zich onthouden van elke vorm van ongewenste gedragingen Geen misbruik maken van de procedure Informatie en opleiding : idem hiërarchische lijn 44

45 Hiërarchische lijn Opsporen van problemen van psychosociale aard en waken over de tijdige behandeling Informatie en opleiding: Verzoek tot RA van specifieke arbeidssituatie Procedures Register voor feiten van derden Diensten of instellingen waarop beroep kan gedaan worden in geval van geweld Verplichting zich te onthouden van grensoverschrijdende gedragingen Resultaten van de globale RA en de evaluatie van de preventiemaatregelen Toepasselijke preventiemaatregelen 45

46 HET CPBW Voorafgaand advies over: Elementen van 5 A s die aanleiding kunnen geven tot psychosociale risico s op het werk Collectieve preventiemaatregelen die voortvloeien uit de RA a priori en evaluatie Collectieve preventiemaatregelen om herhaling te voorkomen die opgenomen zijn in advies van PAPS Keuze om opdrachten aan interne of externe PAPS toe te vertrouwen Wijze van behandeling van en gevolgen die worden gegeven aan verzoek met hoofdzakelijk collectief karakter 46

47 HET CPBW (2) Deelname van de VP aan vergaderingen Informatie en opleiding: Verzoek tot RA van een specifieke arbeidssituatie Toepasselijke procedures Register voor feiten van derden Diensten of instellingen waarop beroep kan worden gedaan ingeval van geweld Verplichting zich te onthouden van grensoverschrijdende gedragingen 47

48 Preventieadviseur psychosociale aspecten Idem als vroeger, maar uitgebreid tot alle psychosociale risico s Bijkomende onverenigbaarheid : Geen lid zijn van het leidinggevend personeel = personen belast met het dagelijks bestuur van de onderneming of instelling, die gemachtigd zijn om de werkgever te vertegenwoordigen en te verbinden, alsmede de personeelsleden, onmiddellijk ondergeschikt aan die personen, wanneer zij eveneens opdrachten van dagelijks bestuur vervullen 48

49 Preventieadviseur psychosociale aspecten (2) Gehouden aan het beroepsgeheim Uitzonderingen: Informele psychosociale interventie: pertinente informatie aan deelnemers Verzoek tot formele psychosociale interventie Identiteit verzoeker aan WG Verzoek met een hoofdzakelijk collectief karakter: risico s met een collectief karakter en eventueel voorstellen voor individuele maatregelen aan de WG Advies aan WG en VP (als informeel tussengekomen) Voorstellen voor preventiemaatregelen ten aanzien van specifieke arbeidssituatie + verantwoording aan verzoeker en andere betrokken persoon 49

50 Preventieadviseur psychosociale aspecten (3) Verzoek tot formele psychosociale interventie (vervolg) Voorstellen voor preventiemaatregelen ten aanzien van specifieke arbeidssituatie en om herhaling te voorkomen + verantwoording aan interne PA Grensoverschrijdende gedragingen Identiteit getuigen aan de WG Feiten ten laste aan aangeklaagde Voorstellen voor bewarende maatregelen aan WG Kopie document waarbij WG op de hoogte wordt gesteld van verzoek en document verzoek tot interventie TWW aan iedere belanghebbende Advies PAPS aan Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding en aan Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen 50

51 Preventieadviseur psychosociale aspecten (4) Individueel dossier: Ter beschikking van TWW Ter beschikking van OM MAAR voor verklaringen is toestemming gehoorde persoon nodig! Noodzakelijke informatie uitwisselen met AG met oog op geschikte maatregelen voor WN (mits akkoord) Overleg met VP voor vervullen opdrachten (informatie betreffende interventies) Anonieme gegevens aan PA IDPBW met het oog op Jaarverslag IDPBW 51

52 Vertrouwenspersoon Bevoegdheid uitgebreid tot psychosociale risico s MAAR enkel informeel! Aanstelling Op initiatief van de WG Op vraag van alle WN-vertegenwoordigers in het CPBW Procedure Aanstelling zoals vroeger Verwijdering uit de functie : Op initiatief van de werkgever en na akkoord alle WNvertegenwoordigers in het CPBW Op vraag van alle WN-vertegenwoordigers in het CPBW en na akkoord van de WG 52

53 Vertrouwenspersoon (2) Ten minste één vertrouwenspersoon moet behoren tot personeel onderneming indien PAPS behoort tot EDPBW en WG stelt meer dan 20 werknemers te werk Onverenigbaarheden Geen werkgevers- werknemersvertegenwoordiger in OR of CPBW Geen lid van de vakbondsafvaardiging Geen kandidaat voor verkiezingen personeelsafgevaardigden Niet behoren tot het leidinggevend personeel Geen preventieadviseur-arbeidsgeneesheer 53

54 Vertrouwenspersoon (3) Indien geen expliciete aanduiding van vertrouwenspersoon worden opdrachten vervuld door Preventieadviseur psychosociale aspecten Preventieadviseur van de interne dienst behalve indien: Werkgever zelf de functie van preventieadviseur uitoefent = onderneming met minder dan 20 werknemers Betrokkene dit weigert Het CPBW dit weigert = informatie verstrekken over mogelijke interventies 54

55 Vertrouwenspersoon (4) Rechten vertrouwenspersoon Oefent functie volledig autonoom uit Hangt functioneel af van IDPBW en heeft toegang tot personeel belast met dagelijks beheer Geen nadeel ondervinden van functie Beschikt over een passend lokaal Beroep doen op PAPS Verzoek heeft betrekking op werkgever zelf of lid hiërarchische lijn Interventie kan zijn autonomie in gedrang brengen Interventie kan hem nadeel berokkenen 55

56 Vertrouwenspersoon (5) Beschikken over vaardigheden en kennis Opleiding binnen twee jaar na aanstelling Verbetering van kennis door supervisies (1 x per jaar) Opleiding Georganiseerd door instellingen die aan wettelijke criteria moeten voldoen Instellingen kunnen zich laten opnemen op lijst website FOD WASO 56

57 Vertrouwenspersoon (6) Opleiding inhoud: - 3 uur : wettelijk kader over rol en statuut vertrouwenspersoon - 3 uur : psychosociale risico s op het werk - 6 uur : gesprektechnieken - 18 uur : psychosociale interventie: beheersen van probleemsituaties 57

58 Vertrouwenspersoon (7) Opleiding overgangsregeling Personen die reeds opleiding gevolgd hebben Functie mag verder uitgeoefend worden Personen die nog geen opleiding gevolgd hebben Opleiding volgen binnen 2 jaar vanaf 1 september 2014 Nuttige ervaring van 5 jaar als VP kunnen aantonen op 1 september

59 Vertrouwenspersoon (8) Gehouden aan beroepsgeheim Uitzonderingen: Informele psychosociale interventie : pertinente informatie aan deelnemers Noodzakelijke informatie uitwisselen met AG met oog op geschikte maatregelen voor WN (mits akkoord) Overleg PAPS voor vervullen opdrachten (informatie betreffende interventies) Aan PAPS gegevens meedelen betreffende incidenten die zich met herhaling voordoen (evaluatie) Anonieme gegevens aan PA IDPBW met oog op jaarverslag IDPBW 59

60 Preventieadviseur IDBPW Deelname aan de analyse van de oorzaken van psychosociale risico s Kennis nemen van en advies verlenen over de elementen van de 5 A s die aanleiding kunnen geven tot psychosociale risico s (WG informeert over wijzigingen) Uitoefening informatieopdrachten VP Onderzoek van EAO: rekening houdend met oorzaken van psychosociale aard 60

61 Arbeidsgeneesheer 1 x per jaar aan werkgever en PAPS elementen meedelen als gevolg van gezondheidstoezicht die nuttig zijn voor evaluatie van preventiebeleid Aantasting van de gezondheid werknemer Werknemer informeren over mogelijkheid van interventie door PAPS of VP Mits akkoord van werknemer Kan zelf de PAPS informeren Overleg met PAPS over mogelijkheid van ander werk of aanpassing van de werk post indien nodig ingevolge psychosociale risico s Kan advies van PAPS ontvangen 61

62 6. Uitwisseling van informatie 62

63 Door PAPS Bijhouden dossier 20 jaar vanaf indiening van het verzoek Bewaring op elektronische drager mogelijk Ter beschikking van de inspectie TWW Verklaringen mogen door TWW enkel meegedeeld worden aan openbaar ministerie indien gevraagd en betrokkene akkoord Regeling van dossieroverdracht bij wijziging van externe dienst PBW 63

64 Informatie-uitwisseling Beperkt door beroepsgeheim en bescherming van het privéleven Extra beperking: wetten betreffende de openbaarheid van bestuur Wettelijke regeling noodzakelijk Toepassing wetten openbaarheid van bestuur uitgesloten Kopie van het advies van de PAPS Documenten van het dossier in bezit van TWW Regeling die toelaat gegevens uit te wisselen die nodig zijn voor de goede samenwerking en het verloop van de procedure 64

65 Arbeidsreglement Coördinaten PAPS of dienst waarvoor hij opdracht uitoefent Coördinaten VP Toepasselijke procedures Termijn voor aanpassing arbeidsreglement: Tot 1 maart

66 7. Bescherming tegen represailles 66

67 Omvang van de bescherming Arbeidsverhoudingen niet beëindigen Geen nadelige maatregel na het einde van de arbeidsverhouding Behalve om redenen die vreemd zijn aan het verzoek, de klacht, rechtsvordering of getuigenverklaring Geen nadelige maatregel tijdens de arbeidsverhouding In verband met verzoek, klacht, rechtsvordering of getuigenverklaring Is niet nadelig: maatregel getroffen om einde te stellen aan feiten die proportioneel is en redelijk 67

68 Personen die beschermd zijn Werknemer die verzoek tot formele psychosociale interventie voor feiten van GPOSGW indient Werknemer die een rechtsvordering instelt of wie voor wie een rechtsvordering wordt ingesteld Directe getuigen of getuigen in rechte 68

69 Personen die beschermd zijn (2) Werknemer die klacht bij TWW indient: WG heeft geen PAPS aangeduid WG heeft geen procedure voorzien Verzoek volgens de WN niet geleid tot een einde van de feiten De procedure wordt volgens de WN niet wettig toegepast Werknemer die klacht bij politie, arbeidsauditeur of onderzoeksrechter indient: Idem+ Interne procedure is niet geschikt gelet op de ernst van de feiten 69

70 Start van de bescherming Indiening verzoek: voorwaarde = aanvaarding bescherming (retroactief) vanaf in ontvangst nemen van het verzoek door PAPS of EDPBW Getuige: vanaf afleggen getuigenverklaring of oproeping/dagvaarding om te getuigen in rechte Klacht bij TWW, politie, openbaar ministerie of onderzoeksrechter: vanaf in ontvangstneming klacht Rechtsvordering: vanaf betekening dagvaarding of neerlegging verzoekschrift 70

71 Schending van de bescherming Mogelijkheden voor de werknemer: Vragen om opnieuw in de onderneming of instelling te worden opgenomen, onder de voorwaarden die bestonden voor de beëindiging of wijziging Schadevergoeding: Zes maanden brutoloon Werkelijk geleden schade 71

72 8. Externe procedures - Inspectie TWW - Bemiddeling (art tot 1737 Ger. WB) - Rechtbank 72

73 Procedures voor de rechtbank Strafrechtelijk Na proces-verbaal TWW, na klacht bij politie of na klacht bij arbeidsauditeur Strafvordering ingeleid door arbeidsauditeur Werkgever, lasthebber, aangestelde of dader Strafsancties: artikel 422bis sociaal strafwetboek 73

74 Procedures voor de rechtbank (2) Burgerrechtelijk Psychosociale risico s: schadevergoeding Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag Schadevergoeding Maatregel ten aanzien van WG Vordering tot staken 74

75 9. Overgangsbepalingen 75

76 Met redenen omklede klacht ingediend voor 1september 2014 Toepassing van de vroegere procedure ontslagbescherming MAAR: -Verklaringen toegankelijk voor inspectie -Openbaarheid van bestuur niet van toepassing op -Advies PAPS -Documenten in bezit inspectie - Toepassing bewaringstermijn individueel dossier Getuigenverklaring afgelegd of rechtsvordering ingesteld voor 1 september 2014 Toepassing van de vroegere ontslagbescherming 76

77 10. Knipperlichten Psychosociale Risico s op het Werk 77

78 Knipperlichten PSR op het werk Waarom de knipperlichten? Wettelijke verplichting : WG moet preventieve acties ondernemen om psychosociale risico s te voorkomen Doel: via een pre-analyse de onderneming toelaten op eenvoudige en snelle manier een zicht te krijgen van de PSR sociale dialoog bevorderen op de werkvloer participatie van vertegenwoordigers WG en van WN 78

79 Knipperlichten PSR op het werk Wat houden de Knipperlichten PSR in? Handleiding Module 1 checklist Module 2 checklist Voor welke ondernemingen? Alle ondernemingen ongeacht de sector Instrument voor grote, middelgrote en kleine ondernemingen vanaf 20 WN 79

80 Knipperlichten PSR op het werk De knipperlichtenbenadering gaat ervan uit dat de scores worden bepaald door de medewerking van de verschillende beroepscategorieën evenwichtig samenstellen Voorzitter, secretaris aanduiden voorbereiden, info opzoeken, vergadering leiden, verslaggeving, vergaderen in open geest, respect voor elke inbreng, discretie inzake individuele dossiers, score bekomen in consensus 80

81 81

82 82

83 83

84 84

85 Websites Publicaties: Allerlei brochures - Tools en goede praktijken : Knipperlichten PSR 85

86 Bedankt voor uw aandacht 86

87 87