Modernisering Opleiding tot Verpleegkundige St. Antonius Ziekenhuis Praktijkbijeenkomst maart 2012

Transcriptie

1 Modernisering Opleiding tot Verpleegkundige St. Antonius Ziekenhuis Praktijkbijeenkomst maart 2012 St. Antonius Academie, maart

2 Agenda Overzicht welke ontwikkeling tot nu toe Beroepsthema s en themakaarten: Onderwijs Toetsen Uitkomsten praktijkbijeenkomsten: Versterken praktijkonderwijs Voorbereiding implementatie praktijk 1 2 e Bijeenkomst: 1 e was op 13 september 2011 Doelgroep: Leidinggevenden en enkele medewerkers van iedere stageafdeling + opleiders Beoogd resultaat: 1. Praktijk informeren over stand van zaken modernisering: wat gedaan, welke resultaten, wat nog doen. 2. Reactie op deel 2 van de themakaarten: mn praktijkonderwijs 3. Draagvlak en tevredenheid toetsen voor de ontwikkeling tot nu toe. Antonius Academie, maart

3 Doelstelling Modernisering Krachtiger competentiegericht opleiden Meer open opleidingsstructuur waardoor meer flexibiliteit Versterken praktijkonderwijs, vaardigheidsonderwijs, e-learning en samenwerkend leren Modernere en betere opleidingsinstrumenten 2 Onderwijs Moderniseren: Beter Onderwijs: vernieuwen en innoveren Meer open opleidingsstructuur waardoor meer flexibiliteit. met oa als effect: Meer zelfstandigheid en sturing door studenten. Versterken praktijkonderwijs, vaardigheidsonderwijs en e-learning. Een van de beoogde effecten: beter aansluiten op het leren in de praktijk. De student is goed voorbereid op het werken en leren in de praktijk (op die afdeling). Modernere en betere opleidingsinstrumenten: Volledig ELO, Toets- en feedbackformulieren, portfolio en webtools. St. Antonius Academie, maart

4 Opleiding tot Verpleegkundige De beroepspraktijk als begin en eindpunt voor de opleiding Competentiegericht onderwijs en leren: verwerven van kennis, vaardigheden en professionele attitude toenemende complexiteit authentieke beroepssituaties reflectie en feedback klinisch redeneren individueel en samen actief en zelfsturend Persoonlijke ontwikkeling van de student 3 St. Antonius Academie, maart

5 Overzicht activiteiten Praktijkbijeenkomst 13 september 2011: Beroepsthema s deel I Drie praktijkbijeenkomsten okt-dec 2011: Praktijkopleiding en rollen Onderwijsontwerpen gemaakt beroepsthema s Stagekaarten alle leerafdelingen en stagestructuur Kwaliteitskader praktijkopleiding Nieuwsbrieven 4 Grote Praktijkbijeenkomst 13 september 2011: Beroepsthema s deel I: competenties, activiteiten, situaties Drie praktijkbijeenkomsten okt-dec 2011: Hoe Praktijkopleiding versterken en welke rollen zijn daarbij nodig Stagekaarten alle leerafdelingen en stagestructuur: met 22 afdelingen gemaakt, met Kind/Kraam en Psychiatrie in gesprek over: welke onderwijs in de opleiding, een stage en zo ja wanneer, hoe lang en wat leren Kwaliteitskader (met uitgangspunten en voorwaarden) praktijkopleiding in voorbereiding Onderwijsontwerpen gemaakt van de beroepsthema s (en enkele andere ontwerpen, zoals AFP) + vanaf nu voorleggen aan de praktijk Nieuwsbrieven St. Antonius Academie, maart

6 CanMeds-competenties Communiceren Samenwerken Professionaliteit Maatschappelijk Handelen Verpleegkundig Handelen Kennis en Wetenschap Organiseren en Coördineren 5 Internationaal en nationaal toegepast competentiemodel voor beroepsopleidingen in de zorg Het adviesrapport van de RvV&Z Bekwaam is bevoegd april 2011: herkent de trend dat steeds meer opleidingen hun onderwijs volgens deze competenties inrichten en zien deze competenties als een middel om flexibel in te kunnen blijven spelen op de zorgvragen (en problemen) Wij hebben aan Organiseren Coördineren toegevoegd. Is een beroepskenmerkende competentie. Competentieprofiel met CanMed-competenties sluit aan op het nieuwe landelijk beroepsprofiel VenVN (hierop wilden we anticiperen): enige aanpassing is mogelijk nodig: bijv Aan professionaliteit koppelt het beroepsprofiel Kwaliteit. Ons competentieprofiel tbv Opleiding tot Verpleegkundige sluit goed aan!! Dit profiel moet aansluiten op de 27 competenties uit het Kwalificatiedossier ivm de kwalificering en certificering van de mbo-verpleegkundige (Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB). Globale toetsing: doet het. Nauwkeurige toetsing vindt nog plaats. St. Antonius Academie, maart

7 12 Beroepsthema s Persoonlijke ontwikkeling Verzamelen van gegevens en diagnose stellen Plannen, uitvoeren en evalueren van zorg Persoonlijke verzorging Begeleiden van zorgvragers en naasten Verpleegtechnisch handelen Toedienen van medicatie, infuusvloeistoffen en bloed Veilig werken Onvoorziene- en kritieke situaties Voorlichting, advies en instructie Ontwikkelen deskundigheid en beroep Kwaliteitszorg 6 Kern van het verpleegkundig beroep St. Antonius Academie, maart

8 THEMAKAART 2 Verzamelen en interpreteren van gegevens en diagnose stellen Kenmerkende beroepsactiviteiten Competenties VH C S O&C K&W MAH Pro 1 Verzamelen van gegevens vanuit meerdere bronnen 2 Observeren en meten van lichaamsfuncties 3 Anamnesegesprek voeren 4 Analyseren, combineren en interpreteren van gegevens m.b.v. klinisch redeneren 5 Verpleegkundige diagnose stellen/verpleegkundige zorg vaststellen 6 Vastleggen van gegevens in EPD 7 St. Antonius Academie, maart

9 Kenmerkende beroepssituaties Stabiele zorgvrager Geplande opname/overname Niet geplande opname/ overname Leeropdrachten 1: Inleiding Methodisch verplegen en klinisch redeneren 2: Schriftelijke bronnen van gegevens verzamelen 3: Verzamelen van gegevens en diagnose stellen 4: Anamnese 5: Observeren en meten van lichaamsfuncties 8 St. Antonius Academie, maart

10 Opleidingshuis Opleiding tot Verpleegkundige 9 Voorleggen 12 beroepsthema s en themakaarten. Doel: informeren op hoofdlijnen van het onderwijs: alle vier onderwijsvormen en specifiek het praktijkleren. De vraagstelling die mbt het praktijkleren meegegeven kan worden is: Zitten we op de goede weg? Sluit het aan op onze visie? Moeten we bijsturen? is het voldoende relevant? Is het praktisch uitvoerbaar? Leggen we de goede accenten? Wat is vergeten? St. Antonius Academie, maart

11 Toetsen Kennistoets Korte Praktijk Beoordeling Vaardigheidstoets Anatomie en fysiologie circulatie, hart en longen Verzamelen van gegevens en diagnose stellen Verpleegkundig proces en uitvoering van zorg (Thema 2 en 3) Meten en monitoren van lichaamsfuncties Anamnesegesprek 10 St. Antonius Academie, maart

12 Opbrengst Themakaarten Beroepsthema met kort en bondige leerinhoud Vervanging van huidige opsommingen met uitgebreid geformuleerde leerdoelen Vertaalslag per stage mogelijk Stuurt het onderwijs en het leren vooraf (persoonlijk plan) Stuurt de voortgang en evaluatie van het leren door feedback, reflectie, toetsing en beoordeling (Portfolio) 11 Matrixstructuur die de beroepsinhoud inzichtelijk maakt en toetsing vergemakkelijkt. Zeven algemene competenties zijn in 12 thema s geoperationaliseerd. Werken met deze themakaarten en toetsinstrumenten stel meer eisen aan de begeleiders en opleiders: Competentiegericht onderwijs: bewegen tussen competentieniveau en concreet gedragniveau St. Antonius Academie, maart

13 Bekijken Themakaarten Algemene indruk Ontwerp onderwijs: Zelfstudie, Praktijkleren, Vaardigheidsonderwijs, E-learning en Contactonderwijs Praktijkleren: relevantie, uitvoerbaarheid, volledigheid,? Expertpanel: praktijkexperts ondersteunen de ontwikkeling feedback, hulpmiddelen, etc. 12 Voorleggen 12 beroepsthema s en themakaarten. Doel: informeren op hoofdlijnen van de opzet van het onderwijs: alle vormen en specifiek het praktijkleren Ontwikkelaars geven een toelichting op de gehele themakaart: Deel I en II en zoemen dan in op het Praktijkonderwijs. De vraagstelling die mbt het praktijkleren meegegeven kan worden is: Zitten we op de goede weg? Sluit het aan op onze visie? Moeten we bijsturen? is het voldoende relevant? Is het praktisch uitvoerbaar? Leggen we de goede accenten? Wat is vergeten? Tenslotte willen we praktijkexperts werven voor het meehelpen bij het ontwikkelen van het onderwijs. Tijdens de bijeenkomst kunnen we experts oproepen om zich aan te melden en leidinggevenden vragen hun experts daarvoor te benaderen. Het idee is om experts zich te laten aanmelden voor algemene ondersteuning van de ontwikkeling en ondersteuning van specifieke thema s. Op deze wijze is er een expertpanel waar ontwikkelteams experts uit kunnen selecteren en benaderen. St. Antonius Academie, maart

14 1 Persoonlijke ontwikkeling Gerda, Maaike, Ellen 11 Ontwikkelen deskundigheid en beroep 12 Kwaliteitszorg 2 Verzamelen van gegevens en diagnose stellen Cecilia, Nel 3 Plannen, uitvoeren en evalueren van zorg 4 Persoonlijke verzorging 5 Begeleiden van zorgvragers en naasten Marjo, Joke, Maarten 6 8 Verpleegtechnisch handelen Veilig werken 7 Toedienen van medicatie, infuusvloeistoffen en bloed Conny, Marian P, Elisabeth 9 10 Onvoorziene- en kritieke situaties Voorlichting, advies en instructie 13 Voorleggen 12 beroepsthema s en themakaarten. Doel: informeren op hoofdlijnen van de opzet van het onderwijs: alle vormen en specifiek het praktijkleren (door ontwikkelaars laten toelichten). De vraagstelling die mbt het praktijkleren meegegeven kan worden is: Zitten we op de goede weg? Sluit het aan op onze visie? Moeten we bijsturen? is het voldoende relevant? Is het praktisch uitvoerbaar? Leggen we de goede accenten? Wat is vergeten? Tenslotte willen we praktijkexperts werven voor het meehelpen bij het ontwikkelen van het onderwijs. Tijdens de bijeenkomst kunnen we experts oproepen om zich aan te melden en leidinggevenden vragen hun experts daarvoor te benaderen. Het idee is om experts zich te laten aanmelden voor algemene ondersteuning van de ontwikkeling en ondersteuning van specifieke thema s. Op deze wijze is er een expertpanel waar ontwikkelteams experts uit kunnen selecteren en benaderen. St. Antonius Academie, maart

15 Vraagstelling Praktijkopleiding Hoe kan het leren in praktijk versterkt worden: Inhoud en proces? Welke begeleiding en opleidersrollen zijn nodig bij het leren? 14 St. Antonius Academie, maart

16 Uitkomst bespreking Praktijkopleiding Start met een oriëntatie op de stageafdeling. Creëer een context voor het onderwijs Eerste twee weken is directe koppeling met 1 of 2 begeleiders nodig. Dit geldt ook voor de 2 e stage (een week) en evt. ook voor de 3 e en 4 e stage Zorg dat werkbegeleiders goed op de hoogte zijn van de nieuwe opleiding Zorg voor meer één lijn in feedback en toetsing! Ongelijkheid bij toetsing is niet wenselijk. Ongelijkheid bij feedback is gewenst Informele leeropdrachten waarbij de student gevraagd wordt om ziektebeelden van de afdeling uit te werken in een e-learningmodule opnemen Toets de vaardigheden vooral op die afdelingen, waar deze het meest frequent voorkomen en waar de meeste expertise aanwezig is (bijv. stomazorg) Het is wenselijk dat de stageroute van de student vooraf bekend is. Zowel de student als de opleiders kunnen hierop het onderwijs sturen 15 Meet regelmatig de kwaliteit van de praktijkopleiding en verbeter deze Is een directe koppeling van student en werkbegeleider van de eerste twee weken tijdens ieder begin van de stage nodig? Ongelijkheid bij toetsing in praktijk is niet wenselijk. Een afdeling zal zoveel mogelijk dezelfde toetsnorm moeten toepassen. Dit vraagt (steeds weer opnieuw) de nodige afstemming. De nieuwe stagekaarten dragen hiertoe belangrijk bij (wat moet wanneer beheerst worden). Ongelijkheid bij feedback wordt juist als positief ervaren. Gevarieerde feedback levert meer leerpunten voor de student op en sluit eerder bij de student aan dan op elkaar afgestemde feedback. Mogelijk kunnen er ook stages op andere afdelingen dan verpleegafdelingen plaatsvinden, bijv. functieafdelingen. Huidige informele leeropdrachten waarbij de student gevraagd wordt om ziektebeelden van de afdeling uit te werken kunnen in een e-learningmodule opgenomen worden (bijv een e-module Neurologsiche ziektebeelden). Het praktijkleren kan hierdoor versterkt worden. Het moet voor iedere afdeling en de studenten duidelijk zijn wat van de praktijkopleider verwacht mag worden. Hele grote verschillen (zoals nu) zijn niet wenselijk. Op de stagekaart kan (kort) aangegeven worden waarin de student door de praktijkopleider begeleid wordt. De deelnemers zijn benieuwd wat de studenten vinden en willen! Toevoeging Werkgroep Opleidingspraktijk 5/1/12 PO: We weten niet van elkaar wat we doen. Veel verschil in praktijkopleiding Er is niet 1 norm! Het hoe is zeer verschillend. Zeer verschillende culturen op de afdelingen. Studenten shoppen bij makkelijke werkbegeleiders St. Antonius Academie, maart

17 Uitkomst bespreking Praktijkopleiding Samen opleiden in praktijk Laat de praktijkopleider en de werkbegeleider meer gezamenlijk opleiden in de praktijk. De werkbegeleider en de praktijkopleider zijn complementair aan elkaar, de kwaliteit van het leren gaat flink omhoog, de student ervaart een betere praktijkopleiding, de werkbegeleiders worden praktisch gesteund en getraind, het praktijkonderwijs en academieonderwijs raakt beter op elkaar afgestemd, de adviesrol van de praktijkopleider wordt versterkt Zorg dat de praktijkopleider de vertrouwensrol behoudt! De praktijkopleider zal frequenter op de afdeling aanwezig moeten zijn (bepaalde fases van de opleiding, altijd?) De huidige rol en taken bij formele opleidingsgesprekken handhaven Het moet voor iedere afdeling en de student duidelijk zijn wat van de praktijkopleider verwacht mag worden 16 Wat kan de praktijkopleider in de praktijkopleiding nog meer doen?? bij alle leerdoelen (competenties-thema s)? Vaardigheidsonderwijs in praktijk (verpleegtechnisch, communicatie, anders?) Welke rol en bijdrage is van de praktijkopleider bij de opleidingsgesprekken noodzakelijk? Moet iedere student gedurende de gehele opleiding dezelfde begeleider (mentor) hebben? Wat levert dit op? De inzet van de praktijkopleider bij het praktijkleren kan intensiever, zoals op verzoek een werkbegeledier ondersteunen bij het opleiden (instructie, observatie, anders). Aantekening hierbij is dat niet verwacht kan worden dat de praktijkopleider ook inhoudsexpert is mbt de verpleegkundige zorg (themaniveau?). Dit is de werkbegeleider! De praktijkopleider heeft wel expertise op het gebied van de overige competenties: C S O&C K&W MAH Pro Samen opleiden in praktijk (werkbegeleider en praktijkopledier) is dan nieuwe lijn! Hiervoor zal de praktijkopleider frequenter op de afdeling aanwezig te zijn. St. Antonius Academie, maart

18 Voorbereiding implementatie praktijk: wat, wanneer en hoe? 17 St. Antonius Academie, maart

19 Samen verder optrekken Versterken praktijkonderwijs Stages en stagestructuur Ontwikkelen van het onderwijs Voorbereiden implementatie Expertpanel: praktijkexperts ondersteunen de ontwikkeling feedback, hulpmiddelen, etc. 18 Samen optrekken om een nog betere opleiding te maken: voor de student en het Antonius. Voorbereidt op de toekomst! St. Antonius Academie, maart