Klinisch Redeneren. Leereenheid. Verpleegkundige Vervolgopleidingen

Transcriptie

1 Klinisch Redeneren Leereenheid Verpleegkundige Vervolgopleidingen November 2014

2 2 Leereenheid

3 Klinisch Redeneren VUmc Amstel Academie De Boelelaan HV Amsterdam November 2014 VUmc Amstel Academie 3

4 4 Leereenheid

5 Klinisch Redeneren Inhoudsopgave Leereenheid 1 Verantwoording 7 2 Leerdoelen 9 3 Overzicht van de leereenheid in schema 11 4 Uitwerking van de leeractiviteiten 13 5 Bijlagen Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 6 Reader 20 VUmc Amstel Academie 5

6 6 Leereenheid

7 1 Verantwoording Binnen deze leereenheid staat het Klinisch redeneren centraal. Klinisch redeneren doen we in feite al heel lang. VUmc Amstel Academie heeft hiervoor een systematiek ontwikkeld, klinisch redeneren in 6 stappen, om gedetailleerd en volledig de gevolgen van een ziekte in kaart te brengen en u een goede methodische basis voor uw klinische professionaliteit te geven. De zes stappen van het klinisch redeneren zullen u worden aangeleerd binnen deze leereenheid en zijn bedoeld om toegepast te worden in de zogenaamde patiëntgebonden beroepssituaties. De basis voor het klinisch redeneren is uw kennis van de anatomie en fysiologie van de verschillende orgaansystemen die verpleegkundigen bewaken zoals respiratoir systeem, cardiovasculair systeem, bloed, neurologisch systeem, vocht & elektrolytenbalans, thermoregulatie systeem en digestief systeem. Deze kennis wordt opgefrist binnen de leeractiviteiten. Met het werkboek en patiëntbesprekingen wordt u in staat gesteld om te oefenen in het uitwerken van patiëntgebonden beroepssituaties met de methodiek van het klinisch redeneren in 6 stappen. Het oefenen zal in werkgroepen worden gedaan, zodat u van elkaar kunt leren. Relatie met competentiegericht opleiden In uw toekomstige specialisatie is niet alleen het juist handelen belangrijk, maar ook dat u uw handelen kunt verantwoorden. Op VUmc Amstel Academie krijgt u de tijd en de gelegenheid om na te denken over beroepssituaties, zodat u in de kliniek uw handelen kunt sturen. Het verantwoorden is opgenomen in onze definitie van competentie: Een competentie of bekwaamheid betreft het vermogen om op basis van aanwezige kennis, vaardigheden en houdingen adequaat te handelen in authentieke beroepssituaties en het vermogen om keuzes en beslissingen die tijdens dat handelen gemaakt worden te kunnen verantwoorden en er op te kunnen reflecteren. De leeractiviteiten zijn gericht op kennis verwerven, kennis verwerken en kennis toepassen. U leert het gebruik van methodiek en systematiek, opdat u uw handelen in uw dagelijkse praktijk op een professionele manier kunt verantwoorden. Om al gedurende de theoriecomponent de diverse geleerde zaken te integreren, worden beroepssituaties aangeboden in de vorm van casuïstiek, waarbij u de methodiek en systematiek leert toepassen. Het klinisch redeneren staat centraal tijdens uw verdere opleiding en binnen deze leereenheid. zullen met name uw rollen als zorgverlener en regisseur met bijbehorende competenties voorop staan. De relatie tussen klinisch redeneren en de competenties vindt u in hoofdstuk 5 bijlage 2. VUmc Amstel Academie 7

8 Leereenheid Indien u een vervolgopleiding volgt waarin u met kinderen te maken krijgt, kunt u zich met behulp van de literatuurverwijzing in hoofdstuk 5 bijlage 3 verdiepen in de werking van de relevante systemen bij kinderen. 8

9 2 Leerdoelen Het leerproces in deze leereenheid is erop gericht om uw kennis met betrekking tot de orgaansystemen op te frissen/te verdiepen. Voor uw vervolgopleiding staat op blackboard welke orgaansystemen aan de orde komen. U maakt kennis met de klinische aandachtspunten en parametrie en oefent met de toepassing daarvan binnen het klinisch redeneren in zes stappen. Leerdoelen U kunt in patiëntgebonden beroepssituaties zowel schriftelijk als mondeling: 1. het klinisch beeld weergeven en beredeneren waarin de volgende aspecten worden betrokken: - relevante achtergrond informatie; - mogelijke oorzaken; - urgentie triage; 2. de feitelijke problematiek beredeneren vanuit: - somatiek: de orgaansystemen en daarbij behorende klinische aandachtspunten en hierbij prioriteit benoemen; - psychosociale aspecten: de feitelijke psychosociale problematiek beredeneren en prioriteit benoemen; 3. het benodigd aanvullend onderzoek beredeneren om een ziekte en/of gevolgen van een aandoening aan te tonen, waarin de volgende aspecten worden benoemd: - noodzaak en vraagstelling onderzoek; - verwachtingen en urgentie uitkomsten onderzoek; 4. de somatische en psychosociale zorg beredeneren vanuit klinische overwegingen, kennis uit wetenschappelijke literatuur, wetgeving en ethiek, religie en behandelingscodes, waarin de volgende aspecten worden betrokken: - type en volgorde van behandeling; - wijze van bewaking en begeleiding; 5. het klinisch verloop van de ziekte en het zorgproces op de korte en lange termijn beredeneren; 6. een nabeschouwing/reflectie geven op: - patiëntveiligheid; - kwaliteit van de beroepsuitoefening; - eventuele ethische dilemma s; - op uw functioneren in de zorgsituatie en daarbij betrokken samenwerkingsverbanden; - rol- en competentieontwikkeling. VUmc Amstel Academie 9

10 10 Leereenheid

11 3 Overzicht van de leereenheid in schema Leeractiviteit werkvorm zelfstudie contact uur 1. Introductie klinisch redeneren college 2. Introductie psychosociaal college redeneren 4. Introductie patiëntbespreking college 5. Respiratoir systeem college 6. Cardiovasculair systeem college 8. Vocht- & elektrolytenbalans college 9. Afweersysteem college 10. Thermoregulatie systeem college 11. Bloed college 12. Digestief systeem college 13. Neurologisch systeem college SBU totaal totale SBU Zie aanbod bijscholing voor de omvang van de leeractiviteiten in contacturen. VUmc Amstel Academie 11

12 12 Leereenheid

13 4 Uitwerking van de leeractiviteiten Inleiding In dit hoofdstuk wordt uitleg gegeven over de leeractiviteiten die in hoofdstuk 3 schematisch zijn weergegeven. U wordt door uw voorbereiding op de leeractiviteiten, het werken in werkgroepen of het volgen van colleges in de gelegenheid gesteld kennis, vaardigheden en ervaring op te doen die u in de praktijk toe kunt passen. 1. Introductie klinisch redeneren Tijdens deze les maakt u kennis met de 6 stappen van het klinisch redeneren. Bestudeer uit boek: ProActive Nursing: klinisch redeneren in zes stappen, > Inleiding; > Hoofdstuk 1, Klinisch redeneren in zes stappen; > Hoofdstuk 2, De zes stappen nader bekeken; > Hoofdstuk 3, Methoden, modellen en technieken. 2. Introductie psychosociaal redeneren Redeneren op psychosociaal gebied kan op verschillende manieren worden gedaan. De docent(en) zal/zullen in de les(sen) modellen aanreiken om psychosociaal te redeneren. Eventueel zal de docent, met behulp van een casus, dieper ingaan op het gebruik van de SCEGS Bestudeer uit boek: ProActive Nursing: klinisch redeneren in zes stappen, > Hoofdstuk 3, Methoden, modellen en technieken. Blz.37 t/m 39. VUmc Amstel Academie 13

14 Leereenheid 5. Respiratoir systeem Om de werking van het respiratoire systeem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het respiratoire systeem ingedeeld in een vijftal klinische aandachtspunten: luchtwegen; ademprikkel; ademarbeid; diffusie; pulmonale microcirculatie. De docent zal het aandeel van deze klinische aandachtspunten in het functioneren van het respiratoire systeem bespreken. Als verpleegkundige moet u vitale en andere fysiologische functies bewaken bij patiënten met verschillende aandoeningen. Het is daarom van belang dat u de parameters van het respiratoire systeem kunt interpreteren. De docent zal daarom situaties bespreken waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het respiratoire systeem verstoord raken. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 1, Respiratoir systeem. 6. Cardiovasculair systeem Om de werking van het cardiovasculaire systeem en eventuele problemen goed te kunnen analyseren, is het cardiovasculaire systeem ingedeeld in een vijftal klinische aandachtspunten: veneus aanbod; prikkelvorming, geleiding en overdracht; pompfunctie; arteriële distributie; systemische microcirculatie. De docent zal het aandeel van deze klinische aandachtspunten in het functioneren van het cardiovasculaire systeem bespreken. Tevens komen situaties aan bod waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het cardiovasculaire systeem verstoord raken. Indien dit van toepassing is voor uw vervolgopleiding zal de docent de diagnostische waarde van de Mean Arterial Pressure (MAP), het interpreteren van invasief gemeten drukken en drukcurven, in deze les behandelen. Op blackboard: Klinisch redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 2, Cardiovasculair systeem. 14

15 8. Vocht- & elektrolytenbalans Om de werking van de vocht- & elektrolytenbalans en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is de vocht- & elektrolytenbalans ingedeeld in een vijftal klinische aandachtspunten: inname en behoefte; osmolariteit; watermassa; nierfunctie; mictie. De docent zal het aandeel van deze klinische aandachtspunten en situaties waarin de klinische aandachtspunten en parameters van de vocht- & elektrolytenbalans verstoord raken, bespreken. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 4, Vocht- & elektrolytenbalans. 9. Afweer systeem Om de werking van het afweersysteem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het afweersysteem ingedeeld in een tweetal klinische aandachtspunten: huid en slijmvliezen; bloed en lymfe. De docent zal het belang van deze klinische aandachtspunten in het functioneren van het afweersysteem bespreken. Situaties waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het afweer systeem verstoord raken, worden besproken. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 5, Afweer systeem. VUmc Amstel Academie 15

16 Leereenheid 10. Thermoregulatie systeem Om de werking van het thermoregulatie systeem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het thermoregulatie systeem ingedeeld in een tweetal klinische aandachtspunten: warmteproductie; warmteafgifte. Aan de hand van situaties waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het thermoregulatie systeem verstoord zijn, leert u de parameters en hun belang te interpreteren. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 6, Thermoregulatie systeem. 11. Bloed Het bloed ingedeeld in een viertal klinische aandachtspunten: zuurbase evenwicht; zuurstoftransport; stolling; overige klinische chemie. Voor de bewaking van vitale en andere fysiologische functies is het van belang dat u de parameters van het bloed kunt interpreteren. Situaties waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het bloed verstoord raken, komen in de les aan de orde. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 7, Bloed. 16

17 12. Digestief systeem Tijdens deze les zal de functie van het digestieve systeem worden behandeld. Om de werking van het digestieve systeem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het digestieve systeem ingedeeld in een vijftal klinische aandachtspunten: inname en behoefte; afbraak en vertering; transport; absorptie; defecatie. De docent zal het belang van deze klinische aandachtspunten in het functioneren van het digestieve systeem bespreken. U leert de parameters van het digestieve systeem te interpreteren. De docent zal situaties bespreken waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het digestieve systeem verstoord raken. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 8, Digestief systeem. VUmc Amstel Academie 17

18 Leereenheid 13. Neurologisch systeem Tijdens deze les zal de functie van het neurologische systeem worden behandeld. Om de werking van het neurologische systeem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het neurologische systeem onderverdeeld in een drietal systemen met klinische aandachtspunten: zintuiglijk systeem: - somatosensoriek; - pijn; brein: - hogere cerebrale functies; - regulatie orgaansystemen; motorisch systeem: - willekeurig bewegen; - motiliteit orgaansystemen; - houding en bewegingsreflexen. De docent zal deze drie systemen en de bijbehorende klinische aandachtspunten bespreken. Als verpleegkundige moet u vitale en andere fysiologische functies bewaken bij patiënten met verschillende aandoeningen, waarbij u de parameters van het neurologische systeem moet kunnen interpreteren. De docent zal hier aandacht aan besteden door situaties te behandelen waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het neurologische systeem verstoord raken. Op blackboard: Klinisch Redeneren, Orgaansystemen, > Hoofdstuk 9, Neurologisch systeem. 18

19 14. Endocrien systeem Tijdens deze les zal de functie van het endocriene systeem worden behandeld. Om de werking van het endocriene systeem en eventuele problemen goed te kunnen begrijpen, is het endocriene systeem ingedeeld in een drietal klinische aandachtspunten: niveau 1: centrale regulatie; niveau 2: lagere endocriene organen; niveau 3: doelorganen. De docent zal het belang van deze klinische aandachtspunten in het functioneren van het endocriene systeem bespreken, en situaties waarin de klinische aandachtspunten en parameters van het endocriene systeem verstoord raken. Op internet: > Hoofdstuk 13, Hormonale stelsel. VUmc Amstel Academie 19

20 Leereenheid 6 Reader De reader deel I orgaansystemen vinden studenten VVO op Black Board. Studenten die deelnemen aan onderdelen van de opleiding ontvangen deze artikelen van de opleider als PDF. 20

21 VUmc Amstel Academie 21