OTEC Jaarverslag 2005

Transcriptie

1 OTEC Jaarverslag 2005 Onderwijstechnologisch expertisecentrum OpenUniversiteitNederland

2 OTEC Jaarverslag De Open Universiteit Nederland ontwikkelt en verzorgt open hogerafstandsonderwijs en heeft tevens een taak in de vernieuwing van het Hoger Onderwijs. Onderwijstechnologische vernieuwingen krijgen daarbij speciale aandacht. Binnen de Open Universiteit Nederland is de onderwijskundige en onderwijstechnologische expertise samengebracht in het Onderwijstechnologisch expertisecentrum (OTEC). OTEC vervult taken in het kader van onderzoek en ontwikkeling van innovatie en evaluatie van het onderwijs van de Open Universiteit Nederland en haar partners. Deze taken worden veelal uitgevoerd in nauwe samenwerking met directoraten en faculteiten van de Open Universiteit Nederland en/of samenwerkingspartners. Daarnaast vindt disseminatie van deze expertise plaats in de vorm van consultancy en training. 2

3 Onderwijstechnologisch expertisecentrum OTEC Open Universiteit Nederland Jaarverslag OTEC 2005 U2006/

4 2006, Onderwijstechnologisch expertisecentrum, Open Universiteit Nederland, Heerlen. Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende(n) op het auteursrecht niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. De Otec documenten kunnen worden besteld bij: Open Universiteit Nederland secretariaat Otec Postbus DL Heerlen Tel of opgehaald via Internet: 4

5 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 5 Voorwoord 7 1 Inleiding 9 2 Het Onderzoeksprogramma ID - OTEC Benoemingen Projecten ICO Financiering Output Samenwerking en Internationalisering Developmentprogramma Concepten en instrumenten voor flexibel onderwijs ad a Uitvoeren van kernprojecten in het programma ad b 2e/3e Geldstroom projecten ad c Ontwikkeling en disseminatie van leertechnologie specificaties en standaarden Implementatie 21 5 Onderwijsinstituut 23 Samenwerking: Het onderwijsaanbod Visitatie Onderwijsresultaten Organisatie De organisatie van OTEC kan als volgt worden weergegeven: Managementteam OTEC Capaciteitsgroep Verschuivingen in personeelsopbouw Werving Promoties Inzet van capaciteit Stagiaires Kennismanagement Tijdschrijven Ziekteverzuim Professionalisering en coaching

6 Functioneringsgesprekken Bedrijfsbureau OTEC Personele bezetting eind Budgettaire targets versus realisatie Bijlage 1 OTEC op Info- en Huisnet Bijlage 2 Publicaties

7 Voorwoord Het Onderwijstechnologisch expertisecentrum (OTEC) kan met tevredenheid terugzien op het jaar Dat geldt voor alle vier de gebieden waarop OTEC zich beweegt: de onderwijsinnovatie die niet alleen binnen de Open Universiteit Nederland plaats vindt samen met de faculteiten en het Ruud de Moor Centrum, maar ook daarbuiten in samenwerking met externe partners, het onderzoeksprogramma rond Instructional Design for Open tasks, Environments and Communities, het ontwikkelprogramma rond Learning Networks en het onderwijs dat in het kader van het MSc programma Actief Leren wordt aangeboden. Bovendien werd het jaar ook in financieel opzicht positief afgesloten. Ook zijn er enkele memorabele feiten te noemen. Het OTEC heeft zich nadrukkelijker dan ooit op deelname aan Europese projecten gericht. In het verslagjaar werd een 4-tal projecten succesvol afgerond. Ook is OTEC erin geslaagd aan diverse nieuwe projecten deel te nemen waarbij het binnenhalen van subsidie voor het omvangrijke TENCompetence project extra aandacht verdient. In dit project, waarin 13 partijen uit 9 landen samenwerken, ligt de coördinatie bij het ontwikkelprogramma. Evenals andere jaren is op het gebied van de innovatie een omvangrijke participatie vanuit OTEC in de Digitale Universiteit gerealiseerd. Ook de bijdrage vanuit OTEC aan de activiteiten van het Ruud de Moor Centrum was wederom omvangrijk te noemen. De gestelde targets op deze twee gebieden zijn ruimschoots gehaald. Ook het onderzoeksprogramma en het ontwikkelprogramma hebben de voor 2005 gestelde doelen gerealiseerd. De instroom in het Masterprogramma Actief Leren is in 2005 ruim boven de gestelde doelen geweest. Tot slot kan niet onvermeld blijven dat de mondelinge rapportage van de visitatiecommissie die eind november deze masteropleiding visiteerde, tot grote tevredenheid stemde. Er was zeer veel waardering voor deze opleiding, die het predikaat voorbeeldig meekreeg. Prof. dr. Wim Jochems Hoogleraar-directeur OTEC 7

8 8

9 1 Inleiding Innovatie in het hoger onderwijs, deze term vormt het kernbegrip binnen de missie van het OTEC, waarbij zowel het onderwijs van de Open Universiteit Nederland zelf, als dat van de overige instellingen voor Hoger Onderwijs in Nederland het werkterrein vormt. Het OTEC geeft vorm aan die innovatie door uiteenlopende projecten, die veelal in nauwe samenwerking met docenten en onderwijsontwikkelaars worden uitgevoerd. Projecten van het OTEC zijn in een viertal programma s ondergebracht met daarnaast een bedrijfsbureau; het geheel staat onder leiding van een Hoogleraar-directeur die wordt geadviseerd door een managementteam. In het onderzoeksprogramma wordt toepassingsgericht onderwijstechnologisch onderzoek verricht, gericht op het ontwerpen van innovatief (hoger) onderwijs. In het technology-development programma staat centraal de uitbreiding van expertise en tools voor e-learning en gedistribueerd leren. Het implementatieprogramma kenmerkt zich door het beschikbaar stellen van onderwijstechnologische kernexpertise aan docenten en onderwijsontwikkelaars, zowel binnen als buiten de Open Universiteit, veelal in de vorm van samenwerkingsprojecten of consultancy. De masters opleiding Active Learning vormt het vierde onderdeel en beoogt door middel van een academische opleiding innovatie-expertise uit te dragen. In de volgende hoofdstukken worden de activiteiten van OTEC per programma verder toegelicht. In bijlage 1 treft u een overzicht aan van de persberichten die in 2005 zijn uitgebracht. Verder is in bijlage 2 een overzicht opgenomen van alle publicaties van OTEC-medewerkers. 9

10 10

11 2 Het Onderzoeksprogramma 2.1 ID - OTEC Het onderzoeksprogramma Instructional Design for Open Tasks, Environments, and Communities (ID-OTEC) gaat in 2005 zijn tweede jaar in en zal lopen tot en met In het programma wordt toepassingsgericht, onderwijstechnologisch onderzoek verricht door promovendi en stafleden. Het programma richt zich expliciet op onderzoek ten behoeve van het ontwerpen van open onderwijs op de niveaus van leertaken, leeromgevingen, en leergemeenschappen. Open onderwijs is flexibel, vraaggestuurd en past binnen een leven lang leren. Het programma kent drie onderzoekszwaartepunten: (1) domeinspecifieke competentieontwikkeling, (2) begeleiding en ondersteuning, en (3) beoordeling van complex gedrag. 2.2 Benoemingen - Prof. dr. Fred Paas is per 1 december 2005 benoemd op een combinatieleerstoel van de Open Universiteit Nederland (.7 fte) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (.3 fte). Het betreft de leerstoel Onderwijspsychologie, in het bijzonder psychologie van ICT en onderwijs - Prof. dr. Jeroen van Merriënboer vervult in 2005 de leerstoel Ererector prof. dr. L. Verhaegen aan de Universiteit Hasselt 2.3 Projecten Binnen het programma worden in 2005 zeven projecten afgerond met een promotie: - Dr. Silvia Dewiyanti promoveert op 25 februari op het proefschrift Learning together: A positive experience - Dr. Angela Stoof promoveert op 4 maart op het proefschrift Tools for the identification and description of competencies - Dr. Hans Hummel promoveert op 1 april op het proefschrift Design of cueing in multimedia practicals - Dr. Ron Salden promoveert op 22 april op het proefschrift Dynamic task selection in aviation training - Dr. Marlies Bitter promoveert op 21 oktober op het proefschrift Knowledge elicitation support for virtual multi-expertise teams 11

12 - Dr. Pieter-Jelle Beers promoveert op 25 november op het proefschrift Negotiating common ground: Tools for multidisciplinary teams - Dr. Eddy Boot, een buitenpromovendus werkzaam bij TNO te Soesterberg, promoveert op 9 december op het proefschrift Building-block solutions for developing instructional software Er starten twee nieuwe promotieprojecten die gefinancierd worden uit de eerste geldstroom: Op 15 november begint drs. Femke Kirschner, MSc, op het project A cognitive-load approach to collaborative learning: Task and learner characteristics. Op 1 oktober begint drs. Sandra Wetzels op het project Prior knowledge activation as a function of learner expertise. Er wordt ook een start gemaakt met drie nieuwe reguliere projecten, die niet gericht zijn op een promotie. Vier reguliere projecten lopen af. Het gehele programma omvat aan het einde van het jaar 21 projecten, waarvan 16 promotieprojecten (12 aio s, 2 medewerkers en 2 buitenpromovendi). Externe financiering wordt geworven voor het Socrates-Minerva project DIPSEIL: Distributed Internet-Based Performance Support Environment for Individualized Learning. Dit project gaat 1 januari 2006 van start. ICO Het onderzoeksprogramma van OTEC is ondergebracht in de nationale onderzoeksschool ICO (Interuniversitair Centrum voor onderwijskundig Onderzoek), een breed samenwerkingsverband van 9 universiteiten en 1 geassocieerd lid. ICO vraagt in 2005 hererkenning aan bij de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW) voor de periode In de hererkenningsaanvraag zijn 16 OTEC-stafleden opgenomen. Alle promovendi uit het onderzoeksprogramma volgen hun opleiding binnen ICO. Per 1 september 2005 neemt OTEC het ICO-onderwijssecretariaat over van de Rijksuniversiteit Groningen. Prof. dr. Jeroen van Merriënboer is de nieuwe onderwijsdirecteur van ICO en vorm samen met de wetenschappelijk directeur, prof. dr. Ton de Jong van de Universiteit Twente, de directie. Het onderwijssecretariaat wordt vervuld door dr. Slavi Stoyanov. Van Merriënboer is tevens coördinator van ICO Thema I, Innovatieve Leerarrangementen. Prof. dr. Paul Kirschner is coördinator van ICO thema IV, Onderwijskundig ontwerpen en curriculumontwikkeling. 12

13 Financiering Einde 2005 heeft het onderzoeksprogramma een omvang van 19.8 fte, waarvan 12.4 fte betrekking heeft op promotieonderzoek en 7.4 fte op onderzoek, onderzoeksbegeleiding en aan onderzoek gelieerde werkzaamheden van stafleden. Het onderzoek wordt voor 11.7 fte gefinancierd uit de eerste geldstroom en voor 8.1 fte uit de tweede en derde geldstroom, waarmee de externe financiering boven de 40 procent ligt. Een verdere stijging van externe financiering wordt wenselijk geacht, maar zal eenvoudiger te realiseren zijn als er premies verstrekt gaan worden op het realiseren van promoties en/of het werven van extern geld. Output De output van het onderzoeksprogramma is redelijk stabiel. De target voor wetenschappelijke publicaties is gesteld op drie wetenschappelijke en door ICO erkende publicaties per fte input voor stafleden en op één publicatie per jaar voor promovendi (waarbij het proefschrift ook als publicatie meetelt; targets zijn vastgelegd in de notitie Publication and Communication Policy Research Program ID-OTEC). De target voor 2005 is dus 16 (aantal promovendi) (7.4 fte stafleden X 3) is 38 wetenschappelijke publicaties. Deze target is met 38 publicaties en 7 proefschriften gehaald. Voor de komende jaren wordt niet primair op het verder vergroten van de kwantiteit maar op het verhogen van de kwaliteit gestuurd. Enerzijds wordt gestreefd naar een groei in het aantal ICO-geaccepteerde publicaties in ISI-tijdschriften opgenomen in de Journal Citation Reports (2004:64%, 2005: 74%, streven 2008: 100%); anderzijds wordt gestreefd naar verhoging van de gemiddelde Impact Factor van de tijdschriften waarin gepubliceerd wordt (2004: 0.605, 2005: 0.996, streven 2008: > 1.00). De bijlage bevat een compleet overzicht van de wetenschappelijke output. Samenwerking en Internationalisering - OTEC participeert in ICLEPS, een internationaal onderzoekscentrum met het Learning Systems Institute van Florida State University. Op 29 en 30 augustus vindt bij de Open Universiteit Nederland een internationale ICLEPS workshop plaats met het thema Extending Cognitive Load Theory and Instructional Design to the Development of Expert Performance. De workshop wordt gesponsored door de KNAW - In het kader van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met het Knowledge Media Research Center uit Tübingen (Duitsland) wordt een gezamenlijke studiereis ondernomen naar het Verenigd Koninkrijk. Er worden verschillende onderwijstechnologische instituten bezocht in Birmingham, Nottingham en Milton 13

14 Keynes. De samenwerking tussen OTEC, het KMRC en het Learning Systems Research Institute (LSRI) te Nottingham zal verder worden uitgebouwd - Het onderzoeksprogramma participeert in Kaleidoscope, een Europees network of excellence dat wordt gesubsideerd door de Europese Commissie. Er wordt gestreefd naar een actieve rol op het gebied van cursusuitwisseling en ontwikkeling ten behoeve van de opleiding van promovendi in Europa. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het feit dat OTEC het onderwijssecretariaat van de landelijke onderzoeksschool ICO vervult 14

15 3 Developmentprogramma 3.1 Concepten en instrumenten voor flexibel onderwijs Om de specifieke expertise die nodig is voor innovatie van het hoger onderwijs voortdurend uit te breiden, kent de Open Universiteit een programma dat gericht is op de systematische ontwikkeling van nieuwe leertechnologieën. In het huidige programma, dat in 2003 gestart is, ontwikkelt de instelling nieuwe leertechnologieën die omvangrijke, overal toegankelijke leernetwerken voor een leven lang leren mogelijk moeten maken. Het programma kent vier thema s, namelijk Learning Networks Integrated, Make & Use of Activity Nodes in Learning Networks, Learner Positioning in Learning Networks en Navigation in Learning Networks. Daarnaast zijn er projecten gericht op pilots, dissiminatie, 2e/3e geldstroom projecten en standaardiseringactiviteiten. Voor de vier kernthema's zijn vijf internationaal getoetste projecten ontwikkeld, die de volgende resultaten moeten opleveren: - nieuwe didactische en organisatorische modellen voor de verbetering van een leven lang leren, die gebruikmaken van nieuwe leertechnologieën - prototypische ict-netwerken en tools ter realisatie van leernetwerken, testen en pilots - leertechnologische specificaties en standaarden die nodig zijn voor realisatie van leernetwerken De output wordt gedissimineerd in wetenschappelijke publicaties, bijdragen/organiseren aan/van wetenschappelijke conferenties en het verspreiden van software via open source kanalen. Alle output wordt internationaal gereviewed op kwaliteit en is beschikbaar op (preprints, software, specificaties, conferentiebijdragen). In 2005 lag het accent op de volgende activiteiten: a Uitvoeren van de kernprojecten in het programma en het definiëren van nieuwe projecten b 2e/3e geldstroom projecten uitvoeren en verwerven c Ontwikkeling en disseminatie van leertechnologie specificaties en standaarden ad a Uitvoeren van kernprojecten in het programma Er is aan vijf kernprojecten gewerkt in Het ROMA project (thema Navigation) is afgerond in Er is een grootschalig experiment opgezet en uitgevoerd waarin met een duizendtal studenten werd gekeken in hoeverre geautomatiseerde hulp bij het uitzetten van een studietraject leidt tot een verbeterd studierendement. Deze studiehulp werd gegeven conform de modellen die we vorig jaar hebben ontwikkeld en getoetst in een simulatiemodel. 15

16 De uitkomsten waren positief. In de tweede helft van het jaar heeft een deel van het ROMA team een nieuw projectplan ontwikkeld, genaamd ISIS dat vanaf januari 2006 wordt uitgevoerd en voortgebouwd op de resultaten van ROMA. Het ASA project (thema Make & Use) dat in 2004 van start is gegaan heeft vooral gewerkt aan het maken van nieuwe modellen voor begeleiding van lerenden en het gebruik van taaltechnologieën om te identificeren welke vraag het best kan worden afgehandeld door welke persoon. Daartoe zijn ook twee prototypes van het systeem ontwikkeld die in 2006 nader worden getest in een nieuw te formuleren project. Het POSITIONING project (thema Positioning) heeft zich geconcentreerd op het exploreren van de technologie Latent Semantic Analysis. Naast de keuze van software voor het gebruik van deze technieken is geëxperimenteerd met een concreet corpus om na te gaan of LSA ook bruikbaar was bij kleinere hoeveelheden teksten. Dit komt overeen met concrete studiesituaties waarin selecties van documenten worden gemaakt op grond van een vraag van een student op een bepaald vakgebied. Het LN INTEGRATED (thema integrated) project heeft een prototypisch programma gebouwd genaamd Hecate, waarin de inzichten die het programma tot nu toe heeft opgedaan worden vertaald naar een applicatie die door levens lang lerenden kan worden gebruikt om kennis uit te wisselen, leeractiviteiten uit te voeren, etc. Het vormt de basis voor de toekomstige integratie van navigatie en positioning technieken. ad b 2e/3e Geldstroom projecten Het EU 6e kader programma project UNFOLD is dit jaar in December afgerond. Het heeft een zeer positieve review gehad. In dit project werden Europese activiteiten gebundeld met betrekking tot de tooling en gebruik van IMS Learning Design. In dit kader hebben we een zestal workshops in Europa georganiseerd (waarvan twee in Heerlen/Valkenburg) die gemiddeld door een 50-tal technologie ontwikkelaars werden bezocht. Hieronder bevonden zich vele Ph.D. Studenten die nieuwe technologie ontwikkelen op basis van IMS Learning Design. Twee special issues van wetenschappelijke tijdschriften zijn het resultaat van deze workshops en vele nieuwe tools (auteursomgevingen, players, etc.) zijn ontwikkeld. Het programma is tevens penvoerder geweest van het EU 5e kader project ALFANET dat een infrastructuur heeft ontwikkeld voor adaptief en flexibel onderwijs gebaseerd op leertechnologie standaarden zoals IMS Learning Design. Dit project is in het voorjaar van 2005 afgerond. Onze belangrijkste bijdrage is geweest het ontwikkelen van de CopperCore engine die wereldwijd gebruikt wordt voor het ontwikkelen van nieuwe learning design tools (aantal downloads is momenteel meer dan 5000 keer). In 2005 is ook volop gewerkt binnen het EU zesde kader project TELCERT waarin applicatie profielen, methoden en tools voor verschillende leertechnologie standaarden worden 16

17 ontwikkeld. Het programma houdt zich daarin vooral bezig met applicatie profielen en tooling voor de IMS Learning Design specificatie. Er zijn diverse test units of learning opgeleverd. Naast de EU projecten heeft het programma ook diverse kleinere projecten uitgevoerd die zijn gefinancierd door het Britse JISC (Joint Information Society Committee). Er is een integratie gemaakt van IMS QTI en IMS Learning Design en er is samen met de Britse Open Universiteit gewerkt aan een Services based Learning Design Player die gebaseerd is op CopperCore (SleD). Daarnaast heeft het programma actief projecten ingediend op de 4e call van de Europese Commissie. Het resultaat is zeer positief geweest. We hebben een omvangrijk vierjarig Integrated RTD project, genaamd TENCompetence (omvang van 13.8 milj. euro; OUNL 3 milj. euro) toegewezen gekregen. Het is de eerste keer dat de OUNL een dergelijk project heeft verworven. Het project is tevens gestart in 2005, in December is de kick-off geweest. Het project beoogt een Europese, open source infrastructuur te bouwen die levenslange competentieontwikkeling in leernetwerken ondersteunt. Verder participeren we in een nieuw EU RTD project genaamd Cooper (omvang OUNL 0.5 milj. Euro). We zijn partner geworden in het EU 6e kader Network of Excellence PROLEARN (omvang OUNL 150 Keuro), waarin we de werkzaamheden van het UNFOLD project voortzetten. Naast de IST projecten zijn er tevens een drietal projectvoorstellen ingediend in het econtent+ programma. De voorlopige reviewresultaten laten zien dat één van die projecten op de tweede en een andere op de vierde plaats is geëindigd. In 2006 wordt duidelijk welke gefinancierd worden. ad c Ontwikkeling en disseminatie van leertechnologie specificaties en standaarden Het directoraat Onderwijstechnologisch expertisecentrum participeert in (inter)nationale organisaties, waaronder IMS Global Learning Consortium, European IMS Network, de Valkenburg group, het Comité Européen de Normalisation/Information Society Standardization System en het Nederlands Normalisatie-instituut. In IMS-verband is gewerkt aan de totstandkoming van een nieuwe versie van de Content Packaging Specificatie en hebben we diverse nieuwe specificaties gereviewed als onderdeel van onze taak in de technical board van IMS. Het programma levert de voorzitter voor de NEN commissie normalisatie Leertechnologie en een bestuurslid voor de European IMS Network. De medewerkers van het programma nemen deel aan de SURF SiX expertisegroep van de Stichting SURF. Deze expertisegroep werkt onder meer aan bevordering van het gebruik van (inter)nationale specificaties en standaarden voor leertechnologie. Surf-Six heeft verschillende landelijke bijeenkomsten georganiseerd, waaronder één in Heerlen (i.s.m. Unfold). Verder is het rapport 'Leertechnologie in de lage landen' opgeleverd. De Valkenburg Group heeft zich vooral bezig gehouden met de werkzaamheden in UNFOLD verband en het 17

18 boek van de groep is in Februari 2005 verschenen bij de uitgever Springer (titel: 'Learning Design: Modelling Network-based Education and Training; editors Koper & Tattersall). Gedurende het jaar zijn er diverse workshops verzorgd en keynotes gegeven over het thema IMS Learning Design (o.a. in USA, Canada, UK, Spanje, Frankrijk, België, Duitsland). Het programma werkt nauw samen met partners in andere universiteiten, m.n. Athabasca University, University of Waterloo, Quebec, University of British Colombia (Canada), het Joint Information Systems Committee/Centre for Educational Technology Interoperability Standards en The Open University (Engeland), Sophia University (Bulgarije), Universitat Oberta de Catalunya, Universidad Nacional de Educación a Distancia en Universitat Pompeu Fabra (Spanje), RWTH Aachen en Learning Lab Hannover (Duitsland). Daarnaast is een nieuw samenwerkingsverband aangegaan met de University of Wollongong in Australië. De twee research groepen bundelen enige activiteiten op het gebied van Learning Design en standaarden als de ontwikkeling van MPEG21. Vanzelfsprekend is er veel aandacht besteed aan deelname aan congressen en interne verslaglegging en aan publicaties voor wetenschappelijke tijdschriften, boeken en congressen. Naast wetenschappelijke publicaties ronden medewerkers ook open specificaties af en leveren zij open source software op. Deze drie typen output zijn genormeerd volgens een internationaal getoetste richtlijn (3 output punten per fte academische input). Totale input in 2005 was: 9 fte 1e geldstroom en 2 fte 2e/3e geldstroom. Academische input conform planning was 6 fte. Verwachte output is 18 punten. Het bereikte aantal was 61 punten. Deze output voldoet ruim aan de gestelde normen. Het verschil komt vooral door het grote aantal publicaties dat nog 'in press' was van de vorige jaren. Programme results: outcome numbers Total 1 Academic Publications a. in refereed journals 30 b. in other refereed journals 4 c. book chapters 27 Total 61 4 Professional publications and products 36 18

19 Het programma is in 2005 eveneens bezig geweest met de voorbereiding van de onderzoeksvisitatie die in 2006 zal plaatsvinden. 19

20 20

21 4 Implementatie Het Onderwijstechnologisch expertisecentrum participeerde in 2005 in 29 DU-projecten, uiteenlopend van grote projecten met een begroting van k 400 tot kleine bijdragen aan rapporten of studies (enkele dagen). De helft van de projecten is in het verslagjaar tot afronding gekomen. Het project Professionalisering op maat heeft een instrument opgeleverd voor het in kaart brengen van opleidingsbehoeften. Voor het project BAMAS werd een webapplicatie ontwikkeld voor het presenteren van actuele informatie over de doorstroommogelijkheden van de bachelor- naar de masteropleidingen Informatica in Nederland. In de projecten E-Businesslab en TISO bouwde OTEC een ict-infrastructuur waarin instellingen hun leermaterialen gezamenlijk kunnen beheren en aanbieden. Bij de applicaties is bestaande software (het LOKweb) met succes hergebruikt en aangepast. Hergebruik was ook aan de orde bij het trainingsprogramma Toolbox Personnel Assessment voor de werving en methodische selectie van personeel. Bestaande opdrachten, cases en videomaterialen werden na een integraal herontwerp toegepast in een interactieve dvd-video toepassing. In het project Teleforum over efficiënte online begeleiding zijn enkele succesvolle pilots uitgevoerd. Een vervolgproject voor de verdere uitwerking van het concept in 2006 is goedgekeurd. In het project ESPACE (peer coaching) zijn in 2005 de eerste pilots uitgevoerd. Afronding van dit project vindt plaats in Dat laatste geldt ook voor het project ELO-groei- en verandermanagement, dat zich richt op het architectuurvraagstuk rond elektronische leeromgevingen. Vanuit het Nederlandse hoger onderwijs is er grote belangstelling voor dit project omdat de benaderingswijze betrokkenen in staat stelt de functionele samenhang te bepalen tussen relevante gegevensbestanden, het geheel van softwareapplicaties en -services en de daaraan verbonden gegevensuitwisseling. In 2005 zijn 7 nieuwe DU-projecten van Otec goedgekeurd, die in 2006 zullen starten. Ook binnen SURF heeft OTEC een actieve rol. In september verzorgde het OTEC het symposium Over de grenzen van de Elektronische leeromgeving bestemd voor alle ELOspecialisten van de HO-instellingen. Hierin werd de basis gelegd voor een verdere oriëntatie binnen SURF op een ELO-architectuur voor het hoger onderwijs, samenwerking in het E- Learning Framework van JISC en activiteiten rond open source software. OTEC had tevens zitting in de programmacommissie van de SURF-onderwijsdagen en in de voorbereiding van de Nederlandse bijdrage aan de Online Educa conferentie in Berlijn. In de tender voor SURF Onderwijsvernieuwingsprojecten 2005 was OTEC succesvol met de toekenning van het project EMERGO dat zich gaat richten op genetwerkte multimediale praktijkconfrontaties. Tevens werd een grassroot-project toegekend ten behoeve van de rechtenfaculteit. 21

22 In 2004/2005 is in opdracht van SURF een dieptestudie uitgevoerd naar succes- en faalfactoren van innovatieprojecten in het hoger onderwijs, in het bijzonder van innovatieprojecten die (mede) gefinancierd zijn door SURF. De resultaten van deze dieptestudie zijn op diverse congressen gepresenteerd en vastgelegd in een rapport en artikelen. Buiten de context van de Digitale Universiteit en SURF is er regelmatig sprake van innovatiebijdragen op contractbasis. In 2005 ging het om circa vijftig betaalde adviestrajecten, workshops of presentaties, onder andere bij de Hogeschool Zuyd, de Hogeschool Arnhem en Nijmegen, INHOLLAND, Fontys Hogescholen, Ipabo, Saxion Hogeschool, Hogeschool Leiden en de Technische Universiteit Delft. Ten behoeve van de Europese projecten SIGOSSEE en JOIN werd in november de tweedaagse conferentie Open Source for Education in Europa georganisserd. 22

23 5 Onderwijsinstituut Samenwerking: Met Sydney University en met Florida State University bestaat een samenwerkingsverband dat erop gericht is te komen tot uitwisseling van studenten, docenten en materialen. Met Sydney University is in het afgelopen jaar een pilot gedaan waarbij twee studenten van de OUNL op afstand deelnamen aan een cursus aldaar. Het doel van de pilot was te komen tot een inventarisatie van de problemen die ontstaan bij synchrone en a-synchrone samenwerking op afstand tussen studenten van een campus-gebonden opleiding en van een afstandsopleiding. De opleiding werkt verder met Fontys samen met als doel een variant van het schakelprograms te ontwikkelen die deel kan uitmaken van de minorprogramma s die Fontys haar studenten aanbiedt. In dat kader wordt een pilot uitgevoerd met 12 Fontysdeelnemers. Doel van deze pilot is met name te onderzoeken hoe de kwaliteit en niveau van de toetsing geborgd kan worden. Het onderwijsaanbod In het jaar 2005 is één cursus toegevoegd aan het programma van de masteropleiding Actief Leren. Het betreft de cursus Kwaliteit van onderwijs, cursuscode O De cursus maakt deel uit van de keuzecursussen van de opleiding. Hij is bestemd voor iedereen die betrokken is bij de kwaliteit van onderwijs: onderwijsmakers, managers, docenten, studenten, etc. Op twee nog open modules na is het programma van Actief Leren daarmee compleet. Voor komend jaar is voorzien dat deze twee open modules gevuld zullen gaan worden, in samenwerking met collega s van de Sydney University en van Florida State University. Daarnaast zoekt de opleiding naar mogelijkheden om de ontwikkeling van academische competenties beter in het toetsingsprogramma te verankeren. Visitatie De opleiding heeft in het verslagjaar een Zelfstudie geproduceerd en heeft op 1 december de visitatiecommissie op bezoek gehad. Deze heeft in januari haar laatste instituutsbezoek gedaan; schriftelijk verslag wordt later dit voorjaar verwacht. Vooruit lopend op deze rapportage is voortvarend verder gegaan met de implementatie van het kwaliteitzorgplan. 23

24 Onderwijsresultaten In 2005 zijn in totaal 562 O-cursussen verkocht. Dit is inclusief de drie O-cursussen in het schakelprogramma. Daarvan zijn er 266 verkocht als onderdeel van een jaar- of semesterinschrijving. Dit alles ligt ruim boven de taakstelling voor dit jaar. Over het master-rendement kunnen we nog weinig zeggen. Pas één student is inmiddels zover gevorderd dat zij aan de scriptie kan beginnen. We zien momenteel een gestage stroom van studenten uit het schakelprogramma komen die aan de eerste cursussen van het masterprogramma zijn begonnen. Acht hebben het reeds volledig afgerond en in het komende jaar kunnen we verwachten dat ongeveer 20 personen hen zullen volgen (zie tabel). Over het rendement van schakelprogramma valt tenslotte het volgende te zeggen: Sinds de start van de opleiding in september 2003 zijn in totaal 104 studenten aan één van de vier schakelprogramma s begonnen. De omvang van die programma s varieert; daarnaast kunnen individuele aanpassingen worden gemaakt. In onderstaande tabel is aangegeven welk deel van hun schakelprogramma door deze studenten is afgerond. Uit deze gegevens kunnen we aflezen dat de uitval beperkt is: 22% wanneer we de niet-actieven ook tot de uitvallers rekenen. In de zelfevaluatie was een streefcijfer voor maximale uitval uit het schakelprogramma genoemd van 50%. De realisatie tot nu toe steekt daarbij gunstig af. Over de voortgang valt minder te zeggen omdat deze gegevens niet uitgesplitst zijn naar moment van inschrijving. Deel van het schakelprogramma dat afgerond door studenten die gestart zijn tussen 1 september 2003 en 15 november Voltooid 8 Meer dan 0,75 afgerond 6 Tussen 0,5 en 0,75 afgerond 13 Minder dan 0,5 afgerond 54 Niet actief 9 Gestopt 14 Totaal 104 Vooralsnog is de opleiding tevreden met de rendementen. We zijn echter steeds op zoek naar betere manieren om de centraal beschikbare data te analyseren, en om decentraal de voortgang op meer detailniveau te kunnen monitoren. Voor dat laatste is een Volgsysteem in het leven geroepen dat gebruikt maakt van een beperkt aantal indicatoren per cursus en dat door de begeleiders wordt bijgehouden. 24

25 6 Organisatie 6.1 De organisatie van OTEC kan als volgt worden weergegeven: 6.2 Managementteam OTEC OTEC staat onder leiding van een managementteam. Dit team vergaderde in 2005 in principe tweewekelijks. Zaken aangaande de Programma s, de Capaciteitsgroep en Beheer staan standaard op de agenda. De hoogleraar-directeur en de programmaleiders hebben naast hun managementtaken ook inhoudelijke taken. Kwantitatief betekent dit dat voor het OTEC Management 4,6 fte wordt ingezet. De inhoudelijke inzet wordt via de capaciteitsgroep verantwoordt. Samenstelling Managementteam eind 2004: Prof. Dr. W. Jochems, hoogleraar-directeur Prof. Dr. J. van Merriënboer, hoofd onderzoek Prof. Dr. R. Koper, hoofd ontwikkeling Dr. W. Westera, hoofd implementatie Dr. K. Schlusmans, hoofd capaciteitsgroep Dhr. J. van den Broek, directeur bedrijfsvoering OTEC 25

26 6.3 Capaciteitsgroep Verschuivingen in personeelsopbouw De volgende medewerkers hebben OTEC verlaten in 2005: Jocelyn Manderveld, René van Es, Geja van Prooijen, Theo Bastiaens, Silvia Dewiyanti en PJ Beers. De volgende medewerkers zijn in 2005 in dienst getreden: Marcus Specht, Sandra Wetzels en Femke Kirschner. Paul Kirschner is per 1 oktober 2005 benoemd tot hoogleraar Educational sciences: interactivity in educational learning processes bij de Universiteit Utrecht en zijn aanstelling is in 2005 teruggebracht tot 0,6 fte. Fred Paas is per 1 december 2005 benoemd tot hoogleraar Onderwijspsychologie, in het bijzonder psychologie van ICT en onderwijs bij zowel de faculteit der Sociale Wetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (0,3 fte) als bij het Onderwijstechnologisch expertisecentrum van de Open Universiteit Nederland (0,7 fte aanstelling). Ine Verstappen, voorheen medewerkster van het bedrijfsbureau is eind 2005 aangesteld bij de capaciteitsgroep als onderwijs-/onderzoeksmedewerker. Verder heeft een aantal medewerkers ervoor gekozen om vermindering van werktijd aan te vragen. Al deze verschuivingen hebben in het totaal geleid tot een verdere inkrimping van de capaciteitsgroep t.a.v met 4,5 fte fte personen fte personen Hoogleraar 1 1 1,3 2 UHD1 5,5 6 4,3 5 UD1 29, ,4 33 UD2 5,8 6 5,6 6 Onderzoeker 6 6 2,2 3 Medewerker 1,4 2 1,6 2 onderwijs/onder zoek ICTontwikkelaar ICTontwikkelaar 4,6 5 4,4 5 2 Promovendus 11, ,2 12 Medewerker 1,6 2 1,6 2 26

27 Audiovisuele technieken 3 Totaal 71, ,6 74 Werving In 2005 is opnieuw geworven voor 2 UHD1-posities. Deze werving heeft één UHD1 opgeleverd die werkzaamheden zal verrichten in het implementatie- en het developmentprogramma. Aan een tweede UHD1 is een positie aangeboden, deze kandidaat heeft echter in een laat stadium laten weten de positie niet te aanvaarden. Het is gebleken dat het erg moeilijk is om UHD s extern te werven omdat de meeste kandidaten niet voldoen aan de eis dat men op senior niveau inzetbaar moet zijn op twee OTEC-programma s. Gezien deze problematiek is eind 2005 besloten om een interne wervingsprocedure te starten waarbij binnen de interne staf geworven wordt voor een aantal UHD2 s waarvan een aantal zich dan over een aantal jaar zou kunnen kwalificeren voor een UHD1-functie. Verder is in 2005 geworven voor twee AIO s voor het onderzoeksprogramma. De werving voor zes AIO s en drie UD1-posities voor het Ten Competence-programma is in oktober 2005 opgestart. Eind 2005 zijn arbeidsvoorwaardengesprekken gevoerd met vier aio s die tussen februari 2006 en juni 2006 in dienst zullen treden. De werving voor de UD1- positie was eind 2005 nog niet afgerond. Promoties In 2005 zijn de volgende medewerkers gepromoveerd: Angela Stoof, Ron Salden, Silvia Dewiyanti, PJ Beers, Marlies Bitter en Hans Hummel. Inzet van capaciteit In de capaciteitsgroep worden medewerkers zoveel mogelijk ingezet op meer dan één programma. In 2005 was de inzet als volgt verspreid over de programma s. De tabel geeft een momentopname van september September 2005 Onderzoek inclusief promovendi en tweede geldstroom 16,8 Development inclusief 2 de geldstroom 13,4 Implementatie 27,6 27

28 Onderwijs 2,7 Anders inclusief POP 1,6 Langdurig ziek 1,4 Ondersteuning Grafisch ontwerp 1,6 65,1 28

29 Hoogleraar + UHD s UD s Onderzoekers ICTontwikkelaars Medewerker onderwijs en onderzoek Alleen Implementatie Alleen Development Alleen Onderzoek - 1 Implementatie en Development Implementatie en onderzoek Implementatie en onderwijs Developement en onderzoek Onderzoek en 1 onderwijs Drie programma s Inzet medewerkers gespreid over de programma s momentopname september 2005 De UHD en 4 UD s die slechts in één programma werken, hebben een aanstelling van 0,6 of minder. Stagiaires In 2005 hebben zeven stagiaires bij het OTEC gewerkt: Birgitt Laschtuwka, implementatie Aukje Schurer, onderzoek Andre de Jong, development Marieke Peeters, onderzoek Suzan Van Dommelen, onderzoek Marjo van Zundert, onderzoek Marco Brouwers, development Kennismanagement Er is op 31 augustus 2005 een OUNL-brede informatiemarkt georganiseerd op initiatief van het POST-project van het OTEC. Verschillende projecten van het OTEC hebben zich daar gepresenteerd. Er zijn twee OTEC-nieuwsbrieven uitgebracht in februari en in juli waarin onder andere nieuwe projecten worden aangekondigd, waarin verslag wordt gedaan van (voorgenomen) congresbezoek en waarin publicaties gemeld worden. 29

30 Daarnaast zijn de PIP-bijeenkomsten verbreed tot alle programma s en elke twee weken werd een presentatie gegeven. De volgende presentaties zijn gehouden: Kerstjens, W. Juridische gespreksvaardigheden. Heerlen, 13 januari Giesbertz, W., Achtergronden en overwegingen bij de ontwikkeling van de Masteropleiding Actief Leren.27 januari Van den Boom, G., Rusman, E., & Nadolski, R., Het project Didactische Modellen (Didamo). 3 februari Van der Baaren, J. DU-project CoP Onderwijsontwikkeling. 24 februari Brand-Gruwel, S., Integreren van de vaardigheid Informatieproblemen oplossen in een opleidingscurriculum. 24 maart Hermans, H., & Joosten, D., Development: Assessment-model in UML. 7 april Daniëls, J., & Baartman, L., Toetsing en competenties Hogeschool West Vlaanderen. 21 april Tattersall, C., van den Berg, B., van Es, R., & Janssen, J., Road Mapping in Learning Networks (ROMA). 19 mei Kerstjens, W., & de Craene, B., Portfolio, Vlaams Project bij de Universiteit in Gent. 2 juni Joosten, D., Project EVC: Erkennen van Verworven Competenties. 16 juni Nadolski, R., & de Vries, F., PIP-presentatie: Open Source ELO's. 30 juni Kester, L., Onderzoeksproject: The effects of fading support on hypertext navigation and performance in student-centered e-learning environments. 8 september Wopereis, I. Succes- en Faalfactoren van Onderwijsinnovatieprojecten in het Hoger Onderwijs. 29 september Van den Brink, H., Rusman, E., Hermans, H., & Nadolski, R., Programma Inleiding Management (PIM). 20 oktober De Volder, M., Slootmaker, A., Kurvers, H., & Bitter, M., DU-project ESPACE: Electronic System for Peer Assessment and Coaching Efficiency. 10 november Van Rosmalen, P., Alfanet. 1 december Tijdschrijven Ook in 2005 blijkt dat medewerkers consistent tijdschrijven en dat het tijdschrijven een goede indicatie geeft van de gerealiseerde inzet op project- en op programmaniveau. Naar aanleiding van een nadere screening is het aantal tijdschrijfcategorieën verminderd. 30

31 Ziekteverzuim In de verslagperiode is het ziekteverzuim binnen de capaciteitsgroep afgenomen van 5,09 gemiddeld in 2004 tot 4,68 gemiddeld in Deze afname kan voor een deel worden verklaard doordat een aantal langdurig zieken met succes een re-integratietraject doorlopen hebben en het werk weer gedeeltelijk of volledig hervat heeft. Professionalisering en coaching Er hebben verschillende professionaliseringsactiviteiten plaatsgevonden in 2005: Writing Scientific English, Effective Conference Presentations en Opgeruimd denken en schrijven. Daarnaast hebben drie medewerkers verder gewerkt aan het POP-traject dat in 2003 was afgesproken. Deze POP-trajecten zijn eind 2005 beëindigd. Tenslotte zijn een aantal coachingstrajecten gestart waarbij interne medewerkers collega s coachen op een aantal punten die bij het functionerings- of beoordelingsgesprek aan de orde zijn geweest. Functioneringsgesprekken In 2005 is de procedure voor functioneringsgesprekken enigszins aangepast. Er is een formulier ontwikkeld dat door de medewerker ter voorbereiding van het gesprek moet worden ingevuld en drie dagen voor het gesprek aan de gesprekspartner(s) moet worden toegestuurd. 6.4 Bedrijfsbureau OTEC Het bedrijfsbureau treedt op als servicecentrum voor de HD-OTEC, de programma's binnen OTEC en medewerkers OTEC, door diensten te verlenen op het gebied van de bedrijfsvoering, in- en externe communicatie, personeelsmanagement en facilitymanagement. Het bedrijfsbureau coördineert eveneens de diensten die door andere onderdelen van de OUNL aan OTEC worden aangeboden. Daarnaast ontwikkelt het bedrijfsbureau de informatievoorziening die de bedrijfsprocessen en de besturing ondersteunt. De volgende functies worden onderscheiden: - Algemeen secretariaat: Alice, Audrey, Ingrid en Natascha - Administratief medewerker: Cisca, Marina - Beheersassistente: Nicole - Medewerker Frontoffice: Sabine 31

32 - Projectassistente: Mieke - Administrateur: Francien, Marion en Marlies De omvang van het bedrijfsbureau is ultimo ,35 fte, de formatie is tijdelijk uitgebreid als gevolg van de extra activiteiten voor het TENCompetence project. Bij dat project, waarvoor OTEC coördinator is, verzorgt het bedrijfsbureau OTEC de volledige projectadministratie en financiële begeleiding. In het kader van de Europese projecten werden bijeenkomsten georganiseerd, voor Unfold bijvoorbeeld een meeting in Valkenburg en een in Berlijn. Het bureau organiseerde eveneens het congres Open Source, dat hier in Heerlen plaats vond. Verder hebben medewerkers van het Bedrijfsbureau een positieve bijdrage geboden bij de Visitatie Actief Leren. 6.5 Personele bezetting eind 2005 Naam functie fte Wim Jochems Hoogleraar-directeur 1 Jeroen van Merriënboer Hoofd Research 1 Kathleen Schlusmans Hoofd Capaciteitsgroep 0,9 Rob Koper Hoofd Development 1 Wim Westera Hoofd Implementatie 1 Els Boshuizen Hoofd Onderwijsinstituut 1 Jos van den Broek Directeur Bedrijfsvoering OTEC 1 Naam UfO-functies fte Cisca Andeweg Administratief medewerker 0,65 John van den Baaren UD 0,8 Liesbeth Baartman Promovendus 1 Bert van de Berg UD 1 Jeroen Berkhout Medewerker audiovisuele technieken 0,6 Francien Beugels Administrateur 0,8 Marlies Bitter UD 1 Alice Boereboom Algemeen Secretaresse 0,6 Gerard van den Boom UHD 1 Jo Boon UHD 1 Saskia Brand-Gruwel UD 0,8 Henk van de Brink UD 1 Francis Brouns ICT-ontwikkelaar 1 Jan van Bruggen UD 1 Daniel Burgos Onderzoeker 1 Patricia Coors ICT-ontwikkelaar 0,8 32

33 Gemma Corbalan Promovendus 1 Brigitte de Craene UD 0,8 Marcel de Croock UD 0,8 Diny Ebrecht UD 0,6 Olga Firssova UD 1 Bas Giesbers UD 0,8 Wil Giesbertz UD 1 Tamara van Gog Promovendus 1 Judith Gulikers Promovendus 1 Mieke Haemers Project Assistent 0,9 Maaike Hendriks UD 0,8 Henry Hermans UD 1 Ruud Hoefakker UD 1 Audrey v/d Hoff-Wigman Algemeen Secretaresse (uitzendkracht) 1 Bert Hoogveld UD 1 Hans Hummel UD 1 Desirée Joosten-ten Brinke UD 1 José Janssen UD 0,84 Ingrid Jonkman Algemeen Secretaresse 0,6 Willeke Kerstjens UD 0,6 Liesbeth Kester UD 0,9 Femke Kirschner Promovendus 1 Paul Kirschner Hoogleraar 1 Eric Kluijfhout UHD 0,8 Wendy Kicken Promovendus 1 Nicole Knebel Beheersassistent 1 Karin Könings Promovendus 0,8 Hub Kurvers ICT-ontwikkelaar 1 Jocelyn Manderveld UD 1 Harrie Martens ICT-ontwikkelaar 1 George Moerkerke UD 0,8 Rob Nadolski UD 1 Owen O Neill Onderzoeker 1 Fleurie Nievelstein Promovendus 0,8 Fred Paas Hoogleraar 0,7 Kees Pannekeet UD 0,8 Patricia Poelmans UD 0,6 Frans Prins UD 1 Marina Pongraz Administratief Medewerker 0,8 Jurjen Puls Medewerker eval en kwaliteitsonderzoek 0,8 33

34 Sabine Roks Medewerker Frontoffice 0,7 Fred de Roode UD 0,6 Peter van Rosmalen UD 0,8 Ellen Rusman UD 1 Marjo Rutjens UD 1 Natascha Schoonman Algemeen Secretaresse 0,8 Peter Sloep UHD 0,5 Aad Slootmaker ICT-ontwikkelaar 1 Wessel Slot UD 0,3 Wim Slot ICT-ontwikkelaar 0,8 Dominique Sluijsmans UD 1 Marieke Smits Promovendus 0,8 Marcus Specht UHD 1l Howard Spoelstra UD 1 Marjo Stalmeier UD 1 Jeroen Storm Medewerker audiovisuele technieken 1 Slavy Stoyanov Onderzoeker 1 Colin Tattersall UD 1 Marion Timmermans Administrateur 1 Marlies Timmermans Administrateur 1 Wim van der Vegt ICT-ontwikkelaar 1 Ine Verstappen Medewerker eval en kwaliteitsonderzoek 0,8 Hubert Vogten ICT-ontwikkelaar 1 Maurice de Volder UD 0,8 Marcel Vos ICT-ontwikkelaar 1 Fred de Vries UD 1 Amber Walraven Promovendus 1 Leo Wagemans UD 1 Sandra Wetzels Promovendus 1 Marcel Wigman UD 1 Iwan Wopereis UD 0,8 Pieter Wouters Promovendus Budgettaire targets versus realisatie 2005 is afgesloten met een klein positief saldo ( ). Dat is een goede prestatie, omdat we niet alleen begin 2004 met een forse bezuiniging geconfronteerd werden, maar in de loop van het jaar (mei 2004) ook nog eens een extra korting opgelegd kregen. Het positief resultaat is vooral te danken aan meer extern werk dan voorzien, vooral in de laatste maanden van het afgelopen jaar. Daarnaast heeft ook het hanteren van een stringentere 34

35 budgetdiscipline bijgedragen aan het positieve resultaat. Meevallers werden niet direct besteed, maar vooral aangewend om tegenvallers te compenseren. Het screenen van de begrotingsuitvoering moest wederom binnen het OTEC zelf gebeuren, omdat de op dit punt reeds enkele jaren beloofde ondersteuning vanuit de centrale diensten wederom uitbleef. 35

36 Bijlage 1 OTEC op Info- en Huisnet December Innovatium Digitale Universiteit Theo Bastiaens benoemd tot hoogleraar - Voortgang project Implementatie Blackboard - Academic Tour in Groningen voor iedereen! - Resultaat verkoop Unicef kerstkaarten - Jeroen van Merriënboer directeur Onderwijs bij ICO - Eerste bevindingen accreditatiecommissie Actief leren - COOPER: ondersteunen van complex teamwork Fred Paas benoemd tot hoogleraar - Acte de présence op meerdere conferenties November Promotie Eddy Boot op 9 december - Workshop Constructie en analyse van items en toetsen - Nieuw draaiboek proeftoetsing - Verkoop kerstkaarten Unicef - Online Educa in Berlijn - Verslag conferentie Open Source Software in Education in Europe - OTEC-workshops in december - Sportieve collega's gezocht voor deelname aan de Batavierenrace - Proefschrift P.J. Beers over kennis als oorzaak van onbegrip SURFsubsidie voor EMERGO - Open Universiteit op SURF Onderwijsdagen - Twee OTEC-workshops in november - Tips om toegankelijkheid van website te vergroten - Oratie Harrie Aardema op 18 november - Verkiezingen Ondernemingsraad: oproep CvB Oktober Promotie Marlies Bitter op 21 oktober - Promotie Marlies Bitter - Presentaties after-lunchmeeting kwaliteitszorg - Paul Kirschner naar Universiteit Utrecht Eerste uitzending Teleforum - Evaluatie minicursus Internet+ 36

37 Verslag over de grenzen van de ELO's OTEC haalt miljoenenproject binnen - Veranderen is kiezen: maar hoe? - Open Universiteit op Performabeurs September Kwaliteitszorg: hoe kan het (nog) beter - Programma after-lunchmeeting kwaliteitszorg Over de grenzen van de ELO s - After-lunchmeeting kwaliteitszorg op 3 oktober - Conferentie Open Source Software in het Europese onderwijs - Belangstelling IMS Learning Design groot - CvB dankt medewerkers - Rob Koper lid internationale curriculumcommissie Internationale onderwijsexperts in Valkenburg - Informatiemarkt voor herhaling vatbaar Augustus Mystery guest opent Informatiemarkt vanuit Amerika - Workshop Cognitive load en Expert performance - Gluren bij de buren... Twee DUproducten onderscheiden met Europese mediaprijs - Informatiemarkt voor en door medewerkers Juli Onderwijsinnovatie: succes of mislukking? CvB-besluit over beëindiging traject Edubox - Open Source ELO's in het onderwijs Juni DU geeft positief advies aan acht projectideeën - Drie producties van de Open Universiteit onderscheiden Workshop over de inrichting van een eigentijdse leeromgeving Workshop 27 juni: ontwerpen van een CSCL-omgeving 37

38 - Leerstoel Verhaegen voor Van Merriënboer - Fred Paas beste promotiebegeleider - Bezoek uit Noorwegen Mei Onderwijs Research Dagen in Gent Succes- en faalfactoren van innovatieprojecten - Workshop Kennismaken met Blackboard op 2 juni - Samenwerking Fontys en Open Universiteit: master Actief leren - OTEC-colloquium: erkennen van verworven competenties? April Nieuwe trainingen bij OTEC: Blackboard en CSCL - OTEC helpt Politieacademie - OMO bezoekt Actief leren - E-learning van confectie naar maatpak - Nieuwe projectronde Digitale Universiteit Maart Colloquium 'Assessment: efficiënt en effectief' - Richtlijnen voor multimediale practica - Verslag after-lunchmeeting Blackboard/Edubox - Workshop onderwijskundige aspecten van Blackboard - Vandaag after-lunchmeeting Blackboard/Eduboxandaag Marlies Bitter nieuwe contactpersoon Digitale Universiteit - After-lunchmeeting implementatie Blackboard/Edubox - Promotie Angela Stoof: COMET helpt bij opstellen competentiekaart Februari Conferentie assessment: de nieuwste inzichten - Handboek learning design verschenen - OTO opgenomen als 'good practice' Open Universiteit adviseert Universität Innsbruck - Time-out voor reflectie verbetert samenwerking - Burgemeester Valkenburg opent UNFOLD meeting - Verslag UNFOLD meeting op site - Prototype van Adapt-IT nu commercieel product Januari Aan de slag met IMS Learning Design in Valkenburg - Acht nieuwe DU-projecten van start - Frans Prins als expert in IQ-quiz 38