De mens als essentiële schakel in de verkeersveiligheid. Helmut Paris, VHV Dept MOW

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De mens als essentiële schakel in de verkeersveiligheid. Helmut Paris, VHV Dept MOW"

Hans Peeters
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De mens als essentiële schakel in de verkeersveiligheid Helmut Paris, VHV Dept MOW 1

2 VERKEERSVEILIGHEID = ONGEVALLENPREVENTIE Def. ongeval : Snel optredende en ongewenste gebeurtenis Resultaat van het samenloop van meerdere ongunstige omstandigheden Schade en/of letsel (evtl. met dood als gevolg) => altijd het resultaat van een samenspel van drie factoren: 1. eigen gedrag 2. de omgeving 3. het product gedrag x omgeving 2

3 Theoretisch model verkeersveiligheid GEDRAG INTERACTIE gedrag x omgeving OMGEVING VERKEERS- DEEL- NEMER(S) BLOOTSTELLING AAN RISICO S WEG/ INFRASTRUCTUUR VOERTUIG VEILIGE VERKEERSDEELNAME

4 APP+ in het verkeer Doel real-time informatie verzamelen en deze zo snel mogelijk bij de gebruiker te krijgen, zodat hij/zij zijn/haar mobiliteitsgedrag snel kan bijsturen Verwacht voordeel mobiliteitsgedrag kan maximaal aangepast worden aan de specifieke wegomstandigheden efficiënter veiliger 4

5 Toepassingen van telematica en APP s in verkeer Positioning & tracking Digital mapping Communication links Microprocessors Image processors Information databases Traffic management Traffic monitoring Doelstellingen Minder congestie Meer veiligheid Hogere efficientie Meer comfort Betere dienstverlening Lager verbruik Lagere emissies Smart cards Automated aids Gedragsverandering

6 Strategieën voor gedragsbeïnvloeding 3 soorten gedragsinterventies: Educatie = informeren en sensibiliseren bv. de informatie over actuele snelheidslimiet (adviserend ISA) Facilitatie = bevorderen van wenselijk gedrag of bemoeilijken van onwenselijk gedrag via voorzieningen in de omgeving bv. een waarschuwingstoon bij overtreden van de snelheidslimiet Pleitbezorging (- handhaving) = creëren van een omgeving die onwenselijk gedrag onmogelijk maakt (=> Enforcement) bv. gesloten ISA => snelheidsbeperking wordt technisch van buiten af gerealiseerd (bron: Scheerder, Vandenbroucke & Saan, 2003)

7 Gedragsbeïnvloeding via de 3 E S Doel Interventie Interventiestrategieën 3 E s Verkeersveiligheid Wenselijk gedrag van de weggebruiker Educatie Facilitatie APP+ Education Engineering Pleitbezorging Enforcement 7

8 De mens tussen voertuigassistentie en automatisatie Advanced driving systems Volledige automatisatie => vervanging bestuurder Rol van de mens? Bestuurder assistentie = informerend, sensibiliserend, faciliterend, 8

9 APP+ en Veiligheidsrisico s Direct verstrooiing overload verwarring verminderde awareness minder vertrouwen op info bij vals alarm of ruis minder comfort stress Indirect aanpassing meer verplaatsingen (prettiger) verminderde rijvaardigheid verkeerde verwachtingen verschuiving van onveiligheid naar andere weggebruikers Noy,

10 Conclusies APP+ in het voertuig = technisch realiseerbaar, maar dienen ook getoetst te worden op gedragsrelevantie rekening met de beperkingen van de «human factor» (ergonomie, informatieverwerkingscapaciteit) enkel «awareness» verhogen weinig zinvol rekening houden met automatismen en belang van contextfactoren voor verkeersgedrag APP+ dragen (in beperkte mate) bij tot betere mobiliteit en verkeersveiligheid Effectiviteit te bekijken in geheel pakket van maatregelen (beleidsrelevantie) Effectiviteit dient men na tegaan op niveau van verandering dat wordt nagestreefd Draagvlak voor telematicatoepassingen in verkeer is aanwezig, maar kan vergroot worden Vergt aandacht voor praktische, juridische en sociale aanvaarding Innovatie doorvoeren is een proces dat tijd vraagt 10

11 Bedankt! Helmut Paris Verkeerspsycholoog DEPARTEMENT MOBILITEIT & OPENBARE WERKEN Vlaams Huis voor de Verkeersveiligheid T GSM helmut.paris@mow.vlaanderen.be Koning Albert II laan 20 bus 2, 1000 Brussel

Vergelijkbare documenten

BELEIDSCONCEPT NETWERKVORMING. Een aanvullend ENGAGEMENT voor meer verkeersveiligheid in Vlaanderen. Helmut Paris Verkeerspsycholoog (BMV)

BELEIDSCONCEPT NETWERKVORMING. Een aanvullend ENGAGEMENT voor meer verkeersveiligheid in Vlaanderen. Helmut Paris Verkeerspsycholoog (BMV) BELEIDSCONCEPT NETWERKVORMING Een aanvullend ENGAGEMENT voor meer verkeersveiligheid in Vlaanderen Helmut Paris Verkeerspsycholoog (BMV) Vlaams Congres Verkeersveiligheid Leuven, 17 maart 2015 INHOUD 1.