Meetresultaten luchtkwaliteit 2012 Zaanstad

Transcriptie

1 GGD/LO Meetresultaten luchtkwaliteit 2012 Zaanstad Amsterdam, februari 2013 Auteur: D. de Jonge GGD Amsterdam LO afdeling Luchtkwaliteit Postbus CE AMSTERDAM In opdracht van: R.A. van den Heuvel Gemeente Zaanstad Stadhuisplein MZ ZAANDAM auteur : Dave de Jonge (SEP) Datum beoordeeld : J.vd Laan (PL) Datum 18 blz. Projnr goedgekeurd : J.H. Visser (HL) Datum

2 Aan de tot standkoming van deze rapportage werkten mee: Peter Wallast (opbouw en onderhoud op de meetstations) Jennes Meydam (onderhoud Met-one BAM) Mariska Hoonhout (onderhoud en uitvoering referentiemethode PM) Peter Koopman (onderhoud en uitvoering referentiemethode PM) Jorrit van der Laan (kwaliteitscontrole) Harald Helmink (validatie) Dave de Jonge (projectleiding en rapportage) GGD, Amsterdam, Nederland. Alle rechten voorbehouden. GGD Amsterdam en/of de met haar gelieerde maatschappijen zijn niet aansprakelijk voor enige directe, indirecte, bijkomstige of gevolgschade ontstaan door of bij het gebruik van de informatie of gegevens uit dit document, of door de onmogelijkheid die informatie of gegevens te gebruiken. De inhoud van dit rapport mag aan derden niet anders dan als één geheel worden ontsloten, voorzien van bovengenoemde aanduidingen met betrekking tot auteursrechten en aansprakelijkheid.

3 -3- GGD/LO INHOUD 1 Inleiding Methode Meetnauwkeurigheid en toegepaste apparatuur Resultaten... 6 Bijlage 1: foto s van de werkzaamheden rondom het meetstation eind Bijlage 2: grafieken van de PM10 en PM2.5 metingen in Bijlage 3: meetresultaten...14

4 -4- GGD/LO INLEIDING Dit rapport beschrijft de meetresultaten over het jaar 2012 van de buitenluchtmetingen naar de concentraties stikstofoxide (NO), stikstofdioxide (NO 2 ), ozon (O 3 ), fijn stof (PM 10) en ultra fijnstof (PM 2.5) te Zaanstad. De meetlocatie is gelegen nabij het Wagenschotpad, buiten de directe invloedsfeer van het verkeer. De meetlocatie is daarom getypeerd als een stedelijke achtergrond. Eind 2012 zijn er lokale werkzaamheden vlakbij het meetstation geweest. Deze werkzaamheden hebben de concentraties dusdanig beïnvloedt dat de metingen in 2012 niet representatief zijn voor de stedelijke achtergrond in de regio Zaanstad. Foto s zijn opgenomen in Bijlage 1. 2 METHODE In mei 2006 is, in opdracht van de gemeente Zaandam, gestart met buitenluchtmetingen achter de Westzijde te Zaandam (bekend als meetstationnummer 701). De locatie is in samenwerking met de gemeente gekozen. De meetlocatie is getypeerd als stadsachtergrond, er zijn geen directe invloeden van verkeer. In de onderstaande tabel 1 is oranje gemarkeerd welke componenten worden gemeten. De met Q aangeduide verrichtingen voldoen aan de criteria van de NEN EN ISO/IEC Tabel 1:gemeten componenten op station 701 Zaandam MEETSTATION PM2.5 PM10 O 3 NO x 701 Zaandam Q Q Q Q Alle metingen zijn gelijkwaardig aan de EU referentie meetmethoden uitgevoerd. Vanaf 2010 zijn de metingen van stofdeeltjes (PM 10 en PM 2.5) met een automatische meetmethode uitgevoerd. Deze methode, met een zogenaamde Beta attenuation monitor van Met-one, is met een correctie- equivalent aan de referentie methode. De calibratiefactor is landelijk vastgesteld in samenwerking met het RIVM. Hiertoe zijn de data van alle vergelijkende metingen van de BAM van alle vaste (publieke) meetstations in Nederland met de referentiemethode geanalyseerd. Voor 2012 is een calibratiefactor van 0,92 voor PM 10 en 0,96 voor PM 2.5 vastgesteld. 2 1 De accreditatie is terug te vinden op ISO 17025, Nummer L426 2 Vastgesteld door Theo Hafkenscheid en landelijk uniform vastgesteld op (RIVM).

5 -5- GGD/LO Meetnauwkeurigheid en toegepaste apparatuur COMPONENT APPARATUUR MEETNAUWKEURIGHEID BIJ DE JAARLIMIET GGD DOCUMENT FOUTENBESCHOUWING (95%BI) PM 2.5 Metone BAM 1020 ± 17,3% PM 10 Metone BAM 1020 ± 12,9% O 3 THERMO 49I ± 13,2% NO/NO 2 THERMO 42I ± 9,8%

6 -6- GGD/LO RESULTATEN In onderstaande tabel is aangegeven wat de jaargemiddelde NO 2, O 3, PM 10, PM 2.5 en aantal uur- en dagoverschrijdingen zijn in 2006 tot en met In Bijlage 2 zijn voor PM 10 en PM 2.5 de concentraties over 2012 grafisch weergegeven. Gemeten concentraties Zaandam Westzijde in 2006 tot en met 2012, in µg/m 3. Stof Eenheid Norm NO 2 Gem.[jaar] Max.[uur] *> *>200 NO Gem.[jaar] O 3 Gem.[jaar] O 3 Max [uur] PM 10 * PM 10 * PM 2.5 * Gem. [jaar] [24-uur] Gem.[jaar] ) norm voor ) mag maximaal 18 maal per jaar overschreden worden. 3) mag maximaal 48 uur overschreden worden 4) eco-norm geldig voor stedelijke achtergrond in ) norm voor ) mag maximaal 35 keer per jaar overschreden worden 7) meetperiode van mei 2006 t/m december ) De ruwe Met-One BAM PM10 data zijn voor 2010 en 2012 gecorrigeerd met 0,92. 9) De ruwe Met-One BAM PM10 data zijn voor 2011 gecorrigeerd met 0,90. 10) De ruwe Met-One BAM PM2.5 data zijn voor 2011 en 2012 gecorrigeerd met 0,96. *Zonder zeezoutcorrectie De databeschikbaarheid ligt in 2012 voor de uurgemiddelden NO 2 (minimaal 45 minuten per uur gemeten) op 99%, voor NO 99%, voor O 3 99%, voor PM 10 98% en voor PM 2.5 op 98%. De langste onafgebroken periode zonder valide NO 2 en NO metingen bedroeg 4 dagen, voor O 3 3 dagen, voor PM dagen en voor PM 10 4 dagen. Hiermee voldoet de databeschikbaarheid in 2012 aan de Regeling beoordeling luchtkwaliteit Alle data zijn getalsmatig als daggemiddelden weergegeven in bijlage 3.

7 -7- GGD/LO De metingen van NO x, O 3, PM 10 en PM 2.5 worden conform de GGD Amsterdam ISO scope uitgevoerd 3. Het meetstation Zaandam is opgenomen in het data-acquisitie systeem en kwaliteitssysteem als zijnde een Amsterdams meetstation. De meetgegevens worden per uur weergegeven op de website Tevens zijn de gevalideerde data vanaf deze website te downloaden. De data voor NO 2, PM 10 en PM 2.5 worden door het RIVM opgenomen in haar database. Het RIVM verzorgt dataverstrekking aan de Europese databank Airbase 4. Eveneens ontvangt het Planbureau voor de Leefomgeving de gegevens van het RIVM en ijkt met deze data de door haar berekende Grootschalige Concentratiekaarten 5 (GCN). Door de langdurige, zeer locale werkzaamheden, met diverse dieselaggregaten (zie de bijgevoegde foto s in Bijlage 1), zijn de metingen niet representatief voor de stadachtergrond in deze regio. Bij de aanlevering van de 2012 data aan het RIVM is er een begeleidende brief gestuurd. In deze brief is uitgelegd dat de meetresultaten van 2012 op meetstation Zaandam niet representatief zijn voor de stadsachtergrond in de regio en daarmee niet geschikt zijn voor gebruik in de GCN. De concentraties in 2012 zijn op de meeste meetstations in Noord-Holland lager dan in voorgaande jaren. De concentraties in 2012 op meetstation Zaandam zijn niet duidelijk lager dan voorgaande jaren. Mogelijk heeft dit een verband met de lokale werkzaamheden. 3 Scope GGD Amsterdam ISO 17025, Nummer L Zie 5 Zie

8 -8- GGD/LO Bijlage 1: foto s van de werkzaamheden rondom het meetstation eind 2012

9 -9- GGD/LO

10 -10- GGD/LO Bijlage 2: grafieken van de PM10 en PM2.5 metingen in ,0 periode 01/01/202-31/03/2012 PM10 Zaandam = 30,0 µg/m 3 (gecorrigeerd) PM2,5 zaandam = 19,4 µg/m 3 (gecorrigeerd) Overzicht stofmetingen (BAM1020) Zaandam 1 e kwartaal ,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, PM10 PM2,5

11 -11- GGD/LO ,0 120,0 periode 01/04/ /06/2012 PM10 Zaandam = 22,3 µg/m 3 (gecorrigeerd) PM2,5 zaandam = 12,9 µg/m 3 (gecorrigeerd), Overzicht stofmetingen Zaandam 2 e kwartaal 2012 periode 01/01/ /06/2012 PM10 Zaandam = 26,2 µg/m 3 (gec PM2,5 zaandam = 16,2 µg/m 3 (geco 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, PM10 PM2,5

12 -12- GGD/LO ,0 120,0 periode 01/07/ /09/2012 PM10 Zaandam = 20,2 µg/m 3 (gecorrigeerd) PM2,5 zaandam = 12,1 µg/m 3 (gecorrigeerd) Overzicht stofmetingen Zaandam 3 e kwartaal 2012 periode 01/01/ /09/2012 PM10 Zaandam = 24,2 µg/m 3 (geco PM2,5 zaandam = 14,8 µg/m 3 (geco 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, PM10 PM2,5

13 -13- GGD/LO ,0 120,0 periode 01/10/ /12/2012 PM10 Zaandam = 21,1 µg/m 3 (gecorrigeerd) PM2,5 zaandam = 13,8 µg/m 3 (gecorrigeerd) Overzicht stofmetingen Zaandam 4 e kwartaal 2012 periode 01/01/ /12/2012 PM10 Zaandam = 23,4 µg/m 3 (geco PM2,5 zaandam = 14,6 µg/m 3 (gecor 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0, PM10 PM2,5

14 -14- GGD/LO Bijlage 3: meetresultaten Meetstation : Zaandam Component : NO Meetperiode : 2012 Percentielen en maxima op basis van uurgemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal uren max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Percentielen en maxima op basis van daggemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal dagen GPU LAU max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Concentraties per windrichting in µg/m3 op basis van KNMI gegevens Schiphol WR STIL VAR Conc Aantal Daggemiddelde concentraties in µg/m Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Maandgemiddelde concentratie in µg/m3 Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec

15 -15- GGD/LO Meetstation : Zaandam Component : NO2 Meetperiode : 2012 Percentielen en maxima op basis van uurgemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal uren EU - grenswaarde (2015) Grenswaarde derogatieperiode aantal uren met: aantal uren met: max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max 1 c > 200 c > (maximaal 18 overschrijdingen per jaar toegestaan) 0 (maximaal 18 overschrijdingen per jaar toegestaan, geldt voor (snel)wegen > mtv/etmaal) Percentielen en maxima op basis van daggemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal dagen GPU LAU max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Concentraties per windrichting in µg/m3 op basis van KNMI gegevens Schiphol WR STIL VAR Conc Aantal Daggemiddelde concentraties in µg/m Jan Feb ,6 Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Maandgemiddelde concentratie in µg/m3 Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec

16 -16- GGD/LO Meetstation : Zaandam Component : O3 Meetperiode : 2012 Percentielen en maxima op basis van uur- en 8-uurgemiddelden in µg/m3 uurgemiddelden 8-uurgemiddelden aantal dagen met 8-uurgemiddelde concentratie >120 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal uren max EU - streefwaarde (2010) max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max 1 gemiddeld aantal overschrijdingsdagen laatste 3 jaar (max 25 toegestaan) Percentielen en maxima op basis van daggemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal dagen GPU LAU max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Concentraties per windrichting in µg/m3 op basis van KNMI gegevens Schiphol WR STIL VAR Conc Aantal Daggemiddelde concentraties in µg/m Jan Feb ,3 Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Maandgemiddelde concentratie in µg/m3 Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec

17 -17- GGD/LO Meetstation : Zaandam Component : PM10 BAM1020 gecorrigeerd met factor 0,92 Meetperiode : 2012 Percentielen en maxima op basis van uurgemiddelden in µg/m3 Zeezout correctie P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal uren aandeel zeezout Jaargemiddelde max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Percentielen en maxima op basis van daggemiddelden in µg/m3 Zeezout correctie P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal dagen aandeel zeezout: Jaargemiddelde EU - grenswaarde GPU LAU Aantal dagen met: Aantal correctie dagen gecorrigeerd aantal max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max 1 c > grenswaarde 50 t.g.v. zeezout: overschrijdingsdagen (maximaal 35 overschrijdingen per jaar toegestaan) Concentraties per windrichting in µg/m3 op basis van KNMI gegevens Schiphol WR STIL VAR Conc Aantal Daggemiddelde concentraties in µg/m Jan Feb ,6 Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Maandgemiddelde concentratie in µg/m3 Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec

18 -18- GGD/LO Meetstation : Zaandam Component : PM2,5 BAM1020 gecorrigeerd met factor 0,96 Meetperiode : 2012 Percentielen en maxima op basis van uurgemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal uren max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Percentielen en maxima op basis van daggemiddelden in µg/m3 P 50 P 60 P 70 P 80 P 90 P 95 P 98 P 99,5 Jaargemiddelde aantal dagen Grenswaarde (2015) GPU LAU max 8 max 7 max 6 max 5 max 4 max 3 max 2 max Concentraties per windrichting in µg/m3 op basis van KNMI gegevens Schiphol WR STIL VAR Conc Aantal Daggemiddelde concentraties in µg/m Jan Feb ,7 Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec Maandgemiddelde concentratie in µg/m3 Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sept Okt Nov Dec