Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Spoorlaan CB Tilburg Postbus AB Tilburg

Transcriptie

1 Onderzoek naar de luchtkwaliteit aan de Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen. Rapport , Resultaten van het luchtkwaliteitonderzoek aan de Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Atletiekbaan De Knip, Galgenweg 62 te Zevenbergen, meetperiode 1 januari 2014 tot 1 januari De metingen hebben betrekking op fijnstof (PM 10 /PM 2,5 ), NO 2 en koolwaterstoffen. Projectverantwoordelijke: E.S. van der Bij Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Spoorlaan CB Tilburg Postbus AB Tilburg

2 Samenvatting In de Wet Luchtkwaliteit (Wlk) [1] staan wettelijke luchtkwaliteitsnormen opgenomen. Voor de luchtverontreinigende stoffen stikstof(di)oxiden (NO 2 en NO), koolmonoxide (CO), fijn stof (PM 10 ), benzeen (C 6 H 6 ), zwaveldioxide (SO 2 ) en lood (Pb) zijn in bijlage 2 van de Wet milieubeheer grenswaarden opgenomen. Voor de luchtverontreinigende stoffen ozon, arseen, cadmium, nikkel, benzo(a)pyreen zijn richtwaarden opgenomen. Toetsing van genoemde grens- of richtwaarden dient plaats te vinden op locaties waar sprake is van toepassing van de Wlk (artikel 5.19 Wm) én sprake is van significante blootstelling (artikel 65 en 22 Regeling beoordeling luchtkwaliteit). Indien op een te beoordelen locatie niet voldaan wordt aan het toepasbaarheidsbeginsel dan is toetsing niet aan de orde. Indien op de te beoordelen locatie wel voldaan wordt aan het toepasbaarheidsbeginsel maar er geen sprake is van significante blootstelling dan is toetsing eveneens niet aan de orde. Gedurende de derogatieperiode gelden er op grond van de richtlijn tijdelijke overschrijdingsmarges. Die zijn in de Wm opgenomen als grenswaarden. Tot 2015 geldt er voor stikstofdioxide (NO 2 ) een verhoogde grenswaarde van 60 microgram/m 3 (jaargemiddelde), resp. 300 microgram/m 3 (uurgemiddelde). Na 2015 geldt voor stikstofdioxide (NO 2 ) 40 microgram/m 3 (jaargemiddelde), resp. 200 microgram/m 3 (uurgemiddelde). Het doel van het onderzoek is het in kaart brengen van de concentraties NO 2, fijn stof (PM 2,5 en PM 10 ), Benzeen, Tolueen, Ethylbenzeen en Xyleen in de buitenlucht, aan de Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen. De locatie te Moerdijk ligt ten Oosten van het Moerdijks industriegebied, de locatie te Klundert ligt ten Westen en Zevenbergen ten Zuiden. De werkzaamheden zijn uitgevoerd conform het kwaliteitssysteem van het Team Metingen en Onderzoek van de Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant (OMWB). Dit kwaliteitssysteem voldoet aan de norm NEN-EN-ISO/IEC en is geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie onder registratienummer I073. De koolwaterstofmetingen vallen niet onder geaccrediteerde verrichtingen. De wegingen van stoffilters (ter verificatie van de beta-stofmonitoren) zijn uitgevoerd door buro Blauw, die hiervoor is geaccrediteerd. Weergegevens zijn verkregen van KNMI. De gegevens van het regionale station Fijnaart zijn afkomstig van het RIVM. Het onderzoek met betrekking koolwaterstoffen is gestart te Moerdijk in januari 2010, fijnstof en NO 2 zijn in 2013 opgestart. Koolwaterstoffen, NO 2 en fijn stof zijn in Klundert en Zevenbergen in juli 2013 opgestart. Deze rapportage beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2014 tot 1 januari Zaak nummer: / /23

3 De geselecteerde locatie aan de Julianastraat te Moerdijk ligt ten Oosten van het Moerdijks gebied. De locatie ligt tussen de woonkern van Moerdijk en industrie gebied Moerdijk. De geselecteerde locatie aan de Kerkweg te Klundert ligt ten Westen van het Moerdijks industrie gebied. De locatie ligt in de woonkern van Klundert. De geselecteerde locatie aan de Atletiekbaan De Knip, Galgenweg 62 te Zevenbergen ligt ten Zuiden van het Moerdijks industrie gebied. De locatie ligt tussen de woonkern van Zevenbergen en industrie gebied Moerdijk. Uit de meetresultaten van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015 kunnen de volgende conclusies worden getrokken: NO 2 metingen: - De gemeten jaargemiddelde NO 2 concentratie bedraagt 24, 20 en 22 µg/m 3 voor Moerdijk respectievelijk Klundert en Zevenbergen. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor NO 2 bedraagt 40 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. - Er zijn geen overschrijdingen van de uurgemiddelde NO 2 concentratie van 200 µg/m 3 op de meetlocaties. - De hoogste NO 2 concentratie van 108 µg/m 3 komt voor uit windrichting WNW-NNW te Moerdijk, voor Klundert 107 µg/m 3 bij een windrichting uit WNW en voor Zevenbergen 101 µg/m 3 bij een windrichting uit WNW. PM 10 bemonsteringen: - Het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde PM 10 concentratie van 50 µg/m 3 bedraagt op de meetlocatie Moerdijk 13, 10 voor Klundert en 17 voor Zevenbergen. Het maximaal toegestane aantal overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie voor PM 10 bedraagt 35. Op de meetlocaties Moerdijk, Klundert en Zevenbergen zijn het aantal daggemiddelde overschrijdingen lager dan de grenswaarde. - De gemeten jaargemiddelde PM 10 concentratie op de meetlocaties bedraagt 21 voor Moerdijk en Klundert en 24 µg/m 3 voor Zevenbergen (exclusief zeezoutcorrectie). De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 10 bedraagt 40 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. - De hoogste PM 10 concentratie van 74 µg/m 3 komt voor uit windrichting Oost te Moerdijk, voor Klundert 72 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO en voor Zevenbergen 78 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO. PM 2,5 bemonsteringen: - De gemeten jaargemiddelde PM 2,5 concentratie op de meetlocatie Moerdijk bedraagt 14 µg/m 3. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 2,5 bedraagt 25 µg/m 3. Op de locatie Woensdrecht en Klundert is geen PM 2,5 gemeten. - De hoogste gemiddelde PM 2,5 concentratie van 60 µg/m 3 in Moerdijk komt voor bij windrichting uit N-ONO. Zaak nummer: / /23

4 Benzeen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie benzeen op de meetlocaties bedraagt 1,2 µg/m 3 voor Moerdijk en Zevenbergen en 1,8 µg/m 3 voor Klundert. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor benzeen bedraagt 5 ug/m 3. - De hoogste benzeen concentratie van 61 µg/m 3 komt voor uit windrichting WZW-W te Moerdijk, voor Klundert 32 µg/m 3 bij een windrichting uit NW-NNW en voor Zevenbergen 41 µg/m 3 bij een windrichting uit N-NNO. Tolueen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie tolueen bedraagt 1,5, 2,7 en 1,2 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste tolueen concentratie van 30 µg/m 3 komt voor uit windrichting NW-NNO te Moerdijk, voor Klundert 56 µg/m 3 bij een windrichting uit WZW-WNW en voor Zevenbergen 68 µg/m 3 bij een windrichting uit West. Ethylbenzeen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie ethylbenzeen bedraagt 0,4, 0,6 en 0,2 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste ethylbenzeen concentratie van 44 µg/m 3 komt voor uit windrichting NW-N te Moerdijk, voor Klundert 33 µg/m 3 bij een windrichting uit NNO-NO en voor Zevenbergen 61 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO. m-p-xyleen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie m-p-xyleen bedraagt 1,1, 1,2 en 0,5 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste m-p-xyleen concentratie van 93 µg/m 3 komt voor uit windrichting NO-O te Moerdijk, voor Klundert 25 µg/m 3 bij een windrichting uit ONO-OZO en voor Zevenbergen 17 µg/m 3 bij een windrichting uit Z-ZZW. o-xyleen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie o-xyleen bedraagt 0,4, 0,5 en 0,1 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste o-xyleen concentratie van 46 µg/m 3 komt voor uit windrichting NO-ONO te Moerdijk, voor Klundert 11 µg/m 3 bij een windrichting uit ONO-OZO en voor Zevenbergen 8,4 µg/m 3 bij een ZZW windrichting. Zaak nummer: / /23

5 Inhoud 1 Inleiding Algemeen Aanleiding onderzoek Doel van het onderzoek Aanvullende projectinformatie 6 2 Algemeen Kwaliteitsborging Situatie meetlocatie Julianastraat te Moerdijk Situatie Meetlocatie Kerkweg te Klundert Situatie Meetlocatie Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen Uitvoering onderzoek Methode Meetprogramma 11 4 Resultaten Toelichting op de meet- en rekenresultaten Meetresultaten NO Meetresultaten fijn-stof (PM 10 en PM 2,5 ) Meetresultaten koolwaterstoffen Meteorologie 17 5 Historisch overzicht meetstation moerdijk Conclusie 20 7 Referenties 22 8 Verantwoording 23 Bijlage A. Situatie Meetlocatie Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Bijlage B. Tabel daggemiddelde meetwaarden Bijlage C. Grafische weergave fijn-stof, NO 2 en Koolwaterstoffen Bijlage D. Meetonnauwkeurigheid Bijlage E. Basis meetdata. 4 pagina's 6 pagina's 6 pagina's 5 pagina's 1 pagina Zaak nummer: / /23

6 1 Inleiding 1.1 Algemeen In de Wlk staan wettelijke luchtkwaliteitsnormen opgenomen. Voor de luchtverontreinigende stoffen stikstof(di)oxiden (NO 2 en NO), koolmonoxide (CO), fijn stof (PM 10 ), benzeen (C 6 H 6 ), zwaveldioxide (SO 2 ) en lood (Pb) zijn in bijlage 2 van de Wet milieubeheer grenswaarden opgenomen. Voor de luchtverontreinigende stoffen ozon, arseen, cadmium, nikkel, benzo(a)pyreen zijn richtwaarden opgenomen. Toetsing van genoemde grens- of richtwaarden dient plaats te vinden op locaties waar sprake is van toepassing van de Wlk (artikel 5.19 Wm) én sprake is van significante blootstelling (artikel 65 en 22 Regeling beoordeling luchtkwaliteit). Indien op een te beoordelen locatie niet voldaan wordt aan het toepasbaarheidsbeginsel dan is toetsing niet aan de orde. Indien op de te beoordelen locatie wel voldaan wordt aan het toepasbaarheidsbeginsel maar er geen sprake is van significante blootstelling dan is toetsing eveneens niet aan de orde. Gedurende de derogatieperiode gelden er op grond van de richtlijn tijdelijke overschrijdingsmarges. Die zijn in de Wm opgenomen als grenswaarden.tot 2015 geldt er voor stikstofdioxide (NO 2 ) een verhoogde grenswaarde van 60 microgram/m 3 (jaargemiddelde), resp. 300 microgram/m 3 (uurgemiddelde). Na 2015 geldt voor stikstofdioxide (NO 2 ) 40 microgram/m 3 (jaargemiddelde), resp. 200 microgram/m 3 (uurgemiddelde). 1.2 Aanleiding onderzoek Gedeputeerde Staten hebben opdracht gegeven om luchtkwaliteit te meten nabij industriegebied Moerdijk. Doel van deze metingen is om een eventuele invloed vanwege industriegebied Moerdijk op de luchtkwaliteit van de woonkernen van Moerdijk, Klundert en Zevenbergen in beeld te brengen. Uit de metingen en rapportage wordt een trendanalyse gemaakt van minimaal 5 jaar. 1.3 Doel van het onderzoek Het doel van het onderzoek is op de eerste plaats het in kaart brengen van de concentraties NO 2 en fijn stof (PM 2,5 en PM 10 ) en koolwaterstoffen in de buitenlucht, aan de Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen, door gebruik te maken van genormeerde (referentie)meetmethoden. Vervolgens worden de meetresultaten vergeleken met de luchtkwaliteitseisen uit de Wet milieubeheer. 1.4 Aanvullende projectinformatie Om inzicht te krijgen in de mate van de invloed van het Moerdijks industriegebied op de luchtkwaliteit aan Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Zevenbergen worden de meetresultaten tevens verwerkt in een windroos. Om deze berekening mogelijk te maken worden Zaak nummer: / /23

7 gedurende de gehele meetperiode meteogegevens verzameld. Deze meteogegevens worden ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station Gilze Rijen ten westen van de meetlocatie [3]. De data zijn in tabelvorm als bijlage samengevat. Het complete databestand is op verzoek beschikbaar op CD en via Naast de meteo is informatie verzameld over achtergrondconcentraties bij het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM [4]. Deze informatie zal in tabelvorm als bijlage de rapportage worden toegevoegd en kan door belanghebbenden worden gebruikt als input voor eventueel uit te voeren modelberekeningen. Het complete databestand is opgeslagen op CD en op verzoek beschikbaar. Deze rapportage beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2014 tot 1 januari Zaak nummer: / /23

8 2 Algemeen 2.1 Kwaliteitsborging De monsternemingen en meetmethoden zijn uitgevoerd volgens een kwaliteitssysteem in overeenstemming met de criteria ingevolge NEN-EN-ISO/IEC Team Metingen en Onderzoek van de Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant is volgens deze criteria voor onderstaande verrichtingen geaccrediteerd: Inspectie van emissie naar lucht van - de componenten stof, chloride, fluoride en zware metalen; - de componenten zwaveldioxide, stikstofoxiden, koolmonoxide en kooldioxide; - vluchtige organische verbindingen; - de component geur. Inspectie van omgevingslucht m.b.t. - fijnstof PM 10 en PM 2,5 (referentie methode en beta verzwakking - stikstofoxide De werkzaamheden zijn uitgevoerd conform het kwaliteitssysteem van het Team Metingen en Onderzoek van de Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant. Dit kwaliteitssysteem voldoet aan de norm NEN-EN-ISO/IEC en is geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie onder registratienummer I073. De koolwaterstofmetingen vallen niet onder geaccrediteerde verrichtingen. De weging van de stoffilters (referentiemetingen ter verificatie van de beta-stofmonitoren) is uitgevoerd door het geaccrediteerde laboratorium van Buro Blauw te Wageningen. Discutabele meetdata die mogelijk is verkregen onder verdachte omstandigheden (zoals bijvoorbeeld storing en/of technisch defect, monitor-drift, nauwkeurigheid checks buiten acceptatiecriteria van termijncontroles, etc) worden verworpen bij de berekening van uurs-, dag en/of jaargemiddelde concentraties. De NO/NO x monitor wordt elke 72 uur gekalibreerd, de GC voor de bepaling van de afzonderlijke koolwaterstoffen elke 120 uur. Daarbij wordt het percentage uitval getoetst aan het maximale toegestane percentage uitval conform de Europese richtlijn 2008/50/EG. 2.2 Situatie meetlocatie Julianastraat te Moerdijk. De geselecteerde locatie ligt ten oosten van Moerdijks industriegebied aan Julianastraat te Moerdijk. (Amersfoortse coördinaten en , geografische coördinaten 51, N, 4, O ). De plaatsbepaling van de locatie voldoet, voor zover praktisch uitvoerbaar, aan de meest recente Europese richtlijn 2008/50/EG [2] m.b.t. technische voorwaarden en afmetingen. In bijlage A is de ligging van het meetstation van de OMWB aangegeven. Zaak nummer: / /23

9 De locatie is geselecteerd in overleg met de gemeente Moerdijk. Belangrijkste selectiecriteria bij deze locatiekeuze waren: Geen obstructies tussen Moerdijk industriegebied en bemonsteringspunt, zichthoek tussen ca De afmetingen van het meetstation bedragen 3,5 x 2,2m x 2,2m (L x B x Hoogte). De buitenlucht is bemonsterd op een hoogte van circa 3,75 meter boven maaiveld. Hiermee wordt voldaan aan de specificaties van een geschikt meetpunt volgens Richtlijn 2008/50/EG, bijlage III C (met betrekking tot optimale bemonsteringshoogte). De meteogegevens zijn ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station Gilze Rijen ten zuidoosten van de meetlocatie. De achtergrondconcentraties zijn afkomstig van het dichtstbijzijnde meetstation uit het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM, meetstation 246: Fijnaart (zie bijlage A). 2.3 Situatie Meetlocatie Kerkweg te Klundert. De geselecteerde locatie ligt ten westen van Moerdijks industriegebied aan de Kerkweg te Klundert. (Amersfoortse coördinaten en , geografische coördinaten 51, N, 4, O ). De plaatsbepaling van de locatie voldoet, voor zover praktisch uitvoerbaar, aan de meest recente Europese richtlijn 2008/50/EG [2] m.b.t. technische voorwaarden en afmetingen. In bijlage A is de ligging van het meetstation van de OMWB aangegeven. De locatie is geselecteerd in overleg met de gemeente Moerdijk. Belangrijkste selectiecriteria bij deze locatiekeuze waren: Geen obstructies wel een bos perceel tussen Moerdijks industriegebied en bemonsteringspunt, zichthoek ca De afmetingen van het meetstation bedragen 2,60 m x 1,5m x 3,35m (L x B x Hoogte). De buitenlucht is bemonsterd op een hoogte van circa 3,75 meter boven maaiveld. Hiermee wordt voldaan aan de specificaties van een geschikt meetpunt volgens Richtlijn 2008/50/EG, bijlage III C (met betrekking tot optimale bemonsteringshoogte). De meteogegevens zijn ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station Gilze Rijen ten zuidoosten van de meetlocatie. De achtergrondconcentraties zijn afkomstig van het dichtstbijzijnde meetstation uit het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM, meetstation 246: Fijnaart (zie bijlage A). Zaak nummer: / /23

10 2.4 Situatie Meetlocatie Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen. De geselecteerde locatie ligt ten zuiden van Moerdijks industriegebied locatie Atletiekbaan De Knip, Galgenweg 62 te Zevenbergen. (Amersfoortse coördinaten en , geografische coördinaten 51, N, 4, O ). De plaatsbepaling van de locatie voldoet, voor zover praktisch uitvoerbaar, aan de meest recente Europese richtlijn 2008/50/EG [2] m.b.t. technische voorwaarden en afmetingen. In bijlage A is de ligging van het meetstation van de OMWB aangegeven. De locatie is geselecteerd in overleg met de gemeente Moerdijk. Belangrijkste selectiecriteria bij deze locatiekeuze waren: Geen obstructies tussen Moerdijkse industriegebied en bemonsteringspunt, zichthoek ca De afmetingen van het meetstation bedragen 2,60 m x 1,50m x 3,35m (L x B x Hoogte). De buitenlucht is bemonsterd op een hoogte van circa 3,75 meter boven maaiveld. Hiermee wordt voldaan aan de specificaties van een geschikt meetpunt volgens Richtlijn 2008/50/EG, bijlage III C (met betrekking tot optimale bemonsteringshoogte). De meteogegevens zijn ontleend aan het dichtstbijzijnde meteo-station Gilze Rijen ten zuidoosten van de meetlocatie. De achtergrondconcentraties zijn afkomstig van het dichtstbijzijnde meetstation uit het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit van het RIVM, meetstation 246: Fijnaart (zie bijlage A). Zaak nummer: / /23

11 3 Uitvoering onderzoek 3.1 Methode De Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant beschikt over elf verplaatsbare meetstations voor het uitvoeren van luchtkwaliteitsmetingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van meetapparatuur, die geschikt is voor het meten van concentraties in een laag meetbereik (immissie-niveau). De component stikstofdioxide (NO 2 ) wordt continu gemeten middels een chemoluminescentiemonitor. De meetwaarden worden geregistreerd op een datalogger als minuutgemiddelden. De componenten Benzeen, Tolueen, Ethylbenzeen en Xyleen worden bemonsterd en geanalyseerd met behulp van een GC van het merk Synspec met een PID detector, Het meetsysteem heeft een sequentiëel bemonsteringssysteem. Dit houdt in dat elke 60 minuten automatisch monsters worden genomen en geanalyseerd. Fijn stof wordt continu gemeten middels beta-stofmonitoren (BAM). Kalibratie van deze monitoren geschiedt via een interne cyclus. Met behulp van sequentiële bemonsteringsapparatuur voor beide fracties fijn stof (PM 10 en PM 2,5 ) wordt tevens de vergelijkbaarheid met de referentie methode geverifieerd. Dit houdt in dat, simultaan aan de BAM s, elk kwartaal gedurende circa twee weken (in deelmetingen per etmaal) automatisch monsters van stof separaat worden genomen. De filterbelading wordt bepaald door weging van de filters voorafgaand en na de monsternameperiode. De concentratie in de lucht wordt berekend door het massaverschil van de filters te delen door het doorgezogen volume bij actuele condities (monsternamepunt). 3.2 Meetprogramma In tabel 1 zijn de uitgevoerde werkzaamheden samengevat. De metingen zijn uitgevoerd in de periode van 1 januari 2013 tot 1 januari Zaak nummer: / /23

12 Tabel 1. Meetprogramma meetpunt Omschrijving voorschrift periode Kwaliteit MO/LU/17 Continue monitoring van fijn-stof PM2,5 en PM10 middels beta-stof monitoren (BAM s). Vergelijking middels referentiemethode: NEN-EN 12341:1998 en Air quality - Determination of the PM 10 fraction of suspended particulate matter - Reference Bepaling van het gehalte fijn stof method and field test procedure to demonstrate Moerdijk (PM2,5 en PM10) reference equivalence of measurement methods, Klundert december 1998 Zevenbergen NEN-EN en Ambient air quality-standard gravimetric measurement method for the determination of the PM2,5 mass fraction of suspended particulate matter, september 2005 Continue bemonstering en meting MO/LU/14 van stikstofoxiden (NO/NO2) in conform NEN-EN omgevingslucht m.b.v. chemoluminescentie Thermo Scientific Model 42I Moerdijk Klundert Bepalen van benzeen, tolueen, GC 955 synspec met PID detector Zevenbergen ethylbenzeen en xyleen Gilze Rijen Meteogegevens Meteo-station Gilze Rijen download via KNMI Meetstation Huijbergen Fijnaart Achtergrondconcentraties Gevalideerde achtergrondconcentraties (uurgemiddelden) NO 2 en fijnstof RIVM De met Q gemarkeerde verrichtingen zijn door de RvA geaccrediteerd Dagconcentraties PM10 Moerdijk, Klundert en Zevenbergen Gedurende 12 maanden PM2,5 Moerdijk gedurende 12 maanden Perioden van 24 uur gedurende 12 maanden Perioden van 60 minuten gedurende 12 maanden tot tot Q Q Zaak nummer: / /23

13 4 Resultaten 4.1 Toelichting op de meet- en rekenresultaten Dit rapport beschrijft de resultaten van de metingen uitgevoerd van 1 januari 2014 tot en met 1 januari Deze meetperiode van exact 1 jaar is gekozen omdat de referentie- en toetsingswaarden eveneens betrokken zijn op een meetperiode van 1 jaar. De voornaamste reden voor deze methodiek is dat de vier verschillende jaargetijden invloed hebben op de luchtkwaliteit en dus volledig meegenomen dienen te worden bij de beoordeling van de mate van eventuele luchtverontreiniging. In paragraaf 4.2 tot en met 4.4 zijn de resultaten van concentraties NO 2, fijn stof ( PM 10 en PM 2,5 ), Benzeen, Tolueen, Ethylbenzeen en Xyleen weergegeven en vergeleken met de luchtkwaliteitseisen uit de Wet milieubeheer. 4.2 Meetresultaten NO 2 In onderstaande tabel zijn de resultaten vermeld van de stikstofdioxide (NO 2 )- concentraties van de Meetstations Moerdijk, Klundert en Zevenbergen, en vergeleken met de grenswaarden uit de Wet Milieubeheer, Titel 2, Luchtkwaliteitseisen. Ter vergelijking zijn dezelfde parameters gepresenteerd, afkomstig van het meetstation Fijnaart. Tabel 2. Meetgegevens stikstofdioxide in µg/m 3 van1 juli 2014 tot 1 januari grenswaarde uurgemiddelde grenswaarde jaargemiddelde Stikstofdioxide 200 µg/m 3 (1) 40 µg/m 3 Meetstation Moerdijk Klundert Zevenbergen RIVM Fijnaart Aantal meeturen Hoogste uurconcentratie µg/m 3 Laagste uurconcentratie µg/m 3 Gemiddelde jaarconcentratie µg/m 3 Overschrijdingen uurgemiddelde , <0, (1) uurgemiddelde dat maximaal 18 keer per jaar mag worden overschreden <0, , Om aan de gegevenskwaliteitsdoelstelling voor de beoordeling van de luchtkwaliteit te voldoen dient de minimale gegevensvastlegging voor vaste metingen m.b.t. NO 2 90% te bedragen. De gepresenteerde meetresultaten in tabel 2 hebben betrekking op 8361, 8280 en 8620 gevalideerde meeturen voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Zaak nummer: / /23

14 Het uitvalpercentage voor de NO 2 uurgemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt 5% voor meetstations Moerdijk en Klundert en 2 % voor meetstation Zevenbergen. Volgens de kwaliteitsdoelstelling voldaan aan het betreffende criterium. Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode: de gemeten jaargemiddelde NO 2 concentratie 24, 20 en 22 µg/m 3 bedraagt. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor NO 2 bedraagt 40 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. Er zijn geen overschrijdingen van de uurgemiddelde NO 2 concentratie van 200 µg/m 3 op de meetlocatie. Het maximaal toegestane aantal overschrijdingen van de uurgemiddelde concentratie voor NO 2 bedraagt 18. Op de meetlocaties is het aantal uurgemiddelde overschrijdingen lager dan de grenswaarde. 4.3 Meetresultaten fijn-stof (PM 10 en PM 2,5 ) In onderstaande tabellen zijn de resultaten vermeld van de fijn-stof (PM 10 en PM 2,5 ) concentratie metingen en getoetst aan de Wm-normering. Ter vergelijking zijn dezelfde parameters gepresenteerd, afkomstig van het meetstation Fijnaart. Tabel 3. Daggemiddelde concentraties PM 10 in µg/m 3 van 1 januari 2014 tot 1 januari PM 10 Grenswaarde: daggemiddelde jaargemiddelde Aantal meetdagen Hoogste dagconcentratie µg/m 3 Laagste dagconcentratie µg/m 3 Gemiddelde half jaarconcentratie µg/m 3 Gemiddelde half jaarconcentratie µg/m 3 na zeezoutcorrectie (2) Aantal overschrijdingen daggemiddelde Zeezout gecorrigeerde overschrijdingsdagen (3) (1) mag op maximaal 35 dagen per jaar worden overschreden. (2) zeezoutcorrectie Moerdijk 2 µg/m 3. (3) zeezout correctie 2 dagen 50 µg/m 3 (1) 40 µg/m 3 Moerdijk Klundert Zevenbergen RIVM Fijnaart Om aan de gegevenskwaliteitsdoelstelling voor de beoordeling van de luchtkwaliteit te voldoen dient de minimale gegevensvastlegging voor vaste metingen m.b.t. fijnstof 90% te bedragen. De gepresenteerde meetresultaten in tabel 3 hebben betrekking op 354, 351 en 356 gevalideerde meetdagen voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Het uitvalpercentage voor de PM 10 daggemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt 3 %, 4% en 3% voor Zaak nummer: / /23

15 Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Volgens de kwaliteitsdoelstelling wordt voldaan aan het betreffende criterium. Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode van 1 juli 2014 tot 1 januari 2015 het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde PM 10 concentratie van 50 µg/m 3 op de meetlocatie Moerdijk, Klundert en Zevenbergen 13, 10 en 17 bedraagt. Het maximaal toegestane aantal overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie voor PM 10 bedraagt 35 voor een heel jaar. De gemeten jaargemiddelde PM 10 concentratie op de meetlocatie Moerdijk, Klundert en Zevenbergen bedraagt 21, 21 en 24 µg/m 3 (exclusief zeezoutcorrectie). De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 10 bedraagt 40 µg/m 3. Tabel 4. Daggemiddelde concentraties PM 2,5 in µg/m 3 van 1 juli 2014 tot 1 januari 2015 PM 2,5 Grenswaarde fase 1: jaargemiddelde 2015 Grenswaarde fase 2: jaargemiddelde µg/m 3 20 µg/m 3 (1) Moerdijk Aantal meetdagen Hoogste dagconcentratie µg/m 3 Laagste dagconcentratie µg/m 3 Gemiddelde jaarconcentratie µg/m <1 14 (1) de indicatieve grenswaarde wordt door de Europese Commissie in 2013 herzien in het licht van nieuwe informatie over de gevolgen voor gezondheid en milieu, technische haalbaarheid en ervaring die met de streefwaarde is opgedaan in de lidstaten. Om aan de gegevenskwaliteitsdoelstelling voor de beoordeling van de luchtkwaliteit te voldoen dient de minimale gegevensvastlegging voor vaste metingen m.b.t. fijnstof 90% te bedragen. De gepresenteerde meetresultaten in tabel 4 hebben betrekking op 354 gevalideerde meetdagen. Het uitvalpercentage voor de PM 2,5 daggemiddelde concentraties in de gedefinieerde meetperiode bedraagt 3% voor Moerdijk. Volgens de kwaliteitsdoelstelling wordt voldaan aan het betreffende criterium ten aanzien van minimum aan gegevensvastlegging. Uit de resultaten blijkt dat gedurende de meetperiode van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015, de gemeten jaargemiddelde PM 2,5 concentratie op de meetlocatie Moerdijk 14 µg/m 3 bedraagt. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 2,5 bedraagt 25 µg/m 3. Op de meetlocatie zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. Zaak nummer: / /23

16 4.4 Meetresultaten koolwaterstoffen In onderstaande tabel 5 zijn de resultaten vermeld van Benzeen, Tolueen, Ethylbenzeen, m-p- Xyleen en o-xyleen. Tabel 5. Uurgemiddelde koolwaterstofconcentraties in µg/m 3 van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015 te Moerdijk. Benzeen Tolueen Ethylbenzeen m-p-xyleen o-xyleen Grenswaarde jaargemiddelde µg/m Aantal meeturen Hoogste uurconcentratie µg/m 3 Laagste uurconcentratie µg/m 3 Gemiddelde jaarconcentratie µg/m <0,1 1, <0,1 1, <0,1 0, <0,1 1, <0,1 0,4 Tabel 6. Uurgemiddelde koolwaterstofconcentraties in µg/m 3 van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015 te Klundert. Benzeen Tolueen Ethylbenzeen m-p-xyleen o-xyleen Grenswaarde jaargemiddelde µg/m Aantal meeturen Hoogste uurconcentratie µg/m 3 Laagste uurconcentratie µg/m 3 Gemiddelde jaarconcentratie µg/m <0,1 1, <0,1 2, <0,1 0, <0,1 1, <0,1 0,5 Tabel 6. Uurgemiddelde koolwaterstofconcentraties in µg/m 3 van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015 te Zevenbergen. Benzeen Tolueen Ethylbenzeen m-p-xyleen o-xyleen Grenswaarde jaargemiddelde µg/m Aantal meeturen Hoogste uurconcentratie µg/m 3 Laagste uurconcentratie µg/m 3 Gemiddelde jaarconcentratie µg/m <0,1 1, <0,1 1, <0,1 0, <0,1 0, ,4 <0,1 0,1 Zaak nummer: / /23

17 Uit de resultaten blijkt, gedurende de meetperiode van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015, een gemiddelde jaarconcentratie benzeen van 1,2 µg/m 3 voor Moerdijk en Zevenbergen en 1,8 µg/m 3 voor Klundert. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor benzeen bedraagt 5 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. 4.5 Meteorologie Het weer tijdens de meetperiode komt redelijk overeen met het langjarige gemiddelde. De gemiddelde windsnelheid is tijdens de meetperiode iets lager. De overheersende windrichting ZZW tot ZW is overeenkomstig met het langjarige gemiddelde. In onderstaande tabel zijn een aantal parameters gepresenteerd van de opgetreden meteorologie, gemiddeld over de hele meetperiode, in vergelijking met het langjarig gemiddelde ( ). Tabel 7. Vergelijking met langjarige meteorologie, meetstation Gilze Rijen (bron KNMI) Meetperiode Langjarig gemiddelde 1 januari 2014 tot 1 januari Gilze Rijen Gilze Rijen Windsnelheid in m/s Overheersende wind richting 3,5 ZZW tot ZW Voor het bepalen van de windrichting per dag is uitgegaan van de uurgemiddelde waarden van het KNMI. De windroos is door KNMI verdeeld over 36 sectoren van 10 graden. 4,1 ZW Zaak nummer: / /23

18 Grafiek 1 Frequentiewindroos Grafiek 2 Frequentiewindroos 2009 tot en met Zaak nummer: / /23

19 5 Historisch overzicht meetstation moerdijk. In onderstaande tabel 8 zijn de resultaten vermeld van de jaargemiddelde concentraties van Benzeen, Tolueen, Ethylbenzeen, m-p-xyleen en o-xyleen. Tabel 8. Jaargemiddelde concentraties in µg/m 3 van 1 januari 2010 tot 1 januari Meetstation Moerdijk Meetjaar Benzeen Tolueen Ethyleen m-p-xyleen o-xyleen µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 1,8 2,6 0,8 1,8 0,6 1,9 2,3 0,8 1,9 0,5 2,0 2,3 0,8 1,9 0,5 1,4 1,7 0,6 1,1 0,4 1,2 1,5 0,4 1,1 0,4 Zaak nummer: / /23

20 6 Conclusie Uit de meetresultaten van 1 januari 2014 tot 1 januari 2015 kunnen de volgende conclusies worden getrokken: NO 2 metingen: - De gemeten jaargemiddelde NO 2 concentratie bedraagt 24, 20 en 22 µg/m 3 voor Moerdijk respectievelijk Klundert en Zevenbergen. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor NO 2 bedraagt 40 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. - Er zijn geen overschrijdingen van de uurgemiddelde NO 2 concentratie van 200 µg/m 3 op de meetlocaties. - De hoogste NO 2 concentratie van 108 µg/m 3 komt voor uit windrichting WNW-NNW te Moerdijk, voor Klundert 107 µg/m 3 bij een windrichting uit WNW en voor Zevenbergen 101 µg/m 3 bij een windrichting uit WNW. PM 10 bemonsteringen: - Het aantal overschrijdingen van de daggemiddelde PM 10 concentratie van 50 µg/m 3 bedraagt op de meetlocatie Moerdijk 13, 10 voor Klundert en 17 voor Zevenbergen. Het maximaal toegestane aantal overschrijdingen van de daggemiddelde concentratie voor PM 10 bedraagt 35. Op de meetlocaties Moerdijk, Klundert en Zevenbergen zijn het aantal daggemiddelde overschrijdingen lager dan de grenswaarde. - De gemeten jaargemiddelde PM 10 concentratie op de meetlocaties bedraagt 21 voor Moerdijk en Klundert en 24 µg/m 3 voor Zevenbergen (exclusief zeezoutcorrectie). De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 10 bedraagt 40 µg/m 3. Op de meetlocaties zijn de gemeten waarden lager dan de grenswaarde. - De hoogste PM 10 concentratie van 74 µg/m 3 komt voor uit windrichting Oost te Moerdijk, voor Klundert 72 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO en voor Zevenbergen 78 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO. PM 2,5 bemonsteringen: - De gemeten jaargemiddelde PM 2,5 concentratie op de meetlocatie Moerdijk bedraagt 14 µg/m 3. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor PM 2,5 bedraagt 25 µg/m 3. Op de locatie Woensdrecht en Klundert is geen PM 2,5 gemeten. - De hoogste gemiddelde PM 2,5 concentratie van 60 µg/m 3 in Moerdijk komt voor bij windrichting uit N-ONO. Benzeen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie benzeen op de meetlocaties bedraagt 1,2 µg/m 3 voor Moerdijk en Zevenbergen en 1,8 µg/m 3 voor Klundert. De jaargemiddelde grenswaarde uit de Wlk voor benzeen bedraagt 5 ug/m 3. Zaak nummer: / /23

21 - De hoogste benzeen concentratie van 61 µg/m 3 komt voor uit windrichting WZW-W te Moerdijk, voor Klundert 32 µg/m 3 bij een windrichting uit NW-NNW en voor Zevenbergen 41 µg/m 3 bij een windrichting uit N-NNO. Tolueen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie tolueen bedraagt 1,5, 2,7 en 1,2 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste tolueen concentratie van 30 µg/m 3 komt voor uit windrichting NW-NNO te Moerdijk, voor Klundert 56 µg/m 3 bij een windrichting uit WZW-WNW en voor Zevenbergen 68 µg/m 3 bij een windrichting uit West. Ethylbenzeen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie ethylbenzeen bedraagt 0,4, 0,6 en 0,2 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste ethylbenzeen concentratie van 44 µg/m 3 komt voor uit windrichting NW-N te Moerdijk, voor Klundert 33 µg/m 3 bij een windrichting uit NNO-NO en voor Zevenbergen 61 µg/m 3 bij een windrichting uit N-ONO. m-p-xyleen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie m-p-xyleen bedraagt 1,1, 1,2 en 0,5 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste m-p-xyleen concentratie van 93 µg/m 3 komt voor uit windrichting NO-O te Moerdijk, voor Klundert 25 µg/m 3 bij een windrichting uit ONO-OZO en voor Zevenbergen 17 µg/m 3 bij een windrichting uit Z-ZZW. o-xyleen metingen: - De gemeten jaargemiddelde concentratie o-xyleen bedraagt 0,4, 0,5 en 0,1 µg/m 3 voor Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. - De hoogste o-xyleen concentratie van 46 µg/m 3 komt voor uit windrichting NO-ONO te Moerdijk, voor Klundert 11 µg/m 3 bij een windrichting uit ONO-OZO en voor Zevenbergen 8,4 µg/m 3 bij een ZZW windrichting. Zaak nummer: / /23

22 7 Referenties [1] Wet Milieubeheer, Titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen, 15 november [2] Richtlijn 2008/50/EG, richtlijn van het Europese Parlement en de Raad, 20 mei 2008 betreffende de luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa, document L 152/1. [3] KNMI, meetstation Woensdrecht. [4] RIVM, Rijksinstituut voor Volkshuisvesting en Milieu, internet dataservice van gevalideerde meetdata achtergrondconcentraties vanuit het landelijk meetnet, meetstation Fijnaart, download dd [5] KNMI, internet dataservice langjarig gemiddelden 1971 tot [6] Rapport L-O, 9 februari 2011 Onderzoek naar de luchtkwaliteit ter hoogte van parkeerplaats Julianastraat te Moerdijk. [7] Rapport L-O, 15 februari 2012 Onderzoek naar de luchtkwaliteit ter hoogte van parkeerplaats Julianastraat te Moerdijk. [8] Rapport L-O, 30 januari februari 2013 Onderzoek naar de luchtkwaliteit ter hoogte van parkeerplaats Julianastraat te Moerdijk. [9] Rapport , 10 april 2014 Onderzoek naar de luchtkwaliteit aan de Julianastraat te Moerdijk, Kerkweg te Klundert en Atletiekbaan De Knip te Zevenbergen. Zaak nummer: / /23

23 8 Verantwoording Namen en taakverdeling van de medewerkers E.S. van der Bij, projectverantwoordelijke P. Haagsma, medewerker W. van Dongen, medewerker P.F. Hubers, medewerker T.H. Visser, medewerker J. Verswijveren, medewerker Namen van instellingen waaraan een deel van het onderzoek is uitbesteed Buro Blauw Wageningen Datum waarop het onderzoek is gepubliceerd Tilburg, Ondertekening Goedgekeurd door E.S. van der Bij Projectverantwoordelijke T.H. Visser Senior adviseur lucht Zaak nummer: / /23

24 Bijlage A. Situatie Meetlocatie Moerdijk, Klundert en Zevenbergen. Deze bijlage bestaat uit 4 pagina s inclusief voorliggend. Rapport:

25 Meetlocaties Situatietekening Moerdijk Meetlocatie fijnstof NO2 en koolwaterstoffen Fijnaart RIVM station Achtergrondconcentraties Klundert Meetlocatie fijnstof NO2 en koolwaterstoffen Zevenbergen Meetstation fijnstof NO2 en koolwaterstoffen Legenda Meters Projectnr: Bijlage: PV: A EBij ± Schaal 1: Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Afdeling Industriële omgeving Team Metingen en Onderzoek Postbus AB Tilburg internet:

26 Meetstation Moerdijk Meetstation Zevenbergen

27 Meetstation Klundert

28 Bijlage B. Tabel daggemiddelde meetwaarden Deze bijlage bestaat uit 6 pagina s inclusief voorliggende Rapport:

29 Fijnaart RIVM Meetstation Moerdijk Omgevingsdienst Midden -en West-Brabant Meetstation Klundert Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant Meetstation Zevenbergen Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant Date & Time PM2.5 PM10 Benzene Toluene Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene NO NO2 NOX PM10 Benzene Toluene Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene NO NO2 NOX PM10 Benzene Toluene_ug/m3 Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene_ug/m3 NO NO2 NOX PM10 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m3 µg/m 3 µg/m3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 01/01/ : ,6 0,3 0,0 0,0 0, ,8 0,9 0,2 0,4 0, ,7 0,4 0,1 0,0 0, /01/ : ,6 0,6 0,3 1,1 0, ,3 0,8 0,0 0,2 0, ,5 0,4 0,1 0,0 0, /01/ : ,6 0,7 0,1 0,6 0, ,4 0,9 0,1 0,3 0, ,6 1,8 0,2 0,1 0, /01/ : ,5 0,4 0,0 0,1 0, ,3 1,3 0,0 0,2 0, ,5 0,9 0,1 0,1 0, /01/ : ,6 1,8 0,5 0,4 0, ,4 1,1 0,0 0,3 0, ,7 0,6 0,1 0,1 0, /01/ : ,5 0,3 0,0 0,0 0, ,4 1,1 0,3 0,6 0, ,6 0,6 0,1 0,1 0, /01/ : ,5 0,3 0,0 0,0 0, ,0 0,9 0,0 0,3 0, ,7 0,5 0,1 0,1 0, /01/ : ,7 2,0 0,6 0,2 0, ,7 2,3 0,3 1,0 0, ,1 1,8 0,1 0,4 0, /01/ : ,1 1,9 0,4 0,4 0, ,7 1,7 0,1 0,6 0, ,6 1,5 0,1 0,2 0, /01/ : ,1 2,2 1,5 2,5 0, ,7 2,3 0,2 0,8 0, ,9 1,3 0,1 0,3 0, /01/ : ,0 1,1 0,5 0,4 0, ,6 2,0 0,3 0,9 0, ,8 1,0 0,1 0,2 0, /01/ : ,3 2,8 1,2 0,8 0, ,6 3,3 0,3 1,0 0, ,1 2,2 0,2 0,5 0, /01/ : ,9 1,2 0,4 0,5 0, ,6 2,2 0,2 0,8 0, ,3 1,6 0,1 0,3 0, /01/ : ,2 1,3 0,9 0,6 0, ,1 4,3 0,3 1,0 0, ,1 1,5 0,1 0,5 0, /01/ : ,2 3,0 0,3 1,0 0, ,4 2,0 0,1 0,5 0, /01/ : ,9 2,1 0,3 0,9 0, ,7 2,5 0,1 0,3 0, /01/ : ,9 1,4 0,1 0,5 0, ,8 1,6 0,1 0,2 0, /01/ : ,2 1,2 0,2 0,2 0, ,5 2,4 0,2 0,8 0, ,4 1,6 0,1 0,3 0, /01/ : ,7 2,3 0,4 0,6 0, ,4 3,7 0,4 1,4 0, ,9 2,1 0,2 0,5 0, /01/ : ,8 3,2 3,9 2,0 0, ,7 7,7 1,5 4,4 1, ,0 2,9 0,7 1,6 0, /01/ : ,2 3,0 2,4 4,0 1, ,0 4,6 0,8 2,5 1, ,9 3,0 0,4 1,2 0, /01/ : ,8 0,8 0,3 0,0 0, ,7 2,5 0,1 0,6 0, ,7 0,9 0,1 0,2 0, /01/ :00 1,3 1,4 0,3 0,1 0,1 2,6 2,6 0,3 1,0 0, ,5 4,5 0,2 0,6 0, /01/ :00 2,7 1,8 0,6 0,5 0,3 1,9 2,6 0,4 1,5 0, ,8 1,3 0,2 0,4 0, /01/ :00 1,0 1,6 0,2 0,1 0,4 2,3 3,1 0,1 0,6 0, ,1 1,8 0,1 0,3 0, /01/ :00 1,0 0,5 0,1 0,1 0,0 1,7 1,0 0,2 0,5 0, ,6 0,4 0,1 0,0 0, /01/ :00 3,1 1,8 0,9 0,4 0,1 1,6 1,2 0,1 0,5 0, ,0 0,7 0,1 0,2 0, /01/ :00 0,7 0,5 0,0 0,0 0,0 10 1,7 1,2 0,0 0,4 0, ,6 1,1 0,1 0,1 0, /01/ :00 1,3 1,1 0,3 0,3 0,0 23 2,7 2,2 0,3 1,2 0, ,5 1,2 0,2 0,6 0, /01/ :00 2,4 2,5 0,7 1,5 0,5 33 4,3 4,2 0,9 3,1 0, ,5 2,2 0,3 1,0 0, /01/ :00 3,2 4,1 0,7 1,8 0,6 36 5,4 7,8 1,2 3,7 1, ,2 6,1 1,0 3,1 1, /02/ : ,7 0,3 0,0 0,0 0, ,6 1,0 0,1 0,4 0, ,8 1,5 0,1 0,1 0, /02/ : ,0 0,6 0,0 0,1 0, ,7 1,5 0,1 0,4 0, ,3 0,9 0,1 0,1 0, /02/ : ,9 1,0 0,2 0,0 0, ,3 2,3 0,2 0,7 0, ,0 1,3 0,1 0,2 0, /02/ : ,9 0,8 0,2 0,1 0, ,0 2,3 0,1 0,6 0, ,0 1,4 0,1 0,3 0, /02/ : ,6 0,4 0,0 0,0 0, ,3 1,1 0,2 0,6 0, ,4 0,7 0,1 0,2 0, /02/ : ,6 0,4 0,0 0,0 0, ,4 1,0 0,1 0,4 0, ,7 0,6 0,1 0,1 0, /02/ : ,5 1,1 0,4 0,5 0, ,4 1,1 0,1 0,5 0, ,4 0,9 0,0 0,1 0, /02/ : ,6 0,4 0,0 0,0 0, ,9 0,9 0,0 0,4 0, ,8 0,9 0,1 0,1 0, /02/ : ,5 0,2 0,0 0,1 0, ,1 0,5 0,0 0,1 0, ,4 0,2 0,1 0,0 0, /02/ : ,9 0,7 0,0 0,2 0, ,0 2,5 0,4 1,2 0, ,0 1,3 0,1 0,3 0, /02/ : ,4 1,9 1,3 1,2 0, ,1 1,7 0,2 0,7 0, ,1 1,0 0,1 0,3 0, /02/ : ,7 0,5 0,0 0,0 0, ,8 1,3 0,1 0,5 0, ,0 0,8 0,1 0,1 0, /02/ : ,7 1,0 0,1 0,6 0, ,7 1,4 0,1 0,5 0, ,8 1,1 0,2 0,3 0, /02/ : ,5 0,5 0,1 0,1 0, ,7 1,8 0,1 0,5 0, ,0 1,1 0,1 0,2 0, /02/ : ,6 0,0 0,0 0,0 0, ,3 0,8 0,1 0,4 0, ,3 0,2 0,1 0,0 0, /02/ : ,5 0,7 0,3 5,3 0, ,9 1,3 0,1 0,4 0, ,8 0,5 0,1 0,1 0, /02/ : ,1 1,9 0,0 0,5 0, ,7 3,8 0,3 0,9 0, ,8 2,6 0,2 0,4 0, /02/ : ,2 2,3 0,1 0,4 0, ,4 3,9 0,5 1,6 0, ,1 3,4 0,4 1,0 0, /02/ : ,4 2,1 1,0 3,3 0, ,3 2,7 0,3 1,2 0, ,2 1,1 0,2 0,3 0, /02/ : ,8 1,4 0,1 0,6 0, ,3 2,7 0,4 1,2 0, ,4 2,2 0,3 0,3 0, /02/ : ,9 1,0 0,8 2,1 0, ,4 1,1 0,1 0,6 0, ,6 0,4 0,2 0,1 0, /02/ : ,7 0,5 0,4 1,4 0, ,2 1,6 0,1 0,6 0, ,1 0,9 0,1 0,2 0, /02/ : ,8 0,7 0,0 0,0 0, ,0 1,5 0,1 0,4 0, ,2 2,5 0,1 0,2 0, /02/ : ,7 1,0 0,1 0,2 0, ,9 2,3 0,1 0,5 0, ,0 2,1 0,2 0,2 0, /02/ : ,6 0,6 0,0 0,0 0, ,8 1,6 0,3 0,8 0, ,8 3,4 0,1 0,2 0, /02/ : ,2 4,0 1,2 2,5 0, ,2 2,5 0,3 1,1 0, ,4 1,8 0,2 0,5 0, /02/ : ,1 1,4 0,3 0,1 0, ,0 2,8 0,3 1,0 0, ,8 2,3 0,2 0,4 0, /02/ : ,9 1,1 0,0 0,1 0, ,3 3,1 0,2 0,9 0, ,2 1,3 0,1 0,3 0, /03/ : ,9 0,9 0,1 0,4 0, ,0 2,5 0,3 0,8 0, ,0 1,4 0,2 0,3 0, /03/ : ,7 1,3 0,3 0,3 0, ,0 1,4 0,3 0,6 0, ,2 0,8 0,1 0,1 0, /03/ : ,6 0,5 0,0 0,1 0, ,5 1,3 0,1 0,4 0, ,7 1,2 0,1 0,0 0, /03/ : ,0 2,6 0,6 1,4 0, ,6 4,3 0,4 1,6 0, ,4 2,0 0,1 0,4 0, /03/ : ,8 4,2 1,2 3,5 1, ,0 6,2 1,0 3,5 1, ,0 2,5 0,4 1,2 0, /03/ : ,2 7,7 0,9 3,0 1, ,0 16,1 0,7 2,6 1, /03/ : ,1 3,9 0,7 1,9 1, ,0 4,9 0,2 0,7 0, /03/ : ,9 1,2 0,6 0,0 0, ,0 3,1 0,5 1,2 0, ,0 1,5 0,2 0,4 0, /03/ : ,0 1,1 0,1 0,0 0, ,8 3,5 0,3 1,0 0, ,6 1,9 0,1 0,3 0, /03/ : ,2 4,3 0,8 0,7 0, ,3 7,2 1,6 2,7 1, ,8 4,9 0,7 1,2 0, /03/ : ,7 0,7 0,2 0,0 0, ,8 2,3 0,8 1,2 0, ,7 0,6 0,1 0,1 0, /03/ : ,0 1,7 4,1 11,5 4, ,9 4,8 1,4 3,7 1, ,6 1,4 0,2 0,6 0, /03/ : ,8 3,3 3,2 12,2 4, ,0 9,4 4,1 7,4 2, ,5 4,0 1,2 3,1 1, /03/ : ,7 1,8 1,1 2,4 0, ,8 4,3 1,5 3,4 1, ,6 1,4 0,2 0,9 0, /03/ : ,0 1,8 0,7 1,0 0, ,6 1,5 0,2 0,8 0, ,7 0,5 0,4 0,3 0, /03/ : ,1 1,4 0,9 0,4 0, ,0 1,4 0,1 0,5 0, ,5 0,3 0,1 0,0 0, /03/ :00 1,8 2,2 0,9 1,4 0,7 18 1,0 2,3 0,4 1,2 0, ,0 0,4 0,2 0,1 0, /03/ :00 3,5 3,5 1,6 2,8 1,0 26 0,9 1,5 0,2 0,6 0, ,1 0,5 0,2 0,1 0, /03/ : ,2 1,6 1,5 3,1 1,0 21 1,4 0,9 0,1 0,6 0, ,4 0,3 0,2 0,1 0, /03/ : ,2 1,7 0,5 0,4 0, ,0 2,2 0,2 0,8 0, ,8 1,1 0,1 0,3 0, /03/ : ,1 0,8 0,3 0,2 0, ,4 1,5 0,2 0,6 0, ,8 0,6 0,2 0,1 0, /03/ : ,1 1,7 0,7 1,0 0, ,6 1,5 0,3 0,7 0, ,7 1,3 0,1 0,1 0, /03/ : ,6 0,3 0,1 0,5 0, ,3 1,0 0,0 0,4 0, ,5 0,4 0,1 0,1 0, /03/ : ,6 0,5 0,0 2,4 0, ,9 2,7 0,7 1,4 0, ,9 0,5 0,1 0,3 0,

30 Fijnaart RIVM Meetstation Moerdijk Omgevingsdienst Midden -en West-Brabant Meetstation Klundert Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant Meetstation Zevenbergen Omgevingsdienst Midden-en West-Brabant Date & Time PM2.5 PM10 Benzene Toluene Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene NO NO2 NOX PM10 Benzene Toluene Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene NO NO2 NOX PM10 Benzene Toluene_ug/m3 Ethylbenz MP-Xylene O-Xylene_ug/m3 NO NO2 NOX PM10 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m3 µg/m 3 µg/m3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 µg/m 3 25/03/ : ,9 1,6 0,1 0,9 0, ,2 3,8 0,6 1,6 0, ,8 1,3 0,1 0,6 0, /03/ : ,3 0,8 0,2 0,6 0, ,9 2,9 0,9 2,0 0, ,3 1,3 0,2 0,5 0, /03/ : ,3 1,3 0,2 0,9 0, ,5 3,0 0,8 2,1 0, ,2 1,0 0,2 0,5 0, /03/ : ,5 1,6 0,1 0,9 0, ,8 3,6 0,7 2,2 0, ,5 1,2 0,3 0,5 0, /03/ : ,6 2,0 0,3 0,9 0, ,4 1,0 0,1 0,2 0, /03/ : ,6 3,2 0,4 1,5 0, ,6 1,6 0,2 0,6 0, /03/ : ,0 3,5 0,9 3,4 1, ,2 4,5 1,1 2,9 1, ,1 2,4 0,3 1,0 0, /04/ : ,2 6,4 1,4 4,7 1, ,7 4,6 1,0 3,0 1, ,5 2,9 0,5 1,3 0, /04/ : ,9 4,7 1,7 3,1 1, ,2 5,7 1,5 4,2 1, ,0 2,3 0,5 1,5 0, /04/ : ,5 3,3 0,6 2,2 0, ,0 5,3 1,1 3,1 1, ,6 2,6 0,4 1,0 0, /04/ : ,7 2,9 2,3 7,4 2, ,1 4,7 1,2 1,7 0, ,2 2,4 0,6 0,9 0, /04/ : ,9 2,4 1,3 4,0 1, ,4 2,9 0,4 1,1 0, ,5 1,1 0,2 0,3 0, /04/ : ,1 1,6 0,4 1,5 0, ,8 3,1 0,6 1,6 0, /04/ : ,2 1,7 0,1 0,7 0, ,6 2,3 0,3 0,9 0, /04/ : ,0 1,6 0,7 0,8 0, ,9 0,9 0,1 0,5 0, ,2 0,3 0,1 0,0 0, /04/ : ,8 1,9 1,0 2,8 0, ,0 1,6 0,3 1,0 0, ,1 0,2 0,1 0,1 0, /04/ : ,0 2,9 1,6 3,8 1, ,3 2,9 0,4 1,4 0, ,7 1,2 0,3 0,7 0, /04/ : ,2 2,0 1,1 3,1 1, ,7 0,8 0,2 1,1 0, /04/ : ,2 1,6 0,7 2,0 0, ,8 3,2 0,5 1,7 0, ,9 1,1 0,2 0,6 0, /04/ : ,1 1,7 0,8 1,6 0, ,8 0,8 0,0 0,3 0, ,9 0,1 0,1 0,0 0, /04/ : ,3 0,9 0,2 0,9 0, ,9 0,7 0,0 0,4 0, ,4 0,1 0,3 0,1 0, /04/ : ,6 0,6 0,0 0,9 0, ,0 1,1 0,3 0,6 0, ,4 0,1 0,1 0,1 0, /04/ : ,6 0,8 0,0 1,0 0, ,0 1,2 0,3 0,9 0, ,1 0,3 0,1 0,1 0, /04/ : ,9 1,6 0,1 1,2 0, ,6 2,6 0,3 0,9 0, ,0 1,3 0,2 0,3 0, /04/ : ,6 0,5 0,0 0,8 0, ,9 0,9 0,2 0,6 0, ,4 0,1 0,2 0,0 0, /04/ : ,6 0,7 0,0 0,7 0, ,1 0,8 0,1 0,4 0, ,2 0,2 0,1 0,1 0, /04/ : ,7 1,2 0,0 0,8 0,5 46 3,2 1,6 0,2 0,6 0, ,4 0,5 0,1 0,1 0, /04/ : ,2 1,9 0,7 1,5 0,8 39 3,1 1,8 0,4 0,8 0, ,0 0,8 0,1 0,1 0, /04/ : ,3 2,0 1,0 2,8 1,0 29 1,6 2,8 0,3 1,3 0, ,8 1,9 0,2 0,7 0, /04/ : ,1 3,3 1,3 2,9 1,2 41 1,8 4,3 0,5 2,0 0, ,4 4,0 0,4 1,2 0, /04/ : ,8 3,2 1,4 3,3 1,3 56 2,7 4,5 3,9 3,2 1, ,9 1,9 0,7 1,1 0, /04/ : ,8 2,1 1,1 1,5 0, ,5 0,8 0,1 0,3 0, /04/ : ,3 1,6 0,3 0,7 0, ,4 0,7 0,1 0,2 0, /04/ : ,0 1,3 0,5 1,2 0, ,0 1,2 0,1 0,4 0, ,2 0,6 0,1 0,1 0, /04/ : ,3 2,7 1,3 2,8 1, ,9 3,6 1,5 3,2 1, ,6 1,1 0,2 0,6 0, /04/ : ,6 2,5 1,3 2,4 1, ,4 4,5 1,5 2,9 1, ,5 1,3 0,4 0,7 0, /04/ : ,9 2,3 1,0 2,2 0, ,9 3,2 0,6 2,2 0, ,9 1,4 0,7 0,7 0, /05/ : ,6 1,4 1,2 1,8 1, ,8 1,7 0,8 1,0 0, ,9 0,7 0,2 0,3 0, /05/ : ,8 1,2 0,5 1,3 0, ,2 1,2 1,3 0,7 0, ,0 0,3 0,1 0,2 0, /05/ : ,7 1,0 0,4 1,2 0, ,0 1,0 1,1 0,6 0, ,2 0,2 0,1 0,1 0, /05/ : ,8 0,9 0,8 1,0 0, ,3 1,2 0,6 0,8 0, ,4 0,5 0,1 0,4 0, /05/ : ,8 1,1 0,2 1,0 0, ,0 1,7 0,1 0,6 0, ,4 0,8 0,1 0,3 0, /05/ : ,9 1,5 1,0 2,5 1, ,0 2,2 0,4 1,0 0, ,4 1,2 0,3 0,2 0, /05/ : ,9 2,7 1,5 3,3 1, ,5 0,6 0,0 0,3 0, ,8 0,2 0,1 0,0 0, /05/ : ,8 1,1 0,5 2,2 0, ,7 0,7 0,0 0,3 0, ,0 0,3 0,1 0,0 0, /05/ : ,3 3,6 2,6 3,1 1, ,4 0,5 0,0 0,3 0, ,7 0,1 0,1 0,0 0, /05/ : ,2 1,3 0,7 1,5 0, ,9 0,9 0,0 0,4 0, ,2 0,4 0,1 0,0 0, /05/ : ,5 0,7 1,1 1,6 0, ,5 0,5 0,1 0,3 0, ,6 0,0 0,1 0,0 0, /05/ : ,3 0,8 0,8 2,2 0, ,6 0,9 0,0 0,5 0, ,8 0,2 0,1 0,0 0, /05/ : ,1 1,9 0,7 1,8 0, ,3 2,2 0,2 1,0 0, ,1 0,5 0,1 0,2 0, /05/ : ,1 0,9 0,7 2,2 0, ,7 2,5 0,3 1,1 0, ,6 0,5 0,2 0,2 0, /05/ : ,6 0,8 0,2 1,5 0, ,0 1,7 1,2 0,9 0, ,6 0,7 0,1 0,3 0, /05/ : ,7 1,1 0,3 1,5 0, ,4 1,8 1,9 1,3 0, ,4 0,5 0,1 0,4 0, /05/ : ,7 1,3 0,8 3,5 0, ,4 2,1 1,2 1,4 0, ,0 0,7 0,8 0,9 0, /05/ : ,8 1,5 1,8 5,6 0, ,6 1,8 1,2 1,1 0, ,4 0,7 0,7 0,5 0, /05/ : ,4 2,7 0,9 2,1 0, ,1 2,4 0,3 1,3 0, ,3 0,8 0,4 0,1 0, /05/ : ,8 1,5 0,9 2,4 1, ,9 2,3 0,2 0,9 0, ,0 0,8 0,3 0,0 0, /05/ : ,3 2,0 1,7 3,4 1, ,4 2,7 0,5 1,4 0, /05/ : ,0 1,4 1,0 1,8 0, ,9 1,9 0,2 0,6 0, /05/ : ,8 1,4 0,9 1,1 1, ,8 2,0 0,2 0,8 0, /05/ : ,1 1,6 0,6 1,1 0, ,2 1,9 0,2 0,7 0, /05/ : ,0 1,3 1,0 1,7 0, ,1 1,7 0,2 0,5 0, /05/ : ,5 3,8 1,5 3,4 1, ,2 3,4 3,6 2,2 1, /05/ : ,9 2,3 1,5 2,7 1, ,5 2,9 0,7 1,8 0, /05/ : ,3 2,2 1,5 2,4 1, ,2 2,2 0,7 1,1 0, /05/ : ,0 1,9 1,0 1,7 0, ,9 1,7 0,4 1,0 0, /05/ : ,7 1,1 0,5 0,9 0, ,6 1,0 0,2 0,5 0, ,3 0,2 0,0 0,2 0, /05/ : ,9 1,7 1,0 1,7 0, ,7 4,5 4,1 1,6 0, ,6 0,5 0,1 0,4 0, /06/ : ,3 2,6 0,8 1,4 0, ,0 7,7 1,5 2,3 0, ,0 1,4 0,3 0,3 0, /06/ : ,8 1,1 0,4 0,9 0, ,0 2,5 0,6 1,1 0, ,4 0,5 0,2 0,1 0, /06/ : ,1 3,2 0,2 0,8 0, ,3 4,3 0,5 1,6 0, ,3 2,2 0,2 0,7 0, /06/ : ,8 1,7 0,2 0,7 0, ,7 3,1 0,2 1,0 0, ,4 2,1 0,1 0,5 0, /06/ : ,2 1,7 1,1 2,0 0, ,1 1,4 0,5 1,0 0, ,2 0,4 0,0 0,1 0, /06/ : ,5 1,9 0,0 0,5 0, ,9 1,8 0,2 0,7 0, ,4 2,7 0,0 0,4 0, /06/ : ,7 2,4 0,3 1,5 0, ,1 2,9 0,3 1,1 0, ,6 1,2 0,3 0,3 0, /06/ : ,7 1,6 0,1 0,9 0, ,5 2,6 0,9 0,8 0, ,1 1,0 0,1 0,2 0, /06/ : ,8 1,9 0,2 0,8 0, ,3 2,7 1,7 1,2 0, ,8 0,9 0,1 0,2 0, /06/ : ,8 1,7 0,3 0,9 0, ,4 3,0 0,7 1,4 0, /06/ : ,4 1,7 0,2 0,7 0, ,6 1,7 0,2 0,9 0, ,2 0,2 0,0 0,3 0, /06/ : ,6 1,3 0,2 1,2 0, ,2 3,2 0,9 1,9 0, ,4 0,2 0,1 0,7 0, /06/ : ,6 1,0 0,0 0,7 0, ,3 2,0 0,3 1,0 0, ,4 0,3 0,1 0,6 0, /06/ : ,3 0,4 0,0 0,3 0, ,6 0,7 0,0 0,3 0, ,4 0,2 0,1 0,1 0, /06/ : ,2 0,7 0,0 0,5 0, ,4 1,0 0,5 0,9 0, ,3 0,2 0, /06/ : ,1 0,4 0,0 0,1 0, ,5 1,0 0,1 0,5 0, ,4 0,2 0,