Welkom bij Veiligheid is een specialisme

Transcriptie

1

2 Welkom bij Veiligheid is een specialisme Vakgroep Specialistische Wegenbouw Rotterdam - InfraTech - 17 januari 2013

3 Opening Henk Spoelstra voorzitter Vakgroep Specialistische Wegenbouw directeur Strukton InfraTechnieken

4 Bouwend Nederland de branchevereniging voor bouw- en infrabedrijven regio s, secties, afdelingen en vakgroepen Vakgroep Specialistische Wegenbouw wegmarkeren, frezen, verkeersmaatregelen, geluidsschermen, geleiderail, emulsie asfaltbeton en cementbeton wegenbouw specifieke belangenbehartiging regelgeving, opleidingen en overleg met opdrachtgevers bijeenkomsten voor leden en relaties

5 Tom Egbers dagvoorzitter journalist en presentator Studio Sport

6 Programma uur Veiligheid is een specialisme Door Marcel de Klerk, bestuurslid Vakgroep Specialistische Wegenbouw van Bouwend Nederland en directeur Traffic Service Nederland uur Veiligheid in het werkvak uur Pauze Door Dick Juffermans, landelijk projectleider Arbeidsinspectie uur Veiligheid bij de Provincie Noord-Holland Door Chris de Vries, directeur Provincie Noord-Holland uur Veiligheid bij RWS Door Dik de Weger, senior adviseur Integrale Veiligheid bij RWS uur Conclusie en sluiting uur Netwerken uur Einde Drankje en hapje stand van Bouwend Nederland (Hal 1 standnr. 534) ELKE INLEIDING WORDT AGESLOTEN MET EEN STELLING EN BEDISCIUSSIEERT MET DE ZAAL

7 Film Mik op nul overssteek Veiligheid is een specialisme

8 Veiligheid is een specialisme

11 Film Overtredingen Blik op de Weg Veiligheid is een specialisme

16 Film A28 kort Veiligheid is een specialisme

21 Veiligheid is een specialisme Ervaringen VKM bedrijf: - Ontbreken van kennis bij wegbeheerder en aannemerij; - Zowel in voortraject als in uitvoering - Voorschrijven WiU 96a/96b, maar nauwelijks toetsing in de praktijk. - Bijv. radiografische VRI s

24 Veiligheid is een specialisme Ervaringen VKM bedrijf: - Beperken van hinder/overlast wordt steeds belangrijker; - Beperking van beschikbare werkruimte; - Wegbeheerder controleert te weinig op afzettingen - Onderlinge concurrentie op te treffen maatregelen.

25 Veiligheid is een specialisme Het beschrijven van te treffen verkeersmaatregelen in bestekken leidt tot onderlinge concurrentie op vergelijkbare producten. Nu vaak: 1 post het opstellen van een verkeersplan 1 post het uitvoeren volgens dit plan

26 Veiligheid is een specialisme Gevolg: - Veiligheid staat onder druk; - Oneerlijke concurrentie.

27 Innovatie Veiligheid is een specialisme

29 Veiligheid is een specialisme Veilig en gezond werken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid Vergt een ketenaanpak en een goede samenwerking tussen betrokken partijen

30 Veiligheid is een specialisme 1. Overheid: Leg als opdrachtgever, naast doorstroming, ook de nadruk op het verbeteren van veilig wegonderhoud en geef hoofdaannemers de ruimte dit te bereiken; 2. Aannemer: Zie veiligheid niet als een kostenpost; 3. Beide: Maak gebruik van de kennis bij de gespecialiseerde aannemers

31 Filmpje MIK op nul oversteek Veiligheid is een specialisme

32 Veiligheid is een specialisme Stelling: Prijs is belangrijker dan veiligheid

33 Veiligheid in het werkvak Verantwoordelijkheid voor aannemer en opdrachtgever Dick Juffermans Inspectie SZW

34 Mijn verhaal 1. Arbeidsomstandigheden in de wegenbouw - belangrijkste risico s - rol van de opdrachtgever 2. Aanrijdgevaar binnen het werkvak 34

35 Arbeidsomstandigheden in de wegenbouw: belangrijkste risico s Aanrijdgevaar Agressie & geweld Vermoeidheid vanwege werken rusttijden Fysieke belasting Gevaarlijke stoffen / verontreinigde wegfundatie en grond >> inspectie ervaring: 50% van de locaties niet in orde 70% hiervan betreft aanrijdgevaar 35

36 Arbeidsomstandigheden in de wegenbouw: rol opdrachtgever Opdrachtgever grote invloed op beheersen van risico s - verkeersmaatregelen - communicatie richting weggebruikers en aanwonenden - ontwerp en materiaalkeuze - informatie geven over fundatie en bodem - tijdig aanbesteden en voldoende tijd geven voor uitvoering - ruimte en inrichting van het werkvak >> onvoldoende top 3: verkeersmaatregelen, inrichting werkvak, communicatie met weggebruikers en aanwonenden 36

37 Aanrijdgevaar binnen het werkvak Analyse meldingplichtige ongevallen afgelopen 10 jaar: 25% aangereden worden - hiervan: 12% door wegverkeer 88% door werkverkeer >> 22 onderzochte ongevallen nader bekeken 37

38 Aard letsel door aanrijding werkverkeer 38

39 39

40 40

41 41

42 In 10 gevallen was sprake van overlappende werk/ rijvakken 42

43 Van de 22 onderzochte ongevallen - in 10 gevallen: slachtoffer met de rug naar arbeidsmiddel - in bijna alle gevallen was sprake van uitvoering van gewone werkzaamheden - In 4 gevallen was sprake van te ver doorwalsen - Belangrijkste oorzaak: werkvak arbeidsmiddel en werkvak slachtoffer waren niet van elkaar geschieden 43

44 Welke maatregelen zijn effectief? Technische hulpmiddelen niet toereikend akoestisch signaal bij achteruitrijden camera radarsysteem Achteruitrijden risicovol Maatregel oogcontact houden niet uitvoerbaar Te weinig ruimte binnen werkvak voor veilige inrichting, onder meer vanwege doorstromingseisen 44

45 STELLING Aanrijdingen binnen het werkvak kunnen alleen worden voorkomen als het werkvak voor werknemers afgescheiden is van het rijvak voor voertuigen en materieel. 45

46

47 Veiligheid bij wegwerkzaamheden C.P. de Vries, directeur Beheer en Uitvoering

48 Inhoud Provincie Noord-Holland als wegbeheerder Huidige werkwijze wegwerkzaamheden en veiligheid Toekomstige werkwijze Conclusies tav veiligheid Stelling

49 Provincie NH: areaal Objecttype Hoeveelheid Wegen (HOV) Busbaan Vaarwegen Fietspaden Beweegbare bruggen Vaste bruggen, viaducten, tunnels Sluizen Ponten Tunnels (vlgs Wet Tunnelveiligheid) 570 km 45 km 270 km 370 km 43 stuks 400 stuks 9 stuks 2 stuks 2 stuks

50 Huidige werkwijze Gebruikersgericht netwerkmanagement is speerpunt: bundelen alle opdrachten/contracten o.m. met trajectgewijze aanpak; veel aandacht voorkomen hinder gebruiker maar ook voor veiligheid; Procedure bij werkzaamheden: vergunning; verkeersplan (omleidingsroutes, veiligheid wegvak cf richtlijnen CROW,..); toetsen verkeersplan (VCP, weginspecteurs)

51 Huidige werkwijze Gebruikersgericht netwerkmanagement is speerpunt: controle op het werk door weginspecteurs vergunning en verkeersplan aanwezig op het werk; werkplekinspectierapport (voorbeeld); weginspecteur kan en mag ingrijpen

52 Huidige werkwijze Training weginspecteurs: verplicht 2-jaarlijks herhaling MT bespreken voorvallen Politieke aandacht: veiligheid wegwerker heeft aandacht verzoek pilot mottoborden

53 Huidige werkwijze Training weginspecteurs: verplicht 2-jaarlijks herhaling MT bespreken voorvallen

54 Huidige werkwijze Contracten: nu nog 2-deling: grotere projecten (in trajecten), verkeersmaatregelen onderdeel contract; separate onderhoudscontracten en raamcontract verkeersmaatregelen; gaat wijzigen

55 Huidige werkwijze Concluderend bij PNH: veel aandacht voor veiligheid ; actieve inspectie en controle, met ingrijpen als nodig; nauwelijks tot geen (bijna) ongelukken.

56 Toekomstige werkwijze PNH moderniseert contracten eindbeeld: zijn grote gebiedscontracten voor alle opdrachten op weg daar naar toe: gebiedscontracten vast onderhoud (per 1-4) pilotcontract wegen N201 (prestatie) pilot kop van NH (integraal gebieds prestatie contract)

57 Toekomstige werkwijze Positie verkeersmaatregelen c.a. integraal onderdeel van opdracht/contract aannemerscombinatie verantwoordelijk; Rol PNH als wegbeheerder wijzigt veel (meer) overlaten aan de markt; maar werkwijze rond vergunningen, verkeersplan, inspectie en controle door weginspecteurs blijft; in PvE veel aandacht voor voorkomen en hinder en veiligheid.

58 Conclusies Veel aandacht voor veiligheid Actieve rol daarin Ondanks toegroeien naar moderne, grote, langjarig gebiedscontracten blijft de rol van PNH daarin stevig; Nauwelijks tot geen ongelukken. Wij willen dit zo houden.

59 Stelling In de transformatie naar meer markt, minder overheid vergt veiligheid bij wegwerkzaamheden een actieve rol van de opdrachtgever.

60 Veiligheid bij RWS en de Markt Gewoon Doen! Dik de Weger DI Afdeling Veiligheid InfraTech 17 januari 2013

61 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Rijkswaterstaat DID WD DVS Dienst Infrastructuur Afdeling Veiligheid NN NH IJG ON UT ZH NZ ZL 2500 km snelweg 1400 km hoofdvaarwegen NB 300 aanleg- en onderhoudsprojecten 4 miljard uitbestedingen (2,84 mld + 1,25 mld) LB Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

62 RWS en de keten Opdrachtgever Opdrachtnemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer Onderaannemer ZZP-er ZZP-er ZZP-er Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

63 Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

66 RWS versterkt veiligheidsmanagement Act Beleid Plan Processen Check Uitvoering Do Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

67 RWS beschouwt veiligheid integraal Brandveiligheid Arbeidsveiligheid Verkeersveiligheid Security Veiligheid tegen overstromingen Tunnelveiligheid Constructieve veiligheid Veiligheid zee- en binnenvaart Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

68 RWS is duidelijk Nul doden, nul gewonden, pro-actieve veiligheidscultuur RWS Kader Veiligheidsmanagement Kader Integrale Veiligheid voor Projecten Leidraad Integrale Veiligheid Gedragsregels Veiligheid Veiligheid expliciet belegd in (project)organisatie Veiligheid in plannings- en monitoringscyclus Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

69 RWS versterkt veiligheidscultuur GENERATIEF We doen het goed of we doen het niet BEREKENEND PROACTIEF We werken aan problemen die we nog steeds vinden We hebben systemen om alle gevaren hantereerbaar te maken PATHOLOGISCH Wat maakt het uit zolang we niet gepakt worden REACTIEF Veiligheid is belangrijk, we doen er veel aan iedere keer dat we ongeluk hebben Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

70 RWS top toont commitment Beleidsverklaring Veiligheidsmanagement Expliciet Intern Opdrachtgeverschap Jaarlijkse Safety Top Veiligheid is standaard-agendapunt in RWS-Bestuur Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

71 RWS heeft veiligheid georganiseerd Elke HID is portefeuillehouder veiligheid RWS Veiligheidsnetwerk (landelijk) Opleiding en training voor projecten en beheerders Kaderadviseurs in de Regio Regiegroepen (regionaal, landelijk) Meldpunt Incidenten RWS ( ) Incidentregistratie en onderzoek Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

72 RWS werkt samen met de markt Doel Governance Code: Sectorbrede harmonisatie: RWS, ProRail, RGD, Defensie + bouw- en installatiebedrijven Strategische alliantie RWS ProRail Netwerk Veiligheid in de GWW-sector Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

73 RWS houdt de vinger aan de pols Veiligheidsprestaties OG en ON worden periodiek gemeten. Doelstellingen Klaver Vijf: 1. Nul doden, nul gewonden 2. Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van OG en ON 3. Veiligheid is geborgd in ontwerp en uitvoering 4. Werken volgens de Gedragsregels 5. Optimale veiligheid voor alle betrokkenen Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

74 RWS Gedragsregels Veiligheid 1. Als Rijkswaterstater heb ik een voorbeeld functie 2. Ik neem veiligheid altijd mee in mijn werk 3. Ik zorg voor een veilige werkomgeving 4. Ik stop elke klus die niet veilig voelt 5. Ik meld (bijna) ongevallen 6. Ik zorg voor de juiste persoonlijke bescherming Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

75 RWS komt drempels tegen Ontwerp en uitvoering niet altijd voldoende geïntegreerd Contract multi-interpretabel Verantwoordelijkheden niet helder belegd Veiligheid is een sluitpost t.o.v. tijd en geld Kostenraming niet realistisch Etcetera Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

76 RWS stelt zichzelf en u de vraag: Hoe realiseren we een echte veiligheidscultuur bij zowel OG als ON? M.a.w.: hoe zorgen we ervoor dat alle niveau s (werkvloer, directie en middenkader) er een eer in stellen om een werk veilig uit te voeren en zonder slachtoffers op te leveren? Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

77 RWS verwacht iets van de markt Neem verantwoordelijkheid Formuleer eigen veiligheidsbeleid en doelstellingen Spreek elkaar (en ons!) aan op onveilig gedrag of onveilige situaties Neem geen genoegen met onvoldoende ruimte voor veiligheid door wurgcontracten Bundel de krachten en help mee de sector op te voeden! Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

78 vinden ook dat het tijd wordt! Laat de bouwsector zelf een Zwarte Lijst aanleggen van bedrijven met ondermaatse veiligheidsprestaties! Rijkswaterstaat InfraTech 17 januari 2013

79 InfraTech 17 januari 2013 Rijkswaterstaat

80 Veiligheid bij RWS Stelling Het wordt tijd dat de bouwsector zelf een Zwarte Lijst gaat opstellen van bedrijven met ondermaatse veiligheidsprestaties.

81 Veiligheid is een specialisme Conclusie en afsluiting

82 Netwerken Drankje en hapje in de stand van Bouwend Nederland, hal 1 standnummer 534