VVE Financiering 17 mei
|
|
- Sebastiaan Goossens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VVE Financiering 17 mei 2016
2 Introductie Roland van der Klauw Juridisch kader VVE, Vigerend Modelreglement, aansprakeijkheid, Businesscase NoM / Zonnepanelen, Wel doen of niet doen? Het hangt er vanaf. Postcode roos/rups. Kader en mogelijkheden. Rekenvoorbeelden Financieringsvoorbeelden VVE, pro s en con s. Ontwikkelingen en experimenten VVE financiering Disclaimer: Aan deze presentatie kunnen geen rechten worden ontleend en het mag niet gezien worden als een financieel advies conform Wft.
3 Wat hebben we aangekondigd? Je wilt met je VvE aan de slag. Te nemen maatregelen zijn bekend. Maar hoe ziet de businesscase eruit? Je kunt kijken naar maatregelen apart (bijvoorbeeld plaatsing van zonnepanelen), of naar een totaal pakket, zelfs naar een renovatie naar Nul-op-de-meter. Wat kun je betalen uit reserves van de VvE, wat uit de servicekosten en voor welk deel trek je vreemd vermogen aan? Wat doet de investering met de waarde van de woningen
4 Roland van der Klauw, (ook VVE-lid) NRG031 Corebusiness : Financiering van duurzaamheid: Analyse, rekenen, organiseren & financieren. Platform 31 / Stroomversnelling: Voorzitter stuurgroep woningwaardering met taxateurs, validatie instituten, en hypotheekbanken. Wocozon Corebusiness: Maatschappelijke ESCo 3.0 van en voor woningcorporaties. Uitsluitend zonnepanelen, extern gefinancierd, voor sociale huurwoningen en huurders betalen per kwh.
5 Opbouw VVE cylcus 29 maart 16: Draagvlak en Proces ( Mimi S.) 19 apriil 16 Techniek ( Henk S.) 17 mei 16 Financiën (Roland vd Klauw) Wie heeft de vorige twee sessie s ook bijgewoond? Zijn er specifieke vragen vooraf ingediend? Specifieke naslag links aan einde presentatie Presentatie via NMU verkrijgbaar. Vragen mogen altijd tussendoor.
6 Interactief Wie is je buurman/vrouw? Welke financieringsvraag heeft hij / zij voor vandaag? Heeft hij / zij al een keer een innovatieve financiering gedaan? Wie weet welk modelreglement (jaartal) op zijn VVE van toepassing is? 2 * 3 min.
7 Juridisch Kader VVE-Reglement Aansprakelijkheid eigenaren Leningen Lening aan VVE Lening aan Persoon Lening aan Gebouw (in onderzoek)
8 Modelreglement & VVE-Lening tbv energiebesparing niet zijnde onderhoud Splitsingsakte, welke status? 1973, VVE-vergadering moet besluiten 1983, Verbod op meerjarige (financierings-) overeenkomsten 1992, Verbod op meerjarige (financierings-) overeenkomsten, anders dan onderhoud. 2006, meerjarige (financierings-) overeenkomsten toegestaan. Algemeen: Gekwalificeerde meerderheid meestal voldoende, maar indien het hypothecaire onderpand (substantieel) geraakt wordt, bijvoorbeeld door negatief EV, opstalrecht, wijz. splitsingsakte, etc. dan instemming van alle hypotheekvertrekkers noodzakelijk.
9 Aansprakelijkheid eigenaar Een eigenaar is hoofdelijk aansprakelijk voor de VVE verplichtingen. Bij verkoop is zowel de huidige eigenaar als de koper hoofdelijk aansprakelijk (max. 2 jaar terug) Bij executieverkoop gaat de hypotheeknemer (bank) voor. LET OP: Bij een ondeelbare schuld (situatie afhankelijk bij VVE-geldlening) is iedere eigenaar hoofdelijk aansprakelijk voor het geheel. (maar: wetswijziging i.o.) Dus indien 50% niet kan betalen, dan moet de andere 50% de betaling overnemen. De financier krijgt dus altijd zijn geld. Voorbeeld > Ribank Leningen aan personen is consumentenkrediet, dus Wft / AFM en CCD / LtI-toets. Leningen aan VVE s is geen consumentenkrediet dus geen VKM toets VKM: Verantwoord Krediet Maximum
10 VVE product Banken (Voorbeeld Ribank) VvE Flex is een doorlopend krediet dat bedoeld is voor het groot onderhoud van appartementen complexen. De beoordeling van het krediet wordt behandeld als een zakelijk krediet in plaats van een consumptief krediet. Alle individuele eigenaren zijn verantwoordelijk voor hun appartement deel (bij faillissement of wanbetaling). Enkele kenmerken die betrekking hebben op het acceptatieproces: De VvE met circa 20 appartementen of meer (uitgangspositie). De VvE moet tenminste 2 jaar bestaan. Het onderhoud/werkzaamheden moet worden uitgevoerd door een erkend bouw/aannemingsbedrijf. VvE Flex is een doorlopend krediet. VvE Flex is een zakelijk krediet. De individuele VKM-berekening is daarom niet van toepassing. Duur van de looptijd is afhankelijk van het geplande onderhoud (max 10 jaar)
11 Motivatie wetswijziging BW 5:113 per 1 juli 2016 Daarnaast speelt de hoofdelijke aansprakelijkheid voor ondeelbare schulden van de leden een rol bij de terughoudendheid van VvE s om een lening aan te gaan. Een geldlening is in beginsel een deelbare schuld, maar in de voorwaarden kan anders worden overeengekomen. Als in de voorwaarden voor de leningsovereenkomst is opgenomen dat de lening een ondeelbare schuld vormt, zijn de VvE-leden op grond van de huidige wet hoofdelijk aansprakelijk. Bovendien blijven eigenaren thans op grond van de wet ook na verkoop aansprakelijk voor schulden van de VvE die zijn ontstaan toen zij eigenaar waren. Als gevolg van de hoofdelijke aansprakelijkheid en de doorlopende aansprakelijkheid na verkoop zullen de VvE-leden niet snel instemmen met het aangaan van een geldlening door de VvE. Om dit te verhelpen wordt in het wetsvoorstel een wijziging van artikel 5:113 van het Burgerlijk Wetboek voorgesteld. Dat regelt dat de schuld die voortvloeit uit een lening aangegaan ten behoeve van onvoorziene onderhoudskosten, noodzakelijke onderhoudskosten waarin de omvang van het reservefonds niet voorziet of ten behoeve van investeringen ter verbetering van de energieprestatie van het gebouw altijd deelbaar is. Verder wordt opgenomen dat een VvE-lid bij vervreemding van zijn appartementsrecht wordt ontslagen uit zijn aansprakelijkheid ten aanzien van de schulden van de VvE die het gevolg zijn van zo n geldlening. Voor het ontslag uit de aansprakelijkheid wordt voorgesteld om daaraan als voorwaarde te verbinden dat aan de koper een opgave wordt gedaan van het bestaan van de schuld. Het voorstel is om dit via de notaris te laten verlopen. De notaris vraagt al een verklaring op bij de VvE met daarin een opgave van de omvang van het reservefonds en een opgave van de eventuele achterstanden. Deze verklaring wordt gehecht aan de notariële akte van levering. Het idee is dat op die opgave voortaan ook vermeld zal worden welke geldlening de VvE is aangegaan, dat de verkoper ontslagen wordt uit aansprakelijkheid van die geldlening en de koper in plaats daarvan aansprakelijk wordt Bron: vandoorne advocaten
12 Hoe te financieren (Reserves, Bijdrage of VV)? Uit eigen middelen van de VvE ( nb. reglement/ gekwalificeerde besluitvorming) Een collectieve lening (bij een bank). Daarnaast worden steeds meer 'duurzaamheidsleningen' aangeboden. Een bijdrage van de leden. (eenmalig of periodiek verhoging) (regl. Gekw. Meerderheid) Zelf uit hun spaargeld financieren of hiervoor een lening bij een bank aangaan. Energiebespaarlening Energy Service Company (ESCo) Een Esco kan de aanleg en het onderhoud en beheer van de (klimaat-)installaties van gebouwen overnemen. Een ESCo levert een gegarandeerde energiebesparing, inclusief de financiering ervan. U hebt dan dus geen investeringskosten.
13 SVN - VVE Energiebespaarlening Antrekkelijke rente Max per app. recht 10 of 15 jaar Tenminste 10 app. Rechten Max. 5 miljoen euro Vanaf 2,6% rente.
14 Interactief deel Hoeveel is een kilo Watt uur (kwh) elektriciteit waard? Discussieer met elkaar en geef samen een geef een getal in euro s?
15 Zonnepanelen Hoe duur is een kwh? Oftewel, wat is een opgewekte kwh waard? Wat kost een zonnepaneel? Wat is de wetgeving? Salderen, Energiebelasting, ODE, Zon op andermans dak, Regeling verlaagd tarief etc. Rekenvoorbeelden: investering versus opbrengsten
16 Zonnepanelen Wat kost een kwh? kwh-gebruik kwh plus Levering 0, , ,05500 Energiebelasting 0, , ,01331 ODE 0, , , , , ,07021 BTW 0, , ,01474 totaal / kwh 0, , ,08495 Voor een gezin: ca. 19,5 ct/kwh Voor centrale voorzieningen (> kwh) : ca 13,5 ct Aanschafprijs PV tbv 1 kwh/jr: ca. 1,45 (excl. BTW) TvT : 1,45 / 0,195 = 7,5 jr. 1,45 / 0,135 = 11 jr.
17 Zonnepanelen Wetgeving EB Salderen. t/m 2017 geborgd na 2020 Overgangsregeling Energiebelasting , , , , , , , ,1007 ODE , , , ,00560
18 Regeling verlaagd tarief, postcode Roos/-Rups. Specifiek voor mensen die geen eigen dak hebben en wel willen investeren in zonnepanelen. Veel voorwaarden o.a.: Rechtsvorm / Organisatie = Coöperatie of VVE. Leden: kleinverbruikers, Persoon of bedrijf tot max. 20% Verlaging EB 1 e schijf tot nihil (10,07 ct / 12,2 ct / kwh incl. BTW), medewerking energieleverancier nodig. Contract met energieleverancier voor teruglevering ( ca. 4 ct/kwh) Aansluiting (fysiek of virtueel > 3*80A) nodig. *) /jr excl. BTW Waarde kwh: ca 16,2 ct *) Uitvoeringsregeling Wbm, art 19 a lid 5
19 Businesscase voorbeeld Zonnepanelen / PV VVE Dak grootte 40m * 8m = 320 m2 Centrale voorzieningen: kwh/jr # panelen = (320 *0,6) / 3,2 = 60 stuks 60 PV * 275 Wp* 0,9 = kwh Investering: 60*275*1,45= PCR 3* 80A euro Kleinverbruikers / VVE-leden direct * 19,5 ct = 2925 / jr CVZ: * 13,5 ct = 2025 / jr PCR * 16,2 ct = 2475 / jr 1726 = 749/jr TVT: 8,2 / 11,8 / 32 jaar
20 NoM Basis business case Gemiddelde energielasten per type woning, oppervlakte heeft grootste invloed (niet gedrag) Ugpt: Maandelijkse kosten voor energie is gelijk aan rente+aflossing over 30 jaar Investeringsruimte is dan: 30k, 45k of 67 k. Plus waardestijging woning. Let op: Waardestijging is (nog) niet gelijk aan investering case: Verhuizen na 1 jr of 30 jr
21 Rekenmethode NoM Op basis van: Een rente van 3,9% Looptijd van 30 jr Energierekening 175 euro Een belastingtarief van 42% Is een investering van euro kostenneutraal indien de energierekening Nul wordt.
22 NoM Financiering / ontwikkelingen Naslagwerk, zie links. Loan to Income. Wat mag iemand lenen gelet op zijn inkomen? Loan to Value: Wat mag een bank uitlenen gelet op de waarde van het onderpand 106% Hypotheekwaarde bij energiebesparende maatregelen Bij NoM extra leenruimte (LtI)
23 Interactief deel CASE Stel de VVE wil het gebouw fors renoveren. De business case wordt gemaakt dat met waardestijging en verminderde energielasten de investering verstandig is. Conform reglement kan de ALV met gekwalificeerde meerderheid dit besluiten. 10% van de bewoners kan de financiering niet opbrengen. Wel of niet besluiten tot investering?
24 Voorbeelden VVE financiering (juni 2012) Voorbeelden boekje meer uitgewerkt naar financieringsconstructies en juridisch kader, bijv. Utrecht, De Wiltenburgh. 30 Keuro invest/app. Gestart voordat fin. rond was bij alle eigenaren. Enkele eigenaren nu in problemen. Amersfoort, Suriname laan.. Financiering door Rabobank (20 jr) met garantstelling provincie Utrecht (12jr). Amersfoort, Wagenaarstraat. Financiering uit reserves (35k) en subsidie (40k)
25 Experiment NoM: Asser model Verhoging servicekosten ter grootte van energierekening. Gebouw gebonden lening (i.o.) zonder hoofdelijke aansprakelijkheid. Garantstelling provincie Landelijk waarborgfonds benodigd. 100% Instemming ivm hypotheekverstrekkers.
26 VVE Lindenhove Apeldoorn >> NoM
27 Woningwaarde ontwikkeling
28 Wat is een energiezuinige of NoM woning waard? Nieuw taxatiemodel 2016, incl. energiebesparende maatregelen paragraaf ingevoerd. Experimenteel veldonderzoek naar waardeontwikkeling NoM woningen, gedurende 2 jaar. Wetenschappelijk onderzoek Prof. Dirk Brounen (UvT) naar labelwaarde. Richting: Energiebesparing wordt normaler, NoM nog onbekend. Waardestijging: Labelstap zie fig. NoM ca 10jr besparing.
29 Waarde blijft subjectief Niet-courante woning blijft nietcourant. Mooie vernieuwbouw = meerwaarde dan losse maatregelen Horizon energie besparing vanuit consument = ca 10 jaar. Binnenkort NoM woningen in verkoop (Wageningen en Rosmalen) Zie ook
30 Nuttige Links _Financieringsconstructies_in_kaart pdf
31 Even checken Te nemen maatregelen zijn bekend. Maar hoe ziet de businesscase eruit? Je kunt kijken naar maatregelen apart (bijvoorbeeld plaatsing van zonnepanelen), of naar een totaal pakket, zelfs naar een renovatie naar Nul-op-de-meter. Wat kun je betalen uit reserves van de VvE, wat uit de servicekosten en voor welk deel trek je vreemd vermogen aan? Wat doet de investering met de waarde van de woningen Vragen
32 Contact? Roland van der Klauw
33
MASTERCLASS FINANCIERING Nul op de Meter voor de par8culier. Ivo Opstelten & Karin van Rooij
MASTERCLASS FINANCIERING Nul op de Meter voor de par8culier Ivo Opstelten & Karin van Rooij Gemiddelde Energielasten: King or Castle? E A Gaat uit van energielasten gebaseerd op: - aantal inwoners - inkomen
Nadere informatieNul op de Meter SV Koop / SV Huur Velddag Nieuw Buinen. 19 mei2016
Nul op de Meter SV Koop / SV Huur Velddag Nieuw Buinen 19 mei2016 Roland van der Klauw Voorzitter werkgroep Woningwaarde Energiesprong / platform 31 Stroomversnelling NRG031 Wocozon Programma Wat is Nul
Nadere informatieZonnepanelen op VvE De Albatros. Amsterdam Michiel Buur 12 april 2018
Zonnepanelen op VvE De Albatros Amsterdam Michiel Buur 12 april 2018 We weten waarom we hier zitten Genieten van een winters zonnetje. anp 2017 bij warmste drie jaar: 'Risico's voor leven op aarde' 2017
Nadere informatieNul op de Meter Stroomversnelling Velddagen. 9 juni 2016
Nul op de Meter Stroomversnelling Velddagen 9 juni 2016 Roland van der Klauw Voorzitter werkgroep Woningwaarde Energiesprong / platform 31 Stroomversnelling NRG031 Wocozon Programma Wat is Nul op de Meter?
Nadere informatieZon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016
Zon op VVE Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Waarom doen we dit? Wereldwijde klimaatcrisis Klimaat top Parijs Energie Akkoord Nederland Klimaatzaak Urgenda Maar er gebeurt nog steeds te weinig en te
Nadere informatieSV Koop NoM Masterclass Taxatie & Finance. 12 Oktober 2015
SV Koop NoM Masterclass Taxatie & Finance 12 Oktober 2015 Roland van der Klauw Voorzitter werkgroep Woningwaarde Energiesprong Platform 31 NRG031 Wocozon De belofte Wat is Nul op de Meter? Wie is daar
Nadere informatieFinanciering, zo geregeld. Thomas Dekker - Rabobank
Financiering, zo geregeld Thomas Dekker - Rabobank 09-10-2018 Woningmarkt vs. Energielabel Financieringsopties Klimaatakkoord en alternatieve financieringsvormen Om te beginnen Stijging woningwaarde Kans
Nadere informatieRegelingen energiebesparing woningen
Regelingen energiebesparing woningen Uitvoeringsregeling subsidie duurzaam renoveren Noord-Holland (Nationale) Energiebespaarlening Stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP) Fonds energiebesparing
Nadere informatieWelkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN
Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN Informatiebijeenkomst Zonnepanelen voor VvE s 27 november 2018 Even voorstellen Jan Cullens, VvE Zonnecoach De VvE Zonnecoach geeft uw VvE energie Nut
Nadere informatieIn de bijlagen is het voorstel meer in detail uitgewerkt. De belangrijkste punten zijn hieronder kort samengevat:
Besluit Algemene Ledenvergadering 2018 Onderwerp: Aanschaf zonnepanelen en renovatie dak. In werking stelling besluit: 17 september 2018 Beste Leden, Als VCB willen we niet alleen steeds duurzamer zijn,
Nadere informatieNul op de Meter SV Koop / SV Huur Velddag Heerhugowaard. 14 dec. 2015
Nul op de Meter SV Koop / SV Huur Velddag Heerhugowaard 14 dec. 2015 Roland van der Klauw Voorzitter werkgroep Woningwaarde Energiesprong / platform 31 Stroomversnelling NRG031 Wocozon Programma Wat is
Nadere informatieBewonersavond Zonnecentrale NH Kerk
Bewonersavond Zonnecentrale NH Kerk 20 Juni 2013 That's one small step for a man, one giant leap for mankind." Inhoud 1. Intro 2. Uw stroomprijs 3. Kabinetsbeleid & effect 4. Het project 5. De organisatie
Nadere informatieVvE Energiebespaarlening Nationaal Energiebespaarfonds
VvE Energiebespaarlening Nationaal Energiebespaarfonds Het Nationaal Energiebespaarfonds Ontstaan: woonakkoord 2013 Doel NEF: het stimuleren van het nemen van energiebesparende maatregelen in bestaande
Nadere informatieMemo. Financieringsmogelijkheden van energiebesparingsmaatregelen
Memo Financieringsmogelijkheden van energiebesparingsmaatregelen Onderwerp > Financieringsmogelijkheden van energiebesparingsmaatregelen bestaande bouw Opsteller > Niels van Vliet & Ellen van Acht met
Nadere informatieStroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen
Stroom van andermans dak Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Welke regelingen voor PV panelen zijn er? 1. Salderingsregeling Kleinverbruikers Eigen verbruik
Nadere informatieNul op de Meter Stroomversnelling Velddagen. 29 juni 2016
Nul op de Meter Stroomversnelling Velddagen 29 juni 2016 Roland van der Klauw Voorzitter werkgroep Woningwaarde Energiesprong / platform 31 Stroomversnelling NRG031 Wocozon Programma Wat is Nul op de Meter?
Nadere informatieBusinesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?
Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Door: Ronald Franken en Maarten Corpeleijn (r.franken@atrive.nl / m.corpeleijn@atrive.nl) 3 september 2013 Ten geleide Met het nieuwe energie-akkoord
Nadere informatieWelkom Fijn dat u er bent!
Welkom Fijn dat u er bent! Informatieavond / maandag 3 oktober 2016, Noordkade Veghel Agenda informatieavond maandag 3 oktober 2016 : Opening Inleiding Resultaat haalbaarheidsonderzoek Stand van zaken
Nadere informatieStappenplan Zon op Huurwoning Amsterdam
Context Klimaatprobleem Er is sprake van een wereldwijd klimaatprobleem, waarbij de temperatuur over de afgelopen decennia structureel is opgelopen. Deze trend wordt veroorzaakt door de uitstoot van broeikasgas,
Nadere informatieInformatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013
Informatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013 Wie zijn werkgroep dak Christina Rozendaal Bert Bakker Ruud Verschoof Alex van den Boogaard Informatieavond 'Zon op ons dak' versie 5 2 Agenda
Nadere informatieEnergieneutraal business case en nieuwe rollen
Energieneutraal business case en nieuwe rollen Deal? Belastingen op energie 1,9 miljard 4,2 miljard FINANCIERING Belastingen op renovaties 2 miljard 60/80 miljard 10 miljard economische dynamiek Rekenen
Nadere informatieAppartementencomplex verduurzamen Hoe doe je dat? Informatieavond Verduurzamen VvE s Wageningen
Appartementencomplex verduurzamen Hoe doe je dat? Informatieavond Verduurzamen VvE s Wageningen Programma Tijd Onderwerp Spreker 19.45 u Welkom Sanne Meelker (gemeente Wageningen) 19.55 u Kennismaken:
Nadere informatieZONNEPANELEN? INTRO COLLECTIEF OF INDIVIDUEEL? 19-5-2014 PROGRAMMA
INTRO PROGRAMMA 19:15 u Inloop 19:30 u Zonnepanelen Collectief of individueel? Techniek, financiën en organisatie 20:30 u Pauze 20:45 u Maak een plan voor uw eigen VvE-complex 21:15 u Napraten en tijd
Nadere informatiePresenta(es buurtbijeenkomst woensdag 30-10- 13. Zonnig Amelterhout door Chris(aan Teule Financiën door Alfred Middelkamp
Presenta(es buurtbijeenkomst woensdag 30-10- 13 Zonnig Amelterhout door Chris(aan Teule Financiën door Alfred Middelkamp Zonnig Amelterhout Servicepunt Energie Lokaal Drenthe Natuur en Milieufedera
Nadere informatieProject MienskipsEnergie
Project MienskipsEnergie Lokaal en duurzame energie Met draagvlak en zeggenschap van de bewoners Waarbij de baten terugvloeien naar het dorp 10-10-2017 2 Project Collectieve zonnedaken 7 Trynwâldster zonnedaken
Nadere informatieZonnestroom voor VvE s. Week van de VvE februari 2019 Amsterdam
Zonnestroom voor VvE s Week van de VvE februari 2019 Amsterdam 1 Even voorstellen Joost de Valk Judith Roodenrijs Zonne-adviseurs coöperatie U.A. advies aan: VvE s, bedrijven, scholen > 160 VvE s in Amsterdam
Nadere informatieSAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR
SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN Postcoderoos Project ECZoR Agenda Opening en welkom; Jan Snelders, vz. ECU Klimaatdoelstellingen gemeente Tilburg; Paul van Dijk Presentatie collectief PV systeem Pauze Vragenronde
Nadere informatieCollectief zonnedak De ZonneVisser
Collectief zonnedak De ZonneVisser Inleiding Alle informatie in deze presentatie is gebaseerd: Op de actuele wet- en regelgeving Op verwachtingen, nauwkeurige schattingen (denk o.a. aan de opbrengst per
Nadere informatie(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt
(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt Amersfoort, 15 november 2012 BRAAF Direct verbruik De waarde van
Nadere informatieWie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON. Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis. Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce
Aanbod zonnepanelen Wie heeft u voor u? Iris Uittien manager Wonen UWOON Raymond Bouman bedrijfsleider Van der Sluis Marco van der Meiden algemeen manager Sunforce Wat bespreken we? Waarom zonnepanelen?
Nadere informatieMogelijkheden collectieven
Mogelijkheden collectieven Welke mogelijkheden zijn er 23 januari 2914 Roelof Dijkstra Sectorstrategie Inhoud Over Enexis Trias Energetica Standaard situatie Zon-PV op eigen woning Collectieve opwek Waarom
Nadere informatieAmbitie fonds. Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw
01-04-2019 Ambitie fonds Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw Verstrekken Energiebespaarlening aan eigenaren/bewoners en VvE s tegen een lage rente zonder afsluitkosten Wat
Nadere informatieWoning Waarde. Energiesprong 26 Mei 2014
Woning Waarde Energiesprong 26 Mei 2014 Introductie Roland van der Klauw Vanuit NRG031 faciliterend voor Waifer & Wocozon. Voorzitter platform Woningwaarde van Platform 31. NRG031 helpt Nederland met energiebesparing
Nadere informatieDuurzaamheidsfonds Amstelveen. Carina Dijkhuis Aanjager Duurzaamheidsfonds
Duurzaamheidsfonds Amstelveen Carina Dijkhuis Aanjager Duurzaamheidsfonds Hoera, 1 jaar! De oogst van het eerste jaar: 9 goedgekeurde aanvragen voor subsidies voor haalbaarheidsonderzoeken, ter waarde
Nadere informatieMogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195
Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting
Nadere informatieALLES-IN-HUIS SLIM BETALEN
ALLES-IN-HUIS SLIM BETALEN ALLES-IN-HUIS EEN INVESTERING IN DE TOEKOMST De gemiddelde energierekening in een huis met energielabel F is ongeveer 185,- per maand en op de jaarafrekening staat 2.200,-. Over
Nadere informatieTotaal: 750.000 prijs energie is gemiddelde van staffeling in EB en EH beschikbaar 750.000
Bijlage 1: Businesscase zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Cat. 1 Cat. 2 Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen per categorie Totaal Sluiswijkzaal Heerenduinzaal Kennemerzaal Dolfijn Springplank Waterloozaal
Nadere informatie(E) M C>> NEDERLANDSE VERENIGING VOOR. Strekking concept-wetsvoorstel. Advies. bi - br-
G) hr^ bi - br- NEDERLANDSE VERENIGING VOOR IJ] (E) M {jb / O) De Minister van Veiligheid en Justitie Mr. G.A. van der Steur Postbus 20301 2500 ÈH DEN HAAG G.) S> C>> Datum 3 november 2015 Kenmerk 668160
Nadere informatieEnergiesprong Nul op de meter. Waarom zou je dat willen? Is het haalbaar? Alleen voor hele milieubewuste mensen? Wat is het precies?
Energiesprong Nul op de meter Waarom zou je dat willen? Is het haalbaar? Alleen voor hele milieubewuste mensen? Wat is het precies? Energiesprong Waarom zou je dat willen? omdat de buitenschil lek en tochtig
Nadere informatieRaymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne
Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties
Nadere informatieVerkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking
Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones
Nadere informatieEize-Jan Bakker Pieter Nap
Eize-Jan Bakker Pieter Nap Programma: eigenaar-bewoners www.beng2030.nl Door het initiëren en uitvoeren van verschillende projecten/initiatieven op het gebied van verduurzamen, proberen BENG! energie-ambassadeurs
Nadere informatieWaalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht
Waalre Energie Lokaal Collectief Zonnedak De Pracht Agenda 19.45 Ontvangst met koffie en thee 20.00 Opening 20.10 Presentatie Lukas Leyten Wat is een collectief zonnedak De opzet Offerte-traject Voorstel
Nadere informatie30% ENERGIEZUINIG. En de energierekening dan? Energiebesparende maatregelen. Welke maatregelen? een warme jas! Energiebesparende maatregelen
Wat is de groene mug? Nationaal energiebesparingsinitiatief Lokaal energiebesparingsinitiatief Gemeente Haarlem met partners Elan Wonen Spaarnelanden Nuon Ymere Pre Wonen Eneco Provincie Noord Holland
Nadere informatieDatum Behandeld door Telefoonnummer 5 augustus
Datum Behandeld door Telefoonnummer 5 augustus 2010 033 253 94 39 Kenmerk Onderwerp E-mail Financiering t.n.v. uw VVE Geachte heer/mevrouw Van Beugen, Vandaag hebben wij met u gesproken over de noodzakelijke
Nadere informatieHilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp
Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp Energieavond Hilversum Kerkelanden, Zeverijn en Rode Dorp 17 mei 2016 Wat kunt u verwachten Hilverzon & Kerkelanden Leeft! Ambitie gemeente Hilversum Wie is
Nadere informatieZonnestroom voor VVE s
Zonnestroom voor VVE s Wim Schutten 21 februari 2019 Zonnestroom voor VVE s Volgorde der dingen in duurzaamheid Draagvlak binnen de VVE Techniek Ontwerp Kosten & baten Hoe en hoe te verdelen Hoe een offerte
Nadere informatiePostcoderoos/leningen/ subsidies. Servicepunt Energie Lokaal Drenthe Provincie Drenthe Drentse Energie Organisatie WatTpiekTASSEN
Postcoderoos/leningen/ subsidies Servicepunt Energie Lokaal Drenthe Provincie Drenthe Drentse Energie Organisatie WatTpiekTASSEN Programma 16:05 uur: De Postcoderoos, nieuwste ontwikkelingen en presentatie
Nadere informatieWaalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht
Waalre Energie Lokaal Collectief Zonnedak De Pracht Agenda 19.45 Ontvangst met koffie en thee 20.00 Opening door voorzitter WEL 20.10 Presentatie Lukas Leyten Herhaling opzet Collectief Zonnedak Voorstel
Nadere informatieFUNDERINGSHERSTEL VERDUURZAMING VAN PARTICULIER WONINGBEZIT IN COMBINATIE MET 4 FEBRUARI 2016
FUNDERINGSHERSTEL IN COMBINATIE MET VERDUURZAMING VAN PARTICULIER WONINGBEZIT 4 FEBRUARI 2016 1 OMVANG FUNDERINGSPROBLEMATIEK BIJ PARTICULIERE EIGENAREN Totaal circa 14.000 woningen Waarvan 8.100 vooroorlogs
Nadere informatieNo.W /II 's-gravenhage, 4 februari 2016
... No.W03.15.0457/II 's-gravenhage, 4 februari 2016 Bij Kabinetsmissive van 23 december 2015, no.2015002297, heeft Uwe Majesteit, op voordracht van de Minister van Veiligheid en Justitie, mede namens
Nadere informatieAdvocaten en notarissen
Advocaten en notarissen JURIDISCHE ASPECTEN BIJ DUURZAME ENERGIE PROJECTEN 30 juni 2015 Maarten Kole Drie stimuleringsregels 1.Salderingsregeling 2.Postcoderoosregeling 3. SDE+ Salderingsregeling Salderingsregeling
Nadere informatieBenut alle kansen van zonnepanelen
1 Benut alle kansen van zonnepanelen 2 5 voorbeelden: Pitch 1 3 Vabi Assets dag 2015 Klik om een thema te maken Vabi Assets dag 2015 Goed Wonen Joris Wismans 2650 woningen Toekomst Duurzaam woningbezit
Nadere informatieBurgerinitiatief De ZonneVisser Collectief zonnedak Vissers Recycling
Burgerinitiatief De ZonneVisser Collectief zonnedak Vissers Recycling 852 zonnepanelen Samen iets moois gaan doen Inleiding Alle informatie in deze presentatie is gebaseerd: Op de actuele wet- en regelgeving
Nadere informatieIs uw dak geschikt? ing. J.J. (Jacco) van de Sandt. Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang. Oegstgeest 1 april 2019
Is uw dak geschikt? ing. J.J. (Jacco) van de Sandt Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang Oegstgeest 1 april 2019 ꓫ Ongeschikt Redenen om het NIET te doen (of uit te stellen) Dak te hoog
Nadere informatieDuurzame accommodaties. Jaap Veld
Duurzame accommodaties Jaap Veld Zelziuz Zelziuz Advies Zon Thuis Zon Bedrijf Zon Agri Zon Thuis voor huurders Zonnestroom van Wp naar kwh Vermogen zonnestroominstallatie gespecificeerd in Watt peak (Wp)
Nadere informatieAgenda. Verdieping. Cursus op 1 en 29 november Advies op maat voor uw VvE via VVE010
Agenda Techniek Geld: Energiebelasting, Saldering, Regeling Verlaagd Tarief Geld: Investeren en Terugverdienen Leveranciers en offertes De VvE en PV s. Wat te doen bij welke VvE? Verdieping Cursus op 1
Nadere informatieDe succesvolle aanpak van VvE Hamershof Leusden
De succesvolle aanpak van VvE Hamershof Leusden Inhoud VvE bewoners Hamershof Motivatie Zekerheden & voorspelbaarheid Individuele benadering Besluit in de ALV Samengevat Sander van Velthoven & René Pie
Nadere informatieVanavond. Workshop VvE Energieloket Gelderland Fletcher Hotel Doorwerth
Workshop VvE Energieloket Gelderland 29-05-2018 Fletcher Hotel Doorwerth Vanavond Kennismaking Ondersteuning VvE Energieloket Gelderland Waarom verduurzamen? Mogelijkheden verduurzamen VvE s Subsidie en
Nadere informatieWETSVOORSTEL VVE Wetsvoorstel verbetering Vereniging van Eigenaars Doel
WETSVOORSTEL VVE Halverwege 2015 heeft de minister een wetsvoorstel ingediend tot aanpassing van de wetgeving rond Verenigingen van Eigenaars (VvE s). Wetsvoorstel verbetering Vereniging van Eigenaars
Nadere informatieNadere bestudering van de juridische merites en jurisprudentie leert, dat aan dit vraagstuk nogal wat haken en ogen zitten.
FINANCIERING VAN GROOT ONDERHOUD In de praktijk komt het regelmatig voor, dat een ouder appartementengebouw dringend aan renovatie en/of groot onderhoud toe is. In die gevallen doet de Vergadering van
Nadere informatieDatum Behandeld door Telefoonnummer 7 november 2018 J. Esselmann
Datum Behandeld door Telefoonnummer 7 november 2018 J. Esselmann 088 253 90 20 Kenmerk Onderwerp E-mail - Financiering onderhoud en verduurzaming door uw Vereniging van eigenaren info@restauratiefonds.nl
Nadere informatieStichting Duurzaam Lopikerwaard
Stichting Duurzaam Lopikerwaard in samenwerking met Presentatie d.d. 16 januari 2019 te Cabauw Welkom en mededelingen 1) Graag de telefoons op stil of uit. 2) Consumpties zijn na twee keer koffie en thee
Nadere informatieO B J E C T G E B O N D E N F I N A N C I E R I N G B I J P A R T I C U L I E R E G R O N D G E B O N D E N W O N I N G E N
O B J E C T G E B O N D E N F I N A N C I E R I N G B I J P A R T I C U L I E R E G R O N D G E B O N D E N W O N I N G E N O B J E C T G E B O N D E N F I N A N C I E R I N G Aanleiding Opties Stand van
Nadere informatieRegels Collectieve Zonne-Energiecentrale
Regels Collectieve Zonne-Energiecentrale 10 mei 2014 Mogelijkheden zonnepanelen Zelfopwekking op eigen dak met eigen panelen => zelf investeren => salderen + btw teruggave Zelfopwekking op eigen dak met
Nadere informatieWELKOM Energiecoöperatie Endura
WELKOM Energiecoöperatie Endura Ledenavond Endura Samenvatting activiteiten en plannen Hoe staan we er voor in Harderwijk? Bron : Klimaatmonitor RVO in vergelijking met Ermelo Endura aanpak De drietrapsraket
Nadere informatiePostcoderoos Hengstdal
Postcoderoos Hengstdal Zonnepanelen op andermans dak Regeling Verlaagd Tarief HengstdalZON i.s.m Duurzaam Hengstdal 06-06-18 Postcoderoos HengstdalZON 1 Programma 1. Welkom en doel van de avond 2. Kaders
Nadere informatieWido van Heemstra. Adviseur Agentschap NL. Saldering, de stand van zaken
Wido van Heemstra Adviseur Agentschap NL Saldering, de stand van zaken Saldering: de stand van zaken Wido van Heemstra Agentschap NL Nationaal Zonne-energiedebat Universiteit Utrecht 13 mei 2013 Overzicht
Nadere informatiePostcoderoos. Wie mogen meedoen? Inwoners uit postcoderoosgebied
Zon4Ons Energie-coöperatie voor gezamenlijke productie van zonne-energie door en voor Oldehove, Niehove, Saaksum,Ezinge, Zuurdijk, Den Ham, Lauwerzijl, Houwerzijl, Warfhuizen en Noordhorn Postcoderoos
Nadere informatieRev maart 2018
Rev. 05 22 maart 2018 Doel van vanavond: Informeren zonnepark Lutten Levert Aftrap ledenwerving Algemeen: Presentatie wordt geplaatst op www.luttenleeft.nl Stel gerust vragen tijdens de presentatie Achtergrond
Nadere informatieWorkshop financiering
Workshop financiering VNG innovatieve aanpakken 6 november 2018 Thijs Franssen t.franssen@svn.nl Jolein Schorel jolein@jskwadraat.nl Waar gaan we het over hebben Huidige mogelijkheden Hypotheek Energiebespaarlening
Nadere informatieAmbitie fonds. Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw
15-04-2019 Ambitie fonds Toegankelijk maken van energiebesparing in de bestaande woningbouw Verstrekken Energiebespaarlening aan eigenaren/bewoners en VvE s tegen een lage rente zonder afsluitkosten Wat
Nadere informatieCoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven. Rogier Coenraads
CoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven Rogier Coenraads Arnhem, 13 februari 2014 Regeling verlaagd tarief EB bron: www.belastingdienst.nl Regeling verlaagd tarief EB - Korting energiebelasting van
Nadere informatieMinder energie meer comfort. Maak gebruik van de duurzaamheidslening. Ook een vereniging van eigenaren kan een lening aanvragen.
Ook een vereniging van eigenaren kan een lening aanvragen De maatregelen verdienen zichzelf terug. Daar valt met de huidige lage rentestand niet tegenop te sparen. aldus Henk Brouwer (VVE Beheerder) van
Nadere informatieEnergiegroep COOL Zonnepanelen mei 2014
Energiegroep COOL Zonnepanelen mei 2014 www. cool-leusden.nl twitter: http://twitter.com/coolleusden PROGRAMMA Welkom - door Ago Salverda (voorzitter CML Leusden) Informatie Zonnepanelen - door Marian
Nadere informatieFinancieren zonder banken
Financieren zonder banken Jan Willem Zwang 15 november 2012 Stichting Green Crowd Utrechtseweg 310 Gebouw H02 6812 AR Arnhem 026 352 75 72 www.greencrowd.nl Wat is crowdfunding? 1 idee, veel financiers,
Nadere informatieSaldering. Wido van Heemstra Agentschap NL
Saldering Wido van Heemstra Agentschap NL De wetgeving nu 2 Wat verstaan we onder salderen? In de wet wordt dit woord nergens gebruikt, dus verschillende interpretaties en misverstanden mogelijk Belangrijkste
Nadere informatieInformatiebijeenkomst: 7 Bildtse Zonnedaken
Informatiebijeenkomst: 7 Bildtse Zonnedaken Woensdag 29 juni 2016 Wat gaan we bespreken? Waarom duurzame energie? Wat is Mienskips Energie? Zonnecollectief 7 Bildtse Zonnedaken Vragen? Waarom duurzame
Nadere informatieHilversum Over t Spoor
Hilversum Over t Spoor Energieavond Hilversum Over t Spoor 20 april 2016 Wat kunt u verwachten Wijkcentrum de Geus & Geuzenkracht Ambitie gemeente Hilversum Wie is Hoom? De buurt onder de loep Wijkaanbod:
Nadere informatieC2 Saldering en zelflevering van zonnestroom Sunday 2013, Wido van Heemstra Agentschap NL. 20 november 2013
C2 Saldering en zelflevering van zonnestroom Sunday 2013, Wido van Heemstra Agentschap NL 20 november 2013 Overzicht 1.Saldering 2.Zelflevering 3.Verlaagd tarief bij collectieve opwek Nb. Disclaimer: hoe
Nadere informatieProgramma. start eind 1 18:00 18:05 2 18:05 19:00
Programma start eind 1 18:00 18:05 2 18:05 19:00 3 19:00 19:20 4 19:20 19:40 5 19:40 20:00 6 20:00 20:55 7 20:55 21:00 Welkom,:mededelingen,:toelichting:programma Stand:van:zaken:initiatieven:/:projecten
Nadere informatieWaarom zonnestroom? 21 maart 2013 1
Waarom zonnestroom? De zon is ruim voorradig. Je eigen stroom duurzaam zelf opwekken. Verwachte levensduur panelen ca. 30 jaar. Minder afhankelijk van de grote maatschappijen Minder invloed van wat ver
Nadere informatieDEventer Energieke Verbinding Pilot ESCo
DEventer Energieke Verbinding Pilot ESCo Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is een ESCo? 3. Wat is de meerwaarde van een ESCo? 4. Organisatie en positionering 5. Belemmeringen en risico s 1.1 DEventer Energieke
Nadere informatieMergebrief met CRM-lijst alle Gelderse gemeenten. Geacht college van B&W,
Mergebrief met CRM-lijst alle Gelderse gemeenten Onderwerp Stimuleringsfonds Energiemaatregelen en asbestsanering particuliere woningen Inlichtingen bij Jacco Rodenburg 026 359 9002 post@gelderland.nl
Nadere informatieIs uw dak geschikt? Presentatie van de VvE Zonnecoach. Najaar 2018 EEN INITIATIEF VAN
Is uw dak geschikt? Presentatie van de VvE Zonnecoach EEN INITIATIEF VAN Najaar 2018 ing. J.J. (Jacco) van de Sandt Energie- en bouwkundig adviseur Stichting VvE Belang Agenda 1. Kennismaking 2. Zonnepanelen
Nadere informatie4 maart 2014. Project ontwikkeling. Zon-P.V.
4 maart 2014 Project ontwikkeling Zon-P.V. 1 Inhoud Inhoudsopgave Locatie keuze Ontwikkel en investering en exploitatie kosten Kostprijs kwh Vragen 2 Projectontwikkeling Coöperatieve Zon-P.V. Geen rekensommen
Nadere informatieEize-Jan Bakker Pieter Nap
Eize-Jan Bakker Pieter Nap Wie is BENG www.beng2030.nl Energiecoöperatie BENG! is in juli 2013 opgericht en groeit sindsdien gestaag. We hebben inmiddels meer dan 300 leden en 20 bedrijfsleden. De doelstelling
Nadere informatieAlphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude Samen, lokaal en duurzaam! ENERGIEK ALPHEN AAN DEN RIJN
Alphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude Samen, lokaal en duurzaam! ENERGIEK ALPHEN AAN DEN RIJN Energiek Alphen aan den Rijn AGENDA 1. Opening 2. Wie en wat is Energiek Alphen aan den Rijn 3. Gemeente
Nadere informatieZon op K&N: Algemene informatie (Kerschoten en De Naald) Waarom doen we dit? Hoe werkt het
Zon op K&N: Algemene informatie (Kerschoten en De Naald) Waarom doen we dit? Meer schone energie We verbruiken in Nederland per huishouden gemiddeld 3.500 kwh stroom per jaar. Dat is met fossiele brandstoffen
Nadere informatiePresentatie: Collectief zonnedak Coöperatie Pingjum. Dinsdag 1 november 2016 Klaas Bijlsma & Simon Visbeek
Presentatie: Collectief zonnedak Coöperatie Pingjum Dinsdag 1 november 2016 Klaas Bijlsma & Simon Visbeek Opbouw Waarom duurzame energie? Mienskips Energie Kansen zonnedak Coöperatie Pingjum Vragen? Waarom
Nadere informatieprogramma - welkom - ontstaan initiatief - wat is een regeling Verlaagd Tarief (postcoderoos) - hoever zijn we - kosten/opbrengsten - wie doet mee
Crowdfunding populair voor zonnepanelen Den Haag - Steeds meer mensen die zelf geen dak hebben, willen wel investeren in zonnepanelen. Projecten waarbij mensen samen investeren in de zonne-energieparken
Nadere informatieKees Smitskamp Guido Weber. 18 januari 2016
Kees Smitskamp Guido Weber 18 januari 2016 } 19.30 Presentatie van Zonnecollectief Tuindorp Hengelo } 20.00 Presentatie Pure Energie uit Enschede } 20.15 Pauze } 20.45 Vragen } 21.30 Einde Zaalhuur, koffie,
Nadere informatieInformatie over het project
Informatie over het project Op de sporthal Mondriaan in Oss legt Energiecoöperatie Oss een installatie voor het opwekken van elektriciteit uit zonlicht (PV-panelen). Deelnemers kopen er delen van en worden
Nadere informatie9-5-2014 B.v.d.Hoek Driebergen 0655965653
Zonnepanelen op het dak van uw VvE? Draagvlak creëren en offertes aanvragen en communiceren met de VvE (Nieuwsbrief) Kosten en baten analyse Berekenen terug verdien tijd Spreadsheet offerte gegevens Communicatie
Nadere informatieHet financiële plaatje. EC Noorddijk. Het verdienmodel
Het financiële plaatje EC Noorddijk Het verdienmodel Onderwerpen Doel Energiecoöperatie Noorddijk Resultaat voor de leden Investeringen Financieringen Energieleverancier Hoever zijn we nu? Samenvatting.
Nadere informatieDe Postcoderoos in Berg en Dal
Energierijck Energiecoöperatie u.a De Postcoderoos in Berg en Dal Samen hernieuwbare zonenergie opwekken op andermans dak. Doet u mee? Jos van der Lint Heilig Landstichting 29-11-2017 Coöperatie Energierijck
Nadere informatieHypotheek en financiering
Wijzigingen per 1 januari 2018 In dit document vindt u de belangrijkste wetswijzigingen voor 2018. Hypotheek en financiering Hypotheekrenteaftrek 2018 daalt naar 49,5% In 2018 daalt het maximale belastingtarief
Nadere informatieWij gaan van start met DE Ramplaan!!! 13 Februari 2014
Wij gaan van start met DE Ramplaan!!! 13 Februari 2014 Opmerking vooraf Hoe stellen wij de zaak aan u voor??? Niet mooier dan het is Maar ook niet lelijker!!! Zonnecentrale Fablo 3 Vooruitblik Wij zijn
Nadere informatieKENNISARENA Stimuleringsmaatregel Asbest eraf, zonnepanelen erop. Sjef van der Lubbe Saskia van Noordt Johannes Zijlstra
KENNISARENA Stimuleringsmaatregel Asbest eraf, zonnepanelen erop Sjef van der Lubbe Saskia van Noordt Johannes Zijlstra 1 Programma Opening bijeenkomst en toelichting op het Programma 5 min Toelichting
Nadere informatie