FINANCIAL COCKPIT: DYNAMISCHE RAPPORTERING EN REAL-TIME INZICHT

Transcriptie

1 THE POINT BDO NIEUWSBRIEF FINANCIAL COCKPIT: DYNAMISCHE RAPPORTERING EN REAL-TIME INZICHT ACCOUNTANCY Boekhoudkundige verwerking van de liquidatiereserve FAQ De sociale verkiezingen staan voor de deur PARTNERSHIP NEWS Solvay Business Game

2 EDITORIAAL COLOFON BDO-NIEUWSBRIEF # REDACTIERAAD Werner Lapage Hans Wilmots Dirk Vandendaele Ann Celis Cindy De Bock Annick Deklerck BDO 2015 : De opgenomen informatie in deze nieuwsbrief heeft een signalerend en globaal karakter en is niet bedoeld als beroepsmatig advies. Onze adviseurs houden zich ter beschikking om verdere adviezen en acties terzake met u uit te werken. Wenst u deze nieuwsbrief voortaan ook elektronisch te ontvangen, dan kan u contact met ons opnemen via newsletter@bdo.be. U vindt onze Nieuwsbrief eveneens op Ook Frans-, Engels- en Duitstalige versies zijn beschikbaar. V.U. BDO Academy Burg.Ven. CVBA/ Soc. Civ. SCRL Werner Lapage, p/a The Corporate Village, Da Vincilaan 9 Box E6, Elsinor Building 1935 Zaventem Op het ogenblik dat deze nieuwsbrief verschijnt, zijn de politieke partijen nog volop in debat over hoe de fameuze tax shift er nu moet gaan uitzien. Een aantal andere fiscale maatregelen krijgen intussen vaste vorm. Bij nieuw wetgevend fiscaal initiatief is de burger snel geneigd te denken aan alweer nieuwe of bijkomende belastingen. Dit is gelukkig niet altijd het geval. Deze regering zet in op een relancebeleid. De economie kruipt stilaan uit een economisch dal. De indicatoren kleuren groen en het vertrouwen van het bedrijfsleven in een betere financiële en economische toekomst is aan het groeien. Om bedrijven en hun aandeelhouders te stimuleren maakt de regering momenteel werk van enkele concrete fiscale steunmaatregelen. Opvallend hierbij is dat deze maatregelen zich richten op de opstart van een bedrijf maar ook op de beëindiging ervan. Om de economie een boost te geven moeten startende (lees in deze context maximum 4 jaar oude) ondernemingen in eerste instantie alle kansen krijgen. De programmawet die nu voorligt (consulteer zeker ook onze website voor meer details en verdere updates) introduceert drie nieuwe fiscale maatregelen op dit vlak. Twee maatregelen willen particulier kapitaal mobiliseren voor de financiering van startende ondernemingen. Ofwel gebeurt de financiering via kapitaalinbreng door particulieren die hiervoor recht krijgen op een belastingvermindering in de personenbelasting. De toepassing van de belastingvermindering is aan een aantal beperkingen onderworpen (o.a. niet voor management - en patrimoniumvennootschappen en evenmin indien de bedrijfsleider zijn eigen vennootschap financiert). Ofwel wordt geld geleend aan de vennootschap via een bestaand crowdfunding-platform. De intresten die de particulier ontvangt zijn vrijgesteld van belasting tot een bepaald plafond. Het belastingvoordeel verbonden aan de lening wordt ook toegekend aan de bedrijfsleider die de eigen vennootschap financiert. Een derde maatregel situeert zich in de sfeer van de bedrijfsvoorheffing. Startende ondernemingen hoeven een deel van de bedrijfsvoorheffing ingehouden op het loon van de werknemers niet door te storten aan de schatkist. De onderneming mag 10% (voor een kleine onderneming) of zelfs 20% (voor een micro -onderneming ) voor zichzelf houden als een soort subsidie. De regering heeft echter ook aandacht voor meer mature (kmo) ondernemingen. Verder in deze nieuwsbrief komt de liquidatiereserve aan bod zoals die werd geïntroduceerd voor aanslagjaar Deze maatregel wil de fiscale pijn bij liquidatie verzachten door de normale belastingdruk van 25% op een dergelijke uitkering te laten dalen naar 10% (te betalen op het ogenblik van de aanleg van de liquidatiereserve uit de winst van het boekjaar 2014). Op die manier kan deze reserve bij liquidatie belastingvrij worden uitgekeerd, dan wel na 5 jaar en zonder liquidatie aan een gunsttarief van 5%. De (ontwerp) programmawet voorziet nu ook de mogelijkheid om een bijzondere liquidatiereserve aan te leggen voor de winst van de boekjaren 2012 en Let wel, de regering wil boter bij de vis: de bijzondere aanslag van 10% voor de 2012 reserve zal al moeten betaald worden tegen 30 november Maar laat dit vooral geen beletsel zijn om ook voor de winst van het lopende boekjaar 2015 de aanleg van een liquidatiereserve te overwegen. WERNER LAPAGE Voorzitter van de redactieraad

3 INHOUD COVER STORY FINANCIAL COCKPIT 4 ACCOUNTANCY LIQUIDATIERESERVE 7 FAQ SOCIALE VERKIEZINGEN 10 IFRS-NIEUWS 14 LEGAL NIEUWE BEREKENINGSWIJZE SOCIALE BIJDRAGEN ZELFSTANDIGEN 16 GRONDIGE HERVORMING VAN HET PENSIOENLANDSCHAP 17 TAX IMPACT VAN DE ZESDE STAATSHERVORMING OP DE PERSONENBELASTING 20 TAX SHELTER -STELSEL HERVORMD 22 FATCA 26 PARTNERSHIP NEWS SOLVAY BUSINESS GAME 28 CORPORATE NEWS 30 BIJLAGE STEEKKAART FISCALE KENGETALLEN IN DE PERSONEN- EN VENNOOTSCHAPSBELASTING

4 COVER STORY FINANCIAL COCKPIT: DYNAMIC REPORTING AND REAL-TIME INSIGHT ONZE STERK GEDIGITALISEERDE MAATSCHAPPIJ MAAKT DAT WE TOEGANG HEBBEN TOT VEEL MEER GEGEVENS. DEZE GEGEVENSSTROOM VERANDERT BOVENDIEN STEEDS SNELLER. HET IS VOOR ONDERNEMERS EEN ENORME UITDAGING OM DEZE EVOLUTIE TE KUNNEN BLIJVEN VOLGEN EN DE JUISTE BESLISSINGEN TE NEMEN. 4 2thePOINT #2 2015

5 Philip Lodewyckx Vanuit één overzicht analyseert u vier financiële aspecten voor uw onderneming: rentabiliteit, cash, balansevenwicht en liquiditeit. Als ondernemersadviseur heeft BDO zich geëngageerd om voor u de juiste financiële informatie te verzamelen en te analyseren. Om ondernemers nog meer van dienst te zijn, heeft BDO ervoor gekozen een belangrijk deel van de communicatie over uw financiële resultaten te laten verlopen via een speciaal ontwikkelde toepassing: Financial Cockpit. Financial Cockpit voorziet in een dynamische rapportering van de resultaten en geeft real-time inzicht in de financiële positie van uw onderneming. WAT IS EEN DYNAMISCH RAPPORT? Via een upload van de gegevens uit de verwerkte boekhouding, beschikt het data-warehouse dat aan de basis ligt van de analyse van deze cijfers over de meest gedetailleerde gegevens. Het verwerken van deze massa gegevens maakt dat niet enkel analyses kunnen worden uitgevoerd naar tijdsorde, maar dat ook analyses kunnen worden gemaakt die verbanden tussen de verschillende rekeningen verduidelijken. In tegenstelling tot een jaarrekening, waarbij via een momentopname en samenvoeging van een heel aantal rekeningen de financiële staten worden weergegeven, heeft de gebruiker met Financial Cockpit de mogelijkheid om zelf de tijdsorde en het detail van de analyses te bepalen. Het dynamische karakter van Financial Cockpit zorgt er bijvoorbeeld niet alleen voor dat u een goed zicht krijgt over de betalingstermijnen die aan klanten werden verstrekt, het rapport geeft aan bij welke klanten de redelijke betalingstermijn is verstreken. WAT BEGRIJPEN WE ONDER REAL-TIME? Financial Cockpit verwerkt de gegevens uit de boekhouding. Het spreekt dus voor zich dat de boekhouding up-to-date moet zijn om de juiste analyses te kunnen maken. Afhankelijk van de frequentie waarmee de gegevens worden aangeleverd, zullen onze analyses beschikbaar zijn. BDO zet al geruime tijd in op het efficiënter maken van het verwerkingsproces van uw gegevens. Via scanning met Optical Character Recognition (OCR) en het verwerken BDO-NIEUWSBRIEF 5

6 COVER STORY Philip Lodewyckx van CODA-files (een bankstandaard die verrichtingen op eenduidige wijze identificeert) zijn boekhoudgegevens sneller beschikbaar voor analyses. WELKE ANALYSES ZIJN ALVAST VOORZIEN IN FINANCIAL COCKPIT? Naast gedetailleerde analyses van actief-, passief- en resultatenrekeningen, verschaft Financial Cockpit u een duidelijk inzicht in de wijze waarop uw onderneming werd gefinancierd, de wijze waarop het beoogde rendement werd behaald en de mate waarin uw onderneming haar verplichtingen op korte termijn zal kunnen nakomen. Analyses van bewegingen binnen activa, passiva en resultaten maken elke individuele transactie zichtbaar. Om te verzekeren dat de belangrijkste financiële KPI s (Key Performance Indicators) onmiddellijk kunnen worden geraadpleegd, werd voorzien in een flashreport. Het flashreport geeft in één oogopslag alle (financiële) kerncijfers van uw onderneming weer. Het raadplegen van deze kerncijfers moet het de gebruiker mogelijk maken om snel en goed geïnformeerd te kunnen reageren op wat zich in het bedrijf afspeelt. n Voor meer informatie: Neem contact op met de collega s van Accountancy: accountancy@bdo.be Eén van de belangrijkste financiële analyses is deze die de beschikbare liquiditeiten van de onderneming weergeeft. Een analyse van de cash van de vennootschap maakt een goede sturing en planning op korte termijn mogelijk. 6 2thePOINT #2 2015

7 ACCOUNTANCY Kathleen Van Hove BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING VAN DE LIQUIDATIERESERVE DE PROGRAMMAWET VAN 19 DECEMBER 2014 INTRODUCEERDE DE LIQUIDATIERESERVE OM KMO S EEN FISCAAL GUNSTIG REGIME TOE TE KENNEN VOOR DE UITKERING VAN DIE RESERVES. DE VORMING VAN DE LIQUIDATIERESERVE IS DAARMEE OPGENOMEN IN HET NIEUWE ARTIKEL 184QUATER WIB HET FISCALE REGIME KWAM AAN BOD IN ONZE VORIGE EDITIE. NU STAAN WE EVEN STIL BIJ DE BOEKHOUDKUNDIGE ASPECTEN. PRO MEMORIE: KLEINE VENNOOTSCHAPPEN KUNNEN LIQUIDATIERESERVE AANLEGGEN De aanleg van een liquidatiereserve is enkel mogelijk voor kleine vennootschappen, zoals omschreven in artikel 15 van het Wetboek van Vennootschappen. De voorwaarde van een kleine vennootschap moet aanwezig zijn voor het belastbaar tijdperk waarin de liquidatiereserve wordt aangelegd. De algemene vergadering van een vennootschap kan vanaf aanslagjaar 2015 de te bestemmen boekhoudkundige winst van het boekjaar geheel of gedeeltelijk boeken als een liquidatiereserve. Er kan geen liquidatiereserve aangelegd worden vanuit een overgedragen resultaat of door onttrekking van reserves. De keuze om in een bepaald boekjaar geen te bestemmen winst van het boekjaar toe te wijzen aan de liquidatiereserve heeft bijgevolg een onomkeerbaar effect, waarbij er steeds een roerende voorheffing BDO-NIEUWSBRIEF 7

8 ACCOUNTANCY van 25 % verschuldigd zal zijn bij een latere dividenduitkering van het betreffende bedrag. AFZONDERLIJKE AANSLAG VAN 10% Op de liquidatiereserve daarentegen is een afzonderlijke aanslag van 10 % van toepassing bij de aanslag in de vennootschapsbelasting van het afgesloten belastbaar tijdperk. De gereserveerde winsten zijn onderworpen aan de gewone vennootschapsbelasting, waarop fiscale aftrekposten, zoals fiscale verliezen en de notionele intrestaftrek, verrekend mogen worden. De fiscale aftrekposten mogen niet in mindering gebracht worden van de bedoelde afzonderlijke aanslag. De liquidatiereserve heeft bijgevolg een impact op de belastingdruk en op de omvang van de overgebleven te bestemmen winst van het boekjaar. Bij de uitkering van de liquidatiereserve naar aanleiding van de vereffening van de vennootschap wordt er geen bijkomende belasting geheven, ongeacht het tijdstip van liquidatie. Een bijkomend voordeel is dat de liquidatiereserve op een latere datum ook als een dividend kan uitgekeerd worden. Bij dividenduitkering na 5 jaar is een afzonderlijke aanslagvoet van 5 % bijkomende roerende voorheffing van toepassing. Het tarief roerende voorheffing wordt echter 15 % bij dividenduitkering binnen de 5 jaar na het aanleggen van de liquidatiereserve. Dit geldt enkel voor de inkomsten die worden toegekend of betaalbaar gesteld vanaf 1 januari De 5-jarige periode begint te lopen vanaf de afsluitdatum van het belastbaar tijdperk waarin de liquidatiereserve werd aangelegd. De belastingplichtige moet bij zijn aangifte vennootschapsbelasting vanaf het aanslagjaar waarin de liquidatiereserve wordt aangelegd een opgave voegen waarvan het model door de Minister van Financiën zal worden vastgesteld. 8 2thePOINT #2 2015

9 Kathleen Van Hove «Een aankomende programmawet breidt de liquidatiereserve uit naar de winst (na belasting) van de boekjaren 2012 en 2013.» BOEKHOUDKUNDIGE VERWERKING De aanleg van de liquidatiereserve en de bijzondere aanslag moeten geboekt worden bij de eindejaarsverrichtingen op inventarisdatum van de vennootschap. De liquidatiereserve moet op een afzonderlijke rekening van het passief geboekt worden (i.e. onaantastbaarheidsvoorwaarde). Het is aangeraden om per aanslagjaar een afzonderlijke subrekening bij te houden voor de aanleg van de liquidatiereserve, aangezien de FIFOmethode van toepassing is bij de aantasting van de liquidatiereserve. Indien een gedeelte van de liquidatiereserve wordt uitgekeerd, wordt geacht het oudste gedeelte te zijn aangetast. Dit kan een invloed hebben op het tarief van de bijkomende aanslag in de roerende voorheffing, naargelang de uitkering al dan niet gebeurt binnen de 5 jaar na aanleg van de liquidatiereserve. PRAKTISCH VOORBEELD Een kleine vennootschap heeft: overgedragen winst uit voorgaande boekjaren: 500,00 EUR; winst van het boekjaar vóór belastingen:1.000,00 EUR; belastingen op de winst van het boekjaar: geraamd op 230,00 EUR, exclusief de afzonderlijke aanslag. De vennootschap beslist een liquidatiereserve aan te leggen voor de volledige te bestemmen winst van het boekjaar. Rekening houdend met de bijkomende, afzonderlijke aanslag van 10%, kan de vennootschap maximaal 700,00 EUR aanleggen als liquidatiereserve. (1.000,00 EUR 230,00 EUR = 770,00 EUR x (100 / 110) = 700,00 EUR) De wettelijke reserve wordt verder verhoogd met 5 % van (1.000,00 EUR 230,00 EUR 70,00 EUR) = 35,00 EUR. n De eindejaarsverrichtingen op inventarisdatum kunnen als volgt weergegeven worden: BOEKING VAN DE GERAAMDE BELASTINGEN Geraamde belastingen 230,00 EUR Geraamd bedrag belastingschulden 230,00 EUR BOEKING VAN DE AFZONDERLIJKE AANSLAG OP DE LIQUIDATIERESERVE Geraamde belastingen 70,00 EUR Geraamd bedrag belastingschulden 70,00 EUR BOEKING VAN DE LIQUIDATIERESERVE Toevoeging aan de overige reserves 700,00 EUR Beschikbare reserves art. 184quater WIB 92 (AJ 2015) 700,00 EUR BOEKING VAN HET OVERGEDRAGEN RESULTAAT UIT VOORGAANDE BOEKJAREN Overgedragen winst 500,00 EUR Overgedragen winst van vorig boekjaar 500,00 EUR BOEKING VAN HET TE BESTEMMEN RESULTAAT NA VOORAFGAANDELIJKE TOEWIJZING VAN DE LIQUIDATIERESERVE Toevoeging aan de wettelijke reserve 35,00 EUR Over te dragen winst 465,00 EUR Wettelijke reserve 35,00 EUR Overgedragen winst 465,00 EUR Voor meer informatie: Neem contact op met de collega s van Accountancy: accountancy@bdo.be BDO-NIEUWSBRIEF 9

10 FAQ DE SOCIALE VERKIEZINGEN STAAN VOOR DE DEUR DE VOLGENDE SOCIALE VERKIEZINGEN VINDEN PLAATS IN DE PERIODE VAN 9 TOT 22 MEI HEEL WAT ONDERNEMINGEN ZITTEN IN DE AANLOOP VAN DE VERKIEZINGSPROCEDURE MET TAL VAN VRAGEN. HIERBIJ ALVAST EEN ANTWOORD OP ENKELE VAAK GESTELDE VRAGEN. WIE MOET EEN OVERLEGORGAAN OPRICHTEN EN EVENTUEEL SOCI- ALE VERKIEZINGEN ORGANISEREN? Elke werkgever die in 2015 gewoonlijk gemiddeld minimaal honderd werknemers tewerkstelt moet een ondernemingsraad oprichten en hiervoor verkiezingen organiseren. Voor ondernemingen waar bij de vorige verkiezingen een ondernemingsraad werd opgericht of had moeten worden opgericht, blijft de verplichting bestaan om een ondernemingsraad op te richten, voor zover deze onderneming in 2015 gewoonlijk gemiddeld minimaal vijftig werknemers tewerkstelt. Belangrijk is echter dat in die ondernemingen waar minder dan honderd werknemers worden tewerkgesteld geen verkiezingen voor de ondernemingsraad georganiseerd moeten worden. De personeelsafgevaardigden, die verkozen zijn in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk oefenen dit mandaat uit. De ondernemingen die in 2015 echter gewoonlijk gemiddeld minimaal vijftig werknemers tewerkstellen, moeten enkel een Comité oprichten. WAT VERSTAAT DE WETGEVER ONDER HET BEGRIP ONDERNEMING BIJ DE ORGANISATIE VAN SOCIALE VERKIEZINGEN? Voor de sociale verkiezingen wordt een onderneming bekeken op het niveau van de technische bedrijfseenheid. De technische bedrijfseenheid valt echter niet noodzakelijk samen met de juridische entiteit. Zo kunnen verschillende juridische entiteiten samen één technische bedrijfseenheid vormen. Omgekeerd kan het ook zijn dat de verschillende vestigingen van één enkele juridische entiteit verschillende aparte technische bedrijfseenheden vormen. HOE BEPAALT DE ONDERNEMING HAAR TECHNISCHE BEDRIJFSEENHEID? De samenstelling hangt af van economische en sociale criteria. In geval van twijfel primeren de sociale criteria. Economische zelfstandigheid uit zich doordat de directie van de vestiging een zekere onafhankelijkheid bezit ten opzichte van de directie van de juridische entiteit. De sociale zelfstandigheid is dan weer gebaseerd op de verscheidenheid van mensenkringen, de verwijdering van de vestigingen, het verschil in taal, de zelfstandigheid op het niveau waarop het personeelsbeleid wordt gevoerd, de zelfstandigheid op het niveau waarop de onderhandelingen over de sociale kwesties worden toegepast, enz. In geval van twijfel zijn deze sociale criteria doorslaggevend om de technische bedrijfseenheid te bepalen. 10 2thePOINT #2 2015

11 Sofie Vlamings WELKE PERSONEELSLEDEN KOMEN IN AANMERKING OM NA TE GAAN OF DE ONDERNEMING DE GRENS VAN VIJFTIG OF HONDERD WERKNEMERS BEREIKT? Het begrip werknemer omvat iedere persoon die de technische bedrijfseenheid tewerkstelt op basis van een arbeids- of een leerovereenkomst. Hieronder een schematisch overzicht van de personen die al dan niet in aanmerking komen voor de berekening van de tewerkstellingsdrempel van vijftig of honderd werknemers: Wie komt in aanmerking? Voor de berekening van de tewerkstellingsdrempel Arbeiders Bedienden Kaderleden Leidinggevend personeel Preventieadviseur interne dienst Preventieadviseur externe dienst Handelsvertegenwoordigers Studenten Leerlingen Huisarbeiders Schippers Zeelieden Dienstboden Ter beschikking gestelde leerkrachten Gesco s (Gesubsidieerde Contracten) Werknemer met arbeidsovereenkomst in een technische bedrijfseenheid in België maar tewerkgesteld in het buitenland Werknemer in beroepsopleiding geplaatst door VDAB of Actiris (BGDA) Tewerkgestelde werkloze mindervalide in beschutte werkplaats Uitzendkrachten (in de ondernemingen waar zij tewerkgesteld zijn) Tewerkgestelde werklozen Werknemer verbonden door vervangingsovereenkomst (max. 2 jaar) Werknemer kort tijdelijk tewerkgesteld in andere technische bedrijfseenheden Werkloze met bedrijfstoeslag Langdurig zieke Dienstenchequewerknemers, als ze een arbeidsovereenkomst hebben Neen, tenzij ze een werknemer vervangen Neen Neen Neen BDO-NIEUWSBRIEF 11

12 FAQ MOET EEN ONDERNEMING SOCIALE VERKIEZINGEN ORGANISEREN VAN ZODRA ZIJ DE VIJFTIGSTE OF HONDERDSTE WERKNEMER AANWERFT? Het gemiddeld aantal werknemers dat een technische bedrijfseenheid gewoonlijk tewerkstelt in het jaar voorafgaand aan de sociale verkiezingen is het criterium om sociale verkiezingen te organiseren. Voor de verkiezingen van 2016 is de referteperiode dus Wanneer een onderneming in 2015 haar vijftigste of honderdste werknemer aanwerft, is het echter niet zo dat zij automatisch sociale verkiezingen moet organiseren. De drempel van vijftig of honderd werknemers is immers niet gebaseerd op een momentopname, maar is een gemiddelde over het hele jaar. Enkel wanneer er in 2015 gemiddeld vijftig of honderd werknemers in dienst zijn, moet de onderneming in 2016 sociale verkiezingen organiseren, of toch minstens in de loop van december 2015 de zogenaamde voorprocedure starten. HOE WORDT HET AANTAL WERKNEMERS VOOR DE TEWERKSTELLINGSDREMPEL BEPAALD? Om de tewerkstellingsdrempel te bepalen, wordt een voltijdse werknemer in aanmerking genomen voor het aantal kalenderdagen in dienst bij de onderneming op basis van de Dimona-aangifte, en dat gedeeld door 365. Een voltijdse werknemer die op 1 januari 2015 in dienst is en in dienst blijft tot 31 december 2015, telt dus mee voor één eenheid: 365 dagen ingeschreven/ 365 kalenderdagen = 1. Gaat deze werknemer op 1 oktober 2015 echter uit dienst, dan is hij 273 dagen in dienst geweest en telt hij slechts voor 0,75 mee: 275/365 = 0,75. Bij deeltijdse werknemers gebeurt de berekening op dezelfde manier, op voorwaarde dat ze minstens 75 % werken. Blijven de deeltijdse werknemers onder de grens van 75 %, dan tellen zij maar voor de helft mee. 12 2thePOINT #2 2015

13 Sofie Vlamings WAT MOET PRECIES VERSTAAN WORDEN ONDER OCCULTE PERIODE EN WAAR MOET REKENING MEE GEHOUDEN WORDEN? Zowel kandidaten als verkozenen bij de sociale verkiezingen genieten van een bescherming tegen onregelmatig ontslag. Om tot een regelmatig ontslag te kunnen overgaan, moeten specifieke procedures gerespecteerd worden. Zo niet, zijn er hoge ontslagvergoedingen verschuldigd. Dit houdt in dat deze procedures ook bij de kandidaten nageleefd moeten worden. Hier rijst er echter een praktisch probleem: de zogenaamde occulte beschermingsperiode start immers begin januari 2016, meer bepaald vanaf de dertigste dag vóór de aanplakking van het bericht waarin de verkiezingsdatum wordt vastgesteld (dag X 30). Gedurende een periode van vijfenzestig dagen (tussen dag X 30 en dag X + 35) wordt het voor een onderneming erg risicovol om een werknemer te ontslaan. De wetgeving over de sociale verkiezingen voorziet namelijk in een retroactieve ontslagbescherming. Tot vijfendertig dagen na de dag van de aanplakking van het bericht waarin de verkiezingsdatum wordt vastgesteld (dag X + 35) kunnen de verschillende representatieve werknemersorganisaties kandidatenlijsten indienen. Al wie op deze kandidatenlijsten voorkomt, geniet een bijzondere ontslagbescherming die eigenlijk al aanvangt op dag X 30. Het is dus mogelijk dat een werknemer die ontslagen werd later kandidaat blijkt te zijn voor de sociale verkiezingen en dus geniet van de ontslagbescherming. Ingediende kandidatenlijsten kunnen in bepaalde gevallen nog wijzigen tot en met dag X Het is daarom raadzaam om alle geplande ontslagen tot die datum on hold te zetten. Wanneer een onderneming overweegt om één of meerdere werknemers te ontslaan, voert zij deze ontslagen inderdaad best nog door in n BDO ASSISTEERT U GRAAG De procedure van de verkiezingen is een zeer formalistische procedure die bovendien erg delicaat is. Vormfouten kunnen snel aanleiding geven tot nietigheid van de procedure, waarbij de hele procedure opnieuw moet opstarten. Het Social-Legal team van BDO heeft een jarenlange ervaring in huis om ondernemingen volledig te ondersteunen in de procedure en de strategie naar de werknemersorganisaties toe. Zowel in functie van de procedure sociale verkiezingen als bij de opstart van de nieuw verkozen ondernemingsraad als bij conflicten met personeel/vakbonden buiten deze periodes kunnen wij ondersteuning en begeleiding bieden om eventuele conflicten op te lossen en te streven naar een constructieve dialoog met de werknemersorganisaties. Dit kan ook in geval van stakingen of verzoeningen voor het paritair comité. Wij streven daarbij steeds naar oplossingen die passen bij de mentaliteit van het bedrijf. Voor meer informatie: Neem contact op met de collega s van Social-Legal: Legal@bdo.be BDO-NIEUWSBRIEF 13

14 IFRS VERWACHTE IMPACT VAN HET NIEUWE IFRS LEASING-MODEL DE IASB VERWACHT NOG VOOR EIND 2015 EEN NIEUWE LEASES-STANDAARD UIT TE BRENGEN. IMPACT OP DE BALANS In essentie komt het erop neer dat volgens het nieuwe IASB- model voor leasingcontracten de leasingnemer verplicht zal zijn om: (a) alle activa en verplichtingen inzake leasing op te nemen in de balans, initieel gewaardeerd tegen de actuele waarde van onvermijdelijke leasebetalingen; (b) afschrijvingen te boeken op de geleasede activa en de interesten op leaseverplichtingen in resultaat te nemen over de leasingtermijn; en (c) het totaal betaalde cashbedragen te verdelen in een hoofdbedrag leningen (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en interestbetalingen (opgenomen onder hetzij operationele, hetzij financieringsactiviteiten). Geleasde activa Financiële verplichtingen De IASB heeft beslist dat leasingnemers verplicht zullen zijn om activa en verplichtingen voortvloeiend uit elke leasing op te nemen in de balans - uitgezonderd bij leasing van maximaal 12 maanden en voor kleinere activa (zoals een laptop). Het model geeft op die manier weer dat, bij de start van de leasing, de leasingnemer het recht verkrijgt om een actief te gebruiken voor een bepaalde periode en dat hij een verplichting heeft om te betalen voor dat recht. Voor leasingnemers die op dit ogenblik beschikken over aanzienlijke niet in de balans opgenomen (d.w.z. operationele) leasingovereenkomsten, zal de grootste impact resulteren in een verhoging van de geleasede activa en financiële verplichtingen - en een wijziging in de belangrijkste financiële ratio s als gevolg van de activa en de verplichtingen van de leasingnemer. Eigen vermogen De geleasde activa worden initieel gewaardeerd tegen hetzelfde bedrag als de leasingverplichtingen (en omvatten ook kosten die rechtstreeks verband houden met het afsluiten van de leaseovereenkomst). De geleasde activa worden dan op dezelfde manier afgeschreven als andere activa - dit zal normaal gezien lineair gebeuren over de leasetermijn. De boekwaarde van geleasede activa zal doorgaans sneller dalen dan de boekwaarde van leaseverplichtingen. Dit zal leiden tot een daling van het eigen vermogen in vergelijking met heden voor leasingnemers met aanzienlijke niet in de balans opgenomen (operationele) leasingovereenkomsten. 14 2thePOINT #2 2015

15 Dominique Milis IMPACT OP DE WINST- EN VERLIESREKENING EBITDA Bedrijfswinst en financieringskosten Winst voor belastingen Volgens het IASB-model moet een leasingnemer alle leasingovereenkomsten die opgenomen zijn in de balans op dezelfde manier verantwoorden. De IASB beschouwt alle leasings als een gebeurtenis waarbij de leasingnemer het recht verkrijgt om gebruik te maken van een actief bij de start van een leasing en tegelijkertijd hiervoor financiering te verkrijgen. Bijgevolg zal een leasingnemer altijd (a) de afschrijving van geleasede activa afzonderlijk moeten erkennen en opnemen van (b) interest op leaseverplichtingen. Voor leasingnemers die op dit ogenblik beschikken over aanzienlijke niet in de balans opgenomen (operationele) leasingovereenkomsten en die momenteel alle lease-uitgaven (inclusief impliciete interest) verantwoorden als bedrijfskosten, zal dit leiden tot een hogere winst voor interesten en belastingen (bedrijfswinst) in vergelijking met de bedragen die op dit ogenblik worden opgenomen. IMPACT OP DE KASSTROOMOVERZICHT Operationele kasstroom Financieringskasstroom Total kasstroom Volgens het IASB-model zal dit leiden tot lagere uitgaande operationele kasstromen, met een overeenkomstige stijging van uitgaande financieringskasstromen in vergelijking met de bedragen die op dit ogenblik worden opgenomen. De reden hiervoor is dat leasingnemers onder de huidige regeling uitgaande kasstromen van niet in de balans opgenomen (operationele) leasingovereenkomsten opnemen onder de operationele cashflows, terwijl volgens het nieuwe model de terugbetalingen van hoofdsommen op alle leaseverplichtingen zullen opgenomen worden onder de cashflows uit financieringsactiviteiten. ANDERE MOGELIJKE EFFECTEN Kosten van leningen Het nieuwe model leidt niet tot een wijziging van de bestaande financiële verplichtingen van leasingnemers, maar wel tot meer transparante informatie over deze verplichtingen. Leners zullen beter geïnformeerd worden over het kredietrisico van een entiteit en ze zullen als gevolg daarvan beter in staat zijn om dit risico te waarderen. Er kan echter redelijkerwijs van worden uitgegaan dat kredietverstrekkers reeds de impact inschatten van niet in de balans opgenomen leasings op de hefboomwerking op grond van informatie die momenteel reeds verschaft wordt door leasingnemers die rapporteren in overeenstemming met IAS 17. Bijgevolg is het onwaarschijnlijk dat de nieuwe norm een invloed zal hebben op de kosten van leningen. Schuldratio s De wijzigingen aan leaserapportering zouden een weerslag kunnen hebben op sommige schuldratio s. Het zou er ook toe kunnen leiden dat sommige entiteiten niet langer in overeenstemming zijn met schuldratio s na toepassing van de nieuwe Leases-standaard indien deze schuldratio s gekoppeld zijn aan de jaarrekening van de entiteit volgens IFRS standaarden (indien ze gebaseerd zijn op de boekhoudkundige vereisten die gelden bij de afsluiting van de overeenkomsten en indien ze momenteel niet gecorrigeerd worden voor niet in de balans opgenomen leasings). De IASB heeft aangegeven dat rekening zal worden gehouden met de noodzaak om voldoende overgangsperiode in te bouwen die nodig is voor het herbekijken van schuldratio s bij het bepalen van de datum waarop de nieuwe Leasesstandaard van kracht wordt. n Voor meer informatie: Neem contact op met het Competence Center IS: ifrs@bdo.be BDO-NIEUWSBRIEF 15

16 LEGAL Eveline Naudts NIEUWE BEREKENINGSWIJZE SOCIALE BIJDRAGEN ZELFSTANDIGEN SINDS 1 JANUARI 2015 IS DE BEREKENINGSWIJZE VAN DE SOCIALE BIJDRAGEN VOOR ZELFSTANDIGEN GRONDIG AANGEPAST. DE ZELFSTANDIGE BETAALT VANAF 2015 SOCIALE BIJDRAGEN OP BASIS VAN DE INKOMSTEN VAN HET BETROKKEN JAAR WAARIN HIJ DEZE BIJDRAGEN IS VERSCHULDIGD EN NIET LANGER OP BASIS VAN DE INKOMSTEN VAN HET 3DE JAAR VOORAFGAAND AAN HET BIJDRAGEJAAR. DE BEREKENINGSBASIS: WIJZIGING STOPZETTINGSMEERWAARDEN Het begrip beroepsinkomsten dat als basis dient voor de berekening van de sociale bijdragen wijzigt niet. Het gaat nog steeds om de bruto beroepsinkomsten, verminderd met de beroepskosten en eventueel met de beroepsverliezen. De vergoedingen die bedrijfsleiders ontvangen naar aanleiding van de stopzetting van hun activiteit blijven deel uitmaken van de berekeningsbasis. De stopzettingsmeerwaarden bij onder meer de vervreemding van de vennootschap worden ook opgenomen in de berekeningsbasis van het betrokken jaar. Een uitzondering wordt gemaakt voor de stopzettingsmeerwaarden gerealiseerd in het jaar van pensionering of bij stopzetting van de activiteit. Hierop moet u geen sociale bijdragen betalen. Opgelet, op de stopzettingsvergoedingen voor bedrijfsleiders moeten steeds sociale bijdragen worden betaald. In het bijdragejaar zelf betaalt de zelfstandige per kwartaal een voorlopige bijdrage. Een uitzondering geldt voor de periode van aanvang van activiteit. De geherwaardeerde beroepsinkomsten van het derde jaar (of het recentst gekende inkomstenjaar) voorafgaand aan het bijdragejaar liggen aan de basis voor de berekening van de voorlopige bijdrage. In de nieuwe regeling worden inkomsten uit onvolledige jaren ook meegerekend. Deze inkomsten worden omgerekend naar een jaarinkomen. VERMINDEREN OF VERHOGEN VAN DE SOCIALE BIJDRAGEN De zelfstandige kan een vermindering van zijn voorlopige sociale bijdragen vragen indien hij op basis van objectieve elementen kan aantonen dat zijn beroepsinkomsten in het bijdragejaar lager zullen liggen dan één van de wettelijk vastgelegde drempels van de bijdragecategorieën. Voor een zelfstandige in hoofdberoep mag het inkomen niet hoger zijn dan ,86 EUR om van een vermindering te genieten. Een toegekende vermindering is slechts geldig voor één kalenderjaar. Wanneer echter blijkt dat een zelfstandige een aanvraag tot vermindering onterecht heeft verkregen, riskeert hij een verhoging van 3% per kwartaal en 7% per jaar op de bijkomende gevorderde sociale bijdragen bij de eindafrekening. Aangezien de voorlopige bijdragen nog steeds berekend worden op de beroepsinkomsten van 3 jaar geleden, kan een zelfstandige ook kiezen om zijn bijdragen te verhogen. Dit is raadzaam wanneer wordt verwacht dat de inkomsten in het huidige jaar hoger zullen liggen. Een verhoging is eenvoudig aan te vragen en vermijdt hoge regularisaties. De betaalde sociale bijdragen zijn steeds fiscaal aftrekbaar. REGULARISATIE Van zodra het sociaal verzekeringsfonds de werkelijke beroepsinkomsten van een bepaald jaar kent, regulariseert het de voorlopige sociale bijdragen op basis van deze werkelijke beroepsinkomsten. Voor de berekening van de definitieve bijdragen moet er geen herwaardering van de inkomsten meer gebeuren omdat de beroepsinkomsten deze zijn van het bijdragejaar zelf en niet langer deze van het derde jaar voorafgaand aan het bijdragejaar. n Voor meer informatie: Neem contact op met onze collega s van Legal: legal@bdo.be 16 2thePOINT #2 2015

17 LEGAL Katleen Meesters GRONDIGE HERVORMING VAN HET PENSIOENLANDSCHAP HET REGEERAKKOORD VAN DE REGERING MICHEL I KONDIGDE EEN AANTAL NIEUWE PENSIOENMAATREGELEN AAN WAARONDER EEN VERHOGING VAN DE WETTELIJKE PENSIOENLEEFTIJD VOOR HET RUSTPENSIOEN EN HET VERVROEGD PENSIOEN. DIT WERD NOG NIET DEFINITIEF GOEDGEKEURD. ANDERE WIJZIGINGEN ZIJN WEL AL IN PENSIOENWETGEVING OPGENOMEN EN VAN TOEPASSING VANAF 1 JANUARI VERHOGING WETTELIJKE PENSIOENLEEFTIJD Op 3 april keurde de ministerraad enkele ontwerpen van K.B. goed die verder uitvoering geven aan de verhoging van de pensioenleeftijd. De wettelijke pensioenleeftijd wordt opgetrokken tot 66 jaar in 2025 en tot 67 in Ook de leeftijd waarop vervroegd pensioen mogelijk is, wordt opgetrokken. Zowel de leeftijds- als de loopbaanvoorwaarden worden strenger. Vervroegd pensioen kan dan enkel nog vanaf de leeftijd van 62.5 jaar in 2017 en 63 jaar in Bovendien neemt de loopbaanvoorwaarde voor vervroegd pensioen toe in aantal jaren: tot 41 jaar in 2017 en 42 jaar in De loopbaanvoorwaarde voor een lange loopbaan wordt vanaf 2019 opgetrokken tot 44 jaar om het pensioen te kunnen opnemen op de leeftijd van 60 jaar en tot 43 jaar om het pensioen te kunnen opnemen op de leeftijd van 61 jaar. Deze nieuwe maatregelen worden in 2017 van kracht. BDO-NIEUWSBRIEF 17

18 LEGAL Verder staat ook een hervorming voor de berekening van het pensioen op stapel. Dit zou gebeuren aan de hand van een soort puntensysteem. Voorlopig zijn de voorstellen wat betreft de pensioenleeftijden nog niet definitief. Toch zijn er intussen al een aantal hervormingen ingevoerd vanaf 1 januari WERKEN TIJDENS PENSIOEN Een van de meest opvallende wijzigingen sinds 1 januari, is de afschaffing van het plafond van toegelaten arbeid, dat cumuleerbaar is met het rustpensioen. Vanaf 1 januari van het jaar waarin de gepensioneerde 65 jaar wordt of wanneer hij/zij een beroepsloopbaan van minstens 45 jaar kan bewijzen, gelden er geen begrenzingen meer van de beroepsinkomsten. Opgelet, elk loopbaanjaar moet minstens 104 voltijdse equivalenten omvatten of overeenstemmen met 1/3 van een voltijdse activiteit. Voor de gepensioneerden die niet aan deze voorwaarden voldoen, gelden volgende grensbedragen: De sanctie bij overschrijding van deze grenzen is een vermindering van het pensioen. De nieuwe regeling voorziet in een vermindering in verhouding tot het percentage van de overschrijding. Voordien werd het volledige pensioen opgeschort voor het betrokken jaar bij een overschrijding van het grensbedrag met minstens 15 %. DE GEWERKTE MAANDEN VAN HET INGANGSJAAR TELLEN MEE VOOR PENSIOENBEREKENING Vanaf 1 januari 2015 wordt ook een pensioenbedrag toegekend voor de kalendermaanden die de maand van de ingang van het rustpensioen voorafgaan. Hiervoor moeten wel werkelijke, fictieve of forfaitaire lonen geregistreerd zijn in de loop van het kalenderjaar dat het ingangsjaar van het pensioen voorafgaat. Voordien telden de laatste gewerkte maanden in het jaar van pensionering niet mee voor de pensioenberekening. EENHEID VAN LOOPBAAN Op de pensioenen die voor 1 januari 2015 zijn ingegaan geldt het principe dat er maximaal 45 loopbaanjaren kunnen meetellen voor de berekening van het pensioen. De basis hiervoor is het kalenderjaar. Wanneer 45 jaren overschreden werden, werd er enkel rekening gehouden met de meest voordelige kalenderjaren voor de berekening van het rustpensioen. Vanaf 1 januari 2015 wordt er enkel rekening gehouden met VTE (voltijdse dagequivalenten). De maximale loopbaan die in aanmerking kan worden genomen is dus gelijk aan VTE, hetzij 45 loopbaanjaren met 312 VTE, ongeacht het aantal kalenderjaren waarover deze gespreid zijn. Ook hier worden minder voordelige dagen voor de pensioenberekening buiten beschouwing gelaten bij een overschrijding van VTE. Toegelaten beroepsinkomsten in 2015 voor wie de normale pensioenleeftijd nog niet heeft bereikt: Zelfstandige of mix werknemer-zelfstandige Nee 7.793,00 EUR 6.234,00 EUR ,00 EUR 9.351,00 EUR Nee ,00 EUR ,00 EUR ,00 EUR ,00 EUR Voorwaarden Kinderlast Werknemer, ambt of mandaat Jonger dan de normale pensioenleeftijd Jonger dan 65 jaar met alleen overlevingspensioen Toegelaten beroepsinkomsten in 2015 voor wie de normale pensioenleeftijd bereikt heeft: Zelfstandige of mix Voorwaarden Kinderlast Werknemer, ambt of mandaat werknemer-zelfstandige Nee ,00 EUR ,00 EUR Normale pensioenleeftijd ,00 EUR ,00 EUR 65 jaar met een loopbaan of nee Geen beperking Geen beperking van 42 jaren of meer 18 2thePOINT #2 2015

19 Katleen Meesters HERVORMING PENSIOENBONUS Het aantal personen dat recht heeft op de pensioenbonus neemt vanaf januari 2015 geleidelijk aan af. De pensioenbonus wordt immers afgeschaft voor zowel zelfstandigen als werknemers die: ofwel vóór 1 december 2014 niet voldoen aan de voorwaarden voor vervroegd pensioen; ofwel de leeftijd van 65 bereikt hebben, maar vóór 1 december 2014 geen beroepsloopbaan van 40 jaar kunnen bewijzen. In 2014 werd de regelgeving rond de pensioenbonus al eens gewijzigd. Voor de pensioenen ingegaan op 1 januari 2014 of later bouwt de gepensioneerde pas pensioenbonusrechten op vanaf het jaar dat volgt op het jaar waarin vervroegd pensioen mogelijk werd. Dit kan ten vroegste vanaf 60 jaar. Iedere voltijdse gewerkte dag levert een pensioenbonus op. Het bedrag van de bonus werd progressief vastgesteld. Hoe langer aan het werk, hoe groter de bonus (1,50 EUR/dag in het eerste jaar, hetzij het jaar waarin de pensioengerechtigde 61 wordt tot 2,50 EUR/dag na 6 jaar, het jaar waarin men 66 wordt). HERVORMING VAN HET GEWAARBORGD MINIMUMPENSIOEN Ook aan het minimumpensioen werd gesleuteld. Het principe van eenheid van loopbaan is ook hier van toepassing. Om recht te hebben op een minimumpensioen moet de loopbaan minimum gelijk zijn aan 2/3 van een volledige loopbaan ongeacht in welk stelsel deze prestaties worden geleverd. Vanaf 1 april 2015 werd het gewaarborgd minimumpensioen voor zelfstandigen verhoogd: ,28 EUR per jaar (1.070,94 EUR per maand) voor een pensioen als alleenstaande; ,33 EUR per jaar (1.068,11 EUR per maand) voor een overlevingspensioen. Met deze maatregel wordt de kloof tussen het pensioen voor werknemers en zelfstandigen verkleind. OVERLEVINGSPENSIOEN EN OVERGANGSUITKERING Ook het overlevingspensioen werd hervormd. De nieuwe regelgeving is enkel van toepassing voor de echtgenoten van wie de huwelijkspartner overlijdt na 31 december Dit om weduwes en weduwnaars te stimuleren om terug aan het werk te gaan. De nieuwe regeling voert naast het overlevingspensioen een overgangsuitkering in. Uitsluitend de leeftijd van de weduwe/weduwnaar is bepalend voor de toewijzing van het overlevingspensioen of de overgangsuitkering. Het overlevingspensioen zal in de toekomst pas op een latere leeftijd worden toegekend. In 2025 wordt dit 50 jaar en in 2030 zal dit op 55 jaar zijn. Wanneer niet voldaan is aan deze voorwaarden wordt de overgangsuitkering toegekend. n Voor meer informatie: Neem contact op met onze collega s van Legal: legal@bdo.be BDO-NIEUWSBRIEF 19

20 TAX IMPACT VAN DE ZESDE STAATSHERVORMING OP DE PERSONENBELASTING DE ZESDE BELGISCHE STAATSHERVORMING HEEFT HET FISCALE LANDSCHAP IN BELGIË GRONDIG HERTEKEND. DE FISCALE AUTONOMIE VAN DE GEWESTEN WERD AANZIENLIJK UITGEBREID WAARDOOR WE NU NIET LANGER MOGEN SPREKEN VAN DE PERSONENBELASTING MAAR VAN EEN FEDERALE PERSONENBELASTING EN EEN GEWESTELIJKE PERSONENBELASTING. HIERDOOR BETALEN WE VANAF AANSLAGJAAR 2015 NIET ALLEEN FEDERALE, MAAR OOK GEWESTELIJKE PERSONENBELASTING. MEER REGIONALE AUTONOMIE Vanaf aanslagjaar 2015 mogen de 3 gewesten: het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan de hand van opcentiemen een aanvullende gewestbelasting heffen op een deel van de personenbelasting. De gewesten kunnen deze opcentiemen vrij bepalen, maar ondergaan daarbij wel wat beperkingen. Daarnaast breiden ook de bevoegdheden van de gewesten in belangrijke mate uit. De gewesten kunnen voor de gewestelijke personenbelasting zelf kortingen, belastingvermeerderingen, belastingverminderingen en belastingkredieten toestaan. Voor een aantal, voorheen federale belastingverminderingen, werd de exclusieve bevoegdheid toegewezen aan de gewesten. Enkele voorbeelden hiervan zijn de belastingvermindering voor uitgaven ter beveiliging van 20 2thePOINT #2 2015