Stichting SWV VO Twente Oost

Transcriptie

1 Stichting SWV VO Twente Oost Onderzoek samenwerkingsverband Vierjaarlijks onderzoek Inspectie van het Onderwijs Samenwerkingsverbanden

2 Samenvatting De Inspectie van het Onderwijs bezoekt een bestuur van een samenwerkingsverband in Nederland minstens één keer in de vier jaar. Dit jaar was het bestuur van Stichting SWV VO Twente Oost (kortweg Samenwerkingsverband Twente Oost) aan de beurt. Onder deze stichting valt het samenwerkingsverband passend onderwijs voor het voortgezet onderwijs in de gemeenten Borne, Dinkelland, Enschede, Hengelo, Hof van Twente, Losser en Oldenzaal. Het bestuur is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van passend onderwijs aan in totaal leerlingen. We hebben onderzocht of het bestuur zorgt voor een samenwerkingsverband van voldoende kwaliteit en of het bestuur genoeg geld heeft om ook in de toekomst goede samenwerking rond passend onderwijs te blijven verzorgen. Dit is noodzakelijk om iedere leerling die een extra ondersteuningsbehoefte heeft, een passend onderwijsaanbod te kunnen bieden. Ook hebben we onderzocht of het bestuur weet hoe het gaat met de kwaliteit van het passend onderwijs op de aangesloten scholen. Verder hebben we gekeken hoe het bestuur er zélf voor zorgt dat voldoende passend onderwijs op de scholen beschikbaar blijft. VIERJAARLIJKS ONDERZOEK SAMENWERKINGSVERBAND Onderzoeksnummer: Het onderzoek is uitgevoerd bij Stichting SWV VO Twente Oost Bestuursnummer: Uitvoeringsperiode onderzoek: 16 en 21 december 2016 Datum definitief rapport: 8 juni 2017 Wat gaat goed? Omdat er veel leerlingen gebruik maken van het voortgezet speciaal onderwijs (vso) heeft het Samenwerkingsverband Twente Oost een forse vereveningstaakstelling van ,38 (personeel) en ,24 (materieel). Om deze taakstelling te kunnen realiseren heeft het bestuur van het samenwerkingsverband gekozen voor het principe geld volgt leerling. Dit wil zeggen dat de school die een leerling naar het vso verwijst, zelf betaalt voor het onderwijs dat de leerling daar geboden krijgt. En hoewel de keuze voor de verwijzer betaalt niet op solidariteit gebaseerd is, zijn de scholen binnen het samenwerkingsverband zich bewuster geworden van de gevolgen van een verwijzing. Dat geldt enerzijds op financieel gebied maar anderzijds ook voor de inspanning die een school moet doen om passend onderwijs te realiseren in een reguliere setting. De afgelopen jaren hebben scholen alternatieven gezocht om meer op basis van onderwijsbehoefte het onderwijs in te richten. Dit heeft geleid tot de afbouw van het orthopedagogisch-didactisch centrum (opdc), de verdere inrichting van het Centrum voor Onderwijs en Ondersteuning en kleinschalige maatwerktrajecten door individuele schoolbesturen. Doordat elke school de ondersteuning op eigen wijze invult, zijn de verschillen tussen scholen toegenomen. De locaties zijn nog in verschillende stadia wat betreft het vormgeven van hun ondersteuningsstructuur. 2/16

3 In geval de extra ondersteuning de mogelijkheden van de school overstijgt, maakt de school gebruik van de speciale voorzieningen binnen het samenwerkingsverband of zoekt de samenwerking met een andere school. De school vraagt bij het samenwerkingsverband een toelaatbaarheidsverklaring aan. De processen rondom deze aanvraag verlopen transparant en snel. Het samenwerkingsverband slaagt erin op een adequate manier de informatie over de ondersteuningsvraag en de verwijzing naar het vso te realiseren. Wat moet beter? Op dit moment heeft het samenwerkingsverband geen of onvoldoende zicht of er sprake is van een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen. Met het inzetten van interne audits wil het samenwerkingsverband beter zicht krijgen op de (kwaliteit van de) ondersteuningsmogelijkheden. De ondersteuningsmogelijkheden bij de scholen zijn de laatste jaren veranderd. De scholen zoeken eigen oplossingen bij de invulling van extra ondersteuning, passend bij de hen beschik bare middelen. Zo is op de ene school het expertisecentrum afgebouwd, op een andere school is een ondersteuningsgroep ingevoerd. Scholen kiezen voor kleinschalige trajecten voor de extra ondersteuning. Deze veranderingen vragen om aandacht voor de toerusting van leraren, waarbij niet alleen expertise van belang is maar ook hun attitude. Doordat scholen en samenwerkingsverband streven naar maatwerk verloopt dit proces op scholen zeer verschillend. Tegelijkertijd zijn er signalen dat scholen terughoudend zijn in hun toelatingsbeleid met het oog op verwijzingsrisico s. Het mag duidelijk zijn dat het belang van leerlingen voorop moet blijven staan. Afstemming en sturing van het samenwerkingsverband bij het realiseren van de samenhang tussen de voorzieningen verdient aandacht. Het samenwerkingsverband moet bij de vaststelling van het ondersteuningsplan de wettelijk voorgeschreven procedures volgen. Het is ons niet duidelijk of er sprake is van een vastgesteld ondersteuningsplan dat zowel de ondersteuningsplanraad als het op overeenstemming overleg heeft gepasseerd. Wat kan beter? We constateren dat veranderingen vaak moeilijk door te voeren zijn op de werkvloer; vaak bestaat de extra ondersteuning uit meer van hetzelfde of ontbreekt het aan faciliteiten of expertise. Het bestuur geeft veel aandacht aan passend onderwijs maar desondanks landt het niet altijd op de werkvloer. Ook constateert het bestuur dat er nog onvoldoende samenwerking is en dat veel veranderingen of 3/16

4 ontwikkelingen plaatsvinden op basis van initiatieven van leraren of scholen. Ofschoon de ondersteuning op de locaties verbeterd is, vinden scholen het moeilijk om het schoolondersteuningsprofiel waar te maken. Dit alles heeft ertoe geleid dat het bestuur van het samenwerkingsverband met audits, en door in gesprek te gaan met leraren en andere betrokkenen, een hernieuwde impuls wil geven aan passend onderwijs. In die impuls, die nog verder vorm moet krijgen, zal het bestuur aandacht geven aan ruimte en facilitering, nadenken over het principe de verwijzer betaalt, kruisbestuiving, overleg, oog voor de werkvloer, grootte van de klassen en de thuissituatie in relatie tot de situatie op school. 4/16

5 Inhoudsopgave 1. Inleiding 6 2. Bestuur Conclusie Resultaten Kwaliteitszorg en ambitie Financieel beheer Vervolgtoezicht Reactie van het bestuur 14 5/16

6 1. Inleiding Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? De inspectie heeft een vierjaarlijks onderzoek uitgevoerd bij het bestuur van Samenwerkingsverband Twente Oost. De centrale onderzoeksvraag voor een vierjaarlijks onderzoek is: Zorgt het bestuur voor voldoende kwaliteit van het samenwerkingsverband en voor deugdelijk financieel beheer? Onderliggende vragen zijn: 1. Stuurt het bestuur voldoende op de (zorg voor de) kwaliteit van de uitvoering van zijn taken in de regio? Kernvraag is of het bestuur voor alle leerlingen in het samenwerkingsverband die extra ondersteuning nodig hebben, een passende onderwijsplaats beschikbaar heeft. 2. Communiceert het bestuur actief over de eigen prestaties? 3. Is het financieel beheer deugdelijk? Het onderzoek naar deze deelvragen is daarmee gericht op de standaarden binnen de kwaliteitsgebieden Resultaten, Kwaliteitszorg en ambitie en Financieel beheer. Hierbij merken we op dat het gebruikte waarderingskader nog niet vigerend is ten tijde van het kwaliteitsonderzoek. De beoordelingen in dit rapport moeten dan ook worden gezien vooruitlopend op het in werking treden van het waarderingskader per augustus Werkwijze De informatie die bij de inspectie aanwezig is over het bestuur en het bijbehorende samenwerkingsverband, hebben we geanalyseerd en aangevuld met onderzoeken op zowel het niveau van het bestuur als van het samenwerkingsverband. Het gaat bijvoorbeeld om het bestuursverslag, het ondersteuningsplan, het strategisch beleidsplan, financiële gegevens, resultaatsgegevens en signalen. We hebben daarnaast op locatie enkele aanvragen voor toelaatbaarheid tot speciale voorzieningen bekeken en rondetafelgesprekken gevoerd met betrokkenen. Verder zijn gesprekken gevoerd met het uitvoerenden toezichthoudend bestuur, met de directeur van het samenwerkingsverband en met de penningmeester van het bestuur. Legenda van beoordelingen zoals ze in de rapportages worden weergegeven: G V O goed voldoende onvoldoende Onderzoeksactiviteiten Op de eerste dag van het onderzoek, 16 december 2016, voerden wij een aantal rondetafelgesprekken met vertegenwoordigers van verschillende geledingen binnen het samenwerkingsverband. We spraken met een groep ouders, een aantal leraren, schakelfunctionarissen tussen het samenwerkingsverband en de scholen, vertegenwoordigers van gemeenten en schoolmaatschappelijk werk en enkele schoolleiders van 6/16

7 scholen voor voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Hoewel de ondersteuningsplanraad niet apart was uitgenodigd namen wel enkele leden daarvan deel aan de gesprekken, vanuit hun rol als ouder of als teamlid uit de scholen. Kort geformuleerd stonden tijdens de rondetafelgesprekken steeds de volgende drie vragen centraal: - Wat vindt u van passend onderwijs en wat merkt u daarvan in de dagelijkse praktijk? - Hoe werkt passend onderwijs binnen het samenwerkingsverband en welke concrete ervaringen hebt u ermee? - Helpt passend onderwijs de kinderen die hiermee te maken krijgen? Hierna stelde de inspectie samen met het bestuur en de directeur het definitieve onderzoeksplan vast voor de tweede dag van het onderzoek op 21 december Het bestuur heeft daarbij geen specifieke onderwerpen benoemd. Het eerste gesprek op de tweede dag ging vooral over de resultaten, de kwaliteitszorg en de financiën van het samenwerkingsverband, inclusief de ondernomen activiteiten om het beleid van het samenwerkingsverband verder te ontwikkelen. Hierna voerden we een bestuursgesprek waarin we naast een aantal resterende gespreksonderwerpen ook een terugkoppeling gaven over onze bevindingen uit de voorgaande gesprekken. Ten slotte is afgesproken dat wij desgewenst op een latere datum het eerder aan het samenwerkingsverband toegezonden conceptrapport van dit kwaliteitsonderzoek en de conceptreactie daarop van het samenwerkingsverband (hoofdstuk 3 van deze rapportage), zullen bespreken met het bestuur en de directeur. Leeswijzer Na bovenstaande uitleg over de inrichting van het inspectieonderzoek, geven we in het volgende hoofdstuk de oordelen en conclusies van het onderzoek en lichten die nader toe. In hoofdstuk 2 geven we in paragraaf 2.1 ook de hoofdconclusie weer. In hoofdstuk 3 hebben we de reactie van het bestuur op het onderzoek en de rapportage opgenomen. 7/16

8 2. Bestuur Resultaten, kwaliteitszorg en financiële continuïteit van het bestuur In dit hoofdstuk geven we onze onderzoeksuitkomsten weer op bestuursniveau, dat wil zeggen: onze oordelen op de standaarden in de gebieden Resultaten, Kwaliteitszorg en ambitie en Financieel beheer. 2.1 Conclusie Wij concluderen dat het Samenwerkingsverband Twente Oost op de gehanteerde standaarden nog geen zodanige kwaliteit weet te realiseren dat op veel van die standaarden het oordeel voldoende van toepassing is. Wel constateren we dat de ontwikkeling die plaatsvindt, bemoedigend is voor de realisatie van passend onderwijs. De voorafgaande periode kenmerkt zich door de maatregel de verwijzer betaalt. Deze maatregel heeft het beleid van de schoolbesturen beïnvloed en geleid tot het besef dat samenwerking nodig is om het passend onderwijs vorm te geven. In vergelijking met de rest van Nederland nemen in Samenwerkingsverband Twente Oost veel leerlingen deel aan het voortgezet speciaal onderwijs. In het kader van passend onderwijs zullen meer leerlingen in het regulier onderwijs een plek vinden. Om dit te kunnen realiseren is er aandacht nodig voor deskundigheidsbevordering van het regulier onderwijs en het beter toerusten van leraren. Op bestuurlijk niveau is beleid ontwikkeld maar de vertaling daarvan is slechts gedeeltelijk op de werkvloer terug te vinden. De afgelopen jaren is door het bestuur van het samenwerkingsverband vooral ingezet om door herschikking van middelen de extra ondersteuning dichter bij de klas te brengen. Het effect daarvan is dat leraren passend onderwijs vaak als een bezuinigingsoperatie zien en niet als een proces om meer leerlingen te laten profiteren van regulier en passend onderwijs. We zien dat in het samenwerkingsverband een samenhangend geheel van ondersteuningsvoorzieningen aanwezig is, maar constateren tevens dat onderwijs en de extra ondersteuning niet altijd passend zijn. Leraren lopen tegen hun grenzen aan en zijn onvoldoende toegerust om extra ondersteuning vorm te geven. Er is behoefte aan afstemming, samenwerking en uitwisseling van initiatieven en ontwikkelingen. Bij dit proces is de expertise van het vso onontbeerlijk. Het vso ziet dat leerlingen later instromen, waardoor de problematiek van de leerling moeilijker te begeleiden is of meer tijd en energie vraagt dan in geval van een tijdige verwijzing. Toch is het totaalbeeld dat wij hebben van het samenwerkingsverband, positief. Het samenwerkingsverband is in ontwikkeling en bereidt zich voor op een volgende fase in passend onderwijs. Het zit in een fase waarbij de schoolbesturen terugkijken op de afgelopen periode en een 8/16

9 gezamenlijke visie bepalen voor de verdere ontwikkeling van passend onderwijs. Het besef is ontstaan dat het niet alleen kan, maar samen moet gebeuren. Dit gezamenlijke doel zal het bestuur van het samenwerkingsverband moeten delen met de werkvloer zodat realiteit en beleving meer met elkaar in evenwicht komen. Hierbij hoort ook de discussie over de invulling van governance die plaats gaat vinden in februari De financiële positie van Samenwerkingsverband Twente Oost is in orde; we zien geen verhoogde risico s voor de financiële continuïteit. In de volgende paragrafen vatten we onze oordelen samen in tabellen en geven we een toelichting. 2.2 Resultaten We zijn nagegaan of het bestuur voor alle leerlingen in het samenwerkingsverband die extra ondersteuning nodig hebben, een passende onderwijsplaats beschikbaar heeft. Aan de hand van de standaard Resultaten hebben we dat onderzocht. In de volgende tabel staat ons oordeel. Onderwijsresultaten O V G OR1 Resultaten De schoolbesturen zitten door de vereveningstaakstelling in de beheerstand. Zij proberen door te kiezen voor de verwijzer betaalt de bewustwording van passend onderwijs bij leraren te bevorderen. Hier slagen de schoolbesturen slechts gedeeltelijk in. Nog vaak zien leraren passend onderwijs als bezuinigingsmaatregel en niet als een vergaande aanpassing van het onderwijs aan de onderwijsbehoefte van de leerling. Daardoor leidt passend onderwijs niet tot nieuw beleid, waarbij aandacht uitgaat naar het functioneren van docenten op de werkvloer in het signaleren en begeleiden van leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte. De uitwerking van passend onderwijs vindt plaats op locatieniveau. Hierbij zijn de beschikbare middelen een belangrijk gegeven. De middelen bepalen de mogelijkheden die de school in het kader van extra ondersteuning heeft. Daarbij zien we dat het dekkend en passend aanbod in de ogen van de leraren onder druk staat. De scholen voor voortgezet speciaal onderwijs constateren dat scholen de mogelijkheden van de extra ondersteuning overschatten en te laat leerlingen doorverwijzen. Hierdoor is het voor het vso bijna ondoenlijk adequaat 9/16

10 onderwijs te realiseren. Doordat het samenwerkingsverband het aantal thuiszitters goed in beeld heeft, constateren we een lichte toename. Het betreft voornamelijk leerlingen met een forse ass-problematiek of psychische problemen zoals angststoornissen of depressiviteit. In principe probeert elk schoolbestuur een thuiszittersprobleem zelf op te lossen. Vanuit de gemeenten is er regelmatig contact met de ondersteuningscoördinator van een school. Ook vindt er jaarlijks een gesprek op bestuursniveau plaats met de leerplichtambtenaar. In het geval dat een schoolbestuur geen oplossing heeft voor een thuiszitter, dan meldt de school dit bij het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband kent geen thuiszittersoverleg en heeft geen doorzettingsmacht. De rol van de onderwijsconsulent wordt wisselend ervaren door de scholen. Scholen geven aan dat de onderwijsconsulent niet altijd bemiddelend is maar vaak de kant van de ouders kiest. Per subregio (Noord-Oost Twente, Hengelo en Enschede) is een overlegstructuur opgezet die voorkomt uit de voormalige samenwerkingsverbanden. In de regio Enschede vindt dit overleg niet meer plaats. We constateren wel een behoefte aan een dergelijk overleg en een mogelijk initiatief van het samenwerkingsverband om dit overleg te reactiveren zou gewenst zijn. In elke subregio is een commissie actief. Deze commissie bespreekt leerlingen van eindgroep 6 en medio groep 7 het uitstroomperspectief met het oog op een plaatsing op een passende school. De commissie adviseert op basis van onderwijsbehoefte maar verschilt per subregio. Een heroriëntatie van de opdracht en de rol van deze commissie door het samenwerkingsverband zou op zijn plaats zijn. 2.3 Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitszorg en ambitie O V G KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Verantwoording en dialoog Het beeld dat het bestuur heeft over de kwaliteit van het samenwerkingsverband, komt onvoldoende overeen met het beeld van de inspectie. De afspraken in het ondersteuningsplan werken onvoldoende door tot op schoolniveau. 10/16

11 Het samenwerkingsverband heeft vanuit zijn maatschappelijke opdracht in zijn ondersteuningsplan doelen geformuleerd. Bij het formuleren van deze doelen heeft de vereveningstaakstelling een grote rol gespeeld. Door het principe de verwijzer betaalt lijkt het samenwerkingsverband vooral naar de output te kijken. Tijdens het onderzoek hebben we geconstateerd dat op dit punt mogelijk een kentering plaats gaat vinden. De professionalisering en toerusting van leraren moet meer aandacht krijgen. Het besef dat schoolbesturen elkaar nodig hebben om de vereveningsdoelstelling te behalen, moet leiden tot een zichtbare en betere samenwerking tussen de scholen. Hierbij past ook de goede samenwerking met de gemeenten. Op dit moment ligt de verantwoordelijkheid voor het realiseren van passend onderwijs bij de schoolbesturen. De verwijzer betaalt heeft bij de start van het samenwerkingsverband gewerkt, maar er moet nu een beleidsmatige evaluatie plaatsvinden. Afhankelijk van de uitkomsten kan bijstelling van het beleid plaatsvinden. Hierbij blijft de vereveningsopdracht wel leidend, maar op grond van de deelnamecijfers mag je constateren dat er een terugloop van verwijzingen is. Omdat de leraren passend onderwijs en de effecten daarvan anders dan het bestuur beleven, zou het bestuur aandacht moeten geven aan meer dialoog met de werkvloer. Het uitgangspunt hierbij is de visie van het schoolbestuur en de uitwerking daarvan op schoolniveau. Het samenwerkingsverband moet dit proces faciliteren. De discussie over governance loopt, eind januari 2017 vindt verdere besluitvorming plaats. Ook de positie van de directeur in het samenwerkingsverband staat dan op de agenda. Nu is er sprake van drie lagen: het algemeen bestuur, het dagelijks bestuur en het bureau Naast het mogelijke dubbele belang, kunnen ook bepaalde artikelen van de statuten strijdig zijn met de maatschappelijke opdracht van het samenwerkingsverband. Mede naar aanleiding van de discussie over populatiebekostiging werd duidelijk dat belangen van schoolbesturen en doel van het samenwerkingsverband contraproductief kunnen zijn. Het begrip samenwerking moet een nieuwe en andere dimensie krijgen. In februari 2017 zal onder begeleiding van externe deskundige deze nieuwe structuur aandacht krijgen. Het overleg met ketenpartners in de regio, zoals met zorginstellingen, gemeenten en leerplicht, vindt plaats op het niveau van het schoolbestuur én op het niveau van de directeur samenwerkingsverband. Het bestuur en de directeur maken duidelijk dat zij hechten aan het optimaliseren van de regionale netwerken en organiseren met zekere regelmaat gesprekken om dat doel te realiseren. 11/16

12 2.4 Financieel beheer Wij baseren ons oordeel over het kwaliteitsgebied Financieel beheer op de beoordeling van de onderliggende standaarden voor financiële continuïteit en rechtmatigheid. Tenzij sprake is van evident excessief ondoelmatige bestedingen, scharen wij financiële doelmatigheid onder het stimulerende toezicht. Wij geven dan ook geen oordeel over de financiële doelmatigheid. Financieel beheer FB1 Continuiteit FB2 Doelmatigheid FB3 Rechtmatigheid O V V De standaarden financiële continuïteit en rechtmatigheid beoordelen we beide als voldoende. Het financieel beheer is daarmee voldoende. Ons oordeel over Financieel beheer gaat enerzijds uit van het oordeel en de bevindingen van de instellingsaccountants uit het eerstelijnstoezicht op de financiën van het onderwijs. Anderzijds speelt aanvullende informatie een rol, zoals signalen en (lopende) onderzoeken op het gebied van financiële continuïteit of rechtmatigheid. Beide aspecten leiden gezamenlijk tot een gewogen oordeel over de bijbehorende standaarden (wij geven in beginsel geen oordeel over financiële doelmatigheid). Dat oordeel luidt in het geval van Samenwerkingsverband Twente Oost voldoende ; in dit onderzoek hebben zich aan ons geen gegevens voorgedaan die een positieve waardering van het financieel beheer in de weg staan. 2.5 Vervolgtoezicht De inspectie oordeelt dat dit samenwerkingsverband voldoende bestuurd wordt. Voor wettelijke tekortkomingen krijgt het bestuur wel enkele herstelopdrachten. Het kwaliteitszorgsysteem komt verder voldoende van de grond en die naleving is daarin voorzien. Dit betekent dat de inspectie bij dit samenwerkingsverband voor het vervolgtoezicht op de kwaliteit (vooralsnog) niet afwijkt van de reguliere termijn van vier jaar. Wel hebben we afgesproken een voortgangsgesprek te voeren met betrekking tot de bestuurlijke ontwikkelingen. Een jaarlijkse risicoanalyse en/of urgente signalen kunnen de inspectie aanleiding geven het vervolgtoezicht alsnog aan te 12/16

13 scherpen. Dat geldt ook voor het toezicht op de financiën. Omdat het bestuur voldoet aan de standaarden van kwaliteitsgebied Financieel beheer is er op dit moment echter geen reden voor aangepast financieel toezicht. Voor de wettelijke tekortkomingen krijgt het bestuur herstelopdrachten die in onderstaand schema staan vermeld. Beoordeling (0) Herstelopdracht Datum gereed OR1 Resultaten Het samenwerkingsverband dient een samenhangend geheel aan ondersteuningsvoorzieningen te realiseren, conform artikel 18a, tweede lid, WVO. Het bestuur informeert de inspectie uiterlijk 1 september 2017 over de stand van zaken ten aanzien van het samenhangend en dekkend geheel van ondersteuningsvoorzieningen. KA1 Kwaliteitszorg Over het concept van het vernieuwde ondersteuningsplan moet het samenwerkingsverband op overeenstemming gericht overleg voeren met de gemeenten alvorens het plan vast te stellen (artikel 17a, negende lid, WVO). Het bestuur informeert de inspectie tijdens het voortgangsgesprek van 29 juni 2017 over de vaststelling van het plan en het verloop van de procedures. KA3 Verantwoording en dialoog De uitvoering van de wettelijke eisen rondom kwaliteitszorg vragen een gezamenlijk inspanning vanuit een verbetercultuur en professionaliteit. Dit veronderstelt een gezonde organisatie, effectieve taakverdeling, resultaatgerichtheid en aanspreekbaarheid van de betrokkenen bij het samenwerkingsverband. Integriteit, zorgvuldigheid en bewustzijn van effecten van het handelen zijn algemene aanvaarde kwaliteitsbeginselen die behoren bij het professioneel handelen (artikel 24d en 24e en 24e1, WVO). Het bestuur informeert de inspectie uiterlijk 1 augustus 2017 over de invulling en uitwerking van governance. 13/16

14 3. Reactie van het bestuur In zijn reactie d.d. 30 maart 2017 schrijft het bestuur de ontwikkeling die de inspectie in haar rapportage aangeeft, te herkennen en van groot belang achten. Het samenwerkingsverband vormt een lerende organisatie, waarin ruimte is voor kansen, initiatieven en maatwerkoplossingen die op termijn kunnen leiden tot structurele oplossingen. In het rapport constateert de inspectie dat de verschillen tussen scholen zijn toegenomen doordat elke school de ondersteuning op eigen wijze invult. Het bestuur van het samenwerkingsverband ziet dit als een positieve ontwikkeling: doordat elke school de ondersteuning op eigen wijze heeft ingericht, zijn er verschillen. Ouders hebben hierdoor ook keuzemogelijkheden. Op de site schoolprofielen worden deze verschillen zichtbaar gemaakt. Het schoolondersteuningsprofiel is geschreven door de school zelf, op basis van de eigen mogelijkheden. De basisondersteuning is hier onderdeel van. Omdat de basisondersteuning breed is geformuleerd, zijn nog niet alle scholen hier volledig op ingericht. Het bestuur heeft zichzelf hier (conform de landelijke lijnen) vijf jaar voor gegeven. Het bestuur van het samenwerkingsverband stelt dat er op dit moment sprake is van een dekkend aanbod binnen het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband kent relatief weinig ontheffingen en vrijstellingen van de leerplicht, wat hier o.a. een indicatie voor is. Juist dit dekkend aanbod staat echter onder druk. Het samenwerkingsverband is al doende binnen de scholen en gezamenlijk aan het leren hoe dit aanbod anders vorm te geven. De schoolbesturen zitten door de vereveningstaakstelling in de beheerstand. Ook zonder thuiszittersoverleg en doorzettingsmacht zorgt het samenwerkingsverband ervoor dat desbetreffende thuiszittende leerling (alsnog) passend onderwijs geboden wordt. Hierin worden positieve resultaten geboekt. Het aantal thuiszitters wordt ten opzichte van de landelijke gegevens vertroebeld doordat het samenwerkingsverband daarin ook het zorgelijk geoorloofd verzuim meeneemt. Dit opent het gesprek met bijvoorbeeld de gemeenten ten aanzien van wachtlijst problematiek. Voorts heeft het samenwerkingsverband t.o.v. de landelijke cijfers weinig vrijstellingen en ontheffingen. In de regio Hengelo is het overleg met de ondersteuningscoördinatoren overeind gebleven. Dit is in Enschede niet het geval. Wel is daar een overleg met een aantal directeuren van de vo- en vso-scholen in deze regio (vanuit elk schoolbestuur één directeur, met passend onderwijs als aandachtsgebied). 14/16

15 Het samenwerkingsverband is van plan uiterlijk 1 mei 2017 het nieuwe ondersteuningsplan voor te leggen aan de ondersteuningsplanraad en de gemeenten (t.b.v. oogo). Deze processen zijn dus 1 mei nog niet afgerond. Het bestuur kiest in dit proces prioritair voor zorgvuldigheid. Het bestuur gaat ervan uit dat de inspectie deze opvatting met hem deelt. 15/16

16 Inspectie van het Onderwijs Postbus 2730, 3500 GS Utrecht t-algemeen t-loket (voor vragen van ouders)