BEHEER- SYSTEMATIEK GROEN BEHEERSYSTEMATIEK GROEN WELKOM

Transcriptie

1 BEHEER WELKOM

2 WIE ZIJN WIJ? Johan Lukkes Projectmanager IBOR SWECO Nederland BV. Lammie Dijkstra -Staal Adviseur groen en integraal beheer SWECO Nederland BV.

3 SWECO Architecten- en ingenieursbureau Toonaangevend in Europa Opererend vanuit 7 geografische gebieden Jaarlijks actief in 70 landen Circa medewerkers

4 BEHEER BEHEER (= BS-G)

5 WAT GAAN WIJ DOEN? Voorstellen Verwachtingen en vragen op voorhand Randvoorwaarden en uitgangspunten BS-G Wat is er eigenlijk nieuw in de BS-G? Integraal plannen; waarom en hoe? Faseren en prioriteren Meerwaarde BS Vragen en stellingen

6 WIE ZIJN JULLIE?

7 VERWACHTINGEN!?

8 VRAGEN OP VOORHAND!?

9 TOTSTANDKOMING BEHEER Circa 1,5 jaar gestart in opdracht CROW BS-OR en BS-V reeds in ontwikkeling In samenwerking met werkgroep (input/feedback) Bestaande uit representatieve gemeenten, provincies en andere beherende overheidsinstanties BS-G versie 1.0 eerste kwartaal 2019 gepubliceerd Betreft kapstok met richtlijnen en handvatten Intentie is (inhoudelijke) doorontwikkeling BSG (versie 2.0)

10 DOELSTELLING EN WENSEN Aansluiting op de beheersystematiek openbare ruimte (BS-OR) Een integrale aanpak Een planning en begroting die goed is uit te leggen (onderbouwd) aan de politiek Vakinhoudelijke standaardisatie/imbor

11 BEHEER VERHARDING Wegbeheer 2011 Wegbeheer 2019 optimalisatie Aansluiten aan BSOR

12 HOE DOEN WIJ HET NU?

13 VRAAG 1: MENTIMETER - Wordt het assetmanagement (plan, do, check, act) principe al toegepast binnen uw organisatie, bijvoorbeeld afstemming integrale projecten? o Ja o Nee o Deels o Anders namelijk

14 Nieuw WAT DOET DE BEHEER? Integraal beleidsdocument (instandhouding en ambities) Uitwerking integrale kaders per vakgebied (beheerplan) Nieuw Nieuw Uitvoering en directie (alle levensfasen)

15 VRAAG 2: MENTIMETER - Beschikt uw organisatie over een integraal beheer/beleidsplan waarin de kaders en randvoorwaarden ten aanzien van vastgesteld beleid en ambities helder zijn aangegeven? o Ja o Nee o Deels

16 FINANCIËLE WET- EN REGELGEVING Voldoen aan wettelijke eis: BBV = Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten Wat betekent dit? Begroting en jaarstukken moeten voldoen aan jaarlijkse informatiebehoefte gemeenteraad en Provincie Voor kapitaalgoederen: wegen, riolering, water, groen en gebouwen Inhoud: Het beleidskader De uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties De vertaling van de financiële consequenties in de begroting

17 INHOUD BEHEERPLAN - Scope-afbakening en raakvlakmanagement Beheerplan - Instandhoudings- en beleidskaders - Areaal - Kwaliteit - Beheerstrategie - Beheermaatregelen korte- en lange termijn - Benodigde financiële middelen (kostenraming)

18 TWEE BEHEERKADERS IN BS-OR Ambities Beheerkader Beleid Wet- en regelgeving Verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld Beheerkader Instandhouding

19 WELKE ACTIVITEITEN NOG MEER? Beheersystematiek sorteert voor op veel voorkomende ambities Ambities In elke organisatie anders Wet- en regelgeving Verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld De ondergrens

20 BEHEERKADER INSTANDHOUDING Voldoen aan wet- en regelgeving BS-G = veiligheid Verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld BS-G = geen kapitaalvernietiging Instandhouding verplichting = ondergrens BS-G bevat veel voorkomende relaties en ingrijpmaatstaven

21 WANNEER IS EEN ACTIVITEIT NODIG? Normering Aansprakelijkheid = veiligheid Wet- en regelgeving DOEN Verantwoord omgaan met gemeenschapsgeld De ondergrens Voorkomen kapitaalvernietiging Op basis van levensduurkosten

22 Nieuw VERTALING NAAR Integraal beleidsdocument (ambities) Uitwerking integrale kaders per vakgebied incl. kostenraming Nieuw Nieuw Uitvoering en directie (alle levensfasen)

23 VRAAGT EEN INTEGRALE GESTANDAARDISEERDE AANPAK

24 KORTE - EN LANGE TERMIJN PLANNING Korte termijn planning (MJOP) Inzicht maatregelen en kosten < 4jr. Koppeling instandhouding en beleid Praktische benadering o.b.v. inspectie Lange termijn planning Inzicht indicatie kosten 5+ Geen inzicht koppeling instandhouding en beleid Theoretische benadering o.b.v. beoogde technische levensduren Richtlijn: theoretische levensduren

25 VRAAG 3: MENTIMETER - Is in de groenbegroting van uw organisatie ook rekening gehouden met groot onderhoud/vervangingen? M.a.w. zijn hiervoor aparte budgetten gereserveerd? o Ja o Nee o Anders

26 Nieuw WAT DOET DE BEHEER? Integraal beleidsdocument (ambities) Uitwerking integrale kaders per vakgebied incl. kostenraming en planning Nieuw Uitvoering en directie (alle levensfasen)

27 PLANNEN Technische inspectie Ingrijpmaatstaven en (Voorkeurs)maatregelen Schetsplanning (o.b.v. opname) Per vakgebied Activiteitentoets zonder budgetbeperking Voorlopige planning incl. prioritering Integrale afstemming (Tafel Openbare Ruimte) Integraal Definitieve planning

28 PLANNEN PER VAKGEBIED Technische inspectie Ingrijpmaatstaven en (Voorkeurs)maatregelen Schetsplanning (o.b.v. opname) Per vakgebied Activiteitentoets zonder budgetbeperking Voorlopige planning incl. prioritering Integrale afstemming (Tafel Openbare Ruimte) Integraal Definitieve planning

29 BESTAANDE STANDAARDEN EN METHODIEKEN VOOR ALLE SECTOREN: CROW Kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2018 gebaseerd op standaard kwaliteitsniveaus voor onderhoud gericht op beeldkwaliteit (schaalbalken) frequentie: meerdere keren per maand/jaar

30 BESTAANDE STANDAARDEN EN METHODIEKEN Schouwen: - Kwaliteitsschouw - Aansturingsschouw - Burgerschouw

31 BESTAANDE STANDAARDEN EN METHODIEKEN VOOR BOMEN: BVC (BoomVeiligheidsControle) vanuit wettelijk kader (zorgplicht) wordt vooral naar veiligheid gekeken door middel van een visuele inspectie (VTA) frequentie: afhankelijk van omgevingsrisico- en veiligheidsklasse tendens/groeipad; opname aanvullende kenmerken zoals technische staat en opkroonhoogte

32 BESTAANDE STANDAARDEN EN METHODIEKEN Boomveiligheidsinspectie (BVC)

33 NIEUW: TECHNISCHE INSPECTIE! Wat is een technische groeninspectie: opnemen van groenvakken waar herstelwerkzaamheden of vervangingen de komende periode noodzakelijk wegens gebreken uitgangspunt: duurzame instandhouding en borgen veiligheid frequentie: min. 1x per 4 jaar Mogelijke oorzaken gebreken: Einde levensduur is bereikt Achterstanden in beheer Beplanting gedijt niet (bodem/standplaats) (verkeers) Veiligheid in geding Inrichting (ontwerptechnisch/functioneel)

34 SCOPE Heeft betrekking op: Beplantingen heesters, rozen, hagen, vaste planten, bosplantsoen Grassen gazon, trapvelden, ruw gras, bermen, kruidenmengsel

35 WAAROM? Verkrijgen gekwantificeerd beeld van de technische staat Inzicht in benodigde middelen Afgestemde integrale meerjarenonderhoudsplanning (MJOP)

36 TECHNISCHE INSPECTIE Boomveiligheidsinspectie (BVC) Technische groeninspectie

38 RANDVOORWAARDEN EN UITGANGSPUNTEN Essentiële randvoorwaarden en uitgangspunten voor de doorvertaling van de resultaten technische zijn: - Waar? - Wat? - Schade, ernst en omvang? - Evt. oorzaak? - Benodigde maatregel? - Kosten? - Wanneer (prioritering)?

39 METHODIEK Veld Waarden Geldt voor (Verkeers)onveilig groen ja-nee beplanting/hagen/gras/overigen/oevers Gebreken: geslotenheid beplanting/kale plekken overschreden ja-nee beplanting/hagen uitgroei_overkoken overschreden ja-nee beplanting/hagen overgroeiing woekeronkruid/invasieve exoten overschreden ja-nee beplanting/hagen beplanting bedekkingsgraad bosplantsoen (m.u.v. ecologisch groen) overschreden ja-nee Beplanting conditie beplanting overschreden ja-nee beplanting/hagen kroonstam verhouding bosplantsoen overschreden ja-nee Beplanting geslotenheid gras overschreden ja-nee gras/oevers vlakheid gras overschreden ja-nee Gras soortenrijkdom gras overschreden ja-nee Gras (ecologisch beheerd >> bijv. bloemenmengstel) berm te hoog (waterafvoer i.h.k.v. overschreden ja-nee Gras verkeersveiligheid) berm te laag overschreden ja-nee Gras overgroeiing woekeronkruid/invasieve exoten overschreden ja-nee gras/oevers gras soortenrijkdom overschreden ja-nee Gras (ecologisch beheerd >> bijv. bloemenmengstel) Informatie voor planning percentage v/h areaal voor groot onderhoud oorzaak ontwerptechnische fout Oorzaak standplaats (zon/schaduw/wind etc) oorzaak bodem(gesteldheid) /plantkeuze (nat/droog/verdichting/ soort geen match i.c.m. bodem) % ja-nee + toelichting bij opmerkingen ja-nee + toelichting bij opmerkingen ja-nee + toelichting bij opmerkingen

40 METHODIEK Onderbouwd met: o Omschrijving schade/gebrek o Ingrijpmaatstaf (ondergrens duurzame instandhouding) o (voorkeurs) beheermaatregelen (t.b.v. kostenbepaling)

41 UITVOERING Werkwijze: Op basis van methodiek technische groeninspectie Digitaal (in beschikbaar integraal beheersysteem of GIS-omgeving) Totale areaal of gedeelte areaal inspecteren (per groenelement) Alleen de elementen (groenvakken) die niet voldoen aan de prestatie-eisen registeren conform methodiek

43 VOORLOPIG RESULTAAT (SCHETSPLANNING)

45 UITVOEREN ACTIVITEITENTOETS Op basis van de inspectieresultaten de hieruit voortkomende maatregelen toetsen op: Worden de groenvakken binnenkort al vervangen door geplande herinrichtingsprojecten? Vallen ze onder participatie projecten? Is gekozen maatregel goed in relatie tot oorzaak of gewenst beeld (ambitie)? Is het ook wenselijk om alle groenvakken in een straat te vervangen als het merendeel niet voldoet? Op basis van omvang onderscheid maken in klein onderhoud en groot onderhoud/vervangingen?

47 VOORLOPIGE PLANNING INCL. PRIORITERING Afwegingskader: Doorvertaling afwegingskader: 1. Veiligheid bij alle assets (nu of korte termijn <2 jaar) 2. Volgorde van comfort en aanzien: A-gebieden Centrumgebieden Fietspaden Entree/toegangswegen woonkernen 3. Overig (wat moet gebeuren maar valt buiten bovenstaande prioritering)

49 INTEGRALE AFSTEMMING

50 INTEGRAAL PLANNEN Meerjarenonderhoudsplan (MJOP)

52 TAFEL OPENBARE RUIMTE Integraal plannen Leidende en volgende projecten (ook van externen) Werk met werk maken Vooruitkijken projecten 3 5 jaar

53 INTEGRALE AFSTEMMING Tafel Openbare Ruimte: Integreren alle resultaten technische inspecties

54 INTEGRALE AFSTEMMING Op basis van kaders en afwegingscriteria afstemmen en integrale keuzes maken (inclusief prioritering)

55 PRIORITEREN Twee redenen: 1. Budget 1. Voldoende budget om alle maatregelen uit voeren 2. Te weinig budget om beleidsmaatregelen uit te voeren 3. Te weinig budget om in standhouden uit te voeren 4. Er is te weinig budget voor beide 2. Integreren verschillende disciplines 1. Om te komen tot integrale MJOP

56 FASEREN EN PRIORITEREN Instandhouding Ook daarbinnen prioriteren 1) Veiligheid 2) Kapitaalvernietiging 3) Functionaliteit

57 BEHEER OPENBARE RUIMTE Beheerklasse Kritiek Belangrijk Normaal Omschrijving De impact bij een langdurige uitval van een kapitaalgoed op het functioneren van de openbare ruimte is groot De impact bij een langdurige uitval van een kapitaalgoed op het functioneren van de openbare ruimte is te overzien De impact bij een langdurige uitval van een kapitaalgoed op het functioneren van de openbare ruimte is klein

58 AFWEGINGS KADER Activiteit Kapitaalgoed in beheerklas se Punten Subdoel [%] Gewichten uit afwegingskader Totaalscore A B C D E F G W Kritiek 100 x 200 X Kritiek 100 x 2500 Y Belangrijk 10 x x 570 Z Normaal 1 x x x x 30

59 FASEREN EN PRIORITEREN Beleid Aanvullende ambities Prioritering: 1). 2).. enz.

60 INTEGREREN Onderdeel Wegen a b c d e Groen a b OV f a Riolering b a Andere? Integra le MOP a

61 VOORBEELD RESULTAAT Meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP): grafisch

62 VOORBEELD: RESULTAAT KOSTENRAMING Meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP): specificatie kosten

63 VOORBEELD: RESULTAAT KOSTENRAMING Meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP): verdeling kosten (totaal) Eindresultaat: Inzicht in financiële consequenties en vertaling naar de begroting conform wettelijke eis BBV (= Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten)

64 BEHEER OPENBARE RUIMTE Intensief proces Kost alleen maar geld? Of ook voordelen?

65 BEHEER OPENBARE RUIMTE Gemeente heeft veel kapitaalgoederen in bezit. Vaak geen inzicht in de totale vervangingswaarde. Voor aantal gemeenten bepaald. Gemiddelde waarde per inwoner: ,- Indicatie totale vervangingswaarde alle disciplines: Gemeente inwoners: Gemeente inwoners: 600 miljoen miljoen

66 BEHEER OPENBARE RUIMTE Hoe groot is de waarde van de kapitaalgoederen in uw gemeente per inwoner?

67 BEHEER OPENBARE RUIMTE Gemeente inwoners: 600 miljoen Jaarlijkse gemiddelde uitgave over langer termijn: - vervanging: 10 miljoen 15 miljoen / jaar Totaal circa 15 miljoen / jaar 1% besparing op efficiëntie geeft al voordeel van ,- /jaar. Veelvoud is haalbaar.

68 BEHEER OPENBARE RUIMTE Hoe veel efficiëntie voordeel is door integraal MJOP haalbaar?

69 BEHEER OPENBARE RUIMTE Overige vragen

70 VRAAG - Vindt u het wenselijk de huidige beheersystematiek groen die nu bestaat uit richtlijnen en handvatten nog verder inhoudelijk te verdiepen? Bijvoorbeeld door middel het opnemen van standaarden ten aanzien van maatregelpakketten inclusief kengetallen ed. o Ja o Nee o Anders

71 ALGEMENE VRAAG: Zoja, welke onderwerpen ziet u graag uitgewerkt of verdienen extra aandacht binnen de beheersystematiek groen?

72 BEHEER OPENBARE RUIMTE STELLINGEN

73 STELLING 1: Mijn organisatie is dusdanig ingericht dat we de beheersystematiek zonder aanpassingen kunnen invoeren/toepassen.

74 STELLING 2: In mijn organisatie is een duidelijke taak- en rolverdeling waardoor het helder is wie wat doet en waarvoor iemand verantwoordelijk is.

75 STELLING 3: Met het implementeren van de beheersystematiek binnen mijn organisatie haal ik zeker een hoger rendement te behalen t.o.v. de huidige werkwijze.

76 STELLING 4: Vakgebied groen is in onze organisatie een ondergeschoven kindje.

77 STELLING 5: De beheersystematiek groen vormt een goede kapstok/leidraad om mijn werkzaamheden vorm te geven.

78 STELLING 6: De beschikbaar gestelde budgetten voor de openbare ruimte zijn voldoende om te kunnen voldoen aan de gestelde doelen/ambities van mijn organisatie.

79 STELLING 7: Het uitvoeren van een technische groeninspectie is onontbeerlijk in het beheerproces.

80 STELLING 8: Ik zou graag willen bijdragen aan een eventuele verdere ontwikkeling van de beheersystematiek groen of mijn ervaringen/kennis hierover willen delen.

81 Bedankt voor uw komst!

82 CONTACTGEGEVENS Johan Lukkes Projectmanager IBOR Tel: johan.lukkes@sweco.nl Lammie Dijkstra-Staal Adviseur groen en integraal beheer Tel: lammie.dijkstra@sweco.nl