De horizontale mens. Alessandro Baricco. dinsdag 29 september 15

Transcriptie

1 De horizontale mens Alessandro Baricco

2 Vorige week

3 Vorige week De mens is van nature goed

4 Vorige week De mens is van nature goed De Romantiek is overal

5 Vorige week De mens is van nature goed De Romantiek is overal Persoonlijk authenticiteit is hoogste streven

6

7 Sam Dillemans is een...

8 Sam Dillemans is een...

9 Sam Dillemans is een...

10 Romantiek De romantiek ontdekte de bron van alle cultuur in de diepgang en de uniciteit van ons individuele zielenleven dit werd de voornaamste bron en legitimatie voor de kunstenaar, die zijn ziel kon aanroepen als bron van artistieke vitaliteit en culturele vernieuwing

11

12 Alessandro Baricco Italiaanse auteur/filosoof uit Turijn, geboren op 25 jan 1958 Zijn werk onderscheidt zich omdat het afwijkt van de literaire traditie en meer neigt naar de moderne vertelling van films en videoclips Televisiepersoonlijkheid en oprichter van een schrijverschool Scuola Holden

13 Zoals we tv kijken, zo moeten we ook lezen

14

15 Mutatie 1 Sacrale wereld

16 Mutatie 1 Sacrale wereld

17 Mutatie 1 Sacrale wereld Innerlijke cultuur

18 Mutatie 2 De romantiek?

19 Motto 1 De vrees om te worden verslagen en verwoest door hordes barbaren is zo oud als de geschiedenis van de beschaving W. Schivelbusch

20 Motto 11 Negende symfonie van Beethoven Elegantie, puurheid en maat, die de basisprincipes van onze kunst vormden, maken geleidelijk plaats voor een nieuwe, frivole en pompeuze stijl die wordt gehanteerd door de oppervlakkige talenten van onze tijd

21

22 Motto 111 Micky Mouse Transformaties begrijpen, wat de wereld aan het worden was De kunst om mutaties te ontcijferen voordat ze plaats vinden Walter Benjamin

23 Motto 1111 Het viel best mee om met hem te praten. Wat zeg je tegen iemand die van zichzelf zegt dat hij geen ziel heeft? Waarom zou je trouwens iets zeggen? Ik heb er aardig wat over nagedacht. Maar hij was nog niks vergeleken met wat er nog aan zat te komen

24

25 Dus... Angst voor barbarisme is er altijd al geweest; Wat eerst als barbaars wordt gezien, kan later als hoogstaand worden beschouwd; Om de nieuwe wereld te begrijpen, moet je neus voor niets ophalen (Micky Mouse); Hoe krijg je grip op iemand die je totaal niet begrijpt?

26 Plunderingen 1996 Oakville, Californie

27 Bij de eerste smaak proef je alles

28 Hollywoodwijn staat symbool voor een cultuur waar alle diepzinnigheid, complexiteit, oorspronkelijke rijkdom, edelheid, ja zelfs de geschiedenis ervan overboord wordt gegooid

29

30 Baricco concludeert:

31 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang)

32 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang) 2) technologische revolutie (airco!) haalt de privileges van de kaste neer (ambacht doet er niet meer toe)

33 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang) 2) technologische revolutie (airco!) haalt de privileges van de kaste neer (ambacht doet er niet meer toe) 3) de barbaren gebruiken een nieuwe taal die neigt naar eenvoudiger (puntensysteem wijn)

34 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang) 2) technologische revolutie (airco!) haalt de privileges van de kaste neer (ambacht doet er niet meer toe) 3) de barbaren gebruiken een nieuwe taal die neigt naar eenvoudiger (puntensysteem wijn) 4) spectaculariteit wordt dé waarde!

35 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang) 2) technologische revolutie (airco!) haalt de privileges van de kaste neer (ambacht doet er niet meer toe) 3) de barbaren gebruiken een nieuwe taal die neigt naar eenvoudiger (puntensysteem wijn) 4) spectaculariteit wordt dé waarde! 5) de Amerikaanse cultuur is de cultuur van het imperalisme (vereenvoudiging, oppervlakkigheid, snelheid en middelmatigheid)

36 Baricco concludeert: 1) commerciële vervoering gaat gepaard met een vergroting van de speelvelden (meer mensen krijgen toegang) 2) technologische revolutie (airco!) haalt de privileges van de kaste neer (ambacht doet er niet meer toe) 3) de barbaren gebruiken een nieuwe taal die neigt naar eenvoudiger (puntensysteem wijn) 4) spectaculariteit wordt dé waarde! 5) de Amerikaanse cultuur is de cultuur van het imperalisme (vereenvoudiging, oppervlakkigheid, snelheid en middelmatigheid) 6) Het resultaat: zielsverlies!

37 Wijncultuur Privileges Ambacht Traditie

38 Wijncultuur Barbaren Privileges Ambacht Traditie

39 Wijncultuur Barbaren Privileges Ambacht Traditie Verlies van betekenis, van diepgang

40

41 Paleis van de barbaren

42 Paleis van de barbaren

43

44 Zoek het woordje lasagna Klassieke manier van denken: de kennis bevindt zich daar waar de studie het meest verdiept en doortimmerd is (essay over lasagna) Alta Vista: editors inschakelen (laatste poging om kennisplekken toe te vertrouwen een intelligentia) Google: Einstein is de site waar het grootste aantal links naar verwijst (kwaliteitsoordeel)

45 Het Google principe

46 Het Google principe kennis = geen tijdrovende afdaling in de diepte maken (intrinsieke kenmerken), maar een baan, een sequentie van overgangen

47 Het Google principe kennis = geen tijdrovende afdaling in de diepte maken (intrinsieke kenmerken), maar een baan, een sequentie van overgangen kennis die er toe doet is kennis die in staat is een sequentie te vormen met alle andere vormen van kennis

48 Het Google principe kennis = geen tijdrovende afdaling in de diepte maken (intrinsieke kenmerken), maar een baan, een sequentie van overgangen kennis die er toe doet is kennis die in staat is een sequentie te vormen met alle andere vormen van kennis waarheid = het geen wat het dichtst bij de waarheid komt in een taal die het merendeel van de mensen begrijpt

49 Het Google principe kennis = geen tijdrovende afdaling in de diepte maken (intrinsieke kenmerken), maar een baan, een sequentie van overgangen kennis die er toe doet is kennis die in staat is een sequentie te vormen met alle andere vormen van kennis waarheid = het geen wat het dichtst bij de waarheid komt in een taal die het merendeel van de mensen begrijpt horizontaal surfen in plaats van afdalen in de diepte, snel in plaats van langzaam, multitasking in plaats van concentratie en toewijding.

50 Doorgangssysteem

51 Een nieuw idee van ervaring geen geloof meer in diepgang, maar beweging de ervaring is voor barbaren iets wat de vorm van een reeks, een sequentie, een baan iets heeft alleen betekenis en belang als het kan worden ingebed in een grote sequentie van ervaringen multitasking is de perfecte belichaming van een bepaald idee van een ervaring in opmars

52 Het oppervlak is al diep genoeg Martin Bril

53 Dus... Diepe concentratie en inspanning Multitasken

54 En vervolgens: De romantisch (spirituele) mens De horizontale, surfende mens

55 To do lijst (Stephane Kaas)

56 De jury: Het lijkt op een pleidooi om je stuurloos te begeven in een onbekende wereld die dankzij sociale media aan je voeten ligt. Maar de bevlogenheid van de maker heeft iets verraderlijks, evenals de sociale media zelf, zodat je je steeds moet afvragen: wat is mijn eigen benul van de dingen en wat wordt mij opgedrongen?

57 De nieuwe barbaren?

58 Dus...? het oppervlak ipv diepgang snelheid ipv reflectie surfen ipv verdieping opeenvolgende sequenties ipv analyse commmunicatie ipv zelfexpressie multitasking ipv specialisatie spectaculariteit ipv inspanning

59 Synthetische sequenties

60 Joep van Lieshout

61 Maar de boekhandels puilen uit met bestsellers over onthaasting, de behoefte aan stilte en slow...?

62 Baricco: Zeker, maar vergis je niet: toen de Verlichting zich aandiende, waren er genoeg mensen die als reactie nog religieuzer werden dan ze al waren. Mensen die zich tegenwoordig terugtrekken in een hoekje en boeddhistische onthechting nastreven, zijn net zo goed onderhevig aan die cultuuromslag. Die moeten hun mobiele telefoon bewust uitzetten en uiteindelijk zullen ze hun voic toch wel weer afluisteren. Je ziet ook veel nostalgie naar de wereld die men op het punt staat achter zich te laten. Maar die nostalgie staat niet los van dat nieuwe idee van beschaving, ze is er een uiting van.

63 U schrijft dat alles wat wij tegenwoordig beschouwen als hoge, niet door de commercie aangetaste kunst, ooit in de markt zelf gevonden is. Maar nu is de markt meer dan ooit in staat om de voorkeuren van heel veel mensen fundamenteel te sturen. Dat aspect vind ik niet in uw boek terug. Op het moment van schrijven, leek het hele probleem van marktmechanismes en manipulaties mij niet urgent. Ik wilde eerst de problemen begrijpen op sociologisch en filosofisch niveau. Maar ik hoor vaker dat daar een leemte wordt gevoeld.