cultuur & media hoorcollege moderniteit en postmoderniteit theo ploeg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "cultuur & media hoorcollege moderniteit en postmoderniteit theo ploeg"

Transcriptie

1 cultuur & media hoorcollege moderniteit en postmoderniteit theo ploeg 1

2 Wat ga ik behandelen? moderniteit versus postmoderniteit korte geschiedenis verlichting en romantiek modernisme postmodernisme postmoderniteit als conditie 2

3 3

4 moderniteit versus postmoderniteit (1) één waarheid versus iedereen een eigen waarheid 4

5 moderniteit versus postmoderniteit (2) geloof in maakbare wereld versus alleen het nu is relevant 5

6 goed, stukje terug in de geschiedenis verlichting Descartes Bacon Newton Locke Smith

7 7

8 Verlichting ( ) autoriteiten worden kritisch bekeken de menselijke rede (ratio) wordt centraal besteld waarheid is te destilleren uit de waarneembare werkelijkheid objectivering is het grootste goed 8

9 romantiek als reactie op verlichting romantiek verlichting Fichte Descartes Hegel Bacon Kant Newton Locke Schopenhauer Smith Nietzsche

10 Johann Gottlieb Fichte ( ) 10

11 Duitse idealisme: romantische filosofie ( ) het subject bestaat! ieder mens is uniek en vrij (en is god) weerstand tegen determinisme en empirie bakermat van het modernisme propaganderen een andere verlichting de werkelijkheid is altijd een idee 11

12

13 13

14 fundamentele kritiek van Marx en Engels (midden 19de eeuw) Wanneer de werkelijkheid in ons hoofd ontstaat, waarom leven dan zoveel mensen onder erbarmelijke omstandigheden? Het gaat dus niet om het idealisme maar om de materiële werkelijkheid. 14

15 culturele hegemonie (Antonio Gramsci) Ideologisch wenselijke sociale patronen worden door de heersende klasse door middel van cultuur dominant gemaakt. Zo worden andersdenkenden buiten de maatschappij geplaatst.

16 hallo moderniteit!

17 goed, stukje terug in de geschiedenis modernisme verlichting romantiek Fichte Descartes Hegel Bacon Kant Marx Newton Locke Schopenhauer Smith Nietzsche Russolo Heidegger Sartre

18 Luígí Russolo ( ): art of noises 18

19 Martin Heidegger ( ) het zijn van het zijnde belangrijkste werk: Sein und Zeit gelooft in nieuwe orde techniek als wereldbeeld 19

20 Jean-Paul Sartre ( ) grondlegger existentialisme er is geen hogere macht of autoriteit mens moet zelf eigen existentie onderzoeken na wo2 geëngageerd links intellectueel

21 modernisme ( ) geloof in vooruitgang geloof in één ideologie de wereld is beheersbaar uitvloeisel verlichting en romantiek 21

22 goed, stukje terug in de geschiedenis moderniteit romantiek verlichting Fichte Descartes Hegel Bacon Kant Marx Newton Locke Schopenhauer Smith Nietzsche Heidegger Sartre Russolo postmodernisme Benjamin (kritische theorie) structuralisten Baudillard McLuhan Foucault Marcuse Frankfurter schule Jameson Adorno Derrida LLoytard Giddens Zizek

23 derde mediarevolutie: opkomst massamedia groei van massa (emancipatie) commercialisering van de media media goedkoper en reproduceerbaar na WOII: ontstaan global village 23

24 wereldtentoonstelling Brussel

25 global village (vanaf 1950) (vrij naar McLuhan) globalisering van media en van merken en smaak traditionele media verliezen monopolie op waarheid nieuws, entertainment en informatie worden big business: ontstaan media-industrie iedereen verbonden met de wereld 25

26 26

27 Herbert Marcuse - One-Dimensional Man (1964) Repressieve tolerantie is de techniek waarbij ideeën die voor de heersende macht ongewenst zijn, juist een plaats wordt gegund om ze op een dergelijke manier onschadelijk te maken. 27

28 28

29 hallo postmoderniteit! (als conditie)

30 goed, stukje terug in de geschiedenis moderniteit postmoderniteit romantiek verlichting Fichte Descartes Hegel Bacon Kant Marx Newton Locke Schopenhauer Smith Nietzsche Heidegger Sartre Russolo postmodernisme Benjamin (kritische theorie) structuralisten Braudillard McLuhan Foucault Marcuse Frankfurter schule Jameson Adorno Derrida LLoytard Giddens Zizek

31 postmoderniteit De sociale, culturele en economische conditie van de maatschappij van na de moderniteit. 31

32 postmodernisme Een filosofie of gedachtegoed ontstaan als reactie op het modernisme. 32

33 postmoderniteit ( nu) afwijzing van één enkele ideologie zoektocht naar dé waarheid wordt afgewezen evenals het geloof in een maakbare samenleving verleden en toekomst verdwijnen langzaam in het nu belangrijkste: onze identiteit wordt instabiel 33

34 belangrijke denkers? 34

35 35

36 Jean Baudrillard ( ) we leven in een beeldcultuur die een gecreëerde illusie is van de werkelijkheid de werkelijkheid ( realiteit ) kennen we niet meer (en zullen we nooit [meer] kennen) simulacrum is de realiteit geworden 36

37 37

38 Anthony Giddens (1938) late moderniteit geen overheersende ideologie meer (op het neoliberalisme na) moreel vacuüm mensen continue op zoek naar eigen identiteit (wie ben ik?) 38

39 39

40 Fredric Jameson (1943) heeft het over laat-kapitalisme (das natuurlijk gewoon het neoliberalisme) grote verhalen (metanarratives) zijn verdwenen (of eigenlijk: onzichtbaar geworden) kernbegrippen: ironie, nostalgia en pastiche 40

41 41

42 Michel Foucault ( ) archeologie van de samenleving waarheid is een sociaal construct de hedendaagse zelfbewuste mens is een uitvinding van rond 1800 discipline, toezicht en macht 42

43 43

44 Herbert Marcuse ( ) project verlichting is mislukt repressieve tolerantie post-industriële samenleving is totalitair 44

45 botsing van ideologie weer terug? 45

46 Tot in de werkgroep of tot volgende week! 46

cultuur & media hoorcollege de waarheid bestaat niet over de postmoderne conditie

cultuur & media hoorcollege de waarheid bestaat niet over de postmoderne conditie cultuur & media hoorcollege de waarheid bestaat niet over de 1 daft punk - robot rock (2005) 2 maar eerst terug naar t modernisme modernisme geloof in vooruitgang geloof in één ideologie geschiedenis is

Nadere informatie

NOSTALGIE. HvA - IAM - workshop - Mediatheorie - nostalgie. dinsdag 24 november 2009

NOSTALGIE. HvA - IAM - workshop - Mediatheorie - nostalgie. dinsdag 24 november 2009 NOSTALGIE HvA - IAM - workshop - Mediatheorie - nostalgie 1 HYPERRETRO: AGENT SIDE GRINDER HvA - IAM - workshop - Mediatheorie - nostalgie 2 WAT IS NOSTALGIE? (uit het Grieks: noostol = thuiskomst en algia

Nadere informatie

Cultuur & Media Hoorcollege 6 Piraterij theo ploeg

Cultuur & Media Hoorcollege 6 Piraterij theo ploeg Cultuur & Media Hoorcollege 6 Piraterij theo ploeg HvA IAM - V1 - Cultuur & Media - Piraterij 1 zondag 21 augustus 11 tekst HvA IAM - V1 - Cultuur & Media - Piraterij 2 zondag 21 augustus 11 Wat ga ik

Nadere informatie

Zin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag

Zin in filosofie. Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck. Acco Leuven / Den Haag Zin in filosofie Ludo Abicht en Hendrik Opdebeeck Acco Leuven / Den Haag Inhoud Inleiding 11 1 Zin, in- en uitzicht 13 1.1 De filosofische vragen 15 1.2 Filosofie en mythologie 16 1.3 Filosofie en godsdienst

Nadere informatie

INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13

INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13 INHOUD VOORWOORD 11 INLEIDING Over verwondering, contingentie en denken-als-ordenen 13 HOOFDSTUK 1. Op zoek naar een stabiele werkelijkheid. De Oudheid (6 de eeuw v.c. 6 de eeuw n.c.) 25 1. Het ontstaan

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 Kunst en individu Kunst en maatschappij 61. Woord vooraf bij herziene uitgave 11 Inleiding 13

Inhoudsopgave. 1 Kunst en individu Kunst en maatschappij 61. Woord vooraf bij herziene uitgave 11 Inleiding 13 Inhoudsopgave Woord vooraf bij herziene uitgave 11 Inleiding 13 Noten 19 1 Kunst en individu 21 1 1 Stromingen in de psychologie van de kunst 21 1 1-1 De psychoanalytische benadering 22 1 1-2 De Gestaltpsychologische

Nadere informatie

Filosofische temperamenten

Filosofische temperamenten Peter Sloterdijk Filosofische temperamenten Van Plato tot Foucault Vertaald door Mark Wildschut boom amsterdam inhoud Woord vooraf [7] Plato [13] Aristoteles [37] Augustinus [43] Bruno [53] Descartes [57]

Nadere informatie

RECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN

RECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN Wim Weymans RECHT EN SAMENLEVING ANDERS BEKEKEN Filosofische perspectieven Recht en samenleving anders bekeken Filosofische perspectieven Wim Weymans Acco Leuven / Den Haag Verantwoording 13 Inleiding 17

Nadere informatie

Cultuur & Media Hoorcollege Mediatheorie: een onvolledige introductie. Theo Ploeg

Cultuur & Media Hoorcollege Mediatheorie: een onvolledige introductie. Theo Ploeg Cultuur & Media Hoorcollege Mediatheorie: een onvolledige introductie Theo Ploeg HvA - CMD - V1 - C&M - HC2 1 HvA - CMD - V1 - C&M - HC2 2 HvA - CMD - V1 - C&M - HC2 3 #CMDACM HvA - CMD - V1 - C&M - HC2

Nadere informatie

Cultuur & Media Hoorcollege over (media)revoluties Theo Ploeg

Cultuur & Media Hoorcollege over (media)revoluties Theo Ploeg Cultuur & Media Hoorcollege over Theo Ploeg 1 Occupy = revolutie? 2 Trendpiramide macro (DESTEP)? kapitalisme terug objectivering kapitalisme loopt ten einde iedereen is gelijkwaardig economisch systeem

Nadere informatie

Cultuur & Media Hoorcollege Alles is cultuur! Theo Ploeg

Cultuur & Media Hoorcollege Alles is cultuur! Theo Ploeg Cultuur & Media Hoorcollege Alles is cultuur! Theo Ploeg HvA CMDA - V1 - Cultuur & Media - Alles is cultuur! 1 Wat ga ik behandelen? Wat is Cultuur & Media en wat gaan jullie doen? Wat is de plaats van

Nadere informatie

Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg

Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg Mediasociologie Hoorcollege Iedereen is vrij! Theo Ploeg 1 2 wat ga ik behandelen? wat is mediasociologie bij CMDA/IAM? wat gaan we doen en hoe doen we dat? wat is sociologie eigenlijk en hoe zien wij

Nadere informatie

GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL. HvA - IAM - hoorcollege - geschiedenis van kunst en media: de mens op hol

GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL. HvA - IAM - hoorcollege - geschiedenis van kunst en media: de mens op hol GESCHIEDENIS VAN KUNST EN MEDIA DE MENS OP HOL 1 Wolfgang Goethe - Die Leiden des Jungen Werther (1774) 2 de negentiende eeuw: utopie of dystopie? de kinderen van de verlichting dááág adel, hallo burgerij!

Nadere informatie

INLEIDING Plato's grot Filosofie en ideologie De hermeneutische cirkel DEEL 1. DE LOTGEVALLEN VAN DE FILOSOFISCHE RATIONALITEIT

INLEIDING Plato's grot Filosofie en ideologie De hermeneutische cirkel DEEL 1. DE LOTGEVALLEN VAN DE FILOSOFISCHE RATIONALITEIT INLEIDING Plato's grot Filosofie en ideologie De hermeneutische cirkel DEEL 1. DE LOTGEVALLEN VAN DE FILOSOFISCHE RATIONALITEIT HOOFDSTUK 1. Wijsbegeerte binnen de antieke bestaanshorizon: zijn en worden

Nadere informatie

Woordenlijst Het oog in de storm

Woordenlijst Het oog in de storm Woordenlijst Het oog in de storm Hoofdstuk 7 absolutisme een situatie waarbij een bepaalde persoon of groep het volstrekte gezag heeft, en geen ruimte is voor andere ideeën. amusement vermaak animal rationale

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf Inleiding 15

Inhoud. Woord vooraf Inleiding 15 Inhoud Woord vooraf 11 1. Inleiding 15 2. De Verlichting 19 2.1. Voorlopers van de Verlichting: de humanisten 19 2.1.1 Inleiding 19 2.1.2 Michel Eyquem de Montaigne (1533-592) 20 2.1.3 Desiderius Erasmus

Nadere informatie

Christen Forum Limburg.

Christen Forum Limburg. Christen Forum Limburg www.cflimburg.be DE SAMENLEVING OP DE SOFA Prof. Dr. Dirk De Wachter UPC KULeuven Christen Forum CC Hasselt 23/02/15 geluksmetingen versus suïcidecijfers PSYCHIATRISERING VAN VERDRIET

Nadere informatie

Inhoud. 1. Protagoras Gorgias Thrasymachus, Callicles en Hippias 13

Inhoud. 1. Protagoras Gorgias Thrasymachus, Callicles en Hippias 13 Voorwoord XIII Deel 1 Oudheid Historische situering 1 I. De natuurfilosofen of presocratici Inleiding 3 Het veranderlijke en het blijvende 5 II. De sofisten en Socrates Inleiding 9 A. De sofisten 10 1.

Nadere informatie

7,1. Samenvatting door een scholier 1678 woorden 5 januari keer beoordeeld. Filosofie. Filosofie van de 1e & 2e periode Hoofdstuk 1

7,1. Samenvatting door een scholier 1678 woorden 5 januari keer beoordeeld. Filosofie. Filosofie van de 1e & 2e periode Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1678 woorden 5 januari 2004 7,1 38 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie ViaDELTA Filosofie van de 1e & 2e periode 2003 2004 Hoofdstuk 1 Doelgericht handelen = handelen met

Nadere informatie

Filosofie en actualiteit. Zevende avond

Filosofie en actualiteit. Zevende avond Filosofie en actualiteit Zevende avond Over gelijkheid Emancipatie Gelijke behandeling Beloningen Mensenrechten Confucius Racisme Vrouw zijn Crisis Emancipatie Pauline Kleingeld: huwelijk is primair vrijwillige

Nadere informatie

Geachte lezer, Voor meer uitleg over mijn presentatie Ga kathedralen bouwen! verwijs ik u graag naar de website http://www.quakernaat.nl.

Geachte lezer, Voor meer uitleg over mijn presentatie Ga kathedralen bouwen! verwijs ik u graag naar de website http://www.quakernaat.nl. Geachte lezer, Voor meer uitleg over mijn presentatie Ga kathedralen bouwen! verwijs ik u graag naar de website http://www.quakernaat.nl. Deze presentatie is bedoeld als naslagwerkje voor aanwezigen. Daan

Nadere informatie

Stoïcijnse levenskunst

Stoïcijnse levenskunst Stoïcijnse levenskunst Evenveel geluk als wijsheid Miriam van Reijen ISVW UITGEVERS INHOUD Voorwoord Hoofdstuk 1 Praktische filosofie 11 Geloven, filosoferen en weten 11 Praktische filosofie 13 Filosofen

Nadere informatie

Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief

Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Samen leren leven: Wereldbeelden in perspectief Ph.D.; Onderzoeker, auteur, sociaal ondernemer www.annickdewitt.com annick@annickdewitt.com In deze presentatie I Het ideaal: Samen leren leven II De condities:

Nadere informatie

Alle religies zijn hetzelfde? Evangelisatiegesprekken voeren met pluralisten

Alle religies zijn hetzelfde? Evangelisatiegesprekken voeren met pluralisten Alle religies zijn hetzelfde? Evangelisatiegesprekken voeren met pluralisten Blinde mannen en de olifant Christelijk zelfonderzoek Is ons christelijke wereldbeeld niet gewoon onze mening? Zijn christenen

Nadere informatie

Opdracht Filosofie Filosofi

Opdracht Filosofie Filosofi Opdracht Filosofie Filosofi n Opdracht door een scholier 2334 woorden 18 oktober 2010 7 3 keer beoordeeld Vak Filosofie Verschillende filosofiën Monisme Het monisme vindt dat de mens slechts uit één substantie

Nadere informatie

Verbeelding van de samenleving

Verbeelding van de samenleving Verbeelding van de samenleving denken, dromen en doen na de verzorgingsstaat 11. extra bijeenkomst: vragen & discussie http://zorgenparticipatie.wordpress.com/ Verbeelding van de samenleving in 10 colleges

Nadere informatie

een essay over de eigentijd door Simone de Kinderen

een essay over de eigentijd door Simone de Kinderen ZÓ VAN DEZE TIJD een essay over de eigentijd door Simone de Kinderen Trends, social media, nieuwe technologieën, we moeten er allemaal van op de hoogte zijn en het is haast onontkoombaar om er niet in

Nadere informatie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie

Geloven en redeneren. Religie en filosofie Geloven en redeneren Religie en filosofie Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Het begin

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 2, wie is de mens

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 2, wie is de mens Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 2, wie is de mens Samenvatting door een scholier 1380 woorden 30 november 2011 5,4 20 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Zin in zin Samenvatting Levensbeschouwing

Nadere informatie

Toezicht en moraliteit.

Toezicht en moraliteit. Toezicht en moraliteit. Over professionele waarden in de zorgsector Gabriël van den Brink Congres-NVTZ 10-11-2016 1 Moral sentiments in modern society Adam Smith (1723-1790) The Wealth of Nations (1776)

Nadere informatie

PROCESDOEL 4 VERANTWOORDELIJKHEID VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES

PROCESDOEL 4 VERANTWOORDELIJKHEID VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES PROCESDOEL 4 VERANTWOORDELIJKHEID VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES Bijzondere procesdoelen 4.1 Verantwoordelijkheid tegenover zichzelf 4.2 Eerbied voor de anderen 4.3 Zorg voor de anderen 4.4 Eerbied

Nadere informatie

Cultuur & Media Hoorcollege Introductie Theo Ploeg

Cultuur & Media Hoorcollege Introductie Theo Ploeg Cultuur & Media Hoorcollege Introductie Theo Ploeg 1 2 Wat ga ik behandelen? Wat is Cultuur & Media? Opbouw en inhoud van Cultuur & Media? Waarom is Cultuur & Media zo belangrijk? Wat moet je doen voor

Nadere informatie

DR. RENÉ BROHM LEVENSKUNST IN ORGANISATIES

DR. RENÉ BROHM LEVENSKUNST IN ORGANISATIES DR. RENÉ BROHM LEVENSKUNST IN ORGANISATIES OVERZICHT LEVENSKUNST IN ORGANISATIES Inleiding Levenskunst - Het zelf toeeigenen Parallel moderne tijd en Antieke Oudheid. Welk zelf? Fragmentatie en Moderniteit

Nadere informatie

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800

Tijd van pruiken en revoluties 1700 1800 Onderzoeksvraag: Op welke gebieden wilden de Verlichtingsfilosofen de bestaande maatschappij veranderen? Rationalisme = het gebruiken van gezond verstand (rede/ratio) waarbij kennis gaat boven tradities

Nadere informatie

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets

11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets 11 De ontdekking van de mens en de wereld - internet oefentoets Opdracht 1 Wat is de Sokratische methode? Opdracht 2 Waarom werd Sokrates gedwongen de gifbeker te drinken? Opdracht 3 Waarom zijn onze zintuigen

Nadere informatie

6. Voorbij het multiculturalisme: kritiek op de democratie Dictatuur van het proletariaat Afsluitend 135.

6. Voorbij het multiculturalisme: kritiek op de democratie Dictatuur van het proletariaat Afsluitend 135. Inhoud Inleiding 7 Gundula Ludwig Judith Butler en Queer Politics 13 1. Inleiding 15 2. Een ethisch imperatief: biografische schets 18 3. De constructie van het geslacht 23 4. Heteroseksuele matrix en

Nadere informatie

De antwoorden van het antiglobalisme

De antwoorden van het antiglobalisme Dirk Barrez A 350862 De antwoorden van het antiglobalisme Van Seattle tot Porto Alegre GLOBE II.II.II METS & SCHILT INHOUD Voorwoord - Anders en beter 13 Inleiding - Porto Alegre, een haven van blijheid

Nadere informatie

Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander

Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Vrijheid van de een is voorwaarde voor die van de ander Amsterdam, juni 2017 Beste Axel Honneth, Iedere keer als ik in Duitsland ben zoek ik een Duits boek op. Ik ben opgegroeid met de Duitse cultuur en

Nadere informatie

Categorie: Kunst, wetenschap en techniek. Categorie: Kunst Intercultureel.

Categorie: Kunst, wetenschap en techniek. Categorie: Kunst Intercultureel. Er zijn overeenkomsten tussen de wereldtentoonstellingen van de 19 e eeuw en het world wide web van de 20 e eeuw. Wat maakt dat het positivisme in de loop van de 19 e eeuw steeds meer wordt gezien als

Nadere informatie

Eindexamen filosofie vwo I

Eindexamen filosofie vwo I Opgave 3 Ramadan in de post-seculiere samenleving 12 maximumscore 4 verlichtingsfundamentalisme: laïciteit: verbannen van religie uit openbaar onderwijs en politiek 1 verlichtingsvijandig multiculturalisme:

Nadere informatie

Copyright Shaker Media 2009

Copyright Shaker Media 2009 Copyright Shaker Media 2009 Alle rechten voorbehouden (*). Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm, zonder

Nadere informatie

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212 2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 212 Inhoudsopgave Diagnostic Test: English Language... 6 Apollo en Dionysus incl. Inleiding in de... 8 Portfolio-Mentoraat, jaar 1... 10 Academische Vaardigheden...

Nadere informatie

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis?

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Spinoza s Visie Dag 1 Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Opzet cursus Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Over God Over de mens Over het geluk Inleiding Hoe zit de wereld in elkaar? Hoe verhoudt de mens zich tot

Nadere informatie

Voorbericht 13. Voorwoord 15. Inleiding 19. Waarom wij dit boek schrijven? 19 Waarover gaat dit boek? 25 Voor wie schrijven wij dit boek?

Voorbericht 13. Voorwoord 15. Inleiding 19. Waarom wij dit boek schrijven? 19 Waarover gaat dit boek? 25 Voor wie schrijven wij dit boek? Voorbericht 13 Voorwoord 15 Inleiding 19 Waarom wij dit boek schrijven? 19 Waarover gaat dit boek? 25 Voor wie schrijven wij dit boek? 34 1. De omschrijving van de westerse beschaving 37 Van mono- naar

Nadere informatie

Ju J d u i d t i h t h M a M n a s n h s a h n a d n e d n e 3

Ju J d u i d t i h t h M a M n a s n h s a h n a d n e d n e 3 Judith Manshanden 3 Herkent u deze vraagstukken? 1. U hebt voor uw organisatie een purpose/hoger doel gedefinieerd, maar deze wordt niet doorleefd op de werkvloer 2. U wilt dat uw medewerkers zelfsturend

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 11, De ontdekking van de mens en de wereld

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 11, De ontdekking van de mens en de wereld Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 11, De ontdekking van de mens en de wereld Samenvatting door een scholier 2396 woorden 9 december 2003 6,6 38 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sfinx Samenvatting.

Nadere informatie

Wat is de mens? - Context. De opkomst van de filosofische antropologie

Wat is de mens? - Context. De opkomst van de filosofische antropologie De menselijke natuur, week 9 De opkomst van de filosofische antropologie Overzicht van reeds behandelde mensbeelden en de mechanistische visie uit de late 19e eeuw Wat is de mens? - Context Plato / Descartes

Nadere informatie

filosofie vwo 2015-II

filosofie vwo 2015-II Opgave 1 Over vrijheid en christelijk geloof 1 maximumscore 2 Een uitleg in welk opzicht Mill vindt dat het calvinistische idee van gehoorzaamheid niet overeenstemt met het christelijk geloof: als de mens

Nadere informatie

ROMANTIEK. het tijdperk van de. De Verlichting ontspoord

ROMANTIEK. het tijdperk van de. De Verlichting ontspoord ROMANTIEK het tijdperk van de De Verlichting ontspoord Edmund Burke 1729-1797 De geschiedenis bestaat voor het grootste deel uit de ellende, over de wereld gebracht door trots, eerzucht, hebzucht, wraak,

Nadere informatie

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich

Het Congres van Wenen hertekent Europa (1815) (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW VTI Kontich (les 03 5des) Geschiedenis 5MEVO-5EM-5EI-5IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Voor het Congres van Wenen a. Rond 1750: het Ancien Regime komt ten einde => Enkele kenmerken van het Ancien

Nadere informatie

Ter inleiding (tot een inleiding)

Ter inleiding (tot een inleiding) Inhoud Voorwoord 3 Aanvullende lectuur 4 Ter inleiding (tot een inleiding) 1. Wijsbegeerte, haar begin(sel) en doelstelling 5 2. Waarom filosofie altijd een inleiding blijft 7 3. Waarom een historische

Nadere informatie

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 83

2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 83 2008 Universiteit Maastricht Page 1 of 83 Inhoudsopgave Apollo en Dionysus incl. Inleiding in de... 4 Kennis en Kritiek... 6 Filosofisch Lezen... 8 Schrijf- en Onderzoeksvaardigheden I, de... 9 Onttovering

Nadere informatie

Inhoud. Hoofdstuk 1. Recht en existentie in filosofie en literatuur: redactionele inleiding 13. Claudia Bouteligier & Timo Slootweg

Inhoud. Hoofdstuk 1. Recht en existentie in filosofie en literatuur: redactionele inleiding 13. Claudia Bouteligier & Timo Slootweg Inhoud Voorwoord 11 Hoofdstuk 1. Recht en existentie in filosofie en literatuur: redactionele inleiding 13 & 1.1 Inleiding 13 1.2 Rechtsfilosofie als pleitrede 16 1.3 Strijd tussen filosofie en kunst 18

Nadere informatie

Kwetsbare zielen: over menselijke waardigheid en geestelijke gezondheidszorg

Kwetsbare zielen: over menselijke waardigheid en geestelijke gezondheidszorg Kwetsbare zielen: over menselijke waardigheid en geestelijke gezondheidszorg Willem Lemmens (Universiteit Antwerpen) Open Minds, 27 mei 2016 Congres Zorgnet / ICURO (i) Geestelijke gezondheid & zorg: in

Nadere informatie

Rene Descartes. René Descartes, een interview door Roshano Dewnarain

Rene Descartes. René Descartes, een interview door Roshano Dewnarain Rene Descartes René Descartes, een interview door Roshano Dewnarain Cogito ergo sum, ik denk dus ik ben. Een uitspraak van René Descartes. Een belangrijk wiskundige en filosoof in de geschiedenis. Volgens

Nadere informatie

Si Deus, unde malum, si malum unde Deus? Over de plaats van pijn en lijden in onze samenleving. Prof. Dr. Ignaas Devisch 21/10/2014

Si Deus, unde malum, si malum unde Deus? Over de plaats van pijn en lijden in onze samenleving. Prof. Dr. Ignaas Devisch 21/10/2014 Si Deus, unde malum, si malum unde Deus? Over de plaats van pijn en lijden in onze samenleving Prof. Dr. Ignaas Devisch 21/10/2014 Verleden Paternalisme Heteronomie Lot Afhan kelijkh eid Nu Zelfstandi

Nadere informatie

In cursusjaar 2012-13 behandelen 4 docenten 4 verschillende thema s: Turbulent tijdperk: kunstenaars en filosofen

In cursusjaar 2012-13 behandelen 4 docenten 4 verschillende thema s: Turbulent tijdperk: kunstenaars en filosofen KUNSTGESCHIEDENIS THEMA In de geschiedenis van de kunsten komen thema s geregeld terug. Mens, landschap, zeegezichten, grote verhalen en de relatie tekst en beeld. Onder invloed van de tijdsgeest evolueren

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Dus ik ben door Rob

Boekverslag Nederlands Dus ik ben door Rob Boekverslag Nederlands Dus ik ben door Rob Wijnberg & Stine Jensen Boekverslag door een scholier 2327 woorden 6 april 2011 4,6 20 keer beoordeeld Auteur Genre Rob Wijnberg & Stine Jensen Non-fictie Eerste

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie.

Tijd van burgers en stoommachines De sociale kwestie. Onderzoeksvraag: Waardoor ontstonden het liberalisme en het socialisme, en hoe dachten liberalen en socialisten over de sociale kwestie? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke

Nadere informatie

Wetenschapscommunicatie en/of democratisch debat? Pieter Maeseele

Wetenschapscommunicatie en/of democratisch debat? Pieter Maeseele Wetenschapscommunicatie en/of democratisch debat? Pieter Maeseele Wie ben ik? Communicatiewetenschappen UA Media, Wetenschap & Democratie Media & Democratie - Evalueren van mate waarin media bijdragen

Nadere informatie

Cultuur in de Spiegel Naar een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs Barend van Heusden

Cultuur in de Spiegel Naar een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs Barend van Heusden Cultuur in de Spiegel Naar een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs 2009-2014 Barend van Heusden Inhoud Wat wilden we bereiken? Wat hebben we bereikt? De context Hoe nu verder? 2 Wat wilden we bereiken?

Nadere informatie

2) De voornaamste en meest frequente manier waarop vooruitgang gemaakt wordt in de

2) De voornaamste en meest frequente manier waarop vooruitgang gemaakt wordt in de Proefexamen wetenschappelijke methoden 1) Een intervalschaal is: a) Een absolute schaal van afstanden b) Een absolute schaal van rangordeningen c) Een verhoudingsschaal van afstanden d) Een verhoudingsschaal

Nadere informatie

Geluk & wijsheid. Zevende avond

Geluk & wijsheid. Zevende avond Geluk & wijsheid Zevende avond Schoonheid Wat heet mooi? Het belang van het overbodige De postmoderne waarheid De filosoof en de waarheid Goochelen Wat heet mooi? Kun je precies beschrijven wat je raakt?

Nadere informatie

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson De Jefferson Bijbel Thomas Jefferson Vertaald en ingeleid door: Sadije Bunjaku & Thomas Heij Inhoud Inleiding 1. De geheime Bijbel van Thomas Jefferson 2. De filosofische president Het leven van Thomas

Nadere informatie

Vraag 5 1. Zizek 2. Zal toenemende onverschilligheid bij de mensen de doodsteek zijn voor religie 3. Astrologie 4. Intelligo ut credam

Vraag 5 1. Zizek 2. Zal toenemende onverschilligheid bij de mensen de doodsteek zijn voor religie 3. Astrologie 4. Intelligo ut credam Juni 2006 Vraag 1 1.Op welke manier ontvlucht de mens zijn sterfelijkheid/eindigheid volgens Heidegger en welke cultuurkritische conclusies kan je daaruit trekken? 2. Verdedig/Weerleg: De supermarktmetafoor

Nadere informatie

ROMANTIEK. het tijdperk van de. Sturm und Drang

ROMANTIEK. het tijdperk van de. Sturm und Drang ROMANTIEK het tijdperk van de Sturm und Drang Friedrich von Schiller leest Die Räuber voor Goethe & Schiller (1749-1832 / 1759-1805) Johann Gottfried von Herder (1744-1803) Johann Georg Hamann (1730-1788)

Nadere informatie

1 e jaar 2 e bijeenkomst. De vraag naar God

1 e jaar 2 e bijeenkomst. De vraag naar God 1 e jaar 2 e bijeenkomst De vraag naar God School voor geloofsverdieping 1 jaar 01. Samen starten 02. De vraag naar God A. GOD VAN HET VERBOND 03. De Bijbel als woord van God 04. Uittocht en verbond 05.

Nadere informatie

LEVENSBESCHOUWING VWO College De Heemlanden. Inleiding Filosofie Deel I. Naam: Klas:

LEVENSBESCHOUWING VWO College De Heemlanden. Inleiding Filosofie Deel I. Naam: Klas: 1 LEVENSBESCHOUWING VWO 5 2012-2013 College De Heemlanden Inleiding Filosofie Deel I Naam: Klas: 2 Inleiding Veel inleidingen in de filosofie beginnen met uit te leggen, wat filosofie is en daar blijken

Nadere informatie

Geloven en redeneren. Samenvatting

Geloven en redeneren. Samenvatting Geloven en redeneren Samenvatting Historisch overzicht Pantheïsme en polytheïsme De spiltijd Het oosten Boeddhisme Confucianisme Taoïsme Het westen Jodendom, christendom, islam Filosofie Ontwikkelingen

Nadere informatie

Descartes inspirator van de Verlichting

Descartes inspirator van de Verlichting Descartes inspirator van de Verlichting Granada Columbus Copernicus veroordeling Galileï Newton Revolutie 1492 1509 1666 Aristoteles Descartes Moderne wetenschap 1776 1789 N = x+ 3y + 5z Moderne filosofie

Nadere informatie

Filosofie en actualiteit. Derde avond

Filosofie en actualiteit. Derde avond Filosofie en actualiteit Derde avond Godsdienstvrijheid Alle overtuigingen toestaan? Moet de staat een oordeel vellen over een geloof? Zijn er harde criteria? (boerkaverbod omdat dat het functioneren hindert)

Nadere informatie

Bildung. Decanensymposium 20 september 2017 Daan Roovers

Bildung. Decanensymposium 20 september 2017 Daan Roovers Bildung Decanensymposium 20 september 2017 Daan Roovers Wie ben ik? Filosoof Programmamaker (Human: Filosofisch Kwintet; What s the Right Thing to Do?; Rode Hoed) Docent Publieksfilosofie UvA Voormalig

Nadere informatie

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES

TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES TIJD VAN PRUIKEN EN REVOLUTIES Hoofdstuk 4 PARAGRAAF 4.1 Pruikentijd Standenmaatschappij De verlichting VERVAL EN RIJKDOM In de 17 e eeuw was Nederland het rijkste land ter wereld Van stilstand komt achteruitgang

Nadere informatie

Hoe waarheid een product werd

Hoe waarheid een product werd de Correspondent 29 mei 2014 Rob Wijnberg Hoe waarheid een product werd In de premoderne tijd bood Waarheid hoop op verlossing in een hiernamaals. In de moderne tijd bracht Waarheid hoop op een betere

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding quiz. Specifieke vakken binnen HW VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN. Situering Humane Wetenschappen binnen SO

Inhoud. Inleiding quiz. Specifieke vakken binnen HW VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN. Situering Humane Wetenschappen binnen SO Inhoud VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN Inleiding quiz Situering HW binnen SO Specifieke vakken binnen HW Lessentabel Profiel leerlingen Vervolgopleidingen Jaarplan Ruben Delafontaine Inleiding quiz Surf

Nadere informatie

Carla du Pree. Johan Huizinga en de bezeten wereld. De rol van publieke intellectueel tussen twee wereldoorlogen ISVW UITGEVERS

Carla du Pree. Johan Huizinga en de bezeten wereld. De rol van publieke intellectueel tussen twee wereldoorlogen ISVW UITGEVERS Carla du Pree Johan Huizinga en de bezeten wereld De rol van publieke intellectueel tussen twee wereldoorlogen ISVW UITGEVERS 4 Ik ben ik en mijn omstandigheden. Als ik die omstandigheden niet red, red

Nadere informatie

Eerste weekeinde Lichaam ziel geest? Van Plato tot Nietzsche

Eerste weekeinde Lichaam ziel geest? Van Plato tot Nietzsche Eerste weekeinde Lichaam ziel geest? Van Plato tot Nietzsche 10.30 uur Kennismaking Vooruitblik: Het zelf. Drie verhaallijnen (1) Psuche-mens-brain, (2) Zoon politikon-ego-dasein, (3) Zorg voor het zelf-het

Nadere informatie

Is God waar? God voorbij.? Werkgroep Rotonde Wouter H. Slob

Is God waar? God voorbij.? Werkgroep Rotonde Wouter H. Slob Is God waar? God voorbij.? 2012-2013 Werkgroep Rotonde Wouter H. Slob Voorbij God.? Secularisatie in slotfase Filosofisch offensief: 18 e eeuw-woii Marx, Nietzsche, Freud Maatschappelijke teloorgang: vanaf

Nadere informatie

Wijsgerige Antropologie

Wijsgerige Antropologie Wijsgerige Antropologie Er was een grote overlap tussen filosofie en theologie in de middeleeuwen. Wat de mens scheidt van een dier is het verstandelijke vermogen, het vermogen tot taalgebruik en het besef

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 9. Inleiding Erfenissen van de Verlichting

Inhoud. Voorwoord 9. Inleiding Erfenissen van de Verlichting 5 Inhoud Voorwoord 9 Inleiding 11 1 Erfenissen van de Verlichting Moderniteit 19 Sapere aude 22 Vooruitgang & geschiedenis 29 Revolutie 42 Het vervreemde leven 51 Tot slot 55 2 Cultuur als conflict Inleiding

Nadere informatie

geloof in de toekomst

geloof in de toekomst geloof in de toekomst copyright 2019 geloof in de toekomst een terugblik met het oog op morgen Meint Smit Buijten & Schipperheijn Motief - Amsterdam copyright 2019 1 e druk januari 2019 Copyright 2018

Nadere informatie

Wat Verlichtingsfilosofen over Geert Wilders zouden hebben gedacht

Wat Verlichtingsfilosofen over Geert Wilders zouden hebben gedacht 'Wat Verlichtingsfilosofen over Geert Wilders zouden hebben gedacht' - Mattijs Glas 1 Wat Verlichtingsfilosofen over Geert Wilders zouden hebben gedacht Volgens de invloedrijke Franse denker Michel Foucault

Nadere informatie

Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie

Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie Feuerbach herlezen Jasper Schaaf DAMON bw Schaaf, Godsdienstkritiek.indd 3 11-5-10 11:35 Inhoudsopgave Voorwoord door Ronald van Raak 7 1 Inleiding 9 1.

Nadere informatie

Bas Siebum. Verklaring van het Memetisch Manifest

Bas Siebum. Verklaring van het Memetisch Manifest Bas Siebum Verklaring van het Memetisch Manifest 2 Verklaring van het Memetisch Manifest M-e-mes Het is lang geleden dat er regelmatig kunstmanifesten geschreven werden. In het begin van de negentiende

Nadere informatie

POSTMODERN DENKEN I VAN DE MODERNEN NAAR DE POSTMODERNEN Cursus van Jan Keij

POSTMODERN DENKEN I VAN DE MODERNEN NAAR DE POSTMODERNEN Cursus van Jan Keij Er zijn geen feiten, er zijn slechts interpretaties. En dit is een interpretatie. Friedrich Nietzsche POSTMODERN DENKEN I VAN DE MODERNEN NAAR DE POSTMODERNEN Cursus van Jan Keij Postmoderne filosofie:

Nadere informatie

Religie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief

Religie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief Religie, christendom en politiek vanuit filosofisch perspectief - Het christelijke belemmert de politiek niet, maar maakt haar juist mogelijk en waardevol - Pieter Jan Dijkman Vereniging voor Wijsbegeerte

Nadere informatie

Geschiedenis Tijdvak banner. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/87962

Geschiedenis Tijdvak banner. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/87962 banner Geschiedenis Tijdvak 07 03 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 20 december 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/87962 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Descartes schreef dat er geen ander land was "où l'on puisse jouir d'une liberté si entière" (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten)

Descartes schreef dat er geen ander land was où l'on puisse jouir d'une liberté si entière (waar men een zo volledige vrijheid kan genieten) Verslag 25 mei 2018, Salon der Verdieping: Spinoza s politieke filosofie De bespreking van de politieke filosofie doe ik aan de hand van zijn belangrijkste politieke werk, te weten het Theologisch-politiek

Nadere informatie

Nieuw-Atlantis. Francis Bacon. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij

Nieuw-Atlantis. Francis Bacon. Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij Nieuw-Atlantis Francis Bacon Vertaald en ingeleid door: Thomas Heij Inhoud Inleiding De kanselier die de wetenschap veranderde Bacons leven en oeuvre Inspiratie en invloeden Plato, Thomas More, Lucianus,

Nadere informatie

Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren

Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave Vak:

Nadere informatie

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis?

Spinoza s Visie. Dag 1. Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Spinoza s Visie Dag 1 Wie is Spinoza en wat is ware kennis? Opzet cursus Dag 1 Dag 2 Dag 3 Dag 4 Over God Over de mens Over het geluk Inleiding Hoe zit de wereld in elkaar? Hoe verhoudt de mens zich tot

Nadere informatie

Geluk & wijsheid. Zesde avond

Geluk & wijsheid. Zesde avond Geluk & wijsheid Zesde avond Het man-vrouw probleem Geen twee mensen zijn gelijk Toch hebben we veel gemeenschappelijk Biologische overeenkomsten wijzen niet op psychologische overeenkomsten In hoeverre

Nadere informatie

Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Ethiek en sociale filosofie Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave Vak:

Nadere informatie

Edukans Dik Verboom Sen. Program Advisor

Edukans Dik Verboom Sen. Program Advisor Edukans Dik Verboom Sen. Program Advisor Religieuze Waarden, Onderwijs en Doel van deze workshop 1. 2. 3. Inzicht krijgen in religie als drijfveer voor sociaalmaatschappelijk handelen; Verkennen van morele

Nadere informatie

Filosofie en actualiteit. Zesde avond

Filosofie en actualiteit. Zesde avond Filosofie en actualiteit Zesde avond Wat is identiteit? Je bent identiek met jezelf I. is wat je van anderen onderscheidt I. is een rode draad door ruimte en tijd Je vereenzelvigt je met een bepaalde groep

Nadere informatie

Opgave 3 De troost van muziek

Opgave 3 De troost van muziek Opgave 3 De troost van muziek 12 maximumscore 2 een uitleg in welk opzicht de emotie van de ballade Where Are We Now? een acute emotie is: een waarneembare uiting in beeld / stem / melodie 1 een uitleg

Nadere informatie

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.3 Nationalisme en Duitse eenwording.

Tijd van burgers en stoommachines 1800 1900. 8.3 Nationalisme en Duitse eenwording. Onderzoeksvraag: Hoe zorgden nationalistische gevoelens ervoor dat de Duitstalige gebieden één staat werden? Kenmerkende aspect: De opkomst van de politiek maatschappelijke stromingen nationalisme, liberalisme,

Nadere informatie

#Literatuurgeschiedenisonderwijs2016 Twee goede-praktijkvoorbeelden. Erwin Mantingh (UU) & Theo Witte (RUG)

#Literatuurgeschiedenisonderwijs2016 Twee goede-praktijkvoorbeelden. Erwin Mantingh (UU) & Theo Witte (RUG) 1616 1617 1618 1622 #Literatuurgeschiedenisonderwijs2016 Twee goede-praktijkvoorbeelden Erwin Mantingh (UU) & Theo Witte (RUG) Literatuurgeschiedenisonderwijs 2016 Doelen en opzet workshop Opbrengst workshop

Nadere informatie

Het Verlangen naar Voorkomen

Het Verlangen naar Voorkomen Het Verlangen naar Voorkomen dr. Rik Peeters Tilburg University/Kafkabrigade Den Haag 16-12-2014 Agenda Waarom doen we aan preventie? De mentaliteit van besturen Preventie als besturingstechniek De

Nadere informatie