Een goed begin Over de ontwikkeling van de hersenen bij baby s

Transcriptie

1 7 november 2019 Een goed begin Over de ontwikkeling van de hersenen bij baby s Sabine Hunnius

2 De wereld door de ogen van een baby

3 De wereld door de ogen van een baby

4 1918

5 1918 "When the baby is just born, (...) it is (...) very little more intelligent than a vegetable. Its soul and its intellect are there, but they are dormant ( ). (...) It is, in fact, not directly conscious of anything."

6 Vroege ontwikkeling Hoe ontwikkelen zich de hersenen van een jong kind? Hoe kun je onderzoek doen met jonge kinderen? Hoe kun je de ontwikkeling van baby s stimuleren? Hoe ontwikkelt zich een baby tot een sociale persoonlijkheid?

7 Onderzoek doen met baby s?

8 Onderzoek doen met baby s

9 Vroege ontwikkeling Hoe ontwikkelen zich de hersenen van een jong kind? Hoe kun je onderzoek doen met jonge kinderen? Hoe kun je de ontwikkeling van baby s stimuleren? Hoe ontwikkelt zich een baby tot een sociale persoonlijkheid?

10 De hersenen: een complex orgaan Jezelf kunnen inhouden Plannen Beweging Tastzin Taal Zien Horen Taalverwerking Emoties

11 De hersenen: een complex orgaan Jezelf kunnen inhouden Plannen Beweging Tastzin Taal Horen Taalverwerking Emoties Zien Vuistregel: Ontwikkeling van achter naar voren en van binnen naar buiten

12 Het prille begin: hersenontwikkeling voor de geboorte

13 De hersenen: een complex netwerk

14 Hersenontwikkeling na de geboorte

15 Waarom ontstaan er niet meteen minder verbindingen, namelijk precies het aantal dat later nodig zal zijn?

16 Op deze manier passen zich onze hersenen perfect aan aan de omgeving waarin we opgroeien.

17 Voorbeeld: Taalontwikkeling Waarom zo ingewikkeld? Wie hoort het verschil tussen Ra en La?

18 Onderzoek doen met baby s

19 Onderzoek doen met baby s

20 De habituatiemthode

21 Waarom zo ingewikkeld? Wie hoort het verschil tussen Ra en La? Kuhl et al. (2006)

22 Kuhl et al. (2003, PNAS) Het belang van afgestemde interactie

23 Onderzoek naar Baby DVDs Zimmerman et al. (2007)

24 Onderzoek naar Baby DVDs Zimmerman et al. (2007)

25 Wat werkt wel? Samen boekjes lezen!! - afgestemd - interactief Effecten op taalontwikkeling (woordenschat) & Lezen als gewoonte

26 Wat werkt wel? Een liefdevolle, stimulerende omgeving is cruciaal voor een optimale ontwikkeling.

27

28 Technoference - Verstoring van de interactie tussen personen door digitale media - Voorbeelden: tijdens het eten, tijdens het spel

29 Technoference - Studie in fast-food restaurants: - 73% van de ouders gebruikten hun smartphone - Reakties van de kinderen: van afleding zoeken tot aandacht vragen - Hoe meer ouders bezig waren met hun smartphone, hoe meer kortaf hun reactie op hun kind.

30 Technoference - TV op de achtergrond verstoort interactie en spel. - Gebruik van mobiele apparaten hangt samen met minder interactie tussen ouders en kinderen, minder respons van ouders op vragen om aandacht door hun kinderen.

31 Technoference Overmatig gebruik van media door vaders en moeders hangt samen met meer verstoring van de interactie. Samenhang met externaliserende en internaliserende problemen. Bi-directionele werking: - Ouders zijn gestrest door de interactie met hun moeilijke kind en trekken zich terug. - Overmatig mediagebruik beïnvloedt het gedrag van de kinderen.

32 Wat werkt wel? Een liefdevolle, stimulerende omgeving is cruciaal voor een optimale ontwikkeling.

33 Geen warm nest Apenbaby s die zonder hun moeder moeten opgroeien, ontwikkelen niet alleen gedragsstoornissen, maar ook hun hersenen ontwikkelen minder goed.

34 De rol van stress Chronische stress is slecht voor de ontwikkeling van de hersenen.

35 Wat werkt wel?

36 Waarom? Motorische ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Motorische vaardigheden Exploreren & nieuwe ervaringen

37 De basis van handelingsbegrip Andere mensen begrijpen

38 Andere mensen begrijpen Wat verwacht een baby?

39 Leren samen spelen Samen dingen doen en samen spelen is moeilijk! Vergt afstemming van gedrag

40 Samen spelen is moeilijk!

41 Leren samen spelen

42 Leren samen spelen Jezelf kunnen inhouden Plannen Beweging Tastzin Taal Zien Horen Taalverwerking Emoties

43 Je leren inhouden De Marshmallow-Test De Cadeautjes-Test

44 Leren samen spelen Je eigen gedrag kunnen controleren

45 Je kunnen verplaatsen in de ander

46 Leren samen spelen Anderen kunnen begrijpen Je eigen gedrag kunnen controleren

47 Leren samen spelen!

48 Samenvatting De babytijd is een fascinerende periode waarin onze hersenen nog buitengewoon vormbaar zijn. Een warm nest en sensitieve interactie en stimulatie zijn cruciaal voor de ontwikkeling van een jong kind. Recent babyonderzoek geeft ons inzicht in de processen die belangrijk zijn voor een optimale ontwikkeling.

49 Bedankt!

50 Meer weten? Verder lezen?