Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking

Transcriptie

1 Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking

2 Wie zijn wij? - Hubertine - Jeanine - Krista Telemans van Pasform De Lork? een thuis voor de gebruikers, gelegen in Brussel hoofdstedelijk gewest, waar ze zich geborgen weten, pret maken, steun zoeken, We willen ook een brug naar de samenleving zijn en onze gebruikers ondersteunen in het onderhouden en uitbreiden van hun persoonlijke relaties. Pasform? een netwerk van vormingsvoorzieningen voor personen met een beperking, hun omgeving en professionelen.

3 3

4 Het Belgian Paralympic Committee werkt al jaren aan een positieve beeldvorming met de klemtoon op het sportieve prestaties. Nog altijd kijken te veel mensen eerst naar de handicap en dan pas naar de sporter. Ofwel: men kijkt nog te vaak eerst naar de beperking en dan pas naar de mogelijkheden. 4

5 Omgaan met elkaar is belangrijk voor iedereen, ook voor personen met een verstandelijke beperking. - Kennis over omgaan met personen met een verstandelijke beperking is een belangrijk voordeel voor een goed contact. - Hoe ernstiger de verstandelijke beperking, hoe meer de persoon aangewezen is op de ander. - Daarbij is het heel belangrijk dat je de persoon op waarde schat. Over- of onderschatting kan leiden tot frustratie, tot een slecht contact of ongepast gedrag. 5

6 Communicatie? Communicatie is heel gewoon. Het is de interactie tussen mensen. We willen een boodschap doorgeven aan een ontvanger. De bedoeling is dat de boodschap zo goed mogelijk wordt overgebracht zodat de ander begrijpt wat we willen zeggen. Communicatie is meer dan taal Je kan niet niet communiceren Communicatie is dialoog Informatie is kennisoverdracht 6

7 Soms is communicatie of spreken met elkaar niet heel gewoon : Interne ruis Oa. Ontwikkelingsfasen, emoties, verwachtingen, motoriek, dementie, Externe ruis Oa. Dialect, vreemde taal, geluiden, groepsdynamiek, onderlinge relatie, En iedereen is hierin uniek! 7

8 Niet begrijpen, niet begrepen worden en geen invloed hebben, kan leiden tot onbehagen, frustratie, gedragsstoornissen, Communicatie is essentieel in het omgaan met elkaar, het is van groot belang om wensen, keuzes en behoeften kenbaar te maken, om bij te leren, om elkaar te leren kennen, 8

9 Een verstandelijke beperking is het gevolg van beperkte cognitieve vaardigheden, de manier waarop je hersenen werken. Cognitieve vaardigheden heb je nodig om kennis en informatie op te nemen en te verwerken. Maar ook om emotioneel te groeien. Ieder gebruikt zijn cognitieve functies voortdurend : aandacht houden, oriëntatie in tijd en ruimte, problemen oplossen, abstracte concepten begrijpen, redeneren, organiseren, initiatieven nemen, inlevingsvermogen, toekomstgericht denken, 9

10 Cognitieve vaardigheden heb je nodig om de ontwikkelingsfases te doorlopen. Cfr. De ontwikkeling van baby tot zelfstandige puber! Personen met een verstandelijke beperking doorlopen deze ontwikkeling niet spontaan en niet volledig. Sommige fasen worden wel goed doorlopen, anderen niet. Hiervoor is passende begeleiding en ondersteuning nodig. 10

11 Intelligentie is onderdeel van de cognitieve functie : hoe wij zaken onthouden, hoeveel wij kunnen leren, welke verbanden wij kunnen leggen tussen het aangeleerde en gebeurtenissen, Iedereen heeft mogelijkheden, iedereen kan bijleren, maar ieder is daar verschillend in en heeft passende acties nodig. Daarvoor zijn alle zintuigen belangrijk : - horen en zien - voelen en doen - ruiken en proeven 11

12 De spiegeldoos geeft inzicht in wat een beperking kan zijn. Oefening, zie bijlage 12

13 Personen met een verstandelijke beperking ervaren de wereld anders of gebruiken een andere logica in hun denken. Een andere beleving en een andere logica leiden tot andere inzichten en leiden tot een ander gedrag. 13

14 Een beperking of handicap? 14

15 Een verstandelijke beperking is een blijvende stoornis in het waarnemen, denken, kennen en of weten. = Vanaf de geboorte of voor de leeftijd van 18 jaar vastgesteld. NAH (Niet Aangeboren Hersenletsel), dementie, ziekte van Korsakov is een cognitieve stoornis ontstaan op volwassen leeftijd, nadat de ontwikkelingsfases zijn doorlopen, nadat zij reeds een leven zonder handicap hebben ervaren. Ieder is uniek! 15

16 Aandachtspunten in het omgaan en communiceren met personen met een verstandelijke beperking Zie bijlage 16

17 Dank je wel & veel succes verder! Jeanine Hubertine Krista Telemans, 17