VGN. verbonden aan mensen. Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland

Transcriptie

1 VGN verbonden aan mensen Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland

2 2 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Professionele zorg en ondersteuning bieden aan mensen met een beperking en hun directe omgeving. Dat is wat de lidinstellingen van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) doen. Maar wat doet de VGN zelf precies? En waarom? Dat leest u in deze brochure. U leest over onze visie en missie, en u ziet de belangrijkste cijfers. Bovendien leest u waar we naartoe willen. Want stilzitten doen we nooit. w e z i j n ee n br a n c h e o r g a n i s at i e De VGN is een brancheorganisatie. De aangesloten instellingen geven ondersteuning aan mensen met een verstandelijke, lichamelijke, zintuiglijke en/of communicatieve beperking en hun directe omgeving. d e le d e n vo r m e n ee n br e e d sc a l a a a n or g a n i s a t i e s De VGN heeft ongeveer 165 leden. Samen vormen ze een breed scala aan organisaties. Sommige richten zich op specifieke doelgroepen, zoals mensen met autisme, niet-aangeboren-hersenletsel, en psychische

3 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen 3 Deze brochure heet Verbonden aan mensen. Dat is niet voor niets. Want mensen staan centraal in ons werk. Natuurlijk richten we ons op de zogenaamde systeemkanten van de zorg: voldoende (medische) zorg, goede huisvesting en een passende dagbesteding. We durven te zeggen dat we daarin een grote stap gemaakt hebben. Daarnaast zijn we ook bezig met de belevingskant van de zorg: onze lidinstellingen willen affectieve zorg en geborgenheid bieden. opdat mensen met een beperking zich thuis voelen. problematiek. Andere leden bieden speciale vormen van zorg en ondersteuning, bijvoorbeeld op het gebied van wonen en logeren, werken en daginvulling. Zowel grote als kleine organisaties zijn lid van de VGN. kunnen vervullen. Dat lukt doordat we aan een aantal voorwaarden voldoen: een adequate bestuurlijke structuur, actieve betrokkenheid van de leden en een professioneel werkend bureau. d e le d e n he b b e n ee n gr o t e e x p e r t i s e en ge d e e l d e v i s i e De leden van de VGN hebben allemaal een grote expertise op het gebied van de zorg voor en ondersteuning van mensen met een beperking. Dat komt door hun ervaring, kennis en betrokkenheid. Tegelijkertijd delen de lidinstellingen van de VGN een visie op de professionele basis van de zorg. d e mi s s i e : lidinstellingen moeten hun rol optimaal kunnen vervullen Een brancheorganisatie is er voor de lidinstellingen. Zoveel is duidelijk. Maar wat doen wij als VGN dan precies? Wij ondersteunen de aangesloten instellingen, opdat ze hun rol als professioneel zorgaanbieder en maatschappelijke ondernemer optimaal d e v i s i e: mensen met een beperking hebben recht op een goede kwaliteit van leven. We doen ons werk niet zomaar, maar vanuit een visie. Wij gaan ervan uit dat mensen met een beperking het recht hebben op een zo volwaardig mogelijk bestaan en een goede kwaliteit van leven. Als het kan, moeten mensen met een beperking gebruik kunnen maken van gewone voorzieningen.

4 4 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen Waar we voor staan e e n go e d e k wa liteit v a n be s t a a n voor mensen met een beperking Het klinkt zo logisch: mensen met een beperking zijn burgers als ieder ander. Zij willen ook gewaardeerd worden om wie zij zijn en zelf bepalen wat ze doen. Alleen dat gaat minder makkelijk. Soms kunnen familie en vrienden ondersteuning bieden. Maar dat is niet altijd genoeg. Daarom bieden onze lidinstellingen professionele zorg, vaak gedurende het hele leven van een cliënt. Maar niet alleen levenslang, maar ook levensbreed: op het gebied van onderwijs en werk, wonen en vrije tijd. professionele zorg en ondersteu - n i n g do o r w e r k n e m e r s Welke zorg onze lidinstellingen precies geven, hangt af van de individuele behoefte van degene met een beperking. Dit noemen we zorg op maat. Onze

5 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen 5 organisaties proberen daarbij altijd de kwaliteit van bestaan op peil te houden, of te verhogen. Bovendien gaan ze uit van de eigen regie van mensen met een beperking. De instellingen zoeken daarbij een evenwicht tussen de wensen en mogelijkheden van de cliënt en de professionele normen en standaarden. Onze lidinstellingen willen voorkomen dat ze in een ivoren toren zitten. Daarom zijn ze altijd aanspreekbaar op hun inzet en resultaten. Wij als VGN ondersteunen hen daarbij. Bijvoorbeeld door het zorginhoudelijke debat te stimuleren en kwaliteitsbeleid voor de branche te ontwikkelen. n e m e r s Optimaal werkgeverschap staat bij ons centraal. Want zonder bijvoorbeeld goede begeleiders, ondersteuners en artsen wordt het moeilijk om adequate ondersteuning te bieden aan mensen met een beperking. Werknemers vormen dus de belangrijkste schakel in het succes van de gehandicaptensector. Daarom richten we zorg te bieden. winst te maken, maar om goede ons op het krijgen en houden van Daarvoor hebben we wel voldoende materiële en financiële ruimte adequaat personeel. Bijvoorbeeld door onze arbeidsmarktpositie te nodig, om klantgericht, effectief, verbeteren. Bovendien werken we efficiënt en (maatschappelijk) verantwoord te kunnen werken. Van- aan kwaliteit van onderwijs. We proberen scholing nog beter aan zelfsprekend maken de leden van te laten sluiten bij het werk in de onze vereniging duidelijk wat ze praktijk. doen met het geld. De inhoud van de dienstverlening maken ze zicht- v e r a n t w o o r d on d e r n e m e r s c h a p d o o r w e r k g e v e r s De VGN is een vereniging van maatschappelijk ondernemers. Ons doel is niet om w a a r w e o n s o p r i c h t e n baar en ze leggen op een transparante manier verantwoording af, bijvoorbeeld met het maatschappelijk jaardocument. goed werkgeverschap voor werk - 1 Realiseer gelijke kansen voor iedereen: ondersteun de deelname van gehandicapten in de samenleving. 2 Verzeker het recht op zorg en ondersteuning voor mensen met een beperking. 3 Zorg dat de cliënten zelf aan zet komen. 4 Minder regels, meer ruimte voor werkgevers in de zorg om te ondernemen. 5 Trek geld uit voor een marktconform arbeidsmarktbeleid voor de zorg.

6 6 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen Organisatie en taken De VGN bestaat uit drie onderdelen: de leden, het bestuur en het bureau. en draagt eindverantwoordelijkheid. Het bestuur heeft een onafhankelijke voorzitter. d e le d e n en he t be s t u u r be p a l e n he t be l e i d De leden en het bestuur van de VGN bepalen het beleid van de vereniging. De leden doen dat in de algemene ledenvergadering. Het bestuur wordt uit en door de leden van de VGN gekozen. Het bestuur geeft leiding h e t bu r e a u v e r t a a l t he t n a a r de pr a k t i j k Het bureau van de VGN telt zo n zestig medewerkers. De meeste van hen zijn beleidsmedewerkers. Zij houden zich bezig met de vertaling van het beleid naar de praktijk. Het bureau wordt geleid door een directeur.

7 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen 7 Organisatie s a m e n ri c h t e n be s t u u r en bu r e a u z i c h op : het behartigen van de belangen van leden. Daarbij streven we naar adequate voorwaarden voor de branche; het vertegenwoordigen van de leden. We sluiten namens hen overeenkomsten af; (bijvoorbeeld de CAO); het bijdragen aan en toezien op een transparante en georganiseerde branche. We maken daarvoor intern bindende afspraken; het ondersteunen en faciliteren van de leden. Dit doen we bijvoorbeeld door het bieden van (collectieve) dienstverlening en informatieverstrekking en uitwisseling; het bieden van een platform aan de leden voor kennisontwikkeling, onderzoek en uitwisseling; het vervullen van een actieve rol in de beeldvorming en profilering van de branche.

8 8 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen Wie, waar, wat l e d e n Een ledenlijst is beschikbaar op de website b e s t u u r De heer drs. H.G. Ouwerkerk voorzitter tot Mevrouw prof. dr. H.M. (Heleen) Dupuis voorzitter De heer P. (Pieter) de Kroon Vanboeijen vice-voorzitter De heer drs. M. (Marten) de Bruine MBA Koninklijke Visio secretaris / penningmeester De heer drs. P.E. (Paul) de la Chambre s Heeren Loo De heer drs. G.W.M. (Gert) Daggers De Driestroom De heer drs. J. (Jan) Fidder Ipse de Bruggen De heer drs. R.A. (Ronald) Helder Amarant De heer drs. R.J.M. (Rob) de Jong Pluryn Mevrouw H. (Hetty) de With Stichting De Zijlen direc tie De heer J. (Hans) Bruning, directeur

9 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen 9 a f d e l i n g e n Organisatie Bedrijfsvoering Communicatie Directiesecretariaat Personeel en organisatie Markant de heer mr. G. (Gertjan) Kaaij de heer W. (Willem) Zantinga mevrouw drs. E. (Erma) van Lamoen mevrouw Th.R. (Tilly) Pouw, directiesecretaris mevrouw mr. S.M. (Sandra) van Elten, beleidssecretaris mevrouw I.M. (Ingrid) van Laar de heer J.H.D. (Johan) de Koning Sturing en financiering de heer drs. M.M.C. (Martijn) Koot Werkgeverszaken de heer mr. drs. J.J.L. (Jeroen) Pepers Zorgbeleid de heer drs. J.J. (Han) van Esch a d v i e s c o m m i s s i e s De directie van het VGN-bureau ontvangt in haar werk advies van een aantal commissies waarin bestuurders van leden zitting hebben: Adviescommissie voor arbeidszaken (AVA), Adviescommissie financieel-economische aangelegenheden (AFEA), Adviescommissie jeugd (AJ), Adviescommissie kwaliteit van zorg en onderzoek (AKO), Adviescommissie planning en bouw (APB).

10 10 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen Kerncijfers gehandicaptenzorg 10% 2% 9% 8% 10% Bron: Brancherapport Gehandicaptenzorg 2008, Prismant 35% 22% 4% k o s t e n 10 p r o c e n t v a n de to t a l e z o r g k o s t e n In 2007 ging er in de gehandicaptenzorg zo n 5,2 miljard om. Dat is ongeveer 10% van de totale kosten van de gezondheidszorg. Het aandeel van de gehandicaptenzorg in de kosten van de AWBZ bedraagt in totaal 25%. Aandeel kosten gehandicaptenzorg in gezondheidszorg, 2007 Bron: CVZ 8% Geestelijke gezondheidszorg 10% Gehandicaptenzorg 22% Verpleging en verzorging 4% Huisartenzorg 35% medisch specialistische zorg 10% Farmaceutische zorg 2% Hulpmiddelen 9% Overig

11 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen 11 55% 20% 25% t r e n d : e e n t o e n a m e v a n 20 p r o c e n t Sinds 2002 zijn de kosten in de gehandicaptenzorg jaarlijks gemiddeld met een factor 5,4 toegenomen. Binnen de AWBZ is de gehandicaptenzorg duidelijk harder gegroeid dan de sector Verpleging en verzorging (factor 2,6) en slechts enigszins harder dan de GGZ (factor 5,2). In absolute bedragen zijn de kosten van de Gehandicaptenzorg in 2007 echter nog steeds minder dan de helft dan die van de Verpleging en verzorging. Aandeel kosten gehandicaptenzorg in AWBZ, 2007 Bron: CVZ 20% Geestelijke gezondheidszorg 25% Gehandicaptenzorg 55% Verpleging en verzorging c l i ë n t e n De sector kende in 2007 ruim intramurale cliënten (woonachtig binnen een zorginstelling), bijna extramurale cliënten (zelfstandig wonend) en daarnaast bezochten ongeveer cliënten een dagactiviteit. Omdat één cliënt intra- of extramurale zorg kan ontvangen én daarnaast een dagactiviteit kan bezoeken, kunnen deze cijfers niet zonder meer worden opgeteld. Bij benadering telde de gehandicaptensector in totaal cliënten.

12 12 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Verbonden aan mensen d o e l g r o e p e n Om te weten uit welke doelgroepen onze cliëntenpopulatie bestaat, is het goed om een onderscheid te maken tussen wonen en dagbesteding. c l i ë n t e n ge h a n d i c a p t e n z o r g, 2007 Bron: JDMV+ Intramurale cliënten Extramurale cliënten (exclusief dagactiviteiten) Cliënten dagactiviteiten w o n e n We hebben gekeken naar het totale aantal plaatsen en zorgzwaartepakketten in de intraen semimurale dienstverlening. Ongeveer 92% van deze plaatsen was bestemd voor mensen met een verstandelijke beperking. Verder was 6% beschikbaar voor de lichamelijke gehandicaptenzorg en 3% voor de zintuiglijke gehandicaptenzorg. d a g b e s t e d i n g In 2007 was het aandeel van cliënten met een verstandelijke beperking in dagbesteding ongeveer 85%. Het aandeel van mensen met een lichamelijke beperking bedraagt ongeveer 14% en een kleine 1% van deze cliënten komt uit de zintuiglijke gehandicaptenzorg. t r e n d : wisseling in do e l g r o e p e n Het aantal intramurale plaatsen in de verstandelijk gehandicaptensector is tussen 2005 en 2007 gegroeid met 1,9%. Het aantal semimurale plaatsen met 9,4%. Voor de lichamelijk gehandicaptensector valt op dat het aantal intramurale plaatsen na een stijging naar 2006, in 2007 weer is afgenomen. Over de gehele periode is sprake van een daling van ruim 4%. Het aantal plaatsen in gezinsvervangende tehuizen groeide in de beschouwde periode relatief snel met 11,5%. De intramurale capaciteit van de zintuiglijk gehandicaptensector nam af met 5,6%, de semimurale sector groeide met bijna 9%. m e d e w e r k e r s In 2007 werkten ruim mensen in de gehandicaptenzorg. Ruim van hen waren in loondienst. Zij bezetten gezamenlijk de ruim arbeidsplaatsen, waarvan ruim in loondienst. De werkweek van deze medewerkers telde gemiddeld 23 uur. Verder was 82% vrouw en de gemiddelde leeftijd kwam uit op 39 jaar. t r e n d : w e r k g e l e g e n h e i d t o e- g e n o m e n Gemiddeld is de werkgelegenheid in de gehandicaptenzorg over de periode sterker toegenomen dan in de sectoren Verpleging en Verzorging en Ziekenhuizen. In de Gehandicaptenzorg nam het aantal werkzame personen in loondienst toe met 3,6%, terwijl dit bij de Verpleging en Verzorging 2,8% bedroeg en bij de ziekenhuizen 1,7%. De GGZ maakte echter de grootste groei door: 6,7% in arbeidsplaatsen voor personeel in loondienst.