EPB-verslaggever als bondgenoot van de architect

Transcriptie

1 Architect Lamens Kati Nationaal voorzitter Netwerk Architecten Vlaanderen EPB-verslaggever als bondgenoot van de architect één netwerk voor architecten

2 Netwerk Architecten Vlaanderen CENTRALISEREN en VERSPREIDEN van kennis naar architecten - doelgroep architecten > 3000 kantoren/leden 70% van de architecten in Vlaanderen en Brussel - grote representativiteit en draagkracht - pijlers van NAV : belangenbehartiging specifieke vormingen en informatieavonden eerstelijnsadvies alle actuele beroepskennis Informatieverstrekking - Binnen het energieconsulentenproject vormt NAV sinds 2003: Ondersteuning en kennisverspreiding in het licht van energiezuinig bouwen Belangenbehartiging Technisch team (experts op het vlak van EPB-software, bouwfysica, passief bouwen, naisolatie, op het vlak van energiezuinige technieken en een juridisch adviseur)

3 Netwerk Architecten Vlaanderen 1288 artikels en berichten en 4750 beantwoorde helpdeskvragen binnen het energieconsulentenproject

4 Netwerk Architecten Vlaanderen 379 opleidingen en workshops binnen het energieconsulentenproject deelnemers Waarom kiezen voor een warmtepomp? De spouwmuur conceptueel en energetisch bekeken Conceptmatig een goed zomercomfort creëren Renoveren is informeren Vervolmakingscurcus energieprestatieregelgeving Na-isoleren van bestaande buitenmuren Een dampopen constructie volgens de PHP-norm naar een nulenergiewoning Renovatie van appartementen: technieken Renovatie van appartementen: de bouwschil Update van de EPB-rekenmethodiek ABC van EPB voor startende architecten Bouwknopen: frequente vragen en probleemsituaties voor de architect Massief passiefbouw in de praktijk Binnenisoleren van buitenmuren

5 Netwerk Architecten Vlaanderen Speerpunten: o EPB 2.0 (+ klimaat is meer dan energie) o De architect als ontwerper en regisseur Het S peil is een aanslag op de ontwerpvrijheid en de intelligentie van de architect om op een eigen gekozen manier tot een energiezuinige woning te komen. S28? Alleen haalbaar mits grote inspanningen en toegevingen op ontwerp, materiaalkeuze en budget. Na barok, gotiek, art deco, minimalisme, postmodernisme, rationalisme, nu ook S-peil-architectuur

6

7

8

9 1 Gezocht: gepaste reactie op klimaatverandering ( global change ) Klimaatbeleid vandaag = eenzijdig energetisch verhaal Menig bouwprofessional ziet het bos door de bomen van de EPB-regelgeving niet meer Nieuwe spelers op de renovatiemarkt (renovatiecoaches, energie-adviseurs ) Een efficiënt klimaatbeleid, weg van een eenzijdig energetisch verhaal Pragmatische aanpak van het EPB-beleid Eénduidige communicatie rond energiezuinig renoveren Evenwichtig spanningsveld tussen Energiehuizen / Provinciale steunpunten en architecten

10

11 2 BRV Betonstop Bouwshift Taakstelling voor de gehele bouwsector, in bijzonder architecten Nood aan flexibiliteit in de regelgeving (ifv nieuwe woonvormen, verwezenlijken van ruimtelijk rendement, nieuw opdrachtgeverschap ) Noodzaak om ook bouwheren te sensibiliseren en te stimuleren Ruimte stopt niet aan een gemeentegrens, een algemeen kader op Vlaams niveau dringt zich op De architect als compagnon de route bij de verder uitrol van het BRV Vereenvoudiging en flexibilisering van de reglementering RO Een gebiedsgerichte benadering en een algemeen kader op Vlaams Niveau

12 Uitdagingen vandaag en voor de toekomst?

13 Uitdagingen vandaag en voor de toekomst EPB-rekenmethodiek(problematiek) op vandaag? Steeds complexere energieprestatieberekeningen met als doel verkleinen verschil tussen mathematische berekeningen en reële energieprestatie = te complex architect verliest voeling, tijd en geld liever geld en tijd investeren in degelijk energetisch onderzoek ifv adviezen of in materialen en technieken = puur technisch kadert niet binnen de bredere context van bouwen = overheadkosten zonder verbetering energie-efficiëntie - trial error tussen ontwerp en energieprestatieresultaat - beperkte vrijheid door mathematische benadering

14 Uitdagingen vandaag en voor de toekomst Energie in uitvoering op vandaag en in de toekomst? = zeer snel evoluerende markt van innovatieve energietechnieken = door gebrek aan ervaring, snel veranderend karakter en groeiende complexiteit moeilijk om voorloper te zijn In evenwicht met WOONKWALITEIT, ARCHITECTURALE KWALITEIT, EIGENHEID,

15 Uitdagingen vandaag en voor de toekomst De architect = centraal spilfiguur in het bouwproces Sleutelrol van de architect: o Voorbije 10 jaar cruciale rol in omzetting van doelstellingen mbt energiezuinig bouwen op gebouwniveau o Sensibilisering en bewustmaking van de bouwheer in eerste gesprekken o Informeren, adviseren, opvolging, plan van aanpak EPB is geen alleenstaand gegeven maar kadert in een bredere bouwcontext o Masterplan o beheer bouwkost o ENERGIEBEWUST ONTWERPEN LOUTER INVULLEN EN TOEPASSEN VAN ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN => De architect heeft nood aan een beheersbare, globale vereenvoudigde en rationele aanpak van het EPB-verhaal

16 Uitdagingen vandaag en voor de toekomst De rol van de EPB-verslaggever = gegroeid van KLANKBORD en verslaggever Naar de noodzakelijke ADVISEUR VAN DE ARCHITECT (cfr stabiliteits-ingenieur, ingenieurs technieken, )

17 Hoe gaat het in de praktijk?

18 Hoe gaat het in de praktijk? WAT IS IN OVEREENSTEMMING TE BRENGEN MET DE OPDRACHT VAN DE ARCHITECT?

19 Hoe start een bouwdossier bij een architect? 1. Bespreking droom - budget - timing 2. Schetsontwerp 3. Eerste raming / budgettaire oefening 4. Aanpassing ontwerp / evenwichtsoefening tussen budget en ontwerp 5. Parallel overleg met bevoegde diensten RO 6. Indien nodig opnieuw ontwerpaanpassingen 7. Parallel EPB voorberekening, eerste studie technieken, sondering, 8. Waar nodig opnieuw ontwerpaanpassingen 9. Opmaak bouwaanvraagdossier, hemelwaterregelgeving, waar nodig planaanpassingen 10. Hopen op vergunning, anders terug naar 5, 6, 7,

20 Aanbesteding en finalisatie ontwerp 11. Opmaak lastenboek, meetstaat en uitvoeringsdetails, ontvangen en verwerken stabiliteitsstudie en studie technieken, 12. Planaanpassingen als gevolg van definitieve details cfr stabiliteitsstudie en technieken 13. Prijsaanvraag/aanbesteding 14. Opdrachtgever wenst impact te kennen van goedkopere offerte op EPB berekening/keuze technieken, 15. Opdrachtgever maakt finale keuzes 16. Opnieuw planaanpassingen voor architect

21 En dan start de uitvoering 17. Uitvoerder kan bepaalde materialen niet snel leveren, bouwheer komt opnieuw met goedkopere offerte van aannemer van vrienden aandraven, uitvoerder heeft zich vergist maar niet ernstig genoeg om weer af te breken, DUS: Van architect wordt verwacht met creatieve oplossing te komen om geheel opnieuw op elkaar af te stemmen, want er mag geen tijd verloren gaan en het geheel mag ook niet duurder worden, 18. Nieuwe keuzes DUS: planaanpassingen, aanpassingen details, 19. Eindigen met voorlopige oplevering 20. Wijzigingen tijdens de uitvoering die vergunning beïnvloeden? Regularisatie.

22 De architect balanceert voortdurend Tussen: het aftoetsen van de grenzen van de aanvaardbare vraagstelling van de opdrachtgever en uitvoerder, de wijzigende bouwtechnieken, het budget, de timing, steeds terugkerende aanpassingen, de verantwoordelijkheden en het ereloon dat daar tegenover staat. Vb 800 à 1200 werkuren voor een ééngezinswoning van ± 250 m² 250 m² x 1500 /m² (excl btw)= à ereloon van 10% = Wat is een aanvaardbaar uurloon voor architect (na 7 jaar opleiding )? 65 /uur, 75 /uur, 85 /uur,?

23 Hoe gaat het in de praktijk? WAT MOET EEN ARCHITECT ZEKER OVER EPB WETEN?

24 Wat moet een architect zeker weten over EPB? 1. De architect wijst de bouwheer op de EPB-plicht en communiceert dat hij tijdig een EPB-verslaggever moet aanstellen De architect motiveert en schept bij de bouwheer vertrouwen in de professionele verslaggever: EPB een verplichting maar = een meerwaarde EPB = begeleiding bij de energetische keuzes in het ontwerp Perceptie van de architect: de EPB-verslaggever is in eerste instantie EPB-adviseur en pas in tweede instantie verslaggever ( politieman)

25 Wat moet een architect zeker weten over EPB? 2. De architect moet notie hebben van de basis EPB-principes en -eisen per bouwaanvraagjaar, de vertaling naar de praktijk en houdt hiermee reeds rekening in ontwerpfase a. Welke indeling en bestemmingen zullen het gebouw en de ruimten hebben? (bv. renovatie versus ingrijpende energetische renovatie) b. Aan welke minimale eisen per bouwaanvraagjaar moet het project voldoen? c. Hou rekening met de ontwerpmatige beperkingen van het S-peil: vooral oriëntatie, beglazing en de vormfactor kunnen een grote negatieve impact hebben op het S-peil! Probeer oppervlakte aan beglazing te beperken. d. Voorzie voldoende ruimte voor technieken

26 Wat moet een architect zeker weten over EPB? 3. Beperk het aantal voorontwerpen Vermijd zo simulatie van 100 varianten met een meerprijs als gevolg 4. Het voorontwerp vroeg genoeg aftoetsen met de EPB-verslaggever bevorderd een maximale wisselwerking Vooral bij kleine projecten en verbouwingen loopt communicatie vaak fout 5. De architect is best samen met de bouwheer aanwezig bij de bespreking van de EPB-voorstudie

27 Wat moet een architect zeker weten over EPB? 6. De architect moet het belang van correcte staving benadrukken, en de bouwheer toelichten wat wel of niet aanvaard wordt door het VEA (met slechte energieprestaties en boetes tot gevolg) Hulpmiddelen in functie van stavingsstukken zijn: a. Ontwerpplannen met: Alle voorziene isolatiediktes en materialen (inclusief isolatiediktes van tussenvloeren en binnenmuren) Oppervlaktes van de ruimten Nummering van ramen zodat door elke bouwpartner dezelfde nummering kan gehanteerd worden. b. Een as-built plan een ontwerpplan

28 Wat moet een architect zeker weten over EPB? 7. Nood aan voldoende tussentijds overleg tussen architect en EPB-verslaggever, zeker op cruciale momenten Concreet: a. Toets de finale keuze van schrijnwerk en installaties af met de EPBverslaggevers. b. De architect laat best het aanbestedingsdossier controleren in functie van de EPB-verslaggeving vooraleer het uit te sturen c. Communiceer wijzigingen en laat de impact doorrekenen Vermijd hiermee eventuele niet-conformiteiten, die pas bij de eindaangifte vastgesteld, worden en die een grote impact op de na te leven eisen en eindresultaat met zich meebrengen. (bv. Wijziging van de aard van de werken, wijziging van de bestemming van ruimten, )

29 Wat moet een architect zeker weten over EPB? INTERACTIE en COMMUNICATIE met de verslaggever als volwaardig meedenkend lid van het bouwteam!