Cruciale Schakel in de Zorg

Transcriptie

1 Strategische visie Cruciale Schakel in de Zorg De internist als regiebehandelaar, nu en in de toekomst Nederlandse Internisten Vereniging

2 Inhoud p.3 00 De rol van de internist p De internist op de arbeidsmarkt p.4 01 Kwaliteit van internistische zorg p Presentatie en communicatie p.6 02 Medische zorginnovaties 2 NIV Strategische visie

3 Voorwoord De interne geneeskunde heeft de afgelopen decennia een sterke groei en inhoudelijke ontwikkeling doorgemaakt. Het vak is complexer geworden en internisten werken steeds vaker in een bepaalde differentiatie. De vakgroepen interne geneeskunde hebben naast internisten met gespecialiseerde kennis behoefte aan T-shaped professionals : internisten met een brede basis én specialistische kennis op het eigen vakgebied die over de grenzen van de eigen specialisatie heen kijken en verbindingen leggen. Voor de patiënten met een beschouwend, complex somatisch probleem binnen (maar ook steeds vaker buiten) de ziekenhuismuren is de internist vaak de spil in het zorgproces, de regiebehandelaar. Dit geldt voor de acuut zieke patiënt, maar ook voor de multimorbide (oudere) patiënt. De internist is als het ware het cement van de zorg, waarbij wij ons terdege realiseren dat een goede samenwerking met alle andere zorgprofessionals rondom de patiënt onontbeerlijk is. In 2017 heeft de Federatie Medisch Specialisten haar visiedocument Medisch Specialist 2025 gepresenteerd. Hierin staat de volgende ambitie verwoord: Aantoonbaar de beste zorg ter wereld in We onderschrijven deze ambitie van harte en geven in deze strategische visie van de NIV aan welke rol wij voor de internist weggelegd zien. De holistische benadering van de internist zal de patiëntgerichte zorg ten goede komen. Medio 2017 zijn NIV-bestuur, het NIV-bureau, een delegatie van leden en vertegenwoordigers uit verschillende deelspecialistische verenigingen bijeengekomen. In deze bijeenkomst is de toekomstige rol van de internist gedefinieerd en zijn de volgende strategische deelthema s benoemd: kwaliteit van zorg, medische innovaties, de internist op de arbeidsmarkt en presentatie en communicatie. We hebben doelstellingen gedefinieerd die wij de komende vier jaar gezamenlijk gaan realiseren. Uit deze doelstellingen volgen nader te formuleren actie- en werkplannen. De voortgang hiervan zullen wij jaarlijks met de leden en de deelspecialistische verenigingen bespreken. Vanzelfsprekend blijven wij daarnaast actief op allerlei andere gebieden zoals richtlijnontwikkeling, zorgevaluatie, opleiding en wetenschap. Deze strategische visie (vastgesteld op 15 januari 2018 in de Algemene Leden Vergadering) geeft aan waar de NIV zich de komende jaren extra op wil gaan richten. Samen kunnen we er zo voor zorgen dat de internist de cruciale schakel in de zorg is en blijft en hierdoor de patiënt de beste zorg ontvangt. Evert-Jan de Kruijf, voorzitter NIV 3 NIV Strategische visie

4 De rol van de internist De kracht van de internist ligt in de holistische benadering van de patiënt ( de patiënt als geheel ). Daarbij is een goede arts-patiëntrelatie cruciaal; gezamenlijke besluitvorming is dagelijkse kost in de spreekkamer. De internist is onderdeel van een brede vakgroep interne geneeskunde, waarin verschillende differentiaties zijn vertegenwoordigd en een gezamenlijke brede basis bestaat. De specialistische én generalistische kennis zijn dus beiden aanwezig in deze brede vakgroep. Tevens wordt de rol van de internist en zijn verbondenheid met andere medisch specialisten steeds belangrijker. Er komen steeds meer oudere patiënten die vaker meerdere aandoeningen hebben en daarvoor medicatie gebruiken. De zorg voor hen wordt complexer. Deze patiënten zijn gebaat bij een behandelaar die de regie neemt en ondersteuning biedt door de verschillende lijnen en specialisaties met elkaar te laten samenwerken (netwerkgeneeskunde). Dit geldt zowel voor poliklinische patiënten als voor patiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen. Ook de verdergaande differentiatie leidt tot toename van zorgcomplexiteit. werkgebied van de internist worden. Dit voorkomt onnodige en kostbare verwijzingen naar de tweede lijn. Ook het bevorderen van gezondheid wordt belangrijker in het takenpakket van de internist. Dit draagt bij aan het behoud van gezondheid en het voorkomen van ziekten. Dit kan met medicijnen, maar vooral ook met voorlichting en adviezen over leefstijl en voeding. Door de holistische benadering van de patiënt is de internist bij uitstek geschikt om de functie van regiebehandelaar binnen de netwerkgeneeskunde te vervullen. De grenzen tussen eerste-, tweede- en derdelijnszorg worden diffuser. Substitutie naar de eerste lijn neemt toe. De anderhalvelijnszorg zal steeds meer het 4 NIV Strategische visie

5 DOELSTELLINGEN VAN NIV VOOR Iedere vakgroep interne geneeskunde borgt op aantoonbare wijze de generalistische aspecten van het vakgebied interne geneeskunde. De (oudere) patiënt met een beschouwend probleem wordt primair doorverwezen naar de internist. De huisarts ziet en erkent de internist als intra- en transmurale regisseur. De internist is het eerste aanspreekpunt in de acute en consultatieve zorg voor een patiënt met een beschouwend probleem, multimorbiditeit of polyfarmacie De internist heeft een voorname rol inzake de preventie voor patiënt en maatschappij, hierbij wordt aangesloten op (inter)nationale initiatieven. De internist vervult zijn rol als regiebehandelaar waarbij er geen financiële belemmeringen meer zijn. In het opleidingsplan 2.0 wordt meer aandacht gegeven aan de generalistische competenties van de internist (opleiding in de breedte). 5 NIV Strategische visie

6 De internist levert zorg van hoge kwaliteit. Er is inzicht in de kwaliteit van zorg die de internist levert. 6 NIV Strategische visie

7 1. Kwaliteit van internistische zorg De internistische zorg in Nederland is veilig, doeltreffend, doelmatig, wordt tijdig verleend en is afgestemd op de reële behoefte van de patiënt. Richtlijnen vormen, naast uiteraard up-to-date medische kennis en professionaliteit, hier de basis van. De richtlijnen worden continu geactualiseerd en opnieuw geïmplementeerd. Ook zijn normen opgesteld voor de praktijkvoering die getoetst worden tijdens kwaliteitsvisitaties. Internisten werken daarnaast samen met patiëntenverenigingen bij de ontwikkeling van o.a. keuzehulpen. Geschikte kwaliteitsdata, zoals spiegelinformatie of benchmarks, zijn nodig om de kwaliteit van de internistische zorg verder te verhogen. Er bestaan verschillende indicatorensets die de efficiëntie en transparantie zouden moeten waarborgen. Deze geven niet altijd de juiste informatie over kwaliteit van zorg. Daarnaast is een disbalans ontstaan tussen de registratielast en de noodzaak om de kwaliteit aan te tonen. Registreren anno 2018 kost disproportioneel veel tijd en geld en kan ten koste gaan van andere zinvolle taken. Anderzijds is vaak niet duidelijk of een specifieke registratie de kwaliteit van de zorg ten goede komt. Om de kwaliteit van de internistische zorg te optimaliseren, moeten we een selectie maken van kwaliteitsregistraties en kwaliteitsindicatoren die daadwerkelijk bruikbare informatie geven. De focus moet verschuiven van structuur- en procesindicatoren naar uitkomstindicatoren. Het toepassen van Value Based Healthcare (VBHC) kan bijdragen aan een betere inzage in de kwaliteit van zorg. DOELSTELLINGEN VAN NIV VOOR Verminderen van de registratielast binnen de interne geneeskunde. 02 Verbeteren van de wijze waarop de kwaliteit van zorg binnen de interne geneeskunde gemeten kan worden. 03 Prioriteren van gewenste kwaliteitsregistraties binnen en buiten de interne geneeskunde Opstellen van procedure over het totstandkomen, verantwoorden en financieren van kwaliteitsindicatoren. Elke indicator die na een looptijd van twee jaar geen bewezen effect heeft, laten vervallen. Starten van minstens één VBHC-project per differentiatie met als doel door de patiënt feitelijk ervaren kwaliteit van de geleverde internistische zorg aan te tonen. 7 NIV Strategische visie

8 De internist levert zorg van hoge kwaliteit. Er is inzicht in de kwaliteit van zorg die de internist levert. Gereguleerde instroom en transparantie in differentiatie in de opleiding optimaliseren het toekomstperspectief van de internist. 8 NIV Strategische visie

9 De internisten dragen gezamenlijk en eenduidig de toegevoegde waarde van hun rol als regiebehandelaar uit. De internist heeft een voortrekkersrol in het beoordelen en implementeren van medische zorginnovaties. 9 NIV Strategische visie

10 De internist heeft een voortrekkersrol in het beoordelen en implementeren van medische zorginnovaties. 10 NIV Strategische visie

11 2. Medische zorginnovaties Om de zorg voor de toekomst kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk te houden, is de implementatie van medische zorginnovaties noodzakelijk. Innovatie is de ontwikkeling en toepassing van vernieuwing in de praktijk. Deze vernieuwingen liggen op het gebied van producten, diensten, modellen of sociale veranderingen. Technologische ontwikkelingen nemen een vlucht binnen en buiten de gezondheidszorg. Denk hierbij aan beeldvorming, robotica, sensoren, big data, ehealth, virtual reality, etc. Innovaties zijn echter niet altijd succesvol en dragen niet altijd bij aan verbetering van kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven. De uitdaging voor de internist is dan ook om de toegevoegde waarde van nieuwe medische innovaties te beoordelen vanuit de behoefte van de patiënt. Een proactieve rol van de internist op het gebied van technologische vernieuwing en procesinnovatie zal een bijdrage leveren aan verbetering van de zorg. Als regiebehandelaar is de internist in staat nieuwe medische innovaties op hun waarde te schatten en, indien van toepassing, te implementeren. De internist moet beschikken over de kennis en de competenties die hiervoor nodig zijn. DOELSTELLINGEN VAN NIV VOOR Een proactieve rol spelen met het Platform Medische Innovaties in het medische innovatieveld. Aanbevelingen geven over relevante medische zorginnovaties, waaronder zorgapps en wearables. In de opleiding tot internist is meer aandacht voor medische innovatie, technologie en procesinnovatie. 04 Inventariseren van best practices en ontsluiten van deze kennis en innovaties voor een brede groep van zorgprofessionals. 11 NIV Strategische visie

12 Gereguleerde instroom en transparantie in differentiatie in de opleiding optimaliseren het toekomstperspectief van de internist. 12 NIV Strategische visie

13 3. De internist op de arbeidsmarkt Internisten hebben een prachtig vak en werken met veel ambitie en inzet aan het continu verbeteren van de kwaliteit van zorg voor hun patiënten. Momenteel is er helaas een grote discrepantie tussen de uitstroom van de opleiding en de beschikbaarheid van vaste banen, zowel qua aantal, de verdeling per regio en per differentiatie. Hierdoor vinden internisten geen werk of komen ze terecht in tijdelijke functies. weggelegd. Dit vraagt om versterking en uitbreiding van het oorspronkelijke domein van de interne geneeskunde. Dit kan gerealiseerd worden door betere instroom in de opleiding en betere doorstroom naar de verschillende differentiaties tijdens de opleiding. Daarmee meer specifiek inspelend op de naar verwachting groeiende internistische zorgbehoefte. De stijgende zorgvraag zal de behoefte aan de internist als regiebehandelaar doen toenemen. Voor de internist is daarom een steeds grotere rol in de gezondheidszorg DOELSTELLINGEN VAN NIV VOOR Meer sturing geven aan de instroom in de verschillende differentiaties in de opleiding Interne Geneeskunde. Het moet gemakkelijker worden voor de internist om over te stappen naar een andere differentiatie (horizontale instroom). De bekendheid van de vacaturebank van de NIV wordt vergroot De diversiteit van de Nederlandse ziekenhuizen (ook buiten de Randstad ) met de daarbij behorende voor- en nadelen, wordt actief door de NIV onder de aandacht gebracht bij de aios en internisten in het algemeen. Onderzoeken of alternatieve werksituaties (zoals bijvoorbeeld duobaan of dakpanconstructie ) een oplossing kunnen zijn voor het werkgelegenheidsvraagstuk. 13 NIV Strategische visie

14 De internisten dragen gezamenlijk en eenduidig de toegevoegde waarde van hun rol als regiebehandelaar uit. 14 NIV Strategische visie

15 4. Presentatie en communicatie De internist moet zijn toegevoegde waarde voor de zorg duidelijk zichtbaar maken en benadrukken. Voor de gedifferentieerde kennis en kunde is dat wel duidelijk maar ook de kracht en de onmisbaarheid van de internist als regiebehandelaar in de medisch-specialistische zorg moet worden verankerd. Deze kracht moeten internisten uitgedragen naar hun omgeving, zoals de politiek en het ziekenhuis, en in het bijzonder naar de patiënt. DOELSTELLINGEN VAN NIV VOOR Implementeren van het mediabeleid, waar nodig met professionele ondersteuning en met specifieke aandacht voor de holistische benadering door de internist. Woordvoerders en ambassadeurs worden aangewezen voor de interne geneeskunde. De gedifferentieerde internist presenteert zich als internist-x, bijvoorbeeld internist-nefroloog, internist-oncoloog, etc. 15 NIV Strategische visie

16 Strategische visie Cruciale Schakel in de Zorg De internist als regiebehandelaar, nu en in de toekomst Nederlandse Internisten Vereniging Nederlandse Internisten Vereniging Domus Medica Mercatorlaan BL UTRECHT Postbus LB UTRECHT T: (030) (algemeen) F: (030) E: