Naar een inclusieve arbeidsmarkt

Transcriptie

1 1 Naar een inclusieve arbeidsmarkt Inclusieve arbeidsmarkt 1. Een arbeidsmarkt waarbij iedereen die wil ook (volwaardig) kan meedoen. Niet alleen morgen, maar ook overmorgen en over 10, 0 of 0 jaar Dr. Arjen Edzes University of Groningen, Department of Economic Geography, PO Box 0, 9700 AV Groningen a.j.e.edzes@rug.nl Expertmeeting Gemeente Groningen, 19 September Boekhouding (015 / 016) (1) Boekhouding: Reintegratie / Participatie () Totale bevolking Totale potentiele beroepsbevolking Werkzame beroepsbevolking Aantal banen Aantal vestigingen Werkloze en niet beroepsbevolking WW : Participatiewet Arbeidsongeschikte beroepsbevolking WAO/WAZ/WIA WAJONG: Totaal Loonkosten tijdelijk Loonkosten P-wet Forfaitair Participatieplaats Overig WSW Tot de overige re-integratievoorzieningen behoren alle voorzieningen die wel bij de Statistiek Re-integratie door Gemeenten (SRG) horen, maar die niet vallen onder de hiervoor genoemde voorzieningen. 5 6 Twee perspectieven Elementen van arbeidsmarktbeleid Investeringsperspectief Compensatieperspectief Onderwijs Economie Sociale zekerheid Arbeidsmarktbeleid 1

2 Laag Gemiddeld Hoog Noot: De landen die in deze figuur zijn meegenomen, zijn dezelfde die in Figuur 5 worde Bron: Goos, Manning en Salomons (01) Stad heeft twee gezichten 7 8 Hoe definieert de stad de opgaven? het investeringsperspectief Lange termijn Economisch perspectief Topsectoren High potentials Stad in de regio het schadelastperspectief Korte termijn Sociaal perspectief Participatie / Zorg Kwetsbaren Wijken in de stad Positionering (beroeps)onderwijs, Praktijkscholen Leren lang leven employability 1. Faciliteren van groei (infrastructuur, fysieke omgeving). Werkgelegenheid groeit mee in stad en regio (ondernemerschap, betrekken laag opgeleiden). Groeiende stad blijft leefbaar en aantrekkelijk (gezond, autoloos, veilig) 4. Energietransitie wordt versneld (energievoorziening, duurzaamheid) 5. Iedereen help mee in groeiende stad (participatie, healthy ageing, wijken) 9 10 Stad heeft twee gezichten Ontwikkelingen het investeringsperspectief Lange termijn Economisch perspectief Topsectoren High potentials Stad in de regio het schadelastperspectief Korte termijn Sociaal perspectief Participatie / Zorg Kwetsbaren Wijken in de stad Positionering (beroeps)onderwijs, Praktijkscholen Leren lang leven employability 1. Demografische transities (ontgroening, vergrijzing, migratie verhogen arbeidsparticipatie) 1. Globalisering en verwevenheid van netwerken (flexibilisering weerbaarheid) 1. ICT- en technologisering Veranderende eisen in beroepen 11 1 negatief, terwijl het aantal banen aan de boven- en onderkant ons land groeit de werkgelegenheid van banen aan de bovenka loonverdeling met ruim procent in de periode D Ontwikkeling werkgelegenheidsstructuur ( ) midden daalt met 4,5 procent in deze periode. internationaal De ontwikkeling over de tijd voor al deze landen is weergegev de werkgelegenheid van de drie groepen in 1998 op 100 geste duidelijk zien dat de werkgelegenheid voor gemiddeld opgelei voor hoogopgeleide werknemers is het sterkst gestegen, maar van 9 procent onder laagopgeleide werknemers vanaf Figuur 6 Daling van werkgelegenheid voor gemiddeld opgeleiden is in veel Europese landen zichtbaar Verandering werkgelegenheid (1998=100) De volgende stap is te kijken welke vraag- en aanbodfactoren e van deze trends. Vooral technologische verandering is een bel veranderingen aan de vraagzijde. Veranderingen in de samens ook een rol. Institutionele veranderingen, zoals veranderingen of minimumlonen, hebben geen invloed op de ontwikkelingen Bron: Autor, 010 Bron: Goos, Manning & Salomons, 01 / CPB, Als we de ontwikkeling in Figuur 5 en 6 vergelijken met de ontwikkeling in de Ve patroon zichtbaar (zie Autor, Katz en Kearney, 006). In de periode is h gemiddeld opgeleide werknemers met ruim 7 procent gedaald en het aandeel van gestegen (ruim 4 procent). 16 Vakbonden hebben minder een vinger in de pap dan dertig jaar geleden. In de A vakbonden vanaf begin jaren tachtig sterk afgenomen; in Europese landen is het b gebleken om een rechtstreeks verband tussen veranderingen op de arbeidsmarkt vakbonden te vinden (DiNardo, Fortin en Lemieux, 1996 en Acemoglu, Aghion en vakbonden zich meestal met de loonvorming. Ze hebben maar een beperkte invloe land. De trends die in deze Policy Brief naar voren komen, hebben vooral betrekkin

3 Automatiseringsrisico MBO (Deloitte, 014) Bron: Dagblad van het Noorden, 6 november Gevolgen voor de arbeidsmarkt 1. Aanpassingsprocessen gaan sneller flexibilisering transitionele arbeidsmarkt. Banen en beroepenstructuur verandert Gevolg 1: Aanpassingsprocessen gaan sneller 1. Flexibilisering arbeidsrelaties. Veel transities tussen sociaaleconomische statussen. Kennis veroudert sneller leven lang leren 4. Economische geografie verandert 1. Ruimtelijke uitsortering. Triomf van de stad? Bron: CBS/TNO, 017, Dynamiek op de arbeidsmarkt

4 19 0 Gevolg : Banen en beroepenstructuur verandert 1. Banen op lager en middelbaar niveau verdwijnen Gevolg : Kennis veroudert sneller 1. Leven lang leren. Niet blindstaren op eenmalige en korte termijn transities Groningen 1 Gevolg 4: Economische geografie verandert (1) Gevolg 4: Economische geografie verandert () Waar wonen mensen die in Groningen werken? Bron: KAW, 01 Roltrap en ruimtelijke concentratie Bron: OECD, 014 Hebben we het goed georganiseerd? Beleidsinvalshoeken? 4 1. Veel versnippering en coördinatie problemen. Veel eigen belangen. Weinig (lokale en regionale) ruimte 4. Is de gemeente de juiste schaal? Regiodeals? / Regionale cao s / Regionale regelruimte Financiële committment Bron: PBL, 017 4

5 Drie opgaven 1 Inclusiviteit: re-integratiebeleid / job carving / prikkelstructuur Bijstandsexperimenten Weerbaarheid: faciliteer transities / scholing Hervorming: organiseer committment op regionaal niveau Dank voor uw aandacht 5