De Verdeelde Triomf. Ateliersessie Trek naar de Stad Provincie Flevoland, Lelystad. 23 maart 2016 Dr. Otto #verdeeldetriomf

Transcriptie

1 De Verdeelde Triomf Ateliersessie Trek naar de Stad Provincie Flevoland, Lelystad 23 maart 2016 Dr. Otto Raspe #verdeeldetriomf

2 Trends in de regionale economie

3 Trends in de regionale economie 1. Urban Age 2. Agglomeratiekracht en concurrentiepositie 3. Consumer city 4. Werken volgt wonen 5. Krimp 6. Vergrijzing 7. The great divergence 8. Resilience 9. The war on talent 10.De groene race 11. Energieke samenleving

4 Trends in de regionale economie 1. Urban Age 2. Agglomeratiekracht en concurrentiepositie 3. Consumer city 4. Werken volgt wonen 5. Krimp 6. Vergrijzing 7. The great divergence 8. Resilience 9. The war on talent 10.De groene race 11. Energieke samenleving

5 Nieuwe geografie van een nieuwe economie

6 (gerelateerd of niet-gerelateerd) Agglomeratie-voordelen: 1. labor market pooling 2. input sharing 3. knowledge spillovers Kern is nabijheid, dat faciliteert interactie: Formeel en informeel Bedoeld en onbedoeld Gepland en toevallig 6 Face-to-face contact Persoonlijke en complexe kennisuitwisseling Vertrouwen Continue en accurate beoordeling van potentieel aan veranderende relaties Van elkaar leren Je kunnen vergelijken met anderen (peers)

7 (gerelateerd of niet-gerelateerd) Ongelijkheid neemt toe, vooral in steden Debat vaak slordig met begrippen; Ongelijkheid, polarisatie, segregatie, onrechtvaardigheid zijn niet altijd hetzelfde Niet altijd gestoeld op (de juiste) empirie; Alarmistisch! Constateren dat ongelijkheid en segregatie toenemen wordt vaak als voldoende rechtvaardiging gezien voor het oproepen tot actie ertegen; 7 Daarom belangrijk om (meerdere) perspectieven op ongelijkheid te doordenken;

8 Wat betekent een nieuwe geografie van een nieuwe economie voor Nederland en voor Flevoland?

9 Concentratie van banen

10 Steden zijn motoren economie, maar niet alle steden hebben hetzelfde groeipad We zien ook in Nederland divergentie 10

11 Trekt de bovenkant de onderkant vlot? Loonniveau Wel als je werk hebt 11

12 Trekt de bovenkant de onderkant vlot? Kans op baan maar niet als je werkloos bent 12

13 Segregatie neemt toe Verandering segregatie per gemeente,

14 Onze belangrijkste conclusies (1) Steden zijn motoren economie, maar ook plekken waar de ongelijkheid toeneemt; Stedelijk succes sijpelt door, maar bereikt werklozen niet; We zien polarisatie: loonverschillen hoog- en laagbetaalden worden groter; Dit komt vooral door groei bovenkant, niet omdat onderkant wegzakt In steden stijgt segregatie van laagbetaalden en bijstandsontvangers; maart 2016 PBL De Verdeelde Triomf

15 Beleidsopties Beleidscategorieën t.a.v. stedelijke-economische ongelijkheid) Trekken (aan de bovenkant) Mensgericht - Verbeteren hoger onderwijs - Stimuleren kenniseconomie Gebiedsgericht - Creëren / stimuleren productie- en innovatiemilieus Duwen (tegen de onderkant) - Scholing - Inkomensbeleid - Arbeidsmarktbeleid - Integratiebeleid - Mengingsbeleid - Investeren in leefbaarheid

16 Fysieke focus? maart 2016 PBL De Verdeelde Triomf

17 Onze belangrijkste conclusies (2) Concretisering van beleidsopties Beleid kan het beste gericht zijn op het ondersteunen van mensen, niet van plekken en gebieden; Fysieke interventies bieden maar beperkt soelaas; die verbeteren de sociaal-economische positie van mensen niet; Gebiedsgericht beleid, zoals buurtbeleid of regionaal arbeidsmarkt- en onderwijsbeleid, kunnen wel degelijk effectieve beleidsopties zijn maart 2016 PBL De Verdeelde Triomf

18 Buitenlandse kenniswerkers

19 Regio s die talenten kunnen genereren en behouden en die de beste talenten kunnen aantrekken, hebben daarmee een belangrijk concurrentievoordeel. Om die reden wordt migratie (vooral van hoogopgeleiden), naast globalisering (in handel en buitenlandse investeringen) en technologische ontwikkeling, gezien als de drijvende kracht achter de veranderingen in de arbeidsmarkt, en daarmee als het groeipotentieel van een (nationale) economie Moretti 2013

20 /6 van totaal buitenlandse arbeidskrachten 4% van totaal aantal kenniswerkers 1,5% van totale beroepsbevolking oktober 2014 Dr. Otto Raspe

21 Waar werken ze? Bijna 50% werkt in 5 stadsgewesten Amsterdam 21,9% Rotterdam 8,8% Den Haag 7,6% Utrecht 4,7% Eindhoven 4,1% 21 t.o.v. totaal regionale kenniswerkers Amsterdam 8,3% Rotterdam 4,5% Den Haag 5,8% Utrecht 3,7% Eindhoven 5,8% 28 oktober 2014 Dr. Otto Raspe

22 Waar werken ze? Gemeente Almere Nederlandse kenniswerkers: (0,9% van totaal kenniswerkers) 22 Buitenlandse kenniswerkers: 875 (4,4% van totaal kenniswerkers) 28 oktober 2014 Dr. Otto Raspe

23 Verklaring patroon Resultaten negatieve binomiale regressie Agglomeratie fixed effects als regiospecifieke variabelen Effect op het relatieve aandeel van buitenlandse kenniswerkers van: Buitenlands bedrijf 236,6 % Exporteur 157,4 % Verdubbeling aandeel export 27,1 % Importeur -9,2 % Verdubbeling aandeel import -1,6 % Sector fixed effects Agglomeraties YES Utrecht 80,6 % Amsterdam 296,9 % 's-gravenhage 222,1 % Rotterdam 141,7 % Eindhoven 32,9 % Aantal observaties Pseudo R 2 0, oktober 2014 Dr. Otto Raspe

24 Waar wonen ze? Bijna 70% woont in 5 stadsgewesten Amsterdam 35,2% Rotterdam 6,6% Den Haag 17,3% Utrecht 4,7% Eindhoven 4,1% 24 t.o.v. totaal regionale kenniswerkers Amsterdam 8,3% Rotterdam 4,5% Den Haag 5,8% Utrecht 3,4% Eindhoven 4,7% 28 oktober 2014 Dr. Otto Raspe

25 Waar wonen ze? oktober 2014 Dr. Otto Raspe

26 Waar wonen ze? oktober 2014 Dr. Otto Raspe

27 Verklaring patroon 27 Negative binomial Regressie Aantal buitenlandse kenniswerkers Model 1 Totaal aantal (eerste vestiging) Model 1 Totaal aantal (na vijf jaar Variabelen op wijkniveau Bevolking Banen binnen 45 min Grondwaarde 0 + % sociale huur 0 0 % private huur 0 0 % woningen voor % woningen % woningen % Paren - 0 % Gezinnen Gemiddeld inkomen (hh) Afstand tot IC-station 0 0 Reistijd tot snelwegoprit % leeftijd jaar % leeftijd jaar 0 0 % leeftijd 65+ jaar ++ 0 % allochtonen Omgevingsadressendichtheid 0 0 Afstand tot internationale school Horecadichtheid Variabelen op stadsgewestniveau Musea, bioscopen en theaters 0 + Aanwezigheid universiteit 0 0 Aanwezigheid technische universiteit % Buitenlandse bedrijven ++ 0 Verkooppunten 0 0 Constante oktober 2014 Dr. Otto Raspe

28 Dank u voor uw aandacht!