Hoe staan we ervoor? Economische ontwikkeling. Toerisme en de regionale economie van Noord-Fryslân

Transcriptie

1 Toerisme en de regionale economie van Noord-Fryslân Presentatie voor het mini-symposium Nieuwe koers voor toeristenbelasting Gemeentehuis, Dokkum, 4 maart 2015 Trilateral Waddensea area UNESCO-Worldheritage site since 2009 Denmark Jouke van Dijk Voorzitter directie Waddenacademie Portefeuille Economie Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse, Rijksuniversiteit Groningen Jouke.van.dijk@waddenacademie.nl Website: Netherlands Germany World Delta Summit 2011 Yantai 12 September 2011 Belangrijkste sociaal economische uitdagingen Noord Fryslân Uniek natuurgebied in een regio waar mensen wonen die werk en inkomen nodig hebben Krimp en vergrijzing, leefbaarheid Hoge (jeugd) werkloosheid, laag inkomen en opleiding, veel uitkeringen Er zijn banen en mensen nodig! Relevante gebiedsgebonden sectoren: Landbouw, Visserij, Energiewinning en Toerisme Wadden UNESCO Werelderfgoed Footloose sectoren: Zorg, Welzijn, Zakelijke diensten Wat zijn de sociaal-economische perspectieven? Waar liggen de kansen en wie gaat dat betalen? Toeristenbelasting? Waddenacademie Leeuwarden Hoe staan we ervoor? Economische ontwikkeling Ontwikkeling werkgelegenheid Bron: Louter,

2 Werkgelegenheidsontwikkeling per streek Zuiden van Fryslân doet het beter dan de Waddenkust, Waddeneilanden houden zich goed in de crisis! 7 8 Werkloosheidverschillen tussen landsdelen worden kleiner Maar: grotere werkloosheidsverschillen binnen landsdelen! Bron: UWV, Doelgroepen Participatiewet: WWB, Wajong en WSW Ontwikkeling werkgelegenheidsstructuur (CBS, statline/bewerking RUG) Nederland Noord-Nederland MBO MBO Veel van de ca.1 miljoen banen in NL op MBO 2 en 3 niveau zullen verdwijnen

3 Steeds meer ZZP-ers Prognose bevolkingsgroei per gemeente 2022 Demografische ontwikkelingen: krimp, vergrijzing en migratie Ruimtelijke uitsortering via het roltrap model: jongeren gaan naar de stad voor hoger onderwijs

4 Migratiesaldo naar leeftijd en streek: Leeuwarden wint 15-25! Waddeneilanden stabiel, NO-Fryslân verliest in alle leeftijden Hoger opgeleiden concentreren zich in de stedelijke gebieden Fryslân scoort zeer hoog op leefbaarheid Waar willen we wonen? 22 Haren nr. 1! Bron: Bureau Louter, Waar willen we wonen Scores Woonfactoren Ommeland/Stad Woonomgeving + - Basisvoorzieningen - + Plusvoorzieningen - + Overlast&Veiligheid + - Smaken verschillen! 23 Proefschrift Rixt Bijker 24 (januari 2013): Er zijn ook veel migranten naar de minder populaire rurale gebieden! Als je maar wel snel naar de stad kunt, dus goede verbindingen cruciaal, inclusief snel internet Bron: Bureau Louter, Waar willen we wonen

5 Grote forensen stromen over steeds langere afstanden van van vooral hoger opgeleiden (Power couples): ZZP-ers + het Nieuwe Werken: geen vaste werklocatie cruciaal: + Mooi Wonen + Broadband ICT Niet overal is goed ICT Broadband en dat is noodzakelijk! Zie ook RUG rapport Breedband op het platteland van Koen Salemink en Dirk Strijker ( 2/final_breedband.pdf ) en Nieuwsuur-uitzending Platteland digitaal achterlijk gehouden ( platteland-digitaalachterlijk-gehouden.html ) Bron: Stad en Land, CPB, 2010 TOERISME: wie moet wat gaan doen? van het toeristische beleid Benchmark onderzoek Toerisme in Fryslân 2012 Benchmark onderzoek Toerisme in Fryslân Waddenacademie Leeuwarden

6 Toeristenbelasting: tarieven variëren veel minder dan de opbrengsten! Wadden Sea World Heritage Perspectives for socio-economic development Analysis of 878 World Heritage Sites Source: Rebanks 2010: World Heritage Status. Is there opportunity for economic gain? Toeristenbelasting: één van de weinige manieren om van mensen buiten de regio inkomsten te verwerven. 31 Werkgelegenheid in het Toerisme Seizoensverlenging: economische impuls!

7 De hotspotmonitor: wat zijn attractive gebieden? ( Hoog gewaarde plaatsen voor toerisme in wadden gemeenten in 2013 Hoog gewaardeerde gebieden in de Wadden volgens de hotspotmonitor S. de Vries, A. Buijs, F. Langers, H. Farjon, A. van Hinsberg, F.J. Sijtsma (2013). Measuring the attractiveness of Dutch landscapes: identifying national hotspots using Google Maps. Applied Geography. Volume 45, December 2013, Pages F.J. Sijtsma, H. Farjon, S. van Tol, A. van Hinsberg, P. van Kampen and Arjen Buijs (2013). Evaluation of landscape changes - Enriching the economist's toolbox with the Hotspotindex. In: W. Heijman, & C. M. J. v. d. Heide (Eds.), The Economic Value of Landscapes. Chapter 8, pp London: Routledge. Sources: Sijtsma et al. (2014) WaLTER rapportage Waar komen de mensen vandaag die de Wadden aantrekkelijk vinden? Afstand speelt een rol, maar in Duitsland veel minder dan in Nederland! De Wadden hebben nu al 16 miljoen fans! Toerisme: veel verschillende doelgroepen 40 Welke doelgroep komt naar de Wadden? En waarvoor? Kustscenario s: ondenemers

8 De sliktoerist versus de zandtoerist (Geurt Busser, Waddenschilder) Toerisme Súd Ie Lauwersoog: visserij & toerisme Esonstad Maar één zwaluw maakt geen zomer! En er is een regionaal concept nodig inclusief 46 restaurants, uitgaan, arrangementen etc. etc. Pier bij Holwerd Nordeich

9 Holwerd aan Zee! Duits strandvertier 49 Provincie Noord-Holland, 21 juni De Centrale As Goed bereikbaarheid is noodzakelijk, maar niet voldoende voor aantrekkend toeristen: er moet wel een reden zijn om er naar toe te gaan! Vliegen naar de Duitse Waddeneilanden:

10 Regional quality of life Index: we hebben het prima! (Bron, PBL, 2014) Het Waddengebied ligt centraal in Europa! 55 Belangrijkste sociaal economische uitdagingen Noord Fryslân Krimp en vergrijzing, leefbaarheid Hoge (jeugd) werkloosheid, laag inkomen en opleiding, veel uitkeringen Er zijn banen en mensen nodig! Relevante gebiedsgebonden sectoren: Landbouw, Visserij, Energiewinning en Toerisme Wadden UNESCO Werelderfgoed Footloose sectoren: Zorg, Welzijn, Zakelijke diensten TOERISME: Waar liggen de kansen en wie gaat dat doen? Ondernemers die samenwerken met elkaar en met de overheid voor de marketing en faciliteiten? En wie gaat dat betalen? Toeristenbelasting? Toerisme en de regionale economie van Noord-Fryslân Presentatie voor het mini-symposium Nieuwe koers voor toeristenbelasting Gemeentehuis, Dokkum, 4 maart 2015 Jouke van Dijk Voorzitter directie Waddenacademie Portefeuille Economie Hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse, Rijksuniversiteit Groningen Jouke.van.dijk@waddenacademie.nl Website: 10