Samenvatting beleidsplan. April 2016

Transcriptie

1 Samenvatting beleidsplan April 2016

2 Méér Muziek in de Klas Leren zingen, muziek maken en naar muziek luisteren dienen niet alleen een cultureel en artistiek belang. Mede op basis van wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat muziek maken en naar muziek luisteren positief effect heeft op schoolprestaties. Het bespelen van een instrument draagt bij aan de motorische ontwikkeling van kinderen en bevordert discipline en doorzettingsvermogen. Het draagt bij aan de ontwikkeling van het kinderbrein en aan sociale vaardigheden, die nodig zijn voor het samen spelen en samen werken. Dit blijkt ook uit het eindadvies van het Platform Onderwijs 2032 waarin staat dat muziek een onderdeel van toekomstgericht onderwijs is waarbij leerlingen de benodigde kennis en vaardigheden opdoen om volwaardig in de (toekomstige) samenleving te participeren. Onze droom Structureel muziekonderwijs voor alle kinderen in Nederland. Missie Er zijn heel veel mensen en organisaties in Nederland die muziek een grotere plaats in het leven van kinderen willen geven. Zowel binnen de publieke als de private sector, binnen de muziekwereld als het onderwijsveld, op bestuurlijk niveau en op de werkvloer. Alleen als we de krachten (zowel kennis, organisatorisch als financieel) van al deze partijen bundelen, kunnen we muziek de plaats geven die het verdient. Daarom is de missie van onze organisatie: Méér Muziek in de Klas wil de partij zijn, die al deze mensen en organisaties verbindt en hen stimuleert een bijdrage te leveren om samen te zorgen voor structureel muziekonderwijs op de basisschool. Visie Het is onze visie dat muziek een toegevoegde waarde heeft in het leven: Leren zingen, muziek maken en naar muziek luisteren dienen niet alleen een cultureel en artistiek belang. Mede op basis van wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat muziek maken en naar muziek luisteren positief effect heeft op schoolprestaties. Het bespelen van een instrument draagt bij aan de motorische ontwikkeling van kinderen, en bevordert discipline en doorzettingsvermogen. Het draagt bij aan de ontwikkeling van het kinderbrein en aan sociale vaardigheden, nodig voor het samen spelen en samen werken. Door samen muziek te maken ervaren mensen de aanwezigheid van anderen en ontwikkelen zij empathie en gemeenschapszin. Muziek is een verrijking van het onderwijs, vanwege de bijdrage aan de brede ontwikkeling Muziek is te verbinden met alle andere schoolvakken, waarbij muzikale intelligentie het begrip van de lesstof in deze vakken bevordert. Muziekonderwijs is dus van groot maatschappelijk belang. We gunnen het ieder kind om zich muzikaal te kunnen ontwikkelen. School is de plek waar de basis voor deze ontwikkeling bij alle kinderen gelegd wordt en die na en buiten school kan worden voortgezet.

3 Wat is er nodig voor meer en beter muziekonderwijs? Enthousiaste en vaardige docenten, goede lesprogramma s, een financiële impuls, bestuurlijke verankering in het primair onderwijs, (meer) draagvlak in de samenleving en een infrastructuur die ervoor zorgt dat de energie die we er de komende jaren insteken bestendigt. Dit alles komt samen in vier hoofdlijnen die het programma Méér Muziek in de Klas vormen: 1. Deskundigheidsbevordering A. per schoollocatie: via de Deelregeling Impuls Muziekonderwijs kunnen scholen budget aanvragen om hun plannen uit te voeren B. via verbetering van de curricula van opleidingsinstituten zoals de PABO s en conservatoria. We streven naar structureel muziekonderwijs en werken aan een leergang lesgeven voor afgestudeerde musici, bijscholing voor zittende leerkrachten en musici, co-teachings-programma s, train-de-trainer-programma s et cetera. 2. In kaart brengen, vergelijken en ontsluiten van lesmethodes en zo nodig ontwikkeling van nieuwe lesprogramma s stimuleren in samenwerking met het Landelijk Kenniscentrum Cultuureducatie en Amateurkunst. 3. Bewustwordingscampagne, doel is dat alle Nederlanders over vijf jaar muziekonderwijs belangrijk en vanzelfsprekend vinden en dat kinderen zelf muziek maken als leuk en cool ervaren. Dit doen we door inzet van alle mogelijke communicatiemiddelen. De komende vijf jaar is er een reeks van 12 BZT Muziekshows te zien op televisie bij NPO/ZAPP, primetime op zaterdagavond. De tv-show bevat een wedstrijdelement voor schoolklassen. Zij kunnen hun muzikale initiatieven zichtbaar maken via het online platform en de auditiedagen. We sluiten de tv-shows af met een groot Kerstgala in Carré, dat op Kerstavond wordt uitgezonden. Daarnaast werken we aan de agenda voor wetenschappelijk onderzoek en zal op termijn een landelijke muziekevenement gaan plaatsvinden. 4. Infrastructuur & duurzaamheid. Door scholen te verbinden met hun (culturele) omgeving, community building, stimuleren we de inbedding van het muziekonderwijs in het primair onderwijs. We zullen onder andere de urgentie wekken en houden op landelijk, regionaal en lokaal niveau: dit gaat om alle partijen die betrokken zijn, maar met name voor overheden en de samenwerking afstemmen van naschoolse/vrijetijdsprogramma s op binnenschoolse programma s. Ook ontwikkelen we financieringsmodellen. Ook de aansluiting van peuteropvang op primair onderwijs en van het primair onderwijs op het voortgezet onderwijs heeft onze aandacht. Deze hoofdlijnen staan niet op zichzelf. De kracht van het programma Méér Muziek in de Klas zit in de verbinding tussen de hoofdlijnen en de betrokken partijen. De organisatie Méér Muziek in de Klas bewaakt deze verbindingen. Dat gebeurt niet alleen op de werkvloer, maar ook op bestuurlijk niveau in het Platform Ambassadeurs Muziekonderwijs. Daarin hebben vertegenwoordigers van veel belangengroeperingen plaats: het basisonderwijs, de opleidingsinstituten, diverse overheden, amateurverenigingen, media, vakleerkrachten en culturele instellingen.

4 In bijlage 1 leest u de uitwerking van de vier hoofdlijnen. In bijlage 2 treft u de planning aan van de diverse onderdelen van de publiekscampagne. Platform Ambassadeurs Muziekonderwijs Alle ambassadeurs werken vanuit hun aandachtsgebied aan een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak voor muziekonderwijs. Zij mobiliseren daarbij hun achterban zodat we met elkaar aan de juiste knoppen kunnen draaien om muziek de plaats te geven binnen en rondom het onderwijs die het verdient, namelijk als basisbehoefte, afgestemd op de wensen van de scholen en passend bij het advies van het Platform Onderwijs2032. Om alle ambassadeurs te ondersteunen bij deze taak, prijzen wij ons gelukkig, dat HM Koningin Máxima erevoorzitter van het Platform is. In deze functie vraagt Koningin Máxima aandacht voor het belang van muziekonderwijs voor kinderen. Koningin Máxima treedt als speciaal adviseur op richting het platform en spreekt tijdens werkbezoeken met belanghebbenden over de belangrijke functie van muziekonderwijs voor kinderen op de basisschool en welke stappen er nodig zijn om het doel te realiseren. Vanuit de organisatie Méér Muziek in de Klas en het Platform Ambassadeurs Muziekonderwijs geven wij vervolg aan de uit de werkbezoeken voortvloeiende acties en zien we erop toe dat deze vervolgstappen ook daadwerkelijk plaatsvinden. Hierbij spelen wij een verbindende en regisserende rol tussen de betrokken partijen. Samenwerkingspartners Met alle partijen die een rol hebben in muziekonderwijs werken we dit programma uit. De kernpartners zijn het Ministerie van OCW, het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Landelijk Kenniscentrum Cultuureducatie en Amateurkunst en de PO-Raad. Ook werken we samen met NPO/KRO-NCRV. Het programma wordt mede mogelijk gemaakt door fondsen en financiers uit het bedrijfsleven. Figuur 1 Programma met 4 hoofdlijnen en eindverantwoordelijken

5 Andere betrokkenen zijn onder andere de conservatoria, pabo s, muziekscholen, muziekcollectieven, centra voor de kunsten, musicalscholen, harmonie- en fanfareverenigingen, koren, orkesten, ensembles, bands, podia en kinderopvang. De organisatie Méér Muziek in de Klas heeft als missie om alle mensen en organisaties die een rol spelen te verbinden en te verleiden om een bijdrage te leveren aan structureel muziekonderwijs op de basisschool. We bewaken de samenhang tussen de hoofdlijnen en de voortgang van het totale programma. Hierbij coördineren we o.a. de samenhang in de publiek-private acties. We nemen de lead bij het opzetten en uitvoeren van de bewustwordingscampagne. Ook bij het vormgeven van de juiste infrastructuur rond de scholen en het verduurzamen van het muziekonderwijs zijn wij de initiator. Bij de deskundigheidsbevordering initiëren en stimuleren we de nodige acties en dragen zorg voor afstemming tussen alle partijen. Bij de regeling en de lesprogramma s is onze rol adviserend. Organisatie Aan het hoofd van de organisatie Méér Muziek in de Klas staat een onbezoldigd bestuur van vijf personen. De taken en verantwoordelijkheden van het bestuur en de directie zijn vastgelegd in een bestuurs- en directiereglement. Het bestuur volgt de Governance Code Cultuur. De organisatie wordt geleid door een directeur en initieert en ondersteunt de taken en activiteiten die voortvloeien uit de doelstellingen en faciliteert de activiteiten van het Platform Ambassadeurs Muziekonderwijs. Aan de stichting is de culturele ANBI-status toegekend. Stappenplan Om in 2020 onze ambities gerealiseerd te hebben schaken we op meerdere borden tegelijk. Mochten veranderingen of gebeurtenissen in de komende jaren van invloed zijn op onze plannen, dan stellen we deze bij. Prioriteiten 2015 Opstartfase: lancering van het Platform Ambassadeurs Muziekonderwijs, schrijven van het werkplan, position paper, betrokken partijen in kaart brengen en start ondersteuning fundraising. Prioriteiten 2016 Inventarisatiefase: we brengen in kaart wat op het gebied van deskundigheidsbevordering en lesprogramma s voorhanden is en wat nog nodig is. Bewustwordingscampagne: deze wordt opgezet en uitgewerkt. Met name de tv-shows, het internetplatform en de auditierondes vragen veel aandacht. Fundraising: we formuleren de opzet voor de komende jaren en ondersteunen van daaruit bij het werven van gelden.

6 Prioriteiten 2017 Uitvoeringsfase: follow-up geven aan wat er in 2015 en 2016 is opgezet. Accent komt meer te liggen op de duurzaamheid van het programma en de infrastructuur in de regio. Prioriteiten 2018 Uitvoeringsfase: vervolg op Daarnaast is dit een jaar waarin we bezien of er bijstelling nodig is voor de komende jaren. Prioriteiten 2019 Uitvoering op basis van de tussenevaluatie. Inventariseren wat er nodig is voor na Prioriteiten 2020 Laatste acties uitvoeren en plan maken voor de toekomst. Prioriteiten 2021 Afronding: eindevaluatie en verantwoording. Wat is er veranderd als het programma Méér Muziek in de Klas in 2020 is afgerond? 1. Alle kinderen in Nederland krijgen in de basisschool goed en structureel muziekonderwijs. 2. Basisscholen zijn verbonden met hun (culturele) omgeving, mede daardoor is het muziekonderwijs verankerd. 3. Partijen die zich met muziekonderwijs bezig houden werken hierbij samen om het gemeenschappelijke doel te bereiken.

7 Bijlage 1. Strategie Vier hoofdlijnen 1. Deskundigheidsbevordering a. Doel op schoollocatieniveau: deskundigheid van de mensen voor de klas. Actielijn: Deelregeling Impuls Muziekonderwijs PO uitvoeren. Betrokken partijen: Het Fonds voor Cultuurparticipatie is verantwoordelijk voor uitvoering en monitoring van de deelregeling Impuls Muziekonderwijs PO , Méér Muziek in de Klas en de andere partners vervullen daarbij een adviserende rol. b. Doel op landelijk niveau: goed muziekonderwijs staat of valt met enthousiaste, vakbekwame leerkrachten die kinderen meenemen in de wereld van de muziek. We denken hierbij aan: nieuwe generaties leerkrachten die van de pabo komen; nieuwe muziekdocenten die hun opleiding de komende jaren voltooien aan een van de conservatoria; huidige docenten muziek. de interne cultuurcoördinatoren (icc); de zittende leerkrachten op de basisscholen; orkestmusici en andere zelfstandig werkende musici; Actielijnen: structureel muziekonderwijs op de pabo; leergang lesgeven voor afgestudeerde musici ; bijscholing voor zittende leerkrachten en musici; co-teachings-programma s; train-de-trainer-programma s; handreikingen voor icc ers; actieve werving van leerkrachten die muziek willen en kunnen geven; kennisdeling. Betrokken partijen: Het Landelijk Kenniscentrum Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA) inventariseert bestaande middelen en methoden. Opleidingsinstituten, zoals de pabo s, conservatoria en andere aanbieders van opleidingen nemen initiatief. Méér Muziek in de Klas is er binnen deze hoofdlijn voor het initiëren en stimuleren van de nog benodigde acties en voor het afstemmen tussen en verbinden van betrokken partijen. Financiering: Een deel van de mensen die voor de klas staan kan zich laten bijscholen met het budget uit de deelregeling Impuls Muziekonderwijs PO Het ontwikkelen van trainingen en bijscholing is aan de verantwoordelijke opleidingsinstituten. Zij hebben daar ook budget voor. Voor de deelname aan deze programma s en voor kennisdeling is echter wel een extra impuls nodig. Uit inventarisatie moet nog blijken welk bedrag hier voor nodig is.

8 2. Lesprogramma s Het in kaart brengen van de lesprogramma s valt onder de verantwoordelijkheid van het LKCA; het LKCA doet dit in nauw overleg met Méér Muziek in de Klas en de andere partners. 3. Bewustwordingscampagne Doel: Het totale programma van Méér Muziek in de Klas kan alleen slagen als er genoeg enthousiasme en maatschappelijk draagvlak is voor het onderwerp: meer en beter muziekonderwijs in en rondom de basisscholen. Om dat enthousiasme en draagvlak te creëren en te behouden, is een bewustwordingscampagne van groot belang. Actielijnen: om de bewustwording te vergroten, doen we het volgende: Door inzet van internet, radio, TV, kranten, tijdschriften, social media enz. communiceren we het plezier en het belang van muziek voor de ontwikkeling van kinderen; De komende vijf jaar is er een reeks van 12 shows te zien op televisie. De tv-show zal een wedstrijdelement bevatten, maar met name ingaan op de meerwaarde van samen muziek maken op en rond de school. Aan deze shows gaat een internettraject vooraf, waarbij scholen/kinderen en hun omgeving initiatieven zichtbaar kunnen maken via een internetplatform en door auditierondes per regio. We sluiten de tv-shows af met een groot muziekevenement voor de kerst. Op deze manier wordt het belang van muziek op een luchtige manier onder de aandacht gebracht; De agenda voor verder wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van muziek maken, wordt opgesteld en de komende jaren uitgevoerd, zodat de effecten van muziekonderwijs nog beter in beeld gebracht kunnen worden. Op termijn zal er een landelijk muziekevenement worden georganiseerd, waarin een aantal dagen per jaar muziek in heel Nederland de boventoon voert. Daarin kunnen alle partijen, die het belang zien van meer en beter muziekonderwijs, een rol spelen. Betrokken partijen: NPO, kennisinstituten, alle aanbieders van muziek en muziekeducatie. De organisatie Méér Muziek in de Klas heeft een belangrijke rol in het mee-ontwikkelen van de tv-shows. Niet alleen inhoudelijk, maar ook financieel: de ondersteuning van de fundraising hiervoor ligt bij de organisatie. Waar het gaat om de wetenschappelijke agenda en het organiseren van landelijke evenementen, is er voor de organisatie een rol weggelegd als initiator en verbinder tussen partijen. Ook houdt Méér Muziek in de Klas zicht op het totaal van activiteiten en initieert inzet van andere media als dat nodig is. Financiering: een bewustwordingscampagne brengt kosten met zich mee, met name het ontwikkelen en maken van tv-shows en het ontwikkelen en inrichten van een internetplatform. Deze kosten moeten gedekt worden uit private gelden. De organisatie Méér Muziek in de Klas ondersteunt de werving van deze gelden.

9 4. Infrastructuur & duurzaamheid Méér Muziek in de Klas loopt tot en met 2020, maar ook daarna blijft (aandacht voor) muziekonderwijs van groot belang. Om te borgen dat alles wat we de komende vijf jaar ontwikkelen bestendigt, moeten we nu al aandacht besteden aan de duurzaamheid van het project. Daarvoor is nodig dat alle partijen die een rol spelen (landelijk, regionaal en lokaal), dat blijven doen, met als basis een solide infrastructuur rondom de school. Méér Muziek in de Klas heeft de overtuiging, dat de kiem voor het ontwikkelen van de muzikaliteit op de basisschool ligt. Alleen op die manier krijgen alle kinderen in Nederland de kans te ontdekken wat muziek is en wat het voor hen kan betekenen. Maar dat is pas het begin. Juist in de omgeving van de school liggen kansen om het leven van de kinderen verder te verrijken. Een goede infrastructuur rondom de school is nodig om de inhoud te én de financiering te borgen. Actielijnen Urgentie wekken en houden op landelijk, regionaal en lokaal niveau: dit gaat om alle partijen die betrokken zijn, maar met name voor overheden; Samenwerking op regionaal en lokaal niveau: afstemmen van naschoolse/vrijetijdsprogramma s op binnenschoolse programma s. Door de buitenschoolse partijen naar binnen te halen maken we gezamenlijk muziekonderwijs binnen het basisonderwijs mogelijk. Op termijn stimuleren de binnenschoolse lessen weer de vraag naar buitenschools muziekonderwijs; Ontwikkelen van financieringsmodellen, zowel landelijk, regionaal, maar vooral lokaal is het van belang dat partijen met geld willen investeren in muziekonderwijs; Aansluiting peuteropvang op primair onderwijs, aanhaken op de trend van de integrale kindcentra; Aansluiting van het primair onderwijs op het voortgezet onderwijs verbeteren, zodat er een doorgaande leerlijn is als kinderen de basisschool verlaten. Betrokken partijen: muziekscholen, muziekcollectieven, centra voor de kunsten, musicalscholen, harmonie- en fanfareverenigingen, koren, orkesten, ensembles, bands, podia, kinderopvang: elk van deze instellingen kan een inhoudelijk steentje bijdragen. Voor de financiële borging is het essentieel dat partijen in de regio zich inzetten, zoals serviceclubs, ondernemers enz. Ook de overheden op landelijk, regionaal en lokaal niveau zijn belangrijke spelers. De organisatie Méér Muziek in de Klas speelt hierbij een initiërende en verbindende rol. Zij heeft landelijk overzicht, werkt samen met de provinciale service-instellingen, kan snel schakelen en daardoor kunnen regio s van elkaar leren. Op landelijk niveau is de lobby belangrijk om het basisniveau van muziekonderwijs te waarborgen. Méér Muziek in de Klas stelt zich ten doel om ook op het gebied van financiering op lokaal niveau allianties tot stand te brengen. We ontwikkelen een aantal financieringsmodellen waardoor we ook op langere termijn muziekonderwijs in en rond de scholen kunnen garanderen.

10 Financiering: uiteindelijk is het de bedoeling dat de financiering voor de lange termijn bestaat uit een basisfinanciering door de verschillende overheden en dat de extra middelen die nodig zijn gefinancierd worden uit private gelden

11 Bijlage 2. Planning publiekscampagne 10 februari 2016 jl.: Lancering digitaal interactief platform 12 februari jl.: Mailing aan 7000 basisscholen met informatie en inspiratie tot deelname aan de landelijke Meer Muziek in de Klas muziekwedstrijd. Maart juni: Landelijke muziekwedstrijd, voor schoolklassen inclusief inzending van filmpjes als voorronde en landelijke auditiedagen in juni. Ook vinden er Music Academy Days plaats met workshops voor docenten van basisscholen. Vliegende brigades van professionals ondersteunen de scholen bij de voorbereidingen. De winnaars treden op in de BZT- Muziekshows en tijdens het Kerstgala. Oktober-november: 12 tv-uitzendingen van de BZT-Muziekshow op zaterdagavonden bij NPO3. 9 December: Kerstgala in Carré (2016) in aanwezigheid van HM Koningin Máxima en uitzending van het Kerstgala op NPO 1 op Kerstavond. Daarnaast zal er gedurende het hele jaar aandacht zijn voor: Een landelijke publiekscampagne met posters, advertenties, reclamespotjes gesteund door bekende Nederlanders (zowel musici als niet-musici) als ambassadeurs. Door het inzetten van vouchers worden alle regionale partijen rondom de scholen betrokken, van de fanfare tot het Concertgebouw. We dragen samen met onze partners zorg voor eigentijdse, duurzame lesprogramma s, van klassiek tot pop en van zingen tot componeren, waarbij we ook de betrokkenheid van ouders stimuleren. Hierbij zetten we in op een doorlopende leerlijn van groep 1 t/m groep 8. We helpen scholen bij het duurzaam verankeren van muziekonderwijs met behulp van bedrijven, serviceclubs, culturele instellingen en amateurverenigingen. Dit traject zullen we de komende vier jaren herhalen en aanvullen met nieuwe elementen. 11