SPARK. Ingrid Staal. een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders. Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019

Transcriptie

1 SPARK een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders Ingrid Staal Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019

2

3 Vormgeven inhoud Verwachtingen: wat weet je al? wat zou je willen weten? Inleiding idee en projecten Kennis maken met de SPARK Kennis maken met de vervolgprojecten

4 Idee en projecten regie ouders flexibiliteit en zorg op maat betrouwbare en valide methoden

5 Hoe? Transitiemomenten Tussenliggende paden op maat

6 ijkmomenten transitiemomenten, evaluatiemomenten Afsluiting vorige fase, pas op de plaats, vooruitkijken naar de komende periode Welke zorg is daarbij het best passend tot volgend ijkmoment

7 ijkmoment 18 maanden Ingericht met de SPARK Dialoog, gezamenlijke besluitvorming Gestructureerd Valide en betrouwbaar instrument

8 Drive Preventieve jeugdgezondheidszorg voor iedereen: laag risico ouders profiteren van het gesprek door de jeugdverpleegkundige met de SPARK verhoogd en hoog risico op de SPARK belangrijke voorspeller voor ernstige opvoedproblemen en kindermishandeling Huiselijk geweld en kindermishandeling van generatie op generatie: door eerder en beter in beeld hebben, kan eerder worden gehandeld en erger worden voorkomen met meer kennis over risicofactoren en in gesprek gaan met (aanstaande) ouders, kan worden voorkomen

9 Overzicht vervolgstudies: prespark als inrichting van het prenataal contactmoment: ontwikkeling en validering (ZonMw) SPARK36 (3 jaar) voor Vlaanderen: ontwikkeling en validering (VWVJ, KU Leuven, Vlaamse overheid) SPARK60 (5 jaar): ontwikkeling en validering + draagkracht en draaglast vanuit perspectief van ouders (Zonmw) Zorgpad met e-consulten voor peuters met een laag risico op opvoeden opgroeiproblemen: een gerandomiseerde trial (ZonMw) Kosteneffectiviteitstudie SPARK (ZonMw)

10 SPARK voorstellen gestructureerd vraaggesprek voor vroegsignalering van opvoeden opgroeiproblemen bij peuters door jeugdverpleegkundigen Structured Problem Analysis of Raising Kids Signaleren van Problemen en Analyse van Risico bij (opvoeden en ontwikkeling van) Kinderen 16 domeinen zorgbehoefte zorgafspraken risico-inschatting

11 Domeinen zorgbehoefte SPARK18 A. evaluatie zuigelingenperiode B. gezondheid C. motorische ontwikkeling D. taal-spraak-denk ontwikkeling E. taalgebruik ouders (2e taal, moedertaal) F. emotionele ontwikkeling G. omgang met anderen H. gedrag van het kind I. aanpak van opvoeding J. ontwikkelingsstimulering K. tijdsbesteding van kind L. woon- en leefsituatie M. sociale contacten & informele steun N. opvang van kind O. zorgen aangegeven door anderen P. gezinszaken

12 SPARK: 3 stappen gebruik meertrapsconstructie bij screening op problemen bij opvoeding en ontwikkeling (Inventrapport, 2005) stap 1: korte omschrijving van ieder domein: ervaring ouders oplossingsgericht doorvragen stap 2: heeft de ouder nú behoefte aan ondersteuning oordeel van de jeugdverpleegkundige over de ernst van het (eventuele) probleem stap 3: met de ouder het bijpassend zorgaanbod voor de komende periode bespreken

13 Risico-inschatting hoog risico: draagkracht en draaglast zijn uit balans ontwikkeling van het kind is bedreigd hulp van buiten JGZ nodig verhoogd risico: meer draagkracht van de ouders gevraagd extra ondersteuning nodig laag risico: situatie in evenwicht gunstig leefklimaat voor ontwikkeling kind factoren die de inschatting negatief of positief beïnvloeden

14 Door ouders ervaren zorgen en zorgbehoefte DOMEINEN Gezondheid Taal-spraak-denk ontwikkeling Emotionele ontwikkelging Gedrag van het kind Aanpak van opvoeding Woon- en leefsituatie Sociale contacten & informele steun Gezinszaken

19 Overzicht studies: SPARK18 Ontwikkeling en haalbaarheid: N=1140 Vergelijking: 3 groepen Huisbezoek met SPARK (N=2243) CB bezoek met SPARK (N=2238) CB bezoek zonder SPARK (N=2200) RCT Validering (N=2012 uit RCT-groep) CCT + follow up 1.5 jaar na de SPARK (voorspellende waarde)

20 Opbrengst (1) valide en betrouwbaar instrument betere vroegsignalering inzicht in: vragen, zorgen en problemen van ouders eigen kracht van ouders bijpassende zorgbehoefte vervolgacties sluiten beter aan minder verschillen tussen JGZ professionals

21 Opbrengst (2) Meer kennis over risicofactoren, kind- en gezinskenmerken Met vragenlijsten worden kinderen met risico gemist Risico inschatting goede voorspeller ernstige problemen Wel / geen huisbezoek met SPARK? Met huisbezoek wordt meer hoog risico gesignaleerd Ook gezinnen met laag risico profiteren van huisbezoek Professionals en ouders tevredener over huisbezoek

22 .naar meer ijkmomenten

23 Vraag: Hoe pak je een prenataal huisbezoek aan? Evaluatie prenatale huisbezoeken:

24 Inzicht in kwaliteit en gebruik prespark Effecten en validiteit van de prespark als inrichting van het prenataal contactmoment - Cross-sectionele studie in 3 regio s: Rivas, Yunio en GGD Zeeland Met 3 groepen: doelgroep prenataal huisbezoek JGZ; vergelijkingsgroep zonder risicofactoren; vergelijkingsgroep met bekende ernstige problemen Gebruikersoordeel: ouders, jeugdverpleegkundigen en verloskundige zorgverleners

25 De prespark Doelgroep: zorg over (opgroei) omstandigheden 1/3 e van de JGZ organisaties biedt prenatale huisbezoeken aan Vroeg beginnen gezondheidswinst continuïteit Afstemmen zorg behoeften (aanstaande) ouder SPARK methodiek, onderwerpen aangepast

26 Preview resultaten Jeugdverpleegkundigen: prespark levert meer informatie op Ondersteunt het gesprek/prenataal huisbezoek Maakt het makkelijker om de meer gevoelige onderwerpen te bespreken 68% vindt dat pre-spark huisbezoeken bijdragen aan de samenwerking met de verwijzers Ouders: 100% is tevreden met het huisbezoek, waarvan 82% vindt dat het aansluit bij de verwachtingen die door de verwijzers (verloskundigen, kraamverzorgenden die de intakes uitvoeren en huisartsen) zijn gewekt. Jeugdverpleegkundigen krijgen een 9,3 als rapportcijfer vanwege de moeite die wordt gedaan om hen te begrijpen. Meerwaarde voor ouders: kennismaken, advies ontvangen over verzorging en opvoeding en het bespreken van zorgen en problemen

27 Hoe beoordelen ouders hun eigen draagkracht en draaglast en de invloed van de SPARK hierop? Bepalen van draagkracht en draaglast bij ouders van jonge kinderen met de SPARK - I. SPARK60 ontwikkelen II. Inzoomen op draagkracht/draaglast Ontwikkelen korte vragenlijst draagkracht/draaglast (PROM) III.Impact van SPARK op draagkracht/draaglast PROM na SPARK + 6 maanden na prenataal, 18 & 60 maanden

28 Longitudinale methode prespark a. Periode voor zwangerschap b. Beleving zwangerschap c. Gezondheid en leefstijl d. Vooruitblik op geboorte e. Vooruitblik op kraamperiode f. Vooruitblik op opvoeden en opgroeien g. Taalgebruik ouders h. Woon- en leefsituatie i. Sociale contacten & informele steun j. Zorgen aangegeven door anderen k. Gezinszaken l. Vooruitblik eigen toekomst m. Iets vergeten? SPARK18 a. Evaluatie zuigelingenperiode b. Gezondheid c. Motorische ontwikkeling d. Taal-spraak-denk ontwikkeling e. Taalgebruik ouders (2e taal, moedertaal) f. Emotionele ontwikkeling g. Omgang met anderen h. Gedrag van het kind i. Aanpak van opvoeding j. Ontwikkelingsstimulering k. Tijdsbesteding van kind l. Woon- en leefsituatie m. Sociale contacten & informele steun n. Opvang van het kind o. Zorgen aangegeven door anderen p. Gezinszaken q. Iets vergeten? SPARK60 a. Evaluatie peuterperiode b. Gezondheid c. Motorische ontwikkeling d. Taal-spraak-denk ontwikkeling e. Taalgebruik ouders (2 e taal, moedertaal) f. Emotionele ontwikkeling g. Gedrag van het kind h. Omgang met anderen i. Aanpak van opvoeding j. Ontwikkelingsstimulering & onderwijsvoorbereiding k. School/BSO/Opvang l. Vrije tijdsbesteding kind m. Woon- en leefsituatie n. Sociale contacten & informele steun o. Zorgen aangegeven door anderen p. Gezinszaken q. Iets vergeten?

29 Wat bepaalt draagkracht en draaglast van ouders?

30

31 .naar tussenliggende paden op maat

32 Contactmoment e-consult

33 Haalbaarheidstudie Gebruikersoordeel ouders vs JGZ professionals Vervangen 2 jaar consult door e-consult: 88% ouders positief 66% JGZ matig tot slecht Inhoud e-consult: 88% ouders inhoud dekt behoefte en vragen goed tot uitstekend 75% JGZ inhoud dekt niet de lading van een contactmoment Invullen van de vragenlijsten als onderdeel e-consult: Leverde 73% van de ouders extra informatie op over hun kind en diens ontwikkeling Aandacht voor terugkoppeling 50% van de JGZ verwacht dat ouders niet tevreden zullen zijn

34 E-consult vs CB consult Zorgpad met e-consulten voor peuters met een laag risico op opvoeden opgroeiproblemen: een gerandomiseerde trial - Gerandomiseerde trial in JGZ organisaties (Yunio, GGD Zeeland) met 12 maanden follow-up Waarde e-consult tov fysiek consult met als voorwaarde een even goede gezonde en veilige ontwikkeling.

35 Meetmomenten in de tijd tijdens het onderzoek

36 . bruikbaar in andere context Kind en Gezin CLB SPARK18: pilot project SPARK36: ontwikkeling + validering

37 Kosteneffectiviteit SPARK Implementeren van de SPARK in de preventieve jeugdgezondheidszorg: langere termijn uitkomsten en kosteneffectiviteit - Cluster gerandomiseerde stepped-wedge trial met 1,5 jaar follow up Huidige zorg van de JGZ bij kinderen van 18 maanden Implementatie van de SPARK18 in JGZ organisaties (GGD Zaanstreek- Waterland) verbetering van vroegsignalering, resulteert in betere gezondheidsuitkomsten voor het kind, betere ervaringen met zorg door ouders en lagere kosten?

38 Weet je wat je wilde weten? Past het idee en de aanpak in jouw werkomgeving? Welke info zou je nodig hebben om tot implementatie over te gaan? Zie je kansen/ideeën voor vervolg, voor samenwerking?