Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters"

Transcriptie

1 Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters Myriam Vanoudenhove VWVJ/VCLB Melissa Peeters VCLB Monica Bulcke VWVJ

2 Zorg om de jeugd in Vlaanderen Departement onderwijs Preventie: Individueel/ maatschappelijk Jeugdhulp School CLB Curatieve gezondheids zorg IJH K&G Federale overheidsdienst volksgezondheid Departement welzijn, volksgezondheid en gezin

3 Leerlingenbegeleiding (CLB) Het nieuwe decreet Optimale ontwikkeling van elke leerling Verhoging gekwalificeerde uitstroom Realisatie van gelijke onderwijskansen Bijdragen tot persoonlijke, culturele en sociale ontplooiing van elke leerling Bijdragen tot het functioneren op school, maatschappij Opdracht van alle disciplines

4 PGZ in het nieuwe decreet Domein PGZ: - Gezondheid, groei en ontwikkeling van leerlingen bevorderen en beschermen - Groei- en ontwikkelingsproces opvolgen - Tijdig risicofactoren, signalen, symptomen van gezondheids- en ontwikkelproblemen detecteren Domein psychisch en sociaal functioneren: welbevinden bewaken, beschermen en bevorderen waardoor de leerling op een spontane en vitale manier tot leren kan komen

5 Centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) Werking CLB op vraag vast aanbod Systematische contactmomenten Vaccinatie Profylaxie

6 Waarom doen we wat we doen? omdat we geloven in de veerkracht en groeikracht van kinderen en jongeren (en hun context) om op te groeien tot volwassenen die een rol opnemen in de maatschappij en de fysieke, sociale en emotionele uitdagingen van het leven aangaan, WHY omdat we geloven dat de JGZ hierin kan bijdragen tot het gezond en veilig opgroeien en ontwikkelen van kinderen en jongeren

7 Hoe doen we het? Voor alle kinderen en hun ouders Vertrouwd en laagdrempelig Preventief en remediërend Aansluiten bij de leefwereld: samen met ouders It takes a village to raise a child Evidence based practice HOW

8 Hoe doen we het? Empowerment = een denk en handelingskader dat ons anders doet kijken naar sociale problemen en oplossingen

9 Wat doen we? Tijdige detectie Screening: zicht, gehoor Monitoring: groei, ontwikkeling Vroegtijdige preventie van opvoed- en opgroeiproblematiek Signalering/risico-inschatting Ouders versterken in ouderschap Vroeginterventie: bij beginnende problematiek WHAT

10 Wat doen we? Collectief en doelgroepgericht preventief jeugdbeleid Proportioneel universalisme Subsidiariteitsprincipe Goede preventieve gezondheidszorg + continuïteit in de zorg WHAT

11 Ontstaansproces van een probleem Symptomen Problematisch functioneren Signalen Risicofactoren

12 Ontstaansproces van een probleem Er zijn deelgroepen in de populatie die (meer) risicofactoren (of combinatie) gemeenschappelijk hebben. Symptomen Problematisch functioneren Signalen +++ Risicofactoren Proportioneel universalisme

13 Basisaanbod Universeel : alle kinderen en jongeren Uniform: regelmaat & inhoud & doelstelling Wetenschappelijk onderbouwd Laagdrempelig: Vlot toegankelijk Positief gepromoot & geïnformeerd Medewerking van school Periodieke contactmomenten Vaccinatie Gezondheidsbeleid

14 Bijkomend aanbod Niet universeel, deelgroepen die wat meer nodig hebben, krijgen meer Regelmaat (niet noodzakelijk) Inhoud op maat van deelgroepen Wetenschappelijk onderbouwd Vooraf bepaald Geen of slechts gedeeltelijke periodiciteit Periodieke contactmomenten Vaccinatie Gezondheidsbeleid op maat van deelgroep/van een probleem

15 Individueel & intensief aanbod Niet universeel Geheel op maat van het individu Diagnostiek en/of begeleiding

16 Kleuterconsult met ouders

17 Art 3 - BVR Kennisnemen van factoren relevant voor groei en ontwikkeling (GO): Medische antecedenten Gezins- en maatschappelijke context Inschatten van risico s voor gezondheid groei en ontwikkeling (GGO) Aandacht voor ontwikkeling: motoriek, taal/spraak, socioemotionele aspecten Inschatten van behoefte aan zorg I.f.v. optimale schoolloopbaan: hindernissen

18 Kleuterconsult K1 Kennisnemen van (bevragen) van RF/BF Inschatten van RF/BF Inschatten van behoefte aan zorg (GGO) onmogelijk zonder de ouder!

19 Kleuterconsult K1 RF BF

20 Opvoedingsondersteuning

21 Opvoedingsondersteuning Opvoedingsondersteuning is gericht op de volgende doelstellingen: Competenties, vaardigheden en draagkracht van ouders versterken Draaglast verminderen door problemen tijdig te signaleren en praktische hulp of steun te bieden Sociale netwerk rondom kinderen en gezinnen versterken

22 Opvoedingsondersteuning Vormen van opvoedingsondersteuning = functies: Informatie en voorlichting Praktisch pedagogische of instrumentele steun Emotionele steun Sociale steun, sociale samenhang of zelfhulp bevorderen Signalering, vroegtijdige onderkenning en verwijzing Pedagogische advisering en licht ambulante ondersteuning Meer intensieve, laagdrempelige hulp

23 Levensdomeinen Gezondheidzorg Geestelijk welbevinden Cultuur/ sport/jeugd Kinderopvang Onderwijs Jeugdhulp Socioeconomische determinanten Sociale cohesie Ouderschap en opvoedingsondersteuning

24 Levensdomeinen Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters op vlak van: Gezondheidszorg Geestelijk welbevinden Socio-economische determinanten Sociale cohesie Ouderschap en opvoedingsondersteuning

Het beroepsprofiel van de jeugdarts. Brussel 19 oktober 2018 Nancy Nuyt en Bea Meertens

Het beroepsprofiel van de jeugdarts. Brussel 19 oktober 2018 Nancy Nuyt en Bea Meertens Het beroepsprofiel van de jeugdarts Brussel 19 oktober 2018 Nancy Nuyt en Bea Meertens Nancy Nuyt Jeugdarts in het Vrij CLB Limburg Regio Noord Afdeling Neerpelt Bea Meertens Jeugdarts directeur Welzijn

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg, een volwaardige partner op de eerste lijn

Jeugdgezondheidszorg, een volwaardige partner op de eerste lijn Jeugdgezondheidszorg, een volwaardige partner op de eerste lijn Leuvense Dagen Kindergeneeskunde - 17 mei 2018 Katelijne Van Hoeck & Cécile Guérin Even voorstellen de Vlaamse Wetenschappelijke Vereniging

Nadere informatie

Centra voor leerlingenbegeleiding

Centra voor leerlingenbegeleiding Centra voor leerlingenbegeleiding Denk- en inspiratiedag stage in de JGZ 24 mei 2019 Inge Van Trimpont 1 1. Wat is leerlingenbegeleiding? 2. Wat is en doet een CLB? 3. Samenwerking met K&G 2 Doel van de

Nadere informatie

Het Huis van het Kind voor iedereen

Het Huis van het Kind voor iedereen Het Huis van het Kind voor iedereen Welke uitdagingen liggen er? Vandaag zijn er in Vlaanderen 153 Huizen van het Kind die samen 210 gemeenten bereiken. De subsidieoproep van eind februari en de Roadmap

Nadere informatie

Missie & visie Opvoedingswinkel Gent

Missie & visie Opvoedingswinkel Gent Missie & visie Opvoedingswinkel Gent 1 Inhoudstafel... 1 Missie & visie Opvoedingswinkel Gent... 1 Inhoudstafel... 1 Intro... 3 1. Missie... 4 2. Doelgroep... 4 3. Werking... 4 4. Beleidskader... 5 5.

Nadere informatie

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ

LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ LANDELIJK PROFESSIONEEL KADER UITVOERING BASISPAKKET JGZ Inhoud van de presentatie 1. Achtergrond en doel van het landelijk professioneel kader 2. Inhoud Basispakket JGZ 3. Wettelijke kaders 4. Toelichting

Nadere informatie

Samenwerking JGZ - Jeugdzorg

Samenwerking JGZ - Jeugdzorg Samenwerking JGZ - Jeugdzorg Marian van Leeuwen 19 november 2012 Doelen JGZ (bron NCJ) 1. preventieve gezondheidszorg bieden aan alle kinderen in Nederland van 0-19 jaar. 2. De lichamelijke, psychische,

Nadere informatie

ROADMAP HUIZEN VAN HET KIND

ROADMAP HUIZEN VAN HET KIND ROADMAP HUIZEN VAN HET KIND Inleiding De samenwerkingsverbanden Huizen van het Kind, zo blijkt uit waar we nu staan, hebben het potentieel om (verder) uit te groeien tot laagdrempelige basisvoorzieningen.

Nadere informatie

Vraaggericht, actief-anticiperend en detecterend. Surveillance van gezondheid, groei en ontwikkeling

Vraaggericht, actief-anticiperend en detecterend. Surveillance van gezondheid, groei en ontwikkeling Unique selling points JGZ Specialisme met het gezonde kind als referentiekader Vraaggericht, actief-anticiperend en detecterend Laagdrempelig en hoog bereik Surveillance van gezondheid, groei en ontwikkeling

Nadere informatie

Advies opgemaakt door Vlaams Instituut Gezond Leven, VAD, Sensoa en VWVJ

Advies opgemaakt door Vlaams Instituut Gezond Leven, VAD, Sensoa en VWVJ Advies op het voorontwerp van decreet betreffende de leerlingenbegeleiding in het basisonderwijs, het secundair onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding. Advies opgemaakt door Vlaams Instituut

Nadere informatie

sinds 1 september 2000 heten het PMS en het MST CENTRUM VOOR LEERLINGENBEGELEIDING

sinds 1 september 2000 heten het PMS en het MST CENTRUM VOOR LEERLINGENBEGELEIDING sinds 1 september 2000 heten het PMS en het MST CENTRUM VOOR LEERLINGENBEGELEIDING Organogram 13 000 leerlingen 35 medewerkers 45 scholen: 9 SO 35 BaO 1 BuO Directieteam Directeur Teamleider BaO Teamleider

Nadere informatie

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht

Huizen van het Kind. Gezinnen ondersteunen in hun kracht Huizen van het Kind Gezinnen ondersteunen in hun kracht Een noodzakelijke, natuurlijke evolutie ondersteund door een nieuwe regelgeving www.huizenvanhetkind.be Doelstelling Hoe Regels Doelstelling Hoe

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning 1. Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent

Opvoedingsondersteuning 1. Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent Opvoedingsondersteuning 1 Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent Opvoedingsondersteuning? Deel 1: Enkele definities om tot een visie te komen Deel 2 Beleid en praktijk in Vlaanderen Wat is

Nadere informatie

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Rubriek: De school stimuleert de ontwikkeling van alle lerenden Deelrubriek: De lerende begeleiden Kwaliteitsverwachting B2 Het schoolteam biedt de begeleiding

Nadere informatie

Doelstellingen van de vernieuwde standaard groei.

Doelstellingen van de vernieuwde standaard groei. Doelstellingen van de vernieuwde standaard groei. Algemene doelstelling van het opvolgen van het groeipatroon van kinderen en jongeren: Er is een algemeen maatschappelijk belang om de groei van kinderen

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg en ouderondersteuning Stevig Ouderschap Plus. Marjanne Bontje, beleidsmedewerker Rig Mutschler, jeugdarts

Jeugdgezondheidszorg en ouderondersteuning Stevig Ouderschap Plus. Marjanne Bontje, beleidsmedewerker Rig Mutschler, jeugdarts Jeugdgezondheidszorg en ouderondersteuning Stevig Ouderschap Plus Marjanne Bontje, beleidsmedewerker Rig Mutschler, jeugdarts 1 24-09-2008 Doel bijeenkomst Informeren werk Jeugdgezondheidszorg (JGZ 4-19)

Nadere informatie

Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014)

Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014) Inhoud Basispakket JGZ per 1-1-2015 (concept maart 2014) Inhoud Advies Commissie De Winter Opmerkingen uit standpunt staatssecretaris Van Rijn Zat al in BTP Zat nog niet in BTP, maar deed JGZ al Nieuw

Nadere informatie

Veurne Diksmuide Ieper Poperinge

Veurne Diksmuide Ieper Poperinge voor kinderen en jongeren uit de Westhoek met milde, niet-complexe psychische klachten Veurne Diksmuide Ieper Poperinge snelle opstart kortdurend traject gratis aanmelding via 057/37.00.00 elke werkdag

Nadere informatie

Eerstelijnsjeugdhulp. Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap

Eerstelijnsjeugdhulp. Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap Eerstelijnsjeugdhulp Dr. Wim Gorissen, Directeur Efectiviteit & Vakmanschap Opbouw inleiding De jeugdwet en het jeugdveld Samenwerking in de eerstelijnsjeugdhulp Samen lerend doen wat werkt 2 De Jeugdwet

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G. 8 juni 2012

Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G. 8 juni 2012 Opvoedingsondersteuning binnen de preventieve zorg van K&G 8 juni 2012 Inhoud 1. OO binnen K&G - Maatschappelijk noodzakelijk - Maatwerk! 2. Onze maatjes 1. Opvoedingsondersteuning binnen Kind & Gezin

Nadere informatie

Een prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen. Aantal uitgevoerde huisbezoeken.

Een prenataal traject bestaande uit één tot vier huisbezoeken voor een selectieve groep zwangere vrouwen. Aantal uitgevoerde huisbezoeken. 4.1. Aanbod voor aanstaande ouders Onze producten gericht op de prenatale periode bieden aanstaande ouders begeleiding en ondersteuning die start tijdens de zwangerschap. Het is ter voorbereiding op de

Nadere informatie

Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades.

Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades. Welzijn is meedoen. Alle diensten hebben tot doel te stimuleren dat gebruikers meedoen aan de samenleving en het opruimen van eventuele participatieblokkades. Kwetsbare inwoners worden gedefinieerd als:

Nadere informatie

HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN

HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN HUIS VAN HET KIND EEKLO EEN HUIS VOOR ALLE KINDEREN JEUGDWELZIJNSOVERLEG Idee oprichting Speel-o-theek Idee bekeken in ruimere context Oprichting werkgroep HvhK OCMW, BKO, Jeugddienst, Wijkcentrum De Kring,

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 januari 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 januari 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Waarom? Daarom! Goed uitgebouwde basisondersteuning voor alle kinderen en gezinnen Aanvullende en specifieke opdracht voor jeugdhulp wanneer ontwikkeling vast loopt

Nadere informatie

Webinar Opvoedingsondersteuning

Webinar Opvoedingsondersteuning Webinar Opvoedingsondersteuning 26 mei 2016 Kristien Nys Lector Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (Odisee) Praktijkonderzoekster Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek (KULeuven) Ben je 0

Nadere informatie

ONTWIKKELINGSSCHALEN LEERLINGENBEGELEIDING BASISONDERWIJS

ONTWIKKELINGSSCHALEN LEERLINGENBEGELEIDING BASISONDERWIJS ONTWIKKELINGSSCHALEN LEERLINGENBEGELEIDING BASISONDERWIJS VERSIE PROEFDOORLICHTING Deze instrumentenbundel omvat de ontwikkelingsschalen en de kritische kenmerken L1. Beeldvorming L2. Passende begeleiding

Nadere informatie

Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle

Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle Krachten bundelen voor De toekomst van Zwolle Samenvatting Ontwikkelagenda passend onderwijs en jeugdhulp 12-12-2016 1 Passend onderwijs en jeugdhulp: 2 stukjes van dezelfde puzzel Aantal 0-19 jarigen

Nadere informatie

Preventie in Gooise Meren. Preventie in het Sociaal domein

Preventie in Gooise Meren. Preventie in het Sociaal domein Preventie in Gooise Meren Preventie in het Sociaal domein Preventie: brede opgave Samen werken aan een vitale samenleving: prettig leefbaar, veilig, toegankelijk, gezond en betrokken Domein overstijgend:

Nadere informatie

LEERLINGEN BEGELEIDING

LEERLINGEN BEGELEIDING LEERLINGEN BEGELEIDING in GBS de weide wereld Leerlingenbegeleiding GBS de weide wereld 1 Inhoudstabel Onze visie op leerlingbegeleiding 1.1 Doel 1.2 Een beleid op leerlingbegeleiding op school 1.3 Leerlingbegeleiding:

Nadere informatie

CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM

CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM CONTOUREN ACTIEPLAN JGZ PREVENTIE SCHOOLVERZUIM Snel terug naar school is veel beter! Meerjarenprogramma 2017-2020 Schoolverzuim is een actueel en groeiend maatschappelijk probleem. De JGZ-sector heeft

Nadere informatie

Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH. Benedikte Van den Bruel Veerle Roels

Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH. Benedikte Van den Bruel Veerle Roels Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH Benedikte Van den Bruel Veerle Roels Kind en Gezin èn Agentschap Jongerenwelzijn? Kind en Gezin en Agenschap Jongerenwelzijn verantwoordelijk voor

Nadere informatie

Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken?

Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken? Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken? Dirk Van Noten en Inne Devos Departement Welzijn, Volksgezondheid en gezin Afdeling Welzijn en

Nadere informatie

Zorg voor Jeugd in Vlaardingen

Zorg voor Jeugd in Vlaardingen Zorg voor Jeugd in Vlaardingen Inge Parlevliet CJG Rijnmond 1 Alles onder 1 dak Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is het centrale punt waar jongeren (0-23) ouders/verzorgers, aanstaande ouders en professionals

Nadere informatie

Jeugdbeleid en de lokale educatieve agenda

Jeugdbeleid en de lokale educatieve agenda Jeugdbeleid en de lokale educatieve agenda Workshop verzorgd door: Rob Gilsing (SCP) Hans Migchielsen (Jeugd en Onderwijs) Opzet: inhoudelijke karakterisering lokaal educatieve agenda: Landelijk (relatie

Nadere informatie

Dag van de slimme school. Slim organiseren samen met het CLB van de toekomst

Dag van de slimme school. Slim organiseren samen met het CLB van de toekomst Dag van de slimme school Slim organiseren samen met het CLB van de toekomst ê Wat gaan we vandaag doen? ê Wat kunnen/moeten we als CLB/school versterken, afzwakken, creëren en stoppen om (mee) de kernopdrachten

Nadere informatie

experts in behandelen Intensieve ambulante gezinsbehandeling

experts in behandelen Intensieve ambulante gezinsbehandeling Expertisecentrum Intensieve ambulante gezinsbehandeling EBC360, 2 Intensieve ambulante gezinsbehandeling (IAG) Voor wie LeekerweideGroep biedt Intensieve Ambulante Gezinsbehandeling (IAG) aan gezinnen

Nadere informatie

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij

Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Een sterke jeugdhulp, snel en dichtbij Welke uitdagingen liggen er? Een samenleving neemt zorg op voor en biedt bescherming aan haar kinderen. Ze biedt ondersteuning aan de diversiteit van gezinnen die

Nadere informatie

Good practices. ZICHT OP BELEMMERENDE EN BEVORDERENDE FACTOREN Hebben we zicht op de belemmerende en op de bevorderende factoren van de leerlingen?

Good practices. ZICHT OP BELEMMERENDE EN BEVORDERENDE FACTOREN Hebben we zicht op de belemmerende en op de bevorderende factoren van de leerlingen? L1 eeldvorming EINSITUATIE IN KAAT Hoe brengen we de (begin)situatie van leerlingen in kaart en wie stelt de beginsituatie op? Wanneer bekijken we de beginsituatie? L1 eeldvorming ZICHT P ELEMMEENDE EN

Nadere informatie

Advies. Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en hun context

Advies. Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en hun context Advies DATUM 21 januari 2014 VOLGNUMMER 2013-2014/8 COMMISSIE Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid Voorlopig besluit gezinsondersteuning moet meer recht doen aan kinderen en

Nadere informatie

Opleiding tot Infant Mental Health generalist

Opleiding tot Infant Mental Health generalist me nse nkennis Opleiding tot Infant Mental Health generalist it takes a village to raise a child De kern van Infant Mental Health is het belang van de band tussen de ouder en het nog ongeboren of heel

Nadere informatie

Visie op de Jeugd GGZ in de regio Groot Amsterdam 2015 2016

Visie op de Jeugd GGZ in de regio Groot Amsterdam 2015 2016 Visie op de Jeugd GGZ in de regio Groot Amsterdam 2015 2016 Versie 1, april 2015 SIGRA Netwerk Jeugd GGZ INHOUDSOPGAVE 1. Doelstelling 2. Psychische aandoeningen bij de jeugd in cijfers 3. Jeugd GGZ binnen

Nadere informatie

Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind

Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind Naar een organisatie van de Preventieve Gezinsondersteuning in Gent krijtlijnen voor de realisatie van de Huizen van het Kind Inhoud Inleiding... 1 Aansturing en overleg... 2 Doelstellingen en doelgroep...

Nadere informatie

Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen

Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen Ingrid Bombay Provinciaal afdelingshoofd Kind en Gezin - Provincie West- Vlaanderen 2 - Pas aan bij: Invoegen / Koptekst en Voettekst 09-04-18 Speech Minister Vandeurzen Samen met Vlaanderen inzetten op

Nadere informatie

Jeugdhulp met hoop & optimisme

Jeugdhulp met hoop & optimisme Jeugdhulp met hoop & optimisme Wat waren de belangrijkste aanleidingen ook alweer? Explosieve stijging vraag naar zorg / verwijzingen Explosieve kostenstijgingen (rugzakjes, jeugdzorg) Wachtlijsten Gezinsdrama

Nadere informatie

HANDLEIDING TOOLBOX HUIZEN VAN 1 HET KIND

HANDLEIDING TOOLBOX HUIZEN VAN 1 HET KIND HANDLEIDING TOOLBOX HUIZEN VAN 1 HET KIND Inleiding GROEIEN TOT LAAGDREMPELIGE BASISVOORZIENINGEN De samenwerkingsverbanden Huizen van het Kind hebben het potentieel om (verder) uit te groeien tot laagdrempelige

Nadere informatie

Begeleiden naar doorverwijzing

Begeleiden naar doorverwijzing Standaard d Gewicht Vlaamse Wetenschappelijke Vereniging voor Jeugdgezondheidszorg i.o.v. de Vlaamse Overheid Doelstelling (vroeg)tijdige opsporing van kinderen/jongeren met obesitas (vroeg)tijdige opsporing

Nadere informatie

Zelftest Basisteam Jeugd -

Zelftest Basisteam Jeugd - Zelftest Basisteam Jeugd - Realisatie doelen van de jeugdwet 2015 Universitair Medisch Centrum Groningen Afdeling Gezondheidswetenschappen Ant. Deusinglaan 1 9713 AV Groningen Uitvoeringsteam C4Youth Contactpersoon:

Nadere informatie

Aan de raad van de gemeente Almere. Integrale Jeugdgezondheidszorg. Geachte raad,

Aan de raad van de gemeente Almere. Integrale Jeugdgezondheidszorg. Geachte raad, Dienst Sociaal Domein Bert Enderink Telefoon 0642795950 Fax (036) E-mail aenderink@almere.nl Aan de raad van de gemeente Almere Stadhuisplein 1 Postbus 200 1300 AE Almere Telefoon 14 036 Fax (036) 539

Nadere informatie

Opvoedingsondersteuning, wat werkt?

Opvoedingsondersteuning, wat werkt? Opvoedingsondersteuning, wat werkt? Wat is er nodig voor een effectieve opvoedingsondersteuning van alle opvoeders in Nederland Bert Prinsen Ede, 4 juni 2010 Onderwerpen: * Visie op opvoeden en opvoedingsondersteuning

Nadere informatie

Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie

Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie Het Project 2 Prodia doelstellingen Ontwikkeling van diagnostische protocollen - meer gestandaardiseerd en gelijklopend - wetenschappelijk onderbouwd

Nadere informatie

Contouren van een nieuw jeugdstelsel

Contouren van een nieuw jeugdstelsel Contouren van een nieuw jeugdstelsel Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut / Universiteit Utrecht 26 mei 2011 te Den Haag t.vanyperen@nji.nl Huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd) Zie ook: www.nji.nl

Nadere informatie

Naar een nieuwe invulling van preventieve gezondheidszorg voor de leerlingenbegeleiding van de toekomst

Naar een nieuwe invulling van preventieve gezondheidszorg voor de leerlingenbegeleiding van de toekomst 22 februari 2017 Naar een nieuwe invulling van preventieve gezondheidszorg voor de leerlingenbegeleiding van de toekomst Inhoud Waarom deze tekst?... 2 Een holistische benadering van gezondheid... 2 Gestoeld

Nadere informatie

Gezondheidsonderzoek op school voortgezet onderwijs

Gezondheidsonderzoek op school voortgezet onderwijs Gezondheidsonderzoek op school voortgezet onderwijs Binnenkort komt GGD IJsselland bij u op school voor het gezondheidsonderzoek van leerlingen in klas 2 en/of 4. In deze flyer staat wat dit gezondheids-

Nadere informatie

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken

Naar een betere geestelijke gezondheidszorg. door de realisatie van zorgcircuits en netwerken Naar een betere geestelijke gezondheidszorg door de realisatie van zorgcircuits en netwerken vermaatschappelijking en wonen. 7/06/2019 Vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg There is

Nadere informatie

Jeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek. Gezond opgroeien en opvoeden

Jeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek. Gezond opgroeien en opvoeden Jeugd en Gezin Gooi en Vechtstreek Gezond opgroeien en opvoeden 1 Jeugd en Gezin in aantallen Contacten e.a. activiteiten RBL: 4.999 contacten n.a.v. meldingen e.a. signalen n.a.v. verzuim 190 activiteiten

Nadere informatie

JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander

JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken Leuvense dagen kindergeneeskunde 17-5-2018 Anouk Vanlander Partnerorganisatie van de Vlaamse overheid voor preventieve jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Inleiding Om beter te kunnen aansluiten bij wetenschappelijke inzichten en maatschappelijke ontwikkelingen, is per 1 januari het nieuwe basispakket

Nadere informatie

Jeugdzorg naar gemeenten

Jeugdzorg naar gemeenten Jeugdzorg naar gemeenten Wat is jeugdzorg en wat komt naar u toe? Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut Universiteit Utrecht VNG Regioconferenties, mei 2011 t.vanyperen@nji.nl 2 e lijn 1 e lijn 0 e

Nadere informatie

VORMINGSAANBOD VWVJ VOOR HET WERKJAAR

VORMINGSAANBOD VWVJ VOOR HET WERKJAAR VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VORMINGSAANBOD VWVJ VOOR HET WERKJAAR 2019-2020 1. Standaard Groei (thema lengte): workshops voor verpleegkundigen Nauwkeurig wegen en meten

Nadere informatie

TERUGKOMDAG. 15 november 2016

TERUGKOMDAG. 15 november 2016 TERUGKOMDAG 15 november 2016 PROGRAMMA TERUGKOMDAG 9u00-10u30: Integrale Jeugdhulp. En wat met de school? 10u30 11u00 pauze (lokaal A03.03) 11u00-12u00: Trajectgroepen. Groepen trajectcoachen Isabelle

Nadere informatie

Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader

Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader Conceptueel kader Openbare Geestelijke GezondheidsZorg Werk in ontwikkeling Werkgroep Conceptueel kader Waarom een conceptueel kader OGGZ? Afbakening van OGGZ en bepaling van focus User Gedeelde visie

Nadere informatie

6 Leerlingenbegeleiding 1

6 Leerlingenbegeleiding 1 6 Leerlingenbegeleiding 1 6.1 Beeldvorming V2, B1, B2, B3 en B4 Kent het schoolteam voldoende de beginsituatie van de leerlingen, hun mogelijkheden en behoeften? Worden de specifieke onderwijsbehoeften

Nadere informatie

De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB

De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB Vlaamse Wetenschappelijke Vereniging i voor Jeugdgezondheidszorg In opdracht van de Vlaamse Gemeenschap Wat is een standaard jeugdgezondheidszorg? een

Nadere informatie

decreet leerlingenbegeleiding november 2018

decreet leerlingenbegeleiding november 2018 STAP VAN JE SCHOOLWERKING NAAR HET DECREET LEERLINGENBEGELEIDING EN TERUG Greet Vanhove, dienst Lerenden DOELEN EN VERLOOP Decreet leerlingenbegeleiding in notendop 4 begeleidingsdomeinen inhoudelijk concretiseren

Nadere informatie

Verbinden van de VCLB visie en het voorontwerp van besluit van de Vlaamse regering

Verbinden van de VCLB visie en het voorontwerp van besluit van de Vlaamse regering Onderwerp Aanpak van de systematische contactmomenten in de toekomst Datum 23/03/2018 Auteur(s) Els Dezeure Status Bekrachtigd Bestemd voor Informeren medewerkers VCLB Nota Op dit moment ligt er een voorontwerp

Nadere informatie

Niek Jaspers. Arts maatschappij en. gezondheid. Sociaal geriater

Niek Jaspers. Arts maatschappij en. gezondheid. Sociaal geriater Gezekerd klimmen met de jaren Niek Jaspers Arts maatschappij en gezondheid Sociaal geriater Themamiddag Public Health en senioren Inleiding Tendensen Demografie Huidige preventie en zorg Geriatrisch paradigma

Nadere informatie

Ontbijtvergaderingen. Gent. Samen voor een lokaal gezinsbeleid

Ontbijtvergaderingen. Gent. Samen voor een lokaal gezinsbeleid Ontbijtvergaderingen Gent Samen voor een lokaal gezinsbeleid Workshop Buurtgerichte netwerken en Huizen van het Kind VVSG - Samenhang Lokaal Geïntegreerd Gezinsbeleid 2 Instrumenten Buurtgerichte netwerken

Nadere informatie

Positief Opvoeden, Triple P in de transitie stelsel jeugd

Positief Opvoeden, Triple P in de transitie stelsel jeugd Positief Opvoeden, Triple P in de transitie stelsel jeugd Jacqueline van Rijn Jolyn Berns www.nji.nl Marion van Bommel Sandra Hollander Oktober 2013 Triple P Triple P is een evidence based opvoedondersteuningsprogramma,

Nadere informatie

Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning

Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning Financieringsreglement Projectsubsidie Opvoedingsondersteuning Artikel 1 Wat is de doelstelling van een projectsubsidie? De stad Antwerpen kan, onder de voorwaarden bepaald in dit reglement en binnen de

Nadere informatie

Positief opvoeden en opgroeien. Veerkracht Thuis biedt begeleiding bij opvoedproblemen en (echt)scheidingen.

Positief opvoeden en opgroeien. Veerkracht Thuis biedt begeleiding bij opvoedproblemen en (echt)scheidingen. Positief opvoeden en opgroeien Veerkracht Thuis biedt begeleiding bij opvoedproblemen en (echt)scheidingen. Soms zijn er gebeurtenissen die ervoor zorgen dat kinderen, jongeren en gezinnen (tijdelijk)

Nadere informatie

Convenant Passend Onderwijs bij inzet Jeugdhulp

Convenant Passend Onderwijs bij inzet Jeugdhulp Convenant Passend Onderwijs bij inzet Jeugdhulp Onderwijs en de gemeente Oldebroek werken nauw samen aan een gezond opvoed- en opgroeiklimaat voor kinderen. Preventie ter voorkoming van ontwikkelingsproblemen

Nadere informatie

Gezondheidsbevordering in onderwijs: het gewicht van CLB

Gezondheidsbevordering in onderwijs: het gewicht van CLB Gezondheidsbevordering in onderwijs: het gewicht van CLB Olaf Moens, 5-6 februari 2009 1 Van hulplijn tot consultant Het CLB en het gezondheidsbeleid op school Ceci n est pas un standaard gewicht Instrument

Nadere informatie

De organisatie van opvoedingsondersteuning

De organisatie van opvoedingsondersteuning De organisatie van opvoedingsondersteuning 1. Wat is opvoedingsondersteuning? Opvoedingsondersteuning bestaat uit al die activiteiten die tot doel hebben om ouders en andere opvoeders steun te bieden bij

Nadere informatie

Minor Psychiatrie van het jonge kind ( 0-3 jaar)

Minor Psychiatrie van het jonge kind ( 0-3 jaar) Minor Psychiatrie van het jonge kind ( 0-3 jaar) 1. Administratieve gegevens 1.1 Naam van het minorpakket psychiatrie van het jonge kind : The first Years last forever 1.2 Penvoerende Schooldirecteur Marij

Nadere informatie

Uitdagingen bij de vermaatschappelijking van de zorg

Uitdagingen bij de vermaatschappelijking van de zorg Uitdagingen bij de vermaatschappelijking van de zorg Koen Hermans LUCAS, Centrum voor zorgonderzoek en consultancy Centrum voor sociologisch onderzoek Professionele zorg in Vlaanderen is succesverhaal

Nadere informatie

JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR

JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR JEUGDGEZONDHEIDSZORG 4-19 JAAR INFORMATIE VOOR OUDERS / VERZORGERS Een gezonde jeugd heeft de toekomst Kinderen zijn lichamelijk, geestelijk en sociaal voortdurend in ontwikkeling. Bij de meeste kinderen

Nadere informatie

Programma: Opgroeien in armoede Wat zijn werkzame elementen?

Programma: Opgroeien in armoede Wat zijn werkzame elementen? Programma: Opgroeien in armoede Wat zijn werkzame elementen? door Alie van der Wal, Projectadviseur Kansfonds Bijeenkomst Splinter Armoedeplatform van Zeeland 27 februari 2019 Armoede definitie Een huishouden

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

ISCinternettensamenwerkingscel

ISCinternettensamenwerkingscel PREVENTIEVE GEZINSONDERSTEUNING: DE HUIZEN VAN HET KIND EN DE CLB S 1. INLEIDING Met deze nota willen we een kader meegeven aan de CLB s en de actoren binnen de huizen van het kind om tot optimale samenwerking

Nadere informatie

Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning

Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning Graduate School of Child Development and Education Opvoedingsondersteuning Mastertraject Pedagogische Wetenschappen Socrates, ongeveer 2500 jaar geleden: Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar

Nadere informatie

Volgens hetzelfde artikel moet het Platform Jeugdgezondheidszorg (JGZ) deze helderheid geven.

Volgens hetzelfde artikel moet het Platform Jeugdgezondheidszorg (JGZ) deze helderheid geven. 1. Inleiding Op 1 januari 2003 is het Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg (BTP) van kracht geworden. Dit Basistakenpakket is gebaseerd op de Wet collectieve preventie volksgezondheid (WCPV). Het BTP

Nadere informatie

Rol en positie JGZ in het stelsel voor jeugd

Rol en positie JGZ in het stelsel voor jeugd Rol en positie JGZ in het stelsel voor jeugd Jaarcongres Jeugdgezondheidszorg Ede, 13 december 2012 Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut / Rijksuniversiteit Groningen t.vanyperen@nji.nl De JGZ: wie

Nadere informatie

REGIONAAL BASISPAKKET

REGIONAAL BASISPAKKET REGIONAAL BASISPAKKET JEUGDGEZONDHEIDSZORG ZUID-HOLLAND-ZUID 2 november 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 1 Inleiding 3 2 Wettelijk kader 3 3 Visie en Missie Jeugdgezondheidszorg 4 3.1 Visie 4 3.2 Missie

Nadere informatie

Respect voor de privacy: de Centra verzamelen en gebruiken enkel gegevens die relevant zijn voor de uitvoering van hun opdracht.

Respect voor de privacy: de Centra verzamelen en gebruiken enkel gegevens die relevant zijn voor de uitvoering van hun opdracht. CLB-profiel 1 Mission Statement De Centra voor Leerlingenbegeleiding ondersteunen de leerlingen, hun ouders, de leerkrachten en de schooldirecties in alle Nederlandstalige scholen van hun werkgebied bij

Nadere informatie

Sylvia Walravens. Stafmedewerker Kennisontwikkeling en beleidsondersteuning

Sylvia Walravens. Stafmedewerker Kennisontwikkeling en beleidsondersteuning Sylvia Walravens Stafmedewerker Kennisontwikkeling en beleidsondersteuning Geïntegreerd gezinsbeleid Preventieve gezinsondersteuning Opvoedingsondersteuning Kinderopvang baby s en peuters Opvang van schoolgaande

Nadere informatie

Kind en Gezin http://www.kindengezin.be/

Kind en Gezin http://www.kindengezin.be/ Kind en Gezin http://www.kindengezin.be/ 1 2 Missie en Waarden http://www.kindengezin.be/over-kind-en-gezin/missie-en-waarden/ 3 4 Opdracht Kind en Gezin http://www.kindengezin.be/over-kind-en-gezin/wat-doen-we/

Nadere informatie

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. 4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)

Nadere informatie

Gezond Opvoeden LIES RACQUET, BACK TO BASICS, EETEXPERT, 2014

Gezond Opvoeden LIES RACQUET, BACK TO BASICS, EETEXPERT, 2014 Gezond Opvoeden LIES RACQUET, BACK TO BASICS, EETEXPERT, 2014 Project: = een website waarop ouders terecht kunnen met hun opvoedingsvragen over voeding, beweging en sedentair gedrag en over tabak, alcohol

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling

Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling Richtlijn JGZ-richtlijn Kindermishandeling Onderbouwing Opvoedingsondersteuning in de JGZ De JGZ-medewerker heeft een taak bij het schatten van de opvoedingscompetentie en opvoedingsonmacht van ouders.

Nadere informatie

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ

Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Landelijk professioneel kader uitvoering Basispakket JGZ Wet Publieke Gezondheid Op grond van de Wet publieke gezondheid en het (aangepaste) Besluit Publieke Gezondheid hebben gemeenten de verantwoordelijkheid

Nadere informatie

SCHOOLEIGEN LEERLINGENBEGELEIDING VERLEDEN HEDEN TOEKOMST. Optimalisering van de 3/01/2012. Leerlingenbegeleiding What s in a name? What s in a name?

SCHOOLEIGEN LEERLINGENBEGELEIDING VERLEDEN HEDEN TOEKOMST. Optimalisering van de 3/01/2012. Leerlingenbegeleiding What s in a name? What s in a name? Optimalisering van de SCHOOLEIGEN LEERLINGENBEGELEIDING What s in a name? VERLEDEN HEDEN TOEKOMST What s in a name? Alle activiteiten die de school organiseert om haar leerlingen te begeleiden in functie

Nadere informatie

Van twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam

Van twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam Van twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam Kwadraat staat voor. kwaliteit, want kwaliteitsvolle zorg vermenigvuldigt als je ze deelt.. het bundelen van de krachten om mensen met een psychische

Nadere informatie

conceptnota Samen tegen Schooluitval

conceptnota Samen tegen Schooluitval conceptnota Samen tegen Schooluitval Vlaams viceminister-president en Vlaams minister van Onderwijs, Hilde Crevits Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport, Philippe Muyters Vlaams minister

Nadere informatie

SPARK. Ingrid Staal. een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders. Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019

SPARK. Ingrid Staal. een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders. Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019 SPARK een gestructureerde dialoog met (aanstaande) ouders Ingrid Staal Vroeg begonnen, veel gewonnen! 17 mei 2019 Vormgeven inhoud Verwachtingen: wat weet je al? wat zou je willen weten? Inleiding idee

Nadere informatie

TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners

TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners TRAINING NIVEAU 4: STANDAARD TRIPLE P Tieners Algemene beschrijving De training Triple P Niveau 4 Standaard Tieners biedt deelnemers een goede basis voor het uitvoeren van intensieve individuele Triple

Nadere informatie

Voor een sterke basis. Wet- en regelgeving voor positieve ontwikkeling in opvang en onderwijs

Voor een sterke basis. Wet- en regelgeving voor positieve ontwikkeling in opvang en onderwijs Voor een sterke basis Wet- en regelgeving voor positieve ontwikkeling in opvang en onderwijs Overzicht wettelijke verplichtingen in jeugd, onderwijs en opvang Gemeenten zijn uitvoerders van overheidsbeleid;

Nadere informatie

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos Bijlage 2 Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos A1 Uitbrengen jaarkrant A2 Advertentie huis aan huis bladen A3 Consultatie B1 Brochures

Nadere informatie

Graduate School of Child Development and Education Preventieve Jeugdhulp en Opvoeding

Graduate School of Child Development and Education Preventieve Jeugdhulp en Opvoeding Graduate School of Child Development and Education Preventieve Jeugdhulp en Opvoeding Mastertraject Pedagogische Wetenschappen http://www.uva.nl/onderwijs/master/masteropleidingen/content/pedagogische-wetenschappen-preventieve-jeugdhulp-en-opvoeding/preventieve-jeugdhulp-en-opvoeding.html

Nadere informatie

De Sociale plattegrond

De Sociale plattegrond De Sociale plattegrond Sector: Begeleiding jonge kinderen Spreker: Krista De Vos (Kind en Gezin) Kind en Gezin Kleine kinderen, wij maken er werk van! 1 Voorgeschiedenis 1919: Nationaal Werk voor het Kinderwelzijn

Nadere informatie