VoorZorg. Kindermishandeling, voorkomen is beter dan genezen

Transcriptie

1 VoorZorg Kindermishandeling, voorkomen is beter dan genezen

2 Wat is VoorZorg?

3 VoorZorg doelgroep: jonge aanstaande moeders van een eerste kind met een laag inkomen, weinig opleiding in zeer risicovolle omstandigheden; 0,5-1% van het totale aantal geboorten per gemeente; intensief: circa huisbezoeken door VoorZorgverpleegkundigen vanaf 16 à 28 weken zwangerschap tot kind 2 jaar is; gestandaardiseerd èn flexibel.

4 Uitgangspunten; wat werkt! relatie tussen de verpleegkundige en de moeder is een belangrijk voorwaarde voor het slagen van het programma én een leerervaring voor de moeder; de verpleegkundige werkt samen met de moeder aan: - gestructureerde gedragsverandering; - het stellen van realistische en haalbare doelen; - het versterken van de vaardigheden van de moeder; video-hometraining; VoorZorg wordt afgestemd op het aanbod van bestaande voorzieningen, het is aanvullend op de reguliere zorg.

5 Drie doelen 1. Verbetering van het zwangerschaps- en geboorteproces voor moeder en kind. - gezond gedrag en medische zorg 2. Verbetering gezondheid en ontwikkeling kind. - competente en verantwoorde opvoeding 3. Verbetering van de persoonlijke ontwikkeling van de moeder en haar mogelijkheden voor opleiding en werk. - gezinsplanning, opleiding, werk

6 6 Domeinen 1. gezondheid van moeder en kind 2. veiligheid van directe omgeving 3. levensloop-ontwikkeling van moeder 4. rol van moeder 5. partner, familie en vrienden 6. (andere) gemeenschapsvoorzieningen

7 Casus Marissa (I) 19 jaar, zwanger ongeveer drie maanden denk ik Woont in bij haar vriend = vader van het kind; antikraak en klein Heeft een Wajong ( school niet afgemaakt, en ben nogal snel boos! ) Is gestopt met drugs en blowen sinds ze weet dat ze zwanger is. Rookt ongeveer 20 sigaretten per dag, drinkt minder Geen werk, geen dagbesteding.

8 Opdracht: Op basis van deze gegevens casus: verdeel je in groepen van ongeveer 4-5 personen. Bespreek: vorm je een beeld van dit meisje en haar omstandigheden. wat zou je vragen? wat zou je doen? Schrijf steekwoorden op. Duur ongeveer 10 minuten. Centrale terugkoppeling.

9 Brug naar de praktijk Wat doet een VoorZorgverpleegkundige als een meisje met dit verhaal bij VoorZorg aangemeld wordt?

10 Twee traps-selectie Eerste selectie door verwijzer (verloskundige e.a.). Criteria niet eerder levend geboren kind; maximaal 28 weken zwanger; leeftijd maximaal 25 jaar in principe; opleidingsniveau max. lbo/vbo, VMBO basis of kaderberoepsgerichte leerweg, praktijkonderwijs, MBO niveau 1 en 2 of 2 jaar ander VO; enige beheersing van de Nederlandse taal.

11 Tweede selectie door VoorZorgverpleegkundige op basis van inhoudelijke en voorwaardelijke criteria Doel: kennismaken; vragen beantwoorden; risicofactoren inventariseren; belangstelling voor deelname polsen. Veel voorkomende risicofactoren huiselijk geweld in het verleden of in de huidige relatie; Psychische problematiek, angst depressie weinig sociale steun; ongezonde leefstijl en/of roken, drugs en alcohol misbruik; armoede.

12 Casus Marissa (II) Kennismakingsgesprek VoorZorg: Kindje is niet echt gewenst, maar vriend wil absoluut geen abortus Marissa heeft een verleden van weglopen, jeugdzorg, ruzie met ouders, nu geen contact meer, kan geen hulpverlener meer zien ; regelmatig ruzie met vriend (geweld? verbaal?) Wil toch wel het beste voor het kind ; als het nu eenmaal niet weggehaald mag worden, dan moet het kind het beter krijgen dan ik!

13 Vraag aan deelnemers: Met deze extra gegevens: wat doe je dan? Opdracht vergelijkbaar als de vorige keer, dus ongeveer 5-10 minuten in 4-5 tallen Steekwoorden noteren en centrale terugkoppeling

14 Wat doe je als het een Voorzorg cliënte wordt? rol wijkteam samenwerking met (keten)partners terugkoppeling verwijzer financiën

15 Effecten van VoorZorg Juiste doelgroep bereikt Afname kindermishandeling Afname huiselijk geweld Afname van roken tijdens en na de zwangerschap Toename borstvoeding financieel

16 Uit de effectstudie blijkt dat de juiste doelgroep wordt bereikt: 76% alleenstaand, 74% armoede 68% geweld in het verleden en/of heden 19% depressie 25% middelenmisbruik 98% heeft 4 of meer risicofactoren.

17 Nederlands onderzoek naar VoorZorg (2014) Hoofd vraagstelling: Wordt kindermishandeling door VoorZorg voorkomen? Conclusie: VoorZorg is effectief in het voorkomen van kindermishandeling.

18 Afname huiselijk geweld Deelname aan VoorZorg vermindert het huiselijk geweld. Huiselijk geweld is afgenomen in de VoorZorg groep vergeleken met de controle groep zowel tijdens de zwangerschap als 2 jaar later, met name wat betreft psychologisch als fysiek geweld. Bij vrouwen als slachtoffer en als dader.

19 Minder VoorZorg moeders roken tijdens en na de zwangerschap. *= significant verschil

20 VoorZorg moeders roken minder sigaretten en roken niet waar de baby bij is.

21 Borstvoeding (in %) babyleeftijd 6 maanden VoorZorggroep 14% Controlegroep 6%

22 Financieel Uit onderzoek in de Verenigde Staten blijkt: na 4 jaar kostenneutraal; na 15 jaar 4-voudig terugverdiend. Uit onderzoek in Nederland (Investeren in opvoeden en opgroeien loont! 2013) blijkt: het uitvoeren van VoorZorg levert een - kosten-baten rendement van minimaal 20 % op.

23 Succesfactoren VoorZorg aanvullend op reguliere preventieve jeugdgezondheidszorg; veelomvattend: 6 domeinen langdurige vertrouwensrelatie tussen zwangere/jonge moeder en VoorZorg verpleegkundige gericht op empowerment van de jonge moeder; gebaseerd op theorie en onderzoek. intensieve huisbezoeken begin zwangerschap tot 2 jaar; Stelling: Succesfactoren VoorZorg gelden ook voor bredere aanpak complexe opvoedproblemen

24 Vragen? Meer informatie voorzorg.info ncj.nl

25 Brandpunt uitzending

26 Presentatie-titel Wijzig deze tekst onder 'Beeld'>'Koptekst en voettekst' Dank U