Parkinson diagnostiek en medicamenteuze behandeling MERIAM BRAAKSMA NEUROLOOG BRAVIS ZIEKENHUIS
|
|
|
- Lien de Haan
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Parkinson diagnostiek en medicamenteuze behandeling MERIAM BRAAKSMA NEUROLOOG BRAVIS ZIEKENHUIS
2 Inleiding
3 Vraag live.voxvote.com PIN: 12746
4 Verschijnselen Verschijnselen ziekte ziekte van Parkinson van Parkinson u Motore Motore verschijnselen verschijnselen u u u u Bradykinesie Bradykinesie Temor Temor Rigiditeit Rigiditeit Houdingsinstabiliteit Houdingsinstabiliteit
5
6 Aanvullend onderzoek
7 Aanvullend onderzoek MRI-Hersenen: vasculaire lesies, normal pressure hydrocefalus, tumor, ziekte van Wilson en andere neurodegeneratieve aandoeningen. Laboratorium onderzoek TSH Nierfunctie Leverenzymen
8 Aanvullend onderzoek SPECT (DAT) Presynaptisch dopaminerg tekort (ZvP, MSA, PSP, CBD) Patiënten zonder presynaptisch dopaminerg tekort (essentiële tremor, psychogeen parkinsonisme, medicamenteusgeïnduceerd parkinsonisme en vasculair parkinsonisme Bij een presynaptisch tekort is de uptake van de tracer in de nucleus caudatus en het putamen verlaagd
9 Aanvullend onderzoek
10 Genetisch onderzoek 10-20% Patiënten onder de 45 jaar vaak mutatie in Parkin gen (PARK2)
11 Biomarkers Preclinical Biomarkers of Parkinson Disease Yuncheng Wu, MD, PhD; Weidong Le, MD, PhD; Joseph Jankovic, MD Arch Neurol. 2011;68(1): doi: /archneurol
12 Medicatie Dopamine Dopamine-agonisten Dopamine-precursor Dopamine-afbraakremmer Anticholinergicum / Parasympatholitycum NMDA-receptor antagonist
13 Medicatie Dopamine agonisten
14 Medicatie Dopamine agonisten Indicatie: vroege en later fase Producten pramipexol (Sifrol, Mirapexin, Glepark ) ropinorol (Requip, Adartrel ) rotigotine (Neupropleister ) apomorfine (Apo-go ) Bijwerkingen slaperigheid tot slaapaanvallen hallucinaties (orthostatische) hypotensie Impulsbeheersing Waarschuwing: psychose of dementie
15 Medicatie Levodopa
16 Medicatie Levodopa Levodopa wordt centraal omgezet in dopamine (decarboxylase) Ook perifeer dus toevoeging decarboxylaseremmer carbidopa benserazide
17 Medicatie Levodopa Indicatie: Begin van de ziekte bij oudere patiënten maar ook late fase Producten levodopa/carbidopa (Sinemet, Duodopa ) levodopa/benseraside (Madopar ) Bijwerkingen Maagdarmstoornissen Slaperigheid Verwardheid Langer behandelen End of dose akinesie Peak-dose dyskinesiën
18 Medicatie Levodopa End of dose / wearing -off
19 Medicatie Levodopa Piek dose dyskinesiën
20 Medicatie COMT remmers
21 Medicatie COMT remmers Indicatie: wearing off Producten Entacapon (Comtan, Comtess ) Tolcapon (Tasmar ) Levodopa/carbidopa/ entacapon (Stalevo ) Bijwerkingen Versterken bijwerkingen L-dopa Dyskinesieën Maag-darmklachten
22 Medicatie MAO B remmer
23 Medicatie MAO - B remmer Indicatie: fluctuaties Producten rasagiline (Azilect ) selegiline (Eldepryl ) Bijwerkingen slapeloosheid misselijkheid verwardheid en hallucinaties
24 Medicatie NMDA-receptorantagonist
25 Medicatie NMDA-receptorantagonist Amantadine Indicatie: vroege fase dyskinesieën medicamenteus veroorzaakt parkinsonisme Producten Symmetrel Bijwerkingen Enkeloedeem Stemmingsstoornis Hallucinaties Slaapstoornissen
26 Medicatie Parasympathicolytica
27 Medicatie Parasympathicolytica Indicatie: Tremoren Dystonie Medicamenteus veroorzaakt parkinsonisme Producten biperideen (Akineton ) yrihexyfenidyl (Artane ) Bijwerkingen Cognitieve stoornissen Psychose Droge mond, obstipatie, tachycardie
28 Beloop van de ziekte
29 Beloop van de ziekte Progressieve ziekte Geleidelijke afname dopamine Geleidelijk meer klachten van de Parkinson Meer tijd OFF : Meer Parkinson klachten Minder tijd ON: Minder Parkinson klachten Meer medicatie nodig
30 Geavanceerde behandelingen Apomorfine ( pomp/ injecties) Intraduodenale levodopa Deep Brain Stimulation (DBS)
31 Geavanceerde behandelingen Apomorfine Dopamine-agonist Subcutane toediening Apo-pen Apomorfine-pomp
32 Geavanceerde behandelingen Apomorfine Apo-pen indicatie: hinderlijke en onvoorspelbare off-perioden therapie < 3-5 per dag
33 Geavanceerde behandelingen Apomorfine Apomorfine-pomp indicatie reduceren van dyskinesieën responsfluctuaties met hinderlijke en onvoorspelbare off-perioden >25% van de dag > 3-5 apo-pen injecties per dag contra-indicatie voor DBS of afzien van operatie door patiënt
34 Geavanceerde behandelingen Apomorfine Bijwerkingen Misselijkheid met braken Verwardheid Hypotensie Hoofdpijn Dyskinesieën Huidreacties Geen monotherapie Contra-indicaties Dementie Verwardheid of hallucinaties Gestoorde leverfuncties Lage tensie
35 Geavanceerde behandelingen Intraduodenale levodopa Indicatie (onvoorspelbare ) responsfluctuaties alternatieven niet geschikt (DBS en apomorfine) Dementie Persoonlijke voorkeur
36 Geavanceerde behandelingen Intraduodenale levodopa Nadelen complicaties gerelateerd aan de PEG-s groot apparaat zeer hoge kosten Voordeel wél monotherapie contra-indicaties géén of nauwelijks
37 Geavanceerde behandelingen Deep brain stimulation
38 Geavanceerde behandelingen Deep brain stimulation Indicaties Verbeteren van de motorische symptomen tijdens de off-fase Het reduceren van de off-tijd Het reduceren van dyskinesieën Het reduceren van levodopa-dosis Bijwerkingen Operatie Bloedingen (1-2%) Infecties (2%) Stimulatie Spraakstoornissen Verwardheid Depressie Achteruitgang geheugen Geen monotherapie
39 Geavanceerde behandelingen Deep brain stimulation Contra-indicaties Dementie Ernstige depressie of psychose (actief) Balans en spraak als het meest invaliderende symptoom Algemene gezondheidstoestand die een groter chirurgisch risico geeft ADL afhankelijk in de beste on-fase
40 Vragen Patiënt 63 jaar nieuw gediagnosticeerde ziekte van Parkinson Met welke medicatie begin je en hoe vaak?
41 Vragen Na 4 jaar ziekte heb je langzamerhand de levodopa doseringen opgehoogd en de frequentie naar 5 dd gezet. Patiënt ontwikkeld nu piek dose dyskinesieën wat schrijf je voor? Na 10 jaar ziekte is de levodopa opgehoogd naar 8dd, een dopamine agonist bij gestart en ben je door gegaan met de amantadine. Desondanks zijn er nog steeds veel on off fluctuaties. Patiënt heeft op TV gezien dat er nu een nieuwe behandeling is in de vorm van deep brain stimulation. Is hij een geschikte patiënt? Welke informatie heb je nog meer nodig?
42 Vragen 79 jarige patiënte, al 15 jaar bekend met Parkinson. Komt op het spreekuur met zo gaat het niet langer dokter. Veel last van OFF momenten. Daarnaast snel last van dyskinesieen. Medicamenteus alle opties al geprobeerd. Partner verteld dat ze in de avond veel hallucinaties heeft en snachts erg onrustig is. Ook begint ze ook al best wel wat te vergeten volgens partner. Welke advanced therapie is nu het middel van voorkeur?
Parkinson behandeling met medicatie. Parkinson Café West-Brabant 4 februari 2016 T. van Strien neuroloog
Parkinson behandeling met medicatie Parkinson Café West-Brabant 4 februari 2016 T. van Strien neuroloog Inhoud meneer Parkinson mechanisme Parkinson medicatie beloop van de ziekte geavanceerde therapieën
De rol van medicatie bij Parkinson
Informatiebijeenkomst Parkinsoncafé De rol van medicatie bij Parkinson Klaas Kooistra Openbaar apotheker Apotheek De Drie Leliën, Leersum Even voorstellen Afgestudeerd in augustus 2010 Geregistreerd openbaar
Algemene vaststellingen
De ziekte van Parkinson : Een hersenziekte? Prof.Dr.P.Santens Bewegingsstoornissen Neurologie UZ Gent Algemene vaststellingen Prevalente ziekte : 30000 Belgen, 1% van 65-plussers Kennis van de ziekte en
Medicatie voor patiënten met de ziekte van Parkinson
Neurologie Patiënteninformatie Medicatie voor patiënten met de ziekte van Parkinson Inhoud Inleiding De medicijnengroep dopamineagonisten Pramipexol (Sifrol ) Ropinirol (Requip ) Rotigotine (Neupro transdermale
Als een pilletje niet meer genoeg is
Als een pilletje niet meer genoeg is Jeroen van Vugt Medisch Spectrum Twente Iets over Parkinson n Verstoorde motoriek Trillen (tremor) Stijve spieren Trager Starre mimiek Onduidelijker spreken Moeilijker
Medicatie bij M. Parkinson
Medicatie bij M. Parkinson Onderwijs: AIOS klinische geriatrie, 19-06-2013, 14.15-15.00 uur Spreker: dr. H.L. Koek, klinisch geriater, UMC Utrecht Onderwerpen: Inleiding: epidemiologie, pathofysiologie,
Ziekte van Parkinson wat als de pillen niet meer werken? Dr. Ania Winogrodzka, neuroloog Dhr. Koen Gilissen, Parkinson verpleegkundige
Ziekte van Parkinson wat als de pillen niet meer werken? Dr. Ania Winogrodzka, neuroloog Dhr. Koen Gilissen, Parkinson verpleegkundige ± 50% (L-dopa responsieve) PD patiënten ervaart na 5 jr motorische
Geneesmiddelen bij de ziekte van Parkinson
Geneesmiddelen bij de ziekte van Parkinson Parkinson café de Biechten Dinsdag 10 februari 2015 Henk Nooijens, apotheker BENU apotheek de Croonprins Zenuwstelsel Glasvezel netwerk in het lichaam Boodschappen
Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen??
Datum dinsdag 13 november 2019 Parkinson Café Hengelo Spreker Agnes Wertenbroek Parkinson medicatie.. MOET DAT NOU?? Al die pillen?? Voordracht Stellingen Medicatie Hoe gebruik je die in de praktijk? Wat
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Inhoud van deze folder 1. Inleiding 2. Algemene regels voor het innemen van medicijnen 3. medicijnen 4. Welke middelen worden voorgeschreven? 5. Zijn er alternatieven
FTO Parkinson. Rachel Bouwsma Annet Bruggeman 14-mei 2013
FTO Parkinson Rachel Bouwsma Annet Bruggeman 14-mei 2013 Inhoud: Parkinson Motorische symptomen Geneesmiddelen + keuze Medicatie bij mentale stoornis Voorschrijfcijfers Conclusies/afspraken Ziekte van
Even voorstellen.. Regina Bunders, diëtiste. Vreneli Boerlage, apotheker (apotheek Vlaslant)
Zorg voor Parkinson Even voorstellen.. Regina Bunders, diëtiste Vreneli Boerlage, apotheker (apotheek Vlaslant) Doel van vanmiddag Informatie over voeding/medicatie bij Parkinson Bespreken veelvoorkomende
De ziekte van Parkinson
De ziekte van Parkinson Wie krijgt de ziekte van Parkinson? De ziekte van Parkinson is geen zeldzame ziekte. Precieze getallen ontbreken, maar Parkinson komt in Nederland voor bij ongeveer 40.000 mensen.
Universitair Medisch Centrum Groningen Neurologie. Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Inleiding Als u de ziekte van Parkinson heeft komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Dit kan bijvoorbeeld het moment zijn wanneer de klachten uw dagelijks functioneren
Parkinson en Medicatie
Parkinson en Medicatie Parkinson dag zaterdag 16 november 2013 Dhr. Kerklaan Functie: Neuroloog Filmpje Vragen 1.Parkinson medicatie kan de ziekte v parkinson remmen: Juist Onjuist Vragen 2.Je moet zo
Medicijngebruik Ziekte van Parkinson
Patiënteninformatie Voor de behandeling van de ziekte van Parkinson komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Vaak gebeurt dit wanneer de klachten u beperken in het
Nascholingsdag Parkinson-verpleegkundigen Nederland. De medicamenteuze behandeling
Nascholingsdag Parkinson-verpleegkundigen Nederland De medicamenteuze behandeling Cantharel woensdag 25 mei 201 Erik van Wensen, neuroloog Gelre Ziekenhuizen, Apeldoorn Inhoud Introductie Parkinson Behandeling:
parkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK
parkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK ONDERWERPEN PARKINSON, OORZAAK EN ONTSTAAN GETALLEN: HOE VAAK KOMT DEZE ZIEKTE VOOR? KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BELOOP THERAPIE CONSEQUENTIES VOOR
De ziekte van Parkinson. Ria Noordmans Margreeth Kooij
De ziekte van Parkinson Ria Noordmans Margreeth Kooij - Oorzaak - Verschijnselen - Symptomen - Psychische verschijnselen - Diagnose - Parkinsonisme - Medicatie - Therapieën - Met elkaar in gesprek gaan
Parkinson. Parkinsonismen Vereniging. Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Parkinson Parkinsonismen Vereniging Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Als u de ziekte van Parkinson heeft komt er een moment dat uw behandelend neuroloog
Ziekte van Parkinson. 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk
Ziekte van Parkinson 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk indeling parkinson/-isme behandeling late fase complicaties, delier responsfluctuaties, on-off, wearing
JONG EN PARKINSON. ParkinsonNet congres Bart Post & Mark Douwma
JONG EN PARKINSON ParkinsonNet congres Bart Post & Mark Douwma Mark Douwma ParkinsonNet jaarcongres 2015 - Bart Post & Mark Douwma 2 Bart Post ParkinsonNet jaarcongres 2015 - Bart Post & Mark Douwma 3
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Inleiding Als u de ziekte van Parkinson heeft komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Dit kan bijvoorbeeld het moment
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Algemene regels voor het innemen van medicijnen... 2 3 Bijwerkingen medicijnen... 3 4 Hulpmiddelen om de medicijnen niet te
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Voor de behandeling van de ziekte komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Vaak gebeurt dit wanneer de klachten u beperken in het dagelijkse leven. Bij de ziekte is
Patiëntenvoorlichting: Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Afdeling Neurologie Patiëntenvoorlichting: Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Inleiding Als u de ziekte van Parkinson heeft, komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven.
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Voor de behandeling van de komt er een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Vaak gebeurt dit wanneer de klachten u beperken in het dagelijkse leven. Bij de is alleen een behandeling
Patiënteninformatie. Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson. Informatie over verschillende medicijnen, regels voor het innemen en de bijwerkingen
Patiënteninformatie Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Informatie over verschillende medicijnen, regels voor het innemen en de bijwerkingen Inhoudsopgave Bladzijde Medicijngebruik 4 Algemene
farmacologie van medicatie bij de ziekte van Parkinson Clementine Stuijt, apotheker, MSc Maart 2017
farmacologie van medicatie bij de ziekte van Parkinson Clementine Stuijt, apotheker, MSc Maart 2017 Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Diagnose en therapie van de ziekte van Parkinson:
Diagnose en therapie van de ziekte van Parkinson: state-of-the-art en de centrale rol van de huisarts Dr. Bruno Bergmans, MD, PhD Dienst Neurologie AZ St-Jan Brugge-Oostende AV, Campus Brugge Navorming
Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson
Patiënteninformatie Medicijngebruik bij de ziekte van Parkinson Informatie over verschillende medicijnen, regels voor het innemen en de bijwerkingen Medicijngebruik Als u de ziekte van Parkinson heeft,
Een logisch gevolg hiervan is dat medicijngebruik een centrale plaats inneemt in het leven van iedere patiënt met de ziekte van Parkinson.
Neurologie Medicijngebruik Bij de ziekte van Parkinson Inleiding Bij u is de ziekte van Parkinson vastgesteld. Er komt een moment dat uw behandelend neuroloog medicijnen gaat voorschrijven. Uw neuroloog
Ziekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming
Ziekte van Parkinson 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming Aantal patienten Naar schatting zijn er op dit moment tussen de 40.000 en 45.000 mensen in Nederland die aan de ziekte van Parkinson lijden.
NON MOTORE KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BIJ PARKINSON. Jean-Michel Krul, neuroloog
NON MOTORE KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BIJ PARKINSON Jean-Michel Krul, neuroloog WAAR GAAN WE OVER SPREKEN?.De premotore fase van de ziekte van Parkinson.De motore klachten en verschijnselen.de non
De medicamenteuze behandeling van de ziekte van Parkinson
De medicamenteuze behandeling van de ziekte van Parkinson Dr. Ad Hovestadt, neuroloog, Meander Medisch Centrum, Amersfoort Inleiding De ziekte van Parkinson is een langzaam progressieve neuropsychiatrische
Ziekte van Parkinson. Jacqueline Janssen Klinisch arbeidsgeneeskundige Parkinsoncentrum
Ziekte van Parkinson Jacqueline Janssen Klinisch arbeidsgeneeskundige Parkinsoncentrum Dorsey, Lancet, 2018 Dorsey, Lancet, 2018 Dorsey, JAMA neurology, 2018 Pathofysiologie Parkinson Ziekte van Parkinson
Parkinson en Psychoses
Parkinson en Psychoses Inleiding Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen last krijgen van ongewone belevingen die niet overeenkomen met de werkelijkheid. Dit zijn psychotische belevingen die de vorm
Ziekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson Historie Ontstaanswijze Verschijnselen Behandeling Dr. E.S. Louwerse, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch Progressieve neurologische ziekte Oorzaak onbekend Geen genezing
DERDELIJNS BEHANDELING VAN DE ZIEKTE VAN PARKINSON deel 2 J.M.J. KRUL, NEUROLOOG
DERDELIJNS BEHANDELING VAN DE ZIEKTE VAN PARKINSON deel 2 J.M.J. KRUL, NEUROLOOG . Deze methode van behandeling kan worden ingezet als men met medicatie alleen niet goed meer uitkomt. Derde DERDE lijns
Ik heb parkinson wat nu? informatie voor patiënten
Ik heb parkinson wat nu? informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAT IS DE ZIEKTE VAN PARKINSON? 4 WAT ZIJN DE SYMPTOMEN VAN PARKINSON? 5 Motorische symptomen Niet-motorische symptomen OP WELKE LEEFTIJD
De ziekte van Parkinson of atypisch parkinsonisme 1. Wat is dat?
De ziekte van Parkinson of atypisch parkinsonisme 1 Wat is dat? Geschiedenis In 1817 beschreef de Londense arts James Parkinson voor het eerst de verschijnselen van de ziekte van Parkinson in zijn boek
Depressie en Parkinson. Nijcare , dr. M. van Beek
Depressie en Parkinson Nijcare 14-06-2018, dr. M. van Beek Casus dhr X, 62 jaar- bij de huisarts Gehuwd, twee kinderen in puberteit, directeur groothandel. Hij loopt al een tijd wat stijf en de huisarts
Richtlijn ziekte van Parkinson: diagnostiek en behandeling
Richtlijn ziekte van Parkinson: diagnostiek en behandeling 1 e versie januari 2007, T. den Heijer en A.J.W. Boon 2 e versie februari 2011, F.J. de Jong en A.J.W. Boon 3 e versie oktober 2015, R.G. Wieberdink
Medtronic DBS. Developed in association with
Medtronic DBS voor bewegingsstoornissen Developed in association with Hoe ziet de neurostimulator eruit? Net zoals een pacemaker voor het hart, genereert de neurostimulator continu elektrische prikkels
Hoofdstuk 3 hoofdstuk 4
9Samenvatting Chapter 9 156 Samenvatting De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende neurodegeneratieve aandoening, die vooral de oudere bevolking treft. Behandeling bestaat tot nu toe uit symptomatische
Ziekte van Parkinson = ZvP. Chris Bavinck, ouderenpsychiater
Ziekte van Parkinson = ZvP Chris Bavinck, ouderenpsychiater Inhoud Wat is ziekte van Parkinson? Wat kan er aan voorafgaan? Wat kan er bijkomen? Psychose Depressie en angst Dementie ZvP 1817: James Parkinson
Behandeling van de ziekte van Parkinson in de gevorderde fase
Home no. 1 Februari 2019 Eerdere edities Verenso.nl Behandeling van de ziekte van Parkinson in de gevorderde fase In gesprek met Teus van Laar, hoogleraar neurologie Eefje Sizoo redactie@verenso.nl Specialisten
De behandeling van de ziekte van Parkinson en dementie
De behandeling van de ziekte van Parkinson en dementie Zijn de bijwerkingen erger dan de kwaal? Klaas Kooistra Openbaar apotheker Leersum Structuur Voorstellen Introductie Werking medicatie We behandelen
Parkinson en parkinsonisme
Parkinson en parkinsonisme Afdeling neurologie Inhoudsopgave De ziekte van Parkinson pag. 2 wat is de ziekte van Parkinson oorzaak symptomen diagnose omgaan met de ziekte Parkinsonisme pag. 4 1. multi
De rol van de Parkinson verpleegkundige op de poli. Ellen Askes/Sylvia van Gorkom Neurologie/Neurochirurgie
De rol van de Parkinson verpleegkundige op de poli Ellen Askes/Sylvia van Gorkom Neurologie/Neurochirurgie 2 Programma: -Informatie over de ziekte van Parkinson -De functie van Parkinson verpleegkundige
Genetica bij Parkinson
Genetica bij Parkinson Wat is er bekend en wat is de toekomst? Landelijke werkgroep 12 juni 2013 Janneke Rood Arts-onderzoeker GPS Genetische Parkinson Studie Inhoud Overervingspatronen Genetica en kliniek
Presentatie. Ondertitel. Palliatieve Zorg bij Parkinson
Palliatieve Zorg bij Parkinson Presentatie Ondertitel Paul Smit, Specialist Ouderengeneeskunde Kaderarts Palliatieve Zorg, Hospice de Spreng, Beekbergen ParkinsonNet De Ziekte van Parkinson Aantasting
Patiëntenbrochure. 1dd 1mg bij parkinson
Patiëntenbrochure 1dd 1mg bij parkinson Inhoud Wat is de ziekte van Parkinson? 3 Wat zijn de klachten bij de ziekte van Parkinson? 4 Waar wordt de ziekte van Parkinson door veroorzaakt en hoe vaak komt
Wetenschappelijke evidentie (EBM) = generaliserend en protocollair Palliatieve zorg = individualiserend & creatief. p.vandomburg@orbisconcern.
Wetenschappelijke evidentie (EBM) = generaliserend en protocollair Palliatieve zorg = individualiserend & creatief p.vandomburg@orbisconcern.nl Palliatief Parkinson Kwaliteit i.p.v. genezen Dood is natuurlijk
Parkinson en palliatieve zorg. Martha Huvenaars Verpleegkundig specialist Bewegingsstoornissen
Parkinson en palliatieve zorg Martha Huvenaars Verpleegkundig specialist Bewegingsstoornissen Parkinson en palliatieve zorg? Wanneer spreek je van palliatieve zorg bij Parkinson? Wanneer handel je palliatief?
Diagnose Morbus Parkinson
Disclaimer 1 januari 2015 De Richtlijnen van de afdeling Neurologie Erasmus MC zijn met zorg samengesteld op basis van de stand van de wetenschap ten tijde van het vaststellen van de Richtlijn. Deze Richtlijnen
Kwaliteit van leven bij patiënten met de ziekte van Parkinson met voorspelbare en onvoorspelbare motorische complicaties
2015 Kwaliteit van leven bij patiënten met de ziekte van Parkinson met voorspelbare en onvoorspelbare motorische complicaties Wetenschappelijke stage geneeskunde Naam: Anniek Boer Studentnummer: S1735136
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet
Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten inhoud: 1. Medicatie 2. Mobiliteit 3. Voeding 4. Uitscheiding 5. Slaappatroon 6. Psychische en cognitieve
LEVODOPA BIJ PATIËNTEN MET VROEGE ZIEKTE VAN PARKINSON informatie voor deelnemers
LEVODOPA BIJ PATIËNTEN MET VROEGE ZIEKTE VAN PARKINSON informatie voor deelnemers Geachte heer/ mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek. U beslist zelf
Behandelmogelijkheden. bij de ziekte van Parkinson
Behandelmogelijkheden bij de ziekte van Parkinson Behandelmogelijkheden bij de ziekte van Parkinson Colofon Behandelmogelijkheden bij de ziekte van Parkinson Aan deze uitgave werkten mee: Mw. dr. A. Winogrodzka,
Eldepryl Part IB2: Patiëntenbijsluiter
tabletten page 1 of 6 Uw arts heeft u Eldepryl tabletten voorgeschreven. Dit is een middel dat gebruikt wordt bij de ziekte van Parkinson. In deze bijsluitertekst vindt u informatie over het gebruik van
https://www.youtube.com/watch?v=t1cawstzyyq
https://www.youtube.com/watch?v=t1cawstzyyq Mensen met de Ziekte van Parkinson weer in hun kracht BG dagen 2016 Jacqueline Janssen Bert Janssen Bedrijfsarts AMD Ervaringsdeskundige Klinisch arbeidsgeneeskundige
Dr. Teus van Laar UMC Groningen. 25 November 2011, Den Bosch
Dr. Teus van Laar UMC Groningen 25 November 2011, Den Bosch Waarom? Voor wie? Welke mogelijkheden? Resultaten! heden: 50.000 (RIVM) 2005-2025: 47% toename 2025: 73.500 patienten Proc, September 2002,
Medicijnen bij de ziekte van Parkinson
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Medicijnen bij de ziekte van Parkinson z Medicijnen bij de ziekte van Parkinson 1 Als u de ziekte van Parkinson hebt, komt er
Ziekte van Parkinson. Patiënteninformatie
Patiënteninformatie Ziekte van Parkinson Informatie over (de oorzaken van) de ziekte van Parkinson, waar u dan last van kunt hebben, hoe we de diagnose stellen en wat u er zelf aan kunt doen Ziekte van
ziekte van Parkinson en ziekte van Huntington
Samenvatting 1/6 Stijve stramme spieren, langzaam bewegen en trillen. Dit zijn typerende kenmerken bij de ziekte van Parkinson. Bij de zijn juist grote ongecontroleerde bewegingen typerend. Je zou dus
PD MSA PSP CBD VPD LBD + + + + + +
Hypokinetisch rigide syndroom Asymmetrie Rusttremor Reactie op L-Dopa: vroeg Laat Loopstoornissen (vroeg) Vallen (vroeg) autonoom(vroeg) cerebellair Stridor (diproportionele) antecollis Babinski's dysarthrie
WELKE BEHANDELINGSMOGELIJKHEDEN HEB IK?
WELKE BEHANDELINGSMOGELIJKHEDEN HEB IK? Aanpak van de ziekte van Parkinson www.parkinsonpoly.com Deze serie folders is tot stand gekomen in samenwerking met de European Parkinson s Disease Association
Parkinson en Dementie
Parkinson en Dementie Alzheimer Café 4 februari 2019 dr. Arthur G.G.C. Korten neuroloog geheugenpolikliniek Laurentius Ziekenhuis Roermond Inhoud De ziekte van Parkinson Dementie Lewy Body Ziekte en Parkinsondementie
Nieuwe middelen voor de behandeling van de ziekte van Parkinson
N E U R O F A R M A C O L O G I E Nieuwe middelen voor de behandeling van de ziekte van Parkinson A. Hovestadt, H.W. Berendse, B.R. Bloem, A.J.W. Boon, J.J. van Hilten, M.A.J. de Koning-Tijssen, T. van
Patiënteninformatie. Parkinsonzorg in het LLZ en Zoetermeer
Parkinsonzorg in het LLZ en Zoetermeer Inleiding De ziekte van Parkinson U heeft de diagnose van Parkinson. De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende en complexe aandoening.. Door een verstoring
Orthostatische tremor en diepe hersenstimulatie
Orthostatische tremor en diepe hersenstimulatie Fleur van Rootselaar Neuroloog/klinisch neurofysioloog 29 mei 2015, 2e OT-ontmoetingsdag Presentatie Wat is tremor? Classificatie Hoe ontstaat tremor? Etiologie
Patiënteninformatie. Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer
Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer Inleiding De ziekte van Parkinson U heeft de diagnose van Parkinson. De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende en complexe aandoening. Door
Patiënteninformatie. Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer
Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer Inleiding De ziekte van Parkinson U heeft de diagnose van Parkinson. De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende en complexe aandoening. Door
Patiënteninformatie. Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer
Parkinsonzorg in het LangeLand Ziekenhuis en Zoetermeer Inleiding De ziekte van Parkinson U heeft de diagnose van Parkinson. De ziekte van Parkinson is een veel voorkomende en complexe aandoening. Door
Wie screenen?
29/09/16 COGNITIEVE STOORNISSEN : WAAROM cognitief screenen via online testen? De gecombineerde testing ( SMS -OLD -CVST 24 ) helpt u de patiënten te selecteren voor verwijzing naar neuroloog of geriater
Parkinson en neuropsychiatrie
Parkinson en neuropsychiatrie Rosalie van der Aa- Neuropsycholoog Altrecht Opbouw Onze Hersenen en Parkinson Neuropsychiatrie Adviezen Onze Hersenen en Parkinson de ziekte van Parkinson: 2 de neurodegeneratieve
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. ELDEPRYL 5 mg tabletten ELDEPRYL 10 mg tabletten. selegiline hydrochloride
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ELDEPRYL 5 mg tabletten ELDEPRYL 10 mg tabletten selegiline hydrochloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want
De ziekte van Parkinson
Ziekte van Pa 44 ziekte van Parkinson replace head Switchen tussen on en off Diepe hersenstimulatie, duodopa- of apomorfinetherapie: bij parkinsonpatiënten worden soms geavanceerde therapieën toegepast
Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten
Slaap en de ziekte van Parkinson vijanden èn bondgenoten Dr. Sebastiaan Overeem, arts-somnoloog Afd. Neurologie, Donders Instituut, UMC St Radboud, Nijmegen Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe,
Parkinson Blaas en Darm problemen
Parkinson Blaas en Darm problemen 7 november 2015 JP Kerklaan, Neuroloog Stellingen 1. Obstipatie komt weinig voor bij ziekte van parkinson 2. Vaak s nachts plassen past niet bij parkinson 3. Problemen
Deep Brain Stimulation
Deep Brain Stimulation He althy Ageing: moving to the next generation WAT IS DEEP BRAIN STIMULATION? Deep Brain Stimulation (DBS), in het Nederlands diepe-hersenkernstimulatie, is een therapie waarbij
Patiëntenbrochure. Internet: www.apotheekzorg.nl Telefoon: 0800-766 74 636 (0800-POMPINFO) E-mail: apogo@apotheekzorg.nl.
Patiëntenbrochure Internet: www.apotheekzorg.nl Telefoon: 0800-766 74 636 (0800-POMPINFO) E-mail: apogo@apotheekzorg.nl Versie: Datum: APO112502 25 februari 2011 Aan deze brochure kunnen geen rechten worden
Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 januari 2006 Farmatec/P 2649986 4 april 2006
Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 6 januari 2006 Farmatec/P 2649986 4 april 2006 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
Version 3.0, 04/2013 BIJSLUITER
Version 3.0, 04/2013 BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ELDEPRYL 5 mg tabletten ELDEPRYL 10 mg tabletten selegiline hydrochloride Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel
University of Groningen. Radiotracer imaging in PD Eshuis, Sietske Aleida
University of Groningen Radiotracer imaging in PD Eshuis, Sietske Aleida IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Uw brief van Uw kenmerk Datum 5 december 2005 Farmatec/P februari 2006
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 5 december 2005 Farmatec/P 2642282 6 februari 2006 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
Parkinsonismen Vereniging. Parkinson en Psychose
Parkinsonismen Vereniging Parkinson en Psychose Inhoudsopgave Inleiding 4 Psychose 4 Oorzaak 5 Door de ziekte van Parkinson 5 Door het gebruik van anti-parkinsonmedicatie 5 Door een lichamelijke aandoening
Parkinson en voeding. Melissa van der Plaats, diëtist Meander Medisch Centrum, voorheen ook Norschoten
Parkinson en voeding Melissa van der Plaats, diëtist Meander Medisch Centrum, voorheen ook Norschoten Wie ben ik? Diëtist Norschoten te Barneveld / Meander Medisch Centrum te Amersfoort Sinds 2012 aangesloten
Patiëntenbrochure ApoGo pomp
Patiëntenbrochure ApoGo pomp Inleiding Dit patiëntenboekje is bedoeld voor mensen met de ziekte van Parkinson die behandeld worden met de Apo-Go pomp. Dit boekje ondersteunt u bij het juiste gebruik van
PRIMAIRE ORTHOSTATISCHE TREMOR. Diepe hersenstimulatie? Fleur van Rootselaar, neuroloog AMC 12 mei 2017
PRIMAIRE ORTHOSTATISCHE TREMOR Diepe hersenstimulatie? Fleur van Rootselaar, neuroloog AMC 12 mei 2017 VROUW, 60 JAAR, PIJN BENEN EN MOE Pijn in de benen, vermoeidheid en niet kunnen staan - Al jaren last,
Inhoud workshop PARKINSON EN DEMENTIE. Braak stadia. Pathologie parkinson. Wat is parkinson? 12-11- 15
Inhoud workshop Wat is Parkinson Symptomen Motorische klachten Psychose Dementie Depressie PARKINSON EN DEMENTIE Danny Hommel, AIOTO specialisme ouderengeneeskunde Marieke van Tilburg, VS / parkinsonverpleegkundige
Richtlijn Voeding bij de ziekte van Parkinson
Richtlijn Voeding bij de ziekte van Parkinson Heleen Dicke, diëtist UMC St Radboud Barbera van Harten, neuroloog Medisch Centrum Leeuwarden Jorrit Hoff, neuroloog St. Antonius ziekenhuis Nieuwegein/Utrecht
Myoclonus Dystonie. Elze Timmers. 20 mei2017
Myoclonus Dystonie Elze Timmers 20 mei2017 Inhoud 1. Wat is Myoclonus Dystonie? 2. Welke onderzoeken zijn er verricht in de Nederlandse MyoclonusDystonie patiënten en in de wereld? 3. Wat voor onderzoek
Ziekte van Parkinson & tremor
DEEL 2 Klinische aspecten Ziekte van Parkinson en tremor Hoofdstuk 11 Ziekte van Parkinson & tremor 348 De ziekte van Parkinson en tremor S. Smitz, E. Salmon De idiopathische ziekte van Parkinson is de
Cognitieve problematiek bij de ziekte van Parkinson invloed voor patiënt en mantelzorger
Cognitieve problematiek bij de ziekte van Parkinson invloed voor patiënt en mantelzorger 26 november 2016 Dr. J.M.L. Henselmans, neuroloog Sonja de Jong Parkinson verpleegkundige Overzicht presentatie
Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson. Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein
Optimale farmaceutische zorg voor patienten met M.Parkinson Wereld Parkinsondag 2015 Nieuwegein Een praktijkvoorbeeld Patient gebruikt Sinemet 125 mg 4dd 1 Wordt opgenomen in ziekenhuis: Levodopa/carbidopa
Schizofrenie/psychotische stoornis: dopaminergica 3434
Schizofrenie/psychotische stoornis: dopaminergica 3434 Datum literatuursearch: 13 maart 2017 CONCLUSIE Verschillende studies laten het ontstaan van psychoses zien bij het toevoegen van dopaminerge middelen
Hersenmetastasen. Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 2 oktober 2014 Symposium Palliatieve Zorg
Hersenmetastasen Jeroen van Eijk Neuroloog JBZ 2 oktober 2014 Symposium Palliatieve Zorg Hersenmetastasen (HM) + Introductie + Enkele cijfers. + Wanneer denken we aan HM? + Behandeling van HM (Landelijke
7,2. Werkstuk door J woorden 8 april keer beoordeeld. Inhoudsopgave. Deel 1: De ziekte van Parkinson Wat is Parkinson?.
Werkstuk door J. 4421 woorden 8 april 2016 7,2 5 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave Deel 1: De ziekte van Parkinson. 9 1 Wat is Parkinson?. 11 2 Het ontstaan. 12 2.1 Het normale verloop. 12 2.2